Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd

De signaalhouder onderhoudt vanaf de wal het contact met de duiker. Die belangrijke
rol wordt primair ingevuld door de duikploegleider, maar juist bij nood treedt ook de
assistent duikploeg als signaalhouder (van de reserveduiker) op. Voor de assistent
duikploeg is echter alleen het theoriecertificaat brandweerduiken verplicht.
Ten slotte verdient de voorbereiding van (de veiligheid van) duikoefeningen en duikinzetten
meer aandacht.
De noodzakelijke voorzieningen hebben onder meer betrekking op:
• De functionaliteit en consistentie in de (afbakening van de) rollen van de bevelvoerder
en de duikploegleider, alsmede positie van de assistent duikploeg.
• Een praktijkgerichte training van bevelvoerders en hun TS-bemanning voor een duikinzet.
• De bekwaamheidsvereisten voor de functie van signaalhouder.
• Het maken van een Taak-risico analyse voor een duikinzet of oefening.
6 B E K WA A M H E I D VA N H E T D U I K P E R S O N E E L
Voor het beheersen van de risico’s bij het duiken is de bekwaamheid van het personeel
op het gebied van duikveiligheid doorslaggevend. De beschouwing Bekwaamheid duikpersoneel
is gericht op het op peil brengen en houden van die bekwaamheid. Van de
opleiding en examinering is de organisatorische kant in verband met de beperkte tijd
niet expliciet behandeld. Die komt wel aan de orde in het - lopende - onderzoek van de
Onderzoeksraad voor veiligheid.
De beschouwing heeft uitgewezen dat de noodzakelijke bekwaamheden onvoldoende
duidelijk zijn. Wanneer worden de maatregelen voor zelfredding en de onderdelen van
de noodprocedure goed uitgevoerd? Hoe kan dat worden bepaald en welke criteria
gelden daarbij? Die onduidelijkheid heeft invloed op de opleidingen, waarvan het eindniveau
nu niet vast ligt. De variatie in het opdoen van ervaring is groot en het aantal
praktijkuren in de reguliere brandweerduikopleiding lijkt te krap om volwaardige
duikers af te leveren.
Bij het oefenen zijn nu een minimum aantal duikminuten per jaar en deelname aan een
aantal (veiligheids)oefeningen de hoofdcriteria, waarbij het inhoudelijke niveau niet
vast ligt. Uit de ervaringen van het Nederlands bureau voor brandweerexamens (Nbbe)
bij het hercertificeren van gediplomeerden blijkt dat ook aan deze algemene oefencriteria
lang niet altijd wordt voldaan.
Verder vraagt het adequaat optreden in een noodsituatie meer praktijkgerichtheid bij
het opleiden en oefenen, waarbij desondanks het risico zo klein mogelijk blijft. Voor hun
hercertificering worden duikers nu alleen theoretisch getoetst.
Het beschouwingsteam heeft de inhoudelijke prestaties bij de kritische veiligheidshandelingen
uitgewerkt (zie bijlage IV). Ook is aandacht besteed aan het effectief
besteden van de beperkte, beschikbare tijd voor het oefenen. Daarmee valt voor de
bekwaamheid veel winst te boeken.
12