Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd

Het aantal praktijkuren in de reguliere brandweerduikopleiding lijkt te krap om een
volwaardige duiker af te leveren.
c. De opleidingen en examens moeten meer worden gericht op het uitvoeren van de
betreffende functie in de praktijk en het bevorderen van het veiligheidsbewustzijn. De
huidige ballast kan worden beperkt door de theorie meer rechtstreeks aan de uitvoeringspraktijk
te koppelen en die daartoe te beperken. Zodoende kan de relevante
(praktijkgerichte) theorie ook beter bij de briefing van oefeningen worden betrokken en
levert die toegevoegde waarde.
De noodzakelijke kennis en vaardigheden in de duikploeg moeten beter worden
gespreid over de verschillende functies. De duikopleiding kan worden ontlast van
verdiepingsinformatie over duiktechniek en organisatorische aspecten door die naar de
opleiding van duikploegleider te verplaatsen.
Behalve de primaire opleiding is ook bijscholing nodig, zowel in het algemeen als voor
nieuwe ontwikkelingen bij het reddingsduiken.
d. Er moet worden geïnvesteerd in een praktijkgerichte training van bevelvoerders en
OvD’s. Ook zij hebben taken bij een duikinzet en bij het optreden in een noodsituatie.
e. Voor de effectiviteit en veiligheid van het oefenen is een systematische opbouw noodzakelijk.
Hierin wordt de volgende oefening pas uitgevoerd als de vaardigheden van de
vorige oefening bij elke deelnemer aantoonbaar zijn bereikt. Die opbouw is als volgt:
1. uitvoeren van enkelvoudige handelingen;
2. uitvoeren van een samenstel van handelingen in het zwembad; als laatste
geblindeerd en onder tijdsdruk;
3. geblindeerd uitvoeren van stap 2 in het buitenwater met voldoende zicht voor
observatie;
4. dezelfde oefening als stap 3, maar nu onder tijdsdruk en stress, waarbij de observator
onder water meteen kan ingrijpen als ondanks de zorgvuldige opbouw iets mis zou
gaan.
Met de laatste stap (4) wordt ook de 'veerkracht' vergroot die nodig is om ook in
onvoorziene situaties adequaat te kunnen handelen en om de kans op paniekreacties te
verminderen. In- of aansluitend aan stap 4 wordt ook de test uitgevoerd.
f. Deze opbouw voorkomt dat personeel dat vaardigheden voldoende beheerst, onnodig
oefent, maar vraagt meer maatwerk voor degenen die op een onderdeel meer oefening
nodig hebben dan gemiddeld of een oefening hebben gemist.
Dit maatwerk kan in regionaal verband efficiënter worden georganiseerd dan per korps.
Regionale samenwerking is verder nuttig bij oefeningen op bijzondere locaties zoals in
een diep bassin voor het oefenen en observeren van de noodopstijging. Ook voor het
testen op een geschikte locatie met voldoende zicht ligt regionale samenwerking voor
de hand. Er kunnen dan meer duikers worden getest dan bij organisatie in het eigen
korps en dit levert tijdwinst op bij de voorbereiding.
g. De effectiviteit van het oefenen kan worden verhoogd door de kritieke veiligheidshandelingen
zoveel mogelijk te beoefenen tijdens de reguliere oefeningen. Zo kan een duiker
na elke duik op een veilige plaats bij de wal en onder toezicht overgaan op reservelucht
135