De testikels van een mannelijke pup Bij mannelijke foetussen ...

De testikels van een mannelijke pup
Bij mannelijke foetussen bevinden de testikels zich in het abdomen (de buik). Bij de geboorte van de
pup dalen de testikels in de balzak, aan de buitenkant van het abdomen. Dat gebeurt binnen enkele
weken en geschiedt via het lieskanaal. Daar zitten ook de bloedvaten die de testikels bevoorraden.
Normaal gezien zijn de twee testikels ingedaald op de leeftijd van ongeveer 10 dagen. Tot de leeftijd
van tien weken zijn ze soms niet te voelen omdat ze heel klein zijn en ook omdat er vet in de balzak zit.
Als alles goed gaat moeten de testikels voelbaar zijn bij pups van drie maanden oud. Maar in sommige
gevallen blijven een of beide testikels achter in het abdomen of in het kanaal waarlangs ze moeten
indalen. Als ze op vier maanden niet volledig ingedaald zijn dan is de pup het slachtoffer van wat men
cryptorchisme noemt. De aandoening kan bij beide testikels voorkomen, maar meestal betreft het bij
deze aandoening slechts één testikel. Deze afwijking aan het voortplantingsapparaat is bewezen
erfelijk. Vandaar ook dat men monocryptorchide en cryptorchide reuen uit het fokprogramma houdt.
Mevrouw Meyer-=Wallen, een specialist op het gebied van voortplantingsaandoeningen, vermoedt dat
cryptorchidie ook van invloed is op de aandoening hermafroditisme, dan wel daar een signaalfunctie
voor heeft.
Gedeelten van deze tekst zijn ontleend aan de website: www.e-gezondheid.be
Tot zover het openbare gedeelte.
Beschermde gedeelte
Cryptorchisme: de gevolgen
In tegenstelling tot testikels die ingedaald zijn zoals het hoort, zijn testikels die in het abdomen blijven
zitten niet in staat om spermatozoïden te produceren, ze maken alleen testosteron aan en dat soms in
abnormaal grote hoeveelheden. Dat kan voor gedragsafwijkingen zorgen zoals agressief gedrag en een
ongewoon hoog libido. Honden met bilateraal cryptorchisme zijn meestal steriel; zij kunnen geen
nakomelingen produceren.
Bij reuen met één normale teelbal is dat wel mogelijk. Inmiddels kunnen we met aan zekerheid
grenzende waarschijnlijk een veelgebruikte (Engelse Cocker Spaniel) reu aangeven, die slechts één
testikel had en deze aandoening veelvuldig heeft doorgegeven aan zijn vele nakomelingen. Eénballige
reuen kunnen zich namelijk wel voortplanten, en in dezelfde mate al tweeballige reuen. Maar, zoals
gezegd, ze geven daarmee de aandoening ook door aan hun nageslacht. Testikels die zich in een
abnormale positie (in de buik) bevinden kunnen tot tumoren leiden bij honden die ouder zijn dan
achttien maanden. Het is echter niet gezegd dat dit altijd het geval is. Tumoren ter hoogte van de
testikels kunnen voor honden levensgevaarlijk zijn door het risico op metastasen van kwaadaardige
kanker of door compressie van andere organen in het abdomen door het toenemend volume van de
tumor. (www.e-gezondheid.be) De meningen verschillen hier echter over. Zie verderop.
Behandeling? Chirurgie
Tot voor kort werd aan eigenaren van reuen met één of twee niet ingedaalde testikels, geadviseerd,
deze operatief te laten verwijderen. Zelf in geval van één normaal testikel, moesten beide testikels
verwijderd worden. Tegenwoordig denkt men hier niet meer zo zwart-wit over en zijn er dierenartsen
die de situatie willen aankijken. Jaarlijkse controle, bijvoorbeeld bij de inentingen, geeft d.m.v.
palperen vaak een goed beeld van de rust c.q. onrust van de testikel.
Tijdens de eerste maanden van de reu-pup kan masseren nog weleens helpen bij het indalen van de
testikel, maar echt succes geeft dat nauwelijks. In feite is de streng waarmee de testikel tot aan de
balzak kan komen te kort. Dit is een soort elastiekje met een zekere rekbaarheid. Soms is dat elastiekje
te kort, of niet rekbaar genoeg.
Er zijn ook hormonale behandelingen om de testikels te doen indalen, maar die zijn vaak niet
doeltreffend en ze worden niét voorgeschreven om te vermijden dat de honden de aandoening
doorgeven.
Er zijn dierenartsen die het met deze aandoening niet zo nauw nemen, en de niet ingedaald testikel
verwijderen en een plastic balletje in de balzak plaatsen. Niet alleen is dit geen goede zaak voor het ras,
zeker niet als bepaalde vormen van monocryptorchidie een voorstadium zijn van hermafroditisme en
daar nog geen uitsluitsel over is. Maar bovendien is het oneerlijke concurrentie in de showring. In feite
wordt gefraudeerd, daar reuen met een teelbal met recht en rede bewust van de fok zijn uitgesloten.
Raad van Beheer
De literatuur en de Raad van Beheerzeggen over deze aandoening het volgende:
1

Monorchide is het hebben van slechts één ingedaalde en zichtbare teeltbal. Cryptorchide is een reu
zonder zichtbare testikels. Dat wil niet altijd zeggen dat de reu geen teelballen heeft. De andere -of
beide niet- zichtbare teelbal(len) kunnen in de buikholte zijn achtergebleven tijdens de groei van de
pup. In uitzonderlijke gevallen is sprake van het ontbreken van testikels. In dat geval is er eerder de
verdenking van hermafroditisme, dan van cryptorchidie. Vandaar ook dat wel door een dierenarts
moet worden vastgesteld van welke vorm van cryptorchidie sprake is. Reuen geboren zonder testikels
hebben een andere, of aan hermafroditisme verwante aandoening.
De Raad van Beheer heeft verboden deze monorchide en cryptorchide reuen aan tentoonstellingen te
laten deelnemen. Dit om te voorkomen dat bekroonde reuen, behept met deze afwijking, veel voor de
fokkerij gebruikt zouden worden, en dus vele malen deze erfelijke aandoening aan het nageslacht
zouden doorgeven.
Alternatieve mening dierkliniek Utrecht
De Dierenkliniek in Utrecht zegt; de eigenaar van een monorchide of cryptorchide reu hoeft zich alleen
benadeeld te voelen als het om fokken gaat. De aandoening beïnvloedt geenszins het karakter van de
reu, en uit onderzoeken blijkt dat samengaan met andere ongewenste eigenschappen niet meer
voorkomt dan normaal. De hond zelf heeft er niet de minste last van. Bovendien is monorchide of
cryptorchide een recessief overervende aandoeningVoor meer informatie of contact kan specialist,
Mevrouw Ockens Schaefers bereikt worden Dierenkliniek Utrecht dinsdagochtend tussen 8.45 en 9.45
uur.
De inmiddels binnen de spanielwereld bekende mevrouw Meyer-Wallen, houdt zich bezig met
genoom sequentie. Zij onderzoekt de genen van honden en tracht op die manier de genetische
aandoeningen te lokaliseren. Op deze manier is zij, samen met onderzoekers die naar het gen zoeken
voor monorchide en cryptorchidie bij mensen en muizen, een proefonderzoek aan het opzetten.
Tot nu toe hebben deze onderzoekers de mutaties die cryptorchidie/monorchidie veroorzaken nog niet
gevonden, maar het ligt in de bedoeling om honden uit familielijnen waar dit probleem voorkomt in
vervolgstudies te betrekken. Wellicht dat de onze spanielfokkers hierin met haar kunnen
samenwerken. Met name fokkers van Engelse en Amerikaanse Cocker Spaniels worden hiertoe
uitgenodigd, daar binnen deze rassen sprake is van de aandoening hermafroditisme.
Geïnteresseerden worden verwezen naar www.bakerinstitute.vet.cornell.edu
2