Bloemen en hun bestuivers - Ingo & Martina Stang
Bloemen en hun bestuivers - Ingo & Martina Stang
Bloemen en hun bestuivers - Ingo & Martina Stang
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Bloem<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>hun</strong> <strong>bestuivers</strong>:<br />
e<strong>en</strong> netwerk van relaties<br />
<strong>Martina</strong> <strong>Stang</strong><br />
IVN D<strong>en</strong> Haag, Universiteit Leid<strong>en</strong><br />
Februari 2008
1. Inleiding<br />
Overzicht pres<strong>en</strong>tatie<br />
• Wat is bestuiving<br />
• Overzicht diversiteit <strong>bestuivers</strong><br />
• E<strong>en</strong> netwerk van relaties tuss<strong>en</strong> bloem<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>bestuivers</strong><br />
• Hoe beschrijf je het netwerk van relaties<br />
• Welke factor<strong>en</strong> bepal<strong>en</strong> het netwerk van relaties<br />
2. Methode veldonderzoek<br />
3. Resultat<strong>en</strong> veldonderzoek<br />
• Mate van g<strong>en</strong>eralisatie (aantal relaties)<br />
• Mate van symmetrie van de relaties<br />
• Mate van bij elkaar pass<strong>en</strong> van bloem <strong>en</strong> bestuiver<br />
4. Conclusies veldonderzoek<br />
5. Implicaties voor natuurbescherming
Inleiding<br />
De meerderheid van de plant<strong>en</strong>soort<strong>en</strong> hangt voor <strong>hun</strong><br />
zaadproductie van de bestuiving door dier<strong>en</strong> af<br />
Zaadzetting: het vorm<strong>en</strong> van<br />
de embryo <strong>en</strong> het voorzi<strong>en</strong><br />
van de embryo met voedsel<br />
<strong>en</strong> bescherming.<br />
Bestuiving: overdracht van stuifmeel<br />
vanaf de helmknop naar de stempel<br />
Bevruchting: sam<strong>en</strong>smelt<strong>en</strong> van<br />
mannelijke <strong>en</strong> vrouwelijke<br />
geslachtscell<strong>en</strong>
De <strong>bestuivers</strong><br />
Dier<strong>en</strong> die bloem<strong>en</strong> bezoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> bestuiv<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grote<br />
variatie zi<strong>en</strong>.<br />
Maar het zijn vooral insect<strong>en</strong> die de grootste rol spel<strong>en</strong>
Honingbij op Lobelia<br />
Bij<strong>en</strong><br />
Als m<strong>en</strong> aan insect<strong>en</strong> die bestuiv<strong>en</strong> d<strong>en</strong>kt, d<strong>en</strong>kt m<strong>en</strong> vooral aan<br />
honingbij<strong>en</strong> <strong>en</strong> hommels ….<br />
Mannetje Akkerhommel op Smeerwortel
Bij<strong>en</strong><br />
… maar er bestaat ook e<strong>en</strong> grote diversiteit aan solitaire bij<strong>en</strong> die e<strong>en</strong><br />
belangrijke rol als bestuiver kunn<strong>en</strong> spel<strong>en</strong><br />
Mannetje Eucera op Anacyclus<br />
Solitair bijtje op Heliopsis<br />
Solitair bijtje
Vlinders<br />
Of m<strong>en</strong> d<strong>en</strong>kt aan vlinders, vooral omdat ze zo opvall<strong>en</strong>d zijn …<br />
Sint Jansvlinders rust<strong>en</strong>d op Vleeskleurige Orchis
Vlinders<br />
... zoals dit Spaans oranjetipje op e<strong>en</strong> Spaans havikskruid
Dagvlinders<br />
… of dit Bruin zandoogje op Jacobskruiskruid<br />
Spaans Dikkopje op Spaanse Composiet<br />
Maar de diversiteit aan bloembezoek<strong>en</strong>de insect<strong>en</strong> is veel groter!
Gro<strong>en</strong>e vleesvlieg op Wolfsmelk<br />
Zwart vliegje op Margriet<br />
Vlieg<strong>en</strong><br />
Vlieg<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> belangrijke groep bloembezoekers …<br />
Zweefvlieg op Wolfsmelk<br />
Vlieg op Composiet
Zweefvlieg op Biggekruid<br />
Zweefvliegje op Og<strong>en</strong>troost<br />
Vlieg<strong>en</strong><br />
… die ook op vrij ingewikkelde bloem<strong>en</strong> te vind<strong>en</strong> zijn<br />
Zweefvlieg op Parnassia<br />
P<strong>en</strong>del zweefvlieg op Katt<strong>en</strong>staart
Vlieg<strong>en</strong><br />
… <strong>en</strong> ze kunn<strong>en</strong> zelfs e<strong>en</strong> vrij lange tong hebb<strong>en</strong>!<br />
Dansvliegje op Fluit<strong>en</strong>kruid<br />
Wolzwever op e<strong>en</strong> Spaanse mosterd<br />
Sluipvlieg op Driedistel
Mier<strong>en</strong> <strong>en</strong> wesp<strong>en</strong><br />
Ook mier<strong>en</strong> <strong>en</strong> wesp<strong>en</strong> bezoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> bestuiv<strong>en</strong> regelmatig bloem<strong>en</strong><br />
Mier op wit walstro Sluipwespje op Ber<strong>en</strong>klauw<br />
Wesp op Spaanse Composiet<br />
Harkwesp op Akkerdistel
Kever op Klaverstruik<br />
Kevers<br />
En kevers zij niet altijd alle<strong>en</strong> maar destructief op bloem<strong>en</strong><br />
Soldaatje op Ber<strong>en</strong>klauw<br />
Roz<strong>en</strong>kever op Duinroos<br />
P<strong>en</strong>seelkever op bergdistel
..dus: e<strong>en</strong> grote diversiteit aan <strong>bestuivers</strong> <strong>en</strong><br />
bloem<strong>en</strong> …<br />
© Paul Mirocha 2004<br />
… met specifieke wederzijdse aanpassing<strong>en</strong> aan<br />
bloembezoekers <strong>en</strong> bloembezoek?<br />
Dominer<strong>en</strong> gespecialiseerde relaties in de natuur?
G<strong>en</strong>eralisatie <strong>en</strong> specialisatie<br />
Hoewel de m<strong>en</strong>s vooral gefascineerd is van specialistische relaties met<br />
min of meer e<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> relaties …<br />
Mannetje van e<strong>en</strong> solitaire bij copuleert<br />
met e<strong>en</strong> bij<strong>en</strong>orchis
… word<strong>en</strong> de meeste plant<strong>en</strong>soort<strong>en</strong><br />
van veel verschill<strong>en</strong>de diersoort<strong>en</strong><br />
bezocht <strong>en</strong> deze bezoek<strong>en</strong> weer vele<br />
verschill<strong>en</strong>de plant<strong>en</strong>soort<strong>en</strong>
Onderzoek van e<strong>en</strong> breed spectrum aan lev<strong>en</strong>sgeme<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
heeft aangetoond dat vooral g<strong>en</strong>eralistische relaties de regel zijn …<br />
… <strong>en</strong> dat plant<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hun</strong> bloembezoekers e<strong>en</strong> complex interactief<br />
netwerk vorm<strong>en</strong>.<br />
bloembezoekers<br />
plant<strong>en</strong><br />
E<strong>en</strong> netwerk van relaties<br />
bloembezoekers<br />
plant<strong>en</strong>
Wat bepaalt het netwerk van relaties?<br />
1. Hoe kun je de relatie patron<strong>en</strong> op het niveau van hele<br />
geme<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> beschrijv<strong>en</strong>?<br />
2. Zijn de relatie patron<strong>en</strong> voorspelbaar, toevallig of zelfs<br />
chaotisch?<br />
3. Welke factor<strong>en</strong> bepal<strong>en</strong> de relatie patron<strong>en</strong>?<br />
bloembezoekers<br />
plant<strong>en</strong>
Hoe beschrijf je het netwerk van relaties?<br />
Mate van trouw (aantal relaties)<br />
• het aantal soort<strong>en</strong> met wie e<strong>en</strong> plant of dier e<strong>en</strong> relatie heeft<br />
• puur numerieke definitie, word ook specialisatie – g<strong>en</strong>eralisatie g<strong>en</strong>oemd<br />
• zegt niets over de mate van aanpassing aan bloembezoek (bvb. hoe<br />
afhankelijk e<strong>en</strong> dier van nectar of poll<strong>en</strong> van bloem<strong>en</strong> is)<br />
• belangrijk voor co-evolutie, wiskundige modell<strong>en</strong> voor co-evolutie zegg<strong>en</strong><br />
dat alle<strong>en</strong> gespecialiseerde partners sam<strong>en</strong> evoluer<strong>en</strong><br />
1 2 4<br />
plant met weinig relaties<br />
= specialist<br />
plant met veel relaties<br />
= g<strong>en</strong>eralist
Hoe beschrijf je het netwerk van relaties?<br />
Symmetrische relaties Asymmetrische relaties<br />
specialist<br />
specialist<br />
Mate van symmetrie in de relatie<br />
• de mate van g<strong>en</strong>eralisatie van e<strong>en</strong> plant in verhouding tot de mate<br />
van g<strong>en</strong>eralisatie van de bestuiver<br />
– zijn plant <strong>en</strong> bestuiver “trouw” aan elkaar (beide hebb<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> relatie),<br />
– zijn beide “ontrouw” (beide hebb<strong>en</strong> vele relaties)<br />
– is de e<strong>en</strong> “trouw” <strong>en</strong> de andere “ontrouw” (de <strong>en</strong>e heeft e<strong>en</strong> relatie, de andere<br />
vele)<br />
g<strong>en</strong>eralist<br />
g<strong>en</strong>eralist<br />
specialist<br />
g<strong>en</strong>eralist
goed bij elkaar pass<strong>en</strong> slecht bij elkaar pass<strong>en</strong><br />
diepte<br />
Mate van bij elkaar pass<strong>en</strong><br />
• hoe goed pass<strong>en</strong> bloem <strong>en</strong> bestuiver qua grote bij elkaar<br />
• bijvoorbeeld de l<strong>en</strong>gte van de tong <strong>en</strong> diepte van de nectar berging<br />
• zegt ook iets over de morfologische variatie van de partners<br />
• goed pass<strong>en</strong> belangrijk voor bestuivingsucces <strong>en</strong> snelheid van<br />
bloembezoeker<br />
l<strong>en</strong>gte<br />
Hoe beschrijf je het netwerk van relaties?<br />
l<strong>en</strong>gte<br />
diepte
Welke factor<strong>en</strong> bepal<strong>en</strong> de relatie patron<strong>en</strong>?<br />
Hypothese 1: De diepte van de nectarbuis beperkt de l<strong>en</strong>gte van de<br />
bestuiver tong<br />
1<br />
bezoeker<br />
2<br />
3<br />
plant<br />
3 2 1<br />
relaties<br />
relaties<br />
Hoe dieper de nectar buis of hoe korter de tong<br />
• hoe minder relaties e<strong>en</strong> plant of dier heeft<br />
• hoe minder symmetrisch de relatie (trouw heeft e<strong>en</strong> relatie met ontrouw)<br />
• maar hoe beter bloem <strong>en</strong> verwachte bestuiver bij elkaar pass<strong>en</strong>
Welke factor<strong>en</strong> bepal<strong>en</strong> de relatie patron<strong>en</strong>?<br />
Hypothese 2: het aantal relaties van e<strong>en</strong> soort hangt van de hoeveelheid<br />
bloem<strong>en</strong> of het aantal individu<strong>en</strong> af<br />
14<br />
8<br />
2<br />
relaties<br />
Hoe meer bloem<strong>en</strong> e<strong>en</strong> plant<strong>en</strong>soort heeft<br />
• des te meer relaties e<strong>en</strong> plant heeft<br />
• des te trouwer zijn de bloembezoekers<br />
• maar hoe minder goed pass<strong>en</strong> zij gemiddeld bij elkaar<br />
2<br />
8<br />
14<br />
relaties<br />
(hetzelfde geldt voor de bloembezoeker, alles vanwege pure kansberek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>)
Het veldonderzoek in Spanje<br />
1. Onderzoeksgebied <strong>en</strong> onderzoekstijd<br />
• Mediterraan vegetatie mozaïek in het zuidoost<strong>en</strong> van Spanje<br />
• Combinatie van garigue, amandelboom plantages and<br />
wegbermvegetatie<br />
• Onderzoekstijd: 6 wek<strong>en</strong> in maart <strong>en</strong> april
2. Selectie van de plant<strong>en</strong> <strong>en</strong> tell<strong>en</strong> van de bloem<strong>en</strong><br />
• Nectar producer<strong>en</strong>de plant<strong>en</strong> soort<strong>en</strong><br />
• meer dan 5 bloei<strong>en</strong>de individu<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> onderzoek plot<br />
• goed aan het bloei<strong>en</strong> (hoofdbloeitijd)<br />
• tell<strong>en</strong> van de bloem<strong>en</strong> in de plots tijd<strong>en</strong>s hoofdbloeitijd
De onderzochte plant<strong>en</strong>soort<strong>en</strong>
3. Opmet<strong>en</strong> van de bloem<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hun</strong> <strong>bestuivers</strong> voor het<br />
bepal<strong>en</strong> van mogelijke grote beperking<strong>en</strong><br />
• Diepte van de nectarbuis tong l<strong>en</strong>gte<br />
• Breedte van de nectarbuis tong doorsnee<br />
• Grote van de landingsplaats lichaamsl<strong>en</strong>gte
4. Aantal bloembezoek<strong>en</strong>de soort<strong>en</strong> <strong>en</strong> individu<strong>en</strong><br />
• Gemiddeld 12 observatie period<strong>en</strong> per plant<strong>en</strong>soort<br />
• Totaal 60 min per soort tuss<strong>en</strong> 10 <strong>en</strong> 18 uur<br />
• Binn<strong>en</strong> hoofdbloeitijd van plant<strong>en</strong>soort<br />
• Observatie period<strong>en</strong> toevallig over plots <strong>en</strong> hoofdbloeitijd<br />
verdeelt
Analyse van de gegev<strong>en</strong>s<br />
Vergelijking van de geobserveerde relatie - <strong>en</strong><br />
interactie patron<strong>en</strong> met verwachte patron<strong>en</strong>.<br />
Verwachte patron<strong>en</strong>: k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van alle<br />
soort<strong>en</strong> van de geme<strong>en</strong>schap plus<br />
kansberek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> Monte Carlo simulaties
1. Mate van trouw (aantal relaties)<br />
• Relatie matrix (wie doet het met wie)<br />
• Test voor diepte beperking (waarom do<strong>en</strong> zij het)<br />
• Relatie nectardiepte <strong>en</strong> aantal bloem<strong>en</strong> met aantal<br />
bloembezoekers<br />
2. Mate van symmetrie in de relatie<br />
• Observeerde symmetrie<br />
3. Mate van bij elkaar pass<strong>en</strong><br />
• Geobserveerde mate van bij elkaar pass<strong>en</strong><br />
• Vergelijking van simulatiemodel<br />
Vooral de zicht van de plant<strong>en</strong><br />
Alle<strong>en</strong> nectardiepte als beperking<br />
Resultat<strong>en</strong><br />
Overzicht
1.1 Relatie matrix<br />
• 25 plant<strong>en</strong>soort<strong>en</strong> <strong>en</strong> 111 insect<strong>en</strong> soort<strong>en</strong><br />
• 231 plant<strong>en</strong>soort - insect<strong>en</strong>soort relaties<br />
• 887 plant individu –insect individu interacties
Number of visitor species<br />
1.2 Mate van trouw (aantal relaties)<br />
70<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
“trouw”<br />
Bloembezoekers<br />
“ontrouw”<br />
1 3 6 9 12 15 18 21 24 27 30<br />
aantal relaties van de <strong>bestuivers</strong><br />
Het optell<strong>en</strong> van bestuiver <strong>en</strong> plant<strong>en</strong>soort<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> bepaalt aantal<br />
relaties laat zi<strong>en</strong> dat<br />
• het aantal relaties van de soort<strong>en</strong> sterk varieert<br />
• plant<strong>en</strong> gemiddeld meer relaties hebb<strong>en</strong> dan bloembezoekers<br />
maar er vlog<strong>en</strong> ook 4 keer zoveel insect<strong>en</strong> soort<strong>en</strong> in het gebied dan plant<strong>en</strong> soort<strong>en</strong> bloeid<strong>en</strong><br />
Number of plant species<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
“trouw”<br />
Plant<strong>en</strong><br />
1 3 6 9 12 15 18 21 24 27 30<br />
aantal relaties van de plant<strong>en</strong><br />
“ontrouw”
Tongl<strong>en</strong>gte (mm)<br />
1.3 Sam<strong>en</strong>hang tuss<strong>en</strong> diepte nectarbuis <strong>en</strong> l<strong>en</strong>gte van<br />
de tong van de bloembezoeker<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
y=x<br />
7.5 % onder de gr<strong>en</strong>s<br />
Iedere punt is e<strong>en</strong> observeerde relatie<br />
0 5 10 15<br />
Nectar buis diepte (mm)<br />
Aanname:<br />
Nectarbuis beperkt<br />
tongl<strong>en</strong>gte<br />
Ja<br />
De meeste<br />
observeerde<br />
relaties zijn bov<strong>en</strong><br />
de dieptegr<strong>en</strong>s te<br />
vind<strong>en</strong><br />
De punt<strong>en</strong> verdel<strong>en</strong><br />
zich over het hele<br />
driehoek bov<strong>en</strong> de<br />
gr<strong>en</strong>s
lg observed number visitor species<br />
1,6<br />
1,4<br />
1,2<br />
1<br />
0,8<br />
0,6<br />
0,4<br />
0,2<br />
1.4 Dieptegr<strong>en</strong>s nectarbuis <strong>en</strong> aantal relaties<br />
0<br />
e<strong>en</strong> punt repres<strong>en</strong>teert e<strong>en</strong> plant<strong>en</strong>soort<br />
y = -0,0664x + 1,1147<br />
R 2 = 0,3585<br />
0 2 4 6 8 10<br />
nectar holder depth<br />
Aanname:<br />
Hoe dieper de<br />
nectar hoe minder<br />
relaties<br />
Ja<br />
Nectardiepte toont<br />
e<strong>en</strong> dal<strong>en</strong>de relatie<br />
met het aantal<br />
bloembezoekers
lg observed number visitor species<br />
1,6<br />
1,4<br />
1,2<br />
1<br />
0,8<br />
0,6<br />
0,4<br />
0,2<br />
0<br />
1.5 Hoeveelheid bloem<strong>en</strong> <strong>en</strong> aantal relaties<br />
y = 0,3096x - 0,3099<br />
R 2 = 0,4492<br />
e<strong>en</strong> punt repres<strong>en</strong>teert e<strong>en</strong> plant<strong>en</strong>soort<br />
2 2,5 3 3,5 4 4,5 5 5,5 6<br />
lg total number of flowers<br />
Aanname:<br />
Hoe meer<br />
bloem<strong>en</strong> hoe meer<br />
relaties<br />
Ja<br />
Er is e<strong>en</strong> stijg<strong>en</strong>de<br />
relatie tuss<strong>en</strong><br />
aantal bloem<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
aantal relaties<br />
<strong>Stang</strong> et al, Oikos 2006
2. Mate van symmetrie in de relatie<br />
Aanname: Hoe meer relaties met verschill<strong>en</strong>de insect<strong>en</strong> soort<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
plant heeft, hoe minder relaties hebb<strong>en</strong> deze insect<strong>en</strong> = asymmetrisch<br />
veel<br />
gemiddeld aantal<br />
relaties van insect<br />
weinig<br />
asymmetrische relaties<br />
aantal relaties van plant<br />
veel<br />
gemiddeld aantal<br />
relaties van insect<br />
Ja dat klopt<br />
aantal relaties van plant
1<br />
3. Mate van bij elkaar pass<strong>en</strong><br />
Aanname: Hoe dieper de nectarbuis hoe beter pass<strong>en</strong><br />
nectarbuis <strong>en</strong> tong bij elkaar<br />
bezoeker<br />
relaties<br />
2<br />
plant<br />
3 2 1<br />
relaties<br />
3<br />
Tongl<strong>en</strong>gte (gemiddeld)<br />
Nectarbuis diepte<br />
Gr<strong>en</strong>slijn
3.1 Diepte nectarbuis <strong>en</strong> gemiddelde tongl<strong>en</strong>te van<br />
de bloembezoek<strong>en</strong>de insect<strong>en</strong><br />
a<br />
Proboscis l<strong>en</strong>gth mean (mm)<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
0 2 4 6 8 10<br />
Nectar holder depth (mm)<br />
observed<br />
threshold line<br />
Aanname:<br />
Hoe dieper de<br />
nectar, hoe beter<br />
pass<strong>en</strong> buis <strong>en</strong><br />
tong bij elkaar<br />
Nee<br />
Er was ge<strong>en</strong><br />
verschil tuss<strong>en</strong> de<br />
plant<strong>en</strong>soort<strong>en</strong><br />
Gevolg van competitie of voorkeur<strong>en</strong> van <strong>bestuivers</strong>?
3.2 Tongl<strong>en</strong>gte <strong>en</strong> gemiddelde diepte van de nectarbuis<br />
a<br />
Nectar holder depth mean (mm)<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
observed<br />
threshold line<br />
0 2 4 6 8 10 12 14<br />
Proboscis l<strong>en</strong>gth (mm)<br />
Hoe kun je dat verklar<strong>en</strong>?<br />
Aanname:<br />
Als er ge<strong>en</strong> verschil is<br />
tuss<strong>en</strong> de plant<strong>en</strong>soort<strong>en</strong>,<br />
dan moet er<br />
ook ge<strong>en</strong> verschil zijn<br />
tuss<strong>en</strong> de <strong>bestuivers</strong>oort<strong>en</strong><br />
Nee<br />
Er was wel e<strong>en</strong><br />
verschil, <strong>bestuivers</strong><br />
met e<strong>en</strong> lange tong<br />
bezoek<strong>en</strong> meer<br />
verschill<strong>en</strong>de<br />
buisdieptes dan die<br />
met e<strong>en</strong> korte tong
a<br />
Number of species<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
3.3 Verdeling van tongl<strong>en</strong>gtes <strong>en</strong> nectardieptes in<br />
de hele lev<strong>en</strong>sgeme<strong>en</strong>schap<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14<br />
Proboscis l<strong>en</strong>gth class (1mm)<br />
c<br />
Number of species<br />
8<br />
7<br />
6<br />
5<br />
4<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10<br />
Nectar holder depth class (1mm)<br />
Dus, als er meer soort<strong>en</strong> met korte tong<strong>en</strong> zijn, dan zou dat het<br />
gemiddeld goed bij elkaar pass<strong>en</strong> van tongl<strong>en</strong>gtes <strong>en</strong> nectardieptes<br />
kunn<strong>en</strong> verklar<strong>en</strong>
3.4 Verwachte <strong>en</strong> observeerde mate van bij elkaar pass<strong>en</strong><br />
E<strong>en</strong> simulatie model met kansberek<strong>en</strong>ing op basis van toevallige relaties <strong>en</strong><br />
op basis van de verdeling van tongl<strong>en</strong>gtes in de hele lev<strong>en</strong>sgeme<strong>en</strong>schap<br />
a<br />
Proboscis l<strong>en</strong>gth mean (mm)<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
0 2 4 6 8 10<br />
Nectar holder depth (mm)<br />
expected<br />
observed<br />
threshold line<br />
Verwachte mate<br />
van bij elkaar<br />
verschilt niet<br />
tuss<strong>en</strong><br />
plant<strong>en</strong>soort<strong>en</strong><br />
met verschill<strong>en</strong>de<br />
nectardiepte<br />
Verwachte <strong>en</strong><br />
observeerde mate<br />
van bij elkaar<br />
pass<strong>en</strong> verschilt<br />
niet<br />
Dus: Er zijn ge<strong>en</strong> concurr<strong>en</strong>tie <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> voorkeur<strong>en</strong> nodig om het relatie<br />
patroon van het hele relati<strong>en</strong>etwerk te verklar<strong>en</strong>
Conclusies<br />
Meer g<strong>en</strong>eralistische dan specialistische relaties in het Spaanse netwerk<br />
1<br />
plant met weinig relaties<br />
= specialist<br />
Asymmetrische relaties zijn k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>d<br />
specialist<strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>eralist<br />
g<strong>en</strong>eralist specialist<strong>en</strong><br />
2<br />
4<br />
plant met veel relaties<br />
= g<strong>en</strong>eralist<br />
Bestuivers pass<strong>en</strong> gemiddeld goed bij<br />
bloem<strong>en</strong> ook al zijn <strong>bestuivers</strong> met e<strong>en</strong> lange<br />
tong niet kieskeurig<br />
l<strong>en</strong>gte<br />
diepte
1<br />
L<strong>en</strong>gte <strong>en</strong> diepte is belangrijk <strong>en</strong> hoe vaak je als soort voorkomt!<br />
bezoeker<br />
relaties<br />
2<br />
plant<br />
3 2 1<br />
relaties<br />
Conclusies<br />
3<br />
De rest is toeval!<br />
14<br />
8<br />
2<br />
relaties<br />
2<br />
8<br />
14<br />
relaties
Wat kunn<strong>en</strong> wij met deze resultat<strong>en</strong>
Basisinzicht<strong>en</strong> voor de bescherming van hele<br />
lev<strong>en</strong>sgeme<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
Modell<strong>en</strong> ton<strong>en</strong> aan dat g<strong>en</strong>eralistische <strong>en</strong> asymmetrische relaties<br />
e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schap stabiel mak<strong>en</strong><br />
Specifieke verdeling van tongl<strong>en</strong>gtes in e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schap is<br />
belangrijk, niet welke soort<strong>en</strong> het zijn<br />
Vele insect<strong>en</strong>soort<strong>en</strong> met korte tong<strong>en</strong> zijn belangrijk