PROVINCIAAL ONDERWIJS VLAANDEREN

PROVINCIAAL ONDERWIJS VLAANDEREN 

LEERPLAN ONDERWIJS VOOR SOCIALE PROMOTIE 

LEERPLAN GRADUAAT BIBLIOTHEEKWEZEN EN DOCUMENTAIRE 

INFORMATIEKUNDE 

Copyright © Provinciaal Onderwijs Vlaanderen BWDI/04/HOKTSP/M/G

LEERPLAN GRADUAAT BIBLIOTHEEKWEZEN EN 

DOCUMENTAIRE INFORMATIEKUNDE 

Modulaire vorm 

Niveau: Sociaal Hoger Onderwijs van het Korte Type voor Sociale 

Promotie 

Aantal lestijden: 2000 

PCVO De Nobel – Tienen/Leuven 

CVO Vormingsleergang voor Sociaal en Pedagogisch Werk vzw – Gent 

CVO Vrije Leergangen Limburg – Genk 

SCVO PestaloZZi voor Sociaal, Paramedisch en Pedagogisch Hoger 

Onderwijs - Antwerpen 

Leerplan Graduaat Bibliotheekwezen en Documentaire Informatiekunde - 2

Inhoud 

Deel 1: Situering van de opleiding 

1.1 Situering van de opleiding binnen het studiegebied 

1.2 Missie van het volwassenenonderwijs categorie sociaal – bibliotheekwezen en 

documentaire informatiekunde 

1.3 Algemene doelstellingen 

Deel 2: Structuur van de opleiding 

2.1 Visie op de modulaire uitbouw van de opleiding 

2.2 Structuur van de opleiding 

Deel 3: Methodische uitwerking 

3.1 Leren in de opleiding Bibliotheekwezen en Documentaire Informatiekunde 

3.2 Algemeen pedagogisch-didactische uitwerking 

3.3 Evaluatie 

Deel 4: Aanwijzingen voor het gebruik van het leerplan 

Deel 5: Doelstellingen en leerinhouden van de modules 

5.1 Deelcertificaat Encyclopedie 

5.2 Deelcertificaat Documentaire automatisering 

5.3 Deelcertificaat Documentaire technieken 

5.4 Deelcertificaat Vaardigheden en management 

5.5 Deelcertificaat Beroepspraktijk 

Deel 6: Bibliografie 

Bijlage: Structuurschema 

Leerplan Graduaat Bibliotheekwezen en Documentaire Informatiekunde - 3 

3 

3 

3 

4 

5 

5 

5 

6 

8 

9 

11 

13 

17 

21 

23

Deel 1 : Situering van de opleiding 

1.1 Situering van de opleiding binnen het studiegebied 

Dit leerplan is bedoeld voor de afdeling graduaat bibliotheekwezen en documentaire 

informatiekunde, gesitueerd in het Sociaal Hoger Onderwijs van het Korte Type voor Sociale 

Promotie. 

Beginsituatie: 

De cursisten die deze opleiding willen volgen, moeten: 

- minstens 18 jaar oud zijn 

- in het bezit zijn van het diploma hoger secundair onderwijs of (op voorwaarde dat ze 21 

jaar oud zijn) slagen voor een toelatingsproef waarbij grondig de algemene kennis, kennis 

van de Nederlandse taal en de interesse voor het beroep van informatiebemiddelaar 

worden getoetst. Aan de cursisten wordt ook aangeraden om het ruime maatschappelijke 

gebeuren te volgen alsook om hun algemene talenkennis en PC-gebruik op peil te houden. 

1.2 Missie van het volwassenenonderwijs categorie sociaal – bibliotheekwezen en 

documentaire informatiekunde 

Binnen de opleiding graduaat bibliotheekwezen en documentaire informatiekunde worden 

cursisten opgeleid tot competente – zowel op technisch als agogisch vlak – 

INFORMATIEBEMIDDELAARS (bibliotheekmedewerkers, bibliothecarissen of 

informatiemanagers 1 ) voor het ruime bibliotheek-, documentatie- en informatieveld. 

Informatiebemiddelaars in bibliotheken (zowel openbare bibliotheken, als binnen 

hogescholen, wetenschappelijke bibliotheken..) begeleiden gebruikers bij het zoeken naar de 

juiste informatie. 

Informatiebemiddelaars in informatie- en documentatiediensten geven concreet antwoord op 

een concrete vraag door zelf de informatie op te sporen, te analyseren en te verpakken op de 

manier die de aanvrager wenst. 

De opleiding biedt de mogelijkheid om levenslang en levensbreed te leren aan volwassenen 

met verschillende motivaties en reële leerbehoeften. De opleiding wil de cursist in staat 

stellen een erkende kwalificatie te behalen om hun waarde of inzetbaarheid op de 

arbeidsmarkt te handhaven of te vergroten en hun persoonlijke ontwikkeling te verhogen, of 

zich bij te scholen, te vervolmaken of te herscholen. 

1.3 Algemene doelstellingen 

De opleiding beoogt het optimaal en efficiënt uitoefenen van een (vooral leidinggevende en/of 

gespecialiseerde) functie in het ruime bibliotheek-, documentatie- en informatieveld. 

Deze uitoefening vraagt kennis en inzichten, vaardigheden en toepassingen, attitudes en 

competenties, en persoonlijke visie op volgende terreinen: 

- Wetenschapsgebieden: omvat een oriëntatie in de verschillende wetenschappen bedoeld 

als kennisgebied en als referentiekader voor het eigen functioneren. 

- Bibliotheek-, documentatie- en informatieveld: omvat een diepgaande studie rond het 

eigen beroepsveld (diverse deelsectoren – vakorganisaties – vakterminologie – beroep…) 

1 Zie de beroepsprofielen van bibliotheekmedewerker, informatiebemiddelaar, bibliothecaris en 

informatiemanager, ontwikkeld door de SERV, oktober 2002-februari 2003. We hanteren de term 

“informatiebemiddelaars” omdat deze de ruimste omschrijving toelaat. 


- Bronnenkennis: met bronnenkennis worden zowel de algemene, de multidisciplinaire en 

vakgerichte, de klassieke en de elektronische, de bibliografische als de nietbibliografische 

bronnen bedoeld. 

- De collectie van actuele, digitale en virtuele bronnen en hun verwerking: omvat de 

algemene kennis en de bibliotheektechnische verwerking (collectieontwikkeling, 

ontsluiting, beschikbaarstelling, archivering, conservatie en restauratie) 

- Informatiebemiddeling en dienstverlening: omvat de studie van de gebruiker(s), de 

dienstverlening, omgang met de gebruiker en de noodzakelijke sociale en communicatieve 

vaardigheden hiervoor. 

- Bibliotheekautomatisering en nieuwe technologieën: kennis en toepassing van 

bibliotheekautomatisering en ICT. 

- Management: omvat human resources, financieel beheer, marketing, public relations, 

beleidstechnieken... 

- Beroepspraktijk: gezien de opleiding een opleiding tot een beroep is, wordt ook 

voldoende aandacht gespendeerd aan de beroepspraktijk, onder de vorm van stage en 

praktijkervaring in het ruime beroepsveld van bibliotheken, documentatie- en 

informatiediensten met stage-overleg en supervisie. 

Deel 2: Structuur van de opleiding 

2.1 Visie op de modulaire uitbouw van de opleiding 

Een modulaire opleiding binnen het volwassenenonderwijs biedt mogelijkheden om in te 

spelen op de specifieke leersituatie van volwassen, deeltijdse cursisten. 

Grosso modo kunnen we drie doelgroepen onderscheiden: 

- Volwassenen die hun positie op de arbeidsmarkt willen verbeteren, in casu binnen het 

BDI-werkveld, en dus diplomagericht de opleiding volgen. 

- Jong-volwassenen die het graduaat BDI als eerste opleidingskeuze aanvatten na het 

secundair onderwijs. 

- Volwassenen die vanuit de praktijk bepaalde vaardigheden, technische kennis… willen 

heropfrissen of actualiseren. 

Gevolg hiervan is dat er binnen een cursistengroep grote verschillen kunnen bestaan in 

achtergrondkennis, levenservaring, werken praktijkervaring, leertempo en leerstijl. De 

uitdaging voor de opleidingverstrekkers bestaat erin deze verschillen te overstijgen en elke 

cursist de opleiding te bieden die hij nodig heeft. Een opleiding met modulaire structuur komt 

daaraan tegemoet. 

- De grootste groep cursisten zijn deeltijds met hun opleiding bezig en hebben daarnaast de 

zorg voor werk, gezin, andere engagementen.. Een modulaire opleiding biedt hen de 

mogelijkheid om hun studietempo en studielast zelf te bepalen en af te stemmen op hun 

privé-situatie, over de verschillende semesters én over de verschillende cvo’s die dezelfde 

opleiding aanbieden. 

- Schoolverlaters die de opleiding aanvatten kunnen zich vaak wel grotendeels op hun 

opleiding concentreren. De mogelijkheid om modules en semesters te combineren geeft 

hen de kans hun opleiding op kortere termijn te voltooien. 

- Volwassenen willen op een actieve manier betrokken worden bij de leerdoelen en 

inhouden van de opleiding die ze willen verwerven. Een modulaire opleiding met een 

open structuurschema biedt cursisten de kans om die inhouden / modules eerst, of zelfs 


uitsluitend (dan eerder in de vorm van een actualisering of bijscholing) te verwerven die 

ze in hun concrete werksituatie nodig hebben. 

- Omdat de opleiding zich richt tot beroepen in een specifieke sector is de transfer van 

theorie naar praktijk zeer belangrijk. Daarom ook dat in het structuurschema veel belang 

gehecht wordt aan het verwerven van praktijkervaring door middel van stages en de 

reflectie daarop in supervisiegesprekken. Dit biedt de cvo’s ook de gelegenheid om nauw 

contact te houden met het beroepsveld. 

- Een open structuurschema komt tegemoet aan de nood om innovaties in het beroepsveld 

en dan vooral op het vlak van informatietechnologie gemakkelijk te implementeren in het 

leerplan. Alleen op die manier blijft de opleiding aantrekkelijk voor kandidaat-cursisten 

die niet-diplomagericht de opleiding wensen te volgen. 

2.2 Structuur van de opleiding 

zie structuurschema 

Deel 3: Methodische uitwerking 

3.1 Leren in de opleiding Bibliotheekwezen en Documentaire informatiekunde 

In de opleiding BDI worden het beroepsmatig handelen, de beroepscontext, de persoon van de 

beroepsbeoefenaar en het reflecteren altijd zichtbaar. Vanuit dit dynamische proces worden de 

vereiste basiscompetenties ontwikkeld zowel op het gebied van kennis en inzichten als van 

vaardigheden en houdingen. Deze inductieve, probleemoplossende en praktijkgerichte vorm 

van leren veronderstelt dat de cursist bereid is zichzelf beter te leren kennen en te 

ontwikkelen. De cursist moet zich bewust worden van zijn verantwoordelijkheid voor zijn 

eigen vorming. De docent en supervisors scheppen een optimale leersituatie, interactief en in 

dialoog. 

In de opleiding wordt een leeromgeving gecreëerd waarin aandacht voor het leerproces op 

zich belangrijk is. De docent bouwt het leerproces methodisch op, waarbij hij de cursist naast 

de leerstofinhoud ook leervaardigheden leert. 

Elk individu beschikt over een eigen leerstijl. Hierbij hebben we oog voor zelfstandig leren en 

afstandsleren. Binnen het onderwijsleerproces kan deze individuele verscheidenheid worden 

benut, zodat het leren zich verdiept en het leerrendement wordt verhoogd. 

Tijdens de opleiding wordt veel aandacht besteed aan de voorbereiding op de beroepssituatie. 

Binnen de gesuperviseerde beroepspraktijk worden cursisten geholpen om aandacht te 

besteden aan ervaringen in verband met hun professionele competenties. Zo kan de cursist 

komen tot een goede zelfstandige taakstelling en bewust methodisch handelen in zijn 

professionele context. Met de hulp van een supervisor leren cursisten problemen herkennen, 

formuleren en oplossen. 

3.2 Algemeen pedagogisch-didactische uitwerking 

Niet enkel de vakinhoudelijke kennis, maar ook de didactische vaardigheden van de docent en 

de wijze van overdracht bepalen het leerrendement van de cursist. 

De docent ontwikkelt leertrajecten op maat, introduceert die leertrajecten, begeleidt het 

leerproces van de cursist en beoordeelt. Hij evalueert het leerproces samen met de cursist. De 

interactie docent – cursist – medecursist vormt een niet te onderschatten waarde bij het leren 


in onze centra. Deze interactie kan het directe contact, het werken in een elektronische 

leeromgeving en het open-afstandsleren omvatten. 

Volgende werkvormen en didactische uitwerking kunnen hierbij aan bod komen. We ordenen 

ze naargelang de activiteit die van de cursist wordt gevraagd: 

Conceptualiseren: o.a. 

- doceren 

- lezing 

- literatuurstudie 

- onderwijsleergesprek 

- zelfstudiepakket 

- geprogrammeerde instructie 

- gestructureerde oefeningen 

- intervisie 

- supervisie 

- … 

Ervaren: o.a. 

- rollenspel 

- casusbespreking 

- klasgesprek 

- groepsdiscussies 

- video, film 

- excursies 

- … 

Reflectie: o.a. 

- discussies 

- brainstormen 

- groepswerk 

- analyse en nabespreking video/tekst 

- intervisie 

- supervisie 

- … 

Experimenteren: o.a. 

- de eigen beroepspraktijk van de cursist 

- practicum 

- trainingen 

- simulatiespel 

- opdrachten, verwerkingsopdrachten 

- projecten 

- supervisie 

- … 

3.3 Evaluatie 

De eerste functie van beoordeling is zeer concrete hanteerbare informatie geven over de 

manier waarop en de mate waarin de cursist bepaalde competenties beheerst. Daarvoor 

hanteren we de techniek van de feedback. Feedback geeft de cursist tevens aanwijzingen over 

mogelijkheden of noodzaak tot 


- verbreding (in verschillende complexe situaties) 

- verrijking (competenties ‘eigen’ maken aan de persoon in kwestie) 

- verdieping (het niveau van bepaalde verworven competenties versterken). 

Waarderingscijfers bij de beoordeling worden steeds toegelicht. Beoordeling van het proces 

geeft tevens feedback over studie- en probleemaanpak. 

De tweede functie bij het beoordelen is de beslissing of een cursist beantwoordt aan de 

gestelde kwalificaties. 

Het beoordelen is een samenspel van zelfbeoordeling, beoordeling door een 

beroepsbeoefenaar, beoordeling door een docent en waar zinvol ook door medecursisten. 

In de loop van de opleiding is het mogelijk dat de beoordeling voor sommige 

opleidingsonderdelen steeds meer bij de cursist komt te liggen en de docent meer een 

coachende of ondersteunende rol krijgt. De eindbeoordeling ligt echter altijd bij de docent, 

meestal gebaseerd op evaluatiegegevens die mede worden versterkt door derden, en door de 

werkbegeleiders van de organisatie waar de cursist praktijkervaring heeft opgedaan. 

De verschillende soorten leeractiviteiten vragen om verschillende vormen van beoordelen. De 

beoordeling dient congruent te zijn met het leren waarop het betrekking heeft. Volgende 

vormen van beoordeling kunnen aan bod komen. 

Conceptualiseren o.a. door: 

Beoordelen via 

- mondelinge of schriftelijke toetsen met meerkeuzevragen, antwoordopdrachten of open 

vragen; 

- artikel, presentatie, scriptie, projectvoorstel. 

- … 

Deze evaluaties kunnen reproductieve of productieve verwerking van de leerstof beogen. 

Doen, ervaren o.a. door: 

Beoordeling van de “beroepspraktijk” (cursisten werken, of doen praktijkervaring op), 

waarbij we nagaan hoe de cursist gebruik maakt van het geleerde. 

- aan de hand van functioneringslijsten, scoreformulieren, checklists; 

- aan de hand van observaties door derden van gespreksvoering, vergaderingen, 

casusbesprekingen; 

- aan de hand van logboek, verslaggeving, handelingsplanning, activiteitenplanning, 

projectrealisaties. 

- … 

Bij deze beoordeling gaan we na of en hoe de cursist verder bouwt op al verworven 

competenties. Dit gebeurt dus vooral in zijn praktijk, maar tevens in practica, 

vaardigheidstrainingen, simulatieoefeningen aan de hand van bovenvermelde instrumenten. 

Reflecteren o.a. door: 

Beoordeling aan de hand van mondelinge en/of schriftelijke neerslag van de reflectie van de 

cursist: 

- reflectieverslag, individueel of groepssupervisiegesprek; 

- verantwoording van een evaluatieopdracht, verantwoording van een presentatie. 

- … 

Het aanwenden van verschillende vormen van feedback bij dit reflectieproces wordt in de 

beoordeling opgenomen. 


Experimenteren o.a. door: 

Beoordelen via 

- beoordeling van projecten, producten, presentaties, verwerkingsopdracht; 

- beoordeling van competenties, gerealiseerd tijdens projecten, demonstraties, simulaties, 

realisaties. 

- … 

Hier ligt het accent op het beoordelen van het divergent denken en handelen. 

Deel 4: Aanwijzingen voor het gebruik van het leerplan 

- Dit document biedt geen checklist, wel een kader dat ruimte en richting geeft aan 

docenten, middenkader en directie om zo goed mogelijk hun doelstellingen te realiseren. 

- Bij het opmaken van het leerplan zijn we vertrokken vanuit de basiscompetenties. Dit 

maakt dat de leerplandoelstellingen zoals geformuleerd overwegend technisch zijn. Het 

kan echter niet de bedoeling zijn dat onze cursisten enkel een aantal technische 

vaardigheden aangeleerd krijgen. Het is de bedoeling dat de cursist ook theoretische 

kaders krijgt aangereikt van waaruit hij zijn handelen kan situeren, verklaren en begrijpen. 

Het luik ‘inhoud’ dat u bij elke module na de doelstellingen terugvindt, geeft u een 

concreter beeld over de theoretische kaders die aangewend kunnen worden om de 

doelstelling te bereiken. De inhouden, weergegeven na elke module, zijn te interpreteren 

als richtinggevend voor wat gezien moet worden. Elk CVO is vrij om deze inhouden 

binnen het schoolwerkplan te verbreden of verdiepen. 

- We hebben geopteerd om de didactische wenken en de evaluatie overkoepelend te 

bespreken en niet per eenheid. Deze keuze werd gemaakt omdat de keuze van didactische 

methodes, principes en evaluatie eerder te maken heeft met onze missie en 

cursisteninstroom zoals beschreven in 1.2 ‘Missie van het volwassenenonderwijs 

categorie – bibliotheekwezen en documentaire informatiekunde’. 

- Op het einde vindt u een uitgebreide lijst van actuele bronnen. Die is uiteraard 

tijdsgebonden en moet ook zo bekeken worden. Een continue aanpassing van deze lijst 

dringt zich dan ook op. 


Deel 5: Doelstellingen en leerinhouden van de modules 


A1: Historische en actuele ontwikkelingen van de informatieverwerking – nr. 5443 


Doelstellingen: 

- kennis hebben van het historische en actuele referentiekader van de bibliotheek-, 

documentatie- en informatiesector: de belangrijkste vakorganisaties, functies in de sector, 

typologie van informatieverzorgingsinstellingen, vakliteratuur 

- kennis hebben van de samenhang tussen de verschillende actoren in het 

informatievoorzieningproces en de bibliotheek-, documentatie- en informatiesector als een 

onlosmakelijk en flexibel geheel 

Leerinhouden: 

- informatiebemiddeling en kennismaatschappij: historische en maatschappelijke situering 

van informatie en kennis 

- begrippenapparaat bibliotheek-, documentatie- en informatieveld 

- partners in de informatieketen 

- typologie en structuur van het bibliotheek-, documentatie- en informatieveld 

- beroepen en functies 

- Nederlandstalige en anderstalige vakliteratuur en nationale & internationale 

vakorganisaties 

- … 

A2: Openbare bibliotheek – nr. 5444 



- kennis hebben van en inzicht hebben in de historische, actueel-organisatorische en 

wetgevende aspecten van de openbare bibliotheeksector 

- inzicht hebben in het economische, (ped)agogische en culturele belang van de openbare 

bibliotheeksector 

Leerinhouden: 

- functies en doelstellingen van de openbare bibliotheek, het principe van openbaarheid 

- historische en actuele ontwikkeling van het openbaar bibliotheekwezen 

- bibliotheekwetgeving 

- het aanbod van de openbare bibliotheek: klassieke dragers en digitale informatie 

- interne organisatie van de OB (afdelingen, werkprocessen..) 

- relatie met inrichtende en financierende overheden 

- overzicht van de partners van de OB: de socio-culturele sector, de educatieve sector, 

leesbevorderende initiatieven.. 

- de bibliotheekgebruiker 

- aspecten van gemeentewetgeving met betrekking tot de OB 

- uitbreidingsactiviteiten 

- samenwerkingsverbanden 


- … 

A3: Speciale en wetenschappelijke bibliotheken – nr. 5445 




wetgevende aspecten van de wetenschappelijke en speciale bibliotheken, zoals: 

schoolbibliotheken, overheidsbibliotheken, documentatiediensten, 

universiteitsbibliotheken, museumbibliotheken 

- inzicht hebben in het economische, (ped)agogische en culturele belang van deze 

bibliotheektypes 

Leerinhouden: 

- inleidende begrippen en terminologie 

- historische en actuele ontwikkelingen in wetenschappelijke bibliotheken 

- situering en doelstellingen van de verschillende bibliotheektypes 

- het aanbod van de speciale en wetenschappelijke bibliotheek: klassieke dragers en digitale 

informatie 

- structuur, functie en specifieke werking van de verschillende bibliotheektypes 

- relatie met inrichtende en financierende overheden 

- samenwerkingsverbanden 

- … 

A4: Inleiding tot de archivistiek – nr. 5446 




wetgevende aspecten van de archiefsector 

- inzicht hebben in het economische, (ped)agogische en culturele belang van de 

archiefsector 

Leerinhouden: 

- definitie en begrippen 

- historiek 

- het archiefwezen in België: overzicht van archieven in België - wetgeving 

- ordenen en inventariseren van archieven 

- beheer van het statisch en dynamisch archief 

- inleiding tot het digitaal documentbeheer 

- inleiding tot de materiële bewaring 

- … 


A5: Informatieproductie en –distributie – nr. 5447 

Aantal lestijden : 40 

Doelstellingen : 

- inzicht hebben in mediasector in het algemeen en de boekensector in het bijzonder 

- inzicht hebben in de wederzijdse invloed van de belangen van de mediaproducenten, de 

bibliotheek-, documentatie- en informatievoorzieningen, en de mediaconsumenten in 

praktijksituaties 

Leerinhouden: 

- commerciële informatieproductie en –distributie: uitgevers, mediagroepen,… 

- niet-commerciële informatieproductie en –distributie: wetenschappelijke instellingen, 

grijze literatuur, …. 

- elektronische informatieproductie en distributie 

- … 

A6: Cultuur, leescultuur en literatuur – nr. 5448 



- inzicht verwerven in algemene cultuurgeschiedenis 

- inzicht verwerven in de verschillende vormen van leescultuur 

- inzicht verwerven in de literatuur 

Leerinhouden: 

- basisbegrippen van de cultuurwetenschappen (vanuit historische, sociologische, 

filosofische, linguistische, maatschappelijke, kunsthistorische … invalshoek) 

- geschiedenis van de wereldliteratuur van de Oudheid tot heden (bij uitstek de roman) 

- actuele stromingen en tendensen binnen de wereldliteratuur 

- geschiedenis van de Nederlandstalige letterkunde sinds 1880 

- actuele stromingen en tendensen binnen de Nederlandstalige literatuur 

- vormen van leescultuur 

- literaire genres: kenmerken, trends, belangrijke auteurs van verschillende genres: 

misdaadliteratuur, romantiek, historische romans, science fiction,… 

- jeugdliteratuur 

- strips 

- basisbegrippen van de literatuurwetenschappen 

- … 


B1: Inleiding tot netwerken systeembeheer – nr. 5449 



- kennis hebben van de belangrijkste computerbesturingssystemen 

- PC en belangrijkste randapparatuur kunnen beheren 


- inzicht hebben in netwerktechnologie 

- inzicht hebben in netwerkbeheer 

Leerinhouden: 

- computerbesturingssystemen 

- netwerken 

- eenvoudig websitebeheer 

- … 

B2: Inleiding tot de bibliotheekautomatisering – nr. 5450 



- kennis hebben van de samenstellende componenten van een 

bibliotheekautomatiseringspakket en van de onderlinge samenhang van deze componenten 

- een analyse kunnen maken van lokale vereisten en deze via parametrisering in een 

automatiseringspakket kunnen integreren 

- een automatiseringspakket kunnen beheersen, zowel wat betreft het systeembeheer als wat 

betreft de uitvoerende taken 

Leerinhouden: 

- basiseigenschappen van een bibliotheekautomatiseringspakket: apparatuur, functionele 

werking, samenhang van de componenten, beperkingen van het pakket, uitbreidings- en 

aanpassingsmogelijkheden, aanpassing aan de lokale behoeften door parametrisering 

- conversie van catalogi 

- … 

B3: Documentaire databases – nr. 5451 


Doelstellingen : 

- in staat zijn om via een IRS-pakket een automatisering op te zetten 

- een analyse kunnen maken van lokale noden op het vlak van automatisering en in staat 

zijn om deze noden te vertalen naar het gekozen pakket toe 

- in staat zijn om traditionele bibliografische tekstuele gegevens volgens de gangbare 

internationale normen te behandelen 

- in staat zijn om het pakket uit te breiden naar de beheersing van een multimediale 

omgeving 

Leerinhouden: 

- probleemanalyse 

- functionele analyse 

- systeemanalyse 

- database: modellen, structuur, opbouw, componenten 

- conversie van catalogi 

- … 

B4: Elektronische archivering – nr. 5452 




- inzicht hebben in de problematiek van de toegankelijkheid van gegevens in een 

elektronische context 

- inzicht hebben in de problematiek van het archiveren van digitale documenten 

- inzicht hebben in de concepten voor de organisatie van duurzame digitale archivering 

- inzicht hebben in de mogelijke bewaarstrategieën voor digitale documenten 

Leerinhouden: 

- bewaarproblematiek van digitale documenten 

- bewaarstrategieën voor digitale documenten 

- registratie en beheer van metadata 

- standaarden bij digitale archivering 

- systemen voor het beheer van digitale documenten 

- … 

B5: HTML en webpresentaties – nr. 5453 



- HTML en aanverwante webtechnologieën kunnen gebruiken 

- inzicht hebben in gebruik(er)svriendelijke userinterfaces 

- kennis hebben van en inzicht hebben in basistechnieken voor efficiënt en effectief beheer 

van gegevens in een webbased client-server omgeving 

Leerinhouden: 

- HTML 

- websites: ontwerp, criteria, ergonomie, architectuur 

- beschikbaarstelling van databases op internet 

- … 


C1: Formele documentbeschrijving – nr. 5454 



- het belang inzien van formele documentbeschrijving 

- in staat zijn om op een verantwoorde manier de bestaande formele beschrijvingsregels toe 

te passen 

Leerinhouden: 

- regelsets voor formele documentbeschrijving 

- machineleesbare formaten 

- integratie van formele documentbeschrijving in bibliotheekautomatisering 

- … 

C2: Inhoudelijke documentbeschrijving: indextalen 1 – nr. 5455 




- inzicht hebben in het belang van inhoudelijke documentbeschrijving, met het oog op 

kwaliteitsvolle toegankelijkheid van fysieke en virtuele bibliotheekcollecties 

- inzicht hebben in het belang van classificatiesystemen ten behoeve van 

onderwerpsontsluiting van documenten 

- de basisprincipes bij het ontwerpen van classificatiesystemen ten behoeve van 

onderwerpsontsluiting van documenten kunnen toepassen 

- de belangrijkste algemene classificatiesystemen kunnen gebruiken 

Leerinhouden: 

- inleiding op inhoudelijke documentbeschrijving: reference retrieval, document retrieval, 

informatian retrieval, onderscheid indextalen-indexsystemen, onderscheid precoördinatiepostcoördinatie, 

taxonomieën 

- enumeratieve classificaties 

- analytisch-synthetische classificaties 

- … 

C3: Inhoudelijke documentbeschrijving: indextalen 2 – nr. 5456 



- inzicht hebben in de relatie tussen thesaurusbouw, gecontroleerde en ongecontroleerde 

woordsystemen en classificaties 

- inzicht hebben in het belang van (tref)woordensystemen en thesaurusbouw ten behoeve 

van de onderwerpsontsluiting van documenten 

- inzicht hebben in het belang van regelwerken bij het gebruiken van de gecontroleerde 

woordsystemen 

- de in Vlaamse context gebruikte trefwoordsystemen grondig kennen en kunnen gebruiken 

- inzicht hebben in het belang van vrije woordsystemen en full-text indexeren 

- inzicht hebben in de basisprincipes voor thesaurusbouw 

- een software voor thesaurusbouw en –onderhoud kunnen gebruiken 

Leerinhouden: 

- trefwoordensystemen: basisprincipes van gecontroleerde en niet-gecontroleerde 

(tref)woordensystemen, bestaande regelgeving met betrekking tot trefwoordbepaling 

- thesauri: basisprincipes thesaurusbouw, thesaurussoftware 

- … 


C4: Inhoudelijke documentbeschrijving: indexsystemen – nr. 5457 



- inzicht hebben in de belangrijkste indexsystemen 

- inzicht hebben in ontsluitingsmethodes voor dynamische documentverzamelingen 

- inzicht hebben in het belang van vrije woordsystemen en full-text indexeren 

- inzicht hebben in het belang van standaardisering van metadataformaten voor de 

interoperabiliteit tussen informatiesystemen 

Leerinhouden: 

- precoördinatieve en postcoördinatieve syntactische indexsystemen 

- specifieke ontsluitingsmethodes voor dynamische documentverzamelingen zoals 

webdocumenten 

- overzicht van enkele XML-gestructureerde metadataformaten en hun relatie met 

inhoudelijke ontsluiting 

- … 

C5: Algemene informatiebronnen – nr. 5458 



- inzicht hebben in de historische ontwikkeling en actuele samenhang van het bibliografisch 

bronnenapparaat 

- de belangrijkste algemeen-bibliografische bronnen en hun kenmerken kennen en kunnen 

beschrijven 

- de waarde van het bibliografisch bronnenapparaat in praktijksituaties kunnen inschatten 

- het bibliografische aanbod en de typologie van de elektronische en web-bronnen kennen 

- inzicht hebben in de kenmerken van het wetenschappelijk publicatiebedrijf 

Leerinhouden: 

- algemene begripsomschrijving, verwante begrippen en definities 

- historische ontwikkeling van de bibliografie 

- belang van de bibliografie 

- Universele Bibliografische Controle 

- structuur van het bibliografisch apparaat 

- overzicht van algemene bibliografische bronnen en hulpmiddelen 

- reproductie en verspreiding van secundaire informatiebronnen 

- kenmerken van het wetenschappelijk publicatiebedrijf 

- typologie van de databanken 

- bibliografisch overzicht van het host- en databankenaanbod 

- … 


C6: Specifieke informatiebronnen – nr. 5459 



- de kenmerken van documentair informatiegebruik en de belangrijkste documentaire 

informatiebronnen kennen op het gebied van de exacte wetenschappen, sociale 

wetenschappen en cultuurwetenschappen 

- de kenmerken van documentair informatiegebruik en de belangrijkste documentaire 

informatiebronnen kennen voor overheidspublicaties 

Leerinhouden: 

- exacte wetenschappen: literatuurgebruik en –productie, algemene bibliografische bronnen, 

natuurwetenschappen, chemie, biologie, milieuwetenschappen, fysica, medische 

literatuur, technische literatuur 

- sociale wetenschappen: literatuurgebruik en –productie, algemene bibliografische 

bronnen, psychologie en pedagogie, sociologie, politicologie, rechtswetenschappen, 

economie 

- cultuurwetenschappen: literatuurgebruik en –productie, algemene bibliografische bronnen, 

filosofie, theologie, geschiedenis, kunst(geschiedenis), taal- en letterkunde 

- overheidspublicaties: literatuurgebruik en –productie, algemene bibliografische bronnen, 

Belgische overheden, de Europese Gemeenschap, internationale en intergouvernementele 

organisaties 

- … 

C7: Gegevensbankondervraging – nr. 5460 



- in staat zijn om databanken te bevragen via formuliergestuurde, menugestuurde en 

commandogestuurde zoekinterfaces 

- in staat zijn om zoekresultaten te evalueren en te verwerken in een lokale omgeving 

Leerinhouden: 

- SQL 

- vraagtechnieken: zoektermen, basisindex, additionele indexen, Booleaanse operatoren, 

proximity operatoren, truncatie, limiteren, relevance ranking, online thesauri 

- zoekstrategie: werken met concepten 

- databanken via visible web; open archives 

- databanken via invisible web 

- protocollen 

- … 


C8: Collectieontwikkeling – nr. 5461 



- inzicht hebben in de algemene principes van de collectieontwikkeling 

- inzicht hebben in de werking van interbibliothecair leenverkeer en documentleverantie 

- in staat zijn om een kwaliteitsvolle collectie uit te bouwen in de verschillende types van 

bibliotheken 

Leerinhouden: 

- begripsomschrijving 

- virtuele versus fysieke collectie 

- principes, criteria en vormen van selectie en deselectie 

- evaluatiecriteria 

- organisatie en methoden van acquisitie 

- plaatsing van de collectie 

- collectieontwikkelingsplannen 

- … 

C9: Preservatie en conservatie – nr. 5462 



- inzicht hebben in de problematiek van conservatie 

- inzicht hebben in de problematiek van preservatie 

Leerinhouden: 

- richtlijnen voor het verzorgen, preserveren en conserveren van boeken nietboekmaterialen 

- … 


D1: Cliëntgerichte communicatie – nr. 5463 



- belangrijke communicatietechnieken beheersen en deze zowel in het directe, het 

telefonische als geschreven contact kunnen toepassen 

- gericht zijn op een goede dienstverlening, met aandacht voor de informatiebehoeften en 

eventueel andere vragen van de gebruiker 

Leerinhouden: 

- communicatietheorie: basisbegrippen 

- omgaan met cliënten 

- omgaan met groepen 


- soorten gesprekken 

- goed zakelijk telefoneren 

- klachtenbehandeling en conflicthantering 

- slecht nieuws meedelen 

- kenmerken van goede schriftelijke communicatie 

- … 

D2: Zakelijke communicatie – nr. 5464 



- kunnen praten voor groepen 

- toelichting kunnen geven en argumenteren 

- vergadertechnieken beheersen en vergaderingen kunnen leiden 

- efficiënt kunnen communiceren en onderhandelen met gebruikersgroepen, collega's, 

beleidsvoerders, … 

Leerinhouden: 

- vergadertechnieken 

- notuleren en rapporteren 

- discussie- en onderhandelingstechnieken 

- presentaties brengen 

- … 

D3: Doelgroepenwerking – nr. 5465 



- de belangrijkste sociale en psychologische kenmerken van diverse gebruikersgroepen 

kennen 

- leesbevorderend kunnen optreden op basis van ontwikkelingspsychologische inzichten 

- de diversiteit van gebruikersgroepen herkennen in functie van leesbevordering en 

informatienoden 

- gericht zijn op het eigene van elke gebruiker en de bereidheid hebben elke gebruiker een 

goede dienstverlening te bieden, rekening houdend met zijn/haar specifieke kenmerken 

en/of problemen 

Leerinhouden: 

- gemeenschappelijke en diversifiërende kenmerken van de gebruikers 

- aspecten van ontwikkelingspsychologie in het kader van leesbevordering 

- methoden van doelgroepengerichte werking 

- bibliotheekwerk voor specifieke doelgroepen 

- … 


D4: Human resources – nr. 5466 



- inzicht hebben in de evolutie van het personeelsbeleid 

- kennis hebben van de belangrijkste principes van personeelsbeleid en human resourcesmanagement. 

Deze principes kunnen toepassen op de bibliotheek- en informatiesector 

- inzicht hebben in de juridische positie van de werknemer in zowel de openbare als de 

privé-sector 

Leerinhouden: 

- personeelsmanagement 

- omgaan met leiderschap 

- omgaan met individuele medewerkers, groepen en teams 

- competentiemanagement 

- de lerende organisatie 

- statuut van de werknemer in zowel de openbare als de privé-sector 

- … 

D5: Juridische aspecten van informatie – nr. 5467 



- inzicht hebben in de belangrijkste facetten van het recht die van belang zijn voor de 

bibliotheek-, documentatie- en informatiesector 

Leerinhouden: 

- vrijheid van meningsuiting en persvrijheid, beperkingen aan de persvrijheid en 

beteugeling van inbreuken 

- censuur en de motieven voor censuur 

- vrijheid van informatie versus intellectuele eigendomsrechten 

- intellectuele eigendomsrechten en in het bijzonder het auteursrecht, reprorecht, leenrecht 

- wettelijk depot 

- mediarecht 

- ethiek in de tele- en massacommunicatie 

- bescherming van de privacy 

- recht van afbeelding 

- … 

D6: Onderzoeks – en analysemethoden – nr. 5468 



- zicht verwerven op empirische criteria voor kwaliteitszorg en ze kunnen hanteren voor 

beleidsdoeleinden 

- inzicht hebben in de verschillende kwantitatieve werkmiddelen in de bibliotheek- en 

informatiesector 

- inzicht hebben in het gehele proces van prestatiemeting 


- bibliotheekonderzoek op een doeltreffende wijze kunnen aanwenden in functie van het 

management 

- op een correcte wijze data kunnen verzamelen in functie van het onderzoek 

- een correcte enquête kunnen opstellen 

- de resultaten van het onderzoek op een correcte wijze kunnen voorstellen door middel van 

de statistiek 

- een spreadsheet kunnen hanteren als statistisch instrument 

Leerinhouden: 

- vormen van onderzoek 

- empirische criteria voor kwaliteitszorg 

- dataverzameling, -verwerking en –analyse 

- inleiding tot de statistiek 

- technieken van prestatiemeting 

- specifieke kwantitatieve werkmiddelen in de bibliotheek- en informatiesector 

- … 

D7: Marketing en financieel beheer – nr. 5469 



- inzicht hebben in de belangrijkste principes van marketing en financieel beheer 

- inzicht hebben in de werking van marktmechanismen 

- bovenstaande principes kunnen toepassen op de bibliotheek- en informatiesector 

- inzicht hebben in de belangrijkste principes van financieel beheer en economie algemeen 

- bovenstaande principes kunnen toepassen op de bibliotheek- en informatiesector 

Leerinhouden: 

- financiële planning, controle en rapportering in relatie met inhoudelijke beleidsaspecten 

- administratieve verplichtingen 

- visie- en missieontwikkeling 

- marketing toegepast op de informatiesector 

- bibliotheekpromotie 

- … 

D8: Organisatiekunde – nr. 5470 



- inzicht hebben in de belangrijkste principes van organisatiekunde en beleidstechnieken 

- deze principes kunnen toepassen op de bibliotheek- en informatiesector 

Leerinhouden: 

- interne bedrijfsorganisatie 

- veranderingsstrategieën 

- kwaliteitsmanagement 

- beleidsplanning en -technieken 

- … 

D9: Inlichtingenwerk – nr. 5471 




- een zoekstrategie kunnen opbouwen in functie van het inlichtingenwerk 

- het referentieapparaat in een bibliotheek kunnen hanteren 

Leerinhouden: 

- het zoekproces en de opbouw van een zoekstrategie 

- inlichtingenwerk in afzonderlijke bibliotheektypes 

- soorten referentiewerken en het gebruik ervan 

- IBL en documentleverantie 

- … 


E1: Gesuperviseerde beroepspraktijk, stageplaats A – nr. 5472 



- toetsen van de theorie zoals die aangeboden wordt in de opleiding in een praktijksituatie 

- inzicht verwerven in de interne en externe organisatie van de stagebibliotheek 

- inzicht verwerven in de plaats en functie van de stagebibliotheek in de samenleving 

- geformuleerde opdrachten stipt en nauwkeurig kunnen uitvoeren 

- kunnen werken in teamverband 

- over deze inzichten en werkzaamheden systematisch kunnen rapporteren, bv. in het 

stageverslag 

- blijk geven van de voor een bibliothecaris noodzakelijke attitudes 

Leerinhouden: 

De binnen module E1 gevraagde beroepspraktijk omvat 80u stage in het ruime bibliotheek-, 

documentatie- en informatiewezen, niet op de eigen werkplek. 

E2: Gesuperviseerde beroepspraktijk, stageplaats B – nr. 5473 



- toetsen van de theorie zoals die aangeboden wordt in de opleiding in een praktijksituatie 

- inzicht verwerven in de interne en externe organisatie van de stagebibliotheek 

- inzicht verwerven in de plaats en functie van de stagebibliotheek in de samenleving 

- geformuleerde opdrachten stipt en nauwkeurig kunnen uitvoeren 

- kunnen werken in teamverband 

- over deze inzichten en werkzaamheden systematisch kunnen rapporteren, bv. in het 

stageverslag 


Leerinhouden: 

De binnen module E2 gevraagde beroepspraktijk omvat 80u stage in het ruime bibliotheek-, 

documentatie- en informatiewezen, niet op de eigen werkplek. 


E3: Gesuperviseerde beroepspraktijk – nr. 5474 



- inzicht verwerven in leidinggevende functie(s) 

- inzicht verwerven in de plaats en de functie van de eigen werkzaamheden binnen het 

geheel 


- kunnen evalueren van eigen handelen en functioneren 

Leerinhouden: 

De binnen module E3 gevraagde beroepspraktijk omvat 200u praktijk in het ruime 

bibliotheek-, documentatie- en informatiewezen. 

De beroepspraktijk richt zich vooral op het eigen functioneren in een concrete werk- of 

praktijksituatie. 

E4: Supervisie en intervisie – nr. 5475 


Doelstellingen en leerinhouden : 

- leren reflecteren op eigen handelen en functioneren door uitwisseling van 

ervaringen met medecursisten 

- kunnen evalueren van eigen handelen en functioneren 

E5: Projectwerk – nr. 5476 


- kunnen toepassen van de methoden en technieken en de juiste vakkennis 

- kunnen verwerken, omzetten en toetsen van de theorie in de praktijk, zowel mondeling als 

schriftelijk 

- kunnen synthetiseren en trekken van correcte en weldoordachte conclusies, met kritische 

beschouwingen 

Leerinhouden: 

De cursisten werken zelfstandig een zelfgekozen project uit dat een aspect behandelt rond 

informatie, documentatie en bibliotheekwerk en dat kadert binnen de opleiding. De keuze 

voor een bepaald onderwerp kan door verschillende factoren beïnvloed worden: 

- wat wenst een instelling te laten onderzoeken door de cursist 

- kan de cursist voor een instelling een project, activiteit… uitwerken 

- wat vindt de cursist relevant om uit te diepen, waardoor hij bewijst dat hij de opleiding 

heeft doordacht in functie van zijn beroep 


Deel 6: Bibliografie 


[video] Koninklijke Bibliotheek Albert I / scenario: Daniel Aubry ; beeld: John Bourgois ; 

productieleiding: Philippe Ruelle.- Brussel : Koninklijke Bibliotheek Albert I, 1995. - (34 

min.) 

2040 Bibliotheken : De toekomst in uitvoering / Rob Bruijnzeel en Nicoline van Tiggelen.- 

Den Haag : Biblion, 2001.- 87 p. : ill + cd-rom.- ISBN 90-5483-297-5 

Het abstracte in de kunst/Kandinsky, Wassily – Utrecht, Antwerpen: Aula, 1962 

Afscheid van het boek ? : geen afscheid van het lezen ! : boek en hypermedia : een 

confrontatie / A. Grypdonck. - Hasselt : Stichting Boek, 1996. - 57 p. 

Algemene kunstgeschiedenis/ Honour, Hugh & John Fleming – Amsterdam: Meulenhoff, 

1988 

The application and use of standards in the care and management of libraries and archives.- 

London: National Preservation Office, 1999. 

Archiefbeheer in gemeenten en OCMW’s / Herman Coppens. – Brussel: Algemeen 

Rijksarchief, 1997. – 448 p. 

Archiefwetgeving voor beginners / Hilde Van Ongevalle, in Bibliotheek- en Archiefgids, 77 

(2001), p. 3-14. 

L’Art romantique/Baudelaire, Charles. – Paris: Julliard, 1964 

Arts & Humanities Citation Index: bibliografische databank 

Basic Preservation Guidelines for Library and Archive Collections. – London: National 

Preservation Offcie, 2003. – ISBN 0-7123-4842-5 

Basisboek Documentaire Informatieverzorging / onder red. van André Ligthart Schenk ... [et 

al.]. - Den Haag : NBLC, 1993. - 432 p. : ill. ; 25 cm. - Reg. - ISBN 90-5483-051-4 

Beroepsprofiel : bibliothecaris openbare bibliotheken : eindrapport / van de Commissie 

Beroepsprofiel ; [tekst S.W.F.M. Van Breugel] ... [et al.]. - Den Haag : NBLC, 1994. - 136 p. 

; 24 cm. - Lit.opg. - ISBN 90-5483-033-6 

Beroepsprofielen Bibliotheekmedewerker, Informatiebemiddelaar, Bibliothecaris, 

Informatiemanager [www] 

www.serv.be (11 februari 2004) 

Bevordering van bibliotheek- en informatiegebruik door de jeugd :Bib-krant 1981-1991 

reader 3. - Leuven : Plob, 1992. - 98 p. in verschillende pagineringen ; 30 cm. - Bundeling 

artikels over dit onderwerp uit 10 jaargangen Bib-krant 


Bibliotheek- en archiefgids.- Antwerpen: VVBAD, 1984- Voorzetting van: Bibliotheekgids.- 

ISSN 0772-7003.- Tweemaandelijks 

Bibliotheekblad : tweewekelijks vakblad voor openbare bibliotheken / NBLC. - Den Haag : 

NBLC, 1997-. - Voortzetting van: Bibliotheek en samenleving, NBLC infobulletin ; 

tweewekelijks. - ISSN 1386-1522 

Bibliotheken : tot uw dienst / red. Henk Van den Hoogen ; red.L Marianne De Ruwe. - Assen 

[etc.] : Van Gorcum, 1992. - 113 p. ; 24 cm. - ISBN 90-232-2694-1 

Bibliotheken und Verlage als Träger der Informationsgesellschaft / K.W. Neubauer, W.R. 

Muller. - Frankfurt am Main, 1999. 

Bibliothèque nationale de France. - Parijs : Société Française de Promotion Artistique, 1997. - 

68 p. : ill. 

Bib-scoop : echo's uit openbare bibliotheken. - 1991-. - Antwerpen : VVBAD. Sectie 

Openbare Bibliotheken, 1991-. - 30 cm. - Viermaandelijks 

Boeken en bibliotheken in de Oudheid / Willy Clarysse en Katelijn Vandorpe ; op basis van 

een tentoonstelling door Odette Bouquiaux-Simon. - Leuven : K.U.Leuven. Departement 

Klassieke Studies, 1996. - 91 p. : ill. ; 22 cm 

(Mimemata : Leuvense bijdragen over de Oudheid) 

Boekenwurmen & ander ongedierte : over de omgang met boeken / Ed Van Eeden. - Utrecht 

[etc.] : Kosmos , dep.1992. - 75 p. ; 20 cm.- Lit.opg. - ISBN 90-215-1952-6 

Building Blocks for a Preservation Policy. – London: National Preservation Office, 2001 

Civilisatie. Een persoonlijke visie/ Clark, Kenneth – Den Haag, Antwerpen: Nederlandsche 

Boekenclub, 1970 

Conservering van archieven : inleiding tot de problematiek / W Rombauts. - Brussel : ARA, 

1997. - 323 p. - Lit.opg. ; reg.(Miscellanea archivistica manuale) 

De cultuur der Renaissance in Italië/ Burckhardt, Jacob – Utrecht, Antwerpen : Spectrum, 

1960. - (Aula; 129) 

Cyberspace : the world in the wires / R. Kitchin. - New York, 1998 

Dienst openbaar bibliotheekwerk : jaarverslag (...) / Bestuur volksontwikkeling en openbaar 

bibliotheekwerk. Dienst openbaar bibliotheekwerk. - 1990-. - Brussel : Ministerie van de 

Vlaamse Gemeenschap, Dienst openbaar bibliotheekwerk, 1991-. - 25 cm. - Verschijnt 

jaarlijks 

De dienstverlening van de openbare bibliotheek: bronnen voor beleid / eindred. Marian 

Koren.- Den Haag, NBLC, 2001. 168 p.- (Bibliotheekdomein 1).- Oorspronkelijke titel: The 

public library service : the IFLA/UNESCO guidelines for development 

Digital futures: strategies for the information age / M. Deegan, S. Tanner. - London, 2001. 

Ecrits sur l’Art. - Paris: Gallimard, 1971. - 2 dl. 


(Le livre de poche) 

Eeuwige schoonheid/ Gombrich, E.H. – Bussum : De Haan, 1974 

Filosofen over het belang van kunst/Mol, Johannes – Best: Damon, 1997 

Francis: bibliografische databank 

Future Libraries / ed. R. Howard Bloch and Carla Hesse. - Berkeley [etc.] : University of 

California Press, 1995. - vi,159 p. ; 26 cm. - ISBN 0-520-08811-5(Representations books) 

General International Standard Archival Description. Second Edition – Ottawa : International 

Council on Archives, 2000. 

Geschiedenis van de kunst/Balis, Arnout. – Antwerpen: Ufsia, 1997-1998 (syllabus) 

Gezichtspunten: een inleiding in de methoden van de kunstgeschiedenis./ Halbertsma Marlite 

en Kitty Zijlmans (red.) – Nijmegen: SUN, 1993 

The global information society / W.J. Martin. - Aldershot, 1996 

Een goede eeuw kunst: kijken naar de modernen van omstreeks 1850 tot heden/ Leeuwen 

Fred van – Brussel: BRT-instructieve omroep, 1988 

Good Handling Principles and Practice for Library and Archive Materials. – London: 

National Preservation Office, 2000 

Guidelines for college libraries : recommendations for performance and resourcing / ed. by 

Kathy Ennis ; for the Colleges of Further and Higher Education Group of The Library 

Association. - 5th ed. - London : Library Association, 1995. - 58 p. ; 30 cm. - Met 

bibliografie. - ISBN 1-85604-153-0 

Guidelines for conducting national surveys of school libraries and their needs / ed. Sigrun 

Klara Hannesdottir. - Paris : UNESCO, 1994. - 115 p. ; 30 cm(CII) 

Handboek Document Management. Compleet en praktisch / Frans Timmerhuis. – Rijswijk: 

Elmar, 2001.- 246 p – ISBN 90-3891-154-8 

Handboek informatiewetenschap voor bibliotheek en archief / onder redactie van G.M. Van 

Trier, D.W.K. Jansen en Hans Prins. -Houten [etc.] : Bohn Stafleu Van Loghum, 1996-. - 

Losbladige uitgave. - ISBN 90-6502-634-7 

Handboek kennismanagement / H. Henken, H. Verbooy. Bunnik, - 1998. 

Histoire de l’histoire de l’art/Bazin, Germain – Paris, 1986 

Hoge Raad voor de openbare bibliotheken 1987-1991 / [samensteller: Urbain Bax]. - 

[Brussel] : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Dep. WVC. Adm. Sociaal-Cultureel 

Werk, 1991.- 223 p. : foto's ; 22 cm 

Humanities index (elektronisch equivalent van de gedrukte bibliografie) 


Iconologische studies: thema’s uit de Oudheid in de kunst van de Renaissance/Panofsky, 

Erwin. – Nijmegen, SUN, 1970 

IFLA Principles for the Care and Handling of Library Material. International Preservation 

Issues. Number One.- Paris-Washington, 1998. – 72 p. – ISBN 2-912743-00-1 

The impact of information on society : an examination of its nature, value and usage / 

M.W.Hill. - London, 1999 

In ons diaconale land. Opstellen over cultuurspreiding/ Bevers, Anton (e.a.) – Amsterdam, 

1988 

Les industries du contenu face à l’ordre informationnel / B. Miège. - Grenoble, 2000 

Informatie in bedrijf : werkboek voor succesvol informatiebeheer / M. Van Eck Poppe, e.a. - 

Amsterdam, 2003 

Informatie professional – Amsterdam: Cramwinckel, 1997 – Maandelijks - Samensmelting 

van : Open en Login.- ISSN 1385-5328 

Informatievaardigheden in het onderwijs / Raad van Advies voor Bibliotheekwezen en 

Informatieverzorging. - Den Haag : RABIN, 1993. - 79 p. ; 25 cm. - ISBN 90-72278-23-2 

Information and Information Science / P. Ingwersen. // In : Encyclopaedia of Library and 

Information Science. - Vol. 56, suppl. 19, p. 137-174. 

Inleiding tot het openbaar bibliotheekwerk : syllabus. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse 

Gemeenschap. Dienst openbaar bibliotheekwerk, 1992. - Losbladig ; lit.opg. - ISBN 90- 

70703-14-9 

Inlichtingenwerk, uitlening en service in de muziekbibliotheek / Els Van Swol. - Den Haag : 

NBLC, 1991. - 51 p. - ISBN 90-6252-100-2 

(Muziek in de bibliotheek) 

An intellectual biography / Warburg, Aby – London: The Warburg Institute/University of 

London, 1970 

International Council of Museums (ICOM) www.icom.org 

The Internet Galaxy / Manuel Castells. – Oxford: Oxford University Press, 2001 

Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis / eindred. H. Brouwer. - Leiden : Nederlandse 

Boekhistorische Vereniging, 1994.- 228p. - ISBN 90-751-33-01-4 

Kinderen en jongeren in de bibliotheek / onder red. van Eva Roskam en Herman Verschuren. 

- Den Haag : NBLC, 1993. - 224 p. : foto's ; 24 cm. - Gebaseerd op een vert. van: Vermittlung 

von Kinder- und Jugendliteratur door B. van Sluys en A. Pfaff ; lit.opg. ; reg. - ISBN 90- 

6252-774-4 

Klapper : tijdschrift voor lezen en informatiegebruik / LINC.- Leuven : LINC, 1993 - Voortz. 

van : Bib-krant.- IISN 0776-068X.- Viermaandelijks.- Met supplement: Pluizer 


De klassieke kunst: Hoogtij der Renaissance/ Wölfflin, Heinrich – Utrecht, Antwerpen: 

Spectrum, s.d., (Aula-boeken: 10) 

Koninklijke Bibliotheek en Nederlands bibliotheekbeleid : verspreide geschriften 1983-1990 / 

door A.W. Willemsen ; [red. M.S. Geesink] ... [et al.]. - 's-Gravenhage : Koninklijke 

Bibliotheek, 1991. - 213 p. ; 25 cm. - Lit.opg. p.186-199. - ISBN 90-6259-101-9 

Kulturhus.- Concept voor een lokaal netwerk / Henk Middelveld; Eindredactie Marian 

Koren.- Den Haag : NBLC, 2002 - 136 p. : ill.- ISBN 90-5483-316-5.- (Bibliotheekdomein; 

2) 

Kunst en Cultuur/ Reeth, Camiel Van – Antwerpen: Hogeschool Antwerpen. HID, 2002 

(syllabus) 

Kunst-geschiedenis, verschijnen en verdwijnen/ Reijnders, F. – Amsterdam: SUA, 1986 

Kunst op het web/ Cassee, Elly – Houten: Van Holkema & Warendorf, 2002 

De kunstwereld : produktie, distributie en receptie in de wereld van kunst en cultuur / Bevers, 

Ton (e.a.) – Hilversem, 1993 

Kwaliteit voor de informatiegebruiker : eindrapport van de visitatiecommissie bibliotheek en 

documentaire informatie, en boekhandel en uitgeverij. - Den Haag : Voorlichtingsdienst 

HBO-raad, 1993. - 119 p. ; 20 cm 

(Sectorale kwaliteitszorg hbo) 

Leading with knowledge : the nature of competition in the 21st century / R.C. Huseman & 

J.P. Goodman. - London, 1999 

Learning resources in schools : library association guidelines for school libraries / ed. by 

Margaret Kinnell. - London : Library Association Publishing, 1992. - 81 p. ; 21 cm. - ISBN 1- 

85604-032-1 

Lexicon van de actuele kunst./Dusar, A. en Smeets, A. – Tielt: Lannoo, 1971 

Lexicon van literaire termen/ Gorp, H. (e.a.) – Leuven: Wolters, 1986 

Lezen, lenen en kopen van boeken : een onderzoek naar het gedrag van de boekenconsument 

in het Turnhoutse / door Luc Lauwereys en Marleen Maes. - Antwerpen : UIA, 1992. - 288 p. 

; 30 cm 

Libraries in the information society / T.V. Ershova, Y.E. Hohlov. - München, 2002 

Libraries for the new millennium: implications for managers / D. Raitt. - London, 1997 

The Library/Classroom Connection / Silvana Carletti, Suzanne Girard and Kathlene Willing. 

- Markham, Ontario : Pembroke, cop.1991. - 136 p. ; 23 cm. - Lit.opg. - ISBN 0-921217-66-8 

The library in the twenty-first century : new services for the information age / Peter Brophy. - 

London, 2002 

Le livre & ses secrets / J.-F. Gilmont e.a. - Genève, 2003 


Major European Movements 1900-1945/Kaplan, Patricia E. and Susan Manso (ed.) – New 

York: Dutton, 1977 

Managing the Digitisation of Library, Archive and Museum Materials. – London : National 

Preservation Office, s.d.. – ISBN 0-7123-4733-X 

Managing the New One-Person Library / Guy St Clair and Joan Williamson. - 2nd ed. - 

London [etc.] : Bowker-Saur, 1992. - 170 p. ; 25 cm. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 0-86291-630-5 

Marketing the information profession to the information society /Ann Irving. - London : 

Library Association, 1992. - ix,53 p. ; 21 cm. - Lit.opg. - ISBN 1-85604-084-4 

Mediadossiers Jaaroverzicht / hoofdred. Guy Freiermuth ; eindred. Frank Vandecaveye. - 

Diegem : Kluwer ed., cop.1997. - 92 p. - ISBN 90-6716-895-5 

Mediagids : Boek en Pers / hoofdred. Carlo Van Baelen en Guy Freiermuth ; alg.adviseur 

Guido Fauconnier. - Diegem : Kluwer, 1997- . - Losbladige uitgave 

Mediamarkt in Nederland en Vlaanderen. - Den Haag : Biblion, 2000- .- Voortzetting van: 

Gids informatiesector.- Jaarlijks 

Mediatheekgids : Handleiding voor het opzetten en beheren van een mediatheek / door: Peter 

Van Gaal. - Ede [etc.] : STOAS Sector AgrImedia, cop.1992. - 60 p. ; 21 cm. - Lit.opg. 

Met beleid behouden : op weg naar een conserveringsprogramma voor ons papieren verleden 

: verslag van een seminar gehouden in de Koninklijke Bibliotheek op 28 april 1994. - Den 

Haag : CNC,1994. - 69 p. ; 30 cm. - ISBN 0926-2938 (CNC-Publikaties) 

Multicultural librarianship : an international handbook / ed. for the International Federation 

of Library Associations and Institutions. Section on Library Services to Multicultural 

Populations ; by Marie F. Zielinska ; with Francis T. Kirkwood. -München [etc.] : Saur, 1992. 

- xv,383 p. : foto's ; 21cm. - Lit.opg. - ISBN 3-598-21787-0 (IFLA Publications) 

Muziek in de bibliotheek / Wolter van der Zwaan.- Leidschendam : Biblion, 2003 - 148 p. : 

ill.- ISBN 90 5483 399 8.- (Bibliotheekdomein; 2) 

Na 1950. – Antwerpen: Hogeschool Antwerpen. KASKA, 1993 

Nederlandse bibliotheek- en documentatiegids '98 '99 : adresboek van in Nederland 

gevestigde bibliotheken en documentatieinstellingen / [samengest. onder auspiciën van de 

Federatie van Organisaties op het gebied van Bibliotheek- Informatie- en Documentatiewezen 

(FOBID)]. - Den Haag : NBLC, 1998. - xxix,369 p. - Met reg. - ISBN 90-5483-143-X 

Nederlandse bibliotheekgeschiedenis : van librije tot virtuele bibliotheek / Paul Schneiders. - 

Den Haag : NBLC, 1997. - 392 p. : ill. - Met CD-ROM als illustratie van AND International 

Publishers. - ISBN 90-5483-138-3 

1900-1961 / Ilegems, Paul. – Antwerpen: Hogeschool Antwerpen. KASKA, 1993 


New International Dictionary of Acronyms in Library and Information Science and Related 

Fields / Henryk Sawoniak and Maria Witt. - 2nd rev. and enl.ed. - Munchen [etc.] : Saur, 

1992.- X,497 p. ; 25 cm. - ISBN 3-598-10972-5 

Nu van hooger hand : vijfenzeventig jaar Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek-, Archief- en 

Documentatiewezen / onder hoofdredactie van Frans Heymans ; red. Gustaaf Asaert ... [et 

al.]. - Antwerpen : VVBAD, 1996. - 332 p. : ill. - Lit.opg. ; reg. -ISBN 90-72679-19-9 

Op weg naar 2005 : strategie van de openbare bibliotheken in Nederland : eerste fase : 1995- 

1998 / [Commissie Strategie-ontwikkeling]. - Den Haag : NBLC, 1995. - 23 p. 

Openbaar / KCLB.- Antwerpen: KCLB, 1971 – Tweemaandelijks.- ISSN 148* 

Overheidsinformatie over lokaal cultuurbeleid [www] 

http://www.wvc.vlaanderen.be/lokaalcultuurbeleid/. 

Plaats en opdracht van de centrale openbare bibliotheken in Vlaanderen : visie / van het 

Samenwerkingsverband van Centrale Openbare Bibliotheken. - [S.l.] : COBsamenwerkingsverband, 

1992.- 16 p. ; 30 cm 

Pulman Network of excellence [www] 

http://www.pulmanweb.org (29 jan 2004) 

The rise of the Network Society / Manuel Castells. - Oxford, 1998 

Samenwerking bibliotheek - edukatief werk : Bib-krant 1981-1991 reader 1. - Leuven : Plob, 

1992. - 178 p. in verschillende pagineringen. - Bundeling van artikels rond dit thema uit 10 

jaargangen Bib-krant 

Status and Image of the Librarian : Report of a sample survey carried out in twelve countries / 

R.A.C. Bruyns ; [research assistants M. Café ... [et al.] ; translation T. Wolfswinkel]. - Den 

Haag : NBLC, 1992. - viii,55 p. - ISBN 90-6252-833-3 

Steunpunt voor het lokaal cultuurbeleid vzw [www] 

http://www.cultuurlokaal.be (29 jan 2004) 

Teaching information skills : a review of the research and its impact on education / Rick 

Rogers. - London : Bowker Saur, cop.1994. - 101 p. ; 23 cm. - ISBN 1-85739-054-7 

(British Library Research) 

Teaching information skills in schools / James E. Herring. - London : Library Association, 

1996. - xiv, 176 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 1-85604-176-X 

Une introduction à l’histoire du livre : du manuscrit à l’ère électronique / J.-F. Gilmont. - 

Liège, 2000 

Van bibliotheekinstructie naar bibliotheekeducatie : op weg naar een heroriëntatie / J.F.P. 

Wagenvoort. - Den Haag : NBLC, 1992. -39 p. ; 30 cm. - Lit.opg. - ISBN 90-6252-830-9 

(Beleidsontwikkeling openbare bibliotheken) 

Van boekenplanken en folderrekjes : over collectievorming en bibliotheekpromotie / 

samenstelling Ingrid Van Aerschot. - Antwerpen : KCLB, 1996. - 55 p. - Lit.opg. 


Van Gutenberg tot Gates : kansen van traditionele uitgevers in het multimedia tijdperk / 

Laurens Rutten. - Den Haag : NBLC, 1998. - 139 p. - Lit.opg. - ISBN 90-5483-124-3 

Van inlichtingenwerk naar kennisontwikkeling : ontwikkelingen binnen de functie van 

bibliothecaris in de openbare bibliotheek in de jaren negentig / Visscher, K.A. – Den Haag: 

Biblion, 2001 

Vereniging van Openbare Bibliotheken [www] 

www.debibliotheken.nl (29 jan 2004) 

Vlaams Centrum voor Openbare Bibliotheken vzw [www] 

www.vcob.be (29 jan 2004) 

Vlaamse archief-, bibliotheek- en documentatiegids 1996-'98 : adresboek van in Vlaanderen 

en Brussel gevestigde archieven, bibliotheken en documentatiecentra. - Antwerpen : VVBAD, 

1996. - 370 p. - Reg. - ISBN 90-72679-22-9 

Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek,- Archief- en Documentatiewezen vzw [www] 

www.vvbad.be (29 jan 2004) 

Waarover men niet spreken kan: elementen voor een agogiek van de kunst. - Brussel: 

VUBPress, 1999 

De wereld van Marcel Duchamp 1887-1968 / Tomkins, Calvin & Time/Life red. - 

Amsterdam: Parool, 1970 

Wereldgeschiedenis van de kunst / Janson, H.W. - Houten: de Haan, 1993 

Werkgelegenheid in de informatie- en communicatiesector in Vlaanderen. - Brussel : SERV, 

dep.1997. - 54 p. 

Wetgeving betreffende het nederlandstalige openbaar bibliotheekwerk. - Brussel : Dienst 

Openbaar Bibliotheekwerk, 1992. - 60 p. - Losbladig. - ISBN 90-70703-12-2 

Vaktijdschriften, o.a. Informatie Professional, I&I, AMI, BBF, JASIST, Bulletin of ASIST, 

The Electronic Library, The Information Society, Information Management Report, Journal of 

Information Science, New Library World, Online, Program, VINE, Science et Avenir, 

Scientific American, Natuur en Techniek, EOS Magazine. 


Aandachtspunten bij het uitbouwen van een website / Goesaert, Jan. – (Mediagids : Telecom : 

deel Internet 13) 

Alles over netwerken. – Vilvoorde: VNU, 2003 

Archivering van elektronische post : methoden, meningen en alternatieven / Horsman, Peter. 

– Amsterdam, Archiefschool, 1999 

De archivering van websites : blijvend beschikbaar / Hokke, Erika 


In: Archievenblad: jrg.107 (2003) nr.4, p.28-29 

Basiscursus HTML : versie 4 / Kassenaar, Peter. – Schoonhoven : Academic Service, 1999 

Beveiligen van Windows 2000 Server voor dummies / Sanna, Paul. – Amsterdam : Pearson 

Education Uitgeverij, 2001 

Beveiliging in 10 minuten / Peters, Victor G.B. – Amsterdam : Pearson, 2002 

Bouw zelf je site. – Groot-Bijgaarden : Lodewijk Deleu, 1998 

(Clickx : wegwijs op Internet; vol.nr. 6) 

The CDS/ISIS handbook / Andrew Buxton and Alan Hopkinson. - London : Library 

Association, 1994. - xiv,178 p. - Reg. - ISBN 1-85604-108-5 

Computernetwerken in 24 uur / Hayden, Matt. - Amsterdam : Pearson, 2001 

Digitale archivering binnen bedrijven / Broecks, W.. - (Handboek 

informatiemanagement:Deel IV B Informatietechnologie en 

automatisering IV B 420) 

Digitale archivering : duurzaam bewaren en op lange termijn beschikbaar stellen 

van elektronische publicaties en documenten / Noordermeer, G.C. - (Handboek 

informatiemanagement:Deel IV B Informatietechnologie en automatisering IV B 410) 

Digitale archivering en ontwikkeling van 'permanent access technology' / Bellekom, Chris ; 

van Wijngaarden, Hilde 

In: Informatie professional: jrg.7 (2003) nr. 11, p. 32- 35 

Dr Solomon's Anti-Virus Toolkit for Windows and DOS. - Aylesbury, UK : S&S 

International PLC. - xx, 222 p., ill. - Reg. 

Dr Solomon's Virus Encyclopaedia / Solomon, Alan. - Aylesbury, UK : S&S International 

PLC. - ii, 265 p. 

Draadloze lokale netwerken / Vandenameele, Patrick. - (Mediagids : Telecom: deel 

telecommunicatie 6. 5) 

Dynamische webpagina's in beeld / Olij, Erwin. - Amsterdam : Pearson, 2001. - 233 p., ill. 

Het boek HTML & XML / Harms, Florian ; Koch, Daniel ; Kürten, Oliver. - Brussel : Easy 

Computing, 2000. - 893 p., ill. - Reg.: met cd-rom 

HTML en XML voor beginners / Morrison, Michael. - Schoonhoven : Academic Press, 2001. 

- 388 p., ill. 

Leerboek Novell netware 4.1 : systeembeheer / Mommers, Erich ; Ramakers, Gerard ; 

Thomassen, Bon. - Schoonhoven : Academic Service informatica, 1996. - xiii, 369 p. – Reg. 

Non-designer's webboek: een heldere handleiding voor het ontwerpen, maken en 

publiceren van websites / Williams, Robin ; Tollett, John. - Schoonhoven : Academic Service, 

2000. - 284 p., ill. 


Software voor bibliotheekautomatisering : een vergelijking / uitgevoerd door de SB - 

Werkgroep Automatisering en Projectgroep Programmatuurvergelijking ; red. Ben Oude 

Groeniger, Menno Gnodde en Marten Hofstede ; projectcoörd.: Ben Oude Groeniger. - 's- 

Gravenhage : VOGIN, 1994. - 232 p. - Lit.opg. - ISBN 90-72037-09-X 


Aan de slag met SQL / Pierre Winkler. – 2 de herz. uitg. – Schoonhoven : Academic Service, 

2000 

Aanbevelingen van een Commissie aan een Commissie : een Europees forum over 

conservering en preservering van drukwerk op papier / De Vos, Wim 

In: Bibliotheek- en archiefgids : jrg.73 (1997) nr. 4, p.141- 147 

Automatic indexing and abstracting of document texts / Marie-France Moens. – Boston : 

Kluwer, 2000 

Automatic summarization / Inderjeet Mani. – Amsterdam : Benjammins, 2001 

Basisboek documentaire informatieverzorging / onder red. van A.H. Ligthart 

Schenk [e.a.]. – Den Haag : NBLC, 1993 

Basiscursus SQL / Rob Dugour. – 2 de herz. druk. – Schoonhoven : Academic Servcie, 2003 

Behoud en herstel : de conservering en restauratie van bibliotheekcollecties / Kroon, Andréa 

In: Informatie professional: jrg.1 (1997) nr. 4, p. 29- 33 

Beschrijvingsregels voor computer files / door FOBID Federatie van Organisaties op het 

gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : NBLC, 1990. - 

142 p. - Reg. - ISBN 90-6252-052-9. - (Regels voor de titelbeschrijving) 

Beschrijvingsregels voor gedrukte muziek / door FOBID Federatie van Organisaties op het 


113 p. - Met reg. - ISBN 90-6252-248-3. - (Regels voor de titelbeschrijving) 

Beschrijvingsregels voor kartografische documenten : met een aanhangsel betreffende de 

catalogusbouw / door FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, 

Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : NBLC, 1982. - 116 p. - ISBN 90-6252-249- 

1. - (Regels voor de titelbeschrijving) 

Beschrijvingsregels voor niet-boekmaterialen / door FOBID Federatie van Organisaties op 

het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - 3de dr. - Den Haag : 

NBLC, 1993. - 140 p. - ISBN 90-6252-678-0. – (Regels voor de titelbeschrijving) 

Beschrijvingsregels voor niet-boekmaterialen : met een aanhangsel betreffende de 

catalogusbouw / FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, 

Informatie- en Dokumentatiewezen. - 2de dr. - Den Haag : NBLC, 1982. - 131 p. - ISBN 90- 

6252-247-5 


Beschrijvingsregels voor niet-seriële publikaties / FOBID Federatie van Organisaties op het 

gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - 2de bijdr. - Den Haag : 

NBLC,1982. - 87 p. - Met reg. - ISBN 90-6252-234-3. - (Regels voor de titelbeschrijving) 

Beschrijvingsregels voor seriële publikaties / door FOBID Federatie van Organisaties op het 


99 p. - Met reg. - ISBN 90-6252-238-6. - (Regels voor de titelbeschrijving) 

Bibliotheconomie en bibliografie : deel bibliotheconomie / Prof. G. Milis-Proost. - Gent : 

Universiteit Gent, 1996. - [syllabus] 

Bibliotheek en documentatie : handboek ten dienste van de opleidingen. – Deventer : Van 

Loghum Slaterus, 1984 

Carin Klompen: collectievorming baart mij zorgen / Wieldraaijer, Elmer 

In: Bibliotheekblad: jrg.7 (2003) nr. 23, p. 6-8 

Carin Van Der Heijden: 'Wat je niet weet, kan je niet managen' : collectievorming / Van 

Tilburg, Linda 

In: Bibliotheekblad : jrg.4 (2000) nr. 22, p. 24-25 

Classification made simple / Eric Joseph Hunter. – 2 nd ed. – Aldershot : Ashgate, 2002 

Collectiemanagement in bibliotheken / Bakker, Trix 

In: Handboek informatiewetenschap voor bibliotheek en archief (p. IV D 100-1 t/m 39, 

maart 2001), Bohn Stafleu Van Loghum Slaterus, 1996- 

Databases en SQL / Ton de Rooij. – Den Haag : Ten Hagen & Stam BV, 2002 

Dialog Bluesheets. - Palo Alto, Cal. : Dialog Information Services. - Verschillende 

pagineringen. - Losbladige uitgave 

ESA-IRS in overview : the 1995/1996 ESA-IRS directory of online databases and services / 

[by ESA-IRS]. - Frascati : ESA-IRS, 1995 

The ESA-IRS Quick Reference Guide 1995 / European Space Agency. -Frascati : ESA-IRS, 

1995. - iii,70 p. - Reg. 

The future of classification / R. Marcella, A. Maltby. – Aldersho t: Gower, 2000 

Guidelines on preservation and conservation policies in the archives and 

libraries heritage / Chapman, Patricia. – Paris : Unesco. General Information Programme and 

UNISIST, 1990. - IV,40 p. - (PGI; vol. 90/WS/ 7) 

Handboek bibliografie : een nieuwe gids naar bronnen van publiceerde informatie / (red.) 

A.O. Kouwenhoven ; J.J.M. De Haas, C.Th.J. Klijs, M.K.L. van der Linde-Wesly, P.A. Prins, 

G.J.A. Riesthuis en B. Zeeman. - 3de geheel herz. dr. - Assen : Van Gorcum, 1995. - XI, 333 

p. - ISBN 90-232-3073-6 

Handboek informatiewetenschap voor bibliotheek en archief / onder redactie van G.M. Van 

Trier, D.W.K. Jansen en Hans Prins. -Houten [etc.] : Bohn Stafleu Van Loghum, 1996-. - 

Losbladige uitgave. - ISBN 90-6502-634-7 


Handbook of information management / Alison Scammell. – London : Aslib-IMI, 2001 

Handleiding UDC : zoekgebieden, constructie, gebruik / W.F. de Regt en J.H.De Wijn. - [S.l.] 

: Muusses-Purmerend, 1981. – ISBN 90-231-9017-3. 

Implementing digital reference services: setting standards and making it real / R. David 

Lankes, Charles R. McClure, Melissa Gross, e.a. – London : Facet, 2003 

Informatievaardigheden / Albert Boekhorst, Diane Koers, Inge Kwast. – 2 ed. – Utrecht : 

Lemma, 2002 

Information literacy instruction: theory and practice / Esther S. Grassian, Joan R. Kaplowitz. 

– New York : Neil-Shuman, 2001 

Information retrieval : algorithms and heuristics / David Grossman, Ophir Frieder. – Boston : 

Kluwer, 1998 

Introduction to indexing and abstracting / D.B. Cleveland, A.D. Cleveland. – 3 rd ed. – 

Englewood : Libraries Unlimited, 2001 

The invisible web: uncovering information sources search engines can’t see / Chris Sherman, 

Gary Price. – Medford : Information Today Inc., 2001 

Korte geschiedenis van de bibliotheek en classificatie-systemen / Nelleke van Bladeren. – 

Amsterdam : HvA, Instituut voor Media en Informatie Management, 2001 

http://www.teacherslab.hva.nl/transcripties/html/bladerentrans.html (15 december 2003) 

Indexeren – onderwerpsontsluiting / Karel Vannueten en Jan Van Hee. – Brussel : Vlaamse 

gemeenschap ; Interdepartementale bijscholing bibliothecarissen/documentalisten, 1999. – 

[syllabus] 

Inhoudelijke ontsluiting en U.D.C. / K. Vannueten. - Gent : Bibliotheekschool, [s.a.] 

[syllabus] 

Language modelling for information retrieval / W. Bruce Croft, John Lafferty. – Dordrecht: 

Kluwer, 2003 

Lijst van naslagwerken en tijdschriften VLACC. - 2de ed. - Brussel : Ministerie van de 

Vlaamse Gemeenschap. Administratie voor Sociaal-Cultureel Werk. Bestuur voor 

Volkontwikkeling en Openbaar Bibliotheekwerk. Dienst Openbaar Bibliotheekwerk, 1994. - 

190 p. in verschillende pagineringen. - Reg. - ISBN 90-403-0012-7 

Lijst van onderwerpen verwijzend naar het Vlaamse S.I.S.O.-classificatieschema / samengest. 

door Vlaamse SISO-commissie. - 2de volledig bijgewerkte uitg. - Antwerpen : VLABIN- 

VBC, 1998. - 309 p. - ISBN 9076524017 

Lijst van trefwoorden en thema's voor de jeugd : VLACC. - Vierde editie. - Brussel : 

Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Dep.WVC, Admin. Cultuur, Afd. 

Volksontwikkeling en Bibliotheken, 1997. - VI, 105 p. 


Lijst van trefwoorden en thema's voor de jeugd VLACC. - 3de ed. -Brussel : Ministerie van 

de Vlaamse Gemeenschap. Departement W.V.C. Administratie Sociaal-Cultureel Werk. 

Bestuur Volksontwikkeling en Openbaar Bibliotheekwerk. Dienst Openbaar Bibliotheekwerk, 

1994. - 127 p. - ISBN 90-403-0036-4 

Manual of online search strategies / Chris J. Armstrong, Andrew Large (eds.). – Aldershot : 

Gower, 2001 

Metadata / Rachel Heery, Andy Powell, Michael Day. – London : South Bank University, 

1997 

A new manual of classification / Rita Marcella & Robert Newton. – Hampshire 

: Gower, 1994. – ISBN 0-566-07547-4 

Normen en waarden: de ongeschreven wetten van de collectievorming / de Graaff, Wendy 

In : Bibliotheekblad: jrg.7 (2003) nr. 19, p. 24-26 

Ontsluiting internetbronnen : opmerkingen in de marge / Arie Noordzij 

In : Biomeditaties. – (1998), nr.41. - p 16-17 

(Verslag van de lezing gehouden door Arie Noordzij tijdens de On line 

Informatie Conferentie 1998, opgetekend door Dymphie van der Heyden) 

Ontsluiting van Web sites naar analogie met de inhoudsopgave van een boek: voordelen en 

toepassing [WWW] / R.E. de Vries en N.J.I. Mars. – [S.l.] : Nederlands Instituut voor 

Wetenschappelijke Informatiediensten (NIWI), 1997 

http://wwwis.win.tue.nl/infwet97/proceedings/infwniwi.html (15 december 2003) 

Regels voor catalogusbouw / FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het 

Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : NBLC, 1983. - 231 p. - Reg. - 

ISBN 90-6252-253-X. - (Regels voor de titelbeschrijving) 

Regels voor catalogusbouw / FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het 

Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - 2de herz. dr. - Den Haag : NBLC, 1994. - 


Regels voor catalogusbouw beeld / door FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van 

het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : NBLC, 1988. - 155 p. - 

Reg. - ISBN 90-6252-010-3. - (Regels voor de titelbeschrijving) 

Regels voor catalogusbouw gedrukte muziek / door FOBID Federatie van Organisaties op het 



Regels voor catalogusbouw geluid / door de FOBID Federatie van Organisaties op het gebied 

van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : Nederlands 

Bibliotheek en Lektuur Centrum, 1990. - 260 p. - Met reg. - ISBN 90-6252-040-5. - (Regels 

voor de titelbeschrijving) 

Searching DIALOG : The Complete Guide / Dialog Information Services. - Palo Alto, Cal. : 

Dialog Information Services, 1991. - Verschillende pagineringen. - Losbladige uitgave 


Searching DIALOG : The Tutorial Guide to Commands / Dialog Information Services. 

Instructional Services Group. - Palo Alto, CA : Dialog Information Services. - 202 p. in 

verschillende pagineringen 

Software voor bibliotheekautomatisering : 19+ pakketten onder de loep / Uitgevoerd door de 

Projectgroep Bibliotheeksoftware ; projectcoördinatie Ben Oude Groeniger ; m.m.v. Arno 

Bekers ... [et al.] ; redactie Ben Oude Groeniger ; Menno Gnodde. - Eelde : Projectgroep 

bibliotheeksoftware i.s.m. Stichting Automatisering Bibliotheken, 1996. - 362 p. ; + 1 

CDROM (niet-ontleenbaar). - De cdrom bevat, naast een doorzoekbaar bestand met gegevens 

over de geteste pakketten, ook demonstratieversie van een 6-tal softwares. - ISBN 90- 

9009407-5 

Sorteerregels : regels voor het sorteren van catalogustitels / door FOBID Federatie van 

Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - 3de 

opl. - Den Haag : NBLC, 1985. - XII, 81 p. - Met lijst van bijbelboeken volgens de canon; 

bibliogr. p.75-777 ; reg. - ISBN 90-6252-246-7. ) (Regels voor de titelbeschrijving) 

SQL 1999 : understanding relational language components / Jim Melton, Alan R. Simon. – 

San Francisco : Morgan Kaufman, 2002 

Het SQL leerboek / Rick F. van der Lans. – Schoonhoven : Academic Service, 2002 

The subject approach to information / A.C. Foskett. – London : Clive Bingley, 1992. – ISBN 

0-85157-339-8 

Text information retrieval systems / Charles T. Meadow, Bert R. Boyce, Donald H. Kraft. – 2 

ed. – San Diego: Academic Press, 2000 

Trefwoordenlijst VLACC. - 4de ed. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. 

Departement W.V.C. Administratie Sociaal-Cultureel Werk. Bestuur Volkontwikkeling en 

Openbaar Bibliotheekwerk. Dienst Openbaar Bibliotheekwerk, 1994. - 2 dl. - ISBN 90-403- 

0037-2 

Trefwoordenlijst VLACC. - 5de ed. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. 

Departement W.V.C. Administratie Cultuur. Afdeling Volksontwikkeling en Bibliotheken, 

dep.1997. - 2 dln. - ISBN 90-403-0037-2 

Understanding information / Jack Meadows. – München : Saur, 2001 

Vlaamse aanpassing van het Schema voor de indeling van de Systematische Catalogus in 

Openbare Bibliotheken (S.I.S.O.) / Jan Van Hee. - Gent : Bibliotheekschool, 1997.- [syllabus] 

Vraaggericht collectioneren met het Rationeel Collectiebeleid. - PBC Noord-Brabant, 2002. - 

28p. 

Vraaggerichte collectievorming / Wiersma, Chris ; [medew.] Battjes, Aly ; [medew.] Kremer, 

Alied ; [medew.] ; Ploeger, Thea ; [medew.] Sijens, Doeke. - Den Haag : Biblion, 2000. - 36 

p. 

Web work: information seeking and knowledge work on the World Wide Web / Chun Wei 

Choo, Brian Detlor, Don Turbull. – Dordrecht : Kluwer, 2001 


Werkboek Collectiemanagement. - Zeeuwse bibliotheken, 2000 - Losbladig 

Woordsystemen : theorie en praktijk van thesauri en trefwoordsystemen / onder red. van H. 

Magrijn, S.A.Th.M. Pontzen,G.J.A. Riesthuis, J.D. Schipper en G.J. Wijnands. - Den Haag : 

NBLC, 1997. - 236 p. - Reg. - ISBN 90-5483-129-4 

ZIZO : zonder inspanning zoeken : een alternatief voor de plaatsing van de non-fictie in de 

jeugdafdeling / COB-samenwerkingsverband. - Brussel : COB-samenwerkingsverband, 

1997.- 21 p. + bijlagen. - Met overzichtsschema en trefwoordenlijst. - (Publicaties van het 

COB Samenwerkingsverband) 

Zoeken èn vinden op Internet / Omer van der Horst Jansen, Joep van Loon, Menno de Ruijter, 

e.a. – Alphen aan den Rijn : Samson, 2000 

Zoeken in geautomatiseerde informatiesystemen / Jeroen Vendrig. – Alphen aan den Rijn : 

Kluwer, 2001 


15 verrassende zakenbrieven : iedere brief is een kans om te scoren : eigentijds en zonder 

clichés, zakelijk en persoonlijk, positief en service-gericht / Hans Van Eck. – Deventer : 

Kluwer Bedrijfswetenschappen, 1996. - ISBN 90-267-2516-7 

Aan de slag met teamcoaching / Marijke Lingsma. – Soest : H. Nelissen, 2001. – 3 de dr. – 157 

p. - ISBN 90-244-1443-1 

Algemene statistiek / Van Rompuy, P.; Verhelst, M. . - Leuven : Acco, 1995 - 1996. - 2 dl. : 

ill. - ISBN 90-334-2119-4; 90-334-3397-4. 

Auteursrecht in een notendop / Vanhees, Hendrik. - Leuven : Garant, 1998. - 137 p. 

Auteursrechtengids voor Nederland en België / Frequin, M.J. ; Vanhees, H.J.. - Antwerpen : 

Standaard, 2000. - 287p. 

Beoordelen en ontwikkelen van competenties : assessment centers, development centers en 

aanverwante technieken / Lou Van Beirendonck. - 2de dr. - Acco, 1999. - 196 p. - Lit.opg. – 

ISBN 90 334 4050 4 

Communicatievaardigheden / J. Piet Verckens. - Garant : Leuven, 1999. 134 p. - ISBN 90- 

5350-915-1 

Competentiemanagement als personeelsstrategie in publieke organisaties : een onderzoek naar 

de mogelijkheden en grenzen van functiebeschrijvingen en competentieprofielen als hefboom 

voor een resultaatsgericht personeelsmanagement / Erik Henderickx, Ria Janvier, Sonia 

Loeman. – Brugge : Die Keure, 2001. - Deel I : Literatuuronderzoek . Deel II : Empirisch 

onderzoek. - ISBN 90-5751-407-9 

Competentiemanagement : the essence is human competence / Red. Lou Van Beirendonck. - 

Leuven : Acco, 2001. – 192 p. - Lit.opg. - ISBN 9033445948 

Competentieprofiel voor de inlichtingenwerker in de OB: HRM-beleid / Klaran Visscher 


In : Informatie professional : Jrg.5 (2001) 

Conflicthantering en onderhandelen : een praktische inleiding / E.J. Ritsema van Eck en P. 

Huguenin. - Houten [etc.] : Bohn Stafleu Van Loghum, 1993. - xii, 237 p. - Lit.opg. ; reg.- 

ISBN 90-313-1369-6 

Conflicthantering en organisatieontwikkeling / W.F.G. Mastenbroek. - 3de herz. dr. - Alphen 

aan den Rijn [etc.] : Samsom bedrijfsinformatie, 1991. - 299 p. - Reg. ; lit.opg. - ISBN 90-14- 

04132-2 

Diepgaande verandering : ontdek de leider in jezelf / Robert E. Quinn. - Schoonhoven : 

Academic Service, 1997. - 256 p. - Lit.opg. ; index. - ISBN 90-5261-228-5 

Effectief communiceren in 30 seconden of sneller / Milo Ogden Frank. – Rijswijk : Elmar, 

cop. 2001. – 102 p. - ISBN 90-389-1156-4 

Ethisch leiderschap en besluitvorming / David M. Messick en Max H. Bazerman. - 

Schoonhoven : Academic Service, cop.1996. - 61 p. - ISBN 90-5261-221-8 

Expertsystemen voor inlichtingenwerk / Bots, Berry ; Thiel, Richard 

In : Login:jrg.20 (1996) nr. 3, p. 34-37 

Expressiever en gemakkelijker spreken : hoe experimenteer ik met mijn spreekgedrag ? / Tilly 

Dinger, Margreet Smit en Coen Winkelman. - 6de dr. - Muiderberg : Coutinho, 1992. - 134p. 

: ill. - Lit.opg. - ISBN 90-6283-589-9 

Het financieel beleid in en het financieel beheer van non-profitorganisaties onder de vorm van 

een V.Z.W. : Capita selecta / Dirk Coeckelbergh en Renaat Van der Stock. - Diegem : 

ced.samsom, 1996. - 79 p. 

Financiële aspecten / Marcel Bulckaert. - Diegem : CED.Samsom, 1996. - 172 p. - Reg. 

Fundraising, sponsoring en financiering / [red.: Roland De Graef ; met bijdr. van Freddy Aers 

... [et al.]]. - Diegem : Ced.Samsom, dep.1992. - 142 p. - Lit.opg. 

Geachte lezer / Karel Edens en Karen Geerts. - Groningen : Bohn Stafleu Van Loghum, 1995. 

– 183 p. – ISBN 90-313-1929-5 

Het Grote Vaardigheden Boek : met 150 vragen, opdrachten en oefeningen over 

communicatie en gesprekstechniek / Erik Pijs. - Arnhem : Angerenstein, 1998. – 127 p. - 

ISBN90-800874-4-0 

Handboek Human Resource Management : managementscompetenties voor de 21 ste eeuw / 

Daniël Vloeberghs ; woord vooraf door Paul Jansen ; epiloog door Henk Opdebeeck. - 2de dr. 

- Leuven : Acco, 1998. - 411 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-334-3890-9 

Handleiding voor beleidsteksten : een handleiding om beleidsnota’s, beleidsbrieven, 

jaarverslagen en notulen op te stellen / H.A.J.M. Lamers. - 2 de druk. – Muiderberg : Coutinho, 

1992. 

Handleiding voor pr- en reclameteksten / H.A.J.M. Lamers. – 2 de gewijzigde druk. - 

Muiderberg : Coutinho, 1991 


Helder rapporteren : een handleiding voor het opzetten en schrijven van rapporten, scripties, 

nota's en artikelen / Peter Nederhoed. - 7de, herz. dr. - Houten : Bohn Stafleu Van Loghum, 

2000. - IX, 451 p. - ISBN 90-313-2856-1 

HRM in social profit- en publieke organisaties / Alex Vanderstraeten. - Antwerpen : 

Standaard, 2001. - 351p. : ill. - Lit.opg.; reg. – ISBN 9034111911 

Huisstijl in tekstverwerking : beter en sneller brieven schrijven met de PC / Luc De Keyser. - 

Diegem : CED.Samsom, cop.1994. - 91 p. - Lit.opg. 

Human resource management : verzakelijking of vernieuwing ? / red. F. Kluytmans ; auteurs 

J. Van den Berg ... [et al.]. - Deventer : Kluwer bedrijfswetenschappen, 1992. - 119 p. - 

Lit.opg. – ISBN 90-267-1370-3 

Human resources management in openbare bibliotheken : (hoe) werkt dat ? / K.A. Visscher. - 

Den Haag : Biblion, 2001. – 75 p. - Lit.opg. - ISBN 90-5483-257-6 

If you want to evaluate your library ... / F.W. Lancaster. - 2nd ed. - London : Library 

Association, 1993. - 352 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 1-85604-083-6 

Inleiding in organisatie en management / Ineke Hendriks. - Baarn : Nelissen, 1994. - 158 p. - 

Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-244-1309-5. - (PM-reeks) 

Inspirerend leiderschap in organisaties / Deanne N. Den Hartog, Paul L. Koopman en Jaap J. 

Van Muijen. - Schoonhoven : Academic Service, 1997. - 191 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90- 

5261-200-5 

Interculturele conflicten : theorie en praktijk / David Pinto en Yaël Pinto. - Houten : Bohn 

Stafleu Van Loghum, 1994. - 168 p. - Lit. opg. - ISBN 90-313-1779-9 

Interculturele gespreksvoering / Edwin Hoffman en Willem Arts. - Houten : Bohn Stafleu 

Van Loghum, 1994. - 233 p. - ISBN 90-313-1532-X. - (Serie methodisch werken) 

Introduction to Policies on Marketing Library and Information Services / prep. by Sylvia R.H. 

James ; for IFLA. - Paris : Unesco, 1993. - 43 p. - Lit.opg. - (PGI) 

De kracht van human resources in de onderneming : modellen voor een geïntegreerde HRMaanpak 

/ Guido Maes. - Leuven : Acco, 2000. - 196 p. - Lit.opg. - ISBN 90-334-4383-X 

Kwaliteiten : een verfrissende kijk op eigen-aardigheden / Peter Gerrickens. - 's 

Hertogenbosch : Peter Gerrickens, 1997. - 202 p.- Lit.opg. - ISBN 90-74123-023 

Kwaliteitszorg voor non-profitorganisaties / Cees Van Zoest. - Baarn : Nelissen, 1996. - 166 

p. - Lit.opg. - ISBN 90-244-1371-0. - (PM-reeks) 

Lage drempel introduktie bezoek : met migranten naar de openbare bibliotheek / 

samengesteld door Lieve Van Hilst ; m.m.v. Mady Decorte en Ria Swinnen. - Borgerhout : 

Provinciale Materialenbank v.z.w., 1994. - 35 p. : ill. - Aanpassing van Lage-drempelintroduktie-bezoek 

(verschenen in de reeks Werk in uitvoering ; 6) PLOB Leuven 


Leiderschap bij verandering / John P. Kotter. - Schoonhoven : Academic Service, 1997. - 219 

p. - ISBN 90-5261-231-5 

Leren communiceren : opdrachtenboek / Dominique de Vet, Madelon Witteveen, Carel 

Jansen ... [et al.]. - Groningen : Wolters-Noordhoff, 1999. – 4de, geheel herz. dr.- 189 p. - 

ISBN90-01-80813-1 

Leren in en door organisaties : het hanteerbaar maken van kennis / Chris Argyris ; [vert. 

Th.H.J. Tromp]. - Schiedam : Scriptum Books, 1996. - 516 p. - Oorspr. tit. : On 

Organizational Learning ; reg. - ISBN 90-5594-008-9. - (Scriptum management) 

Leren notuleren : een praktische cursus / M.A. Kraal-Wesselius. - Groningen : Wolters- 

Noordhoff, cop. 1990. – 95 p. - ISBN 90-01-50172-9 

Leren organiseren : samenwerken en managen in de non-profit sector / Willem Visser. - 

Bussum : Coutinho, 1995. - 262 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-6283-982-7 

Management : een andere inleiding / Marc Buelens ; met tekeningen van Ian. - Tielt : Lannoo, 

1994. - 182 p. - Met lit.opg. - ISBN 90-209-2438-9 

Management voor non-profit organisaties : praktijken en principes / Peter F. Drucker. - Tielt : 

Lannoo, dep.1993. - 183 p. - Bevat interviews met Frances Hesselbein, Max De Pree, Philip 

Kotler, Dudley Hafner, Albert Shanker, Leo Bartel, David Hubbard, Robert Buford en 

Roxanne Spitzer-Lehmann. - ISBN 90-209-2020-0 

Managementtrends / P.K. Jagersma. – Houtem : Educatieve Partners Nederland, 1999. – 286 

p. – ISBN 90-207-2825-3 

Managen zonder hiërarchie : naar een nieuw organisatieparadigma /door Willem Verhoeven. - 

Baarn : Nelissen, cop.1991. - 216 p. - Lit.opg. p.213-216. - ISBN 90-244-0539-4. - (Procesmateriaal) 

Managing the New One-Person Library / Guy St Clair and Joan Williamson. - 2nd ed. - 

London [etc.] : Bowker-Saur, 1992. - 170 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 0-86291-630-5 

Marketing the information profession to the information society /Ann Irving. - London : 

Library Association, 1992. - ix, 53 p. - Lit.opg. - ISBN 1-85604-084-4 

Mediagids. - Antwerpen : Kluwer. - Losbladige uitgave 

Medialex : selectie van bronnen van de media- en informatiewetgeving. - Diegem : Kluwer 

rechtswetenschappen, 2000. - xxix, 747 p. 

Met het oog op de lezer : pretestmethoden voor schriftelijk voorlichtingsmateriaal / Menno 

De Jong. - Amsterdam : Thesis, cop. 1995. – 211 p. - ISBN 90-5170-391-0 

Methodiek van gesprekstraining / G. Lang en H.T. Van der Molen. -Baarn : Nelissen, 

dr.1992. - 205 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-244-0983-7. - (SW-reeks) 

De nieuwe bibliotheekinrichting : een conceptuele handreiking / Wim La Feber. - Tilburg : 

PBC Noord-Brabant, 1997. - V, 26 p. : ill. 


Notuleren : het kan ook anders ! / Ineke Ouwehand. - Alphen aan den Rijn : Samsom, 1988. – 

81 p. : ill. - ISBN 90-14-03432-6 

Notuleren nieuwe stijl : vergaderen vanuit het perspectief van de verslaglegging / Stefan 

Gielliet, Marjolein De Jong, Ineke Ouwehand. - 4de geh. herz. dr. - Alphen aan den Rijn : 

Samsom, 2001. – 242 p. - ISBN 90-14-07285-6 

Omgaan met anderen : een communicatiekunst / door Wilfried Van Craen. - 2de vermeerd. dr. 

- Leuven [etc.] : Acco, dr.1992. - 108 p. - Lit.opg. . - ISBN 90-334-2564-5 

Onderhandelen / W.F.G. Mastenbroek. - 9de dr. - Utrecht : Spectrum, 1993. - 240 p. - Lit.opg. 

- ISBN 90-274-2937-5. - (Marka) 

Ondernemen met mensen : een praktische HRM-gids voor de lijnmanager / Herman Luyten. – 

Antwerpen : Standaard uitg., dep. 2000 – 175 p. – ISBN 90-341-9636-4 

Ontwerp en invoering : strategieën voor organisatieverandering / Anton J. Cozijnsen en W.J. 

Vrakking. - Alphen aan den Rijn : Samsom Bedrijfsinformatie, 1995. - 222 p. - Lit.opg. ; reg. 

- ISBN 90-14-05011-9 

Ontwerpen en ontwikkelen van organisaties : theorie en praktijk van complexe 

veranderingsprocessen / redactie J.J. Boonstra, H.O.Steensma en M.I. Demenint. - Utrecht : 

De Tijdstroom, cop.1996. - 336 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 9051891067 

Openbare informatie : het juridisch statuut in een convergerende mediaomgeving / 

Uyttendaele, Caroline. - Antwerpen : Maklu, 2002. - IX, 400p. 

Opkomst en ondergang van strategische planning / Henry Mintzberg.- Schoonhoven : 

Academic Service, Economie en Bedrijfskunde, 1994. - 409 p. : ill. - Reg. - ISBN 90-5261- 

139-4 

Opleidingsmanagement : van human resource development naar een lerende organisatie / 

R.M.W. Van Tellingen. - 2e herziene druk. - Houten : Stenfert Kroesse, 1997. - XII, 289p. - 

Lit.opg., trefw.reg., namenreg. – ISBN 90-207-2847-4 

Organisatiecultuur : een antropologische visie / J. Tennekes. - Leuven : Garant, 1995. - 228 p. 

- Lit.opg. - ISBN 90-5350-376-5 

Organisatiediagnostiek : een methode voor vraaggericht onderzoek / J.J. Ramondt. - 

Schoonhoven : Academic Service, 1996. - 200 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-5261-116-5 

Organisatiekunde : praktijktheorie voor non-profit organisaties /Guido Cuyvers en Jos 

Mertens. - Leuven : Wolters, 1995. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-309-7092-8 

Organisatietheorie en -ontwerp / Richard L. Daft. - 6de ed. - Schoonhoven : Academic 

Service, 1998. - IX, 522 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-5261-242-0 

Organisatie-transformatie : vernieuwde kaders, structuren, krachten en mensen / Francis J. 

Gouillart en James N. Kelly. - Schiedam : Scriptum Management, 1997. - 350 p. - Reg. 


Performance measurement in de openbare bibliotheek / Jeannine Dekens. - Antwerpen : 

VVBAD, 1994. - 63 p. - Lit.opg. – (Bibliotheekkunde : verhandelingen aansluitend bij 

Bibliotheek- en Archiefgids) 

Persmededeling / Denis Mathen ; eindred. Rudy Lardon. - Diegem : Ced.samsom, 1996. - 34 

p. 

Personeelsmanagement en communicatie in organisaties / Dirk Buyens, Erik De Winter, Erik 

Henderickx, Michèle Mees en Gaston Vandewalle. – [S.l.] : Kluwer, 1995. – XII , 263 p. 

Persoonlijk leiderschap / Wibe Veenbaas en Piet Weisfelt. - Baarn : Nelissen, 1997. - 96 p. - 

Lit.opg. - ISBN 90-244-0555-6 

Persoonlijke conflicten op het werk : persoonlijke en professionele ontwikkeling / Robert J. 

Edelmann. - Baarn : Nelissen, 1994. - 140 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-244-0544-0. - (PMreeks) 

Practicum gespreksvoering : draaiboek voor een training in basisvaardigheden / G. Lang, 

M.A. Hommes en G.N. Smit. - Baarn : Nelissen, 1996. - 152 p. - ISBN 90-244-0976-4 

Praktische managementvaardigheden in 24 uur / Patricia M. Buhler. – Amsterdam [etc.] : 

Pearson Education, 2001. – 377 p. – ISBN 90-430-0663-7 

Probleemoplossing in organisaties : theorie en praktijk / Bert Kapteyn. - 3de geheel herz. dr. - 

Houten [etc.] : Bohn Stafleu Van Loghum, 1996. - 368 p. - Met lit.opg. en reg. - ISBN 90- 

313-2125-7 

Professionele bedrijfscommunicatie: het handboek voor tekstschrijvers / Ellen Van 

Kuppenveld en Henk Van Ommen. – Groningen : Wolters-Noordhoff, 1991 

Het psychologisch contract in organisaties / Peter J. Makin, Cary L. Cooper en Charles J. 

Cox. - Schoonhoven : Academic Service, 1997. - 363 p. - ISBN 90-5261-206-4 

Psychologische aspecten van de organisatie / L.A. Ten Horn. - 5de dr. - Alphen aan den Rijn : 

Samsom Bedrijfsinformatie, 1994. - 345 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-14-04965-X 

Rapporteren met tabellen, grafieken, diagrammen en schema's / Peter Nederhoed. - Houten : 

Bohn Stafleu Van Loghum, 1990. – 133 p. : ill. - ISBN 90-368-0221-0 

Rationeel Emotief Management : Leiding geven met gevoel en verstand / Jan Verhulst. - 

Amsterdam [etc.] : Swets & Zeitlinger,cop.1992. - 144 p. - ISBN 90-265-1229-5 

Redactiewijzer : praktische handleiding voor het taalkundig en typografisch verzorgen van 

teksten. – ’s-Gravenhage : SDU Uitgeverij, 1993. - XII, 201 p. : ill. - ISBN 90-12-08019-3 

Schrijven met perspectief : structuuradviezen voor schrijvers. - Groningen : Nijhoff, cop. 

1996. - 253 p. - ISBN 90-6890-488-4 

Slapende vermogens werken niet : HRM ook voor uitvoerenden ! / Carine Drijkoningen, 

Liliane Delanote en Dirk Van De Poel. - Leuven : Acco, 2000. - 149 p. - Lit.opg. ; reg. - 

ISBN 90-334-4611-1 


Sociale statistiek / Loosveldt, Geert; Teugels, Jozef L.. - Leuven : Acco, 1996. - IV, 196 bl. : 

ill. - ISBN 90-334-3409-1 

Stapstenen : algemeen beleid en ondernemingsstrategie / Noël Van Robaeys. - Leuven : Acco, 

1997. - 174 p. - ISBN 90-334-3839-9 

Statistiek in woorden : een gebruikersvriendelijke beschrijving van de meestvoorkomende 

statistische . - Groningen : Wolters-Noordhoff, 1996. - 352 p. : ill. ISBN 90-01-79957-4 

Stijlboek / Ludo Permentier en Ludo Van den Eynden. – Groot-Bijgaarden : Uitgeverij Scoop 

; Amsterdam : Uitgeverij Contact, 1998 

Success at the enquiry desk : successful enquiry answering, every time / Owen, Tim. - 3de 

uitg. – London : Library Association Publishing, 2002. - XV,87 p. - (The successful LIS 

Professional). 

Succesvol coachen : coachen : de managementstijl voor betere prestaties van individu en team 

/ John Whitmore. - Baarn : H Nelissen, 1997. - 3 de dr. - 136 p. 

Teamwork en teamontwikkeling / Jef Stevens. - Leuven : Garant, 1995. - 176 p. - ISBN 90- 

5350-394-3 

De techniek van de enquete : een inleiding / Walter De Schampheleire. - 9de dr. - Leuven 

[etc.] : Acco, 1996. - 143 p. - Lit.opg. - ISBN 90-334-3286-2 

Tekstwijzer : een gids voor het grafisch verwerken van tekst / K.F. Treebus. – 5 de dr. – ’s- 

Gravenhage : SDU Uitgeverij, 1990 

Themagecentreerde interactie : de kunst zichzelf en groepen te leiden / Cornelia Löhmer & 

Rüdiger Standhardt. – Leuven, Apeldoorn : Garant, 1998. – 85 p. – ISBN 90-5350-631-4 

Tijdmanagement : meer doen in minder tijd / R. Alec Mackenzie ; [vert. door Ruud H. 

Bakker]. - Alphen aan de Rijn (etc.) : Samsom BedrijfsInformatie, 1994. - 175 p. - Reg. - 

ISBN 90-14-03119-X 

Training sociale vaardigheden / Ron Groothuis. - 2de dr. - Utrecht : Lemma, 1995. - 156 p. : 

ill. - Lit.opg. - ISBN 90-5189-489-9 

Vademecum voor personeelsbeleid : Jaarboek voor advisering en uitbesteding van HRprocessen 

= Vademecum de la gestion de personnel : Annuaire de l'expertise en gestion des 

ressources humaines et ses services de sous-traitance / hoofdred. Erik Verreet. - Deurne : 

Academici Roularta Media . - Verschijnt jaarlijks 

Vergaderen en effectief communiceren / Alice Kuipers-Bos. - Alphen aan den Rijn : Samsom, 

1999. – 96 p. : ill. – Onderdeel van : Werkwijzer 50 tips. - ISBN 90-14-06129-3 

Vergaderen en notuleren : de belangrijkste regels en begrippen van het vergaderen en 

notuleren / Anita Middel. - Groningen : BoekWerk, cop. 1993. – 87 p. - Onderdeel van : 

Knelpunten in onze taal. - ISBN 90-5402-064-4 

Vergaderen moet, maar met mate en goed : van directieberaad tot werkoverleg / Theo 

Bollerman. - Bussum : Coutinho, 1994. - 188 p. - Lit.opg. - ISBN 90-6283-945-2 


De vijfde discipline : de kunst en de praktijk van de lerende organisatie / Peter M. Senge. - 

Schiedam : Scriptum books, cop.1992. - 399 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-71542-54-8 

Het Vijfde Discipline Praktijkboek : strategieën en instrumenten voor het bouwen van een 

lerende organisatie / Peter M. Senge, Art Kleiner, Charlotte Roberts, Richard B. Ross en 

Bryan J. Smith. - Schoonhoven : Academic Service, 1996. - 498 p. - ISBN 90-5261-161-0 

Werkboek teamcoaching : en nu echt aan de slag / Marijke Lingsma en Monique Bolung. - 

Soest : H. Nelissen, 2001. - ISBN 90-244-1478-4 

Zakelijke communicatie / Roger Baeckens en Peter Meukens. – Kapellen : Uitg. Pelckmans, 

cop.1999. – 208 p. : ill. - ISBN 90-289-2221-0 

Zakelijke communicatie / Daniël Janssen (red.) [et al.]. - Groningen : Wolters-Noordhoff, 

cop. 1996. – 2 dln. 

Zelfmanagement in lerende organisaties : een kwestie van faciliteren en stimuleren / J.C.M. 

Mensink. - Deventer : Kluwer Bedrijfswetenschappen, 1995. - 130 p. - ISBN 90-267-1992-2 

Zelfsturende teams : doelen, processen, valkuilen, tips / Karel Van Berkel. – Amsterdam ; 

Antwerpen, Business Contact, 1999. – 124 p. – ISBN 90 254 9704 7 


De docent als coach / eindred. Jan De Ruijter ; Eric Brinckmann, Gerda Doelman, Ton 

Rijkers, Lambert Rooijendijk, Willem Verhoeven en Anita Van Vlerken. - Baarn : Nelissen, 

1997. - 144 p. : ill. - ISBN 90-244-7500-7 

Handboek supervisie / Frans Siegers en Dinie Haan. - 2de dr. - Alphen aan den Rijn [etc.] : 

Samsom, 1988. - 517 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-14-03927-1. - (Sociale en culturele reeks : 

sociale methoden en technieken) 

Instellingssupervisie : leren over werk in de context van leiden , begeleiden, (samen)werken / 

Siegers, Frans. - Houten : Bohn Stafleu van Loghum, 1999. - 237 p. 

Intervisie bij werkproblemen : procesmatig en taakgericht problemen oplossen / Hendriksen, 

Jeroen. - Baarn : NELISSEN, 2000. - 159 p. - (PM-reeks; vol. * 32) 

Kollegiale konsultatie en intervisie : het stellen van vragen als middel tot 

probleemverheldering. - 5de dr. - [Den Haag] : De Som, 1988. - 105 p. - ISBN 90-72035-04- 

6. - (DOZ boek) 

Reflecteren door professionele begeleiders. - Leuven : Garant, 2000. – 177 p. 

Stagebegeleiding / V. Van Geel. - Tilburg : Zwijsen, dep.1985. - 125 p. : ill. - ISBN 90-276- 

0570-X. - (Onderwijskundige Brochuren Reeks) 

Supervisie : gids voor supervisanten / Willemine Regouin. - Assen : Dekker & Van de Vegt, 

1992. - x, 89 p. - Lit.opg. - ISBN 90-255-0067-6. - (HBO-reeks gezondheidszorg/welzijn) 


Supervisie : praktisch gezien, kritisch bekeken / Nel Jagt, Noëlle Leufkens en Toos Rombout. 

- 3de herz.dr. - Houten : Bohn Stafleu Van Loghum, cop.1997. – 114 p. - Lit.opg. - ISBN 90- 

313-1923-6 

Supervision in the helping professions : an individual, group and organizational approach / by 

Peter Hawkins and Robin Shohet. - Milton Keynes : Open University Press, 1989. - 168 p. - 

Lit.opg. ; reg. - ISBN 0-335-09833-9 

Verwerven van het supervisorschap. - Leuven : Garant, 2000. – 203 p. 

Voor het eerst supervisie / Henri Zier. - 2de dr. - Groningen : Wolters-Noordhoff, dr.1988. - 

96 p. - Lit.opg. - ISBN 90-01-98449-5 


BIJLAGE : STRUCTUURSCHEMA 

A - ENCYCLOPEDIE C - DOCUMENTAIRE TECHNIEKEN D - VAARDIGHEDEN &MANAGEMENT E - BEROEPSPRAKTIJK 

A1 Historische en actuele ontwikkelingen 

TV - 40 lestijden - 5443 

A2 Openbare bibliotheek 


A3 Speciale en wetenschappelijke 

bibliotheken - TV - 60 lestijden - 5445 

A4 Inleiding tot de archivistiek 


A5 Informatieproductie en -distributie 


A6 Cultuur, leescultuur en literatuur 


C1 Formele documentbeschrijving 


C2 Inhoudelijke doc.beschrijving: 

indextalen 1 TV – 40 lestijden- 5455 


indextalen 2 TV - 40 lestijden - 5456 


indexsystemen TV - 40 lestijden - 5457 

C5 Algemene informatiebronnen 

TV – 40 lestijden - 5458 

C6 Specifieke informatiebronnen 


Deelcertificaat encyclopedie (300 lt) C7 Gegevensbankondervraging 

TV Metho – 40 lestijden - 5460 

B - DOCUMENTAIRE AUTOMATISERING 

B1 Inl. netwerken systeembeheer 


B2 Inl. tot 

bibliotheekautomatisering 


B3 Documentaire databases 


B4 Elektronische archivering 


B5 HTML en webpresentaties 


C8 Collectieontwikkeling 


C9 Preservatie en conservatie 


Deelcertificaat documentaire 

technieken (400 lt) 

goedgekeurd op 31 mei 2003 

namens de Vlaamse minister bevoegd voor onderwijs 

de gemachtigde ambtenaar 

Patrick Weckesser 

Adjunct van de directeur 

D1 Cliëntgerichte communicatie 


D2 Zakelijke communicatie 


D3 Doelgroepenwerking 


D4 Human Resources 


D5 Juridische aspecten van informatie 


D6 Onderzoeks- en analysemethoden 


D7 Marketing en financieel beheer 


D8 Organisatiekunde 


D9 Inlichtingenwerk 


Deelcertificaat 

vaardigheden & 

management (420 lt) 

E1 Gesuperviseerde beroepspraktijk 

PV - 80 lestijden - 5472 





E4 Supervisie en intervisie 


E5 Projectwerk 


Leerplan Graduaat Bibliotheekwezen en Documentaire Informatiekunde - 47 

Deelcertificaat 

beroepspraktijk (640 lt)

Deelcertificaat documentaire 

automatisering (240 lt) 

DIPLOMA BIBLIOTHEEKWEZEN EN DOCUMENTAIRE INFORMATIEKUNDE 2000 LT

PROVINCIAAL ONDERWIJS VLAANDEREN

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?