Eindrapport onderzoek harmonisatie peuterspeelzalen en ...
Eindrapport onderzoek harmonisatie peuterspeelzalen en ...
Eindrapport onderzoek harmonisatie peuterspeelzalen en ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Onderzoek <strong>harmonisatie</strong><br />
peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang<br />
Geme<strong>en</strong>te Almere<br />
Utrecht, 15 oktober 2012<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult<br />
Winthontlaan 200<br />
Postbus 85183<br />
3508 AD Utrecht<br />
030 287 59 59<br />
www.buit<strong>en</strong>hek.nl
INHOUDSOPGAVE<br />
INLEIDING ............................................................................................................................. 3<br />
SAMENVATTING ................................................................................................................... 4<br />
1. ONTWIKKELING EN PROGNOSE DOELGROEP ........................................................ 9<br />
1.1 ONTWIKKELING BEVOLKING 2005-2010 ALMERE..................................................................9<br />
1.2. PROGNOSE ONTWIKKELING BEVOLKING ALMERE ...................................................................9<br />
2. AANBOD EN BEREIK KINDEROPVANG EN PEUTERSPEELZAALWERK ........... 11<br />
2.1 AANBOD PEUTERSPEELZAALWERK 2012 .............................................................................. 11<br />
2.2 AANBOD STARTGROEPEN ................................................................................................... 12<br />
2.3 AANBOD KINDERDAGVERBLIJVEN ........................................................................................ 12<br />
2.4 GEBRUIK DAGOPVANG ....................................................................................................... 13<br />
2.5 BEREIK VOORSCHOOLSE VOORZIENINGEN ALMERE ............................................................... 14<br />
3. RELEVANTE ONTWIKKELINGEN ............................................................................... 16<br />
3.1 HARMONISATIE PEUTERSPEELZAALWERK EN KINDEROPVANG ................................................. 16<br />
3.2 ONZEKERHEID BELEID OVERHEID VOORSCHOOLSE VOORZIENINGEN ....................................... 16<br />
3.3 ONTWIKKELING INTEGRALE KINDCENTRA ............................................................................ 18<br />
3.4 VERZADIGING KINDEROPVANGMARKT, BEZUINIGINGEN KINDEROPVANGTOESLAG ..................... 20<br />
3.5 KWALITEIT KINDEROPVANG VERSUS KWALITEIT PEUTERSPEELZALEN....................................... 20<br />
3.6 BEZUINIGINGEN GEMEENTEN EN WACHTLIJSTEN PEUTERSPEELZAALWERK ............................... 21<br />
3.7 UITSPRAAK RECHTBANK MIDDELBURG ................................................................................. 21<br />
4. VVE-AANBOD ALMERE ................................................................................................. 23<br />
4.1 BREED VVE-AANBOD ........................................................................................................ 23<br />
4.2 BEREIK VVE-AANBOD ....................................................................................................... 23<br />
4.3 DOELGROEPDEFINITIE ....................................................................................................... 23<br />
4.4 VVE IN DE KINDEROPVANG ................................................................................................ 24<br />
4.5 EXTRA VVE-GELDEN G4/G33 ........................................................................................... 24<br />
5. SCENARIO’S HARMONISATIE PEUTERSPEELZALEN EN KINDEROPVANG ... 25<br />
5.1 UITGANGSPUNTEN GEMEENTE ALMERE ................................................................................ 25<br />
5.2 DRIE SCENARIO’S TEN AANZIEN VAN DE HARMONISATIE PEUTERSPEELZALEN EN KINDEROPVANG25<br />
5.3 AFWEGINGEN TOEKOMSTSCENARIO VOOR ALMERE ............................................................... 26<br />
5.4 SCHEMA SCENARIO 2 EN 3 ................................................................................................. 28<br />
5.5 ADVIES KEUZE SCENARIO ................................................................................................... 29<br />
6. UITWERKING HARMONISATIE PEUTERSPEELZAALWERK EN<br />
KINDEROPVANG ................................................................................................................. 30<br />
6.1 PEUTERSPEELZAALGROEPEN WORDEN OMGEZET NAAR PEUTEROPVANG ................................... 30<br />
6.2 SUBSIDIERELATIE OP BASIS VAN VRAAGFINANCIERING .......................................................... 30<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 1
6.3 KWALITEITSEISEN AAN HET AANBOD ................................................................................... 31<br />
6.4 HARMONISATIE VAN OUDERBIJDRAGEN ............................................................................... 31<br />
7. UITWERKING SUBSIDIESTELSEL ............................................................................. 33<br />
7.1 SUBSIDIE PEUTEROPVANG.................................................................................................. 33<br />
7.2 SUBSIDIE HELE DAGOPVANG .............................................................................................. 34<br />
8. BEVINDINGEN INTERVIEWS ..................................................................................... 35<br />
9. KOSTPRIJZEN HUIDIG PEUTERSPEELZAALWERK .............................................. 37<br />
10. MAXIMUM UURPRIJS ................................................................................................ 38<br />
10.1 VERWACHTE BEZETTING .................................................................................................. 38<br />
10.2 VOORSTEL MAXIMUM UURPRIJS ........................................................................................ 38<br />
10.3 NORMBEDRAG VOOR AANBOD VVE ................................................................................... 39<br />
11. VOORSTEL OUDERBIJDRAGE .................................................................................. 41<br />
11.1 OUDERBIJDRAGE REGULIERE DAGDELEN ............................................................................ 41<br />
11.2 OUDERBIJDRAGE VVE ..................................................................................................... 44<br />
12. GEVOLGEN SUBSIDIE GEMEENTE ALMERE ......................................................... 45<br />
12.1 INDICATIE GEVOLGEN GEMEENTESUBSIDIE REGULIER AANBOD ............................................. 45<br />
12.2 INDICATIE GEVOLGEN GEMEENTESUBSIDIE VVE-AANBOD ................................................... 45<br />
12.3 ONZEKERE FACTOREN ..................................................................................................... 46<br />
13. ADVIES IMPLEMENTATIE IN HOOFDLIJNEN...................................................... 48<br />
13.1 CONSEQUENTIES VOOR HUIDIGE PEUTERSPEELZAALAANBIEDERS .......................................... 48<br />
13.2 HOOFDLIJNEN IMPLEMENTATIESCENARIO .......................................................................... 49<br />
13.3 AANPASSINGEN SUBSIDIESTELSEL ..................................................................................... 49<br />
13.4 STAPPENPLAN KOMENDE MAANDEN ................................................................................... 49<br />
BIJLAGE 1 AANZET STAPPENPLAN HARMONISATIE VOOR<br />
PEUTERSPEELZAALAANBIEDERS (ALGEMEEN) ........................................................ 50<br />
BIJLAGE 2 VERKLARING GEEN RECHT OP KINDEROPVANGTOESLAG ............. 52<br />
BIJLAGE 3 REGISTER KINDERDAGVERBLIJVEN ALMERE – MAART 2012 ....... 54<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 2
Inleiding<br />
Naar aanleiding van de landelijke ontwikkeling<strong>en</strong> rond de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong><br />
kinderopvang <strong>en</strong> de lokale ontwikkeling van Integrale Kindc<strong>en</strong>tra is bij geme<strong>en</strong>te Almere de w<strong>en</strong>s<br />
ontstaan om nader <strong>onderzoek</strong> te do<strong>en</strong> naar de wijze waarop <strong>harmonisatie</strong> in Almere gerealiseerd kan<br />
word<strong>en</strong>.<br />
Belangrijke doel<strong>en</strong> bij de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang zijn:<br />
- het wegwerk<strong>en</strong> van de wachtlijst<strong>en</strong> voor de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong>;<br />
- toegankelijkheid van de voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voor alle kinder<strong>en</strong> in Almere;<br />
- e<strong>en</strong> goede basis creër<strong>en</strong> voor de ontwikkeling van de Integrale KindC<strong>en</strong>tra.<br />
De resultat<strong>en</strong> van het <strong>onderzoek</strong> naar de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang binn<strong>en</strong><br />
Almere <strong>en</strong> de opzet van e<strong>en</strong> bijbehor<strong>en</strong>d subsidiestelsel is in deze rapportage opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 3
Sam<strong>en</strong>vatting<br />
Harmonisatie van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang<br />
Met de Wet OKE (2010) zijn de kwaliteitseis<strong>en</strong> aan <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang al zoveel mogelijk<br />
gelijk getrokk<strong>en</strong>. Er is echter nog steeds sprake van e<strong>en</strong> aantal belangrijke verschill<strong>en</strong>, zoals de<br />
groepsgrootte, het aantal gediplomeerde leid(st)ers op de groep, de gehanteerde CAO <strong>en</strong> de financiering.<br />
Onder <strong>harmonisatie</strong> van peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang wordt daarom verstaan het gelijktrekk<strong>en</strong><br />
van alle (wettelijke) regels <strong>en</strong> financiering van deze twee voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>. Deze <strong>harmonisatie</strong><br />
vindt in de praktijk vaak plaats door het omvorm<strong>en</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> naar e<strong>en</strong> aanbod dat<br />
geregistreerd kan word<strong>en</strong> als kinderopvang. Ook kan het aanbod peuterspeelzaalwerk overgaan naar de<br />
kinderopvang. Hierdoor kan e<strong>en</strong> deel van de ouders e<strong>en</strong> beroep do<strong>en</strong> op de kinderopvangtoeslag. De<br />
geme<strong>en</strong>te hoeft voor deze ouders ge<strong>en</strong> subsidie meer beschikbaar te stell<strong>en</strong>. De beschikbare middel<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingezet voor het realiser<strong>en</strong> van extra peuterplaats<strong>en</strong> (wegwerk<strong>en</strong> van de wachtlijst<strong>en</strong>) <strong>en</strong><br />
voor realisatie van meer <strong>en</strong> kwalitatief beter VVE-aanbod.<br />
Door de omvorming dan wel overname van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> naar kinderopvang kan e<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong>voudigere integratie plaatsvind<strong>en</strong> van de voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>. Hierdoor is het e<strong>en</strong> belangrijke<br />
bouwste<strong>en</strong> in de ontwikkeling van Integrale KindC<strong>en</strong>tra.<br />
Uitwerkingssc<strong>en</strong>ario<br />
Voor de uitwerking van de <strong>harmonisatie</strong> is in overleg met de peuterspeelzaalaanbieders, e<strong>en</strong> selectie van<br />
kinderopvangaanbieders <strong>en</strong> het primair onderwijs e<strong>en</strong> voorkeurssc<strong>en</strong>ario vastgesteld. Als sc<strong>en</strong>ario is<br />
gekoz<strong>en</strong> voor overname van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> door kinderopvangaanbieders.<br />
Per wijk / per locatie wordt de overname van de peuterspeelzaallocaties door kinderopvangaanbieders<br />
uitgewerkt. Het behoud van personeel, kwaliteit <strong>en</strong> de sam<strong>en</strong>werking met onderwijs is hierbij e<strong>en</strong><br />
belangrijk uitgangspunt. De keuze van de kinderopvangaanbieders zal gebaseerd word<strong>en</strong> op nog vast te<br />
stell<strong>en</strong> selectiecriteria <strong>en</strong> kwaliteitseis<strong>en</strong>.<br />
De afgelop<strong>en</strong> maand<strong>en</strong> is binn<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te Almere e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamde wijkanalyse uitgevoerd. De eerste<br />
resultat<strong>en</strong> zijn inmiddels beschikbaar, maar moet<strong>en</strong> nog verder geanalyseerd word<strong>en</strong>. Hieruit komt naar<br />
vor<strong>en</strong> wat de behoefte aan voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> is er per wijk <strong>en</strong> welk aanbod er reeds bestaat.<br />
Ook word<strong>en</strong> bestaande sam<strong>en</strong>werkingsverband<strong>en</strong> inzichtelijk gemaakt. In de uitwerking van de<br />
overname van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> word<strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> van deze wijkanalyse meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> wordt<br />
zoveel mogelijk aangeslot<strong>en</strong> bij al bestaande sam<strong>en</strong>werkingsverband<strong>en</strong>.<br />
Het jaar 2013 wordt bestempeld als overgangsjaar, waarin al ingezet wordt op het oploss<strong>en</strong> van de<br />
wachtlijst<strong>en</strong>. Hiertoe blijft De Schoor zich binn<strong>en</strong> de beschikbare financiële ruimte richt<strong>en</strong> op de realisatie<br />
van zoveel mogelijk plaats<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> optimale bezetting van de huidige peuterspeelzaallocaties.<br />
Daarnaast zet De Schoor het beleid voort om ouders/verzorgers van peuters die gebruik kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />
van kinderopvangtoeslag bij aanmelding actief te wijz<strong>en</strong> op de mogelijkheid gebruik te mak<strong>en</strong> van<br />
kinderopvang, om zodo<strong>en</strong>de zoveel mogelijk ruimte te creër<strong>en</strong> voor ouders/verzorgers die ge<strong>en</strong> gebruik<br />
kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> van deze toeslag. Kinderopvangaanbieders werk<strong>en</strong> in 2013 aan de verdere uitbouw van<br />
peuterarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van ca. 3 uur per dagdeel.<br />
Nieuw subsidiestelsel op basis van vraagfinanciering<br />
Als gekoz<strong>en</strong> wordt voor de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang, dan kan de nieuwe<br />
subsidiestructuur het beste gebaseerd word<strong>en</strong> op vraagfinanciering. Dit betek<strong>en</strong>t dat de geme<strong>en</strong>te ge<strong>en</strong><br />
volledige groep<strong>en</strong> meer financiert, maar de vraag van ouders volgt <strong>en</strong> dus plaats<strong>en</strong> betaalt bij aanbieders<br />
daar waar deze bezet zijn. Ouders kunn<strong>en</strong> zelf kiez<strong>en</strong> van welke voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing ze gebruik<br />
will<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> voor hun peuter.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 4
Als gekoz<strong>en</strong> wordt voor vraagfinanciering, dan di<strong>en</strong>t de geme<strong>en</strong>te te bepal<strong>en</strong> welke prijs zij (maximaal)<br />
wil betal<strong>en</strong> voor het aanbod. Als zij e<strong>en</strong> te hoge prijs betaalt, kan sprake zijn van verkapte subsidie voor<br />
e<strong>en</strong> aantrekkelijker aanbod of financiering van andere organisatieonderdel<strong>en</strong> van de aanbieder. Dit kan<br />
leid<strong>en</strong> tot marktverstoring. Door gebruik te mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> maximum uurprijs voor alle aanbieders wordt<br />
er tev<strong>en</strong>s voor gezorgd dat de kost<strong>en</strong> voor geme<strong>en</strong>te beheerst kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Voor het aanbod van VVE word<strong>en</strong> landelijk verschill<strong>en</strong>de oplossing<strong>en</strong> gekoz<strong>en</strong>. Voor VVE-groep<strong>en</strong> wordt<br />
nog regelmatig gekoz<strong>en</strong> voor aanbodfinanciering, omdat er vaak ook niet veel keuzevrijheid is voor<br />
ouders van doelgroeppeuters. Het VVE-aanbod wordt echter steeds breder ingezet, ook op<br />
locaties/groep<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> beperkt aantal doelgroeppeuters. Om die red<strong>en</strong> is het w<strong>en</strong>selijk om tot e<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong>duidige financieringswijze te kom<strong>en</strong> die zowel ingezet kan word<strong>en</strong> op groep<strong>en</strong> met relatief veel<br />
doelgroeppeuters, als op groep<strong>en</strong> met maar <strong>en</strong>kele doelgroeppeuters (zoals in de kinderopvang).<br />
Vraagfinanciering is derhalve ook voor het VVE-aanbod w<strong>en</strong>selijk.<br />
Kwaliteitseis<strong>en</strong> aan het aanbod<br />
Het is als geme<strong>en</strong>te w<strong>en</strong>selijk om kwaliteitseis<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong> aan het aanbod van peuteropvang. Zeker in<br />
e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te als Almere, met zeer veel kinderopvangaanbieders. Het risico dat het huidige kwalitatief<br />
goede aanbod van peuterspeelzaalwerk wordt weggedrukt door e<strong>en</strong> aanbod van kinderopvangaanbieders<br />
met e<strong>en</strong> concurrer<strong>en</strong>d lage prijs, maar ook e<strong>en</strong> lage kwaliteit, di<strong>en</strong>t vermed<strong>en</strong> te word<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> goede<br />
optie voor de geme<strong>en</strong>te is om alle<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong> te bekostig<strong>en</strong> op locaties die als VVE-locaties zijn<br />
geregistreerd <strong>en</strong> waar sprake is van aantoonbare sam<strong>en</strong>werking met het basisonderwijs <strong>en</strong><br />
zorgnetwerk<strong>en</strong>. Dit betek<strong>en</strong>t namelijk dat de aanbieders moet<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> aan de eis<strong>en</strong> die aan VVE vanuit<br />
de Wet word<strong>en</strong> gesteld, aan de aanvull<strong>en</strong>de eis<strong>en</strong> die in de bestuursafsprak<strong>en</strong> met de Minister zijn<br />
vastgesteld (op basis van de resultat<strong>en</strong> van de bestandsopname VVE zoals deze door de<br />
Onderwijsinspectie is uitgevoerd) <strong>en</strong> aan de eis<strong>en</strong> die voortkom<strong>en</strong> uit het geme<strong>en</strong>telijk beleid op de<br />
Integrale Kindc<strong>en</strong>tra. Dit zorgt voor e<strong>en</strong> kwalitatief goed ontwikkelingsgericht aanbod, dat ook goed is<br />
voor peuters die formeel ge<strong>en</strong> VVE-aanbod nodig hebb<strong>en</strong>.<br />
Harmonisatie van ouderbijdrag<strong>en</strong><br />
Als <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang word<strong>en</strong> geharmoniseerd, dan is het w<strong>en</strong>selijk om de kost<strong>en</strong> voor<br />
ouders ook te harmoniser<strong>en</strong>. Dat wil zegg<strong>en</strong> dat de kost<strong>en</strong> voor ouders die wel <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> recht hebb<strong>en</strong> op<br />
kinderopvangtoeslag gelijkgesteld zoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Hiermee kom<strong>en</strong> ouders met gelijke<br />
draagkracht namelijk ook voor dezelfde kost<strong>en</strong> te staan. Dit betek<strong>en</strong>t in de praktijk dat de ouderbijdrage<br />
voor ouders die ge<strong>en</strong> recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag wordt afgestemd op de tabel van de<br />
kinderopvangtoeslag. Dit leidt tot de volg<strong>en</strong>de situatie:<br />
a. Ouders met recht op kinderopvangtoeslag betal<strong>en</strong> het totaalbedrag van het<br />
peuterarrangem<strong>en</strong>t/peuteropvang op basis van het geld<strong>en</strong>de tarief aan de aanbieder <strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong><br />
de kinderopvangtoeslag via de belastingdi<strong>en</strong>st terug.<br />
b. Ouders die ge<strong>en</strong> recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag betal<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong>safhankelijke<br />
ouderbijdrage aan de aanbieder. De aanbieder ontvangt van de geme<strong>en</strong>te het verschil tuss<strong>en</strong> het<br />
totaalbedrag <strong>en</strong> de ouderbijdrage. Je zou kunn<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong> dat de geme<strong>en</strong>te in dit geval de<br />
‘kinderopvangtoeslag’ betaalt.<br />
Subsidie peuterarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/peuteropvang<br />
In de nieuwe situatie bestaat de geme<strong>en</strong>tesubsidie voor de peuterarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/peuteropvang uit de<br />
volg<strong>en</strong>de onderdel<strong>en</strong><br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 5
PEUTERARR./-OPVANG<br />
ouders ge<strong>en</strong> recht op<br />
kinderopvangtoeslag<br />
ouders wel recht op<br />
kinderopvangtoeslag<br />
A<br />
B<br />
doelgroeppeuters<br />
(VVE)<br />
subsidie 4 dagdel<strong>en</strong><br />
subsidie (jaarbedrag) voor VVE-aanbod<br />
subsidie 3 de <strong>en</strong> 4 de dagdeel<br />
subsidie (jaarbedrag) voor VVE-aanbod<br />
niet-doelgroeppeuters<br />
(regulier)<br />
C subsidie 2 dagdel<strong>en</strong><br />
D ge<strong>en</strong> subsidie<br />
ad A De subsidie voor VVE-peuters van ouders zonder recht op kinderopvangtoeslag bestaat uit<br />
twee del<strong>en</strong>:<br />
1. de kost<strong>en</strong> van het aanbod van 4 dagdel<strong>en</strong> per week;<br />
2. het subsidie-jaarbedrag per doelgroeppeuter voor de extra tijd die nodig is voor<br />
doelgroeppeuters in het kader van VVE (door deze subsidie apart te houd<strong>en</strong>, kan deze<br />
ook word<strong>en</strong> verstrekt voor VVE-aanbod binn<strong>en</strong> de kinderopvang).<br />
Ouders betal<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong>safhankelijke ouderbijdrage.<br />
ad B Ouders van doelgroeppeuters die recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag vrag<strong>en</strong> bij voorkeur<br />
over de eerste twee dagdel<strong>en</strong> kinderopvangtoeslag aan, hiermee kom<strong>en</strong> zij dan namelijk voor<br />
dezelfde kost<strong>en</strong> te staan als ouders van niet-doelgroeppeuters. Het betal<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> extra<br />
lage ouderbijdrage voor doelgroeppeuters leidt nogal e<strong>en</strong>s tot scheve gezicht<strong>en</strong>, omdat<br />
ouders van doelgroeppeuters niet altijd e<strong>en</strong> laag inkom<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>.<br />
Daarnaast kiez<strong>en</strong> ouders van doelgroeppeuters niet zelf voor het extra aanbod van het 3 de <strong>en</strong><br />
4 de dagdeel. Het is daarom logisch dat de kost<strong>en</strong> van het 3 de <strong>en</strong> 4 de dagdeel volledig t<strong>en</strong> laste<br />
van geme<strong>en</strong>te Almere kom<strong>en</strong>.<br />
Naast de subsidie voor het 3 de <strong>en</strong> 4 de dagdeel, is voor deze doelgroeppeuters ook het<br />
subsidie-jaarbedrag voor VVE-aanbod beschikbaar.<br />
ad C In de nieuwe subsidiestructuur blijft voor ouders van niet-doelgroeppeuters die ge<strong>en</strong> recht<br />
hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag, subsidie beschikbaar voor het basisaanbod van twee<br />
dagdel<strong>en</strong> per week.<br />
ad D Ouders met recht op kinderopvangtoeslag betal<strong>en</strong> aan de aanbieder het geld<strong>en</strong>de uurtarief<br />
<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> hierover kinderopvangtoeslag van de Belastingdi<strong>en</strong>st. Voor deze peuters wordt<br />
ge<strong>en</strong> subsidie meer betaald.<br />
Subsidie hele dagopvang<br />
Om aan de inspanningsverplichting van 100% bereik van de doelgroepkinder<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> VVE-aanbod te<br />
kunn<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>, is het noodzakelijk dat ook VVE-subsidie voor aanbod op kinderdagverblijv<strong>en</strong> kan<br />
word<strong>en</strong> gebruikt. Voor de hele dagopvang geldt straks de volg<strong>en</strong>de situatie:<br />
HELE DAGOPVANG doelgroep (VVE) ge<strong>en</strong> doelgroep (regulier)<br />
ouders wel recht op<br />
kinderopvangtoeslag<br />
E subsidie (jaarbedrag) voor VVE-aanbod F ge<strong>en</strong> subsidie<br />
ad E Ook in de hele dagopvang is het subsidie-jaarbedrag per doelgroeppeuter beschikbaar. Dit is<br />
bedoeld voor de extra tijd die nodig is voor doelgroeppeuters in het kader van VVE.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 6
Uitgangspunt hierbij is dat kinder<strong>en</strong> in de dagopvang voldo<strong>en</strong>de ur<strong>en</strong> afnem<strong>en</strong> om aan 10<br />
ur<strong>en</strong> VVE per week te kom<strong>en</strong> <strong>en</strong> er ook sprake is van voldo<strong>en</strong>de spreiding over de week.<br />
Mocht er sprake zijn van onvoldo<strong>en</strong>de spreiding (bijvoorbeeld bij één hele dag opvang per<br />
week), dan kan de geme<strong>en</strong>te ervoor kiez<strong>en</strong> om deze doelgroeppeuters e<strong>en</strong> extra dagdeel in<br />
de week aan te bied<strong>en</strong>. Dit betreft naar verwachting maar e<strong>en</strong> beperkt aantal peuters.<br />
ad F Voor ouders van niet-doelgroeppeuters is in de dagopvang ge<strong>en</strong> subsidie beschikbaar.<br />
Ouderbijdrag<strong>en</strong><br />
Door het koppel<strong>en</strong> van de ouderbijdrag<strong>en</strong> aan de kinderopvangtoeslag kan de <strong>harmonisatie</strong> zorg<strong>en</strong> voor<br />
verhoging van kost<strong>en</strong> voor ouders. De hoogte van de ouderbijdrage is echter ook afhankelijk van de<br />
uurtariev<strong>en</strong> die de aanbieders gaan rek<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> deze zijn in deze fase nog niet bek<strong>en</strong>d. Mocht<strong>en</strong> de<br />
ouderbijdrag<strong>en</strong> (met name voor de lagere inkom<strong>en</strong>s) hoger word<strong>en</strong> dan w<strong>en</strong>selijk is, dan zijn er<br />
verschill<strong>en</strong>de mogelijkhed<strong>en</strong> om dit in de uitwerking van de <strong>harmonisatie</strong> op te loss<strong>en</strong> of te beperk<strong>en</strong>:<br />
- m<strong>en</strong> kan er met aanvull<strong>en</strong>de (tijdelijke) subsidie voor zorg<strong>en</strong> dat aanbieders bij aanvang e<strong>en</strong> lagere<br />
uurprijs kunn<strong>en</strong> rek<strong>en</strong><strong>en</strong>, hiermee wordt extra tijd gebod<strong>en</strong> om de aanbieder zelf tot e<strong>en</strong> lagere<br />
uurprijs te lat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>;<br />
- m<strong>en</strong> kan ervoor kiez<strong>en</strong> om de ouderbijdrage voor de laagste inkom<strong>en</strong>s (bijvoorbeeld tot 110% van<br />
bijstand) op € 0 te stell<strong>en</strong>, waarmee de toegankelijkheid voor de laagste inkom<strong>en</strong>s wordt<br />
gegarandeerd;<br />
- m<strong>en</strong> kan ervoor kiez<strong>en</strong> om de nieuwe tariev<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> voor nieuwe ouders in rek<strong>en</strong>ing te gaan<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> de bestaande ouders ‘uit te lat<strong>en</strong> lop<strong>en</strong>’. waardoor bestaande ouders niet met e<strong>en</strong><br />
ev<strong>en</strong>tuele prijsstijging word<strong>en</strong> geconfronteerd.<br />
Gevolg<strong>en</strong> subsidiekost<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te Almere<br />
Binn<strong>en</strong> het <strong>onderzoek</strong> is e<strong>en</strong> indicatieve berek<strong>en</strong>ing gemaakt van de (subsidie)kost<strong>en</strong> van geme<strong>en</strong>te<br />
Almere na invoering van de nieuwe subsidiesystematiek.<br />
Aanbod niet-doelgroeppeuters<br />
Uit deze berek<strong>en</strong>ing is geblek<strong>en</strong> dat met circa<br />
€ 300.000 aan extra subsidie per jaar voor reguliere plaats<strong>en</strong>, alle peuters in Almere (die ge<strong>en</strong> gebruik<br />
mak<strong>en</strong> van de kinderdagverblijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> gastouderopvang) bereikt kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Het betreft e<strong>en</strong> indicatieve berek<strong>en</strong>ing, omdat de volg<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> nog onzeker zijn:<br />
• de werkelijke uurtariev<strong>en</strong> die gehanteerd gaan word<strong>en</strong> door aanbieders;<br />
• de werkelijke ouderbijdrage die ouders gaan betal<strong>en</strong>;<br />
• het werkelijke aantal ouders dat recht heeft op kinderopvangtoeslag;<br />
• het werkelijk aantal peuters dat gebruik gaat mak<strong>en</strong> van de peuterarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/peuteropvang,<br />
omdat door de bezuiniging<strong>en</strong> nu sprake is van uitstroom uit de kinderdagverblijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> toestroom<br />
naar de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong>.<br />
In de indicatieve berek<strong>en</strong>ing is e<strong>en</strong> aantal marges ingebouwd waardoor de kans groter is dat kost<strong>en</strong> lager<br />
uitvall<strong>en</strong> dan nu berek<strong>en</strong>d.<br />
VVE-aanbod doelgroeppeuters<br />
Voor de kost<strong>en</strong> van het VVE-aanbod voor doelgroeppeuters is ook e<strong>en</strong> indicatieve berek<strong>en</strong>ing gemaakt.<br />
Geme<strong>en</strong>te Almere heeft zich tot doel gesteld om uiterlijk in 2015 700 doelgroeppeuters met VVE te<br />
bereik<strong>en</strong>. Uit deze indicatieve berek<strong>en</strong>ing blijkt dat met het huidige budget <strong>en</strong> de nieuwe<br />
subsidiesystematiek in principe de 700 doelgroeppeuters bereikt moet<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 7
Ook deze berek<strong>en</strong>ing is indicatief vanwege de volg<strong>en</strong>de onzekere factor<strong>en</strong>:<br />
• de werkelijke uurtariev<strong>en</strong> die gehanteerd gaan word<strong>en</strong> door aanbieders;<br />
• de werkelijke ouderbijdrage die ouders gaan betal<strong>en</strong>;<br />
• de werkelijke kost<strong>en</strong> die gemaakt word<strong>en</strong> voor het VVE-aanbod aan doelgroeppeuters;<br />
• het werkelijk aantal peuters dat gebruik gaat mak<strong>en</strong> van de peuterarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/peuteropvang,<br />
omdat door de bezuiniging<strong>en</strong> nu sprake is van uitstroom uit de kinderdagverblijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> toestroom<br />
naar de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong>.<br />
Frictiekost<strong>en</strong><br />
In het proces van realisatie van de <strong>harmonisatie</strong> in Almere, moet de geme<strong>en</strong>te ook rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met<br />
frictie- of transitiekost<strong>en</strong> die gemaakt word<strong>en</strong>. Peuterspeelzal<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> niet altijd kans gehad om<br />
voldo<strong>en</strong>de reserves op bouw<strong>en</strong>, omdat de winst bij de subsidieafrek<strong>en</strong>ing wordt afgeroomd. Zij hebb<strong>en</strong><br />
mogelijk niet voldo<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong> middel<strong>en</strong> om de investering (in personeelsur<strong>en</strong>) van het omzett<strong>en</strong> van het<br />
aanbod naar peuterarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/peuteropvang te kunn<strong>en</strong> bekostig<strong>en</strong>. Het is w<strong>en</strong>selijk dat de<br />
geme<strong>en</strong>te de aanbieders hierin, waar nodig, tegemoet komt.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 8
1. Ontwikkeling <strong>en</strong> prognose doelgroep<br />
Almere is de afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> flink gegroeid. De eerder gemaakte groeiprognose voor de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> is<br />
echter inmiddels bijgesteld. In de volg<strong>en</strong>de paragraf<strong>en</strong> wordt op deze ontwikkeling van de bevolking <strong>en</strong><br />
specifiek van de jonge kinder<strong>en</strong> ingegaan.<br />
1.1 Ontwikkeling bevolking 2005-2010 Almere<br />
De bevolking van Almere heeft zich in de afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> als volgt ontwikkeld:<br />
Bron: Sociale atlas Almere 2011<br />
De totale bevolking van Almere is in de periode 2005-2011 flink gegroeid met 9% tot ruim 190.000<br />
inwoners op 1 januari 2011. Het aantal jonge kinder<strong>en</strong> is in deze periode duidelijk afg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, het aantal<br />
2- <strong>en</strong> 3-jarig<strong>en</strong> zelfs met 10%. In de grafiek is zichtbaar dat het aantal kinder<strong>en</strong> van 0-4 jaar sinds 2009<br />
gestabiliseerd is.<br />
1.2. Prognose ontwikkeling bevolking Almere<br />
Als gekek<strong>en</strong> wordt naar de prognose van de ontwikkeling van de bevolking voor de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong>, dan<br />
ziet deze er als volgt uit:<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 9
Bron: Sociale Atlas Almere 2011<br />
In de sociale atlas van Almere 2011 wordt nog e<strong>en</strong> flinke groei van de bevolking voorspeld. Het aantal<br />
jonge kinder<strong>en</strong> stijgt in de periode 2012 – 2020 nog met 44% naar bijna 15.000, de totale bevolking<br />
stijgt in deze prognose nog met 17% tot bijna 211.000 inwoners. De groei wordt voornamelijk in Almere-<br />
Poort <strong>en</strong> Almere-Hout gerealiseerd.<br />
Gezi<strong>en</strong> de huidige economische situatie moet rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met minder groei dan in de<br />
Sociale Atlas Almere 2011 wordt voorspeld.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 10
2. Aanbod <strong>en</strong> bereik kinderopvang <strong>en</strong> peuterspeelzaalwerk<br />
2.1 Aanbod peuterspeelzaalwerk 2012<br />
De geme<strong>en</strong>te heeft te mak<strong>en</strong> met twee gesubsidieerde aanbieders van peuterspeelzaalwerk. In de<br />
volg<strong>en</strong>de tabel is het aanbod van deze twee stichting<strong>en</strong> (stand juni 2012) op e<strong>en</strong> rij gezet.<br />
Peuterspeelzal<strong>en</strong><br />
(juni 2012)<br />
aantal<br />
locaties<br />
aantal<br />
gesubsidieerde<br />
peuterplaats<strong>en</strong>*<br />
max.<br />
groeps-<br />
grootte<br />
aantal<br />
groep.<br />
min.<br />
leeftijd<br />
l<strong>en</strong>gte<br />
dagdel<strong>en</strong><br />
in ur<strong>en</strong><br />
St. De Schoor 30 1.528 16 95,5** 2 gem. 2,75<br />
St. Vrije Peuterspeelzaal 2 55 16 5*** 2 3<br />
Totaal 1.583 100,5<br />
* gerek<strong>en</strong>d met 2 dagdel<strong>en</strong> per peuterplaats (VVE-peuter bezet 2 peuterplaats<strong>en</strong>); dit is inclusief de plaats<strong>en</strong> op de<br />
Speelopvanggroep<strong>en</strong> <strong>en</strong> Campus Caleidoscoopgroep<br />
** hierbij zijn de 10 groep<strong>en</strong> Speelopvang <strong>en</strong> Campus Caleidoscoop met plaats voor 8 peuters meegeteld als 5 groep<strong>en</strong><br />
*** 4 groep<strong>en</strong> van 2 dagdel<strong>en</strong> <strong>en</strong> 2 groep<strong>en</strong> van 1 dagdeel (halve groep<strong>en</strong>)<br />
Uit bov<strong>en</strong>staand overzicht wordt duidelijk dat De Schoor de grootste aanbieder van peuterspeelzaalwerk<br />
is in Almere. Daarnaast wijkt de l<strong>en</strong>gte van de dagdel<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> beide aanbieders van elkaar af. Deze zijn<br />
bij De Schoor gemiddeld 2,75 uur <strong>en</strong> bij St. Vrije Peuterspeelzaal 3 uur per dagdeel.<br />
Naast bov<strong>en</strong>staande cijfermatige verschill<strong>en</strong> is ook sprake van e<strong>en</strong> verschil in het aanbod. Bij De Schoor<br />
is op alle locaties sprake van e<strong>en</strong> volwaardig VVE-aanbod, hierbij wordt dan ook gewerkt met twee<br />
gediplomeerde leidsters op de groep. Bij St. Vrije Peuterspeelzaal is ge<strong>en</strong> sprake van e<strong>en</strong> VVE-aanbod <strong>en</strong><br />
wordt met e<strong>en</strong> gediplomeerde leidster <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vrijwilliger/ouder gewerkt.<br />
Stichting Vrije Peuterspeelzaal is in schooljaar 2012-2013 gestart met e<strong>en</strong> derde locatie in Almere.<br />
De bezetting van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> was in juni 2012 als volgt:<br />
Peuterspeelzal<strong>en</strong><br />
(juni 2012)<br />
aantal beschikbare<br />
dagdel<strong>en</strong>*<br />
per week<br />
aantal bezette<br />
dagdel<strong>en</strong>*<br />
per week<br />
gem.<br />
bezetting<br />
%<br />
aantal peuters<br />
dat gebruik<br />
maakt<br />
St. De Schoor 3.056 2.994 98% 1.017<br />
St. Vrije Peuterspeelzaal 110 115 105% 87<br />
* ‘te verkop<strong>en</strong> dagdel<strong>en</strong>’, dus aantal peuterplaats<strong>en</strong> van 1 dagdeel<br />
Naast bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> biedt ook e<strong>en</strong> aantal organisaties binn<strong>en</strong> Almere<br />
peuterspeelzaalwerk aan zonder subsidie van de geme<strong>en</strong>te. Ook voor deze aanbieders geldt e<strong>en</strong><br />
minimum leeftijd van 2 jaar. Dit zijn in ieder geval de volg<strong>en</strong>de organisaties:<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 11
Peuterspeelzal<strong>en</strong><br />
zonder<br />
geme<strong>en</strong>tesubsidie<br />
aantal<br />
locaties<br />
aantal<br />
dagdel<strong>en</strong><br />
per week<br />
max.<br />
groeps-<br />
grootte<br />
min.<br />
leeftijd<br />
l<strong>en</strong>gte<br />
dagdel<strong>en</strong><br />
(ur<strong>en</strong>)<br />
kost<strong>en</strong> ouders<br />
per maand<br />
(2 dagdel<strong>en</strong>)<br />
Dikkertje Dap 1 5 15 2 3,5 € 100<br />
Flexikids 1 5 9* 2 3 € 100<br />
Flippers 1 5 16 2 3,25 € 70<br />
Gelaarsde Kat 1 7 15 2 2,75/2,25** € 77***<br />
Kids First 2 4 12 2,5 3,25 € 92<br />
Kinderhut 1 4 16 2 3 € 50<br />
KinderWorld 2 4 14 2 3 € 90****<br />
Marijtje Doets 1 5 15 2 3,25 € 73<br />
Villa Toon 1 2 12 2 3,5 € 58<br />
Speel-Mere (per 1/9) 1 9 16 2 3/2** € 100***<br />
totaal 12 50<br />
binn<strong>en</strong>kort van start<br />
Kunst<strong>en</strong>makers 1 2<br />
* de groep bestaat uit 9 peuters voor 3,25 uur, 5 KDV-peuters voor de hele dag<br />
** resp. e<strong>en</strong> ocht<strong>en</strong>d <strong>en</strong> e<strong>en</strong> middag<br />
*** obv combinatie ocht<strong>en</strong>d <strong>en</strong> middag<br />
**** mogelijkheid voor ouders om kinderopvangtoeslag aan te vrag<strong>en</strong><br />
Op dit mom<strong>en</strong>t bied<strong>en</strong> bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde aanbieders op hun locaties totaal 700 dagdel<strong>en</strong> per week<br />
peuterspeelzaalwerk aan (namelijk 50 dagdel<strong>en</strong> met gemiddeld 14 peuters). Met e<strong>en</strong> bezetting van naar<br />
schatting ongeveer 60% (veel zijn rec<strong>en</strong>t gestart), mak<strong>en</strong> ongeveer 200 peuters gebruik van dit<br />
peuteraanbod.<br />
Omdat voor het bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde aanbod ge<strong>en</strong> subsidie wordt ontvang<strong>en</strong>, is de ouderbijdrage bij de<br />
meeste aanbieders relatief hoog. Zeker voor ouders met lagere inkom<strong>en</strong>s. De kostprijs van<br />
bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemd aanbod is echter relatief laag. Als m<strong>en</strong> uitgaat van de ouderbijdrage als <strong>en</strong>ige<br />
inkomst<strong>en</strong>bron, dan ligt de kostprijs voor de meeste aanbieders tuss<strong>en</strong> de € 4 <strong>en</strong> € 5 per uur. Dit is erg<br />
laag. Het is de vraag of deze aanbieders dit product op termijn teg<strong>en</strong> deze ouderbijdrage kunn<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong><br />
aanbied<strong>en</strong>.<br />
2.2 Aanbod startgroep<strong>en</strong><br />
Het ministerie van OCW heeft subsidie beschikbaar gesteld voor 30 pilots van startgroep<strong>en</strong>. E<strong>en</strong><br />
startgroep houdt in dat peuters zich binn<strong>en</strong> de onderwijsomgeving spel<strong>en</strong>derwijs kunn<strong>en</strong> ontwikkel<strong>en</strong>. Op<br />
30 plaats<strong>en</strong>, verspreid over het land, werk<strong>en</strong> <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong>/of kinderdagverblijv<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met<br />
schol<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> rijkere leeromgeving te creër<strong>en</strong> voor peuters. Het doel van deze startgroep<strong>en</strong> is om te<br />
<strong>onderzoek</strong><strong>en</strong> of de prestaties van deze jonge kinder<strong>en</strong> vroegtijdig <strong>en</strong> spel<strong>en</strong>derwijs verbeterd kunn<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong>, zodat ze e<strong>en</strong> vlieg<strong>en</strong>de start kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> op het mom<strong>en</strong>t dat ze naar de basisschool gaan.<br />
In Almere is inmiddels ook e<strong>en</strong> aantal startgroep<strong>en</strong> van start gegaan (zie ook hoofdstuk 3). Twee<br />
pilots/groep<strong>en</strong> met subsidie van de overheid <strong>en</strong> twee groep<strong>en</strong> met subsidie van geme<strong>en</strong>te Almere. Het<br />
betreft gem<strong>en</strong>gde groep<strong>en</strong> (reguliere- <strong>en</strong> VVE-peuters) met e<strong>en</strong> aanbod van t<strong>en</strong>minste 12,5 ur<strong>en</strong> per<br />
week. Naar schatting mak<strong>en</strong> mom<strong>en</strong>teel ongeveer 50 peuters gebruik van de startgroep<strong>en</strong> in Almere.<br />
2.3 Aanbod kinderdagverblijv<strong>en</strong><br />
Het aanbod voor dagopvang is in Almere verdeeld over e<strong>en</strong> zeer groot aantal aanbieders, namelijk 78<br />
organisaties. In onderstaande tabel is de top10 van grootste dagopvangaanbieders op e<strong>en</strong> rij gezet. Het<br />
totaaloverzicht (stand maart 2012 landelijk register kinderopvang) is in bijlage 3 opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 12
Dagopvang 0 – 4 jaar aantal locaties aantal kindplaats<strong>en</strong> marktaandeel<br />
UK 13 658 16%<br />
The Little Pony 6 216 5%<br />
Kinderdagpaleis La Luna 6 175 4%<br />
KinderWorld 2 160 4%<br />
Partou 6 142 3%<br />
The Cinemakids 4 134 3%<br />
KDC De Gelaarsde Kat 2 105 2%<br />
Kids First Kinderopvang 2 99 2%<br />
St. Derkinder<strong>en</strong> Almere 1 96 2%<br />
Pino 1 90 2%<br />
Overige aanbieders (68) 82 2.332 55%<br />
Totaal Almere 125 4.207 100%<br />
Bron: Landelijk Register Kinderopvang (maart 2012)<br />
Uit bov<strong>en</strong>staande tabel blijkt hoe versnipperd het aanbod in Almere is. Alle<strong>en</strong> Unieke Kinderopvang (UK)<br />
heeft in vergelijking met de rest e<strong>en</strong> relatief groot marktaandeel van 16%.<br />
2.4 Gebruik dagopvang<br />
Het gebruik van dagopvang <strong>en</strong> de gastouderopvang voor 0-4 jarig<strong>en</strong> is in Almere flink gesteg<strong>en</strong> over de<br />
periode 2007-2010. In onderstaande grafiek<strong>en</strong> is deze groei in aantall<strong>en</strong> <strong>en</strong> in bereikperc<strong>en</strong>tages<br />
inzichtelijk gemaakt.<br />
bron: CBS 2012, vanaf 2012 prognose BM&C<br />
Almere<br />
Nederland<br />
Almere<br />
Nederland<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 13
Het landelijke bereik kwam in 2011 uit op 54% voor de kinderdagverblijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> 11% voor de<br />
gastouderopvang. In Almere ligg<strong>en</strong> deze perc<strong>en</strong>tages iets hoger, met 58% gebruik kinderdagverblijv<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> 12% gastouderopvang.<br />
Met name door de groei van de arbeidsparticipatie van vrouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> de to<strong>en</strong>ame van het aanbod van<br />
dagopvangplaats<strong>en</strong> is de vraag van ouders verschov<strong>en</strong> van peuterwerk naar dagopvang. Het afgelop<strong>en</strong><br />
jaar is deze verschuiving weer aan het omker<strong>en</strong>. Door de bezuiniging<strong>en</strong> op de kinderopvangtoeslag vindt<br />
e<strong>en</strong> uitstroom uit de formele kinderopvang plaats <strong>en</strong> neemt de vraag naar peuterspeelzaalwerk toe.<br />
In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van de arbeidsparticipatie onder vrouw<strong>en</strong> in de leeftijd van<br />
25-45 jaar in beeld gebracht.<br />
Bron: CBS, april 2012<br />
De netto arbeidsparticipatie onder vrouw<strong>en</strong> van 25-45 jaar is in de periode 2005 - 2011 flink<br />
toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Almere is haar achterstand op het landelijk gemiddelde sinds 2007/2009 duidelijk aan het<br />
inhal<strong>en</strong>.<br />
2.5 Bereik voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> Almere<br />
In onderstaande tabel is het bereik van alle verschill<strong>en</strong>de voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> in Almere in 2012<br />
onder de peuters van 2 <strong>en</strong> 3 jaar op e<strong>en</strong> rij gezet.<br />
Bereik voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> 2012 aantal %<br />
Aantal peuters 2 <strong>en</strong> 3 jaar 5.254 100%<br />
Aantal peuters in dagopvang* 3.152 60%<br />
Aantal peuters in gastouderopvang 525 10%<br />
Aantal peuters in gesubsidieerde peuterspeelzaal** 1.147 22%<br />
Aantal peuters in niet-gesubsidieerde <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> (aanname o.b.v. aanbod) 200 4%<br />
Aantal peuters in startgroep<strong>en</strong> 50 1%<br />
Totaal bereik voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> 5.074 97%<br />
Dubbelgebruik kinderopvang peuterspeelzaal in aantal peuters (inschatting) -100<br />
Totaal netto bereik van peuters met voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> 4.974 95%<br />
bron: CBS 2011, prognose BM&C <strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>s peuterspeelzaalaanbieders<br />
* omdat relatief meer 2-4-jarig<strong>en</strong> gebruik mak<strong>en</strong> van kinderdagverblijv<strong>en</strong> dan 0-2-jarig<strong>en</strong>, is hier gerek<strong>en</strong>d met 60% gebruik in<br />
plaats van het landelijke prognose van 54%<br />
** op basis van gemiddeld<strong>en</strong> over periode jan-april 2012 De Schoor <strong>en</strong> stand 12 juni bij St. Vrije Peuterspeelzal<strong>en</strong><br />
Uit bov<strong>en</strong>staande tabel blijkt dat het totale bereik van alle voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> op circa 95%<br />
uitkomt. Hierbij moet echter e<strong>en</strong> slag om de arm word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong>, omdat gebruik is gemaakt van<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 14
verschill<strong>en</strong>de meetmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook gebruik is gemaakt van prognoses <strong>en</strong> aannames. Met name in de<br />
kinderdagverblijv<strong>en</strong> is het afgelop<strong>en</strong> jaar sprake van e<strong>en</strong> sterke terugloop in de bezetting. E<strong>en</strong> deel van<br />
deze kinder<strong>en</strong> zal op de wachtlijst voor e<strong>en</strong> peuterspeelzaal terecht gaan kom<strong>en</strong>, waardoor deze verder<br />
zull<strong>en</strong> groei<strong>en</strong>.<br />
Op basis van bov<strong>en</strong>staande cijfers is sprake van e<strong>en</strong> non-bereik van de 2- <strong>en</strong> 3-jarig<strong>en</strong> van circa 5%, dit<br />
komt overe<strong>en</strong> met ongeveer 280 peuters. E<strong>en</strong> bereik van 95% is voor e<strong>en</strong> stedelijk gebied redelijk hoog.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 15
3. Relevante ontwikkeling<strong>en</strong><br />
In dit hoofdstuk zijn de relevante (landelijke <strong>en</strong> lokale) ontwikkeling<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> rij gezet die spel<strong>en</strong> rondom<br />
de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang. In de eerste paragraaf wordt kort uitgelegd wat<br />
onder de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang wordt verstaan.<br />
3.1 Harmonisatie peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang<br />
Met de Wet OKE zijn de kwaliteitseis<strong>en</strong> aan <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang al zoveel mogelijk gelijk<br />
getrokk<strong>en</strong>. Er is echter nog steeds sprake van e<strong>en</strong> aantal belangrijke verschill<strong>en</strong>, zoals de groepsgrootte,<br />
het aantal (gediplomeerde) leid(st)ers op de groep, de gehanteerde CAO <strong>en</strong> de financiering. Onder<br />
<strong>harmonisatie</strong> van peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang wordt daarom verstaan het gelijktrekk<strong>en</strong> van alle<br />
(wettelijke) regels <strong>en</strong> financiering van deze voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>. De <strong>harmonisatie</strong> vindt in de<br />
praktijk plaats door het omvorm<strong>en</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> naar e<strong>en</strong> aanbod dat geregistreerd kan word<strong>en</strong><br />
als kinderopvang. Doordat het aanbod geregistreerd wordt als kinderopvang, kan e<strong>en</strong> deel van de ouders<br />
e<strong>en</strong> beroep do<strong>en</strong> op de kinderopvangtoeslag. De geme<strong>en</strong>te hoeft voor deze ouders ge<strong>en</strong> subsidie meer<br />
beschikbaar te stell<strong>en</strong>. De beschikbare middel<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingezet voor het realiser<strong>en</strong> van extra<br />
peuterplaats<strong>en</strong> <strong>en</strong> voor het VVE-aanbod.<br />
Door de omvorming van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> naar kinderopvang kan e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>voudigere integratie<br />
plaatsvind<strong>en</strong> van de voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.<br />
In dit <strong>onderzoek</strong> is gekoz<strong>en</strong> voor handhaving van de korte dagdel<strong>en</strong> <strong>en</strong> het aanbod van 40 wek<strong>en</strong> per<br />
jaar, zoals dat nu in de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> ook gebruikelijk is. Bij verl<strong>en</strong>ging van dagdel<strong>en</strong> (omzetting naar<br />
halve dagopvang) of e<strong>en</strong> aanbod van 50-52 wek<strong>en</strong> per jaar kom<strong>en</strong> zowel ouders als geme<strong>en</strong>te Almere<br />
voor hogere kost<strong>en</strong> te staan.<br />
3.2 Onzekerheid beleid overheid voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Landelijk<br />
De afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> heeft de overheid veel geïnvesteerd in het vormgev<strong>en</strong> van het VVE-aanbod op<br />
<strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderdagverblijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> de financiering hiervan via de lokale overhed<strong>en</strong>. Het<br />
afgelop<strong>en</strong> jaar heeft minister Bijsterveldt (OCW) daarnaast het initiatief g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> om 30 pilotproject<strong>en</strong> te<br />
gaan draai<strong>en</strong> voor de zog<strong>en</strong>aamde startgroep<strong>en</strong> (voorschol<strong>en</strong>). Door deze pilots wil de minister<br />
<strong>onderzoek</strong><strong>en</strong> of door e<strong>en</strong> verrijkte leeromgeving taalachterstand<strong>en</strong> bij jonge kinder<strong>en</strong> sneller<br />
verminder<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> startgroep k<strong>en</strong>merkt zich door de volg<strong>en</strong>de elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>:<br />
1. HBO-gekwalificeerde medewerker op de peutergroep, aangesteld bij basisschool.<br />
2. Alle peuters kom<strong>en</strong> 5 dagdel<strong>en</strong> of minimaal 12,5 uur per week.<br />
3. C<strong>en</strong>trale regie vanuit de basisschool op het hele VVE-programma, in peutergroep <strong>en</strong> onderbouw:<br />
doorgaande lijn.<br />
Er is vanuit de overheid nu dus <strong>en</strong>erzijds sprake van het inzett<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> nadere verbinding tuss<strong>en</strong><br />
onderwijs <strong>en</strong> voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> (voor kinder<strong>en</strong> vanaf 2,5 jaar, met name voor<br />
doelgroeppeuters). Anderzijds zijn er met de Wet OKE belangrijke eerste stapp<strong>en</strong> gezet in de richting van<br />
<strong>harmonisatie</strong> <strong>en</strong> integratie van voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, waarbij m<strong>en</strong> uitgaat van e<strong>en</strong> hechtere<br />
verbinding tuss<strong>en</strong> het aanbod peuterwerk <strong>en</strong> dagopvang).<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 16
peuterwerk<br />
Basisonderwijs<br />
----- Doorgaande lijn -----<br />
Voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
dagopvang<br />
Harmonisatie / integratie<br />
Nadere verbinding voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderwijs<br />
In het land wordt in verschill<strong>en</strong>de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gekoz<strong>en</strong> om VVE-<strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> aan onderwijs te<br />
koppel<strong>en</strong> in de vorm van voorschol<strong>en</strong>. Met dit aanbod, specifiek voor doelgroeppeuters, ontstaat<br />
daarmee e<strong>en</strong> directe doorgaande lijn met het onderwijs. Voor niet-doelgroeppeuters wordt in deze<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> veelal gekoz<strong>en</strong> voor verwijzing naar de dagopvang <strong>en</strong> vervalt daarmee ook vaak de subsidie<br />
voor plaats<strong>en</strong> voor niet-doelgroeppeuters (zie ook paragraaf 3.6). Dit aanbod is dan met name nog<br />
betaalbaar voor ouders die recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag.<br />
Als ervoor gekoz<strong>en</strong> wordt om ook niet-doelgroeppeuters toegang te gev<strong>en</strong> tot de voorschol<strong>en</strong>, dan<br />
koppelt m<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>lijk de huidige <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> aan het onderwijs. In veel geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> is al sprake van<br />
e<strong>en</strong> sterke koppeling van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> met het onderwijs. Bij voorschol<strong>en</strong> kan er daarbij voor<br />
gekoz<strong>en</strong> word<strong>en</strong> om het onderwijs e<strong>en</strong> grotere rol t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van de verantwoordelijkheid <strong>en</strong>/of<br />
aansturing te gev<strong>en</strong>. Het overdrag<strong>en</strong> van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> naar onderwijsstichting<strong>en</strong> is daarbij ook <strong>en</strong><br />
mogelijkheid.<br />
E<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te kan er ook voor kiez<strong>en</strong> om naast het realiser<strong>en</strong> van voorschol<strong>en</strong> ook subsidie beschikbaar<br />
te houd<strong>en</strong> voor plaats<strong>en</strong> voor niet-doelgroeppeuters op <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong>. Hierbij zal gekoz<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
voor e<strong>en</strong> aanbod onder het regime van de kinderopvang, omdat anders drie soort<strong>en</strong> voorschoolse<br />
voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> ontstaan (voorschol<strong>en</strong>, peuterspeelzaal <strong>en</strong> kinderopvang). Als gekoz<strong>en</strong> wordt voor ook e<strong>en</strong><br />
aanbod onder het regime van de kinderopvang dan kiest e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te voor <strong>harmonisatie</strong> van<br />
<strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang EN de ontwikkeling van voorschol<strong>en</strong>.<br />
In bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde gevall<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te in ieder geval twee verschill<strong>en</strong>de voorschoolse<br />
voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> bestaan, namelijk voor voorschol<strong>en</strong> <strong>en</strong> kinderopvang. In het kader van de ontwikkeling van<br />
IKC’s houdt het onderwijs dan te mak<strong>en</strong> met twee verschill<strong>en</strong>de voorschoolse partners <strong>en</strong> moet (om alle<br />
peuters te bereik<strong>en</strong>) ook het aanbod van VVE in de kinderdagverblijv<strong>en</strong> apart geregeld word<strong>en</strong>.<br />
Harmonisatie <strong>en</strong> integratie van voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
De keuze van e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te voor de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang wordt over het<br />
algeme<strong>en</strong> ingegev<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> of meer van de volg<strong>en</strong>de drijfver<strong>en</strong>:<br />
• bezuinig<strong>en</strong> op de middel<strong>en</strong> voor <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> of middel<strong>en</strong> vrijspel<strong>en</strong> voor extra aanbod (omdat<br />
e<strong>en</strong> deel van de ouders e<strong>en</strong> beroep gaat do<strong>en</strong> op de kinderopvangtoeslag);<br />
• het onderscheid tuss<strong>en</strong> <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang lat<strong>en</strong> verdwijn<strong>en</strong> waardoor onderwijs met<br />
één partner tot de ontwikkeling van e<strong>en</strong> IKC kan kom<strong>en</strong>;<br />
• het verschil in kwaliteit <strong>en</strong> toegankelijkheid van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang verbeter<strong>en</strong>.<br />
De uitvoeringssc<strong>en</strong>ario’s voor deze <strong>harmonisatie</strong> verschill<strong>en</strong> hierbij wel tuss<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn ook<br />
afhankelijk van de lokale situatie.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 17
Gelet op de huidige onzekerhed<strong>en</strong> in het overheidsbeleid kan het perspectief waarbij 2½- of 3-jarig<strong>en</strong><br />
toegang krijg<strong>en</strong> tot het basisonderwijs niet als uitgangspunt g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> voor de ontwikkeling van<br />
sc<strong>en</strong>ario’s voor integratie <strong>en</strong> <strong>harmonisatie</strong> van voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> in de geme<strong>en</strong>te. Wel is bij de<br />
uitwerking rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> met het feit dat ev<strong>en</strong>tuele beleidsaanpassing<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> belemmering vorm<strong>en</strong><br />
voor de toekomstige uitrol van het startgroep<strong>en</strong> sc<strong>en</strong>ario.<br />
Lokaal<br />
In het kader van de <strong>harmonisatie</strong> van peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang zijn Partou <strong>en</strong> de Schoor<br />
<strong>en</strong>ige jar<strong>en</strong> geled<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal pilots gestart g<strong>en</strong>aamd Speelopvang. Daarnaast draait de Schoor ook e<strong>en</strong><br />
pilot met kinderopvangorganisatie UK, g<strong>en</strong>aamd Peutergroep. Dit zijn combinaties van opvang <strong>en</strong><br />
speelzaalwerk. Dit aanbod is in verschill<strong>en</strong>de del<strong>en</strong> van de stad gestart. Uit de evaluatie van juni 2012 is<br />
geblek<strong>en</strong> dat op e<strong>en</strong> deel van de locaties onvoldo<strong>en</strong>de basis is om met de pilots door te gaan. De<br />
belangrijkste knelpunt<strong>en</strong> zijn:<br />
- het succes is sterk afhankelijk van de betrokk<strong>en</strong>heid, het <strong>en</strong>thousiasme <strong>en</strong> inzet van de<br />
betreff<strong>en</strong>de leidsters, dit is op de lange termijn onvoldo<strong>en</strong>de basis;<br />
- onvoldo<strong>en</strong>de bezetting waardoor deels met halve groep<strong>en</strong> wordt gewerkt <strong>en</strong> het VVE-aanbod<br />
daardoor onvoldo<strong>en</strong>de aandacht kan krijg<strong>en</strong> (door inzet 1 leidster);<br />
- onvoldo<strong>en</strong>de animo voor het aanbod vanuit kinderopvang, mede door de ligging van de locaties;<br />
- organisatorisch <strong>en</strong> administratief extra werk omdat vanuit twee organisaties wordt gewerkt.<br />
De betrokk<strong>en</strong> partij<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> aangegev<strong>en</strong> dat voordat zij verdere stapp<strong>en</strong> in de <strong>harmonisatie</strong> van<br />
peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang kunn<strong>en</strong> zett<strong>en</strong>, het noodzakelijk is dat geme<strong>en</strong>te Almere eerst<br />
nader beleid vaststelt.<br />
Naast deze pilots breid<strong>en</strong> steeds meer kinderopvangaanbieders hun aanbod uit met peuterspeelzaal- of<br />
peuteropvanggroep<strong>en</strong> (zie paragraaf 2.1). E<strong>en</strong> aantal aanbieders zorgt hierbij ook voor e<strong>en</strong> VVE-aanbod,<br />
waardoor zij voor schol<strong>en</strong> e<strong>en</strong> totaalpakket aan kunn<strong>en</strong> bied<strong>en</strong>. Ook voor deze ontwikkeling ontbreekt<br />
het op dit mom<strong>en</strong>t in geme<strong>en</strong>te Almere nog aan beleid om de voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> ook echt te kunn<strong>en</strong><br />
harmoniser<strong>en</strong>.<br />
In Almere zijn rec<strong>en</strong>t vier pilots voor startgroep<strong>en</strong> gestart. Twee pilots word<strong>en</strong> door de overheid<br />
gefinancierd, twee pilots word<strong>en</strong> onder dezelfde voorwaard<strong>en</strong> door geme<strong>en</strong>te Almere gefinancierd. Drie<br />
van de vier pilots betreft de sam<strong>en</strong>werking van onderwijsstichting ASG met de Schoor, één pilot betreft<br />
onderwijsstichting Prisma in sam<strong>en</strong>werking met kinderdagverblijf Noah’s Ark van De Adminare BV.<br />
Vergelijkbaar met de landelijke ontwikkeling<strong>en</strong> is ook in Almere sprake van inzet op <strong>harmonisatie</strong> van de<br />
voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> inzet op e<strong>en</strong> nadere verbinding tuss<strong>en</strong> onderwijs <strong>en</strong> het voorschoolse<br />
aanbod. In de ev<strong>en</strong>tuele uitwerking van de <strong>harmonisatie</strong> zal hier rek<strong>en</strong>ing mee moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
gehoud<strong>en</strong>.<br />
Conclusie: Harmonisatie van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang staat op dit mom<strong>en</strong>t de<br />
pilottraject<strong>en</strong> van de startgroep<strong>en</strong> niet in de weg.<br />
3.3 Ontwikkeling Integrale Kindc<strong>en</strong>tra<br />
Landelijk<br />
Landelijk is sprake van e<strong>en</strong> groei<strong>en</strong>de sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> het primair onderwijs, het<br />
peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> de kinderopvang. De betreff<strong>en</strong>de partij<strong>en</strong> zijn al vele jar<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de<br />
(pilot)project<strong>en</strong> aan het <strong>onderzoek</strong><strong>en</strong> op welke wijze zij deze sam<strong>en</strong>werking het beste vorm kunn<strong>en</strong><br />
gev<strong>en</strong>.<br />
In de zoektocht naar e<strong>en</strong> structurele inbedding van de sam<strong>en</strong>werking is het idee van e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamd<br />
Integraal KindC<strong>en</strong>trum (IKC) ontstaan. E<strong>en</strong> IKC is e<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong>ing voor kinder<strong>en</strong> van 0-12 jaar, waar<br />
kinderopvang (dagopvang <strong>en</strong> buit<strong>en</strong>schoolse opvang), peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> onderwijs og<strong>en</strong>schijnlijk<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 18
naadloos in elkaar overlop<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> IKC wordt vanuit e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijke educatieve <strong>en</strong><br />
pedagogische visie gewerkt, onder aansturing van één leidinggev<strong>en</strong>de. Deze ‘algeme<strong>en</strong> directeur’ is<br />
verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding aan zowel het primair onderwijs, de kinderopvang als het<br />
peuterspeelzaalwerk. De organisatorische (<strong>en</strong> juridische) sam<strong>en</strong>voeging van onderwijs <strong>en</strong> kinderopvang<br />
wordt op dit mom<strong>en</strong>t nog wel belemmerd door wet- <strong>en</strong> regelgeving.<br />
E<strong>en</strong> belangrijk doel van e<strong>en</strong> IKC is het organiser<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> beter sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>de educatieve <strong>en</strong><br />
pedagogische omgeving voor kinder<strong>en</strong>. Waarbij bij voorkeur ook gedur<strong>en</strong>de de hele dag personeel van<br />
verschill<strong>en</strong>de functi<strong>en</strong>iveaus kan word<strong>en</strong> ingezet. De leerkracht kan daarbij bijvoorbeeld in zijn/haar werk<br />
ondersteund word<strong>en</strong> door personeel vanuit de kinderopvang <strong>en</strong> andersom.<br />
Op e<strong>en</strong> Integraal KindC<strong>en</strong>trum wordt in principe e<strong>en</strong> programma gebod<strong>en</strong> van 7:30 tot 18:30 uur.<br />
Kinder<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> van het gehele dagprogramma of van del<strong>en</strong> ervan gebruik mak<strong>en</strong>.<br />
Met de organisatie van e<strong>en</strong> IKC onder leiding van één directeur komt e<strong>en</strong> einde aan de huidige<br />
versnippering/knip in:<br />
- het dagschema (de overgang<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> voorschoolse opvang, onderwijs, tuss<strong>en</strong>schoolse opvang <strong>en</strong><br />
buit<strong>en</strong>schoolse opvang word<strong>en</strong> gestroomlijnd) <strong>en</strong><br />
- het voorschoolse <strong>en</strong> het schoolse aanbod (er wordt in ieder geval gezorgd voor e<strong>en</strong> doorgaande<br />
leerlijn <strong>en</strong> warme overdracht tuss<strong>en</strong> peuterspeelzaal, kinderopvang <strong>en</strong> onderwijs bij e<strong>en</strong> leeftijd van<br />
4 jaar).<br />
Het biedt voor ouders (og<strong>en</strong>schijnlijk) één organisatie met één aanspreekpunt <strong>en</strong> één beleid.<br />
De primaire verantwoordelijkheid voor de realisatie van de IKC’s ligt bij de schoolbestur<strong>en</strong>, de<br />
kinderopvang <strong>en</strong> het peuterspeelzaalwerk. De geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> hierin vooral e<strong>en</strong> faciliter<strong>en</strong>de,<br />
regisser<strong>en</strong>de <strong>en</strong> stimuler<strong>en</strong>de rol.<br />
De sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> school, peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang wordt op dit mom<strong>en</strong>t bemoeilijkt<br />
doordat:<br />
- de to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de concurr<strong>en</strong>tie tuss<strong>en</strong> <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang (door teruglop<strong>en</strong>de bezetting)<br />
ervoor zorgt dat de sam<strong>en</strong>werking stagneert;<br />
- peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang nog steeds deels hun eig<strong>en</strong> wett<strong>en</strong> <strong>en</strong> regels hebb<strong>en</strong> (met<br />
name ook e<strong>en</strong> andere CAO) waardoor sam<strong>en</strong>werking <strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijke inzet van personeel bemoeilijkt<br />
wordt;<br />
- het financiële regime voor peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang verschill<strong>en</strong>d is, waardoor er soms<br />
grote verschill<strong>en</strong> zijn in kost<strong>en</strong> voor ouders <strong>en</strong> ook gebruik van beide voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> (soms gedur<strong>en</strong>de<br />
e<strong>en</strong> deel van de dag) administratief apart geregeld moet word<strong>en</strong>.<br />
Onderwijs <strong>en</strong> ouders zijn daarom, met de ontwikkeling van IKC’s, gebaat bij de <strong>harmonisatie</strong> <strong>en</strong><br />
integratie van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang.<br />
Lokaal<br />
In Almere lop<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de initiatiev<strong>en</strong> voor het vorm<strong>en</strong> van IKC’s. Deels gaat het om nieuwe<br />
initiatiev<strong>en</strong>, deels om de doorontwikkeling van bestaande Brede Schol<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> nieuwe<br />
organisatievorm. In Poort is inmiddels de eerste Almeerse Sterr<strong>en</strong>school ‘De Ruimte’ van start gegaan.<br />
Te verwacht<strong>en</strong> is dat in de toekomst meer initiatiev<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ontwikkeld van de sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>de<br />
kernpartners. Geme<strong>en</strong>te Almere wil met wethouder Peeters als lid van de “Kopgroep wethouders voor<br />
kindc<strong>en</strong>tra” deze ontwikkeling ook zoveel mogelijk stimuler<strong>en</strong>.<br />
Conclusie: Harmonisatie van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang is e<strong>en</strong> bouwste<strong>en</strong> in de<br />
ontwikkeling naar IKC’s.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 19
3.4 Verzadiging kinderopvangmarkt, bezuiniging<strong>en</strong> kinderopvangtoeslag<br />
Landelijk<br />
Als gevolg van de marktverzadiging van de kinderopvang <strong>en</strong> de bezuiniging<strong>en</strong> op de kinderopvangtoeslag<br />
verdamp<strong>en</strong> de wachtlijst<strong>en</strong> <strong>en</strong> loopt ook de bezetting op de groep<strong>en</strong> op de kinderdagverblijv<strong>en</strong> terug. Dit<br />
is inmiddels in heel Nederland merkbaar, afhankelijk van de regio in minder <strong>en</strong> meerdere mate.<br />
De kinderopvang oriënteert zich derhalve op mogelijkhed<strong>en</strong> om de terugloop in de bezetting te beperk<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> ziet niet alle<strong>en</strong> kans<strong>en</strong> in het aanbod van halve dagopvang, maar ook in het aanbod van nog kortere<br />
dagdel<strong>en</strong>. Hierdoor ontstaat concurr<strong>en</strong>tie met het huidige peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> bestaat de kans dat<br />
ook de peuterspeelzaalmarkt versnipperd raakt.<br />
Lokaal<br />
In Almere is sprake van e<strong>en</strong> sterk versnipperde markt van kinderdagverblijv<strong>en</strong>. Maar liefst 58 van de 78<br />
aanbieders van kinderdagverblijv<strong>en</strong> heeft maar één kinderdagopvanglocatie (zie bijlage 3). Voor de<br />
sam<strong>en</strong>werking met onderwijs <strong>en</strong> het realiser<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> doorgaande leerlijn is dit e<strong>en</strong> onw<strong>en</strong>selijke<br />
situatie. Onderwijsorganisaties hebb<strong>en</strong> in Almere met erg veel aanbieders te mak<strong>en</strong> om tot gezam<strong>en</strong>lijke<br />
afsprak<strong>en</strong> te kom<strong>en</strong> voor de overdracht van met name doelgroeppeuters. In de uitwerking van de<br />
<strong>harmonisatie</strong> is het van belang om te kijk<strong>en</strong> hoe de versnippering van peuteropvang beperkt kan word<strong>en</strong>.<br />
Conclusie: Het is van belang om in de uitwerking van de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong><br />
<strong>en</strong> kinderopvang te stur<strong>en</strong> op het zoveel mogelijk vermijd<strong>en</strong> van de versnippering van de<br />
peuteropvang.<br />
3.5 Kwaliteit kinderopvang versus kwaliteit <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong><br />
Landelijk<br />
Per 1 augustus 2010 is in de Wet Kinderopvang <strong>en</strong> Kwaliteitseis<strong>en</strong> Peuterspeelzal<strong>en</strong> de definitie van<br />
kinderopvang aangepast. Hieraan is toegevoegd dat kinderopvang ook moet bijdrag<strong>en</strong> aan de<br />
ontwikkeling van kinder<strong>en</strong>. Hiermee is e<strong>en</strong> belangrijk verschil tuss<strong>en</strong> het aanbod van peuterspeelzaalwerk<br />
<strong>en</strong> kinderopvang kom<strong>en</strong> te vervall<strong>en</strong>. Landelijk zijn echter <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> van oudsher altijd veel meer<br />
gericht geweest op de ontwikkeling van kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> de voorbereiding op de basisschool. Dit verschil is<br />
niet zomaar weggewerkt. Ook is de afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> vooral op <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> geïnvesteerd in het<br />
aanbod van VVE-programma’s, mede omdat het grootste deel van de doelgroep voor VVE zich op de<br />
<strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> bevindt.<br />
Het is echter landelijk wel merkbaar dat de kinderopvang e<strong>en</strong> inhaalslag aan het mak<strong>en</strong> is. Zo wordt op<br />
steeds meer kinderdagverblijv<strong>en</strong> ook met VVE-programma’s gewerkt <strong>en</strong> wordt e<strong>en</strong> ontwikkelingsgericht<br />
aanbod steeds meer standaard onderdeel van het dagprogramma van kinderdagverblijv<strong>en</strong>.<br />
Lokaal<br />
In Almere sprake is van e<strong>en</strong> zeer versnipperd aanbod van kinderdagverblijv<strong>en</strong> (78 aanbieders). Hierdoor<br />
is het niet e<strong>en</strong>voudig om e<strong>en</strong> totaalbeeld te vorm<strong>en</strong> van de kwaliteit van het aanbod van alle aanbieders.<br />
Bek<strong>en</strong>d is wel dat er grote verschill<strong>en</strong> zijn in de kwaliteit van het aanbod van de verschill<strong>en</strong>de<br />
kinderopvangaanbieders.<br />
De geme<strong>en</strong>te heeft bij de kinderopvangaanbieders al eerder aangedrong<strong>en</strong> op de kwaliteit van het<br />
aanbod. E<strong>en</strong> viertal kinderdagopvangaanbieders (Partou, La Luna, Speel-Mere <strong>en</strong> UK) heeft daarop in<br />
november 2011 e<strong>en</strong> handvest opgesteld waarin 11 richtlijn<strong>en</strong> zijn opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van de<br />
kwaliteit van de kinderopvang. In dit handvest is ook de ontwikkeling van het kind als richtlijn<br />
opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. De vier aanbieders will<strong>en</strong> hiermee hun kwaliteit borg<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar mogelijk verhog<strong>en</strong>.<br />
Naast bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde aanbieders werkt ook e<strong>en</strong> aantal andere aanbieders in Almere met e<strong>en</strong> VVEprogramma.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 20
Het aanbod van VVE in het peuterspeelzaalwerk is volledig in hand<strong>en</strong> van de Schoor. Alle locaties van de<br />
Schoor zijn dan ook VVE-locaties. De sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>de schol<strong>en</strong>organisaties <strong>en</strong> kinderopvangorganisaties<br />
zijn goed tevred<strong>en</strong> met de kwaliteit die de Schoor biedt. In de uitwerking van de <strong>harmonisatie</strong> is het van<br />
groot belang dat deze opgebouwde expertise niet verlor<strong>en</strong> gaat.<br />
Conclusie: Het behoud van de kwaliteit van de huidige <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong>, waar nodig, de<br />
verbetering van de kwaliteit van de kinderopvang is van belang <strong>en</strong> di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong><br />
meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in het traject van <strong>harmonisatie</strong>.<br />
3.6 Bezuiniging<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> wachtlijst<strong>en</strong> peuterspeelzaalwerk<br />
Landelijk<br />
Als gevolg van noodzakelijke bezuiniging<strong>en</strong> is in veel geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in Nederland de keuze gemaakt om de<br />
subsidiegeld<strong>en</strong> voor het peuterspeelzaalwerk voornamelijk in te zett<strong>en</strong> voor de zog<strong>en</strong>aamde<br />
doelgroeppeuters <strong>en</strong> het VVE-aanbod. In e<strong>en</strong> aantal geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (zoals Breda) is zelfs beslot<strong>en</strong> om<br />
helemaal ge<strong>en</strong> subsidie meer beschikbaar te stell<strong>en</strong> voor ‘reguliere’ peuterspeelzaalgroep<strong>en</strong>. Als gevolg<br />
hiervan zijn landelijk al heel veel <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> geslot<strong>en</strong>.<br />
In steeds meer geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ontstaan, mede door deze bezuiniging<strong>en</strong>, wachtlijst<strong>en</strong> voor het<br />
peuterspeelzaalwerk. Dit wordt inmiddels versterkt doordat als gevolg van de bezuiniging<strong>en</strong> op de<br />
kinderopvangtoeslag ouders (gedeeltelijk) stopp<strong>en</strong> met werk<strong>en</strong> of overstapp<strong>en</strong> naar de informele opvang<br />
(door familie <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>). Hierdoor ontstaat e<strong>en</strong> weer groei<strong>en</strong>de vraag naar peuterspeelzaalwerk.<br />
Doordat in <strong>harmonisatie</strong>traject<strong>en</strong> e<strong>en</strong> deel van de geme<strong>en</strong>tefinanciering wordt omgebog<strong>en</strong> naar het Rijk,<br />
kom<strong>en</strong> middel<strong>en</strong> beschikbaar. Dit kan gebruikt word<strong>en</strong> voor realisatie van extra aanbod. Ook kan, door<br />
het toelat<strong>en</strong> van de peuteropvang in de ‘markt’ van de kinderopvang, dit aanbod mogelijk door meer<br />
aanbieders gerealiseerd word<strong>en</strong>.<br />
Lokaal<br />
In Almere is sprake van flinke wachtlijst<strong>en</strong> in de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong>. Deze zijn in eerste instantie<br />
voornamelijk veroorzaakt door de bezuiniging<strong>en</strong> die vanuit het Rijk werd<strong>en</strong> opgelegd aan de geme<strong>en</strong>te,<br />
waardoor veel locaties moest<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong>. De lokale kinderopvangaanbieders nem<strong>en</strong> weliswaar meer <strong>en</strong><br />
meer het initiatief om peuteropvanggroep<strong>en</strong> te start<strong>en</strong>, maar dit is tot op hed<strong>en</strong> onvoldo<strong>en</strong>de om de<br />
wachtlijst<strong>en</strong> terug te dring<strong>en</strong>.<br />
Conclusie: Met de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang ontstaan<br />
mogelijkhed<strong>en</strong> om de wachtlijst<strong>en</strong> in het peuterspeelzaalwerk op te loss<strong>en</strong>.<br />
3.7 Uitspraak rechtbank Middelburg<br />
Landelijk<br />
Onlangs is door de Rechtbank Middelburg e<strong>en</strong> vonnis gewez<strong>en</strong> waarin de rechter aangeeft dat<br />
peuteropvang niet in aanmerking komt voor kinderopvangtoeslag <strong>en</strong> dat de ouder die ervan gebruik heeft<br />
gemaakt de ontvang<strong>en</strong> toeslag moet terugbetal<strong>en</strong> aan de Belastingdi<strong>en</strong>st. Het feit dat de peuteropvang<br />
was geregistreerd in het Landelijk Register Kinderopvang deed volg<strong>en</strong>s de rechter niet terzake. Kort<br />
sam<strong>en</strong>gevat is het argum<strong>en</strong>t van de rechtbank: peuterspeelzaalwerk is in de Wet kinderopvang <strong>en</strong><br />
kwaliteitseis<strong>en</strong> <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> (Wkkp) expliciet uitgeslot<strong>en</strong> van de toeslagregeling <strong>en</strong> het peuteropvang<br />
aanbod heeft - ondanks registratie in het Landelijk Register Kinderopvang – specifieke k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van<br />
peuterspeelzaalwerk, waardoor het niet in aanmerking komt voor kinderopvangtoeslag.<br />
De gevolg<strong>en</strong> van dat besluit kunn<strong>en</strong> groot zijn aangezi<strong>en</strong> alle ouders in Nederland die gebruik mak<strong>en</strong> van<br />
e<strong>en</strong> peuteropvangaanbod <strong>en</strong> toeslag hebb<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> daarmee het risico lop<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> claim van de<br />
Belastingdi<strong>en</strong>st. Het is op dit mom<strong>en</strong>t afwacht<strong>en</strong> welke maatregel<strong>en</strong> minister Kamp gaat nem<strong>en</strong> om deze<br />
onduidelijkheid weg te nem<strong>en</strong>.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 21
Lokaal<br />
Geme<strong>en</strong>te Almere bevindt zich nog in de <strong>onderzoek</strong>sfase voor de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong><br />
kinderopvang. Hierdoor is er ruimte om de maatregel<strong>en</strong> van minister Kamp af te wacht<strong>en</strong> <strong>en</strong> hierop zo<br />
nodig te anticiper<strong>en</strong>.<br />
Conclusie: Het is raadzaam om voor het definitief vaststell<strong>en</strong> van de verdere uitwerking van<br />
de <strong>harmonisatie</strong>, af te wacht<strong>en</strong> met welke maatregel<strong>en</strong> minister Kamp gaat kom<strong>en</strong>.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 22
4. VVE-aanbod Almere<br />
Vanuit de Wet OKE is het noodzakelijk om binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te voldo<strong>en</strong>de kindplaats<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> VVEaanbod<br />
te realiser<strong>en</strong>, om alle doelgroeppeuters e<strong>en</strong> VVE-aanbod te kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong>. Daarnaast heeft de<br />
geme<strong>en</strong>te e<strong>en</strong> inspanningsverplichting voor het bereik van 100% van de doelgroepkinder<strong>en</strong>.<br />
4.1 Breed VVE-aanbod<br />
Om e<strong>en</strong> zo breed mogelijk aanbod te kunn<strong>en</strong> realiser<strong>en</strong> èn tegelijkertijd zoveel mogelijk segregatie te<br />
voorkom<strong>en</strong>, wil geme<strong>en</strong>te Almere VVE bij voorkeur op zoveel mogelijk <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong><br />
kinderdagverblijv<strong>en</strong> aanbied<strong>en</strong>. Hierbij wordt afgezi<strong>en</strong> van aparte VVE-groep<strong>en</strong>, die alle<strong>en</strong> bestaan uit<br />
doelgroeppeuters. Door VVE breed op veel locaties aan te bied<strong>en</strong>, is er sprake van gem<strong>en</strong>gde groep<strong>en</strong>,<br />
met alle voordel<strong>en</strong> van di<strong>en</strong>. Veel geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> invester<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> breed VVE-aanbod in opleiding<strong>en</strong> van<br />
kinderopvang- <strong>en</strong> peuterspeelzaalleidsters. Bij e<strong>en</strong> breed aanbod van VVE wordt ook de keuzevrijheid<br />
voor ouders verbeterd, omdat het dan niet meer uitmaakt welke voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing de<br />
doelgroeppeuter bezoekt.<br />
4.2 Bereik VVE-aanbod<br />
Landelijk wordt als definitie voor doelgroeppeuters gewerkt met de gewicht<strong>en</strong>regeling vanuit het<br />
onderwijs. Deze gewicht<strong>en</strong>regeling is gebaseerd op het opleidingsniveau van ouders. Het gew<strong>en</strong>ste<br />
bereik van het VVE-aanbod in de voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> wordt dan ook afgeleid van het aantal 4- <strong>en</strong><br />
5-jarige gewicht<strong>en</strong>kinder<strong>en</strong> op de basisschol<strong>en</strong> in de geme<strong>en</strong>te. De berek<strong>en</strong>ing van het gew<strong>en</strong>st bereik<br />
vindt plaats door de toepassing van e<strong>en</strong> verm<strong>en</strong>igvuldigingsfactor. De financiering <strong>en</strong> de afrek<strong>en</strong>ing van<br />
de VVE-middel<strong>en</strong> vanuit de overheid is op deze berek<strong>en</strong>ing van het gew<strong>en</strong>ste bereik gebaseerd.<br />
In Almere start<strong>en</strong> peuters met VVE vanaf 2,5 jaar, dus wordt het aantal doelgroeppeuters bepaald door<br />
de verm<strong>en</strong>igvuldigingsfactor 0,75 te gebruik<strong>en</strong> (2,5 tot 4 jaar is 1,5 leeftijdsjaar, 4 <strong>en</strong> 5-jarig<strong>en</strong> zijn 2<br />
leeftijdsjar<strong>en</strong>). Op 1 oktober 2011 1 war<strong>en</strong> er in Almere 529 gewicht<strong>en</strong>leerling<strong>en</strong> van 4 <strong>en</strong> 5 jaar. Dit<br />
betek<strong>en</strong>t dat de geme<strong>en</strong>te in 2012 minimaal voor 397 peuters (0,75 x 529) e<strong>en</strong> VVE-aanbod moet<br />
hebb<strong>en</strong>.<br />
Op dit mom<strong>en</strong>t mak<strong>en</strong> 444 doelgroeppeuters gebruik mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> VVE-aanbod van vier dagdel<strong>en</strong> per<br />
week bij stichting De Schoor. Daarnaast blijkt uit e<strong>en</strong> opgave van de kinderopvang dat 132 peuters op<br />
kinderdagverblijv<strong>en</strong> inmiddels e<strong>en</strong> VVE-aanbod krijg<strong>en</strong>. Dit betek<strong>en</strong>t dat Almere in theorie ruimschoots<br />
voldoet aan de wettelijke eis van voldo<strong>en</strong>de aanbod van VVE-plaats<strong>en</strong> op basis van de gewicht<strong>en</strong>regeling.<br />
In Almere wordt echter, net als overig<strong>en</strong>s in veel andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> bredere definitie van<br />
doelgroeppeuters gehanteerd. Dit komt omdat in de praktijk geblek<strong>en</strong> is dat e<strong>en</strong> deel van de peuters met<br />
(taal)achterstand buit<strong>en</strong> deze definitie valt.<br />
Per 1 april 2012 stond<strong>en</strong> bij stichting De Schoor 26 peuters van > 2,5 jaar op de wachtlijst voor twee<br />
extra dagdel<strong>en</strong> VVE. Deze groep peuters is in ieder geval te betitel<strong>en</strong> als non-bereik van VVE.<br />
4.3 Doelgroepdefinitie<br />
Op 10 mei 2012 heeft de geme<strong>en</strong>telijke Werkgroep VVE de doelgroepdefinitie voor peuters als volgt<br />
vastgesteld:<br />
• het kind heeft e<strong>en</strong> gewicht conform de gewicht<strong>en</strong>regeling <strong>en</strong>/of<br />
• de ouders sprek<strong>en</strong> thuis ge<strong>en</strong> Nederlands <strong>en</strong>/of<br />
• de (taal)omgeving van de peuter is onvoldo<strong>en</strong>de stimuler<strong>en</strong>d <strong>en</strong>/of<br />
• het kind loopt risico op e<strong>en</strong> sociaal-emotionele ontwikkelingsachterstand.<br />
1<br />
Etalagebestand ‘Aantal leerling<strong>en</strong> BO per hoofd- <strong>en</strong> nev<strong>en</strong>vestiging per gewicht naar leeftijd’ ministerie OCW<br />
(www.data.duo.nl/organisatie/op<strong>en</strong>_onderwijsdata/Primair_onderwijs/datasets)<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 23
Als we alle peuters met (taal)achterstand will<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> we dus uitgaan van e<strong>en</strong> hoger aantal<br />
doelgroeppeuters dan de uitkomst van bov<strong>en</strong>staande berek<strong>en</strong>ing. In september 2012 zal de Werkgroep<br />
VVE de definitie voor doelgroepkleuters in het basisonderwijs vaststell<strong>en</strong>.<br />
4.4 VVE in de kinderopvang<br />
Meer dan de helft van de Almeerse peuters zit op e<strong>en</strong> kinderdagverblijf. Zev<strong>en</strong> kinderopvangorganisaties<br />
hebb<strong>en</strong> de afgelop<strong>en</strong> periode subsidie gekreg<strong>en</strong> van de geme<strong>en</strong>te Almere om e<strong>en</strong> VVE-aanbod op te<br />
zett<strong>en</strong>. Daarnaast hebb<strong>en</strong> andere organisaties vanuit andere bronn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> VVE-aanbod opgezet. De<br />
geme<strong>en</strong>te heeft in de zomer van 2012 e<strong>en</strong> <strong>en</strong>quête uitgezet onder kinderopvangorganisaties (<strong>en</strong><br />
basisschol<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong>) om meer inzicht te krijg<strong>en</strong> in het aantal (doelgroep)kinder<strong>en</strong>, e<strong>en</strong><br />
ev<strong>en</strong>tueel VVE-aanbod <strong>en</strong> de uitstroom naar basisschol<strong>en</strong>. Half of eind september zull<strong>en</strong> de gegev<strong>en</strong>s uit<br />
de <strong>en</strong>quête beschikbaar zijn in de vorm van zog<strong>en</strong>aamde wijkanalyses.<br />
4.5 Extra VVE-geld<strong>en</strong> G4/G33<br />
Vanuit het Plan Extra VVE zal de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingezet op uitbreiding <strong>en</strong> kwaliteitsverhoging<br />
VVE in de kinderopvang. Met dit plan “Effectief b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong> van extra leertijd voor jonge kinder<strong>en</strong>” heeft<br />
geme<strong>en</strong>te Almere zich voor 2015 tot doel gesteld om 700 voorschoolse VVE-plaats<strong>en</strong> gerealiseerd te<br />
hebb<strong>en</strong>.<br />
De toeleiding naar VVE richtte zich tot nu toe op de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong>. Met het verbred<strong>en</strong> van de<br />
toeleiding naar de kinderdagverblijv<strong>en</strong>, dat ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s deel uitmaakt van het Plan Extra VVE, zull<strong>en</strong> minder<br />
doelgroepkinder<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de boot vall<strong>en</strong> <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> ouders meer keuzemogelijkhed<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> onderdeel van de toeleiding is het verzamel<strong>en</strong> van gegev<strong>en</strong>s, over bereik maar ook over non-bereik<br />
<strong>en</strong> de red<strong>en</strong><strong>en</strong> voor non-bereik. Volg<strong>en</strong>s de planning zal de verbrede toeleiding <strong>en</strong> het verzamel<strong>en</strong> van<br />
relevante gegev<strong>en</strong>s ingaan per 1 september 2012.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 24
5. Sc<strong>en</strong>ario’s <strong>harmonisatie</strong> <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang<br />
In de uitwerking van de <strong>harmonisatie</strong> van peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang kan gekoz<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uit<br />
drie sc<strong>en</strong>ario’s. Deze sc<strong>en</strong>ario’s zijn in dit hoofdstuk op e<strong>en</strong> rij gezet. Als eerste is er aandacht voor de<br />
uitgangspunt<strong>en</strong> die geme<strong>en</strong>te Almere hanteert bij e<strong>en</strong> mogelijke uitwerking van de <strong>harmonisatie</strong>.<br />
5.1 Uitgangspunt<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te Almere<br />
In de uitwerking van de mogelijke <strong>harmonisatie</strong> van peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang zijn de<br />
volg<strong>en</strong>de uitgangspunt<strong>en</strong> van geme<strong>en</strong>te Almere van belang:<br />
• maximaal bereik van alle kinder<strong>en</strong> met (taal)achterstand<strong>en</strong>;<br />
• voorkom<strong>en</strong> van segregatie;<br />
• oploss<strong>en</strong> van de wachtlijst<strong>en</strong> voor peuterspeelzaalwerk;<br />
• behoud van de huidige sam<strong>en</strong>werking van partners in de (ontwikkeling van) Brede Schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> IKC’s;<br />
• behoud van de kwaliteit van het huidige VVE-aanbod <strong>en</strong> de doorgaande lijn naar het onderwijs;<br />
• e<strong>en</strong> transparant subsidiestelsel, waarmee de kost<strong>en</strong> voor het reguliere peuterwerk <strong>en</strong> het VVEaanbod<br />
goed/beter beheerst kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>;<br />
5.2 Drie sc<strong>en</strong>ario’s t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van de <strong>harmonisatie</strong> <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang<br />
Als gekek<strong>en</strong> wordt naar de ontwikkeling<strong>en</strong> in de verschill<strong>en</strong>de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in Nederland t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van<br />
de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang, dan kan dit sam<strong>en</strong>gevat word<strong>en</strong> in de volg<strong>en</strong>de<br />
drie sc<strong>en</strong>ario’s:<br />
Sc<strong>en</strong>ario 1: Uitsluit<strong>en</strong>d uitvoering wettelijke tak<strong>en</strong> <strong>en</strong> bestuursafsprak<strong>en</strong><br />
In dit sc<strong>en</strong>ario voert de geme<strong>en</strong>te uitsluit<strong>en</strong>d haar wettelijke tak<strong>en</strong> uit (Wet OKE) <strong>en</strong> de tak<strong>en</strong> die<br />
voortvloei<strong>en</strong> uit de “Bestuursafsprak<strong>en</strong> G4/G33 – Rijk Effectief b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong> van vve <strong>en</strong> extra leertijd voor<br />
jonge kinder<strong>en</strong>”. Dit zijn de bestuursafsprak<strong>en</strong> die de G4/G33-geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met de Minister van Onderwijs<br />
hebb<strong>en</strong> gemaakt. Dit betek<strong>en</strong>t dat vooral wordt ingezet op:<br />
• kwaliteitsverhoging in de uitvoering van VVE;<br />
• uitbreiding van het aantal plaats<strong>en</strong> VVE <strong>en</strong> verbetering van de toeleiding van kinder<strong>en</strong> naar VVE.<br />
De geme<strong>en</strong>te neemt in dit geval ge<strong>en</strong> initiatief richting de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong><br />
kinderopvang. Zij laat verdere stapp<strong>en</strong> in deze ontwikkeling volledig aan de aanbieders over.<br />
Sc<strong>en</strong>ario 2: Fusie/overname <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> door/met kinderopvang<br />
(geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Amstelve<strong>en</strong>, ’s-Hertog<strong>en</strong>bosch, Leudal)<br />
Bij dit sc<strong>en</strong>ario wordt het peuterwerk geïntegreerd in de kinderopvang. De subsidie van de geme<strong>en</strong>te<br />
wordt hierbij verlegd naar (e<strong>en</strong> of meer) kinderopvangaanbieder(s). Doel daarvan is om geïntegreerde<br />
voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> te creër<strong>en</strong>. Concreet betek<strong>en</strong>t dit dat de gesubsidieerde <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong><br />
word<strong>en</strong> overgeheveld naar één of meerdere kinderopvangaanbieders. Er zal e<strong>en</strong> fusie met of e<strong>en</strong><br />
overname van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> plaatsvind<strong>en</strong>.<br />
Sc<strong>en</strong>ario 3a: Vraagfinanciering voor huidige aanbieders<br />
(geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Oss, Dev<strong>en</strong>ter, Groning<strong>en</strong>, Schouw<strong>en</strong>-Duiv<strong>en</strong>land, Leeuward<strong>en</strong>, Westland)<br />
Binn<strong>en</strong> dit sc<strong>en</strong>ario wordt uitgegaan van aanpassing van de subsidierelaties met de bestaande aanbieders<br />
van peuterspeelzaalwerk. De bestaande aanbieders vorm<strong>en</strong> hun aanbod van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> om tot e<strong>en</strong><br />
aanbod dat geregistreerd kan word<strong>en</strong> als kinderopvang. De geme<strong>en</strong>te koopt hierbij uitsluit<strong>en</strong>d plaats<strong>en</strong> in<br />
bij de aanbieders die op dit mom<strong>en</strong>t (2012) ook het gesubsidieerde peuterspeelzaalwerk binn<strong>en</strong> de<br />
geme<strong>en</strong>te aanbied<strong>en</strong>.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 25
Sc<strong>en</strong>ario 3b: Vraagfinanciering voor meer aanbieders<br />
Dit sc<strong>en</strong>ario is e<strong>en</strong> uitbreiding van sc<strong>en</strong>ario 3a. De ‘markt’ wordt nu ook op<strong>en</strong>gesteld voor andere<br />
aanbieders. Voor geme<strong>en</strong>te Almere betek<strong>en</strong>t dit dat de huidige subsidierelatie met de twee<br />
peuterspeelzaalaanbieders wordt uitgebreid tot e<strong>en</strong> subsidie-/inkooprelatie met alle aanbieders die<br />
voldo<strong>en</strong> aan de prijs- <strong>en</strong> kwaliteitseis<strong>en</strong> die de geme<strong>en</strong>te stelt. Naast kinderopvangaanbieders zou in dit<br />
sc<strong>en</strong>ario in principe ook het primair onderwijs in aanmerking kunn<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> voor financiering/inkoop van<br />
peuterplaats<strong>en</strong> door de geme<strong>en</strong>te voor ouders die ge<strong>en</strong> recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag.<br />
5.3 Afweging<strong>en</strong> toekomstsc<strong>en</strong>ario voor Almere<br />
In onderstaande opsomming word<strong>en</strong> de belangrijkste <strong>en</strong> specifieke voor- <strong>en</strong> nadel<strong>en</strong> van de verschill<strong>en</strong>de<br />
sc<strong>en</strong>ario’s b<strong>en</strong>oemd <strong>en</strong> teg<strong>en</strong> elkaar afgewog<strong>en</strong> voor Almere.<br />
Sc<strong>en</strong>ario 1: Uitsluit<strong>en</strong>d uitvoering wettelijke tak<strong>en</strong> <strong>en</strong> bestuurlijke afsprak<strong>en</strong><br />
Het grootste voordeel van het uitsluit<strong>en</strong>d uitvoer<strong>en</strong> van de wettelijke tak<strong>en</strong> <strong>en</strong> bestuurlijke afsprak<strong>en</strong> is<br />
dat dit het minste tijd kost. Het nadeel is echter dat onduidelijk is op welke termijn er verdere stapp<strong>en</strong> in<br />
de richting van <strong>harmonisatie</strong> van voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gezet.<br />
Gezi<strong>en</strong> de w<strong>en</strong>s voor e<strong>en</strong> dekk<strong>en</strong>d aanbod VVE, de huidige wachtlijst<strong>en</strong> in het peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> het<br />
groei<strong>en</strong>de aanbod van relatief dure <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> (van kinderopvangaanbieders), is het w<strong>en</strong>selijk voor<br />
Almere om verdere stapp<strong>en</strong> te zett<strong>en</strong> naar de <strong>harmonisatie</strong> van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> de kinderopvang.<br />
Daarnaast biedt de <strong>harmonisatie</strong> ook e<strong>en</strong> betere basis voor de verdere ontwikkeling van IKC’s binn<strong>en</strong> de<br />
geme<strong>en</strong>te: e<strong>en</strong> basisschool kan één partner kiez<strong>en</strong> voor opvang voor 0-4 jaar, peuterarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />
VVE <strong>en</strong> opvang voor 4-12 jaar.<br />
Het is niet w<strong>en</strong>selijk voor Almere om voor sc<strong>en</strong>ario 1 te kiez<strong>en</strong>, omdat de in deze notitie g<strong>en</strong>oemde<br />
problem<strong>en</strong> dan niet word<strong>en</strong> opgelost.<br />
Sc<strong>en</strong>ario 2: Fusie/overname <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> door/met kinderopvang<br />
De voor- <strong>en</strong> nadel<strong>en</strong> van sc<strong>en</strong>ario 2 zijn als volgt.<br />
De voordel<strong>en</strong> zijn:<br />
+ directe/snellere integratie van kinderopvang <strong>en</strong> peuterwerk;<br />
+ kans<strong>en</strong> voor effici<strong>en</strong>cyvoordel<strong>en</strong> door combinatiemogelijkhed<strong>en</strong> in het aanbod <strong>en</strong> de inzet van<br />
personeel;<br />
+ ervaring kinderopvang (wet- <strong>en</strong> regelgeving, cao, etc.) is reeds in huis;<br />
+ mogelijkheid om selectief te zijn in keuze van aanbieders voor de overname, hierdoor kan<br />
geselecteerd word<strong>en</strong> op kwaliteit.<br />
De nadel<strong>en</strong> zijn:<br />
- aantasting autonomie huidige aanbieders gesubsidieerd peuterwerk om zelf keuzes te mak<strong>en</strong> over<br />
inrichting <strong>en</strong> organisatie van het aanbod;<br />
- (mogelijk lastig) vervolgtraject nodig om fusie/overname - mogelijk op basis van inschrijving - verder<br />
uit te werk<strong>en</strong>;<br />
- kans op marktverstoring doordat mogelijk relatief sterkere partij<strong>en</strong> ontstaan;<br />
. onduidelijk of er bij de huidige ontwikkeling<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> krimp<strong>en</strong>de markt nog voldo<strong>en</strong>de interesse is<br />
bij de huidige dagopvangaanbieders om het aanbod over te nem<strong>en</strong> <strong>en</strong> om te vorm<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong><br />
aanbod dat geregistreerd wordt als kinderopvang;<br />
- mogelijk zijn niet alle locaties ev<strong>en</strong> aantrekkelijk voor dagopvangaanbieders;<br />
- kans op verlies van werkgeleg<strong>en</strong>heid; er di<strong>en</strong><strong>en</strong> goede afsprak<strong>en</strong> te word<strong>en</strong> gemaakt over de<br />
overname van (het relatief dure) personeel, omdat bij veel kinderopvangaanbieders op dit mom<strong>en</strong>t<br />
sprake van personeelsoverschot als gevolg van de terugloop in de bezetting.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 26
De fusie of overname van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> met/door de kinderopvang is e<strong>en</strong> traject dat zorgvuldig<br />
moet word<strong>en</strong> uitgevoerd. Aangezi<strong>en</strong> in Almere sprake is van veel kinderopvangaanbieders is, kan de<br />
selectie van de overname-/fusiekandidat<strong>en</strong> lastig zijn. Er kan gekoz<strong>en</strong> word<strong>en</strong> voor het uitschrijv<strong>en</strong> van<br />
e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamde t<strong>en</strong>der. Geïnteresseerde partij<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> e<strong>en</strong> plan in te di<strong>en</strong><strong>en</strong> op basis waarvan e<strong>en</strong><br />
selectie plaatsvindt. Hiervoor is draagvlak bij de huidige aanbieders nodig. Bij onvoldo<strong>en</strong>de draagvlak is<br />
sc<strong>en</strong>ario 2 niet te adviser<strong>en</strong>.<br />
In Almere is het verder w<strong>en</strong>selijk om dit traject ook vooral wijkgericht aan te pakk<strong>en</strong>, omdat al sprake is<br />
van sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> peuterspeelzaal <strong>en</strong> kinderopvangpartners. Zo ligt het voor de hand om in geval<br />
van bestaande sam<strong>en</strong>werking op locaties, de sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>de partij aan te wijz<strong>en</strong> als overnamekandidaat<br />
voor de betreff<strong>en</strong>de peuterspeelzaallocatie.<br />
Stichting Vrije Peuterspeelzaal heeft overig<strong>en</strong>s in Brede Schoolverband e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> kinderopvangpartner<br />
gevond<strong>en</strong>, het zou e<strong>en</strong> logische keuze zijn om de Vrije Peuterspeelzaal hierin op te lat<strong>en</strong> gaan. Binn<strong>en</strong><br />
sc<strong>en</strong>ario 2 zal dan ook met name de fusie/overname van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> van stichting De Schoor<br />
gerealiseerd moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Sc<strong>en</strong>ario 3a: Vraagfinanciering voor huidige aanbieders<br />
De voor- <strong>en</strong> nadel<strong>en</strong> van sc<strong>en</strong>ario 3a zijn als volgt.<br />
De voordel<strong>en</strong> zijn:<br />
+ behoud autonomie aanbieders peuterwerk om zelf keuzes te mak<strong>en</strong> over inrichting <strong>en</strong> organisatie<br />
van het aanbod;<br />
+ in de praktijk blijkt dat met dit sc<strong>en</strong>ario de peuterspeelzaalaanbieders nogal e<strong>en</strong>s zelf in tweede<br />
instantie tot e<strong>en</strong> fusie/overname met de kinderopvang kom<strong>en</strong>, veelal is dit e<strong>en</strong> betere basis dan<br />
wanneer deze opgelegd wordt;<br />
+ (meer) zekerheid dat expertise <strong>en</strong> personeel van huidige <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> behoud<strong>en</strong> blijft.<br />
De nadel<strong>en</strong> zijn:<br />
- expertise wet- <strong>en</strong> regelgeving kinderopvang moet (deels) nog opgebouwd word<strong>en</strong> bij huidige<br />
aanbieders;<br />
- risico bestaat dat huidige aanbieders in e<strong>en</strong> sterke concurr<strong>en</strong>tiepositie geholp<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in<br />
verhouding tot de kinderopvangaanbieders;<br />
- er wordt e<strong>en</strong> kinderopvangaanbieder toegevoegd aan de reeds lange lijst van aanbieders;<br />
- er zijn ge<strong>en</strong> effici<strong>en</strong>cyvoordel<strong>en</strong> te behal<strong>en</strong> door combinatiemogelijkhed<strong>en</strong> in het aanbod <strong>en</strong> de inzet<br />
van personeel; de integratie van het kinderopvang- <strong>en</strong> peuteropvangaanbod wordt namelijk pas<br />
gerealiseerd als partij<strong>en</strong> zelfstandig voor fusie/overname kiez<strong>en</strong> of als peuteropvangaanbieder ook<br />
dagopvang in de markt zet (dit laatste is lastig i.v.m. de krimp<strong>en</strong>de markt van de dagopvang);<br />
- onderwijs heeft voorlopig nog te mak<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de aanbieders van kinderopvang <strong>en</strong><br />
peuteropvang, dit zal naar verwachting pas op de langere termijn gaan verschuiv<strong>en</strong>/verander<strong>en</strong>;<br />
- keuzevrijheid voor ouders blijft beperkt tot huidige aanbieders, dit zou je kunn<strong>en</strong> bestempel<strong>en</strong> als<br />
marktverstoring.<br />
Het is mogelijk om sc<strong>en</strong>ario 3a als tijdelijke situatie te kiez<strong>en</strong> <strong>en</strong> daarna over te stapp<strong>en</strong> op sc<strong>en</strong>ario 3b<br />
(zie hierna). Hiermee krijg<strong>en</strong> de huidige aanbieders de tijd om hun aanbod om te vorm<strong>en</strong>, expertise op te<br />
bouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> (indi<strong>en</strong> nodig) e<strong>en</strong> effici<strong>en</strong>cyslag te mak<strong>en</strong> om tot e<strong>en</strong> marktconforme kostprijs te kom<strong>en</strong>.<br />
Sc<strong>en</strong>ario 3a zonder opvolging door sc<strong>en</strong>ario 3b is ge<strong>en</strong> w<strong>en</strong>selijke situatie, omdat de geme<strong>en</strong>te dan<br />
bepaalt wie het aanbod van peuteropvang voor ouders zonder recht op kinderopvangtoeslag aanbiedt.<br />
Hierdoor is dan ge<strong>en</strong> sprake van marktwerking. Daarnaast wordt, als gevolg van de krimp<strong>en</strong>de markt van<br />
kinderopvang, de integratie van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> met de kinderopvang niet verder gestimuleerd.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 27
Sc<strong>en</strong>ario 3b: Vraagfinanciering voor meer aanbieders<br />
In de onderstaande opsomming van voor- <strong>en</strong> nadel<strong>en</strong> wordt uitgegaan van de situatie waarin de huidige<br />
aanbieders eerst de tijd krijg<strong>en</strong> om hun aanbod ‘in de markt’ te zett<strong>en</strong> (conform sc<strong>en</strong>ario 3a) <strong>en</strong> daarna<br />
ook andere aanbieders toe kunn<strong>en</strong> tred<strong>en</strong>.<br />
De voordel<strong>en</strong> zijn:<br />
+ behoud autonomie aanbieders peuterwerk om zelf keuzes te mak<strong>en</strong> over inrichting <strong>en</strong> organisatie<br />
van het aanbod;<br />
+ in de praktijk blijkt dat met dit sc<strong>en</strong>ario de peuterspeelzaalaanbieders nogal e<strong>en</strong>s zelf in tweede<br />
instantie tot e<strong>en</strong> fusie/overname met de kinderopvang kom<strong>en</strong>, veelal is dit e<strong>en</strong> betere basis dan<br />
wanneer deze opgelegd wordt;<br />
+ (meer) zekerheid dat expertise <strong>en</strong> personeel van huidige <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> behoud<strong>en</strong> blijft;<br />
+ huidige aanbieders krijg<strong>en</strong> in dit sc<strong>en</strong>ario de ruimte/tijd voor de cultuurverandering van<br />
gesubsidieerde instelling naar marktpartij (naar ondernemer), zonder dat zij direct hoev<strong>en</strong> te<br />
concurrer<strong>en</strong>;<br />
+ mogelijkheid om te stur<strong>en</strong> op het aantal aanbieders, omdat (kwaliteits)eis<strong>en</strong> aan het aanbod gesteld<br />
word<strong>en</strong>;<br />
+ ge<strong>en</strong> marktverstoring;<br />
+ uitbreiding van keuzevrijheid van ouders.<br />
De nadel<strong>en</strong> zijn:<br />
- expertise wet- <strong>en</strong> regelgeving kinderopvang moet (deels) nog opgebouwd word<strong>en</strong> bij huidige<br />
aanbieders;<br />
- risico bestaat dat huidige aanbieders in e<strong>en</strong> sterke concurr<strong>en</strong>tiepositie geholp<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in<br />
verhouding tot de kinderopvangaanbieders;<br />
- er wordt e<strong>en</strong> kinderopvangaanbieder toegevoegd aan de reeds lange lijst van aanbieders;<br />
- er zijn ge<strong>en</strong> effici<strong>en</strong>cyvoordel<strong>en</strong> te behal<strong>en</strong> door combinatiemogelijkhed<strong>en</strong> in het aanbod <strong>en</strong> de inzet<br />
van personeel; de integratie van het kinderopvang- <strong>en</strong> peuteropvangaanbod wordt namelijk pas<br />
gerealiseerd als partij<strong>en</strong> zelfstandig voor fusie/overname kiez<strong>en</strong> of als peuteropvangaanbieder ook<br />
dagopvang in de markt zet (dit laatste is lastig i.v.m. de krimp<strong>en</strong>de markt van de dagopvang);<br />
- onderwijs heeft voorlopig nog te mak<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de aanbieders van kinderopvang <strong>en</strong><br />
peuteropvang, dit zal naar verwachting pas op de langere termijn gaan verschuiv<strong>en</strong>/verander<strong>en</strong>;<br />
- geme<strong>en</strong>te krijgt naar verwachting te mak<strong>en</strong> met meer partij<strong>en</strong> waar peuterplaats<strong>en</strong> ingekocht gaan<br />
word<strong>en</strong> (meer subsidierelaties) dan nu, dit vraagt extra administratie;<br />
- goede kwaliteitseis<strong>en</strong> <strong>en</strong> extra zorg voor kwaliteitsbewaking van het aanbod nodig.<br />
Indi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> opgelegde fusie/overname onvoldo<strong>en</strong>de draagvlak heeft onder de huidige aanbieders, kan het<br />
beste gekoz<strong>en</strong> word<strong>en</strong> voor sc<strong>en</strong>ario 3a gevolgd door sc<strong>en</strong>ario 3b. In de uitwerking di<strong>en</strong>t de termijn<br />
bepaald te word<strong>en</strong> waarop sc<strong>en</strong>ario 3b wordt ingezet.<br />
5.4 Schema sc<strong>en</strong>ario 2 <strong>en</strong> 3<br />
In het onderstaande is de overgang van de huidige situatie naar de nieuwe situatie (van sc<strong>en</strong>ario 2 of 3)<br />
in beeld gebracht.<br />
Huidige situatie (<strong>en</strong> sc<strong>en</strong>ario 1):<br />
geme<strong>en</strong>te<br />
Almere<br />
subsidie<br />
Gesubs. PSZ<br />
aanbieders<br />
Kinderopvang -<br />
aanbieders<br />
ouderbijdrage<br />
PSZ aanbod<br />
Betaling<br />
Opvangaanbod<br />
Ouders /<br />
kinder<strong>en</strong><br />
(2/3 jr)<br />
Ouders/kinder<strong>en</strong><br />
(0-4 jr)<br />
Kinderopvangtoeslag<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 28<br />
Rijk / di<strong>en</strong>st<br />
toeslag<strong>en</strong>
Sc<strong>en</strong>ario 2: Fusie/overname <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> door/met kinderopvang <strong>en</strong><br />
Sc<strong>en</strong>ario 3: Vraagfinanciering<br />
geme<strong>en</strong>te<br />
Almere<br />
inkoop /<br />
subsidie<br />
(selectie van)<br />
kinderopvang-<br />
aanbieders*<br />
kinderopvang-<br />
aanbieders<br />
Ouderbijdrage<br />
/ betaling<br />
Opvangaanbod<br />
Ouders /<br />
kinder<strong>en</strong> (0-4 jr)<br />
* aanbieders die voldo<strong>en</strong> aan de kwaliteitseis<strong>en</strong> van de geme<strong>en</strong>te voor inkoop van peuterplaats<strong>en</strong><br />
Kinderopvangtoeslag<br />
5.5 Advies keuze sc<strong>en</strong>ario<br />
Voor de uitwerking van de <strong>harmonisatie</strong> is in overleg met de peuterspeelzaalaanbieders, e<strong>en</strong> selectie van<br />
kinderopvangaanbieders <strong>en</strong> het primair onderwijs e<strong>en</strong> voorkeurssc<strong>en</strong>ario vastgesteld. Als sc<strong>en</strong>ario is<br />
gekoz<strong>en</strong> voor sc<strong>en</strong>ario 2, de overname van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> door kinderopvangaanbieders.<br />
Per wijk / per locatie wordt de overname van de peuterspeelzaallocaties door kinderopvangaanbieders<br />
uitgewerkt. Het behoud van personeel, kwaliteit <strong>en</strong> de sam<strong>en</strong>werking met onderwijs is hierbij e<strong>en</strong><br />
belangrijk uitgangspunt. De keuze van de kinderopvangaanbieders zal gebaseerd word<strong>en</strong> op nog vast te<br />
stell<strong>en</strong> selectiecriteria <strong>en</strong> kwaliteitseis<strong>en</strong>.<br />
De afgelop<strong>en</strong> maand<strong>en</strong> is binn<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te Almere e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamde wijkanalyse uitgevoerd. De eerste<br />
resultat<strong>en</strong> zijn inmiddels beschikbaar, maar moet<strong>en</strong> nog verder geanalyseerd word<strong>en</strong>. Hieruit komt naar<br />
vor<strong>en</strong> wat de behoefte aan voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> is er per wijk <strong>en</strong> welk aanbod er reeds bestaat.<br />
Ook word<strong>en</strong> bestaande sam<strong>en</strong>werkingsverband<strong>en</strong> inzichtelijk gemaakt. In de uitwerking van de<br />
overname van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> word<strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> van deze wijkanalyse meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> wordt<br />
zoveel mogelijk aangeslot<strong>en</strong> bij al bestaande sam<strong>en</strong>werkingsverband<strong>en</strong>.<br />
Het jaar 2013 wordt bestempeld als overgangsjaar, waarin al ingezet wordt op het oploss<strong>en</strong> van de<br />
wachtlijst<strong>en</strong>. Hiertoe blijft De Schoor zich binn<strong>en</strong> de beschikbare financiële ruimte richt<strong>en</strong> op de realisatie<br />
van zoveel mogelijk plaats<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> optimale bezetting van de huidige peuterspeelzaallocaties.<br />
Daarnaast zet De Schoor het beleid voort om ouders/verzorgers van peuters die gebruik kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />
van kinderopvangtoeslag bij aanmelding actief te wijz<strong>en</strong> op de mogelijkheid gebruik te mak<strong>en</strong> van<br />
kinderopvang, om zodo<strong>en</strong>de zoveel mogelijk ruimte te creër<strong>en</strong> voor ouders/verzorgers die ge<strong>en</strong> gebruik<br />
kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> van deze toeslag. Kinderopvangaanbieders werk<strong>en</strong> in 2013 aan de verdere uitbouw van<br />
peuterarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van ca. 3 uur per dagdeel.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 29<br />
Rijk / di<strong>en</strong>st<br />
toeslag<strong>en</strong>
6. Uitwerking <strong>harmonisatie</strong> peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong> kinderopvang<br />
In dit hoofdstuk wordt uitgelegd wat bij de uitwerking van de <strong>harmonisatie</strong> van peuterspeelzaalwerk <strong>en</strong><br />
kinderopvang komt kijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> wat de gevolg<strong>en</strong> zijn als geme<strong>en</strong>te Almere hiervoor kiest.<br />
6.1 Peuterspeelzaalgroep<strong>en</strong> word<strong>en</strong> omgezet naar peuteropvang<br />
Als gekoz<strong>en</strong> wordt voor de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang, dan word<strong>en</strong> de<br />
<strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> geregistreerd als kinderopvang. Dit wordt vaak peuteropvang g<strong>en</strong>oemd <strong>en</strong> moet<strong>en</strong> zij<br />
ook voldo<strong>en</strong> aan alle eis<strong>en</strong> voor kinderopvang. Voor de gesubsidieerde <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> in Almere<br />
betek<strong>en</strong>t dit (omdat zij op dit mom<strong>en</strong>t al met twee MBO3-gediplomeerde leidsters op e<strong>en</strong> groep draai<strong>en</strong>)<br />
vooral de volg<strong>en</strong>de twee aanpassing<strong>en</strong>:<br />
• de leidsters di<strong>en</strong><strong>en</strong> onder de CAO Kinderopvang gebracht te word<strong>en</strong> (sinds juni 2011 is e<strong>en</strong> landelijk<br />
sociaal plan beschikbaar);<br />
• de huidige maximale groepsgrootte moet word<strong>en</strong> teruggebracht naar 14 peuters.<br />
Het aanbod van kortere dagdel<strong>en</strong> <strong>en</strong> 40 wek<strong>en</strong> per jaar kan in de nieuwe situatie gehandhaafd blijv<strong>en</strong>.<br />
Als peuterspeelzaalgroep<strong>en</strong> zijn omgezet naar kinderopvang, kan e<strong>en</strong> deel van de ouders e<strong>en</strong> beroep<br />
do<strong>en</strong> op de kinderopvangtoeslag. Ouders hebb<strong>en</strong> recht op kinderopvangtoeslag als beide ouders (of de<br />
alle<strong>en</strong>staande ouder) werk<strong>en</strong>, studer<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> traject volg<strong>en</strong> (bijvoorbeeld e<strong>en</strong> re-integratietraject of e<strong>en</strong><br />
verplichte inburgeringcursus). Door deze groep gebruik te lat<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> van de kinderopvangtoeslag<br />
wordt e<strong>en</strong> deel van de huidige subsidiekost<strong>en</strong> van de geme<strong>en</strong>te omgebog<strong>en</strong> naar rijksmiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> kost<strong>en</strong> bespaard. De bespaarde kost<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> dan bijvoorbeeld ingezet word<strong>en</strong> om de<br />
wachtlijst<strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong>.<br />
In de afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> zijn landelijk veel pilots gedraaid met gecombineerde groep<strong>en</strong> waarop e<strong>en</strong> deel van<br />
de kinder<strong>en</strong> langere dagdel<strong>en</strong> (of hele dag<strong>en</strong>) komt <strong>en</strong> e<strong>en</strong> deel van de kinder<strong>en</strong> kortere dagdel<strong>en</strong>.<br />
Hiervoor wordt dan vaak de term ‘peuterarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>’ gebruikt, omdat ouders uit verschill<strong>en</strong>de<br />
arrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong>. Naast echter de problematiek van e<strong>en</strong> aanbod vanuit twee verschill<strong>en</strong>de<br />
organisaties, zoals ook in Almere, wordt hierbij ook vaak onrust op de groep ervar<strong>en</strong>. Als e<strong>en</strong> deel van de<br />
kinder<strong>en</strong> later wordt gebracht <strong>en</strong> eerder wordt opgehaald, dan zijn er vier haal-/br<strong>en</strong>gmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> waarop<br />
veel aandacht van de Pedagogisch Medewerkers (PM-ers) uitgaat naar de ouders. Daarnaast moet<br />
kritisch gekek<strong>en</strong> word<strong>en</strong> naar de financiële haalbaarheid, omdat er voldo<strong>en</strong>de kinder<strong>en</strong> lange dagdel<strong>en</strong><br />
moet<strong>en</strong> afnem<strong>en</strong> om deze extra ur<strong>en</strong> van de PM-er(s) te kunn<strong>en</strong> bekostig<strong>en</strong>. Per aanbieder <strong>en</strong> locatie<br />
di<strong>en</strong>t gekek<strong>en</strong> te word<strong>en</strong> of <strong>en</strong> welk gecombineerd aanbod tot de mogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van ouders<br />
behoort. Integratie van korte peuterspeelzaaldagdel<strong>en</strong> <strong>en</strong> lange kinderopvangdagdel<strong>en</strong> op één groep is<br />
echter ge<strong>en</strong> voorwaarde voor de <strong>harmonisatie</strong> van deze werksoort<strong>en</strong>. Om die red<strong>en</strong> is in dit rapport<br />
gekoz<strong>en</strong> voor de term ‘peuteropvang’ in plaats van ‘peuterarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>’.<br />
6.2 Subsidierelatie op basis van vraagfinanciering<br />
Als gekoz<strong>en</strong> wordt voor de <strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang, dan kan de nieuwe<br />
subsidiestructuur het beste gebaseerd word<strong>en</strong> op vraagfinanciering. Dit betek<strong>en</strong>t dat de geme<strong>en</strong>te ge<strong>en</strong><br />
volledige groep<strong>en</strong> meer financiert, maar de vraag van ouders volgt <strong>en</strong> dus plaats<strong>en</strong> betaalt bij aanbieders<br />
daar waar deze bezet zijn. Afsprak<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> minimale bezetting of de beslissing om e<strong>en</strong> groep te<br />
sluit<strong>en</strong> bij terugloop van de bezetting zijn dan ge<strong>en</strong> onderdeel meer van de subsidieafsprak<strong>en</strong> of het<br />
overleg met de geme<strong>en</strong>te.<br />
In deze situatie bepaalt de ouder waar hij/zij de peuterplaats af wil nem<strong>en</strong>. Afhankelijk van het gekoz<strong>en</strong><br />
sc<strong>en</strong>ario kan het zijn dat de keuzemogelijkhed<strong>en</strong> voor ouders ook to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>.<br />
Als gekoz<strong>en</strong> wordt voor vraagfinanciering, dan moet de geme<strong>en</strong>te bepal<strong>en</strong> welke prijs zij (maximaal) wil<br />
betal<strong>en</strong> voor het aanbod. Als zij e<strong>en</strong> te hoge prijs betaalt, kan sprake zijn van verkapte subsidie voor e<strong>en</strong><br />
aantrekkelijker aanbod of financiering van andere organisatieonderdel<strong>en</strong> van de aanbieder. Dit kan leid<strong>en</strong><br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 30
tot marktverstoring. Door gebruik te mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> maximum uurprijs voor alle aanbieders wordt er<br />
tev<strong>en</strong>s voor gezorgd dat de kost<strong>en</strong> voor geme<strong>en</strong>te beheerst kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Voor het aanbod van VVE word<strong>en</strong> landelijk verschill<strong>en</strong>de oplossing<strong>en</strong> gekoz<strong>en</strong>. Voor VVE-groep<strong>en</strong> wordt<br />
nog regelmatig gekoz<strong>en</strong> voor aanbodfinanciering, omdat er vaak ook niet veel keuzevrijheid is voor<br />
ouders van doelgroeppeuters. Het VVE-aanbod wordt echter steeds breder ingezet, ook op<br />
locaties/groep<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> beperkt aantal doelgroeppeuters. Om die red<strong>en</strong> is het w<strong>en</strong>selijk om tot e<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong>duidige financieringswijze te kom<strong>en</strong> die zowel ingezet kan word<strong>en</strong> op groep<strong>en</strong> met relatief veel<br />
doelgroeppeuters, als op groep<strong>en</strong> met maar <strong>en</strong>kele doelgroeppeuters (zoals in de kinderopvang).<br />
Vraagfinanciering is derhalve ook voor het VVE-aanbod w<strong>en</strong>selijk.<br />
6.3 Kwaliteitseis<strong>en</strong> aan het aanbod<br />
Het is als geme<strong>en</strong>te w<strong>en</strong>selijk om kwaliteitseis<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong> aan het aanbod van peuteropvang. Zeker in<br />
e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te als Almere, met zeer veel kinderopvangaanbieders. Het risico dat het huidige kwalitatief<br />
goede aanbod van peuterspeelzaalwerk wordt weggedrukt door e<strong>en</strong> aanbod van kinderopvangaanbieders<br />
met e<strong>en</strong> concurrer<strong>en</strong>d lage prijs, maar ook e<strong>en</strong> lage kwaliteit, di<strong>en</strong>t vermed<strong>en</strong> te word<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> goede<br />
optie voor de geme<strong>en</strong>te is om alle<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong> te bekostig<strong>en</strong> op locaties die als VVE-locaties zijn<br />
geregistreerd <strong>en</strong> waar sprake is van aantoonbare sam<strong>en</strong>werking met het basisonderwijs <strong>en</strong><br />
zorgnetwerk<strong>en</strong>. Dit betek<strong>en</strong>t namelijk dat de aanbieders moet<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> aan de eis<strong>en</strong> die aan VVE vanuit<br />
de Wet word<strong>en</strong> gesteld, aan de aanvull<strong>en</strong>de eis<strong>en</strong> die in de bestuursafsprak<strong>en</strong> met de Minister zijn<br />
vastgesteld (op basis van de resultat<strong>en</strong> van de bestandsopname VVE zoals deze door de<br />
Onderwijsinspectie is uitgevoerd) <strong>en</strong> aan de eis<strong>en</strong> die voortkom<strong>en</strong> uit het geme<strong>en</strong>telijk beleid op de<br />
Integrale Kindc<strong>en</strong>tra. Dit zorgt voor e<strong>en</strong> kwalitatief goed ontwikkelingsgericht aanbod, dat ook goed is<br />
voor peuters die formeel ge<strong>en</strong> VVE-aanbod nodig hebb<strong>en</strong>.<br />
Het is als geme<strong>en</strong>te w<strong>en</strong>selijk om kwaliteitseis<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong> aan het aanbod van peuteropvang. Zeker in<br />
e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te als Almere, met zeer veel kinderopvangaanbieders. Het risico dat het huidige kwalitatief<br />
goede aanbod van peuterspeelzaalwerk wordt weggedrukt door e<strong>en</strong> peuteropvangaanbod van<br />
kinderopvangaanbieders met e<strong>en</strong> concurrer<strong>en</strong>d lage prijs, maar ook e<strong>en</strong> lage kwaliteit, di<strong>en</strong>t vermed<strong>en</strong> te<br />
word<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> goede optie voor de geme<strong>en</strong>te is om alle<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong> te bekostig<strong>en</strong> op locaties die als VVElocaties<br />
zijn geregistreerd. Dit betek<strong>en</strong>t namelijk dat de aanbieders niet alle<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> aan de<br />
eis<strong>en</strong> die aan VVE vanuit de Wet word<strong>en</strong> gesteld, maar ook aan de aanvull<strong>en</strong>de eis<strong>en</strong> die in de<br />
bestuursafsprak<strong>en</strong> met de Minister zijn vastgesteld (op basis van de resultat<strong>en</strong> van de bestandsopname<br />
VVE zoals deze door de Onderwijsinspectie is uitgevoerd). Dit zorgt voor e<strong>en</strong> kwalitatief goed<br />
ontwikkelingsgericht aanbod, dat ook goed is voor peuters die formeel ge<strong>en</strong> VVE-aanbod nodig hebb<strong>en</strong>.<br />
Veel van de grotere kinderopvangaanbieders zi<strong>en</strong> ook het belang van e<strong>en</strong> VVE-aanbod op hun locaties.<br />
Het vraagt echter wel de nodige extra investering<strong>en</strong> in met name opleiding<strong>en</strong> <strong>en</strong> tijd. Maar als de<br />
geme<strong>en</strong>te de VVE-eis ook koppelt aan het wel of niet in aanmerking kom<strong>en</strong> voor bekostiging van<br />
plaats<strong>en</strong> voor ouders die ge<strong>en</strong> recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag, dan zorgt dit voor e<strong>en</strong> extra<br />
stimulans.<br />
Op dit mom<strong>en</strong>t wordt binn<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te Almere al gewerkt aan het opstell<strong>en</strong> van kwaliteitseis<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
voorwaard<strong>en</strong> die m<strong>en</strong> aan de peuteropvang wil gaan stell<strong>en</strong>. De borging van de kwaliteit naar de<br />
toekomst behoeft daarbij ook aandacht.<br />
6.4 Harmonisatie van ouderbijdrag<strong>en</strong><br />
Als <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang word<strong>en</strong> geharmoniseerd, dan is het w<strong>en</strong>selijk om de kost<strong>en</strong> voor<br />
ouders ook te harmoniser<strong>en</strong>. Dat wil zegg<strong>en</strong> dat de kost<strong>en</strong> voor ouders die wel <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> recht hebb<strong>en</strong> op<br />
kinderopvangtoeslag gelijkgesteld zoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Hiermee kom<strong>en</strong> ouders met gelijke<br />
draagkracht namelijk ook voor dezelfde kost<strong>en</strong> te staan. Dit betek<strong>en</strong>t in de praktijk dat de ouderbijdrage<br />
voor ouders die ge<strong>en</strong> recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag wordt afgestemd op de tabel van de<br />
kinderopvangtoeslag. Dit leidt tot de volg<strong>en</strong>de situatie:<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 31
c. Ouders met recht op kinderopvangtoeslag betal<strong>en</strong> het totaalbedrag van de peuteropvang op basis<br />
van het geld<strong>en</strong>de tarief aan de peuteropvangaanbieder <strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> de kinderopvangtoeslag via de<br />
belastingdi<strong>en</strong>st terug.<br />
d. Ouders die ge<strong>en</strong> recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag betal<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong>safhankelijke<br />
ouderbijdrage aan de peuteropvangaanbieder. De peuteropvangaanbieder ontvangt van de geme<strong>en</strong>te<br />
het verschil tuss<strong>en</strong> het totaalbedrag <strong>en</strong> de ouderbijdrage. Je zou kunn<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong> dat de geme<strong>en</strong>te in<br />
dit geval de ‘kinderopvangtoeslag’ betaalt.<br />
Voor ouders van doelgroeppeuters kan e<strong>en</strong> afwijk<strong>en</strong>de systematiek geld<strong>en</strong>, hier wordt in hoofdstuk 11<br />
nader op ingegaan.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 32
7. Uitwerking subsidiestelsel<br />
In de nieuwe situatie onderscheid<strong>en</strong> we twee soort<strong>en</strong> peuterplaats<strong>en</strong>:<br />
- peuterplaats<strong>en</strong> voor niet-VVE-peuters van twee dagdel<strong>en</strong> per week;<br />
- peuterplaats<strong>en</strong> voor VVE-peuters van vier dagdel<strong>en</strong> per week.<br />
De peuterplaats<strong>en</strong> voor doelgroep-/VVE-peuters zijn niet alle<strong>en</strong> het dubbel aantal dagdel<strong>en</strong>, maar deze<br />
plaats<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> hoger kost<strong>en</strong>niveau. Aan VVE-peuters wordt meer tijd besteed, met name voor<br />
dossiervorming, overdracht naar school, overleg met ouders <strong>en</strong> overige betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> vervanging<br />
tijd<strong>en</strong>s het volg<strong>en</strong> van de noodzakelijk opleiding (incl. periodieke herhaling). Als deze extra kost<strong>en</strong> apart<br />
beschouwd word<strong>en</strong>, kan je de extra kost<strong>en</strong> voor VVE-plaats<strong>en</strong> splits<strong>en</strong> in:<br />
- kost<strong>en</strong> voor de twee extra dagdel<strong>en</strong>;<br />
- kost<strong>en</strong> voor het VVE-aanbod (de extra tijd).<br />
Hierna is deze uitsplitsing gebruikt om het nieuwe subsidiebeleid inzichtelijk te mak<strong>en</strong>.<br />
7.1 Subsidie peuteropvang<br />
Als de huidige <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> zijn geregistreerd als kinderopvang (peuteropvang), dan bestaat de<br />
geme<strong>en</strong>tesubsidie (de inkoop van plaats<strong>en</strong>) voor de peuteropvang uit de volg<strong>en</strong>de onderdel<strong>en</strong>:<br />
PEUTEROPVANG<br />
ouders ge<strong>en</strong> recht op<br />
kinderopvangtoeslag<br />
ouders wel recht op<br />
kinderopvangtoeslag<br />
A<br />
B<br />
doelgroeppeuters<br />
(VVE)<br />
subsidie 4 dagdel<strong>en</strong><br />
subsidie (jaarbedrag) voor VVE-aanbod<br />
subsidie 3 de <strong>en</strong> 4 de dagdeel<br />
subsidie (jaarbedrag) voor VVE-aanbod<br />
niet-doelgroeppeuters<br />
(regulier)<br />
C subsidie 2 dagdel<strong>en</strong><br />
D ge<strong>en</strong> subsidie<br />
ad A De subsidie voor VVE-peuters van ouders zonder recht op kinderopvangtoeslag bestaat uit<br />
twee del<strong>en</strong>:<br />
1. de kost<strong>en</strong> van het aanbod van 4 dagdel<strong>en</strong> per week;<br />
2. het subsidie-jaarbedrag per doelgroeppeuter voor de extra tijd die nodig is voor<br />
doelgroeppeuters in het kader van VVE (door deze subsidie apart te houd<strong>en</strong>, kan deze<br />
ook word<strong>en</strong> verstrekt voor VVE-aanbod binn<strong>en</strong> de kinderopvang).<br />
Ouders betal<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong>safhankelijke ouderbijdrage (zie verder hoofdstuk 11).<br />
ad B Ouders van doelgroeppeuters die recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag vrag<strong>en</strong> bij voorkeur<br />
over de eerste twee dagdel<strong>en</strong> kinderopvangtoeslag aan, hiermee kom<strong>en</strong> zij dan namelijk voor<br />
dezelfde kost<strong>en</strong> te staan als ouders van niet-doelgroeppeuters. Het betal<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> extra<br />
lage ouderbijdrage voor doelgroeppeuters leidt nogal e<strong>en</strong>s tot scheve gezicht<strong>en</strong>, omdat<br />
ouders van doelgroeppeuters niet altijd e<strong>en</strong> laag inkom<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> 2 .<br />
Daarnaast kiez<strong>en</strong> ouders van doelgroeppeuters niet zelf voor het extra aanbod van het 3 de <strong>en</strong><br />
4 de dagdeel. Het is daarom logisch dat de kost<strong>en</strong> van het 3 de <strong>en</strong> 4 de dagdeel volledig t<strong>en</strong> laste<br />
van geme<strong>en</strong>te Almere kom<strong>en</strong>.<br />
2<br />
Omdat het aanbod als kinderopvang wordt geregistreerd is het niet noodzakelijk om de door de overheid<br />
vastgestelde maximale ouderbijdrage voor VVE te hanter<strong>en</strong> (niet hoger dan ouders betal<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de laagste<br />
inkom<strong>en</strong>scategorie van de kinderopvangtoeslag). Deze regelgeving is namelijk specifiek voor <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong>.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 33
Naast de subsidie voor het 3 de <strong>en</strong> 4 de dagdeel, is voor deze doelgroeppeuters ook het<br />
subsidie-jaarbedrag voor VVE-aanbod beschikbaar.<br />
ad C In de nieuwe subsidiestructuur blijft voor ouders van ‘reguliere peuters’ die ge<strong>en</strong> recht<br />
hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag, subsidie beschikbaar voor het basisaanbod van twee<br />
dagdel<strong>en</strong> per week.<br />
ad D Ouders met recht op kinderopvangtoeslag betal<strong>en</strong> aan de peuteropvangaanbieder het<br />
geld<strong>en</strong>de uurtarief <strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> hierover kinderopvangtoeslag van de Belastingdi<strong>en</strong>st. Voor<br />
deze peuters wordt ge<strong>en</strong> subsidie meer betaald.<br />
7.2 Subsidie hele dagopvang<br />
Om het bereik van VVE te maximaliser<strong>en</strong> is het noodzakelijk om in het nieuwe subsidiestelsel ook<br />
rek<strong>en</strong>ing te houd<strong>en</strong> met doelgroeppeuters die gebruik mak<strong>en</strong> van de dagopvang. Voor de hele<br />
dagopvang geldt straks de volg<strong>en</strong>de situatie:<br />
HELE DAGOPVANG doelgroep (VVE)<br />
ouders wel recht op<br />
kinderopvangtoeslag<br />
ge<strong>en</strong> doelgroep<br />
(regulier)<br />
E subsidie (jaarbedrag) voor VVE-aanbod F ge<strong>en</strong> subsidie<br />
ad E Ook in de hele dagopvang is het subsidie-jaarbedrag per doelgroeppeuter beschikbaar. Dit is<br />
bedoeld voor de extra tijd die nodig is voor doelgroeppeuters in het kader van VVE.<br />
Uitgangspunt hierbij is dat kinder<strong>en</strong> in de dagopvang voldo<strong>en</strong>de ur<strong>en</strong> afnem<strong>en</strong> om aan 10<br />
ur<strong>en</strong> VVE per week te kom<strong>en</strong> <strong>en</strong> er ook sprake is van voldo<strong>en</strong>de spreiding over de week.<br />
Mocht er sprake zijn van onvoldo<strong>en</strong>de spreiding (bijvoorbeeld bij één hele dag opvang per<br />
week), dan kan de geme<strong>en</strong>te ervoor kiez<strong>en</strong> om deze doelgroeppeuters e<strong>en</strong> extra dagdeel in<br />
de week aan te bied<strong>en</strong>. Dit betreft naar verwachting maar e<strong>en</strong> beperkt aantal peuters.<br />
ad F Voor ouders van niet-doelgroeppeuters is in de dagopvang ge<strong>en</strong> subsidie beschikbaar.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 34
8. Bevinding<strong>en</strong> interviews<br />
Er is e<strong>en</strong> interviewronde uitgevoerd onder e<strong>en</strong> selectie van aanbieders/uitvoerders van<br />
kinderdagverblijv<strong>en</strong>, <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> primair onderwijs in Almere. Tijd<strong>en</strong>s deze interviews is<br />
gesprok<strong>en</strong> over de huidige ontwikkeling<strong>en</strong>, de toekomstvisie <strong>en</strong> het draagvlak voor de <strong>harmonisatie</strong> van<br />
<strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang.<br />
Geconcludeerd kan word<strong>en</strong> dat alle partij<strong>en</strong> vanuit hun eig<strong>en</strong> perspectief de voordel<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> van de<br />
<strong>harmonisatie</strong> van <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kinderopvang. Zowel inhoudelijk, financieel als qua transparantie<br />
van de geme<strong>en</strong>telijke middel<strong>en</strong>.<br />
Uiteraard is ook gesprok<strong>en</strong> over de zorg<strong>en</strong> <strong>en</strong> aandachtspunt<strong>en</strong> die hierbij spel<strong>en</strong>. De meest relevante<br />
zak<strong>en</strong> zijn hierna (in willekeurige volgorde) g<strong>en</strong>oemd:<br />
Kwaliteit aanbod<br />
De <strong>harmonisatie</strong> mag er niet voor zorg<strong>en</strong> dat van de kwaliteit van het aanbod van het huidige<br />
peuterspeelzaalwerk verlaagd wordt.<br />
Het is van belang dat het aanbod ook aan blijft sluit<strong>en</strong> bij de behoefte van ouders.<br />
Er di<strong>en</strong>t niet alle<strong>en</strong> gestuurd te word<strong>en</strong> op effici<strong>en</strong>cy, maar er moet ook blijv<strong>en</strong>de aandacht zijn voor de<br />
inhoud <strong>en</strong> kwaliteit van het aanbod.<br />
Het is van belang dat kwaliteitscriteria word<strong>en</strong> gesteld aan het aanbod dat de geme<strong>en</strong>te (mogelijk) gaat<br />
inkop<strong>en</strong>.<br />
Er di<strong>en</strong>t voldo<strong>en</strong>de aandacht te zijn voor het behoud<strong>en</strong>/aantrekk<strong>en</strong> van goede leidsters, omdat hiermee<br />
de kwaliteit van het aanbod sterk positief beïnvloed wordt.<br />
Sam<strong>en</strong>werking onderwijs<br />
De huidige versnippering van het aanbod van voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> is onw<strong>en</strong>selijk <strong>en</strong> werkt<br />
contraproductief in de sam<strong>en</strong>werking met het onderwijs. Het zou fijn zijn als dit door de <strong>harmonisatie</strong><br />
verbeterd kan word<strong>en</strong>.<br />
De sam<strong>en</strong>werking van de kinderopvang met het primair onderwijs di<strong>en</strong>t (verder) verbeterd te word<strong>en</strong>.<br />
Vanuit de kinderopvang is ook voor 0-4 jaar sprake e<strong>en</strong> groei<strong>en</strong>d initiatief tot sam<strong>en</strong>werking met<br />
onderwijs. Ook word<strong>en</strong> steeds meer pedagogisch medewerksters voor VVE geschoold.<br />
Op e<strong>en</strong> deel van de schol<strong>en</strong> is weinig tijd beschikbaar (of wordt weinig tijd vrijgemaakt) voor het verder<br />
uitwerk<strong>en</strong> van de sam<strong>en</strong>werking met de voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.<br />
Concurr<strong>en</strong>tie<br />
Er di<strong>en</strong>t aandacht te zijn voor mogelijke marktverstoring, zo kan bijv. door de <strong>harmonisatie</strong> De Schoor in<br />
e<strong>en</strong> heel sterke concurr<strong>en</strong>tiepositie ‘geholp<strong>en</strong>’ word<strong>en</strong>.<br />
Als gevolg van de verzadiging van de markt <strong>en</strong> de bezuiniging<strong>en</strong> op de kinderopvangtoeslag kom<strong>en</strong> veel<br />
kinderopvangaanbieders in e<strong>en</strong> kwetsbare situatie met onderbezetting <strong>en</strong> weinig financiële armslag. Het<br />
is w<strong>en</strong>selijk dat hiermee rek<strong>en</strong>ing wordt gehoud<strong>en</strong>.<br />
Er is sprake van veel verschill<strong>en</strong>de huurafsprak<strong>en</strong> met de geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> onderwijs, het is w<strong>en</strong>selijk als<br />
voor verhuur van geme<strong>en</strong>tepand<strong>en</strong> <strong>en</strong> schoollokal<strong>en</strong> aan kinderopvang e<strong>en</strong>duidig beleid wordt<br />
vastgesteld (bij voorkeur op het aantal gebruiksur<strong>en</strong> per jaar).<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 35
De regelgeving omtr<strong>en</strong>t de verhuur van onderwijshuisvesting aan kinderopvang (ge<strong>en</strong> garantie voor<br />
langere huurperiod<strong>en</strong>) werkt in de praktijk beperk<strong>en</strong>d. Het is w<strong>en</strong>selijk als daar iets aan gedaan kan<br />
word<strong>en</strong>.<br />
Er di<strong>en</strong>t gestuurd te word<strong>en</strong> op het behoud van keuzemogelijkhed<strong>en</strong> voor ouders.<br />
Door kinderopvangaanbieders zijn verschill<strong>en</strong>de initiatiev<strong>en</strong> gestart voor e<strong>en</strong> aanbod van<br />
peuterspeelzaalwerk, e<strong>en</strong> aantal met twee leidsters op de groep e<strong>en</strong> aantal met één leidster. Door gebrek<br />
aan subsidie is dit aanbod nu relatief duur voor ouders.<br />
Er di<strong>en</strong>t voldo<strong>en</strong>de aandacht te zijn voor de mogelijke gevolg<strong>en</strong>/knelpunt<strong>en</strong> die veroorzaakt word<strong>en</strong> door<br />
het verschil tuss<strong>en</strong> e<strong>en</strong> welzijnsorganisatie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> commerciële aanbieder van kinderopvang.<br />
Uitwerking <strong>harmonisatie</strong><br />
In de uitwerking van de <strong>harmonisatie</strong> is het behoud van VVE-k<strong>en</strong>nis het <strong>en</strong> behoud van werkgeleg<strong>en</strong>heid<br />
is van groot belang.<br />
Harmonisatie moet niet gezi<strong>en</strong> word<strong>en</strong> als doel, maar als middel om bijvoorbeeld de realisatie van IKC’s<br />
te vergemakkelijk<strong>en</strong>/bevorder<strong>en</strong>.<br />
Het is belangrijk om de segregatie binn<strong>en</strong> de voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> zoveel mogelijk te voorkom<strong>en</strong>.<br />
Geme<strong>en</strong>te Almere mag e<strong>en</strong> nadrukkelijkere regierol pakk<strong>en</strong> in de realisatie van dit traject.<br />
VVE-aanbod<br />
in de praktijk blijkt het vormgev<strong>en</strong> van het VVE-ouderbeleid binn<strong>en</strong> de dagopvang erg lastig, omdat<br />
ouders minder beschikbaar <strong>en</strong> minder betrokk<strong>en</strong> zijn.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 36
9. Kostprijz<strong>en</strong> huidig peuterspeelzaalwerk<br />
In dit hoofdstuk zijn de kostprijz<strong>en</strong> van het huidige peuterspeelzaalwerk op e<strong>en</strong> rij gezet <strong>en</strong> vergelek<strong>en</strong><br />
met landelijk gemiddelde cijfers uit <strong>onderzoek</strong> van de MOgroep 3 .<br />
In de volg<strong>en</strong>de tabel zijn de kostprijz<strong>en</strong> van Stichting de Schoor <strong>en</strong> Stichting Vrije Peuterspeelzaal voor<br />
het reguliere aanbod <strong>en</strong> het VVE-aanbod opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. De cijfers van beide organisaties zijn gebaseerd op<br />
de begroting voor 2012.<br />
Kostprijsberek<strong>en</strong>ing 2012 De Schoor Vrije Peuterspeelzaal<br />
Kostprijs regulier aanbod (2 dagdel<strong>en</strong>)<br />
ambiti<strong>en</strong>iveau 2 + 1<br />
aantal groep<strong>en</strong> 95,5* 5<br />
aantal dagdel<strong>en</strong> per week 191 10<br />
aantal wek<strong>en</strong> per jaar 40 40<br />
aantal ur<strong>en</strong> per dagdeel (gemiddeld) 2,75** 3<br />
totale kost<strong>en</strong> per jaar (begroting 2012) € 90.249<br />
aantal reguliere plaats<strong>en</strong> per jaar (2 dagdel<strong>en</strong>) 55<br />
kostprijs per plaats per jaar € 1.641<br />
aantal ur<strong>en</strong> per plaats per jaar 240<br />
kostprijs per plaats per uur € 6,84<br />
landelijke gem. kostprijs MOgroep 6 (obv capaciteit) € 5,83<br />
Kostprijs VVE-aanbod (4 dagdel<strong>en</strong>)<br />
totale kost<strong>en</strong> per jaar € 3.518.088<br />
aantal VVE- plaats<strong>en</strong> (4 dagdel<strong>en</strong>) 778<br />
kostprijs per VVE-plaats per jaar € 4.522<br />
aantal ur<strong>en</strong> per VVE-plaats per jaar 440<br />
kostprijs per VVE-plaats per uur € 10,28<br />
landelijke gem. kostprijs MOgroep 6 (o.b.v. capaciteit) € 7,83<br />
* hierbij zijn de 10 groep<strong>en</strong> Speelopvang <strong>en</strong> Peuteropvang (Campus Caleidoscoop) met plaats voor<br />
8 peuters meegeteld als 5 groep<strong>en</strong><br />
** verschill<strong>en</strong>de l<strong>en</strong>gtes van dagdel<strong>en</strong>, gemiddeld 2,75 ur<strong>en</strong><br />
*** maximaal 10 plaats<strong>en</strong> van één dagdeel per week<br />
Uit bov<strong>en</strong>staand overzicht wordt duidelijk dat de kostprijz<strong>en</strong> per uur voor het aanbod van beide<br />
organisaties bov<strong>en</strong> het landelijk gemiddeld<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong> zoals dit uit het <strong>onderzoek</strong> van de MOgroep is<br />
gekom<strong>en</strong> 6 . Hiervoor kunn<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de oorzak<strong>en</strong> zijn, waar in deze fase nog ge<strong>en</strong> nader <strong>onderzoek</strong><br />
naar is gedaan.<br />
Bij het aanbod VVE moet echter ook rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met het feit dat de eis<strong>en</strong> die in 2008 aan<br />
VVE werd<strong>en</strong> gesteld (basis voor het <strong>onderzoek</strong> van de MOgroep) anders war<strong>en</strong> dan op dit mom<strong>en</strong>t, onder<br />
andere op basis van de bestuursafsprak<strong>en</strong> van de G33/G4 met het ministerie van OCW verwacht wordt.<br />
3<br />
MOgroep (2009) – K<strong>en</strong>getall<strong>en</strong> bedrijfsvoering 2008 <strong>en</strong> expertmodell<strong>en</strong> bedrijfsvoering 2010 voor het<br />
Peuterspeelzaalwerk.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 37
10. Maximum uurprijs<br />
Op dit mom<strong>en</strong>t wordt op de verschill<strong>en</strong>de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> in Almere zowel op ambiti<strong>en</strong>iveau 1 (één<br />
gediplomeerde leidster) als op ambiti<strong>en</strong>iveau 2 (twee gediplomeerde leidsters) gewerkt. Als de groep<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> omgevormd naar kinderopvang, moet<strong>en</strong> op alle groep<strong>en</strong> twee gediplomeerde leidsters ingezet<br />
word<strong>en</strong> <strong>en</strong> wordt de maximale groepsgrootte teruggebracht naar 14 peuters 4 . Tev<strong>en</strong>s moet<strong>en</strong> de<br />
leidsters, die nu onder de CAO Welzijn <strong>en</strong> Maatschappelijke Di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing vall<strong>en</strong>, onder de CAO<br />
Kinderopvang gebracht word<strong>en</strong>.<br />
10.1 Verwachte bezetting<br />
De gemiddelde bezetting van de peuterspeelzaalaanbieders ligt op dit mom<strong>en</strong>t gemiddeld bov<strong>en</strong> de 98%.<br />
Als de groep<strong>en</strong> verkleind word<strong>en</strong> van 16 naar 14 peuters, dan zal deze bezettingsgraad in principe nog<br />
iets kunn<strong>en</strong> stijg<strong>en</strong>.<br />
De prognose van de ontwikkeling van de doelgroep van 2-4 jarig<strong>en</strong> in Almere geeft de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> groei aan van het aantal peuters (zie paragraaf 1.2). Ook al zal deze prognose door de huidige<br />
economische ontwikkeling<strong>en</strong> lager uitvall<strong>en</strong>, toch mag zeker gerek<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> kleine groei.<br />
Daarnaast betek<strong>en</strong>t de vraaguitval in de dagopvang dat op dit mom<strong>en</strong>t merkbaar is dat weer meer<br />
peuters gebruik gaan mak<strong>en</strong> van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong>.<br />
In Almere staat op dit mom<strong>en</strong>t nog e<strong>en</strong> groot aantal peuters op de wachtlijst, waardoor verwacht mag<br />
word<strong>en</strong> dat het aantal peutergroep<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of -locaties zich uit zal gaan breid<strong>en</strong>. Bij uitbreiding van locaties<br />
moet m<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met mogelijk (tijdelijk) e<strong>en</strong> iets lagere bezetting.<br />
Als rek<strong>en</strong>ing wordt gehoud<strong>en</strong> met de huidige hoge bezetting (> 98%), de verkleining van de groep<strong>en</strong>, de<br />
verwachte groei van het aantal peuters in de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> <strong>en</strong> de verwachte uitbreiding van groep<strong>en</strong>,<br />
mag geconcludeerd word<strong>en</strong> dat voor de peuteropvanggroep<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bezetting van 95% haalbaar moet<br />
zijn.<br />
10.2 Voorstel maximum uurprijs<br />
De aanbieders van peuteropvang moet<strong>en</strong> in de nieuwe opzet e<strong>en</strong> uurtarief vaststell<strong>en</strong> op basis waarvan<br />
de ouders <strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te plaats<strong>en</strong> af gaan nem<strong>en</strong>. Ouders met recht op kinderopvangtoeslag moet<strong>en</strong><br />
dit uurtarief ook bij de Belastingdi<strong>en</strong>st opgev<strong>en</strong> bij hun aanvraag van kinderopvangtoeslag.<br />
Voor de geme<strong>en</strong>te is het van belang om e<strong>en</strong> maximum prijs vast te stell<strong>en</strong> waarvoor de geme<strong>en</strong>te<br />
peuterplaats<strong>en</strong> inkoopt voor ouders die ge<strong>en</strong> recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag. Als hiervoor ge<strong>en</strong><br />
maximum wordt gesteld, dan is beheersing van de geme<strong>en</strong>tesubsidie niet mogelijk. Daarnaast kan m<strong>en</strong><br />
door te hoge uurtariev<strong>en</strong> (als e<strong>en</strong> vorm van verkapte subsidie) voor marktverstoring zorg<strong>en</strong>.<br />
Aangezi<strong>en</strong> sprake is van vraagfinanciering, wordt deze maximum kostprijs niet over het aantal<br />
beschikbare plaats<strong>en</strong> berek<strong>en</strong>d, maar over het aantal bezette plaats<strong>en</strong>, oftewel er moet rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong><br />
gehoud<strong>en</strong> met de bezettingsgraad. Zoals hierbov<strong>en</strong> aangegev<strong>en</strong>, kan daarbij gerek<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />
bezetting van 95%.<br />
In onderstaande tabel is de maximum uurprijs op basis van deze bezettingsgraad berek<strong>en</strong>d.<br />
Uitgangspunt bij deze berek<strong>en</strong>ing zijn de gemiddelde kost<strong>en</strong> van € 1.505 per peuterplaats per jaar uit het<br />
expertmodel 2010 van de MOgroep 5 . Deze kost<strong>en</strong> zijn voor 2011 verhoogd met 2% <strong>en</strong> voor 2012 met<br />
2%, dit levert e<strong>en</strong> totaalbedrag van € 25.053 per jaar per peutergroep op.<br />
4 E<strong>en</strong> gecombineerde groep 2- <strong>en</strong> 3-jarig<strong>en</strong> vereist de inzet van 1 pedagogisch medewerkster per 7 peuters.<br />
5 MOgroep (2009) – K<strong>en</strong>getall<strong>en</strong> bedrijfsvoering 2008 <strong>en</strong> expertmodell<strong>en</strong> bedrijfsvoering 2010 voor het<br />
peuterspeelzaalwerk<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 38
Reguliere<br />
groep<strong>en</strong><br />
huidige gemiddelde bezetting o.b.v. groepsgrootte van 16 peuters > 98%<br />
voorstel norm minimale bezetting 95%<br />
gemiddeld aantal bezette peuterplaats<strong>en</strong> (95% van 14 peuters) 13,3<br />
gemiddelde kost<strong>en</strong> MOgroep per groep per jaar ambiti<strong>en</strong>iveau 2** (2012) € 25.053<br />
gemiddelde kost<strong>en</strong> MOgroep per peuter per jaar ambiti<strong>en</strong>iveau 2** (2012) € 1.884<br />
gem. aantal ur<strong>en</strong> per jaar MOgroep (40 wek<strong>en</strong> x gemiddeld 5,6 ur<strong>en</strong> per week) 224<br />
voorstel maximum uurprijs ambiti<strong>en</strong>iveau 2** (2012) € 8,41<br />
* ambiti<strong>en</strong>iveau 2 staat voor e<strong>en</strong> peutergroep waarop twee gediplomeerde MBO3-leidsters word<strong>en</strong> ingezet<br />
Uiteraard kom<strong>en</strong> de kost<strong>en</strong> van de verschill<strong>en</strong>de aanbieders niet altijd overe<strong>en</strong> met landelijke<br />
gemiddeld<strong>en</strong>, maar dit zal in de praktijk voor verschill<strong>en</strong>de kost<strong>en</strong>onderdel<strong>en</strong> positief <strong>en</strong> negatief uit<br />
kunn<strong>en</strong> vall<strong>en</strong>. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat e<strong>en</strong> locatie relatief hoge huurlast<strong>en</strong> heeft, maar<br />
daardoor bijvoorbeeld wel zorgt voor e<strong>en</strong> extra goede bezetting. Ook kan het zijn dat e<strong>en</strong> aanbieder met<br />
andere kost<strong>en</strong> lager zit <strong>en</strong> zich deze locatie daardoor kan veroorlov<strong>en</strong>. Kortom,<br />
peuterspeelzaalaanbieders word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oodzaakt om (net als de kinderopvangaanbieders sinds 2005) zich<br />
als ondernemers op te gaan stell<strong>en</strong>.<br />
Over de expertmodell<strong>en</strong> zegt de MOgroep overig<strong>en</strong>s: “De expertmodell<strong>en</strong> beog<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verantwoorde<br />
prijs-kwaliteitverhouding weer te gev<strong>en</strong>. Verantwoord betek<strong>en</strong>t in dit geval: niet te duur voor ouders <strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> e<strong>en</strong> haalbare taak voor het personeel <strong>en</strong> voor de organisatie.”<br />
In hoofdstuk 9 is zichtbaar geword<strong>en</strong> dat de kost<strong>en</strong> van de huidige aanbieders bov<strong>en</strong> dit gemiddelde<br />
landelijke niveau ligg<strong>en</strong>. Het is w<strong>en</strong>selijk om kritisch naar dit kost<strong>en</strong>niveau te kijk<strong>en</strong>, omdat met e<strong>en</strong><br />
hogere uurprijs ook de kost<strong>en</strong> van ouders hoger zull<strong>en</strong> zijn. Hier wordt in hoofdstuk 11 nader op<br />
ingegaan.<br />
10.2 Huisvesting<br />
Bij de opzet van de vraagfinanciering <strong>en</strong> het maximum uurtarief dat hierbij wordt gehanteerd, is het<br />
uitgangspunt dat de huisvestingskost<strong>en</strong> in deze uurprijs verdisconteerd zitt<strong>en</strong> <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> aparte<br />
subsidieafsprak<strong>en</strong> t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van de huisvesting gemaakt word<strong>en</strong>. Aangezi<strong>en</strong> het maximum uurtarief<br />
berek<strong>en</strong>d is op basis van landelijke gemiddeld<strong>en</strong>, zit hierin ook e<strong>en</strong> bedrag aan gemiddelde<br />
huisvestingskost<strong>en</strong> verdisconteerd. Als in de praktijk de huisvestingslast<strong>en</strong> in Almere voor e<strong>en</strong> bepaalde<br />
locatie hoger ligg<strong>en</strong> dan dit gemiddelde, dan kan het zijn dat het aanbod op e<strong>en</strong> dergelijke locatie niet<br />
r<strong>en</strong>dabel is. Hier zal in de uitwerking nader naar gekek<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
10.3 Normbedrag voor aanbod VVE<br />
Zoals reeds eerder g<strong>en</strong>oemd (hoofdstuk 7) kan met e<strong>en</strong> normjaarbedrag voor VVE zowel het VVE-aanbod<br />
in de dagopvang vorm word<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> als het VVE-aanbod in de peuteropvang. Het is hierbij handiger<br />
om met e<strong>en</strong> vast bedrag per peuter te werk<strong>en</strong> dan met e<strong>en</strong> opslag per uur, omdat niet alle kinder<strong>en</strong><br />
ev<strong>en</strong>veel ur<strong>en</strong> gebruik mak<strong>en</strong> van opvang <strong>en</strong> de VVE-kost<strong>en</strong> in principe niet afhankelijk zijn van het<br />
aantal ur<strong>en</strong> opvang dat e<strong>en</strong> peuter afneemt. De structurele kost<strong>en</strong> voor het VVE-aanbod zijn namelijk<br />
vooral terug te voer<strong>en</strong> op extra tijd dat nodig is voor dossiervorming, overdracht naar school, overleg<br />
met ouders <strong>en</strong> overige betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> vervanging tijd<strong>en</strong>s het volg<strong>en</strong> van de noodzakelijk opleiding (incl.<br />
periodieke herhaling).<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 39
Als refer<strong>en</strong>tie voor de berek<strong>en</strong>ing van het bedrag kan gebruik gemaakt word<strong>en</strong> van de cijfers die zijn<br />
ontle<strong>en</strong>d aan de eerder g<strong>en</strong>oemde publicatie met landelijke gemiddeld<strong>en</strong> van de MOgroep 6 . De prijz<strong>en</strong><br />
van 2010 zijn hierbij met 2% verhoogd voor 2011 <strong>en</strong> met 2% voor 2012:<br />
Gemiddeld<strong>en</strong> MOgroep per jaar per peuterplaats 2012<br />
Totale kost<strong>en</strong> per VVE-plaats – 4 dagdel<strong>en</strong> € 3.485<br />
Totale kost<strong>en</strong> per reguliere plaats – 2 dagdel<strong>en</strong> per week € 1.566<br />
Totale kost<strong>en</strong> per reguliere plaats – 4 dagdel<strong>en</strong> per week € 3.132<br />
Verschil VVE-plaats <strong>en</strong> reguliere plaats € 353<br />
Aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong> mag word<strong>en</strong> dat het mogelijk is om voor € 353 per doelgroeppeuter per jaar e<strong>en</strong><br />
VVE-aanbod vorm te gev<strong>en</strong>. Dit betek<strong>en</strong>t dat e<strong>en</strong> aanbieder voor elke geplaatste doelgroeppeuter, naast<br />
de subsidie voor 4 dagdel<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> aanvull<strong>en</strong>de subsidie ontvangt van € 353 per peuter. (NB ter indicatie:<br />
met € 25 personeelskost<strong>en</strong> per uur voor e<strong>en</strong> Pedagogisch Medewerker, komt dit overe<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> extra<br />
inzet van circa 14 ur<strong>en</strong> per jaar per geplaatste peuter).<br />
Voor de G4/G33 geld<strong>en</strong> echter voor VVE inmiddels andere eis<strong>en</strong> <strong>en</strong> afsprak<strong>en</strong> dan waaraan het VVEaanbod<br />
van de aanbieders uit het <strong>onderzoek</strong> van de MOgroep destijds moest voldo<strong>en</strong>. De G4/G33 heeft<br />
dit voorjaar met het ministerie van OCW voor de periode 2012 – 2015 zog<strong>en</strong>aamde bestuursafsprak<strong>en</strong><br />
gemaakt. Naast afsprak<strong>en</strong> voor het VVE-aanbod, zijn hierbij ook afsprak<strong>en</strong> gemaakt voor schakelklass<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> zomerschol<strong>en</strong>.<br />
Voor het VVE-aanbod betek<strong>en</strong>t dit in de praktijk dat meer tijd beschikbaar moet zijn voor onder andere<br />
het beter informer<strong>en</strong> <strong>en</strong> betrekk<strong>en</strong> van ouders bij het VVE-aanbod. Daarnaast moet het VVE-aanbod ook<br />
beter afgestemd word<strong>en</strong> op de specifieke behoefte van de individuele peuters <strong>en</strong> moet het aanbod per<br />
groep (aantoonbaar) planmatig word<strong>en</strong> aangepakt <strong>en</strong> ook periodiek word<strong>en</strong> geëvalueerd. Geconcludeerd<br />
kan word<strong>en</strong> dat de bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde inschatting van circa 14 ur<strong>en</strong> per VVE-peuter onvoldo<strong>en</strong>de is om aan<br />
alle huidige eis<strong>en</strong> van het VVE-aanbod te kunn<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>. Dit di<strong>en</strong>t nader uitgewerkt te word<strong>en</strong>, mogelijk<br />
dat daarbij gebruik kan word<strong>en</strong> gemaakt van de resultat<strong>en</strong> van het hernieuwde <strong>onderzoek</strong> dat de<br />
MOgroep de kom<strong>en</strong>de maand<strong>en</strong> weer landelijk heeft uitgezet.<br />
6 MOgroep (2009) - K<strong>en</strong>getall<strong>en</strong> bedrijfsvoering 2008 <strong>en</strong> expertmodell<strong>en</strong> bedrijfsvoering 2010 voor het<br />
peuterspeelzaalwerk<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 40
11. Voorstel ouderbijdrage<br />
De hoogte van de ouderbijdrage voor het peuterwerk di<strong>en</strong>t bij voorkeur zoveel mogelijk overe<strong>en</strong> te<br />
kom<strong>en</strong> met de hoogte van de ouderbijdrage voor kinderopvang op basis van de kinderopvangtoeslag. Het<br />
is namelijk w<strong>en</strong>selijk om ouders met vergelijkbare (financiële) draagkracht voor e<strong>en</strong> vergelijkbaar aanbod<br />
dezelfde prijs te lat<strong>en</strong> betal<strong>en</strong>. Dit betek<strong>en</strong>t dat de ouderbijdrage voor peuterwerk bij voorkeur ook<br />
inkom<strong>en</strong>safhankelijk moet zijn.<br />
11.1 Ouderbijdrage reguliere dagdel<strong>en</strong><br />
De VNG heeft e<strong>en</strong> adviestabel gemaakt voor de ouderbijdrage peuterwerk 2012. Deze adviestabel is<br />
gebaseerd op de tabel van de kinderopvangtoeslag, waarbij gerek<strong>en</strong>d is met het maximum uurtarief van<br />
€ 6,36. In de adviestabel zijn de 69 verschill<strong>en</strong>de inkom<strong>en</strong>scategorieën teruggebracht zijn naar 7 om de<br />
administratieve last<strong>en</strong>druk te beperk<strong>en</strong>.<br />
Adviestabel ouderbijdrage peuterwerk 2012<br />
(op basis van e<strong>en</strong> uurprijs van € 6,36 per uur)<br />
2012<br />
Ouderbijdrage<br />
peuterwerk<br />
2012 per uur<br />
Gezam<strong>en</strong>lijk toetsingsinkom<strong>en</strong> gezin 1 ste kind<br />
lager dan € 18.546 € 0,59<br />
€ 18.547 € 28.515 € 0,80<br />
€ 28..516 € 39.137 € 1,20<br />
€ 39.138 € 52.779 € 1,63<br />
€ 52.780 € 74.992 € 2,64<br />
€ 74.993 € 102.756 € 3,95<br />
€ 102.757 <strong>en</strong> hoger € 4,24<br />
De definitie van het toetsingsinkom<strong>en</strong> voor de ouderbijdrage peuterwerk is gebaseerd op het voor de<br />
kinderopvangtoeslag vastgestelde inkom<strong>en</strong>sbegrip ‘verzamelinkom<strong>en</strong>’. Via deze link is e<strong>en</strong> hulpmiddel<br />
beschikbaar om het toetsingsinkom<strong>en</strong> vast te stell<strong>en</strong>:<br />
http://www.toeslag<strong>en</strong>.nl/particulier/toetsingsinkom<strong>en</strong>/<br />
Als bov<strong>en</strong>staande adviestabel zonder meer toegepast wordt, dan betek<strong>en</strong>t dit dat de ouderbijdrage voor<br />
ouders die ge<strong>en</strong> recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag gebaseerd is op e<strong>en</strong> uurprijs van € 6,36 per uur.<br />
Voor de peutergroep<strong>en</strong> zal echter e<strong>en</strong> hogere uurprijs van toepassing zijn, waardoor ouders die wel recht<br />
hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag voor e<strong>en</strong> hogere eig<strong>en</strong> bijdrage word<strong>en</strong> aangeslag<strong>en</strong>. Als de<br />
ouderbijdrage voor beide type ouders wordt gelijk getrokk<strong>en</strong>, dan di<strong>en</strong>t de adviestabel te word<strong>en</strong><br />
omgeslag<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> ouderbijdrage op basis van de werkelijke uurprijs.<br />
Bij e<strong>en</strong> uurprijs van € 8,41 betek<strong>en</strong>t dit dat ouders over het bedrag tot € 6,36 kinderopvangtoeslag<br />
berek<strong>en</strong>d krijg<strong>en</strong> <strong>en</strong> het verschilbedrag van € 2,05 (€ 8,41 - € 6,36) per uur volledig zelf moet<strong>en</strong> betal<strong>en</strong>.<br />
Dit leidt tot de volg<strong>en</strong>de ouderbijdragetabel:<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 41
Adviestabel ouderbijdrage per uur<br />
(op basis van e<strong>en</strong> uurprijs van € 8,41 per uur)<br />
Gezam<strong>en</strong>lijk<br />
Adviestabel<br />
toetsingsinkom<strong>en</strong> ouderbijdrage<br />
per gezin 2012<br />
per uur<br />
lager dan € 18.546 € 2,64<br />
€ 18.547 € 28.515 € 2,85<br />
€ 28.516 € 39.137 € 3,25<br />
€ 39.138 € 52.779 € 3,68<br />
€ 52.780 € 74.992 € 4,69<br />
€ 74.993 € 102.756 € 6,00<br />
€ 102.757 <strong>en</strong> hoger € 6,29<br />
Deze tabel geldt dan voor kostwinnersgezinn<strong>en</strong>, maar komt overe<strong>en</strong> met de kost<strong>en</strong> voor ouders die e<strong>en</strong><br />
beroep gaan do<strong>en</strong> op de kinderopvangtoeslag. Het <strong>en</strong>ige verschil is dat bij de kinderopvangtoeslag meer<br />
verschill<strong>en</strong>de inkom<strong>en</strong>sgroep<strong>en</strong> word<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong>.<br />
Op de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> word<strong>en</strong> op dit mom<strong>en</strong>t dagdel<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de l<strong>en</strong>gte aangebod<strong>en</strong>. De<br />
dagdel<strong>en</strong> van De Schoor zijn per locatie verschill<strong>en</strong>d <strong>en</strong> gemiddeld 2,75 uur, terwijl de dagdel<strong>en</strong> van de<br />
Vrije Peuterspeelzaal 3 uur zijn. In de uitwerking is ervoor gekoz<strong>en</strong> om de l<strong>en</strong>gte van de dagdel<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong>duidig op 3 ur<strong>en</strong> vast te stell<strong>en</strong>. Bij het vergelijk<strong>en</strong> van de gevolg<strong>en</strong> voor de ouderbijdrag<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t<br />
hiermee rek<strong>en</strong>ing te word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong>.<br />
In onderstaande tabel is de ouderbijdrage uit bov<strong>en</strong>staande tabel omgerek<strong>en</strong>d naar de kost<strong>en</strong> per maand<br />
voor twee dagdel<strong>en</strong> van 3 uur per week <strong>en</strong> vergelek<strong>en</strong> met de huidige ouderbijdrag<strong>en</strong> van de<br />
verschill<strong>en</strong>de aanbieders. Hierbij wordt uitgegaan van 12 maandtermijn<strong>en</strong> per jaar. In onderstaande tabel<br />
is tev<strong>en</strong>s aangegev<strong>en</strong> hoeveel proc<strong>en</strong>t van de ouders in de betreff<strong>en</strong>de inkom<strong>en</strong>scategorieën valt.<br />
inkom<strong>en</strong> 2012<br />
ouderbijdrage<br />
bij max. tarief<br />
€ 8,41 per uur<br />
De Schoor<br />
2012<br />
Vrije Peuterspeelzaal<br />
2012*<br />
ouderbijdrage** % ouders ouderbijdrage** % ouders<br />
€ 18.546 € 53 € 26,50<br />
€ 27,50<br />
13%<br />
59%<br />
€ 28.515 € 57 € 36,00 € 55 23%<br />
€ 39.137 € 65 € 54,10<br />
€ 74.992 € 94 € 54,10 41%<br />
€ 73<br />
Uit bov<strong>en</strong>staande vergelijking<strong>en</strong> wordt ook duidelijk dat de ouderbijdrage voor veel ouders gaat stijg<strong>en</strong><br />
als wordt uitgegaan van het maximum uurtarief van € 8,41 per uur. Het is echter de vraag of het aanbod<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 42<br />
€ 73<br />
€ 52.779 € 74 € 54,10 € 73<br />
€ 102.756 € 120 € 54,10 € 73<br />
hoger € 126 € 54,10 € 73<br />
* omgerek<strong>en</strong>d naar 12 maand<strong>en</strong> per jaar<br />
** de gr<strong>en</strong>s van de inkom<strong>en</strong>s lop<strong>en</strong> niet geheel parallel met de inkom<strong>en</strong>sgr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> vanuit de tabel van de kinderopvangtoeslag; hier<br />
zijn de ouderbijdrag<strong>en</strong> ingedeeld op basis van de dichtstbijzijnde inkom<strong>en</strong>sgr<strong>en</strong>s uit de tabel voor de kinderopvangtoeslag<br />
Uit bov<strong>en</strong>staand overzicht blijkt dat de ouderbijdrag<strong>en</strong> van de Vrije Peuterspeelzaal voor de inkom<strong>en</strong>s<br />
vanaf circa € 28.546 duidelijk hoger ligg<strong>en</strong> dan de ouderbijdrag<strong>en</strong> van De Schoor. Dit is niet logisch,<br />
omdat het aanbod van de Vrije Peuterspeelzaal op ambiti<strong>en</strong>iveau 1 ligt (één gediplomeerde leidster op de<br />
groep) <strong>en</strong> bij de Schoor gewerkt wordt met ambiti<strong>en</strong>iveau 2 (twee gediplomeerde leidsters op de groep).<br />
Hierdoor zou je verwacht<strong>en</strong> dat het aanbod van De Schoor duurder zou zijn.<br />
64%
van peuteropvang straks voor € 8,41 per uur wordt aangebod<strong>en</strong>. Als meer aanbieders tot de markt<br />
word<strong>en</strong> toegelat<strong>en</strong>, zal dit e<strong>en</strong> neerwaarts effect op de prijs hebb<strong>en</strong>. Bij e<strong>en</strong> lagere uurprijs daalt de<br />
ouderbijdrage uiteraard mee. In onderstaand overzicht zijn de ouderbijdrag<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> rij gezet bij e<strong>en</strong><br />
uurprijs van € 8,00 <strong>en</strong> € 7,50:<br />
DAGDELEN 3 UUR ouderbijdrage per maand (12 maand<strong>en</strong>)<br />
inkom<strong>en</strong> 2012 € 8,41 per uur € 8,00 per uur € 7,50 per uur<br />
€ 18.546 € 53 € 45 € 35<br />
€ 28.515 € 57 € 49 € 39<br />
€ 39.137 € 65 € 57 € 47<br />
€ 52.779 € 74 € 65 € 55<br />
€ 74.992 € 94 € 86 € 76<br />
€ 102.756 € 120 € 112 € 102<br />
hoger € 126 € 118 € 108<br />
De hoogte van de ouderbijdrage wordt zoals in bov<strong>en</strong>staande tabell<strong>en</strong> zichtbaar, sterk beïnvloed door de<br />
hoogte van de uiteindelijke kostprijs van de aanbieders. Over de definitieve hoogte van de<br />
ouderbijdrag<strong>en</strong> is op dit mom<strong>en</strong>t derhalve nog ge<strong>en</strong> uitspraak te do<strong>en</strong>.<br />
In het geval de ouderbijdrag<strong>en</strong> in de nieuwe situatie toch e<strong>en</strong> stuk hoger uitvall<strong>en</strong> dan de huidige<br />
ouderbijdrag<strong>en</strong>, dan bestaan verschill<strong>en</strong>de mogelijkhed<strong>en</strong> om dit effect teg<strong>en</strong> te gaan <strong>en</strong>/of te<br />
verminder<strong>en</strong>:<br />
- m<strong>en</strong> kan er met aanvull<strong>en</strong>de (tijdelijke) subsidie voor zorg<strong>en</strong> dat aanbieders bij aanvang e<strong>en</strong> lagere<br />
uurprijs kunn<strong>en</strong> rek<strong>en</strong><strong>en</strong>, hiermee wordt extra tijd gebod<strong>en</strong> om de aanbieder zelf tot e<strong>en</strong> lagere<br />
uurprijs te lat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>;<br />
- m<strong>en</strong> kan ervoor kiez<strong>en</strong> om de ouderbijdrage voor de laagste inkom<strong>en</strong>s (bijvoorbeeld tot 110% van<br />
bijstand) op € 0 te stell<strong>en</strong>, waarmee de toegankelijkheid voor de laagste inkom<strong>en</strong>s wordt<br />
gegarandeerd;<br />
- m<strong>en</strong> kan ervoor kiez<strong>en</strong> om de nieuwe tariev<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> voor nieuwe ouders in rek<strong>en</strong>ing te gaan<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> de bestaande ouders ‘uit te lat<strong>en</strong> lop<strong>en</strong>’. waardoor bestaande ouders niet met de<br />
prijsstijging word<strong>en</strong> geconfronteerd.<br />
Afhankelijk van het mom<strong>en</strong>t <strong>en</strong> de wijze van invoering, wordt in overleg met de aanbieders gekek<strong>en</strong> naar<br />
de meest w<strong>en</strong>selijk oplossing hiervoor. Er di<strong>en</strong>t zorgvuldig aandacht te word<strong>en</strong> besteed aan de<br />
communicatie rond e<strong>en</strong> mogelijke prijsverhoging. Het verhog<strong>en</strong> van de kwaliteit (inzet tweede<br />
gediplomeerde leidster <strong>en</strong> de hogere kwaliteitseis<strong>en</strong> vanuit de Wet OKE) <strong>en</strong> de noodzakelijke<br />
<strong>harmonisatie</strong> met de kinderopvang zijn daarbij de belangrijkste argum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
Daarnaast is het van belang dat ouders die recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag ‘gedwong<strong>en</strong>’ word<strong>en</strong><br />
om deze ook aan te vrag<strong>en</strong>, omdat zij anders t<strong>en</strong> laste van het geme<strong>en</strong>telijke subsidiebudget kom<strong>en</strong>. De<br />
kost<strong>en</strong> zijn voor h<strong>en</strong> weliswaar gelijk, maar waarschijnlijk zijn er ouders die zich de moeite van het<br />
aanvrag<strong>en</strong> van de kinderopvangtoeslag graag will<strong>en</strong> bespar<strong>en</strong>. Hiervoor kan aan ouders gevraagd<br />
word<strong>en</strong>, indi<strong>en</strong> van toepassing, om e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamde “Verklaring ge<strong>en</strong> recht op kinderopvangtoeslag” te<br />
ondertek<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> hierbij (standaard of steekproefsgewijs) e<strong>en</strong> IB-60 formulier van de Belastingdi<strong>en</strong>st toe<br />
te lat<strong>en</strong> voeg<strong>en</strong>. Dit formulier, inclusief toelichting, is als bijlage opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in dit rapport. Het is hierbij<br />
van belang dat geme<strong>en</strong>te ook toeziet op e<strong>en</strong> string<strong>en</strong>te naleving van deze verplichting, omdat er anders<br />
e<strong>en</strong> (te) grote druk op het geme<strong>en</strong>telijke subsidiebudget voor niet werk<strong>en</strong>de ouders ontstaat.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 43
11.2 Ouderbijdrage VVE<br />
De ouderbijdrage voor e<strong>en</strong> kind in het VVE-peuterwerk wordt bij voorkeur berek<strong>en</strong>d over twee dagdel<strong>en</strong>.<br />
Hiermee wordt de drempel om gebruik te mak<strong>en</strong> van het noodzakelijke derde <strong>en</strong> vierde dagdeel<br />
verlaagd.<br />
Voor de bijdrage van ouders van doelgroeppeuters die VVE volg<strong>en</strong>, kan gekoz<strong>en</strong> word<strong>en</strong> voor het eerdere<br />
advies vanuit het Rijk. In dit advies werd gesteld dat ouders van doelgroeppeuters die VVE volg<strong>en</strong> niet<br />
meer zoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> betal<strong>en</strong> dan de kost<strong>en</strong> voor ouders uit de laagste inkom<strong>en</strong>scategorie voor<br />
dagopvang. Voor 2010 kwam het jaarbedrag voor 10 uur VVE op <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> daarmee uit op € 105<br />
per jaar. Voor 2011 <strong>en</strong> 2012 is deze regeling echter nog niet vastgelegd. De verwachting is dat deze<br />
regeling mogelijk per 2013 weer van kracht wordt. Als deze systematiek wordt doorgerek<strong>en</strong>d voor 2012<br />
dan komt de jaarlijkse bijdrage voor 10 uur VVE voor 2012 uit op € 237 per jaar (€ 19,75 per maand).<br />
Voor de toegankelijkheid van het VVE-aanbod voor doelgroeppeuters heeft het zeker voordel<strong>en</strong> om de<br />
ouderbijdrage lager te stell<strong>en</strong>. Vooral omdat geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inspanningsverplichting hebb<strong>en</strong> om zoveel<br />
mogelijk doelgroeppeuters VVE aan te bied<strong>en</strong>. Er ontstaat daarmee echter wel ongelijkheid in de<br />
‘behandeling’ van ouders. Ook de beter verdi<strong>en</strong><strong>en</strong>de ouders van doelgroeppeuters kom<strong>en</strong> dan namelijk<br />
voor de lage ouderbijdrage in aanmerking.<br />
Het is wettelijk niet noodzakelijk om bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde regel voor de lage ouderbijdrage voor VVE vanuit<br />
de overheid te volg<strong>en</strong>, omdat dit geldt voor <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> de nieuwe subsidiesystematiek<br />
uitsluit<strong>en</strong>d nog te mak<strong>en</strong> heeft met peuteropvang, dat geregistreerd is als kinderopvang. Het is daarom<br />
ook mogelijk om ouders van doelgroeppeuters naar inkom<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> betal<strong>en</strong> voor de eerste twee<br />
dagdel<strong>en</strong>. Dit laatste heeft als voordeel dat alle ouders bij gelijke draagkracht ook voor dezelfde kost<strong>en</strong><br />
kom<strong>en</strong> te staan.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 44
12. Gevolg<strong>en</strong> subsidie geme<strong>en</strong>te Almere<br />
Als wordt uitgegaan van de <strong>harmonisatie</strong> van de <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> (omzett<strong>en</strong> naar kinderopvang) <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
nieuwe subsidierelatie met de geme<strong>en</strong>te op basis van vraagfinanciering, dan kan op basis van eerder<br />
berek<strong>en</strong>de uurprijz<strong>en</strong> e<strong>en</strong> indicatie word<strong>en</strong> bepaald van de kost<strong>en</strong> voor geme<strong>en</strong>te Almere.<br />
12.1 Indicatie gevolg<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>tesubsidie regulier aanbod<br />
In onderstaande tabel is e<strong>en</strong> indicatie brek<strong>en</strong>d van de gevolg<strong>en</strong> van de nieuwe subsidiesystematiek voor<br />
de subsidiekost<strong>en</strong> van geme<strong>en</strong>te Almere. In de berek<strong>en</strong>ing is meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>:<br />
- de plaats<strong>en</strong> voor peuters (vanaf 2 jaar) die nu nog op de wachtlijst staan;<br />
- de plaats<strong>en</strong> voor peuters die nu nog niet bereikt word<strong>en</strong> (ge<strong>en</strong> gebruik mak<strong>en</strong> van voorschoolse<br />
voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook niet op de wachtlijst staan);<br />
- de extra plaats<strong>en</strong> die nodig zijn voor de verwachte groei door uitstroom uit de kinderopvang.<br />
2012 regulier<br />
huidige subsidie regulier aanbod De Schoor € 657.379<br />
huidige subsidie regulier aanbod Vrije Peuterspeelzaal € 60.625<br />
totaal huidige subsidie regulier aanbod <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> € 718.004<br />
aantal bezette plaats<strong>en</strong> (voorjaar 2012) 624<br />
aantal peuters > 2 jaar wachtlijst 332<br />
indicatie aantal peuters dat nog niet bereikt wordt* 190<br />
indicatie to<strong>en</strong>ame aantal peuters (door uitstroom kinderopvang) 300<br />
b<strong>en</strong>odigde plaats<strong>en</strong> (voor peuters van 2 <strong>en</strong> 3 jaar ) 1.446<br />
REGULIERE SUBSIDIE (2 dagdel<strong>en</strong> alle peuters)<br />
perc<strong>en</strong>tage ouders met recht op kinderopvangtoeslag** 54%<br />
perc<strong>en</strong>tage ouders in aanmerking voor inkoop peuterplaats<strong>en</strong> 46%<br />
aantal peuters in aanmerking voor inkoop peuterplaats<strong>en</strong> (46% van 1.446) 665<br />
ur<strong>en</strong> per dagdeel 3<br />
ur<strong>en</strong> per jaar (2 dagdel<strong>en</strong> per week) 240<br />
totaal aantal peuterur<strong>en</strong> inkoop-plaats<strong>en</strong> per jaar 159.638<br />
maximum uurtarief peuteropvang € 8,41<br />
subsidiekost<strong>en</strong> o.b.v. maximum uurtarief (€ 8,41) € 1.342.559<br />
ouderbijdrage 'reguliere' peuters*** € 319.200<br />
indicatie geme<strong>en</strong>tesubsidie € 1.023.359<br />
indicatie extra kost<strong>en</strong> € 305.355<br />
* indicatie non-bereik (par. 2.5) 280 peuters, waarvan circa 90 doelgroeppeuters (zie paragraaf 12.2)<br />
** uit inv<strong>en</strong>tarisatie van huidige aanbieders<br />
*** aanname gemiddeld € 40 per maand<br />
Uit bov<strong>en</strong>staande tabel blijkt dat voor circa € 305.000 aan extra subsidiekost<strong>en</strong> alle peuters vanaf 2 jaar<br />
bereikt kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
12.2 Indicatie gevolg<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>tesubsidie VVE-aanbod<br />
In onderstaande tabel is e<strong>en</strong> indicatie gegev<strong>en</strong> van de subsidiekost<strong>en</strong> voor het VVE-aanbod volg<strong>en</strong>s het<br />
nieuwe subsidiestelsel voor 2012. In deze berek<strong>en</strong>ing is rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> VVE-aanbod voor<br />
totaal 700 doelgroeppeuters. Dit aantal is ook opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de geme<strong>en</strong>telijke doelstelling.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 45
2012 VVE<br />
huidige subsidie VVE-plaats<strong>en</strong> aanbod De Schoor € 2.474.309<br />
aantal geplaatste doelgroeppeuters (april 2012) 480<br />
aantal doelgroeppeuters (> 2,5 jr) op wachtlijst 28<br />
inschatting non-bereik <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> 92<br />
inschatting doelgroeppeuters in dagopvang 100<br />
(aanname) totaal aantal doelgroeppeuters* 700<br />
INKOOP 4 DAGDELEN DOELGROEPPEUTERS<br />
aantal doelgroeppeuters peuteropvang 600<br />
4 dagdel<strong>en</strong> in ur<strong>en</strong> per jaar 480<br />
totaal ur<strong>en</strong> doelgroeppeuters per jaar 288.000<br />
maximum uurtarief peuteropvang € 8,41<br />
kost<strong>en</strong> o.b.v. maximum uurprijs (€ 8,41) € 2.422.080<br />
ouderbijdrage doelgroep (obv huidig gemiddelde van € 25 pm) € 144.000<br />
indicatie geme<strong>en</strong>tesubsidie 4 dagdel<strong>en</strong> € 2.278.080<br />
SUBSIDIE VVE-AANBOD PER DOELGROEPPEUTER<br />
subsidiebedrag per doelgroeppeuter per jaar € 353<br />
aantal peuters met VVE-aanbod 700<br />
basissubsidie per doelgroeppeuter a € 353 € 247.100<br />
Totaal inkoop 4 dagdel<strong>en</strong> <strong>en</strong> VVE-aanbod € 2.525.180<br />
Extra kost<strong>en</strong><br />
* uit geme<strong>en</strong>telijke doelstelling van 700 VVE-plaats<strong>en</strong> per 2015<br />
€ 50.871<br />
Uit bov<strong>en</strong>staande berek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> blijkt dat het huidige budget voldo<strong>en</strong>de is om de doelstelling van<br />
700 VVE-plaats<strong>en</strong> te kunn<strong>en</strong> realiser<strong>en</strong>.<br />
12.3 Onzekere factor<strong>en</strong><br />
Bij bov<strong>en</strong>staande indicaties van de subsidiekost<strong>en</strong> moet rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de<br />
(onzekere) factor<strong>en</strong> die van invloed kunn<strong>en</strong> zijn op de werkelijke kost<strong>en</strong> van dit nieuwe subsidiebeleid.<br />
Deze factor<strong>en</strong> zijn:<br />
Werkelijke uurtariev<strong>en</strong><br />
Er is gerek<strong>en</strong>d met de maximum uurprijs van € 8,41 per uur. Het is echter nog niet zeker of dit maximum<br />
ook gerek<strong>en</strong>d zal word<strong>en</strong>. Deze uurprijs kan op e<strong>en</strong> lager niveau uitkom<strong>en</strong>, waardoor minder kost<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> gemaakt.<br />
Werkelijke ouderbijdrage<br />
In bov<strong>en</strong>staande berek<strong>en</strong>ing is gerek<strong>en</strong>d met e<strong>en</strong> ouderbijdrage van gemiddeld € 40 per maand.<br />
Afhankelijk van de hoogte van het uurtarief van de peuteropvang kan deze hoger of lager uitvall<strong>en</strong>. Ook<br />
moet rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> mogelijke beslissing om de ouderbijdrage voor de laagste<br />
inkom<strong>en</strong>s, bijvoorbeeld tot 110% bijstand, op € 0 te stell<strong>en</strong> (zie paragraaf 11.1).<br />
Werkelijk aantal ouders dat recht heeft op kinderopvangtoeslag<br />
Het is niet met zekerheid te stell<strong>en</strong> dat de bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde perc<strong>en</strong>tage van 54% recht op<br />
kinderopvangtoeslag) straks ook in werkelijkheid gaan geld<strong>en</strong>. Van de ouders van de peuters op de<br />
wachtlijst is dit namelijk niet bek<strong>en</strong>d. Naar verwachting is het perc<strong>en</strong>tage ouders van de wachtlijst dat<br />
recht heeft op kinderopvangtoeslag hoger dan het g<strong>en</strong>oemde gemiddelde, omdat hier relatief minder<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 46
ouders van doelgroeppeuters tuss<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong>. Van de groep ouders van doelgroeppeuters is bek<strong>en</strong>d dat<br />
daarvan minder ouders recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag. Als meer ouders recht hebb<strong>en</strong> op<br />
kinderopvangtoeslag, vall<strong>en</strong> de subsidiekost<strong>en</strong> lager uit dan hierbov<strong>en</strong> geschetst.<br />
Vraaguitval<br />
Als gevolg van e<strong>en</strong> mogelijke verhoging van de ouderbijdrage moet rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met<br />
vraaguitval. Daarnaast zal echter als gevolg van de bezuiniging<strong>en</strong> op de kinderopvangtoeslag ook sprake<br />
zijn van ouders die minder dagopvang af gaan nem<strong>en</strong> of hier zelfs helemaal mee stopp<strong>en</strong>. Hierdoor zal<br />
naar verwachting ook straks sprake zijn van to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de vraag naar peuteropvang.<br />
Werkelijke extra kost<strong>en</strong> VVE-aanbod<br />
In bov<strong>en</strong>staande berek<strong>en</strong>ing voor de kost<strong>en</strong> van het VVE-aanbod is gerek<strong>en</strong>d met € 353 euro per jaar<br />
per doelgroeppeuter voor de extra kost<strong>en</strong> van VVE. Dit is echter gebaseerd op cijfers van e<strong>en</strong> aantal<br />
jar<strong>en</strong> geled<strong>en</strong>. Op dit mom<strong>en</strong>t word<strong>en</strong>, met name binn<strong>en</strong> de G4/G33, veel meer eis<strong>en</strong> gesteld aan het<br />
VVE-aanbod. Naar verwachting zal het bedrag van € 353 nog naar bov<strong>en</strong> bijgesteld moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong>malige kost<strong>en</strong> - frictiekost<strong>en</strong><br />
Bij de invoering van het nieuwe subsidiestelsel moet rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met extra (e<strong>en</strong>malige)<br />
kost<strong>en</strong> bij de aanbieders. Peuterspeelzal<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> niet altijd voldo<strong>en</strong>de kans gehad om voldo<strong>en</strong>de<br />
reserves op bouw<strong>en</strong>, omdat de winst bij de subsidieafrek<strong>en</strong>ing wordt afgeroomd. Zij hebb<strong>en</strong> mogelijk niet<br />
voldo<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong> middel<strong>en</strong> om de investering (in personeelsur<strong>en</strong>) van het omzett<strong>en</strong> van het aanbod naar<br />
peuteropvang te kunn<strong>en</strong> bekostig<strong>en</strong>. Het is w<strong>en</strong>selijk dat de geme<strong>en</strong>te de aanbieders hierin, waar nodig,<br />
tegemoet komt.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 47
13. Advies implem<strong>en</strong>tatie in hoofdlijn<strong>en</strong><br />
In dit hoofdstuk is e<strong>en</strong> advies opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> voor de implem<strong>en</strong>tatie van het uitgewerkte sc<strong>en</strong>ario.<br />
13.1 Consequ<strong>en</strong>ties voor huidige peuterspeelzaalaanbieders<br />
Bij de omvorming van peuterspeelzaalwerk tot peuteropvang, zal deze opvang moet<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> aan de<br />
kwaliteitseis<strong>en</strong> die aan kinderopvang 0-4 jaar wordt gesteld vanuit de Wet kinderopvang.<br />
In de Handreiking Harmonisatie Voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voor geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (VNG, 2010) zijn de<br />
verschill<strong>en</strong> uitgewerkt tuss<strong>en</strong> de kwaliteitseis<strong>en</strong> die gesteld word<strong>en</strong> aan <strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> de<br />
kwaliteitseis<strong>en</strong> die gesteld word<strong>en</strong> aan geïntegreerde voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voor peuteropvang. In onderstaande<br />
tabel zijn deze verschill<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Bron: Handreiking Harmonisatie Voorschoolse voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voor geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (VNG, 2010)<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 48
13.2 Hoofdlijn<strong>en</strong> implem<strong>en</strong>tatiesc<strong>en</strong>ario<br />
Zoals in paragraaf 5.5 aangegev<strong>en</strong>, is het voor geme<strong>en</strong>te Almere w<strong>en</strong>selijk om als eerste stap in de<br />
uitwerking te kiez<strong>en</strong> voor sc<strong>en</strong>ario 3a, waarbij eerst de huidige aanbieders van peuterwerk hun locaties<br />
omvorm<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> aanbod dat geregistreerd kan word<strong>en</strong> als kinderopvang.<br />
Daarna zal als basis sc<strong>en</strong>ario 2 gaan geld<strong>en</strong>, waarbij de huidige peuterspeelzaallocaties word<strong>en</strong><br />
overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> door de kinderopvangaanbieders, met behoud van personeel <strong>en</strong> kwaliteit. Als basis voor de<br />
uitwerking word<strong>en</strong> per wijk de resultat<strong>en</strong> van de wijkanalyse gebruikt.<br />
Als in e<strong>en</strong> wijk sprake is van onvoldo<strong>en</strong>de aanbod (wachtlijst<strong>en</strong>) dan kan met sc<strong>en</strong>ario 3b ervoor gezorgd<br />
word<strong>en</strong> dat het aanbod uitgebreid wordt met andere aanbieders. Uiteraard mits het aanbod voldoet aan<br />
de kwaliteitseis<strong>en</strong> die de geme<strong>en</strong>te Almere stelt.<br />
13.3 Aanpassing<strong>en</strong> subsidiestelsel<br />
Als gevolg van de keuze voor vraagfinanciering zal het huidige subsidiestelsel moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
omgevormd. Zo zal de geme<strong>en</strong>te e<strong>en</strong> nadere uitwerking moet<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> van het te vergoed<strong>en</strong> tarief <strong>en</strong><br />
de (kwaliteits)eis<strong>en</strong> die gesteld word<strong>en</strong> aan aanbieders van door de geme<strong>en</strong>te te subsidiër<strong>en</strong><br />
peuteropvang.<br />
Indi<strong>en</strong> - net als bij de kinderopvang - wordt uitgegaan van vraagfinanciering is de keuze van ouders<br />
bepal<strong>en</strong>d voor de geldstroom van de geme<strong>en</strong>te. Om de administratieve last<strong>en</strong> te beperkt<strong>en</strong> is het<br />
w<strong>en</strong>selijk om de geme<strong>en</strong>tesubsidie niet per gezin uit te ker<strong>en</strong>, maar na subsidieverl<strong>en</strong>ing voorafgaand<br />
aan het subsidiejaar periodiek bij wijze van voorschot (per kwartaal/halfjaar/jaar vooruit) aan de<br />
aanbieders. De ouders betal<strong>en</strong> aan de peuteropvangaanbieder dan direct het gereduceerde tarief.<br />
Achteraf vindt e<strong>en</strong> verantwoording plaats van de gerealiseerde peuterplaats<strong>en</strong> <strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong><br />
ouderbijdrag<strong>en</strong>, waarna subsidievaststelling plaatsvindt op basis van werkelijke gerealiseerde plaats<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
gefactureerde ouderbijdrag<strong>en</strong> conform de vastgestelde tariev<strong>en</strong>.<br />
13.4 Stapp<strong>en</strong>plan kom<strong>en</strong>de maand<strong>en</strong><br />
Voor de verdere uitwerking di<strong>en</strong><strong>en</strong> de kom<strong>en</strong>de maand<strong>en</strong> in ieder geval nog de volg<strong>en</strong>de stapp<strong>en</strong> door<br />
geme<strong>en</strong>te Almere te word<strong>en</strong> gezet:<br />
1. Het definitief vaststell<strong>en</strong> van het maximum uurtarief <strong>en</strong> het VVE-jaarbedrag.<br />
2. Het vaststell<strong>en</strong> van de (kwaliteits)eis<strong>en</strong> waaraan de peuteropvang moet voldo<strong>en</strong>.<br />
3. Het gev<strong>en</strong> van de opdracht (met einddatum) aan de huidige aanbieders van peuterspeelzaalwerk<br />
voor de omvorming van hun aanbod tot e<strong>en</strong> aanbod dat geregistreerd kan word<strong>en</strong> als kinderopvang.<br />
4. Op basis van de resultat<strong>en</strong> van de wijkanalyse e<strong>en</strong> plan uitwerk<strong>en</strong> van de b<strong>en</strong>odigde sc<strong>en</strong>ariostapp<strong>en</strong><br />
per wijk <strong>en</strong> locatie. Dit is inclusief de uitwerking van de plann<strong>en</strong> voor de overname van de<br />
peuteropvanglocaties door de kinderopvang.<br />
5. Opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> nieuwe subsidieverord<strong>en</strong>ing <strong>en</strong>/of beleidsregels op basis van vraagfinanciering,<br />
6. Uitwerk<strong>en</strong> administratieve procedures voor de geme<strong>en</strong>te voor subsidieverl<strong>en</strong>ing, -vaststelling<br />
<strong>en</strong> -verantwoording. Inclusief de maatregel<strong>en</strong> om onterechte aansprak<strong>en</strong> op, of fraude met,<br />
geme<strong>en</strong>telijke subsidie uit te sluit<strong>en</strong>.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 49
BIJLAGE 1 Aanzet stapp<strong>en</strong>plan <strong>harmonisatie</strong> voor<br />
peuterspeelzaalaanbieders (algeme<strong>en</strong>)<br />
In onderstaande paragraf<strong>en</strong> is in algem<strong>en</strong>e term<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> waar m<strong>en</strong> mee te mak<strong>en</strong> krijgt als m<strong>en</strong><br />
<strong>peuterspeelzal<strong>en</strong></strong> als kinderopvanglocaties onder de Wet Kinderopvang <strong>en</strong> Kwaliteitsregels<br />
Peuterspeelzal<strong>en</strong> (Wkkp) wil lat<strong>en</strong> registrer<strong>en</strong>.<br />
Aanvull<strong>en</strong>de eis<strong>en</strong> kinderopvang Wkkp<br />
Als de peuterspeelzaallocaties als kinderopvang onder de Wkkp gebracht word<strong>en</strong>, dan di<strong>en</strong>t aan alle<br />
eis<strong>en</strong> van deze wet te word<strong>en</strong> voldaan. De vergelijking van de huidig geld<strong>en</strong>de regels (verord<strong>en</strong>ing<br />
geme<strong>en</strong>te, toetsingskader GGD <strong>en</strong> Wet OKE) met de kwaliteitseis<strong>en</strong> voor kinderopvang uit de Wkkp<br />
levert de volg<strong>en</strong>de belangrijkste aanvull<strong>en</strong>de eis<strong>en</strong> <strong>en</strong> regels op:<br />
1. T<strong>en</strong> minste twee gediplomeerde leidsters op één groep.<br />
2. Leidster/kind-ratio volg<strong>en</strong>s de volg<strong>en</strong>de norm:<br />
a. één leidster per zes aanwezige kinder<strong>en</strong> van 2-3 jaar;<br />
b. één leidster per acht aanwezige kinder<strong>en</strong> van 3-4 jaar.<br />
Bij kinder<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de leeftijd<strong>en</strong> in één groep wordt e<strong>en</strong> leidster/kind-ratio van 1:7<br />
gehanteerd.<br />
3. Instell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> oudercommissie per locatie.<br />
Ad 1. In de huidige situatie wordt op reguliere peutergroep<strong>en</strong> gewerkt met één gediplomeerde leidster<br />
per groep. Bij de VVE-groep<strong>en</strong> wordt al voldaan aan de eis van twee gediplomeerde leidsters op één<br />
groep.<br />
Ad 2. Bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde leidster/kind-ratio geeft aan dat peutergroep<strong>en</strong> 12 tot 16 kinder<strong>en</strong> groot mog<strong>en</strong><br />
zijn, afhankelijk van het aantal 2- <strong>en</strong> 3-jarig<strong>en</strong> in de groep. Bij zowel 2- als 3-jarig<strong>en</strong> op één groep, di<strong>en</strong>t<br />
m<strong>en</strong> uit te gaan van 14 peuters.<br />
Ad 3. E<strong>en</strong> oudercommissie (OC) bestaat uit ouders van kinder<strong>en</strong> van de betreff<strong>en</strong>de locatie. De OC di<strong>en</strong>t<br />
e<strong>en</strong> reglem<strong>en</strong>t op te stell<strong>en</strong> waarin in ieder geval is vastgelegd uit hoeveel led<strong>en</strong> de OC t<strong>en</strong>minste moet<br />
bestaan, hoe de procedure voor verkiezing<strong>en</strong> verloopt <strong>en</strong> wat de zittingsduur van de led<strong>en</strong> is. De OC<br />
heeft informatie- <strong>en</strong> adviesrecht over e<strong>en</strong> aantal vastgestelde onderwerp<strong>en</strong> zoals prijsstelling <strong>en</strong><br />
pedagogisch beleid.<br />
Aanbod kinderopvang onder Wkkp<br />
Naast het voldo<strong>en</strong> aan de eis<strong>en</strong> voor kinderopvang uit de Wkkp is het voor de peuterspeelzaalaanbieders<br />
van belang om e<strong>en</strong> overweging te mak<strong>en</strong> met welk opvangaanbod in de toekomst (financieel <strong>en</strong><br />
organisatorisch) m<strong>en</strong> het beste uit de voet<strong>en</strong> kan. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat met e<strong>en</strong> aanbod van<br />
langere dagdel<strong>en</strong> m<strong>en</strong> beter in staat is om ouders te bind<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> terugloop in de bezetting te<br />
beperk<strong>en</strong>. Combinatiegroep<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> ook voor, waarbij e<strong>en</strong> deel van de kinder<strong>en</strong> kortere dagdel<strong>en</strong> komt<br />
(ouders die ge<strong>en</strong> recht hebb<strong>en</strong> op kinderopvangtoeslag) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ander deel (wel recht op<br />
kinderopvangtoeslag) langere dagdel<strong>en</strong>. Ook kan m<strong>en</strong> overweg<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> aanbod voor 0-4 jarig<strong>en</strong> in de<br />
markt te zett<strong>en</strong>. Deze keuze di<strong>en</strong>t elke organisatie voor zichzelf te mak<strong>en</strong>, maar wordt ook beïnvloed<br />
door de lokale situatie binn<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te of zelfs binn<strong>en</strong> de wijk waar de peuterspeelzaal zich bevindt.<br />
M<strong>en</strong> moet hierbij rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met onder andere de demografische situatie <strong>en</strong> -ontwikkeling<strong>en</strong>, de<br />
huidige vraag <strong>en</strong> het huidige aanbod <strong>en</strong> de prognose hiervan voor de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong>.<br />
Stapp<strong>en</strong>plan naar kinderopvang onder de Wkkp<br />
Als e<strong>en</strong> peuterspeelzaal de overstap wil mak<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> aanbod als kinderopvang onder de Wkkp, dan<br />
di<strong>en</strong><strong>en</strong> in ieder geval de volg<strong>en</strong>de stapp<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> te word<strong>en</strong>. Deze stapp<strong>en</strong> staan niet in volgorde van<br />
uitvoering, e<strong>en</strong> deel di<strong>en</strong>t parallel uitgevoerd te word<strong>en</strong>:<br />
1. Gew<strong>en</strong>st aanbod vaststell<strong>en</strong> (2-3 jaar of 0-4 jaar, op<strong>en</strong>ingstijd<strong>en</strong>/l<strong>en</strong>gte dagdel<strong>en</strong>, aanbod 40 of 52<br />
wek<strong>en</strong> per jaar, aantal dagdel<strong>en</strong> VVE, rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met noodzakelijke bezetting).<br />
2. Prognose mak<strong>en</strong> van bezetting per locatie.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 50
3. Overzicht b<strong>en</strong>odigde (ur<strong>en</strong>) extra leidsters.<br />
4. Plaatsingsovere<strong>en</strong>komst<strong>en</strong>/contract<strong>en</strong> opstell<strong>en</strong> (voor ouders).<br />
5. Uitwerk<strong>en</strong> administratieve gevolg<strong>en</strong> van het gew<strong>en</strong>ste aanbod, o.a.<br />
• inn<strong>en</strong> ouderbijdrage (automatische incasso?)<br />
• opzett<strong>en</strong> intakegesprekk<strong>en</strong> (ev<strong>en</strong>tueel combiner<strong>en</strong>)<br />
• planning <strong>en</strong> plaatsing peuters (wel niet op dezelfde wijze?)<br />
• contract<strong>en</strong> ouders (regel<strong>en</strong> ondertek<strong>en</strong>ing)<br />
• …<br />
6. Begroting mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> kostprijs vaststell<strong>en</strong>.<br />
7. Registratie locaties als kinderopvanglocaties in het Landelijke Register Kinderopvang, waarna ook e<strong>en</strong><br />
GGD-inspectie volgt.<br />
8. Personeel onder de CAO Kinderopvang br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Er is inmiddels e<strong>en</strong> Landelijk Sociaal Plan<br />
Harmonisatie Peuterspeelzal<strong>en</strong> vastgesteld.<br />
9. Nieuwe arbeidsovere<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> met groepsleiding overe<strong>en</strong>kom<strong>en</strong> onder CAO Kinderopvang (oude<br />
recht<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> behoud<strong>en</strong>, alle<strong>en</strong> waar nodig wijziging<strong>en</strong> van contractur<strong>en</strong>, werktijd<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of<br />
taakur<strong>en</strong>).<br />
10. Ev<strong>en</strong>tueel nieuw personeel aantrekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> inwerk<strong>en</strong>.<br />
11. Instell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> oudercommissie per locatie.<br />
12. Zo nodig nieuwe huurvoorwaard<strong>en</strong>/-afsprak<strong>en</strong> overe<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>.<br />
13. Ouders informer<strong>en</strong> over verandering<strong>en</strong> <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel ondersteun<strong>en</strong> bij aanvraag<br />
kinderopvangtoeslag.<br />
14. Aanpass<strong>en</strong> informatiemateriaal, zoals informatieboekje <strong>en</strong>/of website.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 51
BIJLAGE 2 Verklaring ge<strong>en</strong> recht op kinderopvangtoeslag<br />
De gegev<strong>en</strong>s in deze aanvraag op naam van de ouder/verzorger die ge<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong> heeft.<br />
Voorletters <strong>en</strong> achternaam :<br />
BurgerServic<strong>en</strong>ummer (BSN)/Sofinummer :<br />
Straatnaam, huisnummer + toevoeging :<br />
Postcode <strong>en</strong> woonplaats :<br />
Gegev<strong>en</strong>s kind<br />
U hoeft alle<strong>en</strong> de gegev<strong>en</strong>s in te vull<strong>en</strong> van het kind dat gaat deelnem<strong>en</strong> aan peuteropvang<br />
Voorletters <strong>en</strong> achternaam : …………………………………………………………………………………………<br />
Geboortedatum : ………………………………………………………………………………………….<br />
_________________________________________________________________________<br />
_<br />
Hierbij verklaar ik ge<strong>en</strong> recht te hebb<strong>en</strong> op de kinderopvangtoeslag zoals bedoeld in artikel<br />
1.1. van de Wet kinderopvang <strong>en</strong> kwaliteitseis<strong>en</strong> peuterspeelzaalwerk. Dit verklaar ik door<br />
het bijgevoegde IB-60 formulier. (Dit formulier kunt u gratis aanvrag<strong>en</strong> via de belastingtelefoon:<br />
0800-0543.)<br />
Tev<strong>en</strong>s verklaar ik hierbij (maak uw keuze door het juiste vakje aan te kruis<strong>en</strong>):<br />
in geval van 2 ouders/verzorgers, dat er sprake is van 1 ouder/verzorger met inkom<strong>en</strong> <strong>en</strong> de andere<br />
ouder/verzorger ge<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong> heeft <strong>en</strong> ook niet in aanmerking komt voor kinderopvangtoeslag op<br />
grond van de omschrijving<strong>en</strong> in de bijlage (bijlage bij folder belastingdi<strong>en</strong>st)<br />
bij e<strong>en</strong> alle<strong>en</strong>staande ouder/verzorger dat er ge<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong> is <strong>en</strong> ik ook niet in aanmerking komt voor<br />
kinderopvangtoeslag op grond van de omschrijving<strong>en</strong> in de bijlage (bijlage bij folder belastingdi<strong>en</strong>st) 7<br />
op e<strong>en</strong> andere wijze aan te ton<strong>en</strong> dat ik ge<strong>en</strong> recht heb op de kinderopvangtoeslag zoals bedoeld in<br />
de Wet kinderopvang <strong>en</strong> kwaliteitseis<strong>en</strong> peuterspeelzaalwerk. Bewijsstukk<strong>en</strong> bijvoeg<strong>en</strong>.<br />
Ondergetek<strong>en</strong>de verklaart dat dit formulier naar waarheid is ingevuld zodat de geme<strong>en</strong>te kan vaststell<strong>en</strong><br />
of ik/wij recht hebb<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> gesubsidieerd tarief voor het peuterprogramma. Ik weet dat het onjuist<br />
invull<strong>en</strong> van dit formulier strafbaar is. Ik verklaar ermee bek<strong>en</strong>d te zijn dat mijn gegev<strong>en</strong>s door de<br />
geme<strong>en</strong>te op juistheid word<strong>en</strong> gecontroleerd bij andere person<strong>en</strong> <strong>en</strong> instanties. Ik weet dat wijziging<strong>en</strong><br />
die het recht op e<strong>en</strong> subsidiebijdrage kunn<strong>en</strong> beïnvloed<strong>en</strong>, onmiddellijk moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> doorgegev<strong>en</strong> aan<br />
de instelling waar de peuteropvang gevolgd wordt, onder overlegging van<br />
bewijsstukk<strong>en</strong>.<br />
Handtek<strong>en</strong>ing: Plaats <strong>en</strong> datum :<br />
……………...... ……………......<br />
7<br />
U hebt bijstand <strong>en</strong> werk, uitkering als kunst<strong>en</strong>aar <strong>en</strong> volgt e<strong>en</strong> traject gericht op arbeidsinschakeling (WWIK), u b<strong>en</strong>t jonger dan 18 jaar hebt<br />
bijstand <strong>en</strong> studeert, u volgt e<strong>en</strong> reïntegratietraject <strong>en</strong> hebt ge<strong>en</strong> uitkering of werkgever, u volgt e<strong>en</strong> inburgeringtraject op grond van de Wet<br />
inburgering, u volgt e<strong>en</strong> reïntegratietraject via UWV of geme<strong>en</strong>te, of u b<strong>en</strong>t stud<strong>en</strong>t<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 52
Toelichting bij verklaring<br />
Kinderopvangtoeslag<br />
E<strong>en</strong> ouder die ge<strong>en</strong> recht heeft op de kinderopvangtoeslag zoals bedoeld in artikel 1.1. van de Wet<br />
Kinderopvang <strong>en</strong> kwaliteitseis<strong>en</strong> peuterspeelzaalwerk, kan bij gebruik van peuteropvang in aanmerking<br />
kom<strong>en</strong> voor ‘de geme<strong>en</strong>telijke regeling’. De ouder di<strong>en</strong>t middels de ‘verklaring ge<strong>en</strong> recht op<br />
kinderopvangtoeslag’ <strong>en</strong> e<strong>en</strong> IB-60 formulier aan de peuteropvang <strong>en</strong> aan geme<strong>en</strong>te te verklar<strong>en</strong> dat ze<br />
ge<strong>en</strong> recht heeft op kinderopvangtoeslag. De geme<strong>en</strong>te geeft dan e<strong>en</strong> subsidie de peuteropvang, zodat<br />
de betreff<strong>en</strong>de ouder e<strong>en</strong> lager tarief in rek<strong>en</strong>ing gebracht krijgt voor peuteropvang.<br />
Wat is kinderopvangtoeslag?<br />
Kinderopvangtoeslag is e<strong>en</strong> tegemoetkoming in de kost<strong>en</strong> van kinderopvang via de Belastingdi<strong>en</strong>st. U<br />
komt in aanmerking voor kinderopvangtoeslag wanneer er sprake is van:<br />
• Twee werk<strong>en</strong>de ouders/verzorgers in 1 gezin, of ouders/verzorgers die e<strong>en</strong> studie of traject volg<strong>en</strong>;<br />
• E<strong>en</strong> alle<strong>en</strong>staande ouder/verzorger die werkt, of e<strong>en</strong> studie of traject volgt.<br />
• E<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijke doelgroep waar e<strong>en</strong> of beide ouder(s)/verzorger(s) onder vall<strong>en</strong>, bijvoorbeeld:<br />
inburgeringcursus of sociaal/medische indicatie.<br />
Kinderopvangtoeslag vraagt u aan bij de belastingdi<strong>en</strong>st via www.toeslag<strong>en</strong>.nl Hier kunt u ook e<strong>en</strong><br />
proefberek<strong>en</strong>ing mak<strong>en</strong>.<br />
Tegemoetkoming voor ouder(s)/verzorger(s) met e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> onderneming<br />
Zelfstandig ondernemers kom<strong>en</strong> in aanmerking voor kinderopvangtoeslag volg<strong>en</strong>s de Wet Kinderopvang<br />
<strong>en</strong> kwaliteitseis<strong>en</strong> peuterspeelzaalwerk. Ook de ouder, die zonder <strong>en</strong>ige vergoeding arbeid verricht in de<br />
onderneming van de partner in de zin van art. 3.78 van de Wet Inkomst<strong>en</strong>belasting 2001. Dit artikel gaat<br />
over de meewerkaftrek, die geldt als de partner meer dan 525 uur per jaar meewerkt.<br />
Als de man dus e<strong>en</strong> onderneming heeft <strong>en</strong> de vrouw (of andersom) minimaal 525 uur per jaar meewerkt,<br />
voldo<strong>en</strong> ze beid<strong>en</strong> aan de criteria voor de Wet Kinderopvang, hebb<strong>en</strong> ze dus recht op e<strong>en</strong><br />
tegemoetkoming van de belastingdi<strong>en</strong>st <strong>en</strong> kan er dus ge<strong>en</strong> gebruikgemaakt word<strong>en</strong> van de<br />
‘geme<strong>en</strong>telijke regeling’.<br />
Hoe kom ik in aanmerking voor ‘de geme<strong>en</strong>telijke regeling’?<br />
E<strong>en</strong> ouder/verzorger di<strong>en</strong>t aan te ton<strong>en</strong> dat er ge<strong>en</strong> recht is op de kinderopvangtoeslag. Daarvan is<br />
bijvoorbeeld sprake als u niet allebei e<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong> heeft. U kunt dit op e<strong>en</strong> aantal manier<strong>en</strong> aanton<strong>en</strong>.<br />
Het meest e<strong>en</strong>voudige is om e<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong>sverklaring IB60 aan te vrag<strong>en</strong> bij de Belastingdi<strong>en</strong>st.<br />
Voorwaarde hiervoor is wel dat u e<strong>en</strong> belastingaangifte ingedi<strong>en</strong>d heeft.<br />
Wat is e<strong>en</strong> Inkom<strong>en</strong>sverklaring IB60?<br />
E<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong>sverklaring IB60 is in feite bedoeld om andere (overheids)instanties, die ge<strong>en</strong> inzage hebb<strong>en</strong><br />
in de inkom<strong>en</strong>sgegev<strong>en</strong>s van burgers, te informer<strong>en</strong>. D<strong>en</strong>k hierbij bijvoorbeeld aan e<strong>en</strong> woonstichting<br />
die graag wil wet<strong>en</strong> hoeveel inkom<strong>en</strong> iemand heeft om vast te kunn<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> of iemand voor e<strong>en</strong><br />
bepaalde huurwoning in aanmerking komt. Indi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> belastingplichtige e<strong>en</strong> beroep doet op e<strong>en</strong><br />
dergelijke inkom<strong>en</strong>safhankelijke regeling van e<strong>en</strong> (overheids)instantie dan w<strong>en</strong>st zij e<strong>en</strong> overzicht waarop<br />
de inkom<strong>en</strong>sgegev<strong>en</strong>s van de belastingplichtige staat. Hij kan zich in dit geval w<strong>en</strong>d<strong>en</strong> tot de<br />
Belastingdi<strong>en</strong>st met het verzoek e<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong>sverklaring IB60 te ontvang<strong>en</strong>.<br />
De verklaring moet aangevraagd word<strong>en</strong> voor de ouder die ge<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong> heeft, maar deze moet dus<br />
wel, ev<strong>en</strong>tueel via de partner, e<strong>en</strong> aangifte ingedi<strong>en</strong>d hebb<strong>en</strong>.<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 53
BIJLAGE 3 Register Kinderdagverblijv<strong>en</strong> Almere – maart 2012<br />
Naam houder<br />
aantal<br />
KDV-locaties<br />
aantal<br />
KDV-kindplaats<strong>en</strong><br />
1 Unieke Kinderopvang B.V. 13 658<br />
2 The Little Pony B.V. 6 216<br />
3 Kinderdagpaleis La Luna 6 175<br />
4 KinderWorld 2 160<br />
5 Partou B.V. 6 142<br />
6 The Cinemakids B.V. 4 134<br />
7 KDC De Gelaarsde Kat 2 105<br />
8 Kids First Kinderopvang B.V. 2 99<br />
9 Stichting Derkinder<strong>en</strong> Almere 1 96<br />
10 Pino B.V. 1 90<br />
11 De Muzikantjes BV 1 86<br />
12 Super Kids Nederland 3 78<br />
13 KDV Dikkertje Dap 2 75<br />
14 CHILD CARE Kinderopvang B.V. 1 74<br />
15 Small Society B.V. 1 72<br />
16 Kyza Holding bv 1 72<br />
17 De Wipneus Almere B.V. 1 72<br />
18 Kinderdagverblijf Het Schatjes & Schoffiesparadijs 1 68<br />
19 Opvang Krullevaartje 2 66<br />
20 KDV 't Sprookjesland Amsterdam B.V. 1 65<br />
21 Happy Faces B.V. 1 60<br />
22 De Kleine Wereld IJburg B.V. 1 60<br />
23 Kinderkwartier Villa Toon 1 60<br />
24 Komkids Quality C<strong>en</strong>tre B.V. 1 60<br />
25 Gelaarsde Kat Holding 1 59<br />
26 Speel - Mere 1 56<br />
27 Kiki nous 1 56<br />
28 J<strong>en</strong>neke BV 1 48<br />
29 Flexikids B.V. 1 48<br />
30 Daddy's Daycare C<strong>en</strong>tre B.V. 1 48<br />
31 C<strong>en</strong>trum Kinderpret 2 46<br />
32 Mickey's BV 103 1 46<br />
33 De Ber<strong>en</strong>stad V.O.F. 1 46<br />
34 Kedy Kinderpaleis 1 38<br />
35 Hanna Holman 2 38<br />
36 Baloe Kinderopvang 1 38<br />
37 Kinderc<strong>en</strong>trum De E<strong>en</strong>heid B.V. 3 36<br />
38 Deshan's Care 1 34<br />
39 KinderC<strong>en</strong>trumAlmere 1 32<br />
40 Kinderc<strong>en</strong>trum de Parel 1 32<br />
41 Mijn Kinderopvang 2 32<br />
42 Catalpa Kinderopvang B.V. 1 32<br />
43 Kinderdagverblijf Kiekeboe 1 27<br />
44 De Ridderspeelzaal B.V. 1 26<br />
45 De Els<strong>en</strong> V.O.F. 1 26<br />
46 De Adminare B.V. 2 24<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 54
47 Kinderdagverblijf de Goudmijntjes 1 24<br />
48 The Rainbow B.V. 2 24<br />
49 Chr. Kinderc<strong>en</strong>trum Sterretje! 1 24<br />
50 Kinderc<strong>en</strong>trum Oliver B.V. 2 23<br />
51 Stichting Kinderopvang Humanitas 1 23<br />
52 Happy Kids Almere 1 20<br />
53 BSO Little Family 1 20<br />
54 LevTov 2 20<br />
55 All Together & Kids Together 1 20<br />
56 Flexibel Opvang Ambrossia 2 20<br />
57 Bizzie Kids 1 16<br />
58 BSO 4 fun 1 16<br />
59 Kidz R Kidzz Daycare 1 16<br />
60 Kinderdagverblijf JIJ 1 16<br />
61 't Speelpleintje 1 16<br />
62 Kinderopvang Little Angels 1 15<br />
63 De Lolifantjes 1 15<br />
64 BICOPA Kinderdagverblijf B.V. 1 14<br />
65 Villa Mundial 1 14<br />
66 kinderdagverblijf Het Wereld Kind 1 14<br />
67 Pippelo<strong>en</strong>tje 1 13<br />
68 BeekidzzZ Speelparadijs B.V. 1 12<br />
69 Kinderopvang Arco Iris 1 12<br />
70 Almere.Thuis.nl 1 12<br />
71 Kinderdagverblijf Cassedy's Care 1 12<br />
72 Kinderdagverblijf Twinkelbel 1 12<br />
73 Kinderc<strong>en</strong>trum Kunst<strong>en</strong>makers 1 10<br />
74 BSO Right at Home 1 10<br />
75 Kleinschalige kinderopvang Kyra 1 10<br />
76 Bikkels Kinderopvang 1 9<br />
77 Kinderopvang Pluk V.O.F. 1 8<br />
78 De Sterretjes 1 6<br />
125 4.207<br />
Buit<strong>en</strong>hek Managem<strong>en</strong>t & Consult BV / geme<strong>en</strong>te Almere / 15 oktober 2012 55