als PDF downloaden - Emis - Vito

2.6 Aardappelschillers
Ondanks de praktische moeilijkheden, zoals beschreven in paragraaf 2.5, wordt in
onderstaande analyse een poging gedaan om enkele kenmerken van de
aardappelschilbedrijven op te lijsten. De gegevens zijn afkomstig van het Presti-document 15
en van een beperkte enquête die de federatie Belgapom organiseerde in het kader van de
BBT-studie (1998).
2.6.1 Evolutie van de bedrijfstak
• Vraagfactoren
- aardappelproductie: aardappelareaal toegenomen, ook in de toekomst nog lichte
stijging; productie per ha stijgend;
- voor bepaalde segmenten (vb. scholen, toeristische centra): seizoensgebonden activiteit;
- wijzigend consumptiepatroon in het voordeel van substituten (o.a. pasta’s);
- lokale afzet, toenemend belang van exportmogelijkheden;
- cf. beperkte enquête Belgapom: verwachting dat de omzetstijging van de voorbije jaren
zich zal doorzetten.
• Aanbodfactoren
- aanvoer afhankelijk van de oogst (klimatologische omstandigheden);
- een jaar van hoge productie wordt typisch gevolgd door een lage marktprijs;
- professionalisering van de sector zal op termijn voor een ‘shake-out’ zorgen.
• Regulering
De steeds strengere eisen op gebied van hygiëne en milieu spelen in het voordeel van
bedrijven die ‘in de schemerzone’ werken.
2.6.2 Bronnen van concurrentie
a Interne concurrentie
- schilbedrijven zijn typisch kleine ondernemingen, vaak met minder dan vijf werknemers;
in het Presti-rapport wordt het aantal geschat op 120 schillers, die instaan voor de
verwerking van zowat 75.000 ton aardappelen;
- lage uittredingsdrempels;
- arbeidsintensieve sector;
- kleine winstmarges.
b Macht van de Leveranciers
- schilbedrijven kopen een groot deel van hun grondstof (de aardappelen) op de vrije markt.
Daardoor krijgt de aardappel een speculatief karakter en kunnen de prijzen sterk
schommelen (in tegenstelling tot de groente- en aardappelverwerkers waar vooral gewerkt
wordt met contractteelt);
- de aanvoer komt in hoofdzaak van binnenlandse productie, heel wat schillers zorgen zelf
voor hun aanvoer (integratie van activiteiten);
- dreiging voorwaartse integratie: de landbouwer probeert, mede door de beperking van het
aardappelareaal en zeker in jaren van lage aardappelprijzen, zijn product meer
toegevoegde waarde te geven, bijvoorbeeld door zelf de schilactiviteit uit te voeren;
15 Presti-document ‘Preventie en milieuzorg in het aardappelschilbedrijf’, 1996
28