Download nu - Vlaanderen Vakantieland
Download nu - Vlaanderen Vakantieland Download nu - Vlaanderen Vakantieland
Haspengouw Ontdekkingsgids 2013 • GRATIS Zoveel redenen voor een vakantie in Limburg
- Page 2 and 3: EEN VERRASSENDE EN VOORDELIGE VAKAN
- Page 4 and 5: 1 Fietsonthaal- en servicepunt Recr
- Page 6 and 7: Inhoud Welkom in Limburg ..........
- Page 8 and 9: Welkom in Limburg ‘De Limburgers
- Page 10 and 11: Blik op Haspengouw Haspengouw in vo
- Page 12 and 13: Fietsparadijs Limburg Limburg is vo
- Page 14 and 15: Fietsonthaal- en servicepunten: de
- Page 16 and 17: Fietsen door glooiend Haspengouw In
- Page 18 and 19: Hoogstamboomgaarden, kerkdorpjes, w
- Page 20 and 21: Greenspot Rullingen 6 ‘In het spo
- Page 22 and 23: Start: Kerk Zammelen, Keipoelstraat
- Page 24 and 25: Sint-Pietersberg Kanne 13 ‘Wandel
- Page 26 and 27: Groen wagentje Groener rijden Toere
- Page 28 and 29: Rijk verleden Het rijke verleden va
- Page 30 and 31: Gallo-Romeins Museum 14 Het Gallo-R
- Page 32 and 33: Begijnhof Moerenpoortmuseum 17 Het
- Page 34 and 35: RIN S A LBERTLAAN T E G BLO E S E M
- Page 36 and 37: Abtsvleugel en Keizerszaal De linke
- Page 38 and 39: Kerk van Wilderen Een mooie kerk me
- Page 40 and 41: Brouwerij Kerkom Deze ambachtelijke
- Page 42 and 43: TORENWEG STEENBEEMDLAAN ROOIERWEG H
- Page 44 and 45: Sint-Mauritiuskerk De Sint-Mauritiu
- Page 46 and 47: Kapel van Helshoven 25 Geklasseerde
- Page 48 and 49: OUDE WEG TREKWEG NEERCANNE TREKWEG
- Page 50 and 51: Waterburcht Millen Waterburcht Mill
Haspengouw<br />
Ontdekkingsgids 2013 • GRATIS<br />
Zoveel redenen<br />
voor een vakantie in Limburg
EEN VERRASSENDE<br />
EN VOORDELIGE<br />
VAKANTIE<br />
IN LIMBURG<br />
Speciaal voor onze gast<br />
De Limburg Vakantiepas geeft je recht op kortingen en voordelen bij<br />
toeristische attracties en bezienswaardigheden. De Limburg Vakantiepas<br />
is exclusief voor wie in Limburg logeert. Hij wordt per persoon uitgereikt,<br />
staat op naam en is geldig tot het einde van je verblijf. Je vindt de<br />
Limburg Vakantiepas bij de deelnemende logieshouders.<br />
Hou je pas op zak en toon hem voordat je een bezienswaardigheid of<br />
attractie binnenstapt.<br />
Meer info en een overzicht van de actuele voordelen:<br />
www.limburgvakantiepas.be<br />
LIMBURG<br />
LIMBURG<br />
LIMBURG<br />
VAKANTIE<br />
VAKANTIE<br />
VAKANTIE<br />
pas pas
5<br />
23<br />
24<br />
2<br />
29<br />
28<br />
10<br />
14<br />
16<br />
8<br />
30<br />
9<br />
6<br />
26<br />
31<br />
11<br />
7<br />
34<br />
25<br />
1<br />
12<br />
20<br />
32<br />
22<br />
19<br />
33<br />
21<br />
3<br />
35<br />
15<br />
17 18<br />
27 13<br />
4<br />
Diepenbeek<br />
Bilzen<br />
Hoeselt<br />
Riemst<br />
Tongeren<br />
Kortessem<br />
Alken<br />
Wellen<br />
Borgloon<br />
Heers<br />
Gingelom<br />
Sint-Truiden<br />
Nieuwerkerken<br />
Herstappe<br />
Tongeren<br />
Tongeren<br />
Tongeren
1 Fietsonthaal- en servicepunt Recreatiedomein De Alk ..................p. 12<br />
2 Fietsonthaal- en servicepunt landcommanderij Alden Biesen .....p. 12<br />
3 Fietsonthaal- en servicepunt Sint-Truiden ......................................p. 12<br />
4 Greenspotwandeling Alden Biesen .................................................p. 17<br />
5 Greenspotwandeling Munsterbos ...................................................p. 17<br />
6 Greenspotwandeling Rullingen/Kasteel van Rullingen ....... p. 18 + 44<br />
7 Greenspotwandeling Grootloon ......................................................p. 18<br />
8 Greenspotwandeling Heks ...............................................................p. 19<br />
9 Greenspotwandeling Mettekoven ...................................................p. 19<br />
10 Greenspotwandeling Vrijhern ..........................................................p. 19<br />
11 Greenspotwandeling Zammelen .....................................................p. 19<br />
12 Greenspotwandeling Nieuwenhoven .............................................p. 20<br />
13 Sint-Pietersberg Kanne .....................................................................p. 22<br />
14 Gallo-Romeins Museum ..................................................................p. 28<br />
15 Antiekmarkt Tongeren ......................................................................p. 29<br />
16 Onze-Lieve-Vrouwebasiliek .............................................................p. 29<br />
17 Moerenpoortmuseum ......................................................................p. 30<br />
18 Begijnhof Tongeren ...........................................................................p. 30<br />
19 Abdijsite met abdijtoren ...................................................................p. 33<br />
20 Begijnhofkerk Sint-Truiden ...............................................................p. 34<br />
21 Onze-Lieve-Vrouwekerk met schatkamer ......................................p. 35<br />
22 Museum De Mindere ........................................................................p. 36<br />
23 Landcommanderij Alden Biesen .....................................................p. 41<br />
24 Bezoekerscentrum De Landschapsruiter .........................................p. 42<br />
25 Kapel van Helshoven ........................................................................p. 44<br />
26 Abdij Mariënlof en fruitstreekmuseum ................................. p. 44 + 54<br />
27 Mergelgrotten Kanne........................................................................p. 46<br />
28 Waterbrucht Millen ...........................................................................p. 48<br />
29 Wijnkasteel Genoels-Elderen ...........................................................p. 48<br />
30 Kasteel Hex ........................................................................................p. 50<br />
31 Veiling Borgloon................................................................................p. 54<br />
32 Veiling Haspengouw ........................................................................p. 54<br />
33 Belgische Fruitveiling ........................................................................p. 54<br />
34 Stoomstroopfabriek en streekproductenwinkel..............................p. 55<br />
35 Stroopstokerij Vrolingen ....................................................................p. 55<br />
Tongeren<br />
Toeristisch Onthaal Limburg – Bilzen – Alden Biesen......... p. 40 + 69<br />
Tongeren<br />
Toeristisch Onthaal Limburg – Sint-Truiden ......................... p. 32 + 69<br />
Tongeren<br />
Toeristisch Onthaal Limburg – Tongeren .............................. p. 27 + 69<br />
¡ Toerisme Borgloon ............................................................................p. 69<br />
¡ Toerisme Riemst ................................................................................p. 69
Welkom in Limburg, de groenste provincie van<br />
<strong>Vlaanderen</strong>. Een regio met een afwisselend landschap,<br />
boeiende steden en dorpjes en misschien<br />
wel de meest gastvrije bevolking van België.<br />
Limburg ontdek je het best in alle rust: met de<br />
fiets, te voet, te paard – en dat het hele jaar door.<br />
Elk seizoen heeft hier zijn eigen charme.<br />
Deze ontdekkingsgids loodst je door<br />
Haspengouw, in het zuiden van Limburg: na<br />
Zuid-Tirol de grootste fruitstreek van Europa. In<br />
april komen de bloesems tot volle bloei, in de<br />
herfst hangen hier miljoenen sappige appels en<br />
peren aan de takken. Haspengouw is ook een<br />
kastelenlandschap met één van de grootste kasteeldomeinen<br />
in de Euregio. Burchten, religieuze<br />
mo<strong>nu</strong>menten en mergelgrotten dompelen je<br />
onder in het rijke verleden. Niet toevallig ligt hier<br />
de oudste stad van België: Tongeren, met haar<br />
imposante Romeinse ruïnes en middeleeuwse<br />
restanten.<br />
En dan zijn er natuurlijk nog de gulle inwoners<br />
die je graag verwennen met de vele Haspengouwse<br />
specialiteiten. Deze gids legt alle Haspen-<br />
gouwse schatten bloot. Het zijn er zoveel dat je er<br />
het best een verblijf aan koppelt.<br />
Wil je de hele provincie verkennen? Vraag dan<br />
zeker naar de gratis ontdekkingsgidsen van de<br />
Limburgse Kempen, het Maasland, de Voerstreek<br />
en Hasselt.<br />
Want Limburg verrast, altijd en overal.<br />
Veel plezier op je ontdekkingstocht.<br />
Igor Philtjens, Limburgs gedeputeerde van Toerisme<br />
2<br />
3
Inhoud<br />
Welkom in Limburg ............................................... 6<br />
Blik op Limburg .................................................................................. 7<br />
Blik op Haspengouw .......................................................................... 8<br />
Fietsparadijs Limburg ........................................... 10<br />
Landschap beleven ............................................... 16<br />
Wandelen in greenspots .................................................................. 17<br />
Andere topwandelplekjes ............................................................... 21<br />
Groener rijden................................................................................... 24<br />
Rijk Verleden........................................................ 26<br />
Tongeren: oudste stad van België ................................................... 27<br />
Sint-Truiden, dé religieuze mo<strong>nu</strong>mentenstad ............................... 32<br />
Bilzen, hart van het kastelenlandschap .......................................... 40<br />
Borgloon, hoogst historisch ............................................................ 43<br />
Riemst, het mergelland ................................................................... 46<br />
Nog meer rijk verleden in Haspengouw ......................................... 49<br />
Fruit .................................................................... 52<br />
Bloesem- en oogstfeesten .............................................................. 53<br />
Fruitbezoekjes het jaar rond ............................................................ 54<br />
Fruitig smullen ................................................................................. 57<br />
Deze gids is een praktische reisgezel. Onder het hoofdstuk<br />
praktisch, vanaf pagina 68, vind je een overzicht van de<br />
toeristische infokantoren van Haspengouw. Hier kun je<br />
altijd terecht voor bijkomende informatie of indien je een<br />
fiets- of wandelkaart wenst te kopen. Via de trefwoordenlijst<br />
op pagina 72 vind je snel de juiste pagina met alle<br />
praktische informatie van de attracties. De topattracties<br />
worden doorheen de brochure en op de kaart achter de flap<br />
met een roze <strong>nu</strong>mmer 1 aangeduid. De bezienswaardigheden<br />
en activiteiten voor kinderen vind je makkelijk terug<br />
met volgend icoon .<br />
Recreatie ............................................................. 60<br />
Shoppen ........................................................................................... 61<br />
Speeltuinen ...................................................................................... 61<br />
Zwembaden ..................................................................................... 63<br />
Wellness ........................................................................................... 63<br />
Evenementen....................................................... 64<br />
Praktisch ............................................................. 68<br />
Toeristische infokantoren ................................................................. 69<br />
Haspengouw, hoe geraak je er? ...................................................... 70<br />
Trefwoorden ..................................................................................... 72
4 5
Welkom in Limburg<br />
‘De Limburgers heten u welkom’: het zijn geen holle woorden.<br />
Limburgers zijn gastvrije mensen. Waar je ook binnenstapt, ze<br />
verwelkomen je met de glimlach. In de logies leggen de gastheer<br />
en gastvrouw je in de watten met welkomstgeschenkjes, toeristische<br />
tips, … Tegelijk is Limburg ook dichtbij. Brussel-Hasselt<br />
rij je in een uurtje, van Antwerpen naar Hasselt heb je maar 50<br />
mi<strong>nu</strong>ten nodig. De rijtijden naar Hasselt va<strong>nu</strong>it Maastricht en<br />
Eindhoven bedragen 35 en 70 mi<strong>nu</strong>ten.<br />
F<br />
Brussel<br />
Antwerpen<br />
60’<br />
B<br />
50’<br />
NL<br />
35’<br />
Hasselt<br />
Eindhoven<br />
Luik<br />
70’<br />
Maastricht<br />
L<br />
Aken<br />
D
Blik op Limburg<br />
Limburg in vogelvlucht<br />
• Limburg is de meest oostelijke provincie van<br />
<strong>Vlaanderen</strong>.<br />
• In het noorden grenst Limburg aan de Nederlandse<br />
provincie Noord-Brabant.<br />
• In het oosten aan de Nederlandse provincie<br />
Limburg.<br />
• In het zuiden aan Luik.<br />
• In het westen aan Vlaams-Brabant en<br />
Antwerpen.<br />
• De hoofdstad is Hasselt.<br />
• Op een oppervlakte van 2 422 km² wonen zo’n<br />
827 000 inwoners.<br />
• De Maas, Demer, Jeker en Dommel zijn de<br />
belangrijkste waterlopen.<br />
• In Remersdaal in de Voerstreek ligt het hoogste<br />
punt van <strong>Vlaanderen</strong>: 287,50 m boven de<br />
zeespiegel.<br />
Historische tweeling<br />
173 jaar geleden vormden Belgisch- en<br />
Nederlands-Limburg het verenigde Limburg met<br />
Maastricht als hoofdstad. In 1839 werden beide<br />
Limburgen gescheiden. Sindsdien vormt de Maas<br />
de natuurlijke landsgrens. De Limburgse identiteit<br />
blijft echter grensoverschrijdend. Ze kenmerkt<br />
zich door de streektaal, het Limburgs. Maar ook<br />
door de vele harmonieorkesten en fanfares, de<br />
voorliefde voor carnaval en culinaire specialiteiten<br />
zoals Limburgse vlaai en Limburgse kaas.<br />
Streek met streken<br />
Limburg is de groenste provincie van <strong>Vlaanderen</strong><br />
en hét Fietsparadijs. Het noorden en oosten zijn<br />
vlak, het zuiden is glooiend.<br />
• In het noorden ligt de Limburgse Kempen<br />
met zijn purperen heide, gouden zandvlaktes,<br />
vijvers, bossen en Nationaal Park<br />
Hoge Kempen, het enige Nationaal Park van<br />
België.<br />
• In het oosten bevindt zich het Maasland.<br />
Hier vormt de Maas de grens tussen Belgisch-<br />
en Nederlands-Limburg. De regenrivier<br />
stroomt door groene vlaktes en creëert<br />
rivierarmen en uiterwaarden met planten,<br />
kruiden en watervogels. Langs de Maas ligt<br />
een snoer van charmante Maasdorpjes.<br />
• In het zuiden krijgt Limburg een glooiend<br />
karakter. Haspengouw kenmerkt zich door<br />
zijn heuvels met kastelen, vierkantshoeves,<br />
kerkdorpjes, holle wegen, hagen en fruitboomgaarden.<br />
In het voorjaar is de regio<br />
één bloesemzee, in het najaar hangen er<br />
miljoenen appels en peren aan de bomen.<br />
• De Voerstreek is één groot natuurreservaat<br />
en mo<strong>nu</strong>mentenpark met zes Voerdorpjes<br />
die zich over de heuvels draperen.<br />
• Hasselt, de hoofdstad van Limburg, ligt<br />
centraal in de provincie. Deze ‘Hoofdstad<br />
van de Smaak’ is het perfecte decor voor<br />
een shoppingtrip met vriendinnen of een<br />
romantische citytrip.<br />
Haspengouw<br />
Limburgse Kempen<br />
Maasland<br />
Voerstreek<br />
Hasselt<br />
6 7
Blik op Haspengouw<br />
Haspengouw in vogelvlucht<br />
• Het landelijke Haspengouw ligt in het zuiden<br />
van Limburg.<br />
• De streek kenmerkt zich door een zacht glooiend<br />
landschap met vruchtbare gronden.<br />
• Tussen de akkers, boomgaarden en weilanden<br />
liggen dorpjes met historische kerken, vierkantshoeven<br />
en romantische kastelen.<br />
• Tongeren, de oudste stad van België, heeft<br />
overblijfselen uit de Romeinse tijd en de<br />
middeleeuwen.<br />
• Sint-Truiden pronkt met haar religieuze<br />
erfgoed.<br />
• Haspengouw is ook een indrukwekkend<br />
kastelenlandschap, met Alden Biesen in<br />
Bilzen als parel aan de kroon.<br />
• Op een oppervlakte van 671,28 km² wonen<br />
zo’n 200 500 inwoners.<br />
Droog-Haspengouw<br />
Ten zuiden van de lijn Sint-Truiden, Borgloon en<br />
Tongeren ligt Droog-Haspengouw. Het is een<br />
open landschap met uitgestrekte graanakkers,<br />
suikerbietvelden, droogdalen en koepelbosjes op<br />
de toppen van de heuvels. Hier vind je nauwelijks<br />
rivieren. Door de dikke krijtlagen onder de<br />
vruchtbare leemgronden verdwijnt het regenwater<br />
snel in de ondergrond. In Droog-Haspengouw tref<br />
je veel landbouw aan op grote schaal.<br />
Vochtig-Haspengouw<br />
Vochtig-Haspengouw ligt in het noorden. Hier<br />
bevindt zich onder de leemlaag een dikke kleilaag<br />
die nauwelijks water doorlaat. Gevolg: Vochtig-<br />
Haspengouw is rijk aan rivieren en beken. De Demer,<br />
de Herk en de Kleine en Grote Gete ontspringen hier.<br />
Het vochtige landschap maakt de grond vruchtbaar.<br />
Omdat waterlopen en landschapselementen het<br />
terrein doorbreken is grootschalige landbouw hier<br />
niet overal mogelijk. Zo blijft Vochtig-Haspengouw<br />
kleinschalig en afwisselend. Opvallend is de verwevenheid<br />
met het cultuurhistorisch patrimonium.<br />
Vochtig-Haspengouw telt veel kastelen met bijhorende<br />
parken en boomgaarden. Laagstamplantages<br />
en kleinfruit domineren de fruitteelt. Toch ontdek je<br />
er ook nog heel wat oude hoogstamboomgaarden.
Terug in de tijd<br />
120 000 jaar geleden:<br />
onze voorouders maken al silexvoorwerpen<br />
die tot de oudste archeologische vondsten<br />
van de regio behoren.<br />
5 300 tot 2 200 jaar v.Chr.:<br />
de eerste lokale sporen van landbouw en<br />
pottenbakkers.<br />
Tot aan de Romeinse overheersing:<br />
de Kelten bevolken de regio. Goudschatten<br />
en metalen voorwerpen getuigen vandaag<br />
nog van hun edelsmeedkunst.<br />
Vanaf de 3de eeuw na Chr.:<br />
de kloosterordes drukken hun stempel op<br />
Haspengouw.<br />
De vroege middeleeuwen:<br />
de Merovingers maken de dienst uit. Hun<br />
ambachtslieden laten een rijke erfenis na.<br />
Vanaf de middeleeuwen:<br />
de adel bouwt grote kastelen die ze<br />
financieren met de opbrengst van de<br />
omringende gronden en het harde labeur<br />
van de vele lijfeigenen.<br />
Historische steden<br />
De belangrijkste steden in Haspengouw zijn<br />
Tongeren, Sint-Truiden, Borgloon en Bilzen.<br />
• Tongeren is de oudste stad van België. Deze<br />
vroegere Romeinse nederzetting is bekend<br />
om haar rijk cultuurhistorisch patrimonium.<br />
• Sint-Truiden is in oppervlakte de grootste<br />
gemeente van Limburg en de zesde<br />
mo<strong>nu</strong>mentenstad van <strong>Vlaanderen</strong>. Ze staat<br />
bekend voor haar religieus erfgoed. Samen<br />
met Borgloon vormt ze het hart van de<br />
Haspengouwse fruitstreek.<br />
• Borgloon heeft ook een rijk verleden.<br />
Jarenlang was het de hoofdstad van het<br />
Graafschap Loon.<br />
• Bilzen is dan weer vooral bekend als thuishaven<br />
van de landcommanderij Alden Biesen, één<br />
van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio.<br />
Fruitstreek en mergel<br />
Haspengouw staat in voor de helft van de Belgische<br />
fruitproductie. Het is de tweede grootste fruitstreek<br />
van Europa, na Bolzano in Zuid-Tirol. De teelt<br />
concentreert zich op appels (vooral Jonagold) en<br />
peren (vooral Conférence) maar ook zacht fruit zoals<br />
aardbeien en kersen. In april bezoeken duizenden<br />
toeristen de streek voor de lentebloesems. In het<br />
oosten van Haspengouw ligt het mergelland. Hier<br />
komt de eeuwenoude witte en zachtgele kalksteen<br />
tot aan de oppervlakte. Onder de grond strekt zich<br />
een 300 kilometerlang netwerk uit van onderaardse<br />
gangen en mergelgrotten.<br />
Streekproducten<br />
De Haspengouwse bodem schenkt de streek al eeuwen<br />
culinaire rijkdom. In de plaatselijke horeca proef<br />
je van al het lekkers dat de<br />
lokale natuur voortbrengt:<br />
ambachtelijke fruitsappen,<br />
lokaal geperst appelsap van<br />
eigen oogst, fruitige biertjes,<br />
prijswinnende wijnen,<br />
pannenkoeken met ambachtelijke stroop of streekgerechten<br />
op basis van fruit ... Heerlijk in combinatie<br />
met een Haspengouws biertje. Scan de QR-code en<br />
ontdek de filmpjes van streekproducten.<br />
Logeren in gastvrij Haspengouw<br />
Waar je in Limburg ook logeert, de ontvangst is<br />
hartelijk. Haspengouw heeft een ruime keuze aan<br />
logies, zowel in de steden als op het platteland.<br />
Je kiest uit B&B’s, kleine hotels en zelfs vierkantshoeven,<br />
een kasteel of een fietskluis. Erg in trek bij<br />
families is het hoeve- en plattelandstoerisme waar<br />
je overnacht in een nog actieve boerderij. Voor<br />
fietsers zijn er de vele fietsvriendelijke logies, aan<br />
of in de buurt van het fietsroutenetwerk.<br />
8 9
Fietsparadijs Limburg<br />
Limburg is voor het zevende jaar op rij verkozen<br />
tot populairste fi etsprovincie van België.<br />
Via het fi etsroutenetwerk fi ets je van knooppunt<br />
tot knooppunt over goed onderhouden,<br />
verharde, duidelijk bewegwijzerde en meestal<br />
autovrije fi etspaden. 2000 km fi etsroutes<br />
doorheen een verscheidenheid aan groene<br />
landschappen. De fi etsvriendelijke cafés en<br />
logies, picknickplaatsen, rustbanken, oplaadpalen<br />
voor elektrische fi etsen en een vlotte<br />
pechverhelping bieden een ongekend fi etscomfort.<br />
In Haspengouw fi ets je doorheen een<br />
glooiend fruitlandschap bezaaid met kastelen,<br />
vierkantshoeves en kerkdorpjes.
Fietsroutenetwerk Limburg:<br />
de bakermat van het knooppuntenfi<br />
etsen<br />
Het knooppuntenfi etsen werd uitgevonden in<br />
Limburg, door voormalig mijningenieur Hugo<br />
Bollen. De uitvinding won in 2009 de Vlaamse<br />
Prijs voor Sportverdienste en wordt intussen<br />
wereldwijd gekopieerd. Elk knooppunt heeft een<br />
eigen <strong>nu</strong>mmer. Blauwe rechthoekige fi etsbordjes<br />
geven duidelijk de weg naar jouw knooppunt<br />
aan. Je volgt gewoon het juiste <strong>nu</strong>mmer. Alle<br />
routes zijn in twee richtingen bewegwijzerd.<br />
Aan elk knooppunt vind je een overzichtsbord.<br />
Verloren rijden kan niet.<br />
Fietskaart Limburg<br />
De fi etskaart op schaal 1:65 000 geeft een<br />
totaaloverzicht van het Limburgse fi etsroutenetwerk.<br />
Met behulp van de fi etskaart stippel<br />
je eenvoudig je parcours uit en maak je je fi etstocht<br />
net zo lang als je zelf wil. Ze vermeldt alle<br />
routes, knooppunten met onderlinge afstanden,<br />
straatnamen, stations, parkings, fi etsonthaal-<br />
en servicepunten, centrumverbindingen,<br />
bezienswaardigheden, wandelstartplaatsen,<br />
picknickplaatsen, hellingen, veerponten en<br />
onverharde wegen. Het fi etsinfoboekje bij de<br />
fi etskaart biedt een overzicht van alle fi etsvrien-<br />
delijke cafés en logies en andere faciliteiten van<br />
het fi etsroutenetwerk.<br />
Info: de fi etskaart mét fi etsinfoboekje kost € 9,50<br />
en is te koop bij alle toeristische infokantoren en via<br />
www.toerismelimburg.be, + 32 11 30 55 00<br />
Fietsbox Limburg met<br />
7 themakaarten<br />
Ontdek de mooiste fi etsroutes<br />
van het Fietsparadijs<br />
Limburg. De Fietsbox<br />
Limburg bevat zeven<br />
themakaarten, samen goed<br />
voor 28 knooppuntenroutes.<br />
Bij elke route krijg je unieke<br />
bezoektips, lekkere haltes,<br />
fotogenieke locaties en<br />
knooppuntenkaartjes.<br />
Info: de fi etsbox is voor € 12,50 te koop bij Standaard<br />
Boekhandel of de toeristische infokantoren<br />
en bevat o.a. de themafi etskaart ‘Fietsen door fruitig<br />
Haspengouw’ en ‘Fietsen door het rijke verleden van<br />
Haspengouw’<br />
• 2 000 000 – bijna zoveel fi etstoeristen bezochten Limburg in 2012<br />
• 20 000 – het aantal verkochte Limburgse fi etskaarten in 2012<br />
• 20 000 – het aantal blauwe fi etsbordjes in Limburg<br />
• 2 000 – km fi etsroutes doorheen een verscheidenheid aan groene landschappen<br />
• 300 – het aantal fi etsknooppunten in Limburg<br />
• 163 – het aantal fi etsvriendelijke cafés in Limburg<br />
• 156 – het aantal fi etsvriendelijke logies in Limburg<br />
• 50 – het aantal offi ciële laadpalen voor elektrische fi etsen in Limburg<br />
• 7 – zoveel keer op rij verkozen tot dé Belgische fi etsprovincie<br />
10<br />
11
Fietsonthaal- en servicepunten:<br />
de ideale startplaatsen<br />
Je fietstocht comfortabel starten? Dat doe je in<br />
de Limburgse fietsonthaal- en servicepunten.<br />
Deze fietsvriendelijke plekken hebben een ruime<br />
parking voor je auto, horeca, toiletten, toeristische<br />
informatie, fietsverhuur en zelfs een volledige<br />
fietsherstelplaats. In Haspengouw zijn er 3 fietsonthaal-<br />
en servicepunten.<br />
Huur een fiets<br />
Geen fiets? Geen nood! Huur een flitsend groene<br />
fietsparadijs Limburg-fiets via het gratis <strong>nu</strong>mmer<br />
0800 96 96 7 (optie 2) of buiten België via<br />
+ 32 11 33 27 56. We zetten je fiets klaar bij het<br />
door jou gekozen fietsonthaal- en servicepunt.<br />
Of je <strong>nu</strong> kiest voor een Fietsparadijs Limburg-fiets<br />
of een elektrische fiets: je krijgt altijd een herstelkit<br />
mee. Handig om kleine fietsongemakken zelf<br />
op te lossen. Heb je een ernstig defect aan je<br />
Fietsonthaal- en servicepunt 1<br />
Recreatiedomein De Alk - Alken<br />
Laagdorp, 3570 Alken, + 32 11 59 99 76,<br />
carine.luts@alken.be<br />
Open: april t.e.m. september: elke dag van<br />
10 - 18 u.<br />
Fietsonthaal- en servicepunt 2<br />
landcommanderij Alden Biesen - Bilzen<br />
Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven),<br />
+ 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be<br />
Open: april t.e.m. september: elke dag van 9 - 17 u.;<br />
oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.<br />
Fietsparadijs Limburg-fiets? Bel dan naar het gratis<br />
service<strong>nu</strong>mmer 0800 96 96 7 (optie 2) en we<br />
helpen je.<br />
Op www.toerismelimburg.be vind je een overzicht<br />
van de fietsonthaal- en servicepunten, verhuurpunten<br />
en de prijs per beschikbaar fietsmodel.<br />
Zo zijn er naast gewone en elektrische fietsen op<br />
sommige locaties ook tandems, kinderfietsjes<br />
en -zitjes verkrijgbaar. Vergeet zeker niet om je<br />
fietshelm mee te brengen!<br />
Fietsonthaal- en servicepunt 3<br />
Sint-Truiden<br />
Stationsplein 65, 3800 Sint-Truiden,<br />
+ 32 11 69 64 29, info.toerisme@sint-truiden.be<br />
Open: 15 maart t.e.m. 15 oktober: maandag t.e.m.<br />
vrijdag van 7 - 19 u.; zaterdag, zondag en feestdagen<br />
van 9 - 17 u.; 16 oktober t.e.m. 14 maart:<br />
maandag t.e.m. vrijdag van 7 - 19 u.<br />
Reserveren: 0800 96 96 7(optie 2) of<br />
+32 11 33 27 56
Tip<br />
Online fietsrouteplanner<br />
Stippel jouw fietsroutes uit met de online<br />
routeplanner van Toerisme Limburg. Surf naar<br />
www.toerismelimburg.be, duid op de kaart aan<br />
hoe je wil rijden en de planner berekent automatisch<br />
je route. Of klik een van de themaroutes<br />
aan. Print daarna je route uit of download ze<br />
rechtstreeks op je gps of smartphone. Zo kom<br />
je goed voorbereid aan de start. Je kunt je route<br />
ook delen via de website. Handig om samen met<br />
fietsgenoten de leukste fietsplekjes van Limburg<br />
te ontdekken.<br />
Online routeplanner:<br />
www.toerismelimburg.be<br />
Fietsvriendelijke cafés en logies<br />
Fietscafés liggen op maximaal<br />
1 km van het fietsroutenetwerk<br />
en zijn er op maat van de fietsers!<br />
Fietscafé Fietslogies Fietslogies<br />
www.toerismelimburg.be www.toerismelimburg.be www.toerismelimburg.be<br />
Je herkent ze aan het paarse<br />
labelschildje. Deze fietsvriendelijke horecazaken<br />
bieden drankjes, een kleine snackkaart én speciale<br />
faciliteiten voor fietsers. Je vindt er een goede<br />
i<br />
i<br />
fietsenstalling, Fietscafé propere Fietscafé toiletten, Fietscafé een EHBO-kit en<br />
www.toerismelimburg.be www.toerismelimburg.be www.toerismelimburg.be<br />
een fietsreparatieset. De fietscafés met oplaadmogelijkheden<br />
voor elektrische fietsen hebben<br />
een apart icoontje op de fietskaart. Ze staan ook<br />
aangeduid in het fietsinfoboekje.<br />
FIETS Fietscafé<br />
VRI E N D E L I J K Fietslogies Fietslogies<br />
L OGIE S Fietslogies liggen op maximaal<br />
www.toerismelimburg.be www.toerismelimburg.be www.toerismelimburg.be<br />
5 km van het fietsroutenetwerk.<br />
Hier geniet je van een overdekte<br />
en afgesloten fietsenstalling, een EHBO-koffer, een<br />
i<br />
i<br />
fietsreparatieset, fietsinfo en de mogelijkheid om<br />
Fietscafé Fietscafé Fietscafé<br />
www.toerismelimburg.be www.toerismelimburg.be www.toerismelimburg.be<br />
je kleren te drogen. ’s Morgens krijg je een stevig<br />
fietsersontbijt.<br />
Info: een overzicht van alle fietsvriendelijke<br />
cafés en logies vind je in het fietsinfoboekje bij de<br />
fietskaart of www.toerismelimburg.be.<br />
Fietscafé<br />
www.toerismelimburg.be<br />
Fietscafé<br />
www.toerismelimburg.be<br />
Fietslogies<br />
www.toerismelimburg.be<br />
i<br />
Fietscafé<br />
www.toerismelimburg.be<br />
Fietslogies<br />
www.toerismelimburg.be<br />
i<br />
Fietscafé<br />
www.toerismelimburg.be<br />
12 13
Fietsen door glooiend<br />
Haspengouw<br />
In glooiend Haspengouw fiets je langs hoogstamboomgaarden,<br />
kerkdorpjes, mergelvalleien,<br />
fruitbedrijven en vierkantshoeves, talrijke kastelen,<br />
burchten en een rijk erfgoed. Moeite met heuvels?<br />
Huur dan een elektrische fiets in de fietsonthaal-<br />
en servicepunten van Sint-Truiden, Alken en Alden<br />
Biesen (Bilzen) - zie pagina 12.<br />
De themafietskaarten<br />
‘Fietsen door fruitig Haspengouw’ bevat 5<br />
fietslussen van 28 tot 51 km die je langs de mooiste<br />
plekjes van de fruitregio loodsen. Onderweg ontdek<br />
je prachtige kastelen, vierkantshoeves, vredige<br />
dorpjes, fruitplantages en mooie vergezichten.<br />
‘Fietsen door het rijke verleden van Haspengouw’<br />
bevat 7 lussen van 21 tot 50 km die<br />
je langs kleine dorpjes, religieuze mo<strong>nu</strong>menten,<br />
middeleeuwse restanten, prachtige kasteelparken<br />
en door een mergellandschap voeren.<br />
Info: de themafietskaarten kosten € 2 en zijn te<br />
koop bij de lokale toeristische infokantoren of via<br />
www.toerismelimburg.be, + 32 11 30 55 00<br />
€ 2<br />
fietsparadijs Limburg<br />
FIETSEN DOOR FRUITIG HASPENGOUW<br />
VAN BLOESEM TOT OOGST<br />
5 KNOOPPUNTENROUTES 2012 - 2013<br />
€ 2<br />
fietsparadijs Limburg<br />
FIETSEN DOOR HET RIJKE<br />
VERLEDEN VAN HASPENGOUW<br />
7 KNOOPPUNTENROUTES 2012 - 2013<br />
Nog meer fietsen<br />
Fietsqueeste - Sint-Truiden<br />
Kinderen van 10 tot 14 jaar fietsen de Trudofietslus<br />
‘voor ridders en jonkvrouwen’ (± 24 km).<br />
Ouders krijgen de ‘volwassen’ versie, voor<br />
de kinderen is er een speciale kaart én een<br />
geheimzinnige sleutel. De Trudofietsgids bevat<br />
legendes en verhaaltjes om voor te lezen. Je fietst<br />
langs de commanderij van Ordingen, het kasteel<br />
van Rijkel, de kapel van Helshoven en de galg(!),<br />
de tumulus en de burcht van Brustem. Aan de 5<br />
mo<strong>nu</strong>menten zoek je naar kistjes die je met de<br />
sleutel opent. De gevonden puzzelstukjes zetten<br />
je verder op weg naar de schat van Trudo.<br />
Prijs: Trudofietsgids: € 4, verkrijgbaar bij<br />
Toerisme Sint-Truiden
Tip<br />
Terra Fecunda - Alken<br />
Op deze fietsroute van 28 km ontdek je hoezeer<br />
Haspengouw in het teken staat van fruit. Je gaat op<br />
pad met de Verhalenfluisteraar. Deze persoonlijke<br />
audio- en videogids vertelt je onderweg meer<br />
over de omgeving en betrekt je bij het verhaal<br />
van het fruit. Je speelt de audio- en videofrag-<br />
menten af op om het even welk multimediatoestel.<br />
Je kunt de route gratis downloaden via<br />
www.storynations.com.<br />
Info en startplaats: Toerisme Alken,<br />
Hoogdorpsstraat 5, 3570 Alken, + 32 11 59 99 76<br />
Prijs: gratis<br />
14 15
Hoogstamboomgaarden, kerkdorpjes, weilanden,<br />
mergelvalleien, kastelen, holle wegen,<br />
moerassen, weidse vergezichten, bloesems en<br />
fruit: glooiend Haspengouw is overweldigend<br />
mooi. Welke pittoreske route je ook uitstippelt.<br />
Landschap beleven
Wandelen in<br />
greenspots<br />
Greenspots zijn eersteklas wandelgebieden die je<br />
tot in de groene schatkamers van Haspengouw<br />
loodsen. Elke greenspot heeft een vast startpunt<br />
met parking, overzichtsbord en horeca. De routes<br />
zijn duidelijk bewegwijzerd en voorzien van rust-<br />
en picknickplaatsen.<br />
Info: De kaarten van de greenspotwandelingen<br />
kosten € 2,50 en zijn te koop bij alle toeristische<br />
infokantoren van Haspengouw of via www.rlh.be of<br />
via www.toerismelimburg.be<br />
Greenspot Alden Biesen 4 Greenspot Munsterbos 5<br />
‘Geschiedenis tussen akker en ‘Blik over de plassen’ - Bilzen<br />
beemd’ - Bilzen<br />
Deze greenspot dompelt je onder in een prachtig<br />
Je wandelt langs hoogstamboomgaarden en stuk natuur op de grens van de Kempen en<br />
uitgestrekte akkers op plateaus en door beekdalen. Haspengouw. Je wandelt door moerassen,<br />
De Demer zorgt onderweg voor grote reliëfver- bossen en graslanden en passeert restanten van<br />
schillen en een bijzonder gevarieerd landschap. een vroeger heidelandschap. Tussen de oude ei-<br />
Regelmatig worden je inspanningen beloond met kenbossen ligt een fascinerend vijvergebied met<br />
schitterende panorama’s. Hoogtepunten zijn de zeldzame water- en moerasvogels. Je bekijkt hen<br />
landcommanderij Alden Biesen en het Wijnkasteel ongestoord van op de vogelkijktoren. Breng zeker<br />
Genoels-Elderen. Kies je voor de lange wandeling?<br />
Vergeet dan zeker je laarzen niet.<br />
je verrekijker mee!<br />
Start: Bezoekerscentrum De Landschapsruiter,<br />
Start: parking Alden Biesen, Kasteelstraat 6,<br />
Leroyplein 2, 3740 Bilzen<br />
3740 Bilzen (Rijkhoven)<br />
Routes: rood: 8 km, duur: 2 uur; blauw: 5 km,<br />
Routes: geel: 16 km, duur: 4 uur; oranje: 8,5 km,<br />
duur: 2 uur; blauw: 4 km, duur: 1 uur; groen: 4 km,<br />
duur: 1 uur<br />
duur: 1,5 uur<br />
Landcommanderij Alden Biesen<br />
16 17
Greenspot Rullingen 6<br />
‘In het spoor van Fruit’ - Borgloon<br />
Deze wandeling start aan het kasteeldomein van<br />
Rullingen, pittoresk gelegen tussen de boomgaarden.<br />
Onderweg doorkruis je het gevarieerde landschap<br />
van de vallei van de Herk en de Rullingenbeek.<br />
Je bent hier in het hart van de fruitstreek met<br />
hoog- en laagstamboomgaarden, een fructuarium<br />
(boomgaard met verschillende fruitvariëteiten) en<br />
een fruitspoor (voormalige spoorweg van Tongeren<br />
naar Sint-Truiden waarlangs het fruit werd getransporteerd).<br />
Langs de oranje wandeling bevinden zich<br />
een aantal gedichten van Herman Rohaert. Voor<br />
buggy’s is alleen de groene wandeling aanbevolen.<br />
Start: Kasteeldomein, Rullingen 1, 3840 Borgloon<br />
(Rullingen)<br />
Routes: oranje: 7,5 km, duur: 2 uur; rood: 6 km,<br />
duur: 1,5 uur; groen: 4 km, duur: 1 uur<br />
Greenspot Grootloon 7<br />
‘Via heuvels en boomgaarden’<br />
Borgloon<br />
Vertrekpunt is Borgloon, het historische hart van<br />
het Graafschap Loon. Van op de imposante burchtheuvel<br />
wandel je een eeuwenoud landschap<br />
binnen met beboste heuveltoppen en uitgestrekte<br />
hoogstamboomgaarden. Een aantal van hen<br />
is toegankelijk: ideaal voor een picknick. Deze<br />
wandeling loopt voor een deel over de Romeinse<br />
Kassei. Je passeert ook een pittoresk kerkdorpje<br />
en geniet van panorama’s die je tot mijlenver<br />
een blik gunnen op het prachtige landschap van<br />
Haspengouw.<br />
Start: Klappoel, centrum, 3840 Borgloon<br />
Routes: geel: 12,5 km, duur: 3,5 uur; oranje:<br />
8,5 km, duur: 2 uur; blauw: 5,5 km, duur: 1,5 uur;<br />
groen: 4 km, duur: 1 uur<br />
Tip<br />
Wandelbox Limburg<br />
Deze box bevat een topselectie<br />
uit het totale wandelaanbod<br />
van Limburg. De Regionale<br />
Landschappen en Toerisme<br />
Limburg hebben acht themakaarten<br />
uitgekozen, goed voor<br />
33 afwisselende wandellussen<br />
en niet te missen bezoektips.<br />
Prijs: € 14,50; te koop via www.toerismelimburg.be,<br />
in de lokale toeristische infokantoren en Standaard<br />
Boekhandel
Greenspot Heks 8<br />
‘Langs boerenerven’ - Heers<br />
Je start aan een authentieke herberg en ontdekt<br />
vervolgens Droog-Haspengouw met zijn oude<br />
dorpskernen, mo<strong>nu</strong>mentale vierkantshoeven,<br />
holle wegen, kastelen en heuveltoppen met<br />
koepelbosjes en eindeloze panorama’s.<br />
Start: Herberg De Horne, Brugstraat 30, 3870<br />
Heers (Vechmaal)<br />
Routes: geel: 12 km, duur: 3,5 uur; rood: 9 km,<br />
duur: 2,5 uur; oranje: 6 km, duur: 1,5 uur<br />
Greenspot Mettekoven 9<br />
‘Grand-Cru landschap’ - Heers<br />
Het piepkleine dorp Mettekoven staat model<br />
voor het fruitige Haspengouw. Je wandelt<br />
langs bloeiende hoogstamboomgaarden, door<br />
uitgestrekte heuvellanden en kerkdorpjes. Aan<br />
de Tjenneboom, op de grens tussen Borgloon en<br />
Heers, heb je een prachtig zicht op het glooiende<br />
Haspengouwse landschap.<br />
Start: centrum, Mettekovenstraat 2, 3870 Heers<br />
(Mettekoven)<br />
Routes: rood: 7 km, duur: 1 uur 45’; oranje:<br />
4 km, duur: 1 uur; blauw: 3 km, duur: 45’; groen:<br />
mindervalidenpad: 1,5 km<br />
Greenspot Vrijhern 10<br />
‘Natuur rond de kluis’ - Hoeselt<br />
Startpunt is de Kluis van Vrijhern, een pittoreske<br />
17de-eeuwse lemen woning in een schaduwrijk<br />
decor. In deze bronrijke omgeving ontspringen<br />
verschillende beekjes die samen het begin<br />
van de Demer vormen. Dit is dan ook Vochtig-<br />
Haspengouw ten voeten uit. Het landschap is heel<br />
gevarieerd met bronnen, bossen, weilanden maar<br />
ook fruitboomgaarden. En natuurlijk ontbreken<br />
ook de weidse panorama’s niet.<br />
Start: Kluis van Vrijhern, Kluisstraat, 3730 Hoeselt<br />
Routes: rood: 8 km, duur: 2 uur; oranje: 6 km,<br />
duur: 1,5 uur; blauw: 4 km, duur: 1 uur<br />
Greenspot Zammelen 11<br />
‘Groene schatkamer’ - Kortessem<br />
Je vertrekt in het pittoreske dorpje Zammelen, aan<br />
de rand van het Haspengouwse leemplateau. Hier<br />
starten drie wandelingen door Vochtig-Haspengouw.<br />
De bijnaam ‘groene schatkamer’ is hier zeker op zijn<br />
plaats. Historische paden en kerkwegels leiden je<br />
door een sterk glooiend landschap waarin beemden,<br />
hooilanden, mysterieuze moerassen en broekjesbossen<br />
elkaar afwisselen. In de vallei houdt de<br />
kronkelende Mombeek je voortdurend gezelschap.<br />
18 19
Start: Kerk Zammelen, Keipoelstraat,<br />
3724 Kortessem (Zammelen)<br />
Routes: rood: 7 km, duur: 2 uur; oranje: 6 km,<br />
duur: 1,5 uur; blauw: 4 km, duur: 1 uur; groen<br />
(combinatie routes): 13 km, duur: 3 uur<br />
Greenspot Nieuwenhoven 12<br />
‘Bos vol verrassingen’ - Sint-Truiden<br />
Het bos van Nieuwenhoven maakt deel uit van<br />
het grootste aaneengesloten bosgebied van<br />
Zuid-Limburg. Deze wandelingen voeren je door<br />
het hart van dit eeuwenoude loofbos. Hier leven<br />
nog reeën en eekhoorntjes in het wild. Wandelaars<br />
passeren ook de vallei van de Kelsbeek, het<br />
kasteel van Nieuwenhoven en de basiliek van<br />
Kortenbos. Ook liefhebbers van vergezichten<br />
komen aan hun trekken.<br />
Start: Bezoekerscentrum Nieuwenhoven,<br />
Hasseltsesteenweg, 3800 Sint-Truiden (Nieuwenhoven)<br />
Routes: oranje: 4 km, duur: 1 uur; blauw: 2,7 km,<br />
duur: 45’; groen: mindervalidenpad: 1 km<br />
Tip<br />
Wandelbox en landschapsdoeboek<br />
Greenspots<br />
De wandelkaarten van de Greenspots zijn verzameld in<br />
een handige verzamelbox. Ze bevatten duidelijke topografi<br />
sche kaarten, praktische informatie, prachtige foto’s<br />
en veel interessante weetjes over het wandelgebied.<br />
Voor iedere wandelliefhebber is er <strong>nu</strong> ook het Landschapsdoeboek.<br />
Het prachtig geïllustreerde boek<br />
beschrijft de tien Greenspots, de topwandelgebieden van Haspengouw. Het bevat meer dan 50 landschapsdoetips,<br />
12 wandeltips en tal van weetjes over Haspengouw en Voeren. Je maakt ook kennis met<br />
de wandelgebieden van de Voerstreek en de Sint-Pietersberg.<br />
Prijs: wandelbox Greenspots: € 15; Landschapsdoeboek: € 20; wandelbox + Landschapsdoeboek: € 29,95; te<br />
koop via www.rlh.be, in de toeristische infokantoren en in Standaard Boekhandel
Andere topwandelplekjes<br />
De goed onderhouden en duidelijk bewegwijzerde<br />
wandelpaden voeren je door het glooiende landschap<br />
met mergel, boomgaarden, kastelen, holle<br />
wegen, fruit, bloesems, kerkdorpjes en weilanden.<br />
Verborgen Moois<br />
Mombeekvallei - Alken<br />
Op de grens tussen Alken en Hasselt ligt<br />
verscholen tussen beemden en broekbossen het<br />
natuurgebied de Mombeekvallei. Hier wandel je<br />
in alle rust in de vallei van de Mombeek, die zich<br />
gedurende eeuwen een weg baande door het<br />
landschap.<br />
Start: Koutermanstraat, 3570 Alken en Bekstraat,<br />
3500 Sint-Lambrechts-Herk<br />
Routes: rode route Alken: 8 km; rode route<br />
Sint-Lambrechts-Herk: 6 km; gele route Sint-<br />
Lambrechts-Herk: 5 km<br />
Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar via<br />
www.rlh.be<br />
Wandelgebied Cicindria<br />
Gingelom - Sint-Truiden<br />
Sint-Truiden ontstond aan de oevers van de<br />
Cicindria. Deze waterloop ontspringt tussen het<br />
groen van het eeuwenoude kasteeldomein Hasselbroek<br />
in Jeuk. Langs de kronkelende beek kies<br />
je uit zes wandellussen. Onderweg wandel je door<br />
holle wegen en geniet je volop van vergezichten,<br />
boomgaarden, kastelen, kapelletjes en dorpscafés.<br />
Er zijn 6 startpunten in Gingelom en Sint-Truiden.<br />
Start: 6 startpunten: Park van de Vriendschap in<br />
Buvingen, Het Pachthof in Borlo, Romeinse weg in<br />
Straeten, kerk van Bevingen, brouwerij én kerk van<br />
Kerkom<br />
Routes: oranje ruit: 6,5 km; oranje rechthoek:<br />
6 km; blauwe bol: 5,5 km; oranje bol: 6,8 km;<br />
groene rechthoek: 2,9 km; blauwe ruit: 5 km<br />
Prijs: wandelkaart: € 2,50 verkrijgbaar bij Toerisme<br />
Sint-Truiden en Toerisme Gingelom<br />
Verborgen Moois Hornebos - Heers<br />
Het Hornebos is een zeldzaam overgebleven stukje<br />
bos dat ooit heel Haspengouw bedekte. Op deze<br />
wandeling krijg je opnieuw voeling met dit oerbos.<br />
Je passeert ook een wilde bijentuin, je duikt<br />
onder in holle wegen en ontdekt de bronnen van<br />
de Herk. De imposante Rode Dreef voert je naar de<br />
ruïnes van het kasteel van Mechelen-Bovelingen.<br />
Op het plateau geniet je van vergezichten over het<br />
glooiende landschap.<br />
Start: Altenastraat, 3870 Mechelen-Bovelingen<br />
(Heers)<br />
Routes: 3 km, duur: 45’; 8 km, duur: 2 uur<br />
Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij<br />
Toerisme Heers<br />
Verborgen Moois Nietelbroeken<br />
Kortessem<br />
Deze belevingsvolle wandeling loodst je door<br />
de Nietelbroeken, een natuurgebied dat deel<br />
uitmaakt van de Mombeekvallei. Hier regeert de<br />
natuur. Maar ook het culturele erfgoed laat zich<br />
niet onbetuigd. Zo passeer je het kasteel Mombeek<br />
met zijn vroegere jachtbos. Misschien spot je hier<br />
wel een ree of zelfs een havik? Avontuurlijke k<strong>nu</strong>ppelpaden<br />
en onverharde wegen zorgen voor extra<br />
beleving. Vergeet niet om waterdicht schoeisel<br />
mee te nemen.<br />
Start: Herbroekstraat, 3720 Kortessem of Nietelbroekstraat,<br />
3590 Diepenbeek<br />
Routes: 5 km, duur: 1 uur<br />
Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij<br />
Toerisme Kortessem<br />
20 21
Sint-Pietersberg Kanne 13<br />
‘Wandelen tussen Jeker en Maas’<br />
Riemst<br />
Dit boeiende grensoverschrijdende wandelgebied<br />
voert je door het mergelland tussen Jeker en Maas.<br />
Eeuwenlang werden hier mergelblokken uit de<br />
ondergrond gewonnen. Maar ook bovengronds<br />
is het landschap fenomenaal. In totaal zijn er 20<br />
wandelroutes die je ook onderling kunt combineren.<br />
Vijf routes starten in <strong>Vlaanderen</strong>. Meer bepaald<br />
in Kanne (Riemst) waar veel huizen opgetrokken<br />
werden uit diezelfde mergelsteen.<br />
Prijs: wandelkaart: €2,50 verkrijgbaar bij<br />
Toerisme Riemst<br />
Tip<br />
Fort van Eben-Emael Bassenge<br />
Dit fort was een opnamelocatie voor de Vlaamse<br />
fictiereeks ‘De Smaak van De Keyser’. Het Belgische<br />
leger bouwde het tussen 1932 en 1935. In de<br />
mergelberg groeven ze een ondergrondse kazerne<br />
uit. Het fort moest de invalswegen naar Maastricht<br />
beschermen en de regio Luik verdedigen. Tevergeefs.<br />
Het viel al na 31 uur strijd in Duitse handen.<br />
Vandaag wandel je door het tunnelstelsel onder<br />
de berg en bezoek je de ondergrondse ziekenboeg<br />
en douches.<br />
Rue du Fort 40, 4690 Bassenge (Eben-Emael)<br />
Open: open weekends: 23 en 24 maart; 27 en<br />
28 april; 25 en 26 mei; 15 en 16 juni; 6, 7 en 21<br />
juli; 24 en 25 augustus; 28 en 29 september; 26<br />
en 27 oktober; 23 en 24 november: van 10 - 16 u.;<br />
bijkomend open voor individuele bezoekers: elke<br />
zaterdag en zondag van de maanden juli t.e.m.<br />
september: start om 13.30 u.<br />
Prijs: volwassene: € 6, onderwijzend personeel en<br />
> 65: € 5; 12-18 jaar: € 5; < 12 jaar: € 3<br />
Verborgen Moois ’t Speelhof<br />
Sint-Truiden<br />
’t Speelhof ligt naast het als werelderfgoed geklasseerde<br />
Begijnhof. Het voormalige buitenverblijf van<br />
de abten van Sint-Truiden is publiek toegankelijk en<br />
herbergt heel wat verborgen plekjes. Je struint er<br />
door hoogstamboomgaarden en komt er van alles<br />
te weten over fruit. De Trudobronbeek zorgt voor<br />
natte en drassige plaatsen, maar je kunt ze toch<br />
verkennen dankzij avontuurlijke plankenpaden.<br />
Start: Speelhoflaan, 3800 Sint-Truiden<br />
Routes: 2,5 km, duur: 45’<br />
Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij<br />
Toerisme Sint-Truiden<br />
Wandelgebied Fruitvallei<br />
Sint-Truiden<br />
Deze wandeling doet haar naam alle eer aan.<br />
Je start aan de achterzijde van het station van<br />
Sint-Truiden voor een mooie tocht door de Haspengouwse<br />
velden en langs de vele fruitbomen.<br />
In april is het landschap één grote bloesemzee, in<br />
het najaar ruikt de hele omgeving naar het rijpe<br />
fruit. Onderweg passeer je ook de gerenoveerde<br />
en opnieuw actieve Stayenmolen en de stokerij en<br />
brouwerij van Wilderen.
Start: Boomgaardenstraat, 3800 Sint-Truiden<br />
Route: 10 km<br />
Prijs: kaart: € 1 verkrijgbaar bij Toerisme Sint-Truiden<br />
Wandelgebied Gelmen<br />
Sint-Truiden<br />
Dit is Katarakt-land in volle glorie. Je vertrekt<br />
aan de kerk van Groot-Gelmen of de school van<br />
Gelinden. Van hieruit voert de route je door een<br />
uniek en vooral afwisselend wandelgebied. Op het<br />
me<strong>nu</strong>? Holle wegen, boomgaarden, geologische<br />
sites, Romeinse overblijfselen, Katarakt-locaties,<br />
een kasteel, de schitterende cultuurhistorische<br />
kapel van Helshoven én de Zwaan: de oudste<br />
herberg van Limburg.<br />
Start: 3 startpunten; aan de school van Gelinden<br />
(Sint-Truiden), aan de kerk van Groot-Gelmen (Sint-<br />
Truiden) en aan de Mettekovenstraat (Heers)<br />
Routes: rode driehoekswandeling: 9 km; oranje<br />
bol: 6 km; blauwe ruit: 3 km<br />
Prijs: wandelkaart: € 2,50 verkrijgbaar bij<br />
Toerisme Sint-Truiden<br />
Verborgen Moois Berg-Tongeren<br />
In Zuid-Limburg vind je een opvallend grote dichtheid<br />
aan holle wegen. Zij vormen een waardevolle natuurverbinding<br />
en een belangrijke bron van biodiversiteit. Je<br />
betreedt de fascinerende wereld van schuchtere dassen,<br />
vrolijke vogels, kleurrijke vlinders en tal van insecten.<br />
Start: Nellestraat, 3700 Tongeren (Berg)<br />
Route: 6 km<br />
Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij<br />
Toerisme Tongeren<br />
Verborgen Moois Beukenberg<br />
Tongeren<br />
Op deze routes loop je werkelijk in het spoor van<br />
de Romeinen. Aan de 2de-eeuwse stadsomwalling<br />
van Tongeren ligt een mo<strong>nu</strong>mentaal aarden<br />
bouwwerk dat deel uitmaakte van het aquaduct<br />
van de Romeinse stad Tongeren. Het werd bijna<br />
tweeduizend jaar geleden door de Romeinen<br />
aangelegd en is het grootste Romeinse mo<strong>nu</strong>ment<br />
in <strong>Vlaanderen</strong>. De twee wandelroutes vertrekken<br />
uit het pittoreske kerkdorpje Mulken.<br />
Start: Mulkerweg, 3700 Tongeren<br />
Routes: 3,5 km of 7 km<br />
Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij<br />
Toerisme Tongeren<br />
Verborgen Moois Lauw<br />
Tongeren<br />
Een ideale wandeling voor wie houdt van verborgen<br />
moois. De bekoorlijke Jekervallei met zijn<br />
golvende reliëf en vruchtbare, lemige glooiingen<br />
wordt sfeervol omringd door open akkergebieden.<br />
In de vallei pronken oude hooilanden<br />
(grasland om hooi te oogsten) omgeven door<br />
meidoornhagen. Het Agentschap voor Natuur en<br />
Bos beheert dit mooie valleigebied. Ze kapt populierenbossen<br />
zodat de percelen opnieuw spontaan<br />
kunnen evolueren naar inheemse valleibossen en<br />
natte hooilandjes.<br />
Start: Schutterijstraat, 3700 Tongeren (Lauw)<br />
Routes: 6 km, duur: 1,5 uur<br />
Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij<br />
Toerisme Tongeren<br />
22 23
Groen wagentje<br />
Groener rijden<br />
Toeren met tripy door het glooiende landschap,<br />
je laten rondrijden met een fietstaxi of een retro<br />
VW-busje… Haspengouw verkennen kan op een<br />
ecologische manier.<br />
Toeren met tripy<br />
Ontdek nog meer van Haspengouw dankzij de<br />
tripy. Dit toestel bevat een elektronisch ‘roadbook’<br />
met tal van uitgewerkte routes en interessante<br />
stopplaatsen voor je tocht met de Vespa. Met opgeladen<br />
batterij werkt het 30 uur volledig autonoom.<br />
Een vlugge blik op het scherm vertelt je meteen<br />
waar je moet afslaan. Zoveel meer dan een gps.<br />
Reserveren: Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75<br />
en Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 79<br />
Groene wagentjes - Bilzen<br />
Ontdek de streek rond Alden Biesen en Bilzen met<br />
elektrisch aangedreven wagentjes. Deze groene<br />
wagentjes bieden plaats aan 4 personen. Ideaal<br />
voor toeristische rondritten.<br />
Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be<br />
Open: 15 maart t.e.m. oktober: elke dag van<br />
10 - 17 u.<br />
Prijs: € 20 per uur; € 40 voor 2 uur; € 60 per halve<br />
dag; € 180 per weekend; waarborg: € 80 per groen<br />
wagentje<br />
Toeristische Shuttle - Bilzen<br />
Een ideale (halve-)daguitstap voor scholen en groepen.<br />
De shuttle voert je in groep door Groot-Bilzen<br />
en stopt aan de mooiste toeristische trekpleisters. Je<br />
kunt de rit combineren met een geleid bezoek aan<br />
het centrum van Bilzen en aan de landcommanderij<br />
Alden Biesen. Lekkerbekken boeken een culinaire<br />
rit waarop je kennismaakt met typische Bilzerse<br />
lekkernijen. De shuttle biedt plaats aan 49 personen.<br />
Reserveren: Toerisme Bilzen,+ 32 89 51 56 54<br />
Retro VW-bus - Borgloon<br />
Toer door Haspengouw met een blitse retro VWbus.<br />
De chauffeur brengt je naar de leukste plekjes<br />
via een keurig uitgestippelde route. Onderweg<br />
krijg je deskundige uitleg over het landschap, de<br />
lokale geschiedenis, kastelen, mo<strong>nu</strong>menten en<br />
andere toeristische bezienswaardigheden. Het<br />
busje biedt plaats aan 6 personen. De rit duurt<br />
anderhalf uur.<br />
Tongersesteenweg 100 A, 3840 Borgloon,<br />
+ 32 12 67 20 02, www.splitbus.be<br />
Open: maart t.e.m. oktober: elke dag<br />
Prijs: € 135<br />
Huifkartochten - Borgloon<br />
Zin om je voeten eventjes rust te gunnen? Maak<br />
een tochtje met de huifkar door het glooiende<br />
landschap van Borgloon. Je vertrekt op de authentieke<br />
kasteelhoeve De Tornaco. Hier spant Ronny<br />
graag een van zijn Haflingers voor.<br />
Reserveren: Romeinse Kassei 5, 3840 Borgloon,<br />
+ 32 12 67 26 00, www.detornaco.be
Fruittoerbus - Sint-Truiden<br />
Elke dag in april toert een comfortabele bus<br />
langs fruitige locaties. Onderweg neem je een<br />
kijkje achter de schermen van een werkend<br />
Haspengouws fruitbedrijf. Je krijgt een rondleiding<br />
door de boomgaarden, bekijkt de sorteer- en<br />
verpakkingsinstallatie en krijgt antwoord op al je<br />
fruitvragen. Alle deelnemers ontvangen ook een<br />
sappig Haspengouws appelpakket en drankje.<br />
Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18,<br />
www.toerisme-sint-truiden.be<br />
Open: elke dag in april om 14 u.<br />
Prijs: € 15, reservering aanbevolen<br />
Haspengouw-toerbus<br />
Sint-Truiden<br />
De tocht brengt je langs kastelen, kerken en<br />
kloosters, grootse vierkantshoeves, boomgaarden<br />
en velden. Onderweg krijg je deskundige uitleg. Je<br />
houdt ook twee keer halt. Op een bijzondere locatie<br />
geniet je van een aperitiefje of hapje. Een andere<br />
pitstop is voorzien aan de kapel van Helshoven.<br />
Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18,<br />
www.toerisme-sint-truiden.be<br />
Open: mei t.e.m. oktober: elke zaterdag om 14 u.<br />
Prijs: € 15, reservering aanbevolen<br />
Fietstaxi - Sint-Truiden<br />
Alleen of met zijn tweetjes lui achteroverleunen<br />
terwijl de trapper zich een weg door het glooiende<br />
landschap baant: met de fietstaxi ontdek je<br />
Haspengouw in stijl én … zonder moeite. De<br />
chauffeur peddelt je naar de mooiste plekjes in en<br />
rond Sint-Truiden. Je kiest uit drie verschillende<br />
routes: een stadsrondrit (1 uur), een kastelenrondrit<br />
(2 uur) of een fruitrondrit (2 uur).<br />
Fietsonthaal - en servicepunt Sint-Truiden,<br />
+ 32 800 96 96 7, www.toerisme-sint-truiden.be<br />
Open: 15 maart t.e.m. 15 oktober: maandag t.e.m.<br />
vrijdag van 7 - 19 u., zaterdag, zondag en feestdagen<br />
van 9 - 17 u.; 16 oktober t.e.m. 14 maart:<br />
maandag t.e.m. vrijdag van 7 - 19 u.<br />
Prijs: € 15 per uur incl. chauffeur, reservering<br />
aanbevolen<br />
Fietstaxi<br />
Ballonvaarten - Sint-Truiden<br />
Een uur lang zweef je met ‘De Bink’, de stadsballon<br />
van Sint-Truiden, over het prachtige Haspengouwse<br />
fruitlandschap. De voorbereiding op de vlucht is al<br />
meteen een eerste hoogtepunt. Je ontdekt van nabij<br />
hoe een vormloze hoop stof uitgroeit tot een gigantische<br />
ballon. Daarna voeren de branders je naar een<br />
hoogte van 400 meter. Na de landing mag je helpen<br />
om de ballon in te pakken. Passagiers vereeuwigen<br />
hun ervaring met een ‘certificaat van vlucht’.<br />
Start: de vertreklocatie bespreek je met de piloot<br />
Info en reserveringen: Toerisme Sint-Truiden,<br />
+ 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be<br />
Prijs: € 160<br />
24 25
Rijk verleden<br />
Het rijke verleden van Haspengouw is nog manifest<br />
aanwezig. In Tongeren, oudste stad van België, in de<br />
voormalige gravenstad Borgloon en in Sint-Truiden<br />
met haar religieuze erfgoed. Het landschap telt<br />
meer dan 100 kastelen: landcommanderij Alden<br />
Biesen is één van de grootste kasteeldomeinen in<br />
de Euregio. In Mergelland Riemst ontdek je ondergrondse<br />
gangenstelsels en grotten.
HASSELTSESTEENWEG<br />
ST.-TRUIDERSTW.<br />
KONINKSEMSTEENWEG<br />
P<br />
EEUWFEESTWAL<br />
P<br />
P<br />
P<br />
P<br />
NIEUWSTRAAT<br />
P<br />
ST.-TRUIDERSTRAAT<br />
LUIKERSTEENWEG<br />
P<br />
BILZERSTEENWEG<br />
PLINIUSWAL<br />
HONDSTRAAT<br />
PUTSTRAAT<br />
JEKERSTRAAT<br />
LUIKERSTRAAT<br />
C.C. “DE VELINX”<br />
7<br />
1<br />
P<br />
ST.-MATERNUSWAL<br />
HEMELINGENSTRAAT<br />
PLEIN<br />
MUNTSTRAAT<br />
VERMEULENSTRAAT<br />
STADHUISPLEIN<br />
GROTE<br />
MARKT<br />
ST.-JANSSTRAAT<br />
2<br />
11<br />
KASTANJEWAL<br />
WIJNGAARDSTRAAT<br />
11 NOVEMBERWAL<br />
SCHUTTERSGANG<br />
GROEN-<br />
DREEF<br />
VRIJTHOF<br />
DIJK<br />
MAASTRICHTERSTRAAT<br />
KIELENSTRAAT<br />
3<br />
PIEPELPOEL<br />
CORVERSTRAAT<br />
MINDERBROEDERSTR. KOOLKUIL ST.-CATHARINASTRAAT<br />
P<br />
8<br />
STADSPARK "DE MOTTEN"<br />
REPENSTRAAT<br />
RIDDERSTRAAT<br />
P<br />
P<br />
Ambiorix<br />
9<br />
P<br />
MOERENSTRAAT<br />
KIELENSTRAAT<br />
VEEMARKT<br />
4<br />
BEGIJNHOF<br />
BREDESTRAAT<br />
BROUWERSTRAAT<br />
ST.-URSULASTRAAT<br />
ONDER DE LINDE<br />
STATIONSLAAN<br />
LEOPOLDWAL<br />
6<br />
P<br />
Tongeren: oudste stad<br />
van België<br />
De oudste stad van België werd gesticht door<br />
de Romeinen en kende een grote economische<br />
bloei in de middeleeuwen. Tongeren ligt in het<br />
oosten van Limburg, op 25 mi<strong>nu</strong>ten rijden van<br />
Maastricht en dichtbij Heerlen en Aken.<br />
Ontstaansgeschiedenis<br />
In het jaar 10 voor Christus stichtten de Romeinen<br />
Atuatuca Tungrorum. Deze stad werd het centrum<br />
van een gebied dat bijna tweederde van het huidige<br />
5<br />
10<br />
MOERENPOORT<br />
1 Stadhuis<br />
2 Onze-Lieve-Vrouwebasiliek<br />
3 Gallo-Romeins Museum<br />
4 Begijnhofkerk<br />
5 Moerenpoortmuseum<br />
6 Middeleeuwse stadsomwalling<br />
7 Standbeeld Ambiorix<br />
8 Agnetenklooster<br />
9 Julia<strong>nu</strong>s Shoppingcenter<br />
10 Station<br />
11 Sint-Janskerk<br />
¡ Toerisme Tongeren<br />
België omvatte. Aan het begin van de tweede eeuw<br />
na Christus omwalden de Romeinen Tongeren met<br />
een reusachtige muur van 6 meter hoog, 2 meter<br />
dik en 4 544 meter lang. De volgende twee eeuwen<br />
groeide de stad verder uit tot een bloeiend handelscentrum.<br />
Een gevolg van haar strategische ligging<br />
op de kruising van de wegen naar Maastricht,<br />
Keulen, Bavay, Nijmegen en Doornik.<br />
Tongeren vandaag<br />
Tongeren is het grootst aaneengesloten archeologisch<br />
complex van de Lage Landen. Overal vind<br />
je nog sporen van de Romeinen, ook in het Gallo-<br />
Romeins Museum. Hedendaags comfort ontdek<br />
je in de vele boetiekjes, winkels en het trendy Shopping<br />
Julia<strong>nu</strong>s. Of op de jaarmarkten, de wekelijkse<br />
antiekmarkt en de jaarlijkse sfeervolle boekenmarkt<br />
in het begijnhof (tweede zondag van augustus).<br />
Toerisme Tongeren<br />
Toerisme Tongeren is gehuisvest in de Julia<strong>nu</strong>sshopping<br />
en is jouw ideale startplek voor een<br />
gastvrij onthaal in de gemeente. Je kunt er tal van<br />
brochures en typisch Tongerse geschenken kopen.<br />
Info: Toerisme Tongeren, Via Julia<strong>nu</strong>s 5, 3700<br />
Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be<br />
26 27
Gallo-Romeins Museum 14<br />
Het Gallo-Romeins Museum is geen stoffig<br />
museum maar een interactieve tijdscapsule. In<br />
een aangename open architectuur verhaalt de<br />
permanente collectie over het verre verleden van<br />
Limburg: van de prehistorie tot het einde van de<br />
Romeinse tijd. Levensechte figuren, maquettes,<br />
films, interactieve media en meer dan 2000<br />
authentieke en mooi uitgelichte objecten brengen<br />
de bezoeker oog in oog met het veelzijdige leven<br />
van onze voorouders. Het museum pakt regelmatig<br />
uit met spraakmakende tijdelijke tentoonstellingen,<br />
heeft een museumcafé en museumshop. In<br />
2011 kreeg het de prestigieuze titel van ‘European<br />
Museum of the Year’.<br />
Kielenstraat 15, 3700 Tongeren, + 32 12 67 03 30,<br />
www.galloromeinsmuseum.be<br />
Open: dinsdag t.e.m. zondag van 9 - 17 u.;<br />
zaterdag, zon- en feestdagen, schoolvakanties<br />
(België) van 10 - 18 u.; gesloten: 1 ja<strong>nu</strong>ari, 24, 25<br />
en 31 december<br />
Prijs: volwassenen: € 7; > 55 jaar, andersvaliden,<br />
kortinghouders: € 5; 4 - 26 jaar en scholen: € 1;<br />
gezin: € 15<br />
Tip<br />
De Etrusken, Una storia particolare<br />
Van 16 maart tot en met 25 augustus 2013 geven<br />
de Etrusken in het Gallo-Romeins Museum hun<br />
geheimen prijs. ‘De Etrusken, Una storia particolare’<br />
bundelt 350 topobjecten uit Europese collecties.<br />
Perfect uitgelicht en in een hedendaagse setting.<br />
Een niet te missen inkijk in de intrigerende<br />
beschaving die Italië groot heeft gemaakt. Dé<br />
tentoonstelling van 2013.<br />
Prijs: volwassenen: € 10; < 26 jaar: €1; > 55 jaar,<br />
andersvaliden en kortingshouders: € 8;<br />
gezinnen: € 21<br />
Kinderen in het<br />
Gallo-Romeins Museum<br />
Je kids ontdekken op een speelse manier het<br />
Gallo-Romeins Museum. Op de workshop<br />
‘Archeoloog voor 1 dag’ graven ze naar schatten<br />
uit het verre verleden. Of ze verkennen met een<br />
interactieve handpalmcomputer de wereld van<br />
de jagers-verzamelaars, eerste landbouwers en<br />
Gallo-Romeinen. Je kunt deze ‘games’ spelen in<br />
groepjes van 2 tot 3 personen.
Antiekmarkt<br />
Antiekmarkt 15<br />
De grootste antiek- en brocantemarkt van de<br />
Benelux vindt al meer dan 30 jaar elke zondagmorgen<br />
in Tongeren plaats. Meer dan 350<br />
standhouders en een veertigtal antiekzaken stallen<br />
vanaf 6 uur ’s ochtends hun schatten uit. Van<br />
eeuwenoude antiek, design uit vervlogen jaren<br />
en vintagespullen tot die speciale objecten die net<br />
nog ontbreken in jouw verzameling: hier vind je<br />
het allemaal. Hoe vroeger je komt, hoe meer kans<br />
je maakt op echte koopjes. De antiekmarkt trekt<br />
ook steeds meer internationale bezoekers aan<br />
zoals Nederlanders, Duitsers, Fransen, Britten en<br />
Amerikanen. Toch behoudt ze probleemloos haar<br />
gemoedelijke karakter.<br />
Leopoldwal, Veemarkt, Hospitaalplein, Maastrichterstraat,<br />
de Schiervelstraat, Clarissenstraat, parkings<br />
Julia<strong>nu</strong>s en Eburonenhal, 3700 Tongeren<br />
Open: zondag van 6 - 13 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Onze-Lieve-Vrouwebasiliek 16<br />
De Onze-Lieve-Vrouwebasiliek is een van de<br />
mooiste gotische religieuze bouwwerken van<br />
België. Aan dit mo<strong>nu</strong>ment werd meer dan 300<br />
jaar gebouwd. De eerste stenen werden al in<br />
1240 gelegd. De basiliek rust op oudere religieuze<br />
gebouwen, zoals de allereerste Mariakerk ten<br />
noorden van de Alpen. De indrukwekkende toren<br />
domineert de wijde omgeving en de intrigerende<br />
schatkamer is een van de rijkste van het land.<br />
Aan de oostkant van de basiliek bevindt zich een<br />
12de-eeuwse romaanse kloostergang, een van<br />
de zeldzame getuigen van romaanse bouwkunst<br />
in België.<br />
Vrijthof, 3700 Tongeren<br />
Open: elke dag van 9 - 17 u., vanaf 1 ja<strong>nu</strong>ari<br />
werken in schatkamer en kloostergang<br />
Prijs: gratis<br />
Sint-Janskerk<br />
Naast de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek en de<br />
verdwenen Sint-Niklaaskerk is dit de derde parochiekerk.<br />
Ze werd opgericht door de leerlooiers<br />
en gewijd aan hun patroonheilige, Sint-Jan. De<br />
oudste restanten van het kerkgebouw dateren van<br />
midden 12 de eeuw.<br />
Sint-Jansstraat, 3700 Tongeren<br />
Open: maandag t.e.m. zaterdag van 9 - 17 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Onze-Lieve-Vrouwebasiliek<br />
28 29
Begijnhof<br />
Moerenpoortmuseum 17<br />
Het middeleeuwse Tongeren was volledig<br />
omwald. Het telde 6 stadspoorten en 13 versterkte<br />
torens. Alleen de Moerenpoort uit 1379 is nog<br />
intact. In de toren bevindt zich een boeiend museum<br />
over de militaire geschiedenis van de stad.<br />
Verspreid over drie etages brengen multimediale<br />
opstellingen een bewogen overzicht van de<br />
gewapende conflicten in Tongeren. Op de toren<br />
geniet je van een indrukwekkend panorama over<br />
de binnenstad en het begijnhof.<br />
Leopoldwal, 3700 Tongeren<br />
Open: paasvakantie t.e.m. september: woensdag<br />
t.e.m. zaterdag van 13 - 17 u., zondag van 9.30 - 12 u.<br />
en van 13 - 17 u.; oktober tot paasvakantie:<br />
zaterdag van 13 - 16 u. en zondag van 10 - 12 u. en<br />
van 13 - 16 u.<br />
Prijs: volwassene: € 2; < 26 jaar: € 1; gezin: € 4<br />
Begijnhof 18<br />
Samen met de Begijnhofkerk in Sint-Truiden staat<br />
het Tongerse begijnhof op de lijst van het Unescowerelderfgoed.<br />
Het is het oudste begijnhof van<br />
de Nederlanden. Dit ‘stadje in de stad’ overleefde<br />
miraculeus de Grote Brand van Tongeren in 1677.<br />
De meeste authentieke begijnenhuizen bleven
gelukkig bewaard en kregen samen met de oude<br />
straatjes een fraaie restauratie. Dat geldt ook voor<br />
de prachtige Sint-Ursulakapel. Dwaal zeker eens<br />
door de bochtige straatjes. Ze loodsen je naar de<br />
Sint-Catharinakerk, een van de mooiste en meest<br />
sfeervolle hoekjes van Tongeren.<br />
Open: vrij toegankelijk<br />
Begijnhofmuseum Beghina<br />
De begijntjes waren geen non maar ook<br />
geen leek. Wie waren ze dan wel? Feministen<br />
avant-la-lettre? Ontdek de antwoorden tijdens<br />
een bezoek aan Beghina, een museum in<br />
een authentieke begijnenwoning anno 1660.<br />
S<strong>nu</strong>ister door het begijnenwinkeltje, bezoek het<br />
kruidentuintje en snoep van een begijnenbiertje<br />
in de middeleeuwse kelder.<br />
Onder de Linde 12, 3700 Tongeren, + 32 12 21 32 59,<br />
www.begijnhofmuseumtongeren.be<br />
Open: dinsdag t.e.m. zondag van 10 - 12.30 u. en<br />
van 13.30 - 17 u.; gesloten: 1 t.e.m. 8 ja<strong>nu</strong>ari, Pasen<br />
en Kerstmis<br />
Prijs: volwassene: € 3,50; > 60: € 3; < 12 jaar: € 1<br />
Agnetenklooster<br />
Het Agnetenklooster is één van de weinige kloosters<br />
waarvan de gebouwen nog altijd het straatbeeld<br />
sieren. Het ligt centraal op de toeristische as<br />
die het stadscentrum met het begijnhof verbindt.<br />
Achter dit gebouwencomplex schuilt een boeiende<br />
wereld boordevol kleine en grotere verhalen. Voor<br />
wie de histories achter de stenen wil ontdekken is<br />
er de publicatie ‘Salighe Susteren - Agnetenklooster’,<br />
verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren (€ 3).<br />
Sint-Catharinastraat 10, 3700 Tongeren<br />
Open: elke dag van 10 - 16 u.; gesloten: 1 en 2<br />
ja<strong>nu</strong>ari, 15 september, 15 november en 24, 25, 26<br />
en 31 december<br />
Prijs: gratis<br />
Tip<br />
Mijlpaalroute<br />
De Mijlpaalroute leidt je door de geschiedenis en het<br />
rijke erfgoed van Tongeren. De route bestaat uit 3<br />
wandelingen die op elkaar aansluiten: rood, blauw<br />
en groen. Je herkent ze aan de stapstenen met de<br />
letter ‘M’. Via de gekleurde letters volg je de door jouw<br />
gekozen route. Zo kun je het historisch stadscentrum<br />
verkennen, de stadsrand en zelfs aansluiten op de<br />
erfgoedwandeling ‘Verborgen Moois Beukenberg’ van<br />
het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren.<br />
Mijlpalen en gevelborden geven je onderweg meer<br />
informatie over de bezienswaardigheden. Ook in de<br />
brochure vind je achtergrondinformatie.<br />
Start: De Motten of het station<br />
Prijs: brochure: € 5; kinderbrochure: € 1 verkrijgbaar<br />
bij Toerisme Tongeren<br />
30 31
RIN S A LBERTLAAN<br />
T<br />
E G<br />
BLO E S E M LAAN<br />
W-SINT -TRUI DEN<br />
H YA C INT H S TR A A T<br />
. A S TRIDS TR .<br />
TIONS S TRAAT<br />
V IA DUC TST RA AT<br />
S PO O RWEG STR.<br />
LEOP O LD II STRAAT<br />
H O VENI E RS TRA AT<br />
TO EKOM STSTR.<br />
RI JS CH OOLST RA AT<br />
RIDDERS DE<br />
MENTEN DE HORNE<br />
PLEIN<br />
S I N T-A N N E K E<br />
PLA NTE N S TR .<br />
ST.-GANGULFUS<br />
PLEIN<br />
KAZER NE S TRA AT<br />
SPA A N S E B R U G S TRA AT<br />
W ILDE B A M P<br />
O LY M PIA LA A N<br />
S TA PE LS TR A AT<br />
G O O TS TR.<br />
RU M M E N W E G<br />
G ILD ES TRA AT<br />
D I E S TE RS TRA A T<br />
Z O U TS TRA AT<br />
SINT-MAARTEN<br />
PLEIN<br />
B RO E K S TR.<br />
B RE E N D O N K S TR .<br />
S LUISB E RG<br />
URSULIN N EN STR.<br />
S INT - TRUDO<br />
Z IEKENH UIS<br />
N A A M S E S T W .<br />
D I E S T E R S T E E N W E G<br />
GASTH UISSTRAAT<br />
CICINDRIA-<br />
WIJK<br />
GROTE<br />
MARKT<br />
SLA G MO LEN S TR.<br />
H A A RD S TRAA T<br />
PA RKS TRAAT<br />
SI NT -TRUD O S TRAAT<br />
CI CIN DRIA S TR.<br />
B E E K S TRA A T<br />
RO ZEN STR.<br />
C LO C K E M S TR. MI N D ER-<br />
BR O EDE RS-<br />
PLEIN<br />
S T ADSP ARK<br />
S PIE G E LSTR.<br />
A B DIJS TRA A T<br />
MEINST R.<br />
H.HART<br />
PLEIN<br />
N A A M S E V E S T<br />
LUI KE RST RA A T<br />
MIN DERBRO EDERSSTR.<br />
4<br />
3<br />
S INT -JA N S STRA A T<br />
S TE N A A RTB E RG<br />
1<br />
Abdij<br />
2<br />
C APUC IEN ESSEN STRAAT<br />
PLA N KS TR AA T<br />
7<br />
RI D DER S TR A A T<br />
L U I K E R S T W<br />
S PE E LH O FLA AN<br />
V I S S E G A TS TRAA T<br />
C L. C A RTU Y V E LS S TRA A T<br />
H O U TM A R K T<br />
H A M E LS TRA AT<br />
S C H E PE N D E JO N G H S TR A A T<br />
Sint-Truiden centrum<br />
8<br />
N IE U W PO O RT<br />
S LA C H TH U IS S TR A A T<br />
TIC H E LR IJLA A N<br />
JO D E N S TRA A T<br />
C A S IN O S TR. T O N G E R S E S T W .<br />
BEG IJNHO F<br />
6<br />
K A Z E LS TR A AT<br />
5<br />
S C H U RH O V E N<br />
TIC HE LRIJS TR A A T<br />
K ATTE S TR A A T<br />
N . O . - O M L E I D I N G<br />
Sint-Truiden,<br />
dé religieuze<br />
mo<strong>nu</strong>mentenstad<br />
Sint-Truiden in het zuiden van Limburg is<br />
de grootste mo<strong>nu</strong>mentenstad van Limburg<br />
en de zesde grootste van <strong>Vlaanderen</strong>. De<br />
stad vormt het centrum van het spirituele<br />
erfgoed in Haspengouw en het kloppend<br />
hart van de fruitstreek.<br />
Ontstaansgeschiedenis<br />
Rond 655 na Christus stichtte Sint-Trudo hier een<br />
klooster. Daaruit groeide Sint-Truiden. Dankzij de<br />
vele bedevaarten en de rijkdom van de abdij kende<br />
de stad de volgende eeuwen een grote welvaart.<br />
1 Abdijtoren, academiezaal en crypte<br />
2 Onze-Lieve-Vrouwekerk met schatkamer<br />
3 Minderbroederskerk<br />
4 Museum DE MINDERE<br />
5 Begijnhofkerk<br />
6 Festraetsuurwerk<br />
7 Kapucijnenklooster<br />
8 Domein Speelhof<br />
¡ Toerisme Sint-Truiden<br />
Rond de abdij ontstond een nederzetting van<br />
boeren en handelaren. In 1100 telde Sint-Truiden<br />
al elf kerken. In de 13de en 14de eeuw ontwikkelde<br />
het zich tot een welvarende stad dankzij de<br />
lakennijverheid. Het plein voor de abdij, de huidige<br />
Grote Markt, groeide uit tot een groot en druk<br />
bezocht marktplein.<br />
Sint-Truiden vandaag<br />
Vandaag is Sint-Truiden een gezellige stad waar<br />
prachtige historische mo<strong>nu</strong>menten en gezellige<br />
winkelstraten zij aan zij liggen. In het historische<br />
handelscentrum van Sint-Truiden bevindt zich<br />
alles op wandelafstand. De winkelstraten monden<br />
uit op de feeërieke Grote Markt met zijn vele<br />
cafés en eetgelegenheden. Extra shoppingplezier<br />
is er tijdens de zaterdagmarkt en de jaarlijkse<br />
Ladies City Day.<br />
Toerisme Sint-Truiden<br />
Sint-Truiden is van oudsher hét onthaalcentrum<br />
van westelijk Haspengouw. Toerisme Sint-Truiden<br />
bevindt zich in de voormalige hallen van het<br />
stadhuis. In de mooie belevenisruimte kun je gewoon<br />
aanschuiven aan een grote tafel, de toeristische<br />
gids uitpluizen, fietskaarten bestuderen, ...<br />
Touchscreens geven toegang tot de website of de<br />
uitstappenplanner. In de commerciële zone vind
je een uitgebreid assortiment van streekproducten,<br />
alle routekaarten en geschiedkundige boeken<br />
over Sint-Truiden.<br />
Info: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt,<br />
3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18,<br />
www.toerisme-sint-truiden.be<br />
Abdijsite met abdijtoren 19<br />
De abdijsite van Sint-Truiden onderging de laatste<br />
jaren een grondige renovatie. De imposante crypte<br />
is <strong>nu</strong> toegankelijk voor het publiek en de barokpoort<br />
werd opgeknapt. De Academiezaal met zijn<br />
hemelse akoestiek is vandaag één van de mooiste<br />
zalen van België. Hoogtepunt van de abdijsite is<br />
de sobere abdijtoren, hét historische baken van<br />
de stad. De duizend jaar oude torenruïne van de<br />
voormalige benedictijnenabdij werd na een zware<br />
brand opnieuw volledig gerenoveerd. 196 trappen<br />
en vijf rust- en ervaringsplatforms leiden je naar een<br />
adembenemend panorama over stad en streek.<br />
Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: ja<strong>nu</strong>ari t.e.m. februari: elke dag van 10 –<br />
16 u.; maart t.e.m. december: elke dag van 10 – 18 u.<br />
Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2;<br />
< 12 jaar (mits begeleiding): gratis<br />
Tip<br />
Koop de Trudopas<br />
Met de Trudopas bezoek je tijdens de openingsuren<br />
van Toerisme Sint-Truiden de crypte en de<br />
kapucijnenkapel van de abdijkerk. Van 17 maart<br />
tot 30 september geeft de pas in het weekend ook<br />
toegang tot de Academiezaal en de Keizerzaal.<br />
Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2;<br />
< 12 jaar: gratis<br />
Abdijtoren Academiezaal<br />
Academiezaal<br />
Deze sfeervolle 19de-eeuwse zaal is een realisatie<br />
van Louis Roelandt, die ook de Gentse opera<br />
bouwde. De zaal staat bekend om zijn uitstekende<br />
akoestiek. Veel muzikanten en artiesten gebruiken<br />
hem voor concerten en als opnamestudio. De<br />
imposante achthoekige aula werd volledig gerestaureerd.<br />
Je bereikt de zaal via de barokpoort van<br />
de abdijsite. Wandel daarna naar rechts en volg het<br />
pad tussen de foyer en de oude muur.<br />
Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: 17 maart t.e.m. 30 september: zaterdag,<br />
zon- en feestdagen van 14 - 17 u. (behalve bij<br />
tentoonstellingen en concerten)<br />
Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2;<br />
< 12 jaar (mits begeleiding): gratis<br />
32 33
Abtsvleugel en Keizerszaal<br />
De linkervleugel van de bebloemde erekoer van de<br />
abdij is zeker een bezoekje waard. De oorspronkelijk<br />
middeleeuwse gebouwen werden in de 18de eeuw<br />
verbouwd of vervangen. De Keizerszaal fungeerde ooit<br />
als de ontvangstzaal van de abt. En het mag gezegd<br />
worden: de man had smaak. De prachtige plafondschilderingen<br />
van de hand van de Italiaan G.A. Caldelli<br />
vormen een schitterend decor voor de genodigden<br />
van vroeger … én de bezoekers van vandaag.<br />
Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: 17 maart t.e.m. 30 september: zaterdag,<br />
zon- en feestdagen van 14 - 17 u.<br />
Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2;<br />
kind < 12 jaar (mits begeleiding): gratis<br />
Festraetsuurwerk<br />
De oudste toeristische attractie van België! Kamiel<br />
Festraets startte in 1937 met de bouw van dit<br />
astronomisch uurwerk. Het weegt 4 ton, is 6 meter<br />
hoog, 4 meter lang, 2,5 meter breed en bevat meer<br />
dan 20.000 onderdelen.<br />
Begijnhof, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: 30 maart t.e.m. 31 oktober: maandag t.e.m. vrijdag<br />
om 10.45 u., 11.45 u., 13.45 u., 14.45 u. en 15.45 u.; zaterdag,<br />
zon- en feestdagen om 13.45 u., 14.45 u. en 15.45 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Duur: 40 mi<strong>nu</strong>ten<br />
Provinciaal Museum 20<br />
Begijnhofkerk<br />
Deze laat-romaanse, vroeg-gotische kerk prijkt op<br />
de lijst van Unesco-werelderfgoed en is <strong>nu</strong> een<br />
museum waar vaak boeiende tentoonstellingen<br />
lopen. De kerk zelf bevat een schitterende reeks<br />
van 38 pijler- en muurschilderingen. De oudste<br />
schilderingen dateren uit de late 13de eeuw, de<br />
jongste stammen uit het begin van de 17de eeuw.<br />
Samen geven ze een gevarieerd overzicht van de<br />
middeleeuwse geloofsbeleving en de verschillende<br />
schildertechnieken en -stijlen. De kerk bevat ook<br />
het oudste homogeen bewaarde orgel van België.<br />
Begijnhof, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: 17 maart t.e.m. 30 september: maandag<br />
t.e.m. vrijdag van 10 - 12.30 u. en van 13.30 - 17 u.,<br />
zaterdag en zondag van 13.30 – 17 u.<br />
Prijs: gratis, behalve bij tentoonstellingen<br />
Begijnhofkerk
Sint-Gangulfuskerk<br />
Deze kruiskerk met kleine ingebouwde westtoren en<br />
halfrond apsis is het oudste en mooiste kerkje van<br />
Sint-Truiden. De Sint-Gangulfuskerk is een schoolvoorbeeld<br />
van romaanse bouwkunst. De middenbeuk<br />
met typische rondboogvensters is opgetrokken<br />
uit mergelsteen en dateert uit de 11de eeuw. Het<br />
koor is een eeuw jonger. De kerkarmen stammen<br />
uit de 16de eeuw en zijn gotisch. De zijbeuken en<br />
houten zolderbekleding zijn 18de-eeuws.<br />
Diesterstraat, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: elke dag van 10 - 18 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Sint-Maartenkerk<br />
In een van de belangrijkste winkelstraten van<br />
Sint-Truiden prijkt deze opvallende kerk met zijn<br />
spitse 16de-eeuwse renaissancetoren. Deze toren<br />
is de enige restant van de vroegere kerk die rond<br />
1550 werd gebouwd. De kerk combineert talrijke<br />
renaissance-elementen met laatgotische kenmerken<br />
zoals spitsbogen en waterlijsten. De huidige<br />
kerk is een neoromaanse reconstructie van 1887,<br />
naar een ontwerp van architect Serrure.<br />
Stapelstraat, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: elke dag van 10 - 18 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Sint-Pieterskerk<br />
Deze intrigerende kerk is zeker een bezoek waard.<br />
De Sint-Pieterskerk is namelijk een van de weinige<br />
voorbeelden van Rijn-Maasromaanse architectuur.<br />
Ze werd gebouwd tussen 1180 en 1190. Neem<br />
zeker ook binnen een kijkje. De overwelving met<br />
kruisgewelven is mogelijk de oudste constructie<br />
van die aard in België. Merkwaardig zijn ook het<br />
12de-eeuwse romaanse doopvont en de grafsteen<br />
van abt Wiric uit 1180.<br />
Naamsesteenweg, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: elke dag van 10 - 18 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Onze-Lieve-Vrouwekerk 21<br />
met schatkamer<br />
De Onze-Lieve-Vrouwekerk is de eerste parochiekerk<br />
die abt Adelardus II in de 12de eeuw bouwde.<br />
In de schatkamer zie je uniek religieus erfgoed:<br />
schrijnen, reliekhouders, altaargerei, religieuze<br />
gewaden ...<br />
Grote Markt 1, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: kerk: elke dag van 8.30 - 18 u.; schatkamer:<br />
zaterdag van 14 - 16.30 u. en zondag van 14 - 17 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Basiliek van Kortenbos<br />
De basiliek van Kortenbos is een bekend bedevaartsoord.<br />
De 17e-eeuwse kerk is sober aan de<br />
buitenkant, maar binnen weelderig versierd met<br />
houtsnijwerk.<br />
Basiliekstraat, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: elke dag van 9 - 18 u. (behalve tijdens<br />
eucharistievieringen)<br />
Prijs: gratis<br />
Sint-Genovevakerk<br />
Al in 650 was hier een bedehuis, gewijd aan de<br />
heilige Genoveva. De kerk bezit een opvallende<br />
toren uit de 12de eeuw en bijzondere muurschilderingen<br />
uit de 16de eeuw.<br />
Sint-Genovevaplein, 3800 Sint-Truiden (Zepperen)<br />
Open: elke dag van 10 - 17 u.<br />
Prijs: gratis<br />
34 35
Kerk van Wilderen<br />
Een mooie kerk met oud kerkhof. De rechthoekige,<br />
romaanse westertoren zou dateren uit 1150. Deze<br />
verdedigingstoren bezit een uitzonderlijk ingesnoerd<br />
schildzadeldak, bekroond met twee kruisen. In 1858<br />
werd het smalle, romaanse kerkschip vervangen<br />
door een neoclassicistische zaalkerk in baksteen. De<br />
glasramen bevatten een rijke iconografie.<br />
Wilderenlaan 11, 3800 Sint-Truiden (Wilderen)<br />
Open: elke dag van 10 - 18 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Sint-Eucheriuskapel van<br />
Brustem<br />
Het gerestaureerd Maasromaans zaalkerkje dateert<br />
uit de 12de eeuw. Bedevaarders vereren hier de<br />
Heilige Bertilia, samen met de Heilige Eutropia<br />
(Rijkel) en de Heilige Genoveva (Zepperen) de<br />
driegezusters genoemd.<br />
Kapelhof, 3800 Sint-Truiden (Brustem)<br />
Open: elke dag van 9 - 18 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Minderbroederskerk<br />
Deze kerk is opgetrokken in een sobere barokstijl<br />
en bestaat uit één grote beuk. Als paterskerk is de<br />
Minderbroederskerk meteen ook een biechtkerk.<br />
Dat blijkt overduidelijk uit de zeven mooi gebeeldhouwde<br />
biechtstoelen. Achter het hoofdaltaar<br />
sluit een dubbele aanbouw het priesterkoor af.<br />
Hier bevindt zich de ingang tot de crypte en de<br />
portiunculakapel in de absis.<br />
Minderbroedersstraat, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: elke dag van 10 - 18 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Museum DE MINDERE 22<br />
Een uniek museum voor <strong>Vlaanderen</strong>. Museum DE<br />
MINDERE beheert het religieuze erfgoed van de<br />
Minderbroeders. Een rijke erfenis: van schilderijen,<br />
beelden en zilver tot indrukwekkend grafisch werk.<br />
Het museum geeft ook boeiende informatie over de<br />
figuur Franciscus van Assisi. De afdeling ‘Zij kwamen<br />
op blote voeten...’ stelt op een educatieve manier de<br />
geschiedenis van de orde der Minderbroeders voor.<br />
Capucienessenstraat 1, 3800 Sint-Truiden,<br />
+ 32 11 67 29 71, www.demindere.be<br />
Open: dinsdag t.e.m. zaterdag van 10 - 12.30 u. en<br />
van 13 - 17 u., zon- en feestdagen van 14 - 17 u.;<br />
gesloten: maandag en feestdagen tussen november<br />
en maart<br />
Prijs: gratis<br />
Museum DE MINDERE<br />
voor kinderen<br />
Ga met Vlieg op schattenjacht in de kloostertuin<br />
en binnen de kloostermuren. Of waag je aan de<br />
leuke DOE-DOZEN. Je maakt kennis met Franciscus<br />
van Assisi, trekt zelf een paterspij aan en gaat op<br />
ontdekkingstocht! Kleuters van 3 tot 6 jaar verkennen<br />
het museum samen met Vis Frans.
Stayenmolen<br />
Van deze molen aan de Molenbeek was al<br />
sprake in de 16de eeuw. Vandaag is ze opnieuw<br />
operationeel. Het molenmechanisme werd tot in<br />
de kleinste details gerestaureerd. De waterkrachtcentrale<br />
voorziet de molenaar en de aanpalende<br />
kunsthandel van groene energie.<br />
Tiensesteenweg 204, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: elke 2de en 4de zaterdag van de maand van<br />
10 - 12 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Château de la Motte<br />
Het kasteel behoorde tot de heerlijkheid Groot-<br />
Gelmen. Eerste inwoner was graaf Giselbert van<br />
Loon (1015-1044). De versterkte mottetoren en<br />
de bijgebouwen waren in tijden van gevaar een<br />
toevluchtsoord voor bewoners en omwonenden.<br />
Nu kun je lekker eten en drinken op het terras of in<br />
de brasserie.<br />
Mettekovenstraat 4, 3800 Sint-Truiden<br />
(Groot-Gelmen), + 32 11 48 10 86,<br />
www.chateaudelamotte.com<br />
Open: woensdag, donderdag en vrijdag vanaf<br />
11 u., zaterdag en zondag vanaf 10 u; gesloten:<br />
maandag en dinsdag<br />
Kasteeldomein ‘t Speelhof<br />
’t Speelhof werd in de 16de eeuw ingericht als<br />
‘speelhuis’ of buitenverblijf van de abdij. In de 18de<br />
eeuw ondergingen het huis en de hoeve een grondige<br />
restauratie. Vandaag is dit stedelijk domein<br />
een charmante plek om te wandelen. Je vindt hier<br />
ook een rozentuin, moestuin, Finse looppiste en<br />
petanquebaan. Het Limburgse fietsroutenetwerk<br />
passeert langs de dreef. Van op het gezellige terras<br />
van de ‘Afspanning’ hou je jouw kinderen in de<br />
gaten terwijl ze zich amuseren in de speeltuin.<br />
Speelhoflaan, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 67 38 02,<br />
www.speelhof.be<br />
Domein Nieuwenhoven<br />
Kasteeldomein Nieuwenhoven<br />
Dit kasteel staat al vanaf de 13de eeuw in de kronieken<br />
vermeld als zomerverblijf van de abdij van<br />
Sint-Truiden. Het bevindt zich in een 18de-eeuws<br />
park, aan de rand van het provinciaal domein<br />
Nieuwenhoven. Geregeld vinden er tentoonstellingen,<br />
begeleide bezoeken en boeiende workshops<br />
plaats. De wandeling ‘Nieuwenhoven’ van het Regionaal<br />
Landschap Haspengouw en Voeren, loodst<br />
je voorbij deze historische parel. Zie pagina 20.<br />
Engelbamp 55-57, 3800 Sint-Truiden,<br />
+ 32 11 68 64 10, www.kasteelnieuwenhoven.be<br />
36 37
Brouwerij Kerkom<br />
Deze ambachtelijke brouwerij ligt in het kasteeldorpje<br />
Kerkom. Het is de ideale halte voor wandelaars,<br />
fietsers en bierproevers. Op het gezellige terras geniet<br />
je volop van de zelf gebrouwen huisbieren Bink<br />
Blond, Bink Bruin, Bink Bloesem, Winterkoninkske,<br />
Winterkoninkske Grand Cru, Adelardus Dubbel,<br />
Adelardus Tripel, Bink Tripel en de Bloesem Kriek.<br />
Naamsesteenweg 469, 3800 Sint-Truiden (Kerkombij-Sint-Truiden),<br />
+ 32 495 38 12 14,<br />
www.brouwerijkerkom.be<br />
Open: april t.e.m. september: woensdag t.e.m.<br />
zondag van 11 - 22 u.; oktober t.e.m. maart:<br />
donderdag t.e.m. zondag van 13 - 22 u.<br />
Prijs: € 3,50 voor rondleiding op zaterdag om 15 u.<br />
(incl. proeverij)<br />
Brouwerij en stokerij Wilderen<br />
Dit authentiek industrieel mo<strong>nu</strong>ment uit 1743<br />
bevat een hedendaagse brouwerij en distilleerderij,<br />
een imposante alcoholstokerij uit 1890 en een<br />
mo<strong>nu</strong>mentale Haspengouwse vakwerkhoeve. Het<br />
ligt in het hart van het Truiense streekdorpje Wilderen<br />
omringd door uitgestrekte fruitboomgaarden.<br />
Proef de zelfgemaakte bieren en jenevers in het<br />
imposante café of op het grote terras.<br />
Wilderenlaan 8, 3800 Sint-Truiden (Wilderen),<br />
+ 32 11 58 06 80, www.brouwerijwilderen.be<br />
Open: april t.e.m. september: elke dag van 13 -<br />
24 u.; oktober t.e.m. maart: vrijdag van 19 - 24 u.,<br />
zaterdag, zon- en feestdagen van 13 - 24 u.<br />
Prijs: € 5 voor rondleiding zaterdag en zondag om<br />
15 u. (incl. bier en postkaart)<br />
Stadswandeling met gids<br />
Deze stadswandeling onder leiding van een gids<br />
voert je langs de belangrijkste gebouwen en<br />
mo<strong>nu</strong>menten in de historische binnenstad van<br />
Sint-Truiden. Enkele hoogtepunten zijn de abdijsite<br />
met haar imposante abdijtoren, de Minderbroederskerk<br />
en het refugehuis. Afsluiten doe je in de<br />
rustige en pittoreske begijnhofsite waar je geniet<br />
van een lekker en gezond lokaal appelsapje.<br />
Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt,<br />
3800 Sint-Truiden<br />
Open: 15 maart t.e.m. oktober: elke zon- en<br />
feestdag om 14 u.<br />
Prijs: volwassene: € 4; < 12 jaar: gratis<br />
Stadsqueeste
Stadsqueeste<br />
Een boeiende en avontuurlijke wandeltocht voor<br />
kinderen. Ga met je gezin, klas of jeugdbeweging<br />
op queeste door de stad. Tijdens je wandeling ga je<br />
op zoek naar 9 mo<strong>nu</strong>menten. Daar vind je telkens<br />
een kistje dat je met een sleutel opent. Elk kistje<br />
bevat een stukje van de puzzel. Die leidt je naar de<br />
mysterieuze Schat van Trudo.<br />
Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt,<br />
3800 Sint-Truiden<br />
Open: vrij toegankelijk<br />
Prijs: gratis, Trudowandelgids: € 4<br />
I-queeste<br />
Zoek je weg door een doolhof van straten met de<br />
iPad als gids. Filmpjes en verhalen leiden je langs<br />
raadsels en puzzels. Zo ontrafel je het geheim van<br />
de Heilige Trudo en Christina de Wonderbare.<br />
Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt,<br />
3800 Sint-Truiden<br />
Open: vrij toegankelijk<br />
Prijs: € 14 incl. huur iPad (reservering verplicht);<br />
€ 4 in App Store<br />
Trudo mo<strong>nu</strong>mentenwandeling<br />
Sint-Truiden bezit meer dan 250 beschermde<br />
mo<strong>nu</strong>menten. Deze wandeling loodst je langs alle<br />
hoogtepunten. Volg gewoon de klinknagels op het<br />
trottoir. Op de gevels lees je beknopte informatie.<br />
De Trudowandelgids bevat een plattegrond,<br />
wegbeschrijving, foto’s en informatie.<br />
Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt,<br />
3800 Sint-Truiden<br />
Open: vrij toegankelijk<br />
Prijs: wandelkaart: € 4<br />
38 39
TORENWEG<br />
STEENBEEMDLAAN<br />
ROOIERWEG<br />
HASSELTSESTRAAT<br />
OUDE TONGERSESTRAAT<br />
BURGEMEESTER HAFMANSPLEIN<br />
NEDERPAD<br />
WIESVELDLAAN<br />
SCHUTHAAGLAAN<br />
GUTSENHOEFPAD<br />
PATERDAMIAANSTR.<br />
WAVERS-<br />
HOEFPAD<br />
MEERBEEMDLAAN<br />
ZUURBEEMD-<br />
LAAN<br />
MEREMWEG<br />
PASWEG<br />
VALGADER-<br />
PAD<br />
KEINVELD<br />
TONGERSESTRAAT<br />
ROYERVELD<br />
OUDE TONGERSESTRAAT<br />
SOLVELDSTRAAT<br />
MEREM<br />
ZAGER<br />
NATVELD<br />
NIEUWSTRAAT<br />
IJSTRAAT<br />
TONGERSESTRAAT<br />
KAMPVELDWEG<br />
ZEEPSTRAAT<br />
VRANKRIJK<br />
KAPELSTRAAT<br />
SPURKERWEG<br />
ST.-LAMBERTUSLAAN<br />
ST-MARTINUSSTRAAT<br />
KLEINE WIJS<br />
GANSBEEKSTRAAT<br />
HOSPITAALSTRAAT<br />
KORENWAL<br />
DEMERWAL<br />
EIKENLAAN EIKENLAAN KATTEBERG<br />
PARKLAAN<br />
WIJSSTRAAT<br />
GENUT<br />
KORENSTRAAT<br />
BEUKENSTRAAT<br />
GANSBEEKSTRAAT<br />
WIJERSTRAAT<br />
STRAAT<br />
MELKERIJWAL<br />
ROMBOUTSTR.<br />
OLV.STRAAT<br />
KLOKKESTR.<br />
PAS-<br />
SAGE<br />
DEMERLAAN<br />
WINTERSTRAAT<br />
BROEDER-<br />
SCHOOL-<br />
PLEIN<br />
MARKT<br />
DEMERWAL<br />
OMSTRAAT<br />
BRUGSTRAAT<br />
SCHUREVELD<br />
KLOKKE-<br />
PLEIN<br />
2<br />
KATTE<br />
Stadhuis Bilzen<br />
KLOOSTERSTR.<br />
BROEKSTR.<br />
LETERWEG<br />
SCHUREVELD<br />
PIJPENHOF<br />
BEGIJNHOF<br />
CAMILLE<br />
HUYSMANS-<br />
PLEIN<br />
BORREBERG<br />
PIJPENPOORT<br />
KLOOSTERWAL<br />
JAZZ<br />
BILZEN-<br />
PLEIN<br />
MOOI<br />
UITZICHTLAAN<br />
BRUGSTRAAT<br />
1<br />
<br />
MOOI UITZICHTLAAN<br />
BIESENWEG<br />
BRABANTSESTRAAT<br />
DEKEN<br />
PAQUAY-<br />
PLEIN<br />
BERGWEIDELAAN<br />
GROENE<br />
GRACHTLAAN<br />
LANAKERDIJ<br />
RIEMSTERVELDWEG<br />
<br />
Bilzen,<br />
hart van het kastelenlandschap<br />
Bilzen is het best bekend als thuishaven van<br />
landcommanderij Alden Biesen, een van de<br />
grootste kasteelcomplexen van de Euregio.<br />
Maar het is ook een gezellig Demerstadje met<br />
leuke shops en terrasjes.<br />
TABAARTSTRAAT<br />
3<br />
MAASTRICHTERSTRAAT<br />
RIEMSTERWEG<br />
<br />
MEERSHOVEN<br />
BLEEKAART<br />
MEERS HOVEN<br />
SPELVERSTRAAT<br />
TIELEMANSTRAAT<br />
SPELVERSTRAAT<br />
¡ 1 Landcommanderij<br />
Alden Biesen I Toerisme Bilzen -<br />
Alden Biesen<br />
2 Sint-Mauritiuskerk<br />
3 Bezoekerscentrum<br />
De Landschapsruiter<br />
Geschiedenis<br />
Deze regio was al bewoond in de prehistorie.<br />
Tijdens de Romeinse overheersing was Bilzen<br />
niet meer dan een kleine nederzetting langs de<br />
heirbaan Tongeren-Nijmegen. Het plaatsje ontwikkelde<br />
zich tot een handelscentrum en kreeg<br />
in 1251 de titel ‘goede Stad van het Graafschap<br />
Loon’. In 1366 maakte de prins-bisschop van Luik<br />
het gebied afhandig. Bilzen werd zo één van de<br />
Luikse ‘bonnes villes’ met stadsrechten. In 1794<br />
ging het prinsbisdom Luik over in Franse handen<br />
en kreeg Bilzen aanzien als kantonhoofdplaats.<br />
Bilzen vandaag<br />
Vandaag is Bilzen een dynamische stad met<br />
een sfeervol historisch centrum. Hier shop je<br />
voluit in de gezellige winkelstraten, geniet je op<br />
een zomers terras of proef je van het bruisende<br />
uitgaansleven. Het kloppend hart van Bilzen is<br />
de vernieuwde markt met zijn mo<strong>nu</strong>mentale<br />
stadhuis. De belangrijkste bezienswaardigheid<br />
blijft de landcommanderij Alden Biesen, een van<br />
de grootste kasteelcomplexen van de Euregio.<br />
Toerisme Bilzen<br />
Het hoofdkantoor van Toerisme Bilzen is<br />
gevestigd in de landcommanderij Alden Biesen.<br />
Je vindt er info over de rijke geschiedenis van de
landcommanderij Alden Biesen en het ontstaan,<br />
de bloei en het verval van de legendarische<br />
Duitse Orde. Je leert ook meer over Bilzen, Haspengouw,<br />
Limburg, <strong>Vlaanderen</strong> en Limburgse<br />
streekproducten. Een 10 meter lange tafel stelt<br />
interactief de rijke Haspengouwse regio voor in al<br />
zijn geuren en kleuren.<br />
Info: Toerisme Bilzen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen<br />
(Rijkhoven),+ 32 89 51 56 54, www.bilzen.be<br />
Landcommanderij Alden Biesen 23<br />
De imposante landcommanderij Alden Biesen is<br />
één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio.<br />
Het domein behoorde toe aan de Duitse orde. De<br />
abdis van Munsterbilzen en haar broer graaf Arnold<br />
III van Loon schonken een bedevaartskapel met<br />
omringende gronden aan de ridders van de Duitse<br />
Orde. Die ontstond in de tijd van de kruistochten.<br />
Alden Biesen bleef tot aan het einde van de 18de<br />
eeuw de hoofdzetel van de balije Biesen, één van<br />
de twaalf provincies van de Duitse Orde. 40 jaar<br />
geleden legde een zware brand het kasteel bijna<br />
volledig in de as. Gelukkig restaureerde de overheid<br />
het complex. Vandaag is het een cultuurcentrum<br />
met tal van evenementen en tentoonstellingen.<br />
Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven),<br />
+ 32 89 51 93 93, www.alden-biesen.be<br />
Open: april t.e.m. september: elke dag van 9 -<br />
17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.;<br />
gesloten: 1 ja<strong>nu</strong>ari en 25 december<br />
Prijs: domein: gratis; Franse tuin: € 1; kasteel: enkel<br />
met gids of tijdens tijdelijke tentoonstelling (bezoek<br />
tuin en kasteel bedraagt dan € 3)<br />
Landcommanderij Alden Biesen<br />
40 41
Sint-Mauritiuskerk<br />
De Sint-Mauritiuskerk ligt pal achter het stadhuis<br />
van Bilzen. Het is één van de zeldzame hallenkerken<br />
in de regio. Het interieur is fraai gerestaureerd in<br />
neogotische stijl. De laatgotische beeldenschat werd<br />
geïntegreerd in barokke elementen. Merkwaardig<br />
en opvallend is het rijke neogotische kleurenpalet<br />
van glasramen en modern schilderwerk. Onder de<br />
toren verwijst de museale ruimte naar de verbondenheid<br />
met de landcommanderij Alden Biesen.<br />
Markt, 3740 Bilzen<br />
Open: elke dag van 8.30 - 17 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Centrum Bilzen<br />
Bezoekerscentrum 24<br />
De Landschapsruiter<br />
In de dienstgebouwen van het kasteel Edelhof bevinden<br />
zich <strong>nu</strong> een horecazaak en een bezoekerscentrum.<br />
Een attractieve en leerrijke voorbereiding<br />
op een wandeling door het dorp en het vlakbij<br />
gelegen natuurgebied van het Munsterbos. Door<br />
de aanwezigheid van een vroegmiddeleeuwse<br />
abdij wortelt dit dorp in een zeer rijk verleden. Het<br />
19de- en 20ste-eeuwse verhaal van de plantenmannen<br />
geeft extra beleving aan je verkenningstocht<br />
door het Musterbos.<br />
Leroyplein 2, 3740 Bilzen (Munsterbilzen),<br />
+ 32 89 51 56 54, www.bilzen.be<br />
Open: elke dag van 11 - 17 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Taalmuseum Tesi Sama<strong>nu</strong>nga<br />
Een klein maar uniek taalmuseum in de<br />
stadsbibliotheek. Hier kom je meer te weten over<br />
de oorsprong van het Nederlands en de oudste<br />
geschreven bronnen van onze taal. Zo ontdek je<br />
dat Bilzen de bakermat is van de Nederlandse<br />
literatuur.<br />
Eikenlaan 23, 3740 Bilzen<br />
Open: maandag van 10 - 12 u. en van 15 - 17 u.,<br />
dinsdag van 10 - 12 u. en van 15 - 19 u., woensdag<br />
van 10 - 19 u., donderdag van 10 - 12 u. en van<br />
15 - 19 u., vrijdag van 10 - 12 u. en van 15 - 17 u.,<br />
zaterdag en zondag van 9 - 12 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Stadswandeling<br />
De 4,5 km lange stadswandeling loodst je naar de<br />
mooiste plekken en mo<strong>nu</strong>menten in het centrum.<br />
Zoals de markt met zijn imposante Sint-Mauritiuskerk<br />
en een van de oudste stadhuizen van Limburg.<br />
Volg de koperen spijkers op het trottoir en je passeert<br />
alle bezienswaardigheden en groene plekjes.<br />
Start: Markt, 3740 Bilzen<br />
Open: vrij toegankelijk<br />
Prijs: brochure: € 1
IDDERSTEENWEG<br />
GRAETHEMPOORT<br />
GRAVIN<br />
AGNES-<br />
STRAAT<br />
PUTHOFVELD<br />
KOGELSTRAAT<br />
TRAMSTRAAT<br />
BEGIJNHOF<br />
KOGELSTRAAT<br />
NIEUWS TRAAT<br />
SLACHTH UISSTR.<br />
KONING ALBERTLAAN<br />
2<br />
N IE U W E S T E E N W E G<br />
BLOESEMSTRAAT<br />
KONINGIN<br />
ASTRIDLAAN<br />
GRAAF<br />
LODEWIJK<br />
PLEIN<br />
GRAAF<br />
GRAAF<br />
OUDE<br />
BERG<br />
1<br />
STATIONSTRAAT<br />
WELLENSTRAAT<br />
ABEEL-<br />
PLEIN<br />
KLAP-<br />
POEL<br />
TRAPKENS<br />
STRAAT<br />
KORTESTR.<br />
KAN. DARISSTRA AT<br />
VANVELDEKESTR.<br />
1<br />
3<br />
NIEUWLAND<br />
MARKT<br />
2<br />
5<br />
GRAAF<br />
PAPEN-<br />
STRAAT<br />
3<br />
Theater Klappoel<br />
3<br />
NIEUWLAND<br />
KROONSTRA AT<br />
SPEEL-<br />
HOF<br />
99<br />
4<br />
GULDENBODEMLAAN<br />
8<br />
-<br />
STEEN-<br />
STRAAT<br />
PADO<br />
BURCHTGRACHT<br />
WALSTRAAT<br />
NCK<br />
WALSTRAAT<br />
WALSTR.<br />
Borgloon,<br />
hoogst historisch<br />
Borgloon is het hoogst gelegen historische<br />
stadje van <strong>Vlaanderen</strong>. Met Sint-Truiden<br />
vormt ze het hart van de fruitstreek. De stad<br />
met een oppervlakte van 5 111 ha ligt op 15<br />
km van Hasselt.<br />
LANGESTEEG<br />
TONGERSE-<br />
STRAAT<br />
GRAAF<br />
LANGESTEEG<br />
1 ¡ Stadhuis | Toerisme Borgloon<br />
2 Klappoel: start wandeling Greenspot<br />
Grootloon<br />
3 Burchtheuvel<br />
4 Ka<strong>nu</strong>nnikenhuis:beeldje Strooplekker<br />
5 Stoomstroopfabriek<br />
GILLEBROEK<br />
TONGERSESTEENWEG<br />
DARDANELLEN<br />
VILS<br />
TERBRO<br />
Geschiedenis<br />
Borgloon betekent ‘Burcht op een beboste heuvel’.<br />
De stad dankt haar naam aan Graaf Giselbertus<br />
van Loon. Hij bouwde in het begin van de 11de<br />
eeuw een versterkte burcht op de top van de<br />
huidige Burchtheuvel, bovenop de fundamenten<br />
van een Romeins legerkamp. In 1180 staken<br />
Luikse troepen de burcht in brand. Vanaf de 19de<br />
eeuw richtten Borgloon en omgeving zich steeds<br />
meer op de fruitteelt en stroopmakerij.<br />
Borgloon vandaag<br />
Borgloon is een van dé centra van de fruitteelt. Het<br />
middeleeuwse stratenpatroon, de markt en smalle<br />
steegjes nodigen uit tot kuieren. Het 12de-eeuwse<br />
stadhuis was ooit het woonhuis van de graven<br />
van Loon. De opvallende stoomstroopfabriek is<br />
een van de laatste restanten van de industriële<br />
verwerking van fruit tot stroop. Het gebouw won<br />
in 2007 de Mo<strong>nu</strong>mentenstrijd op Canvas. De hoge<br />
Burchtheuvel biedt een fraai panorama over het<br />
fruitlandschap.<br />
Info: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt, 3840<br />
Borgloon, + 32 12 67 36 53, www.borgloon.be<br />
42 43
Kapel van Helshoven 25<br />
Geklasseerde kapel en eeuwenoud gebedsoord,<br />
in de helft van de 13de eeuw gebouwd door de<br />
Johannieters als kapel met gasthuis. Vanaf de<br />
17de eeuw bevond er zich achter de kapel een<br />
kluis. De laatste broeder verbleef hier tot aan zijn<br />
dood in 1908. Zijn standbeeld staat buiten. In de<br />
kapel ontdek je een mooie preekstoel uit 1550.<br />
Schenk zeker ook aandacht aan het 16de-eeuwse<br />
schilderij ‘Het laatste avondmaal’.<br />
Helshovenstraat, 3840 Borgloon (Hoepertingen)<br />
Open: elke dag van 8 - 20 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Kapel van Helshoven<br />
Abdij Mariënlof 26<br />
In de volksmond ‘Abdij van Colen’ genoemd. Dit<br />
verwijst naar Maria van Colen die de abdij in 1438<br />
stichtte voor de kruisheren. Vandaag wonen hier<br />
cisterciënzerzusters. In de sacristie bevindt zich het<br />
Sint-Odiliaschrijn dat sinds 1292 de relieken van<br />
de Heilige Odilia bewaart. In de abdij staat ook<br />
de 12de-eeuwse koorstoel van de H. Lutgart. De<br />
legende beweert dat elke vrouw die op deze stoel<br />
zit binnen het jaar zwanger raakt.<br />
Colenstraat 1, 3840 Borgloon (Kerniel)<br />
Open: dinsdag t.e.m. zaterdag van 14 - 17 u.,<br />
zondag van 15 - 17 u.; gesloten: maandag en kerkelijke<br />
feestdagen<br />
Prijs: € 2<br />
Kasteel van Rullingen 6<br />
Een sfeervol 13 ha groot domein met geometrische<br />
Franse tuin, een parkbos en een waardevolle<br />
hoogstamboomgaard met honderden fruitbomen.<br />
Het kasteel met zijn slotgracht bevat tegenwoordig<br />
een hotel en een restaurant.<br />
Rullingen 1, 3840 Borgloon (Kuttekoven),<br />
+ 32 12 74 31 46, www.rullingen.com<br />
Kasteel van Rullingen
Audiowandelroute Borgloon<br />
Huur bij de toeristische dienst een mp3-speler en<br />
maak een audiowandeling van zo’n 6 km door het<br />
gravenstadje Borgloon. De wandeling is geplaveid<br />
met verhalen en sappige anekdotes die teruggaan<br />
tot de 11de eeuw.<br />
Start: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt,<br />
3840 Borgloon<br />
Prijs: mp3-speler: € 5<br />
Spijkerwandeling de route van de<br />
strooplekker<br />
Deze stadswandeling van zo’n 5 km loodst je door<br />
het historisch gravenstadje Borgloon. De route<br />
start aan het Stadhuis. Van hier volg je de klinknagels<br />
op het trottoir. Die bevatten de afbeelding van<br />
de Strooplekker, de mascotte van deze gemarkeerde<br />
wandeling. Het hoofd van de Strooplekker<br />
wijst je de juiste richting aan.<br />
Start: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt,<br />
3840 Borgloon<br />
Open: vrij toegankelijk<br />
Prijs: brochure: € 2<br />
Tip<br />
pit<br />
pit, een project van Z33 - huis voor actuele kunst,<br />
brengt kunst in de open ruimte van Borgloon en<br />
Heers. De kunstwerken in het landschap doen<br />
voorbijgangers en bezoekers anders naar de omgeving<br />
kijken. Het landschap herbergt <strong>nu</strong> eenmaal<br />
heel wat verhalen die niet altijd onmiddellijk<br />
zichtbaar zijn.<br />
Info: Overzichtskaart verkrijgbaar bij Toerisme<br />
Borgloon en via www.z33.be/zout<br />
Prijs: gratis<br />
© Z33, K. Vrancken<br />
44 45
OUDE WEG<br />
TREKWEG NEERCANNE<br />
TREKWEG CAVEL<br />
MEERLAND<br />
ZUSSERDEL<br />
KLEINE<br />
MOLENSTR.<br />
2<br />
KAPELSTRAAT<br />
SCHOOL<br />
PAD<br />
TIENDENBERG<br />
1<br />
STATIESTRAAT<br />
3<br />
BOYS<br />
AVERGAT<br />
OP’T BROEK<br />
BEJATS<br />
STATIE<br />
PLEIN<br />
STEENSTRAAT<br />
OUDE JEKER<br />
4<br />
WEG<br />
OUDE TRAM<br />
WEG<br />
GRENADIERSWEG<br />
MOLENPAD<br />
ONDERSTRAAT<br />
BERKENLAAN<br />
BERKENLAAN<br />
OP’T BROEK<br />
BRUGSTRAAT<br />
SINT-HUBERTUS<br />
STRAAT<br />
ROUW<br />
COMMIEZENPAD<br />
BOVENSTRAAT<br />
DUIKERPAD<br />
TREKWEG CAESTERT<br />
TREKWEG OP CANNE<br />
PRUISSTRAAT<br />
5<br />
ACHTER DE HOVEN<br />
Heilige Grafkapel<br />
OUDE PRUIS<br />
GULDENDAEL<br />
CAESTERTWEG<br />
Riemst,<br />
het mergelland<br />
Riemst in het zuidoosten van Limburg is deel<br />
van het Mergelland. Dat merk je aan de vele<br />
mergelgrotten en ondergrondse gangenstelsels.<br />
Geologisch maakt deze regio deel uit van<br />
het Haspengouws leemplateau.<br />
1 Chateau Neercanne<br />
2 Heilige Grafkapel<br />
3 Mergelgrotten van Kanne<br />
4 Vertrek wandelingen<br />
Sint-Pietersberg<br />
5 Jachthaven Kanne<br />
Mergelgrotten Kanne 27<br />
Vóór de 15de eeuw werd hier al gestart met de<br />
ontginning van mergelblokken uit de ondergrond.<br />
De stenen dienden voor de bouw van de lokale<br />
kerken en burchten. Het resultaat is een indrukwekkend<br />
onderaards gangen- en grottenstelsel<br />
van meer dan 300 km. Een tentoonstelling van<br />
blokwerkersmateriaal toont je hoe de blokken<br />
werden bovengehaald. Muurschilderingen van<br />
prehistorische dieren bekleden de wanden. In de<br />
ondergrondse champignonkwekerij krijg je informatie<br />
over de teelt van champignons. Je maakt<br />
ook kennis met de lagering van het Grottenbier.<br />
Avergat 14, 3770 Riemst<br />
Open: zaterdag en zondag om 13.30 u.; juli en<br />
augustus: elke dag om 13.30 u.; gesloten: 15<br />
december t.e.m. 15 ja<strong>nu</strong>ari<br />
Prijs: volwassenen: € 5,50 (incl. proevertje grottenbier);<br />
Grotchampignons<br />
Grotchampignons zijn steviger en droger dan<br />
gewone champignons. Hun smaak is iets vleziger<br />
en pittiger. Je herkent de Belgische en Nederlandse<br />
grotchampignons aan hun grijsbruine kleur.<br />
Onderaan de steeltjes zit altijd nog wat mergel<br />
of aarde. De mergelgrotten vormen een ideaal<br />
terrein voor champignonteelt. De temperatuur (12<br />
tot 14 °C) en de luchtvochtigheid (95 tot 98 %)<br />
blijven er constant.<br />
Mergelgrotten<br />
Zichen-Zussen-Bolder<br />
Deze ondergrondse ruimten vormen een labyrint<br />
van zalen en gangen. Hier tref je wandschilderingen<br />
in houtskool, beeldhouwwerken in mergelzandsteen,<br />
fossielen uit de Krijtzee, tekeningen en<br />
scripties én een vleermuizenreservaat. Je krijgt ook<br />
zicht op de rijping van grottenkaas, de artisanale<br />
ontginningstechniek van mergel, de arbeid van<br />
de blokbrekers aan het mergelfront en de lokale<br />
champignon- en witloofteelt.<br />
Gielenstraat 18, 3770 Riemst (Zichen-Zussen-Bolder)<br />
Open: na reservering bij Toerisme Riemst,<br />
+ 32 12 44 03 75<br />
Prijs: volwassene: € 4; < 18 jaar: € 2,50<br />
Heilige Grafkapel<br />
Herman Jekermans bouwde in 1647 deze<br />
mergelzandstenen kapel naar het voorbeeld van<br />
de Heilig-Grafkapel in Jeruzalem. Het is het enige<br />
barokke gebedshuis in Riemst. De bediening van<br />
de kapel werd in 1653 toevertrouwd aan de ka<strong>nu</strong>nniken<br />
van Hoogcruts. Drie jaar later bouwden<br />
ze tegenover de kapel een rectorshuis, volledig in<br />
mergelzandsteen. Vandaag is het een hotel.<br />
Muizenberg 10, 3770 Riemst (Kanne)<br />
Open: elke dag van 10 - 17 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Sint-Severi<strong>nu</strong>skapel<br />
In 1611 bouwde graaf de Méan een gotisch zaalkerkje.<br />
Dat verving het oorspronkelijke romaanse<br />
kerkje. Alleen de toren uit 1133 bleef behouden.<br />
In 1856 werd een klooster opgetrokken tegen de<br />
oorspronkelijke mergelstenen kapel. De vierkante<br />
westtoren uit mergelzandsteen is een van de<br />
oudste gebouwen uit de regio. In de kapel zelf vind<br />
je nog maar enkele heiligenbeelden. De meeste<br />
beelden staan vandaag in de zolderkamer van de<br />
vergaderzaal.<br />
Bergstraat 1, 3770 Riemst (Val-Meer)<br />
Open: na reservering bij Toerisme Riemst,<br />
+ 32 12 44 03 75<br />
Prijs: € 50 per gids (max. 2 uur)<br />
Spotter Zichen-Zussen-Bolder<br />
Zichen-Zussen-Bolder is voor een groot deel<br />
‘uitgemergeld’. Onder de straten en huizen bevindt<br />
zich een doolhof van mergelkuilen. Intrigerend<br />
maar instabiel en daarom niet toegankelijk voor<br />
toeristen. Toch nieuwsgierig? Dankzij de spotter<br />
tuur je tot 30 meter diep in de mergelkuilen.<br />
Met één druk op de knop schakel je over naar<br />
de camera op de kerktoren en krijg je een uniek<br />
panoramisch beeld van de omgeving. De spotter<br />
speelt ook een filmpje over de ontginning van<br />
mergel, verhaalt over de tragedie van de ingestorte<br />
mergelberg de Roosburg en toont de mooiste<br />
plekjes van Riemst.<br />
Kerkstraat, 3770 Riemst (Zichen-Zussen-Bolder)<br />
Open: vrij toegankelijk<br />
46 47
Waterburcht Millen<br />
Waterburcht Millen 28<br />
In 1365 was er voor het eerst sprake van een gotisch<br />
kasteel in Millen. Omdat het omringd was met water<br />
spreekt men intussen van een waterburcht. Vandaag is<br />
deze burcht een van de 4 euregionale bezoekerscentra<br />
die het steunpunt vormen van het fiets- en autoroutenetwerk<br />
rond het thema ‘Burchten en Versterkingen in<br />
de Euregio Maas-Rijn’. In het museum duik je onder in<br />
het dagelijkse leven van de landadel op het einde van<br />
de 16de en het begin van de 17de eeuw.<br />
Kattestraat 22, 3770 Riemst (Millen)<br />
Open: zie www.toerismeriemst.be<br />
Prijs: gratis<br />
Wijnkasteel Genoels-Elderen<br />
Wijnkasteel Genoels-Elderen 29<br />
Het enige wijnkasteel van België en met zijn 22 ha<br />
ook het grootste wijndomein van het land. In de tijd<br />
van de Romeinen stond hier al een wijnkasteel. Vandaag<br />
produceert het domein wijnen die moeiteloos<br />
concurreren met de Franse topwijnen. Met dank aan<br />
de bodem en het klimaat. De mergelondergrond<br />
in Riemst is vergelijkbaar met die van de klassieke<br />
Franse wijnstreken. Het lokale klimaat stemt dan<br />
weer overeen met dat in de Bourgognestreek<br />
van zo’n 100 jaar geleden. De familie van Rennes<br />
combineert dit met wijnranken van de hoogste<br />
kwaliteit. Een rondleiding met gids loodst je door<br />
het domein en laat je proeven van de wijnen.<br />
Kasteelstraat 9, 3770 Riemst (Genoelselderen)<br />
Open: april, mei, juni, september en oktober: zaterdag<br />
om 14 u., na reservering bij Toerisme Riemst,<br />
+ 32 12 44 03 75<br />
Prijs: volwassene: € 8 (proefglas en gids inbegrepen);<br />
< 14 jaar: € 2,50
Nog meer rijk verleden<br />
in Haspengouw<br />
Ook buiten de steden ademt Haspengouw volop<br />
historiek, religie en mystiek. In het glooiende<br />
landschap ontdek je verborgen eeuwenoude<br />
kerkdorpjes, religieus erfgoed en meer dan 100<br />
kastelen, burchten en vierkantshoeves.<br />
Sint-Servaaskerk - Diepenbeek<br />
De kerk en de meer dan 500 jaar oude toren zijn<br />
beschermde gebouwen. In de kerk vind je mooie<br />
houten gepolychromeerde beelden van meer dan<br />
300 jaar oud. Het orgel kreeg eind 2005 nog een<br />
grondige opknapbeurt. In 2008 startten grote renovatiewerken<br />
aan de kerk. Zo kwam er een volledig<br />
nieuw dak en werden ook de dakgoten vernieuwd.<br />
Marktplein 1, 3590 Diepenbeek<br />
Open: elke dag van 9 - 17 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Toeren tussen tumuli - Gingelom<br />
Rijke Romeinse villabewoners bouwden als laatste<br />
rustplaats grote kunstmatige aarden grafheuvels. In<br />
Gingelom tref je in een straal van anderhalve kilometer<br />
zes van deze tumuli aan: de grootste collectie<br />
van België. Tussen de fietsknooppunten 181 en 183<br />
passeer je de ‘Twee Tommen’, de ‘Drie Tommen’ en<br />
de imposante ‘Avernassetom’: met een hoogte van<br />
7,8 meter en een diameter van 23 m een van de<br />
grootste grafheuvels van Haspengouw.<br />
Info: Toerisme Gingelom, + 32 11 88 10 31,<br />
www.gingelom.be<br />
Onze-Lieve-Vrouwe Ten Hemelopneming<br />
- Heers<br />
Het kerkje van Veulen stamt uit de 13de eeuw. Deze<br />
gotische kruiskerk is uniek omwille van het prachtig<br />
beschilderde cassetteplafond. Het kunstwerk bevat<br />
taferelen uit het leven van Onze-Lieve-Vrouw,<br />
heiligenfiguren en de zestien blazoenen van het<br />
geslacht d’Argentau. Gravin Marie d’Argentau zou er<br />
zelf nog aan hebben mee geschilderd. De kerk is ook<br />
een mooi voorbeeld van de inrichting van landelijke<br />
kerkinterieurs aan het begin van de 20ste eeuw.<br />
Kerkstraat, 3870 Heers (Veulen)<br />
Open: na reservering bij Toerisme Heers,<br />
+ 32 11 48 01 22<br />
Prijs: gratis<br />
Romeinse tumulus<br />
48 49
kasteel van Hex<br />
Kasteel Hex - Heers 30<br />
Het landgoed Hex behoort tot de mooiste historische<br />
buitenplaatsen in België. De uitgestrekte<br />
moestuin bevat een traditionele groentekelder<br />
die nog altijd in gebruik is. Het park pronkt met<br />
eeuwenoude bomen en prachtige doorzichten.<br />
De tuinarchitectuur en beplanting zijn bewaard<br />
gebleven en met zorg onderhouden. De rozentuin,<br />
met zijn unieke collectie oude en botanische rozen,<br />
is volgens kenners de mooiste ter wereld. In het<br />
kasteel vinden ook rondleidingen, tentoonstellingen<br />
en lezingen plaats. Twee keer per jaar opent<br />
het kasteel zijn poorten voor het publiek.<br />
Kasteel Hex, 3870 Heers (Heks), + 32 12 74 73 41,<br />
www.hex.be<br />
Open: tweede weekend van juni en september:<br />
zaterdag en zondag van 10 - 18 u. (kassa sluit om<br />
17 u.)<br />
Prijs: € 8; leden: € 6
Kluis van Vrijhern - Hoeselt<br />
De kapel van de kluis werd in 1710 gebouwd,<br />
exact naar het model van het Heilig Huisje van Nazareth<br />
in het Italiaanse bedevaartsoord Loreto. Tot<br />
1904 woonden hier nog kluizenaars. Vandaag is de<br />
kluis van Vrijhern een druk bezochte bedevaartplaats<br />
voor Onze-Lieve-Vrouw van Loreto.<br />
Kluisstraat 1, 3730 Hoeselt, + 32 12 23 48 36,<br />
www.hoeselt.be<br />
Open: zondagnamiddag van 13.30 - 18 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Romaans kerkje Wintershoven<br />
Kortessem<br />
Dit romaans kerkje is één van de eerste kersteningplekken<br />
in Haspengouw. De heilige Amandus<br />
stichtte hier in 647 een kerk en kloostergemeenschap.<br />
Binnen ontdek je de relieken van de Winterhovense<br />
heiligen, een uniek Keltisch offeraltaar en<br />
een uitrolbare preekstoel.<br />
Sint-Lambertusstraat, 3722 Kortessem<br />
(Wintershoven)<br />
Open: na reservering bij Toerisme Kortessem,<br />
+ 32 11 37 93 30<br />
Prijs: gratis<br />
Romaans kerkje Wintershoven<br />
Neogotische kapel - Wellen<br />
Deze gerestaureerde kloosterkapel in het landelijke<br />
kerkdorp Wellen maakte deel uit van het voormalige<br />
Ursulinenklooster en dateert uit 1899. Het<br />
interieur kenmerkt zich door zijn neogotische stijl.<br />
Specialisten typeren de kapel als ‘een totaalkunstwerk<br />
van architectuur en toegepaste kunsten’.<br />
Waardevol zijn vooral de decoratieve schilderingen<br />
op de plafonds en muren. De kleurrijke ramen<br />
illustreren de glas-in-loodtechniek.<br />
Dorpsplein, 3830 Wellen<br />
Open: na reservering bij D.V.T. Wellen,<br />
+ 32 12 67 07 11<br />
Prijs: op aanvraag<br />
Sint-Rochuskerk - Wellen<br />
De oude Sint-Rochuskerk van Ulbeek werd omgebouwd<br />
tot een unieke overdekte begraafplaats.<br />
Een prachtig staaltje van herbestemming van oude<br />
kerkgebouwen. De kerk werd hiervoor uitgeroepen<br />
tot winnaar van de Vlaamse Mo<strong>nu</strong>mentenprijs 2012.<br />
Ulbeekstraat 19, 3830 Wellen (Ulbeek)<br />
Open: vrij toegankelijk<br />
50 51
Fruit<br />
Haspengouw is de tweede grootste<br />
fruitregio van Europa. In april verandert<br />
het landschap in een immense bloesemzee.<br />
In de zomer vinden miljoenen kilo’s<br />
kersen, bramen, bessen en aardbeien<br />
de weg naar de veilingen. In september<br />
volgen de appels en peren. De jaarlijkse<br />
bloesem- en oogstfeesten vieren dit<br />
volop. Haspengouw staat intussen ook<br />
bekend als gerenommeerde wijnregio.
Bloesem- en<br />
oogstfeesten<br />
Voorjaar: bloesemtijd<br />
In april verandert Haspengouw in één grote<br />
kleurenzee met miljoenen bloesems zover het<br />
oog reikt. Het startsein voor heel wat feestelijke en<br />
fruitige activiteiten die de inwoners graag samen<br />
met jou delen. Zo openen heel wat fruitbedrijven,<br />
veilingen en andere fruitige locaties de deuren<br />
voor een blik achter de schermen. Je neemt deel<br />
aan fruitige picknicks en fruittochten, en volgt<br />
pittige rondleidingen.<br />
Zomer en najaar: oogsttijd<br />
In juni en juli oogsten de telers de rijpe kersen,<br />
bessen, frambozen en aardbeien. In september<br />
en oktober zijn de appels, peren en druiven aan<br />
de beurt. Pluk zelf mee met de Haspengouwse<br />
fruitboeren, volg het fruittraject van tak tot veiling,<br />
pers je eigen appelsap en zet je tanden in één van<br />
de vele oogstfestiviteiten.<br />
Fruitbrochure<br />
met bloesem- en oogstkalender 2013 GRATIS<br />
Zoveel redenen om te proeven<br />
van fruitig Haspengouw in 2013<br />
Bestel de gratis<br />
fruitbrochure<br />
De fruitbrochure met<br />
activiteitenkalender geeft je<br />
een overzicht van het hele<br />
jaarprogramma aan fruitactiviteiten<br />
in Haspengouw. Je<br />
vindt de gratis brochure in alle<br />
toeristische infokantoren van Haspengouw. Of<br />
surf naar www.toerismelimburg.be.<br />
20122642_Fruitbrochure_NC_v5.indd 1 22/01/13 11:55<br />
Tip<br />
Tip<br />
Fruitqueeste - Sint-Truiden<br />
Ga met de kids op ontdekkingstocht in<br />
het wachtbekkennatuurgebied van de Cicindria.<br />
Tijdens een korte wandeling tussen de fruitbomen<br />
los je enkele vraagjes op en ga je op zoek naar rare<br />
vogelkastjes!<br />
Start: Straeten, 3800 Sint-Truiden (Bevingen)<br />
Prijs: gratis<br />
52 53
Fruitbezoekjes<br />
het jaar rond<br />
Volg de weg van het fruit, van de mooiste boomgaarden<br />
tot in de veilingen. Je ontdekt waarom de<br />
Haspengouwse stroop zo lekker is, en waarom de<br />
Haspengouwse wijnen tot de absolute top behoren.<br />
Veilingen<br />
Veiling Borgloon - Borgloon 31<br />
Tijdens de rondleiding bezoek je de verkoopzaal en<br />
ontdek je hoe hard en zacht fruit wordt gesorteerd,<br />
verpakt en bewaard.<br />
Kernielerweg 59, 3840 Borgloon<br />
Open: rondleiding in april, mei, september en oktober:<br />
dinsdag om 10.30 u. na reservering bij Toerisme<br />
Borgloon, + 32 12 67 36 53<br />
Veiling Haspengouw 32<br />
Sint-Truiden<br />
Veiling Haspengouw is een coöperatie van telers<br />
van kwaliteitsvol hard en zacht fruit. Tijdens een<br />
rondleiding ontdek je het hele fruitproces van<br />
a tot z: van de koel- en opslagruimtes en het<br />
geautomatiseerde sorteerproces tot de computergestuurde<br />
verpakkingseenheid.<br />
Tongersesteenweg 152, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: rondleiding in april, september en oktober:<br />
dinsdag om 11 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Belgische Fruitveiling 33<br />
Sint-Truiden<br />
Sinds haar oprichting in 1990 is de Belgische<br />
Fruitveiling uitgegroeid tot de grootste Belgische<br />
organisatie van fruittelers met meer dan 1.500<br />
leden. Tijdens een rondleiding krijg je een unieke<br />
kijk achter de schermen.<br />
Montenakenweg 82, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: rondleiding in april en september: donderdag<br />
om 11 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Tip<br />
Fruitstreekmuseum 25<br />
Borgloon<br />
In het Fruitstreekmuseum duik je terug in de<br />
geschiedenis van de fruitteelt in Haspengouw. Je<br />
krijgt ook zicht op alle nevenactiviteiten van de<br />
fruitteelt. Fascinerend zijn het grote aantal relicten<br />
waaronder de oudste sorteermachine van Europa<br />
en de oudste veilingklok van België. Het museum<br />
bevindt zich in een zijgebouw op het binnenplein<br />
van abdij Mariënlof.<br />
Colenstraat 1, 3840 Borgloon (Kerniel),<br />
+ 32 12 74 72 44, www.vzw-fruitstreekmuseum.be<br />
Open: april t.e.m. september: dinsdag t.e.m.<br />
zondag van 13 - 17 u.; gesloten: maandag en Pasen<br />
Prijs: € 1
Stroopfabrieken<br />
Stoomstroopfabriek 34<br />
Borgloon<br />
De oude stoomstroopfabriek is één van de laatste<br />
restanten van de industriële verwerking van fruit tot<br />
stroop. Begin vorige eeuw was Borgloon de bakermat<br />
van de stroopfabricatie. De stoomstroopfabriek<br />
werd opgericht in 1878. In 1988 werd de bedrijvigheid<br />
stopgezet. In 2005 kocht het stadsbestuur van<br />
Borgloon de fabriek op. Twee jaar later won het<br />
gebouw de eerste editie van De Mo<strong>nu</strong>mentenstrijd<br />
op de Vlaamse tv-zender Canvas. Vandaag wordt<br />
er opnieuw op ambachtelijke wijze stroop gemaakt.<br />
Stationsstraat 54, 3840 Borgloon<br />
Open: rondleiding in april, mei en september:<br />
maandag om 15 u., na reservering bij Toerisme<br />
Borgloon, + 32 12 67 36 53<br />
Prijs: gratis<br />
Stroopstokerij Vrolingen 35<br />
Wellen<br />
Een van de laatste ambachtelijke stroopstokerijen van<br />
<strong>Vlaanderen</strong>. Ze werd opgericht in 1843. Vandaag staat<br />
hier al de vijfde generatie aan het roer. De ambachtelijke<br />
stokerij bevindt zich in een geklasseerd gebouw. Ze<br />
maakt nog altijd gebruik van de authentieke apparatuur.<br />
Het productieproces duurt 24 uur en gebeurt nog grotendeels<br />
met de hand. Het resultaat is een authentieke<br />
appel- en perenstroop zonder kleurstoffen of additieven.<br />
Steenweg op Vrolingen 45, 3830 Wellen,<br />
+ 32 12 74 56 01, www.stroopvanvrolingen.be<br />
Open: na reservering<br />
Prijs: gratis<br />
Stoomstroopfabriek Borgloon<br />
54 55
Wijndomeinen<br />
Domein Schorpion - Kortessem<br />
Deze 2 ha grote wijngaard ligt op een zuiderhelling<br />
in het hart van de fruitstreek. Het domein<br />
maakt mousserende kwaliteitswijn van Chardonnay<br />
en Pinot-Noir. Deze druivenvariëteiten worden<br />
gebruikt voor de beste champagnes. Schorpion<br />
kiest voor de traditionele methode. Hij plukt de<br />
druiven met de hand en perst ze in een verticale<br />
korfpers. Met succes. In 2008, 2009, 2010 én 2011<br />
werd Schorpion verkozen tot beste mousserende<br />
wijn van België.<br />
Kersendaelstraat 37, 3724 Kortessem (Vliermaal),<br />
+ 32 477 58 12 08, www.schorpion.com<br />
Open: na reservering<br />
Prijs: rondleiding en proeverij: € 7<br />
Wijnkasteel Genoels-Elderen<br />
Riemst<br />
In dit wijnkasteel ontdek je alles over de gerenommeerde<br />
wijnen van Genoels-Elderen. Je kunt<br />
hier ook regelmatig rondleidingen volgen. Zie<br />
pagina 48.<br />
Tip<br />
Wijndomeinen<br />
In Haspengouw liggen verschillende wijndomeinen.<br />
In Borgloon kun je een bezoek brengen<br />
aan wijndomein Cohlenberg, wijndomein<br />
De Groote Mot, wijndomein Villa Vitis, wijndomein<br />
Hoenshof, het Heuvelswijnhuisje en Domein<br />
Optimbulles. Ook wijndomein Predikaat (Sint-<br />
Truiden) en wijndomein Kitsberg (Heers) kun<br />
je bezoeken. In de fruitbrochure en activiteitenkalender<br />
ontdek je wanneer de wijndomeinen<br />
hun deuren openen voor je. Of surf naar<br />
www.toerismelimburg.be.<br />
Wijnkasteel Genoels-Elderen
Fruitig smullen<br />
Haspengouws fruit ligt aan de basis van heerlijke<br />
streekproducten en – wijnen. Chefkoks tillen er<br />
hun gerechten mee op tot in de fruithemel. En wat<br />
is er heerlijker dan een fruitige picknick midden in<br />
een boomgaard?<br />
Picknicken tussen de boomgaarden<br />
in Alden Biesen - Bilzen<br />
In de omgeving van Alden Biesen zijn heel wat<br />
leuke picknickplekjes: in het midden van een<br />
boomgaard, aan het Apostelhuis of in het Engels<br />
park met zicht op het kasteel. Breng je eigen<br />
picknick mee of bestel een korf met streekeigen<br />
producten bij Toerisme Bilzen.<br />
Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen, + 32 89 51 56 54,<br />
www.bilzen.be<br />
Open: vrij toegankelijk<br />
Prijs: picknick: vanaf € 13,50; 3 dagen op voorhand<br />
reserveren<br />
Wandel- of fietstocht met<br />
picknick - Borgloon<br />
Fiets of wandel door de fruitige natuur. Je krijgt<br />
een fiets- of wandelkaart mee én een heerlijk<br />
picknickpakket voor onderweg.<br />
Romeinse Kassei 5, 3840 Borgloon (Voort),<br />
+ 32 12 67 36 53, www.borgloon.be<br />
Open: april t.e.m. september<br />
Prijs: € 9; 3 dagen op voorhand reserveren<br />
Streekproductenwinkel 34<br />
Borgloon<br />
In de voormalige portierswoning van de<br />
stoomstroopfabriek vind je vandaag een<br />
streekproductenwinkel boordevol Haspengouwse<br />
streekproducten en fruit. Bij mooi weer kun je op<br />
vrijdag, zaterdag en zondag op het terras proeven<br />
van een heerlijke pannenkoek met Loonse stroop<br />
of de enige echte Loonse stroopwafel.<br />
Stationsstraat 54, 3840 Borgloon<br />
Open: april t.e.m. oktober: dinsdag en donderdag<br />
van 12 - 17 u., vrijdag van 12 - 18 u., zaterdag en<br />
zondag van 11 - 18 u.; november t.e.m. maart:<br />
vrijdag van 13 - 17 u.; gesloten: tussen Kerstmis en<br />
Nieuwjaar<br />
Prijs: gratis<br />
Haspengouwse picknick<br />
Wandelen en picknicken zijn de perfecte combinatie<br />
voor al wie wil genieten van de Limburgse<br />
gastvrijheid op de kleinste plekjes, midden in de<br />
Haspengouwse natuur.<br />
Reserveren: www.puurlimburg.be, 3 dagen op<br />
voorhand reserveren<br />
Afhaallocaties:<br />
• Streekproductenwinkel Borgloon,<br />
Stationsstraat 54, 3840 Borgloon<br />
• De Pastorie, Marti<strong>nu</strong>sstraat 34, 3840 Borgloon<br />
• Boerderijwinkel De Wroeter,<br />
Sint-Rochusstraat 8, 3720 Kortessem<br />
56 57
De Wroeter - Kortessem<br />
De Wroeter maakt ambachtelijke, duurzame en<br />
milieuvriendelijke producten binnen een sociaal<br />
tewerkstellingsproject. In de boerderij vind je een<br />
ruim aanbod aan zelfbereide streekproducten zoals<br />
confituur, biologisch brood, bakkerijproducten,<br />
gelei, siroop, appelsap, zuivelproducten en kaas.<br />
Naast een eigen bakkerij heeft De Wroeter ook een<br />
fruitverwerkingsatelier en de nodige aanplantingen<br />
voor biologische groenten en fruit.<br />
St. Rochusstraat 6, 3720 Kortessem,<br />
+ 32 11 37 64 47, www.dewroeter.be<br />
Open: winkel: september t.e.m. juni: maandag,<br />
woensdag, donderdag en vrijdag van 14 - 18 u. en<br />
zaterdag van 10 - 14 u.<br />
Prijs: gratis<br />
Romantische picknick<br />
Sint-Truiden<br />
Bestel een fruitige picknickrugzak bij Toerisme<br />
Sint-Truiden en ga op ontdekkingstocht door<br />
de prachtige Haspengouwse landschappen. De<br />
rugzak bevat heel wat lekkere streekproducten<br />
voor onderweg, een fiets- en wandelgids én een<br />
geheime tip voor de meest romantische picknickplaats<br />
van Haspengouw. Met liefde samengesteld.<br />
Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18,<br />
www.toerisme-sint-truiden.be<br />
Open: ja<strong>nu</strong>ari t.e.m. februari: elke dag van 10 -<br />
12.30 u. en van 13 - 16 u.; maart t.e.m. december:<br />
elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.<br />
Prijs: € 50 voor 2 pers.; € 65 voor 2 pers. incl.<br />
fietsen; 2 dagen op voorhand reserveren<br />
Tip<br />
Boomgaarden en picknickplaatsen<br />
In Haspengouw vind je heel wat boomgaarden.<br />
Een aantal van deze boomgaarden zijn toegankelijk.<br />
Daar kun je samen met je kids ravotten en<br />
het verhaal van het fruit ontdekken. Bovendien<br />
kun je er ook heerlijk picknicken. In het glooiende<br />
Haspengouwse landschap liggen nog verschillende<br />
picknickplaatsen verborgen. Meer informatie<br />
vind je in de fruitbrochure terug.<br />
Picknick in Haspengouw<br />
Sint-Truiden<br />
Slowfood in de buitenlucht. Brouwerij en stokerij<br />
Wilderen biedt een ambachtelijke streekgebonden<br />
picknickmand aan. Een origineel idee voor elke<br />
speciale gelegenheid: van romantische date over<br />
familiefeestje tot bedrijfsincentive. Bij regenweer<br />
neem je binnen plaats in een prachtig kader.<br />
Wilderenlaan 8, 3800 Sint-Truiden (Wilderen),<br />
+ 32 11 58 06 80, www.brouwerijwilderen.be<br />
Open: maart t.e.m. oktober: dinsdag t.e.m. zondag<br />
om 13 u.<br />
Prijs: € 25; 2 dagen op voorhand reserveren<br />
Streekproductenshop - Sint-Truiden<br />
Fruitsappen, bieren, wijnen, fruitjenevers en<br />
fruitlikeuren. Maar ook fruitconfituren, stroop,<br />
speculaas, advocaat en honing. Deze shop is<br />
eigenlijk een streekproductenmarkt met producten<br />
die vooral ‘fruit’ als basis hebben. Je keurt en koopt<br />
hier de beste Haspengouwse lekkernijen tegen<br />
democratische prijzen. De streekproductenshop<br />
ligt op de Grote Markt, bij Toerisme Sint-Truiden.
Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18,<br />
www.toerisme-sint-truiden.be<br />
Open: ja<strong>nu</strong>ari en februari: elke dag: van 10 -<br />
12.30 u. en van 13 - 16 u.; maart t.e.m. december:<br />
elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; gesloten:<br />
1 ja<strong>nu</strong>ari, 11 februari, 25, 26 en 31 december<br />
Streekproductenshop - Tongeren<br />
Bij Toerisme Tongeren kun je terecht voor de aankoop<br />
van streekproducten. Stroop, confituur, gelei,<br />
fruitjenevers, wijn, Limburgse bieren, Ambiorixchocolaatjes<br />
en ‘Tongerse moppen’ zijn slechts een<br />
greep uit het aanbod.<br />
Via Julia<strong>nu</strong>s 5, 3700 Tongeren, + 32 12 80 00 70,<br />
www.tongeren.be/Toerisme<br />
Open: april, mei, juni en september: maandag<br />
t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u.,<br />
zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; juli<br />
en augustus: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 -<br />
17 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.;<br />
oktober t.e.m. maart: maandag t.e.m. vrijdag van<br />
8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u. , zaterdag, zon- en<br />
feestdagen van 10 - 16 u.; gesloten: 1 en 4 ja<strong>nu</strong>ari,<br />
12 september, 15 november, 24 en 31 december<br />
vanaf 12 u., 25 en 26 december<br />
58 59
Haspengouw is een regio met een rijke<br />
geschiedenis, maar ook met alle comfort<br />
voor de hedendaagse toerist. In Bilzen,<br />
Sint-Truiden en Tongeren is het heerlijk<br />
shoppen. De kids ravotten in de leukste<br />
speeltuinen en speelparadijzen of plonzen<br />
in de zwembaden. En voor wie zich<br />
eens helemaal wil laten verwennen, zijn<br />
er de goed uitgebouwde wellnesscentra.<br />
Recreatie<br />
indoor spelen/zwemmen<br />
outdoor spelen/zwemmen
Shoppen<br />
Winkelwilligen, etalagekijkers en shopaholics halen<br />
in Haspengouw volop hun hart op. Zowel in Sint-<br />
Truiden, Tongeren als in Bilzen vind je heel wat gezellige<br />
winkelstraten en verrassende shoppingsadresjes.<br />
Bilzen<br />
Het kloppend hart van Bilzen is de Markt. De<br />
omliggende winkelstraten en het aangrenzend<br />
winkelcomplex De Klokke zijn trekpleisters voor<br />
kooplustige toeristen. Bovendien zorgen evenementen<br />
en middenstandsacties het hele jaar door<br />
voor extra beleving. Zo is er de wekelijkse woensdagmarkt,<br />
de jaarlijkse kermis, de avondmarkt, de<br />
gezellige drukte tijdens de eindejaarsperiode ...<br />
Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54,<br />
www.bilzen.be<br />
Sint-Truiden<br />
Sint-Truiden heeft niet alleen veel mo<strong>nu</strong>menten,<br />
het historische handelscentrum puilt ook uit van de<br />
winkels. De gezellige winkelstraten monden uit op<br />
de Grote Markt, de tweede grootste van België. Hier<br />
kom je op adem in een van de vele gezellige cafés of<br />
brasseries. De wekelijkse zaterdagmarkt is oergezellig.<br />
Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18,<br />
www.toerisme-sint-truiden.be<br />
Tongeren<br />
Tongeren houdt wel van stijl en design. Dat merk<br />
je aan de unieke boetiekjes en hippe winkels.<br />
In het centrum van de stad ligt de gloednieuwe<br />
Shopping Julia<strong>nu</strong>s. Leuke koopjes doe je ook op<br />
de jaarmarkten, de wekelijkse antiekmarkt en de<br />
sfeervolle boekenmarkt. Elke eerste zondag van de<br />
maand openen alle winkels de deuren voor een<br />
portie zondagshoppen.<br />
Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70,<br />
www.tongeren.be<br />
Wekelijkse markten<br />
Bilzen: woensdagvoormiddag<br />
Borgloon: dinsdagnamiddag<br />
Diepenbeek: maandagvoormiddag<br />
Sint-Truiden: zaterdagvoormiddag<br />
Tongeren: donderdagvoormiddag<br />
Antiekmarkt<br />
Tongeren: zondagvoormiddag<br />
(zie pagina 29)<br />
Speeltuinen<br />
Recreatiedomein De Alk<br />
Alken<br />
Ontspanning voor het hele gezin. De waterfietsen,<br />
roeiboten en waterfonteinen brengen verfrissing<br />
op warme dagen. Terwijl de kinderen met de<br />
gocart rijden, pikken de ouders een terrasje mee.<br />
Laagdorp 17, 3570 Alken, + 32 11 59 99 70,<br />
www.alken.be<br />
Open: de speeltuin is altijd toegankelijk.<br />
Winkeltje en betalende attracties: april, mei, juni<br />
en september: woensdag, zaterdag en zondag;<br />
paasvakantie, juli en augustus: elke dag van<br />
13 - 20 u.<br />
Prijs: gratis; minigolf: € 2; waterfietsen en roeiboten:<br />
€ 1; gocarts: € 1<br />
Speelparadijs Edelhof - Bilzen<br />
Deze speeltuin telt maar liefst 30 speeltoestellen.<br />
Van een indrukwekkend speelkasteel, een zandspeeldorp,<br />
kabelbaan en avontuurlijk touwenparcours<br />
tot een klimpiramide en speelhuisjes.<br />
Waterstraat, 3740 Bilzen (Munsterbilzen),<br />
+ 32 89 62 15 59, www.bilzen.be<br />
Open: elke dag van 10 - 20 u.<br />
Prijs: gratis<br />
60 61
Speeltuin Kinderrijck - Bilzen<br />
Een binnenspeeltuin in de sfeer van ridders, jonkvrouwen,<br />
kastelen en draken. Met de grootste indoor<br />
klimkooi van België, reuzentrampolines, klimmuur,<br />
swingride, droptower, lasershoot, springkastelen, ...<br />
Vrankrijk 22, 3740 Bilzen, www.kinderrijck.be<br />
Open: woensdag 12 - 19 u., vrijdag 15 - 22 u.,<br />
zaterdag en zondag van 10 - 19 u.; schoolvakanties:<br />
elke dag van 10 - 20 u.<br />
Prijs: 2-14 jaar: € 9 (woensdag, vrijdag en<br />
zaterdag); 2-14 jaar: € 10 (zondag); ouders en<br />
begeleiders: gratis<br />
Domein ’t Speelhof<br />
Sint-Truiden<br />
Naast de traditionele speeltuigen heeft Domein<br />
’t Speelhof ook een toestel voor mindervalide<br />
kinderen, zelfs voor rolstoelen! Een uniek stukje<br />
speeltuin in <strong>Vlaanderen</strong>!<br />
Speelhoflaan 5, 3800 Sint-Truiden<br />
Open: vrij toegankelijk<br />
Domein Nieuwenhoven<br />
Sint-Truiden<br />
Zwieren op de schommels, zoeven op de glijbanen,<br />
veren op de veerstoelen en trappen op de<br />
fietsbaan. Of je favoriete leraar of lerares imiteren<br />
in het schooltje: van een leuk domein gesproken!<br />
Engelbamp 55-57, 3800 Sint-Truiden,<br />
+ 32 11 68 64 10, www.kasteelnieuwenhoven.be<br />
Open: vrij toegankelijk<br />
Binnenspeeltuin Activ - Tongeren<br />
De kinderen ravotten in de speeltuin, terwijl de<br />
(groot)ouders hen van op het terras in het oog<br />
houden. Jong en oud kan zich ook actief uitleven<br />
met poolen, snookeren, squashen, bowlen en<br />
laserschieten.<br />
Rutterweg 63, 3700 Tongeren,<br />
+ 32 12 23 33 43, www.activ1.be<br />
Open: woensdag vanaf 12 u., vrijdag vanaf 16 u.,<br />
zaterdag, zondag, feestdagen en schoolvakanties:<br />
vanaf 10 u.<br />
Prijs: € 3,50<br />
Speeltuin stadspark De Motten<br />
Tongeren<br />
Een recreatief park met speeltuin, minigolf en<br />
pitpat, een verkeerspark, roeiboten en pedalo’s,<br />
twee visvijvers, een dierenpark en cafetaria.<br />
Kastanjewal, Tongeren, + 32 12 39 02 84,<br />
www.tongeren.be<br />
Open: elke dag van 7.30 - 21 u. (afhankelijk<br />
van het weer); vanaf april t.e.m. augustus: extra<br />
activiteiten zoals minigolf<br />
Prijs: speeltuin: gratis; minigolf: kind: € 1,50; volwassene:<br />
€ 2,50; roeiboten: kind: € 1; volwassene:<br />
€ 1,50; gocarts: € 1
Zwembaden<br />
Zwembad de Kimpel<br />
Bilzen<br />
Een vernieuwd zwembadcomplex met een wedstrijdbad,<br />
een instructiebad en een recreatiebad met twee<br />
glijbanen, whirlpool, waterstralen, onderwaterverlichting<br />
en een peuterbadje. De lange glijbaan heeft<br />
zelfs lichteffecten en een sterrenhemel.<br />
Eikenlaan 29, 3740 Bilzen, + 32 89 51 95 19,<br />
www.bilzen.be<br />
Open: maandag, dinsdag en donderdag van 16 -<br />
21 u.; woensdag van 13.30 - 21 u.; vrijdag van 16 - 22<br />
u.; zaterdag van 10 - 18 u.; zondag van 9 - 17 u.; gesloten:<br />
eerste twee weken van september en feestdagen<br />
Prijs: vrij zwemmen: € 3,50; < 4 jaar: gratis; > 4<br />
jaar: € 2; ochtend- en middagzwemmen (wedstrijdbad):<br />
€ 1,75; < 14 jaar: € 1,25<br />
Recreatiezwembad Sint-Pieter<br />
Sint-Truiden<br />
Dit sfeervol ingeklede recreatiezwembad telt twee<br />
glijbanen met opvangbad, een stromingsbad,<br />
een verwarmd buitenbad, een ploeterbad voor<br />
kleuters en een whirlpooltuin. Baantjeszwemmers<br />
doen hun ding in het grote 25-meterbad, kinderen<br />
plonzen in het instructiebad. Toekijken kan va<strong>nu</strong>it<br />
het ruime en gezellige cafetaria.<br />
Olympialaan 10, 3800 Sint-Truiden,<br />
+ 32 11 70 17 59, www.sint-truiden.be<br />
Open: maandag t.e.m. vrijdag van 10 - 22 u.;<br />
zaterdag van 10 - 20 u.; zondag van 10 - 17 u.;<br />
gesloten: 2 en 20 februari, 21 juni en feestdagen<br />
Prijs: € 4,50; < 14 jaar: € 3,50; < 3 jaar: gratis<br />
Openluchtzwembad Maupertuus<br />
Wellen<br />
Dit recreatiedomein pakt uit met een speeltuin,<br />
een vijver, een gezellig cafetaria en een openluchtnatuurbad<br />
met schuifaf.<br />
Bampstraat 11A, 3830 Wellen, + 32 11 59 74 95,<br />
www.wellen.be<br />
Open: juli t.e.m. augustus: elke dag van 10.30 - 20 u.<br />
Prijs: € 2; < 1 jaar: gratis<br />
Wellness<br />
• Visa Versa - Riemst<br />
Visésteenweg 43, 3770 Riemst, + 32 12 74 49 00,<br />
www.visa-versa.be<br />
• Aquatron - Sint-Truiden<br />
Terwouwenstraat 119, 3800 Sint-Truiden<br />
(Zepperen), + 32 11 68 08 90, aquatron.be<br />
• Thermen Sané - Tongeren<br />
Bilzersteenweg 411, 3700 Tongeren,<br />
+ 32 12 23 64 42, www.sane-thermen.be<br />
• Yolande Buekers Kuur- en<br />
Wellnesscentrum - Wellen<br />
Langstraat 31, 3830 Wellen (Berlingen),<br />
+ 32 12 74 25 75, www.kuurcentrum.be<br />
62 63
Limburgers houden van leuk gezelschap,<br />
feesten en samenkomen. Geen wonder<br />
dat er het hele jaar door bruisende<br />
evenementen plaatsvinden. Binnen of<br />
buiten, kunst of sport, cultuur of muziek,<br />
mode of natuur…. Er is zoveel te zien en<br />
te doen, dat je altijd wel een onvergetelijk<br />
evenement in je agenda kunt aankruisen.<br />
Met als bo<strong>nu</strong>s de prachtige historische<br />
decors en groene landschappen die vaak<br />
een onvergetelijke indruk nalaten.<br />
Evenementen
16 maart - 25 augustus 2013<br />
Etrusken, Una storia particulare in<br />
Tongeren<br />
Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70,<br />
www.tongeren.be/Toerisme<br />
Zie ook pagina 28<br />
15 - 23 april 2013<br />
Internationaal Vertelfestival in<br />
Bilzen<br />
Info en reservering: Alden Biesen,<br />
+ 32 89 51 93 43, www.alden-biesen.be<br />
5 mei 2013<br />
Italiaanse dag in Tongeren<br />
Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70,<br />
www.tongeren.be/Toerisme<br />
Tip<br />
Bloesem- en oogstfeesten<br />
Van april t.e.m. oktober kun je in Haspengouw aan<br />
heel wat fruitige activiteiten deelnemen. Ontdek<br />
het volledige fruitprogramma in de gratis brochure<br />
met kalender, verkrijgbaar in alle toeristische<br />
infokantoren van Haspengouw. Of surf naar<br />
www.toerismelimburg.be.<br />
20 mei 2013<br />
Haspengouwse Gordel<br />
Info: www.haspengouwsegordel.be<br />
24 mei - 22 juni 2013<br />
Zomeropera in Bilzen<br />
Info en reservering: www.zomeropera.be<br />
2 juni 2013<br />
Straattheaterfestival in Tongeren<br />
Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70,<br />
www.tongeren.be/Toerisme<br />
7 - 9 juni 2013<br />
Planten-, rozen- en moestuinfestival<br />
in Heers<br />
Info: Kasteel Hex, Kasteel 1, 3870 Heers (Heks),<br />
+ 32 12 74 73 41, www.hex.be<br />
21 - 30 juni 2013<br />
B-classic in Tongeren<br />
Info en reservering: B-classic Festival van<br />
<strong>Vlaanderen</strong>, + 32 12 80 02 15, www.b-classic.be<br />
64 65
Planten-, rozen- en moestuinfestival<br />
30 juni 2013<br />
Dag Oude Muziek in Bilzen<br />
Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54,<br />
www.bilzen.be<br />
7 juli 2013<br />
Land- en tuinbouwdag in Bilzen<br />
Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54,<br />
www.bilzen.be<br />
21 juli, 28 juli, 4 augustus en 11<br />
augustus 2013<br />
Sprookjestocht in Sint-Truiden<br />
Info: Toerisme Sint-Truiden, +32 11 70 18 18,<br />
www.toerisme-sint-truiden.be<br />
3 en 4 augustus 2013<br />
Festival ‘Bier Anders’ in Tongeren<br />
Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70,<br />
www.tongeren.be/Toerisme<br />
15 augustus 2013<br />
Haspengouwse Halfoogstfeesten<br />
Metsteren in Sint-Truiden<br />
Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18,<br />
www.toerisme-sint-truiden.be<br />
17 en 18 augustus 2013<br />
Binkfeesten in Sint-Truiden<br />
Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18,<br />
www.toerisme-sint-truiden.be<br />
31 augustus en 1 september 2013<br />
Wieler- en wandelweekend in<br />
Brouwerij en stokerij Wilderen in<br />
Sint-Truiden<br />
Info: Brouwerij en stokerij Wilderen,<br />
+ 32 11 58 66 80, www.brouwerijwilderen.be<br />
1 september 2013<br />
Ambiorixfeesten in Tongeren<br />
Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70,<br />
www.tongeren.be/Toerisme<br />
6 - 8 september 2013<br />
Schots Weekend in Bilzen<br />
Info en reservering: + 32 478 98 23 03,<br />
www.schotsweekend.be
14 - 15 september 2013<br />
Planten-, rozen- en<br />
moestuinfestival in Heers<br />
Info: Kasteel Hex, Kasteel 1, 3870 Heers (Heks),<br />
+ 32 12 74 73 41, www.hex.be<br />
15 september 2013<br />
Kunstmarkt in Bilzen<br />
Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54,<br />
www.bilzen.be<br />
20 - 23 september 2013<br />
Bloemschikhappening in Bilzen<br />
Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54,<br />
www.bilzen.be<br />
6 oktober 2013<br />
Landschapsdoedag Kasteel Duras<br />
in Sint-Truiden<br />
Info: Regionaal Landschap Haspengouw en<br />
Voeren, www.rlh.be<br />
12 oktober 2013<br />
Verhalen in het park in Bilzen<br />
Info en reservering: Toerisme Bilzen,<br />
+ 32 89 51 56 54, www.bilzen.be<br />
21 en 22 december 2013<br />
Dickens Dagen in Bilzen<br />
Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54,<br />
www.bilzen.be<br />
Dickens Dagen<br />
Tip<br />
De agenda bevat slechts een selectie van evenementen.<br />
Voor een volledig overzicht kun je terecht<br />
op www.toerismelimburg.be<br />
66 67
Praktisch<br />
Wil je maximaal genieten van je bezoek<br />
aan Limburg? Heb je nog meer advies<br />
nodig? Aarzel niet en neem contact op<br />
met het toeristisch infokantoor.
Toeristische<br />
infokantoren<br />
Tongeren<br />
Het Toeristisch Onthaal Limburg is dé plek voor meer informatie bij je vakantie in Limburg:<br />
tips, logeeradressen, brochures, kaartmateriaal en inspirerende boeken. Maar ook<br />
interactieve suggesties via filmpjes en audio. Kijk en beleef wat de regio voor je in petto<br />
heeft. Handig als je geen enkel hoogtepunt wilt missen.<br />
Toerisme Bilzen<br />
Toeristisch Onthaal Limburg<br />
Alden Biesen<br />
Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven),<br />
+ 32 89 51 56 54, www.bilzen.be<br />
Open: april t.e.m september: elke dag van 9 -<br />
17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.;<br />
gesloten: 1 ja<strong>nu</strong>ari en 25 december<br />
Toerisme Sint-Truiden<br />
Toeristisch Onthaal Limburg<br />
Grote Markt, 3800 Sint-Truiden,<br />
+ 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be<br />
Open: ja<strong>nu</strong>ari t.e.m. februari: elke dag van 10 -<br />
12.30 u. en 13 - 16 u.; maart t.e.m. december: elke<br />
dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; gesloten: 1<br />
ja<strong>nu</strong>ari, 11 februari, 25, 26 en 31 december<br />
Toerisme Tongeren<br />
Toeristisch Onthaal Limburg<br />
Tongeren<br />
Via Julia<strong>nu</strong>s 5, 3700 Tongeren,<br />
+ 32 12 80 00 70, www.tongeren.be<br />
Open: april, mei, juni en september: maandag<br />
t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u.;<br />
zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; juli en<br />
augustus: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 17 u.,<br />
zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.;<br />
oktober t.e.m. maart: maandag t.e.m. vrijdag van<br />
8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u.; zaterdag, zon- en<br />
feestdagen van 10 - 16 u.; gesloten: 1 en 4 ja<strong>nu</strong>ari,<br />
12 september, 15 november, 24 en 31 december<br />
vanaf 12 u., 25 en 26 december<br />
Toerisme Borgloon<br />
Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53,<br />
www.borgloon.be<br />
Open: april t.e.m. september: maandag t.e.m.<br />
vrijdag van 9 - 12 u. en van 12.30 - 17 u., zaterdag,<br />
zon- en feestdagen van 10 - 12 u. en van 12.30 -<br />
17 u.; oktober t.e.m. maart: maandag t.e.m. vrijdag<br />
van 9 - 12 u. en van 13 - 16 u., zaterdag, zon- en<br />
feestdagen van 10 - 12 u. en van 13 - 16 u.<br />
Toerisme Riemst<br />
Tongersesteenweg 8, 3770 Riemst,<br />
+ 32 12 44 03 75, www.toerismeriemst.be<br />
Open: maandag en woensdag van 9 - 12.30 u.<br />
en van 13.30 - 16.30 u., dinsdag van 9 - 12.30 u.,<br />
donderdag van 9 - 12.30 u. en van 13.30 - 19.30 u.<br />
(in juli en augustus van 13.30 - 16.30 u.), vrijdag van<br />
9 - 15 u., van 15 juni t.e.m. 31 augustus: zaterdag en<br />
zondag van 10 - 15 u.<br />
68 69
Haspengouw<br />
hoe geraak je er?<br />
• Met de wagen<br />
Drie autosnelwegen voeren je snel naar Haspengouw:<br />
de E40 in het zuiden en de E313 en E314<br />
in het noorden. Door Haspengouw lopen twee<br />
steenwegen als hoofdaders: de steenweg tussen<br />
Sint-Truiden en Tongeren (N 79) en de steenweg<br />
tussen Sint-Truiden en Luik (N 3). Deze wegen zijn<br />
het ideale oriëntatiepunt. Wil je de echte charme<br />
van Haspengouw beleven? Dan wijk je er best<br />
van af. Het ware Haspengouw ontdek je pas op de<br />
kleine dorps- en veldwegen.<br />
• Met de trein of bus<br />
Haspengouw is goed bereikbaar met de trein. Er<br />
is de lijn Hasselt-Diepenbeek-Bilzen-Tongeren en<br />
de lijn Hasselt-Alken-Sint-Truiden. Meer info over<br />
de dienstregelingen vind je op www.nmbs.be.<br />
Haspengouw is ook vlot bereikbaar per bus. Meer<br />
info over de lijnen en dienstregelingen vind je op<br />
www.delijn.be.
Tip<br />
Jouw mening is een overnachting<br />
waard<br />
Vul onze online-enquête in. Het duurt maar enkele<br />
mi<strong>nu</strong>utjes. Zo maak je kans op een gratis verblijf in<br />
Limburg ter waarde van € 250!<br />
www.toerismelimburg.be/jouwmeningtelt<br />
70 71
Trefwoorden<br />
Algemeen<br />
Fietsen door fruitig Haspengouw ....................................................................... 14<br />
Fietsen door het rijke verleden van Haspengouw ............................................. 14<br />
Fietsbox Limburg ................................................................................................. 11<br />
Fietskaart Limburg ............................................................................................... 11<br />
Wandelbox Limburg ............................................................................................ 18<br />
Wandelbox Greenspots en landschapsdoeboek ................................................ 20<br />
Alken<br />
Fietsonthaal- en servicepunt Recreatiedomein De Alk ..................................... 12<br />
Recreatiedomein De Alk ............................................................................ 61<br />
Terra Fecunda ....................................................................................................... 15<br />
Wandelen Mombeekvallei ................................................................................. 21<br />
Bilzen<br />
Bezoekerscentrum De Landschapsruiter ............................................................ 42<br />
Fietsonthaal- en servicepunt landcommanderij Alden Biesen ........................ 12<br />
Greenspot Alden Biesen ...................................................................................... 17<br />
Greenspot Munsterbos ........................................................................................ 17<br />
Groene wagentjes ................................................................................................ 24<br />
Landcommanderij Alden Biesen......................................................................... 41<br />
Picknicken tussen de boomgaarden in Alden Biesen ........................................ 57<br />
Shoppen .............................................................................................................. 61<br />
Sint-Mauritiuskerk ............................................................................................. 42<br />
Speelparadijs Edelhof ................................................................................. 61<br />
Speeltuin Kinderrijck .................................................................................. 62<br />
Stadswandeling ................................................................................................... 42<br />
Taalmuseum Tesi Sama<strong>nu</strong>nga ............................................................................ 42<br />
Toerisme Bilzen ..........................................................................................40 en 69<br />
Toeristische Shuttle .............................................................................................. 24<br />
Wekelijkse markt .................................................................................................. 61<br />
Zwembad De Kimpel ................................................................................. 63<br />
Borgloon<br />
Abdij Mariënlof .................................................................................................... 44<br />
Audiowandelroute .............................................................................................. 45<br />
Fruitstreekmuseum .............................................................................................. 54<br />
Greenspot Grootloon ........................................................................................... 18<br />
Greenspot Rullingen ............................................................................................ 18<br />
Haspengouwse picknick ...................................................................................... 57<br />
Huifkartocht .......................................................................................................... 24<br />
Kapel van Helshoven ........................................................................................... 44<br />
Kasteel van Rullingen .......................................................................................... 44<br />
pit .......................................................................................................................... 45<br />
Retro VW-bus ....................................................................................................... 24<br />
Spijkerwandeling de route van de strooplekker ................................................ 45<br />
Stoomstroopfabriek ............................................................................................. 55<br />
Streekproductenwinkel ........................................................................................ 57<br />
Toerisme Borgloon ............................................................................................... 69<br />
Veiling Borgloon ................................................................................................... 54<br />
Wandel- of fietstocht met picknick .................................................................... 57<br />
Wekelijkse markt .................................................................................................. 61<br />
Diepenbeek<br />
Sint-Servaaskerk .................................................................................................. 49<br />
Wekelijkse markt .................................................................................................. 61
Gingelom<br />
Toeren tussen tumuli ........................................................................................... 49<br />
Wandelgebied Cicindria ...................................................................................... 21<br />
Heers<br />
Greenspot Heks .................................................................................................... 19<br />
Greenspot Mettekoven ........................................................................................ 19<br />
Kasteel Hex ........................................................................................................... 50<br />
Onze-Lieve-Vrouwe Ten Hemelopneming ........................................................ 49<br />
Wandelen Hornebos ............................................................................................ 21<br />
Hoeselt<br />
Greenspot Vrijhern ............................................................................................... 19<br />
Kluis van Vrijhern .................................................................................................. 51<br />
Kortessem<br />
De Wroeter ............................................................................................................ 58<br />
Domein Schorpion ............................................................................................... 56<br />
Greenspot Zammelen .......................................................................................... 19<br />
Haspengouwse picknick ...................................................................................... 57<br />
Romaans kerkje Wintershoven ............................................................................ 51<br />
Wandelen Nietelbroeken ..................................................................................... 21<br />
Riemst<br />
Fort van Eben-Emael ........................................................................................... 22<br />
Grotchampignons ................................................................................................ 47<br />
Heilige Grafkapel .................................................................................................. 47<br />
Mergelgrotten Kanne ........................................................................................... 46<br />
Mergelgrotten Zichen-Zussen-Bolder ................................................................ 47<br />
Sint-Severi<strong>nu</strong>skapel ............................................................................................. 47<br />
Spotter Zichen-Zussen-Bolder ............................................................................ 47<br />
Toeren met Tripy ................................................................................................... 24<br />
Toerisme Riemst ................................................................................................... 69<br />
Visa Versa .............................................................................................................. 63<br />
Wandelen tussen Jeker en Maas Sint-Pietersberg ............................................. 22<br />
Waterburcht Millen .............................................................................................. 48<br />
Wijnkasteel Genoels-Elderen ............................................................................. 48<br />
Sint-Truiden<br />
Abdijsite met abdijtoren ...................................................................................... 33<br />
Abtsvleugel en keizerszaal .................................................................................. 34<br />
Academiezaal ....................................................................................................... 33<br />
Aquatron ............................................................................................................... 63<br />
Ballonvaarten ....................................................................................................... 25<br />
Basiliek van Kortenbos ......................................................................................... 35<br />
Belgische Fruitveiling .......................................................................................... 54<br />
Brouwerij Kerkom ................................................................................................ 38<br />
Brouwerij en stokerij Wilderen ............................................................................ 38<br />
Château de la Motte ............................................................................................. 37<br />
Domein Nieuwenhoven ...................................................................37 en 62<br />
Domein ‘t Speelhof ...........................................................................37 en 62<br />
Festraetsuurwerk ................................................................................................. 34<br />
Fietsonthaal- en servicepunt Sint-Truiden ......................................................... 12<br />
Fietstaxi ................................................................................................................. 25<br />
Fietsqueeste .......................................................................................................... 14<br />
Fruittoerbus .......................................................................................................... 25<br />
Fruitqueeste .......................................................................................................... 53<br />
Greenspot Nieuwenhoven ................................................................................... 20<br />
Haspengouw-toerbus ......................................................................................... 25<br />
I-queeste .............................................................................................................. 39<br />
72 73
Kerk van Wilderen ................................................................................................ 36<br />
Minderbroederskerk ............................................................................................ 36<br />
Museum De MINDERE ............................................................................... 36<br />
Onze-Lieve-Vrouwekerk met schatkamer ......................................................... 35<br />
Provinciaal Museum Begijnhofkerk .................................................................... 34<br />
Picknick in Haspengouw ..................................................................................... 58<br />
Recreatiezwembad Sint-Pieter .................................................................. 63<br />
Romantische picknick .......................................................................................... 58<br />
Shoppen .............................................................................................................. 61<br />
Sint-Eucheriuskapel van Brustem ...................................................................... 36<br />
Sint-Gangulfuskerk .............................................................................................. 35<br />
Sint-Genovevakerk ............................................................................................... 35<br />
Sint-Maartenkerk ................................................................................................. 35<br />
Sint-Pieterskerk .................................................................................................... 35<br />
Stadswandeling met gids.................................................................................... 38<br />
Stadsqueeste .............................................................................................. 39<br />
Stayenmolen ........................................................................................................ 37<br />
Streekproductenshop ........................................................................................... 58<br />
Thermen Sané ...................................................................................................... 63<br />
Toerisme Sint-Truiden ................................................................................32 en 69<br />
Trudo mo<strong>nu</strong>mentenwandeling ................................................................. 39<br />
Trudopas ............................................................................................................... 33<br />
Veiling Haspengouw............................................................................................ 54<br />
Wandelgebied Cicindria ...................................................................................... 21<br />
Wandelgebied Fruitvallei .................................................................................... 22<br />
Wandelgebied Gelmen........................................................................................ 23<br />
Wandelen ’t Speelhof .......................................................................................... 22<br />
Wekelijkse markt .................................................................................................. 61<br />
Tongeren<br />
Agnetenklooster ................................................................................................... 31<br />
Antiekmarkt.......................................................................................................... 29<br />
Begijnhof .............................................................................................................. 30<br />
Begijnhofmuseum Beghina ................................................................................ 31<br />
Binnenspeeltuin Activ ................................................................................ 62<br />
De Etrusken, Una storia particulare ..................................................................... 28<br />
Gallo-Romeins Museum ........................................................................... 28<br />
Mijlpaalroute ........................................................................................................ 31<br />
Moerenpoortmuseum ......................................................................................... 30<br />
Onze-Lieve-Vrouwebasiliek ................................................................................ 29<br />
Sint-Janskerk ........................................................................................................ 29<br />
Stadspark De Motten ................................................................................. 62<br />
Streekproductenshop ........................................................................................... 59<br />
Toeren met Tripy ................................................................................................... 24<br />
Toerisme Tongeren .....................................................................................27 en 69<br />
Thermen Sané ...................................................................................................... 63<br />
Wandelen Berg..................................................................................................... 23<br />
Wandelen Beukenberg ........................................................................................ 23<br />
Wandelen Lauw ................................................................................................... 23<br />
Wekelijkse markt .................................................................................................. 61<br />
Wellen<br />
Neogotische kapel ............................................................................................... 51<br />
Sint-Rochuskerk ................................................................................................... 51<br />
Stroopstokerij Vrolingen ....................................................................................... 55<br />
Openluchtzwembad Maupertuus ............................................................ 63<br />
Yolande Buekers Kuur- en wellnesscentrum ..................................................... 63
Eindhoven<br />
Hamont-Achel<br />
Lommel Neerpelt<br />
Overpelt<br />
Bocholt<br />
Peer<br />
Ham<br />
Tessenderlo<br />
Antwerpen<br />
Leuven<br />
Brussel<br />
Brussel<br />
Luik<br />
Aken<br />
Voeren<br />
E313<br />
E314<br />
E40<br />
E40<br />
E25<br />
E314<br />
E25<br />
E313<br />
Aken<br />
Heerlen<br />
Keulen<br />
Lummen<br />
Halen<br />
Herk-de-Stad<br />
Nieuwerkerken<br />
Alken<br />
Wellen<br />
Zonhoven<br />
Diepenbeek<br />
Hasselt Zutendaal<br />
Lanaken<br />
Riemst<br />
Tongeren<br />
Herstappe<br />
Hoeselt<br />
Kortessem<br />
Borgloon<br />
Gingelom<br />
Heers<br />
Genk<br />
Bilzen<br />
St-Truiden<br />
Bree<br />
Kinrooi<br />
Maaseik<br />
Meeuwen-Gruitrode<br />
Opglabbeek<br />
Maasmechelen<br />
Houthalen-Helchteren<br />
As<br />
Dilsen-Stokkem<br />
Hechtel-Eksel<br />
Leopoldsburg<br />
Beringen<br />
Heusden-Zolder<br />
Maas<br />
Maas<br />
HASPENGOUW IN LIMBURG<br />
Limburg in de Euregio<br />
Hasselt<br />
Brugge<br />
Brussel<br />
Gent<br />
Charleroi<br />
Luik<br />
Antwerpen<br />
Aken<br />
Maastricht<br />
Keulen<br />
Eindhoven<br />
B<br />
F<br />
L<br />
D<br />
NL
colofon<br />
Deze ontdekkingsgids is een uitgave van Toerisme Limburg vzw,<br />
Universiteitslaan 3, 3500 Hasselt, + 32 11 30 55 00.<br />
Verantwoordelijke uitgever: Willy Orlandini, Permekelaan 5, 3500 Hasselt<br />
Fotografie: Kristien Wintmolders, Sarie van den Bossche, Josi Grosemans, Eddy Daniëls, Archief Toerisme Limburg,<br />
Koen De Langhe, RLH en de toeristische infokantoren van Haspengouw<br />
Cartografie: Gentle<br />
Realisatie: www.impuls-communicatie.be<br />
Redactie: Johan Veldeman, Alfabetweter<br />
Eindredactie: Toerisme Limburg<br />
D/2013/1504/01<br />
Deze brochure is met de grootste zorg samengesteld. Toerisme Limburg vzw is<br />
niet aansprakelijk voor eventuele wijzigingen en/of onjuistheden in de opgenomen<br />
gegevens. De ontdekkingsgids kwam tot stand met medesubsidiëring van<br />
Provincie Limburg en de gemeenten van Haspengouw.<br />
www.toerismelimburg.be