23.09.2013 Views

Accountant Worden 11

Accountant Worden 11

Accountant Worden 11

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ACCoUntAnt<br />

WORDEN<br />

“ons werk is<br />

ver gelijkbaar<br />

met dat van<br />

rechercheurs”<br />

NED<br />

okt 20<strong>11</strong>-<strong>11</strong><br />

Hoe ziet de<br />

administratie van<br />

de brutaalste<br />

omroep eruit?<br />

studenten magazine over accountants<br />

Beleggen in<br />

europese parkeergarages<br />

met<br />

Jeff Holland RA<br />

los de case<br />

op en win<br />

een iTunes-bon<br />

t.w.v. € 50,-


wat is een accountant? Een eeuwigheid geleden, zo rond de jaren 60<br />

van de vorige eeuw, waren er wel 15 beroepsverenigingen die daar allemaal<br />

het hunne over dachten. Daar kwam in 1974 een eind aan met een wet<br />

voor het accountantsberoep. Sinds die tijd bestonden er twee beschermde<br />

accountantstitels: AA en RA.<br />

Er was een groot verschil tussen deze<br />

twee titels. De eisen die aan RA’s, ofwel<br />

registeraccountants, werden gesteld,<br />

waren hoger en zij mochten als enige de<br />

jaarrekeningen van grote bedrijven<br />

controleren. De werkzaamheden van<br />

AA’s waren gevarieerder. Zij waren de<br />

vertrouwenspersonen van ondernemers<br />

in het mkb en hielden zich bijvoorbeeld<br />

ook bezig met belastingen. In 1999<br />

werden de eisen voor de twee soorten<br />

accountants gelijkgesteld en in 2007<br />

werden ook de opleidingseisen op elkaar<br />

afgestemd. Wettelijk is er geen verschil<br />

meer tussen AA-<strong>Accountant</strong>s en register-<br />

accountants. En ook in de dagelijkse<br />

praktijk zijn er meer overeenkomsten<br />

dan verschillen. De mkb-accountant mag<br />

ook controleren, AA’s en RA’s werken<br />

gebroederlijk bij hetzelfde bedrijf (pag. 4),<br />

ze hebben soort gelijke motivaties als<br />

ze voor zichzelf beginnen (pag. 28) en<br />

RA’s doen tegenwoordig heel wat meer<br />

dan alleen controleren (pag. 24).<br />

P.S. Heb je vragen, opmerkingen of een goed idee voor het volgende nummer? Mail me dan op<br />

2<br />

OEPS... In het vorige nummer stond een artikel over topschaatser stefan groothuis. een daarbij<br />

geplaatste foto van hem in zijn schaatspak was door ons bewerkt. Dat vond zijn sponsor niet leuk en<br />

dat begrijpen wij best. Hier zie je stefan in volle glorie.


Sinds vorig jaar delen alle geregistreerde<br />

accountants in Nederland zelfs één<br />

beroepsvereniging, de NBA (pag. 27).<br />

En vanaf dit nummer dus ook één maga-<br />

zine: <strong>Accountant</strong> <strong>Worden</strong>.<br />

<strong>Accountant</strong> <strong>Worden</strong> is de opvolger van<br />

AA-Zine. In dit blad lees je alles over<br />

het beroep van accountant. We kijken<br />

naar het samenstel- en advieswerk en<br />

we duiken in de auditpraktijk. We praten<br />

met accountants die werken bij de ‘big<br />

four’, bij kleine kantoren, bij overheden<br />

én in het bedrijfsleven. We zetten je zelfs<br />

aan het denken over de basis van het vak<br />

(pag. 10). En natuurlijk vertellen we hoe<br />

je zelf de titel kunt bemachtigen; het blad<br />

heet niet voor niets <strong>Accountant</strong> <strong>Worden</strong>.<br />

Ik denk dat het een prachtig magazine is Groetjes, Sanne<br />

geworden. Misschien wil je nadat je het<br />

gelezen hebt ook verder in de accoun-<br />

tancy of denk je: dat nooit. Ik hoop dat<br />

je in ieder geval een beter beeld hebt<br />

gekregen van de vele mogelijk-<br />

heden die dit beroep biedt.<br />

Ik wens je veel leesplezier!<br />

s.vanderschee@nba.nl of tweet met @wordaccountant. We kunnen je input goed gebruiken!<br />

3


“<br />

bij mijn klanten<br />

in de hotelbranche<br />

slaaP ik weleens<br />

4<br />

”<br />

foto gemaakt bij Park Plaza Vondelpark, Amsterdam


AnneMartine Verloop koos na haar vwo voor<br />

de Hogere Hotelschool en daarna voor een universitaire<br />

studie Economie, die ze afsloot met Accountancy.<br />

Ze werkt al 4 jaar fulltime als RA<br />

bij Mazars in Amsterdam. In haar<br />

klantenpakket zitten zo’n 20<br />

klanten, verspreid over Nederland.<br />

”Er zit een bouwonderneming bij,<br />

een museum en een aantal hotels.<br />

Die laatste klanten heb ik ook<br />

gekregen omdat ik die wereld al<br />

een beetje kende.”<br />

On tour<br />

Tussen oktober en april zit Anne-<br />

Martine amper op kantoor in<br />

Amsterdam, maar is ze op tournee.<br />

Aan het werk bij de klanten.<br />

”Vrijwel elke week zit je dan bij een<br />

ander bedrijf om controles voor<br />

te bereiden en uit te voeren. Meestal<br />

in een team van 3 mensen. Als<br />

we in het zuiden van het land zijn,<br />

blijf ik bij mijn klanten slapen.<br />

Tenminste, als ze een hotel hebben.”<br />

Veel overleggen<br />

“Als je voor het eerst bij een<br />

bedrijf binnenstapt, voel je soms<br />

enige argwaan. Komen die accountants<br />

ons op de vingers kijken?<br />

Maar dat verandert snel als je<br />

overlegt met de financiële mensen<br />

en uitlegt wat de bedoeling is.<br />

Of met andere werknemers, zoals<br />

met de bediening of receptionistes.<br />

Ook zij hebben invloed op de<br />

jaarrekening, bijvoorbeeld als ze<br />

zelfstandig kunnen bepalen of<br />

hotelgasten in een rustig weekend<br />

korting krijgen.”<br />

De kick van controleren<br />

“Als RA ben je primair verantwoordelijk<br />

voor de controle van de<br />

cijfers. Hoe komen ze tot stand?<br />

Wat leggen ze in dit bedrijf vast<br />

en wat niet? Vastleggen, daar zijn<br />

we erg op gefocust. Als je iets<br />

niet vastlegt, heb je het ook niet<br />

gedaan. Dat geldt helemaal voor<br />

ons werk. Je kijkt naar mensen,<br />

naar processen, naar informatiestromen.<br />

Natuurlijk, wij werken<br />

voor onze klanten en zullen die,<br />

als de regels dat toestaan, altijd<br />

helpen. Maar bovenal voel je je<br />

verantwoordelijk voor de kwaliteit<br />

van de cijfers die een bedrijf naar<br />

buiten brengt. Betrouwbare cijfers,<br />

daar hebben stakeholders recht<br />

op. En de maatschappij. In die zin<br />

is ons werk vergelijkbaar met<br />

dat van rechercheurs of rechters:<br />

we doen aan waarheidsvinding.<br />

Dat doel mag voor sommigen<br />

abstract klinken, mij geeft het<br />

voldoening. Al sluit ik niet uit dat<br />

verpleeg- en verloskundigen<br />

vaker bloemen krijgen dan wij,<br />

accountants. Als een klant tevre-<br />

“na 4 jaar ben ik<br />

in dit vak alles-<br />

behalve uitgeleerd”<br />

den is over het efficiënte verloop<br />

van een controle, ben ik blij.<br />

Zeker als je controleert én af en<br />

toe adviseert.”<br />

Seizoenswerk?<br />

“In de winter is het hard werken,<br />

en maak je lange dagen. 9 uur<br />

’s avonds thuiskomen is dan heel<br />

normaal. In het voorjaar en de<br />

zomer is het iets rustiger, dan ben<br />

ik op kantoor in Amsterdam en<br />

heb ik tijd om mijn vakkennis<br />

verder te verdiepen. Ja, na 4 jaar<br />

ben ik in dit vak allesbehalve<br />

uitgeleerd. In de zomer heb je ook<br />

tijd om alle gemaakte overuren<br />

om te zetten in vakantiedagen.<br />

Volgende week zaterdag stap ik<br />

op het vliegtuig naar Peru en<br />

Bolivia. Het harde werken wordt<br />

dus zeker beloond.”<br />

www.werkenbijmazars.nl<br />

5


6<br />

“<br />

wij Zijn dÉ<br />

vertrouwens Personen<br />

van ondernemers<br />


Johan van Run deed hbo Accountancy in Breda,<br />

werkte 5 jaar bij Deloitte en stapte daarna<br />

over naar Mazars. Op de vestiging in Eindhoven werkt<br />

hij nu zes jaar, als junior manager.<br />

Hij hoopt dit jaar af te studeren<br />

als AA-<strong>Accountant</strong>. Hij zet zich in<br />

voor zo’n 50 klanten in het mkb,<br />

vrijwel allemaal Directeur<br />

Grootaandeelhouders (DGA’s) die<br />

verantwoordelijk zijn voor 150<br />

verschillende BV’s. Veel van zijn<br />

klanten zijn actief in de bouw.<br />

Aannemers, installatiebedrijven<br />

en wegenbouwbedrijven, maar er<br />

zitten ook garagehouders, restaurants<br />

en een vakantiebedrijf<br />

tussen. “Ze zijn soms wat directer<br />

dan de gemiddelde cliënt, denk ik,<br />

maar minstens zo daadkrachtig.”<br />

Uiteenlopende vragen<br />

Johan kent zijn klanten stuk voor<br />

stuk persoonlijk. “Al is hun band<br />

met mijn baas, die partner/aandeelhouder<br />

is en hen al jaren adviseert,<br />

ongetwijfeld nog inniger.<br />

In de basis ben ik verantwoordelijk<br />

voor het opstellen van de jaarrekeningen<br />

en aangiften inkomstenbelasting<br />

en vennootschapsbelasting<br />

van de ondernemer.<br />

Maar uiteindelijk wordt de echte<br />

toegevoegde waarde geleverd<br />

bij de advisering. Ik ben voor de<br />

klanten het eerste aanspreekpunt,<br />

de relatiebeheerder en een<br />

sparringpartner. Ze stellen je de<br />

meest uiteenlopende vragen, van<br />

zakelijk tot privé: zijn onze uurtarieven<br />

niet te hoog? Hoe zie jij<br />

de toekomst van mijn bedrijf?<br />

En zeker de laatste tijd: hoe moet<br />

het nu verder, hoe lang kan ik het<br />

volhouden om verlies te lijden?<br />

Moet ik overwegen een van de<br />

BV’s failliet te laten gaan? Ik kan<br />

mijn mensen niet aan het werk<br />

houden, wat kunnen we doen?”<br />

Denken over dilemma’s<br />

“In dit vak leer je de grote dilemma’s<br />

van ondernemers kennen.<br />

Neem een aannemer die een grote<br />

klus wil binnenhalen en een<br />

aanbesteding moet winnen. Hoe<br />

scherper je offreert, hoe groter<br />

de kans op die klus. En tegelijkertijd<br />

op een faillissement. Moeten<br />

er dan mensen uit, vragen ze je<br />

wel eens. Jan en Peter werken zich<br />

al 30 jaar te pletter voor me en<br />

zolang Ted geen 40 graden koorts<br />

heeft, zit hij op de zaak.<br />

Vergeet niet dat kleine bedrijven<br />

soms nog grote families zijn.<br />

Regelmatig moet ik een ondernemer<br />

voor bereiden op het<br />

zogenaamde kleiner groeien om<br />

rendabel te blijven.”<br />

Dicht bij de ondernemer<br />

“Het mooie van dit vak is: wij zijn<br />

dé vertrouwenspersonen van de<br />

ondernemers. Meer nog dan hun<br />

bankiers of wie dan ook. In financieel<br />

opzicht geven ze zich helemaal<br />

bloot, zakelijk en privé. Het<br />

is van belang ervoor te zorgen<br />

“ik moest een klant<br />

vertellen dat hij 2 ton<br />

verlies had geleden”<br />

dat de ondernemer jou vertrouwt.<br />

Hoe meer je hoort, hoe beter je<br />

kunt adviseren. Als een ondernemer<br />

het moeilijk heeft, voel je<br />

met ze mee. Natuurlijk: als een<br />

bedrijf dreigt om te vallen, kan<br />

zelfs de knapste accountant dat<br />

vaak niet voorkomen. Waar het<br />

om gaat, is dat je problemen<br />

tijdig signaleert, anticipeert en<br />

vooruitdenkt.<br />

Ik heb een klant met wie alles<br />

goed leek te gaan, hij had volop<br />

werk, maar zijn eigen administratie<br />

was niet helemaal deugdelijk. Ik<br />

moest hem vertellen dat hij 2 ton<br />

verlies had geleden. Hij kon het<br />

zich aanvankelijk niet voorstellen,<br />

dus moet je dat behoedzaam toelichten.<br />

Als hij je dan dankbaar is<br />

voor een helder inzicht, kan dat<br />

echt voldoening geven. Ja, je band<br />

met ondernemers die problemen<br />

hebben, is vaak hechter en intensiever<br />

dan met de meest succesvolle.<br />

Al kunnen die ook zorgen en<br />

vragen hebben. Maar wat kan een<br />

huisarts betekenen voor mensen<br />

die nooit iets mankeren?”<br />

www.werkenbijmazars.nl<br />

7


8<br />

OP DE LADDER<br />

stArter<br />

MIDCAreer MIDCAreer<br />

toPCAreer<br />

lenny severins<br />

kantoor dinkelberg & kuipers<br />

accountants en<br />

belastingadviseurs,<br />

son en breugel<br />

www.dinkelberg-kuipers.nl<br />

leeftijd 32 jaar<br />

functie relatiemanager<br />

leasewagen toyota prius<br />

woonplaats valkenswaard<br />

hobby bezig met<br />

motorrijlessen<br />

werkt sinds 2001<br />

“IK HAD VOLDOENDE BAGAGE IN HUIS,<br />

MAAR NOG NOOIT EEN<br />

HELE JAARREKENING GEDAAN”<br />

WAAR BEN JE NU MEE BEZIG? “Ik ben bezig met een<br />

jaar rekening. Verder ben ik alles aan het afronden voor mijn<br />

vakantie. We zitten nu in de vakantieperiode, dus gelukkig hoef<br />

ik slechts twee of drie klanten over te dragen aan collega’s.”<br />

WAAROM HEB JE GEKOZEN VOOR ACCOUNTANCY?<br />

“Mijn ouders hebben een eigen bedrijf, daar heb ik vroeger<br />

vaak de accountant langs zien komen. Zelf was ik goed met<br />

cijfers, daarom koos ik voor de richting boekhouden. Gaandeweg<br />

kwam ik erachter dat boekhouden voor mij niet genoeg<br />

is. Na de SPD ben ik daarom begonnen aan de postdoctoraalstudie<br />

AA en de Praktijkopleiding.”<br />

WAT VOND JE HET GROOTSTE VERSCHIL TUSSEN<br />

DE OPLEIDING EN DE PRAKTIJK? “Er is een groot verschil<br />

tussen theorie en praktijk. Toen ik na mijn SPD-opleiding<br />

bij Deloitte begon, was een van m’n eerste opdrachten om<br />

een jaarrekening samen te stellen. Ik had geen idee waar ik<br />

moest beginnen. Ik had voldoende bagage in huis, maar nog<br />

nooit een hele jaarrekening gedaan. Zulke dingen moet je<br />

gewoon een keer in de praktijk hebben gedaan.”<br />

WAT IS DE BESTE TIP DIE JE OOIT KREEG? “Je kunt<br />

niet alles zelf weten, ook al zit je jaren in het vak. Wees dus<br />

niet bang om naar collega’s te stappen. Deze tip kreeg ik van<br />

mijn oude baas bij Deloitte en ik heb er altijd veel aan gehad.”<br />

WAT IS JE GROOTSTE BLUNDER? “Ik heb eens een klant<br />

met de verkeerde naam aangesproken. Ik verwarde hem met<br />

zijn broer. Dat was wel even gênant.”<br />

WAAR ZIE JE JEZELF OVER 10 JAAR? “Ik heb me dan<br />

verder bekwaamd in het adviseren van ondernemers en ben<br />

vennoot. Bij een kleiner accountantskantoor. Hoewel ik in<br />

mijn Deloitte-tijd veel heb geleerd – het is een fantastische<br />

leerschool – heb ik ook ervaren dat een groot kantoor niets<br />

voor mij is.”<br />

Onder de streep Uit het Accountancy Beloningsonderzoek 2010 blijkt dat startende accountants gemiddeld zo’n<br />

23.000 euro verdienen. Na zes jaar stijgt dat tot een bedrag tussen 53.500 en 71.500. <strong>Accountant</strong>s met meer dan 15 jaar<br />

werkervaring incasseren gemiddeld tussen 85.000 en 137.500 euro.


3<br />

1<br />

7<br />

Als accountant<br />

ben je de hele dag<br />

aan het rekenen<br />

Natuurlijk heb je veel met cijfers te maken, maar het<br />

beroep houdt veel meer in. Het gaat over bedrijven<br />

en over de mensen achter die bedrijven. Je kijkt naar<br />

elk aspect, niet alleen naar de omzetcijfers.<br />

4<br />

Als accountant<br />

werk je bij<br />

een accountants -<br />

kantoor<br />

Minder dan de helft van de accountants<br />

werkt bij een accountantskantoor. Met de<br />

titel op zak kun je ook aan de slag bij<br />

een bedrijf, de overheid of een organisatie.<br />

Bijvoorbeeld als financieel directeur.<br />

Accountancy<br />

is saai<br />

Iedere klant is anders en elke dag<br />

heb je weer met andere uitdagingen<br />

te maken. De ene dag zit je bij een<br />

platenmaatschappij, de andere bij<br />

een transportbedrijf.<br />

<strong>Accountant</strong>s<br />

zijn contactgestoord<br />

Hoe leg je een complexe eigendomsstructuur<br />

uit aan een ondernemer? Hoe maak je de bank<br />

duidelijk wat de sterke punten zijn van een<br />

ondernemingsplan? Een accountant is elke dag<br />

bezig met communiceren. Wie daar slecht in is,<br />

kan waarschijnlijk beter een ander vak kiezen.<br />

6<br />

2<br />

<strong>Accountant</strong> is<br />

een beroep<br />

voor mannen<br />

Nog steeds zijn mannen oververtegenwoordigd<br />

bij de accountantskantoren.<br />

Maar steeds meer vrouwen ontdekken<br />

dit mooie beroep. Zij zijn net zo succesvol<br />

als hun mannelijke collega’s.<br />

Zeven grootste<br />

mYthes over<br />

accountants<br />

5<br />

Als accountant<br />

zit je alleen<br />

maar op kantoor<br />

Als accountant ben je vaak op pad. Je bezoekt<br />

bijvoorbeeld een klant voor een adviesgesprek<br />

of je spreekt werknemers van een bedrijf om<br />

extra informatie te achterhalen voor een<br />

controle. Veel accountants zijn zeker de helft<br />

van hun werktijd niet op kantoor.<br />

<strong>Accountant</strong>s<br />

lopen altijd in<br />

kostuum<br />

Kledingkeuze is natuurlijk erg<br />

belangrijk. Je wil er tenslotte<br />

representatief uitzien. Maar dat<br />

betekent niet dat je altijd strak<br />

in het pak moet. Dit hangt af van<br />

het type klant dat je bezoekt.<br />

9


“DIt vAk kAn nog ve<br />

InteressAnter wo<br />

“In een blad als dit wil ik graag beginnen met een loflied<br />

op ons beroep. Accountancy is een prachtig, nuttig en<br />

maatschappelijk relevant vak. Het is leuk, boeiend en het<br />

biedt talloze mogelijk heden om je te ontwikkelen. Dat geldt<br />

zowel voor de register accountant die primair controleert<br />

als voor de AA-<strong>Accountant</strong> die veel meer adviseert.”<br />

10


el<br />

rDen”<br />

Marcel Pheijffer (1967)<br />

is hoogleraar Forensische<br />

Accountancy aan de<br />

universiteiten nyenrode<br />

en leiden. Hij schrijft<br />

veelbesproken blogs op<br />

accountant.nl en steekt<br />

zijn mening over het<br />

vak niet onder stoelen<br />

of banken.<br />

<strong>11</strong>


12<br />

Maar... ?<br />

”Maar ik heb ook kritiek. Bij met name de grotere<br />

accountantskantoren zie je de spanning<br />

tussen de zakelijke belangen, de commerciële<br />

doelstellingen, en de plicht om zuivere, betrouwbare<br />

beelden van bedrijven naar buiten<br />

te brengen. <strong>Accountant</strong>s moeten twee heren<br />

dienen. En de heer die hun betaalt, de cliënt,<br />

kan baat hebben met het manipuleren, als het<br />

ware het photoshoppen van de jaarrekening.<br />

Dat is een weeffout in het systeem die geen<br />

naaister kan herstellen. De schijn van belangenverstrengeling<br />

zal altijd blijven, alle onafhankelijkheidsregels<br />

ten spijt.”<br />

Moeten accountants dan maar<br />

overheidsdienaren worden?<br />

“Nee, het is onzin om alle heil van de overheid<br />

te verwachten. Of van de officiële toezichthouders.<br />

Kijk naar de DSB-casus en de rol<br />

daarin van de DNB en de AFM. De stapeling<br />

van toezichthouders is duur, stroperig en<br />

in effectief en vormt geen absolute waarborg<br />

op het voorkomen van fouten. De oplossing<br />

moet uit de markt komen. Belanghebbenden,<br />

inclusief overheden en toezichthouders,<br />

zouden per geval moeten bepalen aan welke<br />

vorm van controle behoefte is. <strong>Accountant</strong>skantoren<br />

moeten daardoor meer concurreren<br />

op basis van kwaliteit en toegevoegde<br />

waarde en niet op prijs. De accountant wordt<br />

dan gedwongen om weer creatief, kritisch en<br />

vindingrijk te zijn.”<br />

<strong>Accountant</strong>s kunnen dus<br />

meer dan ze nu laten zien?<br />

“Ja. Een controlerend accountant, kun je<br />

zeggen, geeft een gezondheidsverklaring af.<br />

Maar de röntgenfoto’s die we maken, kunnen<br />

scherper. De thermometer kan er dieper in.<br />

Een jaarrekening vertelt niet altijd het complete<br />

verhaal, ook omdat we ons beperken tot de<br />

financiën. Ik pleit voor een meer verhalende<br />

manier van verslaglegging.<br />

Hoe zit het met de risicobeheersing? Met de<br />

functieopbouw? Hoe stabiel zijn de verhoudingen<br />

binnen een bedrijf ? Hoe gevaarlijk is de grote<br />

afhankelijkheid van ICT? Cijfers zeggen veel,<br />

maar niet alles. Ter vergelijking: hoe tevreden<br />

of mondig of tolerant wij Nederlanders zijn,<br />

kan het CBS je niet vertellen. We moeten meer<br />

de scherpe observators worden en minder de<br />

brave controleurs.”<br />

<strong>Accountant</strong>s moeten meer<br />

maatwerk leveren, stelt u ook.<br />

“Ja, de jaarrekening dateert van 100, 120 jaar<br />

geleden en geeft een globaal, oppervlakkig<br />

beeld. Als een bank overweegt om een bedrijf<br />

een fors krediet te geven, hebben ze veel<br />

meer nodig dan die jaarrekening. <strong>Accountant</strong>s<br />

kunnen die informatie boven water halen, als<br />

ze meer maatwerk gaan leveren. Dan kunnen<br />

ze ook meer op kwaliteit gaan concurreren<br />

en hun toegevoegde waarde bewijzen. In de<br />

gestandaardiseerde wereld van de huidige<br />

controle gebeurt dat te weinig. Een goedgekeurde<br />

jaarrekening is eenvormig en kent<br />

geen gradaties van goedkeuring, daarmee<br />

kunnen accountants zich dus niet onderscheiden.<br />

Trouwens, ook als je de verplichte controle op<br />

de jaarrekening afschaft, wat ik voor kleinere<br />

bedrijven bepleit, blijven er veel opdrachten<br />

over die niet wettelijk verplicht zijn, maar die<br />

wel uiterst zinvol zijn. En daar kun je pas eer<br />

mee inleggen. Bijvoorbeeld onderzoek bij fusies


“ we Moeten Meer De sCHerPe<br />

oBservAtors worDen en MInDer<br />

De BrAve ControleUrs”<br />

en overnames, of bij fraude. Als we ons meer<br />

focussen op de echt uitdagende vragen, kan dit<br />

vak nog veel interessanter worden.”<br />

welke reacties krijgt u<br />

op uw kritiek?<br />

“Ik krijg kritiek en bijval, ook vanuit de accountancy.<br />

Het is momenteel vooral de jonge garde<br />

die opstaat en zich actief organiseert, zodat<br />

het mooie accountantsvak zich de goede kant<br />

op blijft ontwikkelen. Zo is er een groep<br />

twitterende accountants actief die tweet-ups<br />

organiseert om met elkaar over het accountantsvak<br />

te spreken. Van hen krijg ik bijvoorbeeld<br />

de nodige bijval. Van anderen – vooral<br />

uit de openbare praktijk – is er kritiek. Die is<br />

zeer welkom, zolang het er maar op is gericht<br />

het vak te behoeden voor verder verval. Het<br />

vak is gebaat bij vertrouwen in de accountant<br />

vanuit alle stakeholders in de maatschappij.<br />

Beleggers, financiële instellingen, politici, media<br />

en belastingbetalers. En niet in de laatste<br />

plaats: potentiële studenten.<br />

Ik ben van mening dat zij gebaat zijn bij discussie<br />

over het accountantsvak. Dit brengt het<br />

vak verder en zal het vast uitdagender maken.<br />

En dus aantrekkelijk voor studenten die met<br />

de keuze voor accountancy een prima stap<br />

maken, met uitzicht op een goede loopbaan<br />

en dito salaris.”<br />

Kijk op Twitter: @tuacc<br />

13


14<br />

Maartje Kuijsten aa<br />

“Als je carrière wilt maken, moet<br />

je niet te snel vooruit willen.<br />

Behalve ambitie zijn ook rust, begrip<br />

en levenservaring belangrijk<br />

in ons vak. Een ondernemer van<br />

56 jaar neemt vaak weinig<br />

van je aan als je zelf 24 bent.”<br />

Harro de Haan aa<br />

“Blijf je afvragen: welk doel<br />

dien ik met mijn beroep? Waarom<br />

koos ik ooit voor dit vak? In mijn geval<br />

omdat ik cijfers leuk vind én om mensen<br />

geef. Omdat ik ondernemers wil helpen<br />

hun plannen te verwezenlijken door naast<br />

de ondernemer te staan: persoonlijk en<br />

betrokken. Noem het een leidraad<br />

of een ideaal waar ik graag<br />

trouw aan blijf.”<br />

arun alakhramsing ra<br />

“Volg je hart. Als je ergens<br />

sol li citeert, of je krijgt een functie<br />

aangeboden, dan moet er een<br />

klik zijn met het bedrijf waar je wilt<br />

gaan werken. Hoe goed de<br />

voorwaarden en het salaris ook<br />

zijn, als je twijfelt en je voelt<br />

geen klik: doe het niet.”<br />

wilfried geurts aa<br />

“Wees gretig en houd je oren<br />

en og en goed open.<br />

Alleen als je zo veel mogelijk<br />

disciplines uitprobeert,<br />

kom je erachter waar je hart<br />

ligt, wat je echt leuk<br />

vindt.”<br />

Karin van<br />

wijngaarden aa ra<br />

“Mijn motto: vooruitwerken,<br />

Wat heb je<br />

nodig naast<br />

kennis,kunde<br />

en ambitie?<br />

bijhouden en slagen. Op school had ik de<br />

lesstof al gelezen voor de eerste les begon.<br />

Daarna hoefde ik het alleen bij te houden.<br />

Nu is mijn volgende carrièrestap partner<br />

worden. Daarnaast heb ik bestuursfuncties,<br />

sport ik drie keer per week en ga binnen-<br />

kort weer studeren. Dat kan ik alleen<br />

maar door vooruit te werken.”<br />

dr. ellen van schoten ra<br />

“Zorg voor een CV dat zich onder-<br />

scheidt. De rode draad in mijn oplei-<br />

ding en loopbaan is de combinatie van<br />

onderzoek en accountancy. Zo’n breed CV<br />

biedt je niet alleen meer kansen, maar ook<br />

inspiratie. Bijvoorbeeld om, net als ik,<br />

door te groeien naar een leiding-<br />

gevende functie bij de Algemene<br />

Rekenkamer.”


“IN WERKELIJKHEID HEB JE MET ZOWAT<br />

DE HELE ORGANISATIE VAN DOEN”<br />

WAAR BEN JE NU MEE BEZIG? “Mijn normale werk: het<br />

leiden van verschillende audits. Zulke verantwoordingsonderzoeken<br />

zijn enorm gevarieerd. Ze kunnen overal over gaan. Nu<br />

ben ik onder andere bezig met een audit naar de risico’s binnen<br />

interne processen en met een Basel-gerelateerd onderzoek.<br />

Daarnaast ben ik bezig met een audit rondom hedge accounting<br />

ter ondersteuning van de externe accountant.”<br />

WAAROM HEB JE GEKOZEN VOOR ACCOUNTANCY?<br />

“Ik studeerde Bedrijfskunde, een generieke studie, en wilde me<br />

graag specialiseren. Accountancy is daarbij een goede aanvulling<br />

op Bedrijfskunde. Het is ook een beroep waarin alles draait om<br />

regels, om het scheppen van orde. Zelf ben ik meer een creatief<br />

persoon en heb van nature weinig affiniteit met vastomlijnde<br />

regels en procedures. Dat contrast vond ik erg interessant.”<br />

WAT VOND JE HET GROOTSTE VERSCHIL TUSSEN DE<br />

OPLEIDING EN DE PRAKTIJK? “Tijdens mijn studie had ik<br />

nooit gedacht dat je met zoveel mensen contact hebt. Ik dacht<br />

dat je voor een controleonderzoek vooral met de administratie<br />

te maken zou hebben. In werkelijkheid heb je met zowat de<br />

hele organisatie van doen.”<br />

WAT IS DE BESTE TIP DIE JE OOIT KREEG? “Je werkt<br />

om te leven en je leeft niet om te werken. Ik weet niet meer<br />

wie het gezegd heeft, maar in dit beroep is het een waardevolle<br />

tip. Zeker als je jong bent, moet je uitkijken dat je niet<br />

verdrinkt in de werkdruk.”<br />

WAT IS JE GROOTSTE BLUNDER? “Ik zat eens bij een<br />

klant te werken en vergat de tijd. Toen ik wilde vertrekken,<br />

bleek dat iedereen al weg was. Ik zat opgesloten! Gelukkig<br />

kon ik nog een collega bereiken. Die heeft er uiteindelijk voor<br />

gezorgd dat ik bevrijd werd.”<br />

WAAR ZIE JE JEZELF OVER 10 JAAR? “Het lijkt me leuk<br />

om dan te werken bij een accountantskantoor of bedrijf in<br />

Londen, mijn lievelingsstad. Ik zie mezelf geen vennoot of<br />

partner worden, daarvoor heb ik te veel andere interesses.”<br />

OP DE LADDER<br />

stArter<br />

MIDCAreer<br />

toPCAreer<br />

toPCAreer<br />

greg Kromosoeto<br />

kantoor sns reaal, utrecht<br />

www.snsreaal.nl<br />

leeftijd 31 jaar<br />

functie audit supervisor<br />

leasewagen nee, ik reis veel<br />

met het ov<br />

woonplaats zevenaar<br />

hobby ik schrijf songteksten<br />

en componeer muziek<br />

vakantie thailand<br />

werkt sinds 2004<br />

Bloeiende bedrijfstak De honderd grootste accountantskantoren van de wereld hadden een gezamenlijke omzet van<br />

95,6 miljard dollar. In 2008 werkten er bij deze kantoren bijna een half miljoen mensen, onder wie 34.000 partners. 15


16<br />

Dat er heel wat wegen zijn die naar de titel leiden, wist<br />

je waarschijnlijk al. Maar dat er ook meerdere manieren


zijn om te studeren, is misschien nieuw voor je. naast<br />

de voltijd- en deeltijdstudie, kun je ook kiezen voor duaal.<br />

17


18<br />

wij zetten de voor- en nadelen op<br />

een rijtje en vroegen een<br />

duaalstudent naar zijn ervaringen<br />

De opbouw Een voltijdstudie zit eenvoudig in<br />

elkaar: je hebt vijf dagen per week college, je volgt<br />

een stage en na vier of vijf jaar krijg je een diploma.<br />

De duaalstudie is anders. Het grootste deel van de<br />

week werk je voor een accountantskantoor en één<br />

of twee dagen per week reis je af naar je hoge-<br />

school. Praktijkopdrachten doe je onder werktijd en<br />

je leert minstens zoveel van je leidinggevende als<br />

van je docent. En waarschijnlijk het grootste ver-<br />

schil: jezelf inschrijven is niet genoeg, je moet solli-<br />

citeren. De sollicitatie Als een bedrijf je als<br />

duaalstudent aanneemt, hopen ze meestal dat je er<br />

ook na je afstuderen blijft werken. Niet iedereen<br />

wordt daarom aangenomen en de sollicitatieproce-<br />

dure kan soms erg uitgebreid zijn. Dat ondervond<br />

ook Sander van der Water, Senior Assistent at<br />

Deloitte en duaalstudent aan de hogeschool Rotter-<br />

dam: “Aan de hand van mijn CV werd ik uitgenodigd<br />

voor een assessment. Dat begon met een persoon-<br />

lijkheidstest en een IQ-test. Daarna volgde een ge-<br />

sprek met een recruiter. Een week later kreeg ik te<br />

horen dat ik door was naar een volgende ronde. Toen<br />

volgde het ‘echte’ sollicitatiegesprek met een partner<br />

van Deloitte en een manager.” Meer Dan<br />

een stage Het contract dat je ondertekent met<br />

het bedrijf waar je de duaalstudie gaat volgen, moet<br />

ondertekend worden door drie partijen: de werk-<br />

gever, de school en jijzelf. Het is een soort stage-<br />

contract. Elk studiejaar sluit je een nieuw contract<br />

af. Ook de beoordeling is anders. Niet alleen je<br />

opleiding, maar ook je werkgever willen er zeker van<br />

zijn dat je vorderingen maakt. Regelmatig ga je<br />

dus met je docent en je manager om de tafel zitten<br />

om te kijken hoe ver je bent. Ook schrijf je geregeld<br />

rapporten en houd je bijvoorbeeld een competentielijst<br />

bij. Meer Dan stagevergoeDing<br />

Een van de meest aantrekkelijke kanten van een


duaalstudie is het salaris. Vind je een studenten-<br />

kamer prijzig? Met je salaris als duaalstudent kun je<br />

meestal wel een eigen appartementje huren. Sander<br />

van der Water: “Het salaris was voor mij een van de<br />

redenen om voor de duaalstudie te kiezen. Nadat ik<br />

mbo Administratie had afgerond, was ik bij een<br />

administratiekantoor gaan werken. Dat inkomen zou<br />

ik op moeten geven als ik koos voor een voltijd-<br />

studie. Maar als duaalstudent zou ik toch lekker op<br />

mezelf kunnen wonen en wat geld overhouden. Mijn<br />

startsalaris was 1.670 euro. Daarnaast kreeg ik een<br />

laptop en een leasewagen, een VW Fox, en werden<br />

mijn collegegeld en boeken betaald. In het begin<br />

kreeg ik zelfs nog een tijdje studiefinanciering. Niet<br />

zo lang trouwens, want al snel verdien je te veel<br />

voor stufi.” De coMbinatie Als je de duaal-<br />

studie volgt, leef je letterlijk in twee werelden: met<br />

één been in de collegebanken, met het andere op<br />

kantoor. Dit heeft zowel voor- als nadelen. Sander<br />

van der Water: “Aan de ene kant heb je het beste<br />

van alles: je hebt de bevrediging, de uitdaging en<br />

het salaris van een baan. Je hebt de theorie vaak<br />

wat sneller door omdat je het al in de praktijk hebt<br />

gezien. En je kunt gewoon meedoen aan het stu-<br />

dentenleven. Op vrijdagmiddag de kroeg in, is geen<br />

probleem. Aan de andere kant moet je erg gedisci-<br />

plineerd zijn. Vooral kleinere studieopdrachten<br />

schieten er snel bij in en voor je het weet, loop je<br />

vertraging op. Zomaar een dagje spijbelen om op<br />

het strand te liggen kan natuurlijk echt niet.”<br />

vriJe Dagen Op de luxe van een achtweekse<br />

vakantie hoef je als duaalstudent overigens niet te<br />

rekenen, je hebt niet meer vrije dagen dan andere<br />

werknemers. Maar als je echt dol bent op de zomer,<br />

is er vaak wel een manier om er langer van te genie-<br />

ten. Sander: “Overwerk wordt hier gecompenseerd.<br />

Dus werk ik in het voorjaar wat harder, dan kan ik in<br />

de zomer twee maanden vrij nemen.”<br />

Meer informatie Als je meer wilt weten over de duaalstudie Accountancy, kun je het best<br />

terecht bij een van de hogescholen die zo’n studie aanbiedt. Een overzicht vind je op pagina 35.<br />

19


20<br />

NED<br />

rauw en provocerend<br />

op het scherm. genuanceerd<br />

genuanceerd<br />

en betrouwbaar daarachter.<br />

Powned zou het omroepbestel op zijn grondvesten laten trillen.<br />

Alles anders doen, zat er echter niet in. Net als elke omroep kreeg<br />

Powned te maken met begrotingsregels, salarisplafonds en zender


coördinatoren. Een goede administratie bleek bij voorbeeld onont-<br />

beerlijk. <strong>Accountant</strong> Marina Dunsbergen van Ruitenburg & Partners<br />

adviseerde de kersverse omroep.<br />

21


22<br />

NED<br />

Van Max naar Powned<br />

Eind 2009 werd Van Ruitenburg &<br />

Partners door Powned benaderd.<br />

Marina Dunsbergen: “Ze kwamen<br />

bij ons terecht omdat we ook Max<br />

hadden begeleid, net als Powned<br />

een beginnende omroep. Voor<br />

omroepen gelden veel specifieke<br />

regels, dus het is belangrijk dat<br />

je daar ervaring mee hebt. De<br />

Mediawet kent zelfs een speciaal<br />

handboek voor de jaarrekening.<br />

Die moet veel uitgebreider zijn<br />

dan bij een normaal bedrijf. Naast<br />

de gebruikelijke financiële gegevens<br />

moet er onder meer in staan<br />

hoe actief de ledenvereniging<br />

is en wat de verdeling is tussen<br />

radio en tv.”<br />

“Powned is voor ons een<br />

redelijk kleine klant,<br />

maar wel een erg leuke”<br />

Geen gewoon bedrijf<br />

Zoals elke nieuwe omroep begon<br />

Powned op nul. Marina Dunsbergen<br />

was erbij vanaf het begin:<br />

“We hebben ze geholpen om de<br />

administratie op te zetten.<br />

De btw is bijvoorbeeld heel specifiek;<br />

wat aftrekbaar is en wat<br />

niet, is voor een omroep anders<br />

dan voor een gewoon bedrijf.<br />

Sommige inkoop is gedeeltelijk<br />

aftrekbaar, daarover moet je met<br />

de Belastingdienst een mengpercentage<br />

afspreken. Daarbij<br />

hebben we hen geholpen. Ook<br />

hebben we met ze gesproken over<br />

het softwarepakket en overlegd<br />

met de softwareleverancier. Toen<br />

ze een administrateur aannamen,<br />

hebben we die ingewerkt. Kortom,<br />

we hielpen ze met al hun vragen.<br />

In het begin vrij intensief, daarna<br />

als een soort vraagbaak. In 2010<br />

kregen we elke twee weken wel<br />

een telefoontje. En we hebben<br />

regelmatig rond de tafel gezeten<br />

met Roeland Mackloet, de financieel<br />

directeur van Powned.<br />

Nu alles loopt, zijn we vooral de<br />

controlerend accountant.”<br />

Adviseren versus<br />

controleren<br />

Kan dat eigenlijk wel, een klant<br />

adviseren en tegelijk controleren?<br />

“We hebben geadviseerd over<br />

“Ze kwamen<br />

bij ons terecht<br />

omdat we ook<br />

Max begeleid<br />

hadden”<br />

de administratie en het opzetten<br />

van een grootboekschema. Dat<br />

bijt niet met de controle. Het is<br />

zelfs wel handig dat de controlerend<br />

accountant hen hierover<br />

adviseert. Zij weten immers niet<br />

welke gegevens uit de admini s-<br />

tratie moeten komen. En dan<br />

kun je ook moeilijk bepalen welke<br />

gegevens je erin moet stoppen.<br />

Dat kunnen wij wel.”<br />

Een zichtbare klant<br />

“Powned is voor ons een redelijk<br />

kleine klant, maar wel een erg<br />

leuke. Het is mooi om een klant<br />

te hebben waar iedereen weleens<br />

wat van heeft gezien. Als andere<br />

klanten horen dat we ook voor<br />

Powned werken, vindt de een dat<br />

fantastisch en de ander vreselijk.<br />

Maar ze hebben er altijd wel een<br />

mening over. Je krijgt ook een<br />

uniek kijkje achter de schermen<br />

van Hilversum. Je ziet bijvoorbeeld<br />

wat voor bedragen er omgaan,<br />

wat het kost om een programma<br />

te maken, hoe een planning tot<br />

stand komt. De specifieke regels<br />

voor omroepen maken het werk<br />

extra interessant.”


“TOEN DACHT IK: DAT WIL IK OOK.<br />

IK HAD ALLEEN GEEN<br />

IDEE WAT HET VAK INHIELD”<br />

WAAR BEN JE NU MEE BEZIG? “Een klant van ons, een<br />

kinderdagverblijf, heeft een nieuw administratiesysteem. Dit<br />

automatiseert niet alleen de facturatie, maar ook bijvoorbeeld<br />

de planning. Er zijn alleen wat opstartproblemen. Die ga ik oplossen.<br />

Met mijn manager heb ik een plan van aanpak opgesteld.<br />

Dat advies hebben we net naar de klant verstuurd.”<br />

WAAROM HEB JE GEKOZEN VOOR ACCOUNTANCY?<br />

“Mijn vader heeft een eigen bedrijf. Als daar vroeger de accountant<br />

was geweest, klaagde hij vaak dat die accountants ‘bakken<br />

met geld’ verdienen. Toen dacht ik: dat wil ik ook. Ik had alleen<br />

geen idee wat het vak inhield. Toen ik er op een studiebeurs<br />

meer over hoorde, leek het me echt iets voor mij.”<br />

WAT VOND JE HET GROOTSTE VERSCHIL TUSSEN<br />

DE OPLEIDING EN DE PRAKTIJK? “Ik ben direct na het<br />

vwo gaan werken en heb de deeltijdopleiding bij Nyenrode gedaan.<br />

Deze mogelijkheid was voor mij een extra stimulans om<br />

voor dit beroep te kiezen. Het voordeel van werken en studeren<br />

combineren, is dat de theorie makkelijker wordt, omdat je het<br />

kunt relateren aan praktijksituaties.”<br />

WAT IS DE BESTE TIP DIE JE OOIT KREEG? “Maak je<br />

niet zo druk. Dat moesten meerdere mensen me al eens zeggen.<br />

Ik ben namelijk nogal perfectionistisch. Daardoor leg ik de lat voor<br />

mezelf soms te hoog. Vooral bij mijn eerste werkgever gebeurde<br />

dat. Ondertussen heb ik wel geleerd mezelf niet gek te maken.”<br />

WAT IS JE GROOTSTE BLUNDER? “Bij een klant wilde ik<br />

eens een verzamelloonstaat kopiëren. Ik dacht dat ik op ‘print’<br />

drukte, maar drukte op ‘verstuur’, waarna de salarisgegevens<br />

bij verschillende medewerkers in hun mailbox belandden.<br />

Gelukkig vond de klant het niet erg. De financieel directeur<br />

heeft snel iedereen gebeld en gevraagd de mail te deleten.<br />

Probleem opgelost. Ik kon echter wel door de grond zakken.”<br />

WAAR ZIE JE JEZELF OVER 10 JAAR? “Dan heb ik mijn<br />

RA-titel binnen. Ik werk nog steeds bij CROP, want daar heb ik<br />

het erg naar mijn zin. En ik combineer, net als nu, samenstel- en<br />

controlewerkzaamheden. Verder heb ik één of twee kinderen<br />

en werk een dagje minder.”<br />

OP DE LADDER<br />

stArter<br />

MIDCAreer<br />

toPCAreer<br />

toPCAreer<br />

arninja ’t lam-Den Hartog<br />

kantoor CROP accountants,<br />

nieuwegein, www.crop.nl<br />

leeftijd 24 jaar<br />

functie controleleider/teamleider<br />

leasewagen ja, een nieuwe VW Golf<br />

woonplaats meerkerk<br />

hobby tennis, hardlopen<br />

werkt sinds 2005<br />

23


“voor dit beleggingsproduct<br />

keek ik goed naar<br />

de parkeertarieven”<br />

een registeraccountant kijkt<br />

meestal naar het verleden:<br />

geeft de jaar rekening een goed<br />

beeld van de prestaties van een<br />

bedrijf in het afgelopen jaar?<br />

<strong>Accountant</strong> Jef Holland van<br />

Deloitte kijkt ook regelmatig<br />

vooruit. Met zijn team is hij betrokken<br />

bij het structureren van<br />

beleggingsproducten. Hij vertelt<br />

over het european Parking<br />

Fund III van Bouwfonds reIM.<br />

Onafhankelijkheid vereist<br />

Als een bedrijf geld nodig heeft, bijvoorbeeld om te<br />

investeren, kan het naar de bank gaan voor een<br />

lening. Maar het kan ook beleggers vragen om geld te<br />

stoppen in een project, vaak via een speciaal fonds.<br />

Voordat zo’n fonds een feit is, moeten er echter<br />

heel wat vragen worden beantwoord: hoeveel rendement<br />

kunnen beleggers verwachten? Welke risico’s<br />

lopen zij? Jef Holland: “In dit geval ging het om een<br />

fonds voor particuliere beleggers in parkeergarages<br />

in enkele Europese landen.<br />

Als we een opdracht zoals deze krijgen, gaan we allereerst<br />

met verschillende externe specialisten en<br />

mensen van Bouwfonds REIM bij elkaar zitten. In een<br />

aantal sessies wordt dan het beleggingsproduct in<br />

grote lijnen neergezet. Het gaat in eerste instantie<br />

vooral om de fiscale aspecten: wordt het een CV,<br />

een BV of een coöperatie? Valt het rendement voor<br />

de belegger in box 3 of niet? Als accountant zit ik<br />

erbij om uiteindelijk een onderzoeksrapport af te<br />

kunnen geven voor het rendementsmodel. Je moet<br />

enorm oppassen dat je in zulke bijeenkomsten niet<br />

op de stoel van de ondernemer gaat zitten. Soms<br />

zou je misschien iets willen adviseren, maar je moet<br />

onafhankelijk blijven.<br />

Ik zit er voor de klant én voor de belegger. Stel dat<br />

iemand een ton verliest op zo’n belegging, dan<br />

weten ze me echt wel te vinden. Mijn hand tekening<br />

staat er tenslotte onder. Het enige wat ik daarom<br />

kan doen, is verschillende opties aangeven. De keuze<br />

is altijd aan het bedrijf.”<br />

25


Een belegging ontleden<br />

Na deze eerste sessies gaan de verschillende specialisten<br />

van Bouwfonds REIM aan het rekenen. “In dit<br />

geval ging het bijvoorbeeld om de verwachte huuropbrengsten<br />

van de parkeergarages, de prijsstijging<br />

over de looptijd, rentekosten, exploitatiekosten,<br />

enzovoorts. Al die zaken bepalen het uiteindelijke<br />

rendement voor de belegger.” Daarna wordt een<br />

eerste opzet van het rendementsmodel naar de<br />

accountant gestuurd. Jef Holland en zijn team nemen<br />

het in stappen door en ondervragen de klant hierover.<br />

“Daarna nemen we het formulematig door.<br />

Is het rekenkundig juist? Zijn de rekenmethoden<br />

gebruikelijk? Meestal kunnen we dit zelf, met behulp<br />

van Excel, maar als het echt ingewikkeld wordt,<br />

roepen we de hulp in van een econometrist. Voor<br />

vastgoedbeleggingen gebeurt dat overigens weinig,<br />

wel schakelen we regelmatig taxateurs in.<br />

Ten tweede kijken we naar de aannames. Waar zijn<br />

schattingen op gebaseerd, ligt er een onderzoek aan<br />

ten grondslag? Bij dit fonds zagen we bijvoorbeeld<br />

dat de verwachte huuropbrengsten ineens een flinke<br />

sprong maakten. Daar stel je dan een vraag over.<br />

Het had te maken met aflopende huurcontracten<br />

waardoor de huur kan worden verhoogd. Als accountant<br />

ben je dan gefocust op de risico’s, dus vraag<br />

je wat er gebeurt als ze geen huurder vinden tegen<br />

een hogere huurprijs. Eventueel vraag je ze om een<br />

aantal scenario’s op een rijtje te zetten. Zo pel je<br />

alles af. Je begint met de onderbouwing, dan de<br />

uitgangspunten en ten slotte kijk je of alles goed is<br />

opgeschreven. Uiteindelijk komt er een conceptstuk<br />

uit. Dan volgt een eindbespreking met alle<br />

www.werkenbijdeloitte.nl<br />

www.bouwfondsreim.nl<br />

26<br />

“Je moet enorm oppassen<br />

dat je niet op de stoel van de<br />

ondernemer gaat zitten”<br />

betrokkenen. Daarbij worden alle pagina’s van<br />

het prospectus of het informatiememorandum,<br />

één voor één doorgenomen. Dat kan soms wel<br />

een dag duren. Daarna kan het naar de drukker.”<br />

144 pagina’s informatie<br />

Een prospectus of informatiememorandum is<br />

het boekwerk waarin het beleggingsproduct<br />

van a tot z beschreven wordt. In dit geval is het<br />

een informatiememorandum van 144 pagina’s<br />

geworden. “De term prospectus is voorbehouden<br />

aan beleggingsproducten die onder toezicht<br />

van de AFM staan. Dat zijn in principe alle beleggingsproducten<br />

waarin je minder dan 100.000<br />

euro kunt inleggen. Hier was de minimale inleg<br />

één ton en was het product vrijgesteld van<br />

AFM-controle.” In het informatiememorandum<br />

staan onder meer de risico’s, het rendement<br />

en de fiscale gevolgen uitgelegd en worden alle<br />

relevante zaken toegelicht. Het informatiememorandum<br />

van het Parking Fund III bevatte<br />

bijvoorbeeld een beschrijving van de ontwikkelingen<br />

in autobezit, parkeertarieven en<br />

grondprijzen, en een uitgebreide beschrijving<br />

van een aantal parkeergarages.<br />

Een afwisselend traject<br />

Een traject als dit is een omvangrijke klus.<br />

“De looptijd was in dit geval zo’n zes weken.<br />

Bij ingewikkelde, internationale beleggingsproducten<br />

kan dat veel langer zijn, soms<br />

wel driekwart jaar. Maar het is enorm leuk om<br />

met zoiets bezig te zijn. Het is heel afwisselend,<br />

je werkt samen met andere specialisten<br />

en je bent vanaf het begin bij iets betrokken,<br />

in plaats van achteraf.”


de nba, wat heb je eraan?<br />

Iedereen met de AA- of RA-titel staat ingeschreven bij de<br />

Nederlandse Beroepsorganisatie van <strong>Accountant</strong>s (NBA). Maar de NBA<br />

doet veel meer dan het accountantsregister bijhouden.<br />

komt voor je op<br />

Een van de belangrijkste taken van<br />

de beroepsorganisatie is opkomen<br />

voor de belangen van accountants.<br />

Bijvoorbeeld door te lobbyen in Den<br />

Haag en te overleggen met organi-<br />

saties als de AFM, De Nederlandsche<br />

Bank en MKB Nederland. De NBA is<br />

het eerste aanspreekpunt voor de pers,<br />

politiek en belangenorganisaties.<br />

leidt je op<br />

Als je de titel wilt halen, ben je nog<br />

niet klaar na je opleiding Accountancy.<br />

De NBA is nauw betrokken bij de<br />

theoretische opleiding en verzorgt<br />

de Praktijkopleidingen voor toekom-<br />

stige AA’s en RA’s. In deze 3-jarige<br />

stage moet je laten zien dat je jouw<br />

kennis in de praktijk kunt brengen.<br />

bewaakt de kwaliteit<br />

Houden accountantskantoren zich<br />

aan alle regels? Wat is het niveau<br />

van de werkzaamheden? De NBA<br />

onderzoekt dit regelmatig, houdt<br />

de kwaliteit op peil en zet zich in<br />

om die verder te verbeteren.<br />

zorgt dat je bijblijft<br />

Als accountant ben je verplicht om je<br />

permanent bij te scholen. Veel van de<br />

cursussen die je hiervoor kunt volgen,<br />

worden aangeboden door de NBA.<br />

organiseert evenementen<br />

Debatten, seminars, evenementen,<br />

vergaderingen, netwerkbijeen-<br />

komsten: ook buiten werktijd houdt<br />

de NBA je lekker bezig.<br />

geeft antwoord<br />

Ook een ervaren accountant kan niet<br />

alles weten. De helpdesk van de NBA<br />

beantwoordt vaktechnische vragen.<br />

Bijvoorbeeld over verslaggeving,<br />

fraude of controlevraagstukken.<br />

zorgt voor leesvoer<br />

Naast dit blad brengt de NBA het<br />

magazine <strong>Accountant</strong> uit, dat<br />

gratis wordt toegestuurd aan alle<br />

accountants. Ook beheert de NBA<br />

verschillende websites, waaronder<br />

de nieuwssite accountant.nl.<br />

lost het op<br />

Heeft een klant een klacht over een<br />

accountant? Dan kan een klachtencommissie<br />

van de NBA daarnaar<br />

kijken. Zijn er mogelijk ernstige fouten<br />

gemaakt of zelfs onrechtmatigheden?<br />

Dan geeft de NBA de zaak uit<br />

handen aan de onafhankelijke<br />

<strong>Accountant</strong>skamer, onderdeel van<br />

de rechtbank in Zwolle.<br />

weet hoe het hoort<br />

Je kunt bij de NBA terecht voor alle<br />

nationale wet- en regelgeving waar<br />

accountants aan moeten voldoen.<br />

Ook vertaalt de organisatie internatio<br />

nale regels naar de Nederlandse<br />

situatie. Daarnaast heeft de NBA<br />

praktische handleidingen, tips en<br />

voorbeelden voor accountants.


28<br />

“wij beginnen voor onszelf”<br />

Olga Mateijsen en Emy Barnhoorn namen begin dit jaar afscheid van<br />

het accountantskantoor waar ze werkten om het kantoor van<br />

emy’s vader over te nemen. AA-<strong>Accountant</strong> olga Mateijsen vertelt<br />

wat hen dreef om een goedbetaalde baan in te ruilen voor een<br />

onzeker bestaan als ondernemer.<br />

www.bm-accountants.nl


“Als je eigen<br />

baas bent,<br />

kun je eigen<br />

keuzes<br />

maken”<br />

Waarom ben je voor<br />

jezelf begonnen?<br />

Olga: “Emy wist altijd al dat ze<br />

het bedrijf van haar vader over<br />

kon nemen. Maar ze wilde dat liever<br />

niet alleen doen. Zelf droomde<br />

ik al jaren van een eigen zaak.<br />

Dus toen de kans voorbij kwam,<br />

heb ik die meteen gegrepen. Als<br />

je eigen baas bent, kun je eigen<br />

keuzes maken.<br />

Emy en ik hebben beiden zo’n tien<br />

jaar ervaring bij kantoren, daar<br />

kennen we elkaar ook van. In die<br />

tijd kom je heel wat tegen dat<br />

beter kan. We hadden allebei het<br />

idee dat bij veel kantoren de<br />

klant niet centraal staat. Ze zijn<br />

bijvoorbeeld niet duidelijk over<br />

de facturatie. Of ze zeggen proactief<br />

te zijn, maar komen amper<br />

bij hun klanten over de vloer<br />

en hebben dus geen idee waar op<br />

dit moment behoefte aan is.”<br />

Jullie dachten dus dat het<br />

beter kon. Wat onderscheidt<br />

B&M <strong>Accountant</strong>s van andere<br />

kantoren?<br />

“<strong>Accountant</strong>skantoren beginnen<br />

in januari, februari met de verwerking<br />

van het voorgaande jaar.<br />

Maar ondernemers willen graag<br />

sneller weten waar ze aan toe<br />

zijn. Wij handelen daarom zoveel<br />

mogelijk af in het lopende jaar.<br />

Daarin zijn we volgens mij echt<br />

uniek. We houden continu de<br />

vinger aan de pols en gaan vaak<br />

naar klanten toe. Gemiddeld<br />

ben ik één keer in de maand bij<br />

een klant. Je kunt dan ook<br />

makkelijker bijsturen en je weet<br />

beter wat er speelt.<br />

Trouwens, je zou denken dat dit<br />

meer uren kost, maar dat is<br />

niet zo. Werkzaamheden die we<br />

anders achteraf zouden doen,<br />

hebben wij al achter de rug.”<br />

Samen een bedrijf beginnen<br />

is nogal wat. Hoe is je relatie<br />

met Emy?<br />

“Natuurlijk komen we wel bij elkaar<br />

op verjaardag, maar we zijn geen<br />

hartsvriendinnen. Gewoon heel<br />

goede collega’s. Mijn gevoel zegt<br />

ook dat het niet slim is om zaken<br />

te doen met een goede vriendin.<br />

Je wil niet dat een geschil ten<br />

koste gaat van je vriendschap.”<br />

Wat viel je tegen bij de start<br />

van jullie bedrijf?<br />

“We moesten een lening afsluiten<br />

om het bedrijf te kunnen kopen.<br />

De financiering was moeilijker dan<br />

gedacht. Ik had verwacht dat de<br />

bank de risico’s van een accountantskantoor<br />

anders in zou<br />

schatten.”<br />

Hoeveel uur steken jullie<br />

in je bedrijf?<br />

“We werken allebei vier dagen,<br />

gemiddeld zo’n 36 uur per week.<br />

De eerste maanden, tijdens de<br />

opstartfase, was dat meer.<br />

Maar nu valt het dus enorm mee.<br />

Dat komt ook door onze kleine<br />

klantenportefeuille. Het kantoor<br />

was een eenmanszaak en we<br />

doen het nu met z’n tweeën.<br />

We besteden daarom ook heel<br />

wat uren aan acquisitie.”<br />

Ben je ooit bang geweest<br />

dat het niet zou lukken?<br />

“Nee, eigenlijk nooit. Natuurlijk<br />

was de liquiditeit de eerste maanden<br />

nog niet op orde. Het duurt<br />

even voordat het geld binnenkomt<br />

en de hypotheek van je huis<br />

loopt gewoon door. Ons voordeel<br />

is wel dat we tussentijds de werkzaamheden<br />

factureren die we<br />

gedurende het jaar doen in plaats<br />

van één rekening sturen aan het<br />

eind van het jaar. Klanten komen<br />

zo niet voor verrassingen te staan<br />

en wij hebben een continue<br />

geldstroom. Toch zou ik iedereen<br />

die voor zichzelf begint, aanraden<br />

om te zorgen voor een buffer<br />

waarmee je een paar maanden<br />

vooruit kan. Dat bespaart je een<br />

hoop financiële zorgen en je<br />

kan je meer bezighouden met<br />

waar het echt om gaat.”<br />

“de financiering<br />

was moeilijker dan<br />

gedacht”<br />

29


30<br />

Waarom ben je voor jezelf<br />

begonnen?<br />

Tijn: “Toen ik in 2003 stopte als<br />

directeur, kon ik natuurlijk bij een<br />

kantoor gaan werken. Ik had ervaring<br />

bij een regionaal kantoor en<br />

bij een van de big four.<br />

De grote kantoren waren toen<br />

echter gefocust op internationals<br />

en ik wilde me juist bezighouden<br />

met het mkb. Kleinere kantoren<br />

concentreerden zich nog op de<br />

‘bulk’: jaarrekeningen samenstellen<br />

en aangiftes doen. Ik zag het<br />

kennisniveau bij ondernemers stijgen<br />

en tegelijk de behoefte aan<br />

administratieve diensten afnemen,<br />

bijvoorbeeld door online boekhoudtools.<br />

Daardoor komt de<br />

nadruk te liggen op advisering.<br />

Dit vond ik toen niet bij een<br />

ander kantoor. Dus ben ik voor<br />

mezelf begonnen.”<br />

Je dacht dus dat het beter<br />

kon. Wat onderscheidt jouw<br />

kantoor van andere?<br />

Tijn: ”Vooral bij de big four ligt er<br />

veel druk op het declaratieniveau:<br />

maak je wel genoeg declarabele<br />

uren? Ik heb nu veel meer vrijheid<br />

“ik heb nu veel meer<br />

vrijheid om te<br />

investeren in klanten”<br />

om te investeren in klanten.<br />

We focussen ons op advisering.<br />

Mijn ervaring als directeur helpt<br />

daarbij. Als ons bijvoorbeeld<br />

om een analyse wordt gevraagd,<br />

beschrijven we alleen de mogelijkheden<br />

waar de ondernemer echt<br />

iets aan heeft. We zullen niet<br />

uitputtend alle mogelijkheden<br />

beschrijven om maar te laten zien<br />

hoe slim we zijn. Omdat we klein<br />

zijn, hebben we ook meer contact<br />

met klanten. Zo houd je zicht op<br />

de processen achter de cijfers.<br />

Bij veel kantoren kom je daar niet<br />

aan toe, omdat al het voorwerk<br />

wordt gedaan door assistenten<br />

en je de klant soms maar een<br />

paar uur per jaar ziet. De ondernemer<br />

staat dus centraal.<br />

We gaan niet op zijn stoel zitten,<br />

maar wel op de leuning.”<br />

Heb je lang getwijfeld<br />

over de stap?<br />

“Nee, ik heb dat eigenlijk heel snel<br />

besloten. Ik had een mooie woning,<br />

waarin ik een kantoorruimte<br />

kon maken. Verder heb je als accountant<br />

weinig nodig. Natuurlijk<br />

was ik wel twee jaar weg uit de<br />

accountancy, dus ik moest mijn<br />

netwerk opnieuw opbouwen.”<br />

Was dat moeilijk?<br />

“De eerste tijd was wel heftig.<br />

Maar als je voor jezelf begint, moet<br />

je de eerste anderhalf jaar de lat<br />

niet te hoog leggen. Focus op het<br />

positieve, elke klant is er één. Als<br />

je werk goed is, krijg je altijd een<br />

kans. Kwaliteit kent geen recessie.<br />

Bij mij kwam die kans bijvoorbeeld<br />

toen ik in contact kwam met een<br />

aantal aandeelhouders met meerdere<br />

bedrijven. Toen er een conflict<br />

“we gaan niet<br />

op zijn stoel<br />

zitten, maar<br />

wel op<br />

de leuning”<br />

was bij een van hun bv’s, heb ik<br />

dat diezelfde middag opgelost.<br />

Daardoor kon ik ineens meerdere<br />

van hun bedrijven adviseren.”<br />

Waarom fuseerde je<br />

met FEROS?<br />

“Dat lag voor de hand. Toen ik nog<br />

een eenmansbedrijf was, werkte<br />

ik al samen met mijn huidige partners,<br />

twee fiscalisten. Zij hebben<br />

kennis in huis die ik niet heb. Op<br />

een gegeven moment werk je zoveel<br />

samen dat het eenvoudiger<br />

is om samen te gaan.<br />

De visie van beide kantoren was<br />

ook hetzelfde. We noemen ons<br />

niet langer ‘accountants en belastingadviseurs’,<br />

maar ‘financieel<br />

en fiscaal strategen’.”<br />

Was het altijd al een droom<br />

om voor jezelf te beginnen?<br />

“Nee, ik had die ambitie vroeger<br />

nooit. Maar als je een paar jaar in<br />

een branche werkt, dan groeit die<br />

behoefte waarschijnlijk vanzelf.<br />

Je ziet dingen waar je minder<br />

tevreden over bent, die je anders<br />

wilt doen. Voor jezelf beginnen<br />

is dan eerder een logische stap dan<br />

een sprong in het diepe.”


“Ik begin ook voor mezelf”<br />

Tijn Poelmann RA, was directeur van een goedlopend<br />

internationaal bedrijf tot hij in 2003 zijn eigen kantoor begon<br />

vanuit huis. In 2008 fuseerde zijn bedrijf Poelmann registeraccountants/Adviseurs<br />

met Feros Belastingadviseurs.<br />

www.feros.nl 31


32<br />

De meest voorkomende routes naar de titel. Meerdere wegen<br />

leiden naar de RA- of AA-titel. De meest voorkomende hebben we voor je op een rijtje gezet.<br />

Accountancy<br />

VWO HA<br />

Universiteit Bachelor of Science<br />

Bedrijfsecononie<br />

en Economie<br />

Master of Science Accountancy<br />

Pre Master<br />

Postmaster RA Praktijkopleiding RA<br />

Registeraccountant


Maar er zijn veel meer routes mogelijk, zeker als je bereid bent om in deeltijd te studeren.<br />

Benieuwd hoe jouw ideale studiepad eruitziet? Kijk dan op accountantworden.nl/route.<br />

VO MBO<br />

Accountancy AA<br />

HBO Bachelor<br />

Bedrijfseconomie<br />

AA-<br />

<strong>Accountant</strong><br />

Schakelprogramma<br />

Postbachelor AA Praktijkopleiding AA<br />

SPD<br />

Master for accounting<br />

& auditing<br />

In de masteropleiding zijn delen van<br />

de Praktijkopleiding verwerkt.<br />

Kijk voor opleidingsduur en toelatingseisen op accountantworden.nl<br />

33


34<br />

OP DE LADDER<br />

stArter<br />

MIDCAreer<br />

toPCAreer<br />

toPCAreer<br />

ben bruinsma<br />

kantoor kroesewevers<br />

accountants en<br />

belastingadviseurs, emmen,<br />

www.kroesewevers.nl<br />

leeftijd 25 jaar<br />

functie senior<br />

assistent-accountant<br />

leasewagen nee<br />

woonplaats coevorden<br />

hobby voetbal, vissen<br />

werkt sinds 2007<br />

“IN DE PRAKTIJK IS ELKE KLANT<br />

ANDERS, SPECIFIEKER”<br />

WAAR BEN JE NU MEE BEZIG? “Ik ben een jaarrekening<br />

aan het samenstellen voor een transportbedrijf. Best een flinke<br />

klus, omdat het bedrijf veel activiteiten heeft ondergebracht<br />

in aparte bv’s. Ik denk dat ik er wel twee tot drie weken mee<br />

bezig ben. Het leuke aan deze klant is dat hij steeds weer nieuwe<br />

activiteiten ontwikkelt. Daarom komen er veel verschillende<br />

zaken bij kijken, ook op fiscaal gebied.”<br />

WAAROM HEB JE GEKOZEN VOOR ACCOUNTANCY?<br />

“In het derde jaar van mijn studie Bedrijfseconomie moest ik<br />

kiezen: BE of Accountancy? Accountancy leek me het leukst,<br />

vooral vanwege de diversiteit. Daarbij speelt ook dat het makkelijker<br />

is om van een accountantskantoor over te stappen<br />

naar het bedrijfsleven dan andersom.”<br />

WAT VOND JE HET GROOTSTE VERSCHIL TUSSEN DE<br />

OPLEIDING EN DE PRAKTIJK? “Ik dacht dat ik na mijn<br />

studie al best veel wist, maar ik kwam erachter dat dit niet het<br />

geval is. Tijdens de opleiding leer je niet meer dan de grote<br />

lijnen, maar in de praktijk is elke klant anders, specifieker.<br />

Je gaat overal veel dieper op in.”<br />

WAT IS DE BESTE TIP DIE JE OOIT KREEG? “Mijn ouders<br />

hebben me altijd voorgehouden dat ik mijn best moest doen<br />

op school. Ik ben nu blij dat ik naar ze heb geluisterd. Daardoor<br />

heb ik nu veel mogelijkheden. Het klopt wat ze zeggen,<br />

je bent inderdaad manager van je eigen carrière. Je moet er<br />

alleen wel moeite voor doen.”<br />

WAAR BEN JE TROTS OP? “Toen een meer ervaren collega<br />

ontslag nam, werd ik plotseling voor de leeuwen gegooid. Ik<br />

kreeg veel van zijn werk en verantwoordelijkheden op mijn<br />

bord. Het was hard werken, maar ik heb me er heel goed doorheen<br />

geslagen. Daar ben ik wel trots op.”<br />

WAAR ZIE JE JEZELF OVER 10 JAAR? “Dan hebben<br />

mijn vriendin en ik een huis gekocht en hebben we misschien<br />

wel kin deren. Ik ben dan manager en werk nog steeds bij<br />

Kroese Wevers. Ik ben best ambitieus, maar niet ten koste van<br />

alles. Dus of ik het op kan brengen om partner te worden, zie<br />

ik dan wel.”<br />

Leasewagen? Jawohl, gerne! Veruit de meeste accountants hebben een leasewagen, alleen de accountants in over-<br />

heidsdienst wat minder vaak. De Duitse automerken zijn duidelijk het populairst. Audi en BMW zijn het meest gewild.


opleidingen tot <strong>Accountant</strong><br />

In nederland kun je overal terecht om de opleiding tot <strong>Accountant</strong> te volgen.<br />

van Amsterdam tot Zwolle en van leeuwarden tot sittard. kijk ook op<br />

accountantworden.nl voor meer informatie over de hogescholen die de<br />

opleiding verzorgen. op pagina 32 en 33 in dit magazine lees je met welke<br />

voor opleiding je aan de studie kunt beginnen. er zijn heel veel mogelijkheden!<br />

Hogescholen<br />

Alkmaar Hogeschool Inholland inholland.nl/alkmaar<br />

Amsterdam ZO Hogeschool voor Economische Studies Harlingen dem.hva.nl<br />

Arnhem/Nijmegen Hogeschool Arnhem en Nijmegen han.nl<br />

Breda Avans Hogeschool avans.nl<br />

Den Bosch Avans Hogeschool avans.nl<br />

Sneek<br />

Den Haag Haagse Hogeschool<br />

Den Helder<br />

haagsehogeschool.nl<br />

Deventer Saxion Hogeschool saxion.nl<br />

Diemen Hogeschool Inholland inholland.nl/diemen<br />

Eindhoven Fontys Hogeschool fontys.nl Emmeloord<br />

Enschede Saxion Hogeschool saxion.nl<br />

Groningen Hanzehogeschool hanze.nl<br />

Leeuwarden Noordelijke Hogeschool nhl.nlLelystad<br />

Rotterdam Hogeschool Inholland inholland.nl/rotterdam<br />

Rotterdam Hogeschool Rotterdam<br />

Haarlem<br />

hogeschool-rotterdam.nl<br />

Sittard Hogeschool Zuyd zuyd.nl<br />

Utrecht Hogeschool van Utrecht hu.nl<br />

Zwolle Hogeschool Windesheim windesheim.nl<br />

Delft Delf<br />

Universiteiten<br />

Amsterdam Universiteit van Amsterdam uva.nl<br />

Amsterdam Vrije Universiteit vu.nl<br />

Breukelen Nyenrode nyenrode.nl Oss<br />

Groningen Rijksuniversiteit Groningen rug.nl<br />

’s-Her ’ togenbosch<br />

Maastricht Universiteit van Maastricht Breda<br />

maastrichtuniversity.nl<br />

Rotterdam Erasmus Universiteit Roosendaal<br />

eur.nl<br />

Middelburg<br />

Tilburg Universiteit van Tilburg tilburguniversity.edu<br />

Eindhoven<br />

Particuliere onderwijsinstellingen<br />

Amsterdam ZO Hogeschool Markus Verbeek Praehep markusverbeek.nl<br />

Diverse locaties NOvAA beroepsopleiding novaa.nl<br />

Leiden LOI loi.nl<br />

Tilburg Fontys Bedrijfshogeschool fontys.nl<br />

Willemstad DOC Opleidingen en Trainingen Aruba docopleidingen.com<br />

Maastricht<br />

Apeldoorn<br />

<strong>Accountant</strong> <strong>Worden</strong> is een uitgave van de NBA, de nederlandse Beroepsorganisatie van <strong>Accountant</strong>s. nBA, Postbus 7984, 1008 AD Amsterdam Redactie NBA:<br />

Judith lieverse, sanne van der schee ARA: Mike Demelinne, Audrey van reijswoud Art direction: ted Frank, Marco Arkema Copy: Frank van venrooij Fotografie:<br />

rogier Maaskant <strong>Accountant</strong> <strong>Worden</strong> kwam tot stand naar een idee van ARA M/V en NBA. © oktober 20<strong>11</strong>. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend.<br />

Venlo<br />

Meppel<br />

Assen<br />

35<br />

Em<br />

Hengelo


DJ MAArten vAn Berg<br />

geBroken<br />

nA FInAnCIeel FIAsCo<br />

Emotionele dj belaagd door fans bij persconferentie. Dance Entertainment<br />

Events, vooral bekend van de dance events in het Gelredome, is niet meer.<br />

Alle werknemers van het bedrijf waar dj Maarten van Berg miljoenen in heeft<br />

gestoken, hebben ontslag gekregen. In een emotionele persconferentie beantwoordde<br />

de wereldberoemde dj vragen over deze zwarte bladzijde in zijn<br />

loopbaan. Maar de dj zelf heeft ook heel wat vragen. Voor zijn accountant.<br />

Weet jij het antwoord op deze vragen?<br />

GA NAAR ACCOUNTANTWORDEN.NL EN MAAK KANS OP<br />

EEN VAN DE TIEN ITUNES-BONNEN TWV 50 EURO!

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!