scroll down to p.8 - Culture in Development

Nummer 17 | 28 april 2005 | Uitgave Directie Voorlichting Ministerie van Defensie
Pagina 5
Specialisten
helpen bij
identificatie
Pagina 6-7
Beeld van
terugkeer
uit Irak
Juridisch kader
voor Special Forces
Afghanistan
DEN HAAG - De Special Forces die in Afghanistan gaan opereren, vallen voor de duur
van hun verblijf daar onder artikel 71 uit het Wetboek van Militair Strafrecht (WMSr).
Concreet betekent dit dat voor de periode van inzet een verklaring wordt afgegeven dat
een ‘tijd van oorlog’ van kracht is. Daarmee treedt artikel 38 WMSr in werking. Dat
biedt een grond voor strafuitsluiting aan de betrokken militairen voor het verrichten
van oorlogshandelingen, zolang die vallen binnen de gegeven bevoegdheden en ze het
oorlogsrecht niet schenden.
Dat heeft minister Kamp aan de Tweede Kamer geschreven.
Met deze maatregel wordt een helder juridisch
kader geschapen voor de inzet van de Special
Forces in Afghanistan. Uiteraard is er geen sprake
van straffeloosheid. Wanneer het Openbaar Ministerie
meent dat aan de genoemde voorwaarden niet is
voldaan, kan vervolging alsnog plaatsvinden. Toepassing
van artikel 71 heeft overigens tot gevolg dat de
maximale strafmaat voor een aantal misdrijven aanmerkelijk
wordt verhoogd. De praktische gevolgen
hiervan zullen naar verwachting echter beperkt zijn.
Toepassing van Artikel 71 heeft niet tot gevolg dat
het Koninkrijk in oorlog wordt verklaard, schrijft minister
Kamp. Een in-oorlogverklaring, zoals geregeld
DEN HAAG - Defensie heeft in
1993 een overeenkomst gesloten
met het Verbond van Verzekeraars.
Deze overeenkomst regelt
dat de verzekeraars bij het sluiten
van verzekeringen voor militairen
geen andere maatstaven aanleggen
dan die gelden voor niet-defensieambtenaren
bij de beoordeling
van het overlijdensrisico in
verband met mogelijke uitzendingen
voor vredesoperaties. Het
gaat hierbij om vredes- en humanitaire
operaties uitgevoerd als
Tegenbezoek
DEN HAAG - De bemanning
van Hr.Ms. Dolfijn
heeft op uitnodiging van de
Kamerleden Eijsink (PvdA)
en Haverkamp (CDA) een
tegenbezoek gebracht aan
de Tweede Kamer. Aanleiding
voor het bezoek was
de stage van enkele dagen
van beide politici op de Dolfijn.
Foto: Hennie Keeris●
in artikel 96 Grondwet, is niet aan de orde bij de
Nederlandse bijdrage aan de operatie Enduring Freedom.
Wel is de internationale coalitie van de operatie
Enduring Freedom waarvan Nederland deel uitmaakt,
betrokken bij een gewapend conflict. De gevechtshandelingen
van de coalitie zijn gericht tegen de
groeperingen die verantwoordelijk zijn voor, of
medeplichtig aan, de aanslagen van 11 september
2001, te weten de Taliban en Al Qa’ida. Artikel 71
wordt van toepassing verklaard op de gevechtshandelingen
van de SF-taakgroep, ontplooid in Afghanistan
in het kader van de operatie Enduring Freedom.
Lees verder op pagina 3
SF-militairen verzekerd
bedoeld in artikel 100 van de
Grondwet.
De uitzending van militairen
van het Korps commandotroepen
voor de operatie Enduring Freedom
in Afghanistan wordt echter
uitgevoerd op basis van artikel 97
van de Grondwet. In eerste instantie
valt deze formeel niet onder
de hierboven bedoelde overeenkomst
met het Verbond van
Verzekeraars. Om te voorkomen
dat er ongelijkheid ontstaat in de
behandeling van eventuele over-
lijdensgevallen als gevolg van gevechtshandelingen
in het uitzendgebied,
zullen de verzekeraars
geen beroep doen op eventuele
molestclausules en komen
de verzekeringen op normale
wijze tot uitbetaling. Hierdoor
zullen de nabestaanden van de
militairen materieel in de positie
komen te verkeren alsof de overeenkomst
wèl van toepassing is.
Dit bericht is na te lezen op het
intranet Defensie: Bestuursstaf/
Hoofddirectie Personeel (HDP).●
Pagina 8-9
Bewakers
van cultuur
in oorlogstijd
Geen krant
DEN HAAG - In verband
met Bevrijdingsdag
en Hemelvaartsdag
op donderdag 5 mei,
verschijnt de volgende
editie van de Defensiekrant
op donderdag
12 mei.
Pagina 10-11
DVD-serie
over Polygoonjournaals
Pagina 10-15
Oranje veegt
vloer aan met de
Engelsen
Nieuw monument op Grebbeberg
GREBBEBERG - “De Grebbeberg
vormt in Nederland één van de belangrijkste
historische plaatsen,
die verwijzen naar de strijd om de
vrijheid in de Tweede Wereldoorlog.”
Dat zei de Bevelhebber der
Landstrijdkrachten, luitenant-generaal
Marcel Urlings bij de onthulling
van het Gedenkteken voor
Gevallen Zonder Graf op het Mili-
taire Ereveld Grebbeberg, afgelopen
donderdag.
Het monument is speciaal bedoeld
ter nagedachtenis aan alle
militairen die tijdens de Tweede
Wereldoorlog zijn gesneuveld en
van wie de laatste rustplaats niet
bekend is. De namen van deze 135
militairen zijn op het monument
gegraveerd. Een groot aantal nabestaanden
heeft de onthulling bijwoond.
“Deze plek is een van de plaatsen
waar de Nederlandse troepen heftig
strijd geleverd hebben, maar
uiteindelijk moesten zwichten
voor de Duitse overmacht”, memoreerde
de BLS. “Toen nazi-Duitsland
in 1940 Nederland binnenviel
en tijdens de gevechten Nederlandse
officieren, onderofficieren
en manschappen sneuvelden,
werd in ons land voor het eerst
hier een militaire begraafplaats
aangelegd.”
Hoe zwaar de strijd om de Grebbeberg
is geweest, maakt het militaire
ereveld zichtbaar. Direct na
afloop van de gevechten, werden
ongeveer vierhonderd gesneuvelde
Nederlandse militairen met de
Duitse omgekomenen begraven.
De Duitsers zijn later overgebracht
naar de begraafplaats in Ysselstein.
“Met het monument dat vandaag
hier op het militair ereveld Grebbeberg
is onthuld, herdenken wij
de in de meidagen van 1940 gesneuvelde
militairen van wie wij
wel de namen kennen maar van
wie geen stoffelijke resten bewaard
zijn gebleven. Hierdoor was er
geen vaste plaats waar nabestaanden,
maar ook strijdmakkers, van
deze gesneuvelde militairen konden
herdenken. Dit monument,
met hun namen in steen gehou-
wen, schept hiervoor eindelijk
ruimte en zal voor nabestaanden
en veteranen veelal de plek worden
om hun doden te gedenken.”●
VS vragen om
fregat
DEN HAAG - De Verenigde Staten
hebben Nederland onlangs gevraagd
eind van het jaar het commando
op zich te nemen van een
internationale maritieme taakgroep
in het zeegebied rond het Arabisch
schiereiland. In een brief aan de
Tweede Kamer schrijft minister
Kamp dat het kabinet het verzoek
voor een nieuwe bijdrage aan de
Operatie Enduring Freedom, de internationale
strijd tegen het terrorisme,
in beraad heeft.
Een dergelijke opdracht zou op het
lijf zijn geschreven van het nieuwe
Luchtverdedigings- en Commandofregat
(LCF) waarvan de Koninklijke
Marine er vier heeft laten bouwen.
Het LC-fregat zou bij een dergelijke
inzet ondersteund kunnen
worden door bijvoorbeeld een
bevoorradingsschip of een onderzeeboot.
Het inzetgebied rond het Arabisch
schiereiland behelst de Perzische
Golf, de Golf van Oman en de Arabische
Zee. De patrouilles van de
taakgroepen die meedoen aan deze
operatie van Enduring Freedom,
hebben tot taak inlichtingen te vergaren,
smokkelroutes in beeld te
brengen en verdachte schepen aan
te houden.●

INTERNE
VACATURES
DEFENSIE
Voor recente vacatures kunt u
terecht op de intranetsite van het
Instituut Keuring en Selectie
(IKS), te benaderen via het Defensie
Intranetportaal (http:
//intern.mindef.nl) of op internet
via www.mobiliteitsbank.nl
Medewerkers die nog geen toegang
tot intranet en ook geen
internetverbinding hebben, kunnen
een beroep doen op de personeelsdienst
van zijn of haar
onderdeel.
Clustercoördinator Beleidsevaluatie
en Onderzoeken, Den Haag,
schaal 14; Coördinerend Adviseur
Beleidsevaluatie en Onderzoeken,
Den Haag, schaal 13; Coördinerend
Adviseur Beleidsevaluatie
en Onderzoeken, Den Haag,
schaal 13; Adviseur Beleidsevaluatie
en Onderzoeken, Den Haag,
schaal 13; Adviseur Beleidsevaluatie
en Onderzoeken, Den Haag,
schaal 13; Adviseur Beleidsevaluatie
en Onderzoeken, Den Haag,
schaal 13; Senior IT Auditor RE,
Den Haag, schaal 13; Senior Projectmedewerker(Verandermanagement)
, Den Haag, schaal 12;
Senior Beleidsmedewerker Stafondersteuning,
Den Haag, schaal
12; Senior Beleidsmedewerker
Personeelsexploitatie, Den Haag,
schaal 12; Cluster Manager Financiële
IV, Gouda, schaal 12;
Cluster Manager Standaard IV,
Gouda, schaal 12; Senior Consultant
Informatiebeveiliging,
Gouda, schaal 12; Tandarts, Havelte,
schaal 12; Tandarts, Amersfoort,
schaal 12; Beleidsmedewerker
Beleidsevaluatie en Onderzoeken,
Den Haag, schaal 11; Beleidsmedewerker
Beleidsevaluatie en
Onderzoeken, Den Haag, schaal
11; Beleidsmedewerker Beleidsevaluatie
en Onderzoeken, Den
Haag, schaal 11; Beleidsadviseur
BV/IV/ICT, Den Haag, schaal 11;
Medior Consultant Informatiebeveiliging,
Gouda, schaal 11; Medior
IV-Consultant Standaard IV,
Gouda, schaal 11; Medior IV-
Consultant Matlog IV, Gouda,
schaal 11; Medior IV-Consultant
Financiële IV, Gouda, schaal 11;
Medior IV-Consultant Basis IV,
Gouda, schaal 11; Hoofd Bureau
Documentair Informatiebeheer,
Den Haag, schaal 10; IV-Consultant
Matlog IV, Gouda, schaal 10;
IV-Consultant Basis IV, Gouda,
schaal 10; Senior IV-Deskundige
Standaard IV, Gouda, schaal 10;
IV-Consultant Standaard IV, Gouda,
schaal 10; Senior Functioneel
Beheerder, Den Haag, schaal 10;
Constructeur, Tilburg, schaal 10;
Accountmanager, Leiden, schaal
10; Medewerker Relatiebeheer,
Leiden, schaal 9; Technicus Ingenieursdiensten
(Bouwkunde) ,
Zwolle, schaal 9; Coördinator
CAD, Den Helder, schaal 9; Technisch
Medewerker Terreintechniek
(Civieltechniek) 2X, Volkel,
schaal 8; Technisch Medewerker
Elektrotechniek, Den Helder,
schaal 8; IV-Deskundige, Gouda,
schaal 8 Technisch Medewerker
Bouwkunde, Volkel, schaal 7;
Hoofdtechnicus, Den Helder,
schaal 6, Managementassistente,
Den Haag, schaal 6; Junior Assistent
RFI- en Exploitatiemanagement,
Den Haag, schaal 5; Administratief
Medewerker Ressort
IAOG, Den Haag, schaal 5; Ch Pr
YPR Onh Mat Verk OTCMan (en
mogelijkheid Ch Tk Leo 2A6) ,
Amersfoort, schaal 3; Verzorger
Schietbaan, Harskamp, schaal 2.
28 april 2005 | Pagina 2
Mei bevrijdingsmaand
in Legermuseum
DELFT - In mei worden in het Legermuseum in Delft tal
van activiteiten gehouden. De tentoonstellingen ‘Wilhelmina
- Vorstin in oorlogstijd 1940-1945’ en ‘Verre van Vredig,
Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog 1914-1918’
zijn tot 30 september verlengd.
De conservator en samensteller
van de tentoonstelling ‘Wilhelmina -
Vorstin in oorlogstijd 1940-1945’,
Harm Stevens, geeft zondag 15 mei
een lezing over de expositie. Na afloop
is er een rondleiding over de
tentoonstelling. De lezing begint
om 14.00 uur.
In mei zijn de zondagmiddagactiviteiten
gericht op de tentoonstelling
over koningin Wilhelmina. Burgers
en soldaten (re-enactors) vertellen
bezoekers over deze spannende
tijd en de bevrijding die erop volgde.
Dat gebeurt op 1, 15, 22 en 29 mei
2005 tussen 12 en 17 uur. In de meivakantie
worden elke dag activiteiten
gehouden die in het teken van
zestig jaar Bevrijding staan. Op
dinsdag en donderdag worden de
hele dag workshops gehouden. Op
maandag, woensdag en vrijdag zijn
er rondleidingen en demonstraties,
voorleeshoeken en toneelstukjes.
Uiteraard wordt op 5 mei Bevrijdingsdag
gevierd in het Legermuseum.
Behalve een uitgebreid kinderprogramma
met workshops en
theaterspel, zijn er rondleidingen
over de Tweede Wereldoorlog en
een speciale rondleidingen bij de
tentoonstelling Wilhelmina -
Vorstin in oorlogstijd (1940-1945).
Alle kinderen die iets in oranje dragen
(kleding, strikken, haarbandjes,
schminck, versiersels) hebben gratis
toegang.
Op zondag 8 mei is het feest in
het Legermuseum vanwege zestig
jaar bevrijding van Delft. In de middag
speelt de Bill Bakers Big Band
onder andere Glenn Millermuziek
uit de jaren ‘40. Er zijn demonstra-
HERDENKING
BINCKHORST
DEN HAAG - In de tuin van het
kasteel ‘de Binckhorst’ aan de Binckhorstlaan
149 te Den Haag staat een
monument ter nagedachtenis aan drie,
op 10 mei 1940 in Voorburg, omgekomen
zoeklichtmilitairen van de toenmalige
VIIde Zoeklichtafdeling tegen
Luchtdoelen. Op woensdag 4 mei zal
bij dat monument een dodenherdenking
worden gehouden. Medewerking
verlenen de Koninklijke Lucht- en Landmacht.
Tijdens de herdenking is er toe-
Dus jij weet risico’s goed in te
schatten?
De Dienst Koninklijke en Diplomatieke
Beveiliging (DKDB) zoekt ook
voor 2005 persoonsbeveiligers.
Ken jij het evenwicht tussen veiligheid
en privacy? Kijk voor de eisen
op de websites van Kansrijk.
ties Lindy Hop en Boogie Woogie dansen
en je kunt meedoen aan een
dansworkshop. Op het museumterrein
staan oude voertuigen opgesteld.
Kinderen kunnen een tingieter
aan het werk zien. Hij demonstreert
zijn ambacht. Kinderen mogen
een soldaatje beschilderen en
mee naar huis nemen.
Het museum is van maandag tot
en met vrijdag geopend van 10 uur
tot 17 uur en in het weekeinde en op
feestdagen van 12 tot 17 uur. Voor
inlichtingen over en reserveringen
van activiteiten: 015 - 215 05 08. Iedere
eerste vrijdag van de maand
gratis toegang.●
passelijke muziek, declamatie en zal
voorafgaande aan de twee minuten
stilte de Last Post worden gespeeld, gevolgd
door het gezamenlijk zingen van
het volkslied.
Iedereen is van harte welkom. De
herdenking begint om 19.40 uur en
wordt afgesloten met een informele bijeenkomst
in het Hoofdkwartier van de
Koninklijke Luchtmacht, dat naast het
kasteel is gelegen.
Inlichtingen: telefoon 070 - 399 98
50, e-mail: monument-de-binckhorst
@wanadoo.nl●
Actuele vacatures Kansrijk
Kijk voor een actueel overzicht en
voorwaarden op de websites van
Kansrijk.
Vrijblijvend oriënteren op een baan
buiten Defensie?
Doe dan eerst de loopbaanscan SBK
Defensie!
Minister ontvangt prijswinnaars
DEN HAAG - Minister Kamp
heeft donderdag 21 april de winnaars
van de essaywedstrijd van de
KVMO ontvangen. Luitenant-kolonel
M.H. Wijnen en TNO-medewerkster
mevrouw drs. B. Smeenk werden
door een driekoppige jury, bestaande
uit de burgemeester van
Den Helder, J. Staatsen, journalist
C. Colijn en de voormalig directeur
van de stichting Maatschappij en
Krijgsmacht. J. van der Meulen, tot
winnaar uitgeroepen.
Dit jaar was het onderwerp: ‘Defensie:
op zoek naar de sympathie
van een onverschillige natie.’ Het
zeer positieve essay gaat in op de re-
Nieuwe leiding bij KPU
SOESTERBERG - Het commando
over het Kleding- en Persoonsgebonden
Uitrustingsbedrijf (KPUbedrijf)
is vandaag, 28 april, overgedragen
aan kolonel H.A.M.
Heesakkers. De huidige commandant,
kolonel ir. J.L. Cornelisse,
gaat met pensioen.
Het KPU-bedrijf, onderdeel van de
Defensie Materieel Organisatie,
verzorgt alle kleding- en persoonsgebonden
uitrusting voor de
gehele krijgsmacht. Het bedrijf
heeft de laatste tijd een aantal veranderingen
ondergaan. De kantoorunits
die bestaan uit ‘containers’
zijn vervangen door professionele
nieuwbouw. Een extern
call center vangt het teveel aan telefoontjes
op, zodat het KPU-bedrijf
te allen tijde bereikbaar is. De
expeditieruimte is uitgebreid met
een rollerbank voor snellere verzending
naar de klant. Ook heeft
een interne reorganisatie plaatsgevonden
met de oprichting van
een afdeling klantmanagement tot
gevolg die zich efficiënter kan
richten op de bediening van de
klanten.
De klanten van het bedrijf zijn in
de gehele defensieorganisatie te
vinden, maar ook deels de ministeries
van Binnenlandse Zaken,
Buitenlandse Zaken en Algemene
Zaken, politie en brandweer.●
IN HET KORT
INFORMATIEBORD
BEGRAAFPLAATS EDE
EDE - Op de begraafplaats aan de
Asakkerweg in Ede wordt op 4 mei om
13.45 uur een informatiebord geplaatst
over de militairen die daar liggen begraven.
Op deze begraafplaats is een rij militaire
graven van de Oorlogsgravenstichting.
Er liggen Nederlandse en geallieerde
militairen begraven. Het bord
geeft informatie over de plek waar en
de omstandigheden waaronder deze
militairen om het leven zijn gekomen.
Het informatiebord is een initiatief van
het plaatselijke comité ‘44/’45. Het
bord is gratis ter beschikking gesteld
door de firma Wall uit Arnhem.●
NIEUWE MINISTER
BEZOEKT KUSTWACHT
WILLEMSTAD - De nieuwe minister
van Bestuurlijke Vernieuwing en Koninksrijksrelaties,
Alexander Pechtold is
vorige week dinsdag, 19 april, op bezoek
geweest bij de Koninklijke Marine
in het Caraïbisch gebied. De minister is
gebrieft over taken en middelen van de
latie tussen Defensie en de samenleving
en is een pleidooi om niet te
vervallen in zelfbeklag, maar actief
te werken aan waardering. Aan de
Koninklijke Marine en de Kustwacht
voor de Nederlandse Antillen en Aruba.
De bewindsman werd ontvangen door
de commandant der Zeemacht in het
Caraïbisch Gebied, commandeur Frank
Sijtsma. Foto: Kustwacht NA&A●
REÜNIE
UTRECHT - In verband met het opheffen
van 41 Hrstcie zal er voor al het
oud-personeel een reünie gehouden
worden op legerplaats Seedorf op 20 en
21 mei 2006. Heeft u interesse, meldt u
dan aan met naam en adres bij: Aoo
H.de Jong, tel.: 0049-4281751-15105
of MDTN *06 - 594 - 15105, jdejong@
mindef.nl . Aoo H. Donkers, tel.: 0049 -
428 17 51-152 01 of MDTN *06 - 594 -
152 01, h.donkers @mindef.nl .Postadres:
41 Hrstcie, Mechbrig, t.a.v. aoo
H. de Jong, Napo 880, 3509 VC Utrecht.
T.z.t. sturen wij U de informatie
en een aanmeldingsformulier toe.●
ENGELSE ADMIRAAL
BEZOEKT MARINE EN
KUSTWACHT
WILLEMSTAD - De Engelse First
Sea Lord, admiraal Sir Alan West, heeft
afgelopen vrijdag, 22 april, een bezoek
gebracht aan Marinebasis Parera, waar
hij kennismaakte met commandeur
Sijtsma en briefings bijwoonde over de
taken en middelen van marine en kustwacht.
Daarnaast maakte de admiraal
een vaartocht op een van de kustwachtcutters.
wedstrijd werd door zowel defensiepersoneel
als belangstellenden van
buiten het ministerie meegedaan.
Foto: Peter Wiezoreck●
Nieuwe commandant EODKL
CULEMBORG - Na een periode
van zes jaar als commandant van het
Explosieven Opruimings Commando
KL (EOCKL), heeft luitenant-kolonel
Mark Groenewegen woensdag 20
april het commando overgedragen
aan luitenant-kolonel Ronald Pijtak.
Groenewegen gaat een functie bij
het Commando Landstrijdkrachten
bekleden.
Zijn opvolger is geen onbekende.
Pijtak rondde in 1990 zijn EOD-opleiding
af, waarna hij diverse functies
binnen het EOCKL heeft gehad. Pijtak
houdt zich de komende tijd niet alleen
bezig met de kerntaak van de
eenheid, het ruimen van conventio-
Overste Mark
Groenewegen
bedankt zijn personeel
voor hun
inzet en professionaliteit.
Op de
achtergrond de
nieuwe commandant,
overste
Ronald Pijtak.
Foto: Twan Kusters
nele en geïmproviseerde explosieven,
maar zal tevens zijn aandacht
richten op de verdere ‘verpaarsing’
naar een Explosieven Opruimings
Dienst Defensie (EODD). Naast het
ruimen van explosieven uit de
Tweede Wereldoorlog, eisen internationale
missies en inzet voor Nederland
meer van de explosieven opruimingsdiensten
van de krijgsmachtdelen,
zowel qua inzet als qua kennis.
Als eerste stap is in 2004 reeds
een EOD Kenniscentrum opgericht,
waarin de landmacht, luchtmacht en
marine participeren. “Samen zijn we
nu eenmaal een betere EOD dan ieder
voor zich”, aldus Groenewegen.●
De afgelopen weken namen verschillende
Engelse eenheden deel aan een
grote drugsbestrijdingsoperatie die onder
leiding stond van commandeur
Sijtsma, in zijn rol als commandant van
Task Group 4.4 binnen de Joint Inter
Agency Task Force South. Van deze
internationale drugsbestrijdingsorganisatie,
die is gevestigd in Key West, Florida,
is commandeur Sijtsma een van de
ondercommandanten.
Admiraal West bezocht op Curaçao
ook de Engelse onderzeeboot Trafalgar
en het Engelse fregat Liverpool. Foto:
S. Rodriguez, Koninklijke Marine●

Oud-IGK Maas overleden
28 april 2005 | Pagina 3
VOORLICHTINGSBIJEENKOMSTEN HRMSC
DEN HAAG - De komende jaren vinden veel veranderingen
plaats in de organisatie en de dienstverlening
op het personele gebied. Ondersteund door
een defensiebreed personeelsinformatiesysteem
gaan veel taken verschuiven. Dit heeft gevolgen voor
alle medewerkers van Defensie.
Medewerkers moeten pro-actief
informatie zoeken op intranet en
zelfstandig persoonlijke gegevens
in PeopleSoft veranderen. Lijnmanagers
handelen meer zelfstandig
op hun pc P&O gerelateerde zaken
af. Ook voor de P-functionarissen
hebben de veranderingen gevolgen
door verschuiving van P&O-taken.
Adviserende P&O-taken die gebonden
zijn aan de functie, de eenheid
en de loopbaan blijven bij de
defensieonderdelen. De overige
ondersteunende P&O-taken worden
defensiebreed samengevoegd in
het nieuw op te richten Human Resources
Management Servicecentrum
(HRMSC). Staatssecretaris Van der
Knaap heeft op 4 april bekend gemaakt
dat het HRMSC in Enschede
komt. Met deze locatiekeuze is een
belangrijke randvoorwaarde vastgesteld
voor de oprichting van het
HRMSC. In de tweede helft van dit
jaar start de basisorganisatie van
het HRMSC. Deze bestaat uit het Informatiecentrum,
het Deskundigheidscentrum
en de staf.
Het HRMSC wordt het centrale
Chinooks
op weg
SOESTERBERG - De eerste twee
Chinook transporthelikopters
van het 298-Squadron van vliegbasis
Soesterberg zijn afgelopen
maandag per C-17A van de Amerikaanse
luchtmacht vertrokken
naar Afghanistan.
Nog twee toestellen zullen binnenkort
volgen. De Chinooks
ondersteunen er de Special Forces
die de komende maanden
deelnemen aan de Operatie
Enduring Freedom (OEF) in zuidoost
Afghanistan.
De Nederlandse bijdrage aan OEF
bestaat uit 165 militairen van de
Special Forces en een 85-koppig
helikopterdetachement met de
beschikking over vier Chinooks.●
DEN HAAG - Voormalig Inspecteur-Generaal
der Krijgsmacht, tevens
inspecteur der Veteranen,
luitenant-generaal bd J.F.G.A.M.
Maas is maandag 11 april in zijn
woonplaats Wassenaar overleden.
De in 1938 in Haarlem geboren
Maas kwam in 1957 in dienst en
werd opgeleid aan de Koninklijke
Militaire Academie. Daarna volgden
plaatsingen op een groot aantal
onderdelen van de luchtmacht
als officier Personeel. Op 26 oktober
1989 werd hij benoemd tot
Directeur Personeel Koninklijke
Luchtmacht en op 1 maart 1991
aanvaardde luitenant-generaal
Maas de functie van Inspecteur-
Generaal der Krijgsmacht.
Aansluitend werd hij met ingang
van 1 december 1995 door
aanspreekpunt voor alle medewerkers
van Defensie, de lijnmanagers
en de P&O functionarissen voor alle
vragen op het gebied van P&O.
Deze vragen komen binnen in het
Informatiecentrum van het HRMSC
waar ze zoveel mogelijk direct worden
beantwoord. De complexere en
meer tijdrovende vragen worden
door medewerkers van het Deskundigheidscentrum
beantwoord. Hier
wordt specifieke expertise op het
gebied van P&O samengebracht.
Ook wordt vanuit het deskundigheidscentrum
informatie overgebracht
aan alle medewerkers over
zaken op P&O-gebied, zoals P&O-regels
of procedures die veranderen.
Daarnaast komen in het HRMSC administratieve
taken die niet geautomatiseerd
kunnen worden, zoals de
salarisadministratie. Deze worden
ondergebracht in het Ondersteuningscentrum.
Na de start van de
basisorganisatie wordt in de periode
tot 2008 het HRMSC verder uitgebouwd.
De veranderingen op P&O-gebied
en het oprichten van het HRMSC
Explosieven aangetroffen bij Britse bommenwerper
HOF VAN TWENTHE - Bij de
berging van een Britse Short Stirling
MK.1 bommenwerper in Hof
van Twente, zijn vorige week de
eerste twee van de mogelijk vier
aanwezige bommen (1900 ponders)
gevonden. Het terrein is uit
veiligheidsoverwegingen hermetisch
afgesloten.
De Explosieven Opruimings
Dienst (EOD) van de Koninklijke
Luchtmacht, bepaalt in overleg met
de gemeente een tijdstip waarop de
bommen worden gedemonteerd.
hiervoor worden mensen die
rondom het bergingsterrein wo-
Koningin bij OTCRij
OIRSCHOT - Hare Majesteit de
Koningin heeft vorige week dinsdag,
19 april, in Oirschot een
Hare Majesteit de Koningin benoemd
tot adjudant-generaal, tevens
Chef van het Militaire Huis.
Hij vervulde deze functie tot 1 november
2001.
Sinds die datum
was hij voorzitter
van het Nationaal
Comité
Herdenking Capitulaties
1945
Wageningen.
Ook was hij onder
andere lid van het Comité
Nederlandse Veteranendag.
Luitenant-generaal Maas was Officier
in de Orde van Oranje-Nassau,
met de Zwaarden en drager
van het Erekruis in de Huisorde
van Oranje. Hij is 67 jaar geworden.
Foto: CAVDKM●
hebben grote gevolgen voor de huidige
P&O-functionarissen. Om het
P&O-personeel van Defensie te informeren
over het HRMSC, zijn voor
de verschillende defensieonderdelen
voorlichtingssessies gestart onder
het motto: “Werken bij het
HRMSC: Iets voor mij?” Op maandag
18 april was de eerste voorlichting
voor P&O-personeel van de Koninklijke
Luchtmacht in Soesterberg.
Voor een publiek van zo’n 150 P&Ofunctionarissen
gaf kolonel Buitenga
het belang van deze voorlichting
aan, waarna de projectleider,
luitenant-kolonel René Pals uitgebreid
inging op het HRMSC. Na deze
nen, geëvacueerd. Nadat de ontstekers
zijn verwijderd, worden de
bommen op een veilig terrein tot
ontploffing gebracht.
De luchtmacht begon op maandag
4 april met de berging van de
Short Stirling MK.1 bommenwerper
in de voormalige gemeente Ambt
Delden (Hof van Twente). Het
vliegtuig stortte in de nacht van
donderdag 27 op vrijdag 28 augustus
1942 neer in een weiland in
Ambt Delden. De Short Stirling
MK.1 bommenwerper maakte deel
uit van een luchtvloot van 306
bommenwerpers op weg naar de
werkbezoek gebracht aan het Opleidings-
en Trainingscentrum
Rijden (OTCRij). Hier worden de
rijopleidingen voor de landmacht,
de luchtmacht, de marine en de
marechaussee verzorgd. Na een
inleiding over de organisatie werd
koningin Beatrix rondgeleid over
het oefenterrein. Het werkbezoek
werd afgesloten met een informele
ontmoeting met onder andere
instructeurs en leerlingen.●
presentatie kregen de P&O-functionarissen
ruim de gelegenheid om
vragen te stellen. Inmiddels zijn de
voorlichtingsbijeenkomsten voor
de P&O-functionarissen van de KLu,
de KL, het CDC, de BS en de DMO afgerond.
De voorlichtingen voor de
KMar en de KM volgen nog. Voor de
P&O-functionarissen die de voorlichtingsbijeenkomsten
niet konden
bijwonen, zal donderdag 19
mei een afsluitende, defensiebrede
voorlichtingsbijeenkomst gehouden
worden.
P&O-functionarissen die na deze
voorlichtingsbijeenkomsten geïnte-
Duitse stad Kassel. Alle zeven bemanningsleden,
afkomstig uit Engeland
en Nieuw-Zeeland, kwamen
daarbij om het leven. Alleen de
schutter Flight Sergeant G.A. Smith
werd geïdentificeerd en ter aarde
besteld op de algemene begraafplaats
in Delden. Twee beman-
Oud-directeur Control Vos
overleden
HEERLEN - Op 14 april is drs. J.M. Vos, oud-directeur Control van de
Koninklijke Luchtmacht, overleden. Vos was als Financial Controller
aan het NAVO/Allied Joint Force Command te Brunssum verbonden.
Daarvoor, van 1 april 1993 tot 1 mei 2000, werkte hij bij de Koninklijke
Luchtmacht, eerst als directeur Economisch Beheer en na de
reorganisatie van 1999 als directeur Control. Als lid van de Algemene
Bestuursdienst was Vos gedurende zijn loopbaan werkzaam bij
diverse organisaties van de Rijksoverheid. De crematie heeft op 19
april in Heerlen plaatsgevonden. Vos werd 59 jaar.●
Volleyballers contra bevrijders
DEN HAAG - Het Nederlands
militair volleybalteam speelt begin
mei een aantal bijzondere
wedstrijden tegen de militaire volleybalploeg
uit Canada. Dit in het
kader van Commemoration 2005,
de herdenking van de bevrijding
door de Canadezen precies zestig
jaar geleden. De Canadese militaire
ploeg is uitgenodigd om in
Nederland deel te nemen aan een
unieke mix van trainingsstages en
diverse nationale ceremoniële bevrijdingsactiviteiten.
Hieraan zijn
bovendien een aantal demonstratiewedstrijden
gekoppeld, waarbij
plaatselijke volleybalclubs als
gastheer optreden. Het programma:
3 mei: demowedstrijd bij Ikaros,
sporthal Heuvelland, Am-
resseerd zijn in een functie bij het
HRMSC kunnen dit kenbaar maken
door de elektronische belangstellingsinventarisatie
op intranet in te
vullen. Zij worden dan op de
hoogte gehouden van de ontwikkelingen
van het HRMSC en worden te
zijner tijd uitgenodigd om te solliciteren.
Meer informatie over het
HRMSC, waaronder ook de belangstellingsinventarisatie,
kunt u vinden
op intranet: Defensieportaal /
Bestuursstaf/afdeling HDP/Herinrichting
Personele Functiegebied
Defensie/Oprichting Dienstencentrum
Personeel/deelproject HRM
Service Centrum.●
Krijgsmacht zet veiligheidsdagen luister bij
MAASSLUIS - De politie van de
regio Rijnmond heeft afgelopen
maandag en dinsdag voor de
derde keer de Jeugdveiligheidsdagen.
De krijgsmacht was nadrukkelijk
aanwezig.
De kinderen konden zich vergapen
aan een rupsvoertuig van de
Koninklijke Marechaussee, deelnemen
aan een actief programma
bij de landmacht en het Korps
Mariniers, en een kijkje nemen
in de Cougar helikopter die
maandagochtend bij de veiligheidsdagen
aanwezig was. ●
ningsleden liggen als Unknown Soldier
anoniem op deze begraafplaats.
Bij de berging zijn inmiddels
ook stoffelijke resten aangetroffen.
De Bergings- en Identificatiedienst
van de Koninklijke Landmacht
onderzoekt deze menselijke
resten.●
bachtsweg 8 te Groesbeek (aanvang
19 uur); 4 mei: demowedstrijd
bij Mintonette, sporthal ‘t
Mossink, Keizersweg 22 te Holten
(aanvang 15.30 uur): 5 mei: demowedstrijd
bij Scylla, sporthal De
Vlinder, Hollandseweg 7b te Wageningen
(aanvang 20 uur); 7
mei: demowedstrijd bij Flash,
sporthal Noetsele, Tijmweg 1 te
Nijverdal (aanvang 19.30 uur); 8
mei: demowedstrijd bij Piet Zoomers/D,
Dynamohal, Morellenlaan
41 te Apeldoorn (aanvang
9.30 uur).●
Herdenking
Hei en Boeicop
HEI EN BOEICOP - Op de
begraafplaats van Hei en Boeicop
worden woensdag 4 mei zes in de
Tweede Wereldoorlog omgekomen
Canadese en Engelse vliegers herdacht.
Het Luchtmachtmannenkoor
verleent medewerking en
geeft na afloop in de Nederlands-
Hervormde kerk een concert. Twee
Canadese oudstrijders hijsen de
vlag, waarna het LMK het Vliegergebed
zingt, gevolgd door het Wilhelmus.
De herdenking begint om
19.30 uur.●
Juridisch
kader
Vervolg van pagina 1
DEN HAAG - Naar het oordeel
van minister Kamp hebben de
militairen van de SF-taakgroep
recht op duidelijkheid omtrent
hun positie. “Ik heb daarom besloten
art. 71 WMSr van toepassing
te verklaren op de SF-taakgroep
in Afghanistan, en de
commandant de opdracht gegeven
de onder hem staande militairen
ervan op de hoogte te stellen
dat voor de taakgroep voor de
duur van de inzet de ‘tijd van
oorlog’ aanwezig is”, aldus minister
Kamp.
Een gevolg van het toepassen
van het zogenoemde artikel 71 is
dat de maximale strafmaat voor
een aantal misdrijven aanmerkelijk
wordt verhoogd. De praktische
gevolgen zijn naar verwachting
zeer beperkt aangezien vrijwel
nooit de maximumstraf is
geëist. Verder kunnen militairen
in ‘tijd van oorlog’ geen ontslag
nemen. De maximale uitzendtermijn
van de SF-militairen, waarin
de ‘tijd van oorlog’ op een individuele
militair van toepassing is,
vier maanden bedraagt.
Het begrip ‘oorlog’ is in het volkenrecht
in onbruik geraakt. In
de afgelopen decennia zijn er
geen formele oorlogsverklaringen
meer geweest. In plaats
daarvan wordt tegenwoordig het
begrip ‘gewapend conflict’ gebruikt.
Met het ministerie van
Justitie wordt een Rijksreparatiewet
voorbereid om dat te veranderen.●
Van Dord
project-DG
DEN HAAG - De ministerraad
heeft afgelopen vrijdag ingestemd
met de benoeming van schout-bijnacht
ir. D. van Dord tot projectdirecteur-generaal
van de Defensie
Materieel Organisatie (DMO). Hij
bekleedt deze functie met ingang
van 1 mei.
De DMO is verantwoordelijk voor
zowel de verwerving als de instandhouding
van het defensiematerieel.
Op dit moment ondergaat
de DMO een grootschalige
reorganisatie, waarbij de gehele
materieellogistiek van Defensie
opnieuw wordt ingericht.
Tijdens deze herinrichting, moet
de levering van diensten aan de
militaire eenheden gewoon doorgaan.
Om dit proces in goede
banen te leiden wordt Van Dord
aangesteld als project-Directeur-
Generaal.
Zijn benoeming is voor een periode
van twee jaar. Van Dord is op
dit moment werkzaam bij de DMO
als hoofd-directeur.●

28 april 2005 | Pagina 4
OTCRIJ NEEMT VERNUFTIGE RIJSIMULATORS IN GEBRUIK
DIGITALE BLIK
OP DE WEG
OIRSCHOT - Sergeant 1 George Marx is een grappenmaker. Tijdens een toertje door
het digitale landschap blokkeert de instructeur ongemerkt de remmen van de mock-up.
Vervolgens tovert hij een stilstaande brandweerwagen op het wegdek. Een vet ongeval
enkele kilometers verderop is onvermijdelijk. Daarna verdwijnt de projectie. Kijkend
naar het witte doek realiseer je je plotsklaps niet in een echte vrachtwagen te zitten,
maar in één van de twee onlangs door het Opleidings- en Trainingscentrum Rijden,
aangeschafte Mobiele Rijsimulators C.
TEKST: ANDRÉ TWIGT
FOTO: HENNIE KEERIS
Burgermedewerker Fons Roesthuis
heeft een goed gevoel over de
vlotte aankoop van de twee witte toverdozen
door het MATLOGCO. Vorig
jaar maart waren de MRSC’en, zoals
de simulator wordt afgekort, niet
meer dan een stapeltje papier op
het bureau van de bedrijfsplanner.
Nu staan de fonkelnieuwe simulators
klaar om uit te zenden militairen
beter voor te bereiden op de
weg- en terreinomstandigheden in
een uitzendgebied. De training
hiervoor vindt nu nog plaats op het
rijterrein van De Strijpse Kampen
in Oirschot, waar het OTCRij, naast
op de Generaal-majoor De Ruijter
van Steveninckkazerne, is gevestigd.
Maar binnenkort hoeven
chauffeurs hiervoor niet meer speciaal
de deur uit. Voortaan komt het
OTCRij namelijk naar hun toe.
Beide simulators staan in een oplegger
op een chassis. Kwestie van een
trekker aankoppelen en naar de
klant rijden, dus. Zo gezegd, zo gedaan.
In week negentien (9 tot en
met 13 mei) vindt de officiële ingebruikname
plaats. Dan houdt het
Helikopterbeeld van af de chauffeursstoel is ook mogelijk in de simulator.
Dertig vlootoperators
ontvangen IKO-diploma
WILLEMSTAD - Dertig vlootoperators
hebben vrijdag 15 april
hun diploma voor de Initiële
Kustwachtopleiding (IKO) gekregen.
De cursisten ontvingen het
bewijs uit handen van de Commandant
Kustwacht NA&A, commandeur
Frank Sijtsma, in het
bijzijn van vele familieleden en
vrienden.
Voor het eerst in de geschiedenis
van de Kustwacht vond meteen
de beëdiging van de vlootoperators
plaats als ‘Buitengewoon
agent van de Politie’. De beëdiging
werd gedaan door de advocaat-generaal,
De Muy.
De IKO begon afgelopen september
en heeft zeven maanden geduurd.
Het is zowel psychisch als
fysiek een zware opleiding. Dat
dertig deelnemers het diploma
hebben gehaald, is een grote
prestatie. In totaal meldden zich
270 geïnteresseerden aan voor de
opleiding. Daarvan werden er uiteindelijk
veertig geselecteerd en
hiervan hebben er dertig de opleiding
met succes afgerond.
In de opleiding hebben de
Vlootoperators onder meer leren
schieten en varen. Ook hebben zij
examen gedaan in juridische vakken,
zelfverdediging, EHBO, reddend
zwemmen en boardingprocedures.
Omdat zij beëdigd zijn
als ‘Buitengewoon agent van de
Politie’ zijn zij bevoegd om alle
Politietaken op het water uit te
voeren. De Vlootoperators hebben
de rang van volmatroos.
Foto’s: Kustwacht NA&A●
OTCRij halt in het Duitse Siedlinghausen.
Tijdens de rustige momenten
van een grensverleggende
oefening worden de chauffeurs van
101 CISbataljon uit Garderen klaargestoomd
voor de komende NRF-oefening
in Noorwegen. Die aanpak
bespaart volgens liaisonofficier majoor
René van Duijn veel tijd en
geld. Niet alleen hoeft personeel
naar Oirschot te reizen, ook krimpt
het aantal daadwerkelijk gereden
kilometers flink in.
KLOTSEN
Met de operationele periode in
het verschiet toont sergeant Marx
zich opgetogen. De instructeur
staat te popelen om cursisten de
kneepjes van het vak bij te brengen.
“Met de simulator kun je situaties
nabootsen die in het echt nauwelijks
mogelijk zijn.” Zoals een combinatie
van schuivende lading, een
lekke band en glad wegdek. Overigens
maken we er geen sport van
om personeel met zoveel mogelijk
onheil te confronteren. De lessen
hebben een logisch verloop en mogen
niet langer dan twintig minuten
duren. Om toch alle vereiste
onderwerpen aan bod te laten ko-
BREDA - “Eerlijk gezegd kende
ik deze prijs nog niet, maar ik vind
het natuurlijk leuk dat ik een prijs
met mijn scriptie heb gewonnen.”
Tweede luitenant Leon Karim
(foto) van het ontsmettingspeloton
van 101 NBC-verdedigingscompagnie
steekt zijn enthousiasme niet
onder stoelen of banken.
De oud-cadet van de Koninklijke
Militaire Academie in Breda heeft
als beloning voor zijn afstudeerscriptie
over munitieopstal op
compounds uit handen van de voorzitter
van de afdeling Defensie
Technologie van het KIVI NIRIA (Koninklijk
Instituut van Ingenieurs),
ir. Peter Krijgsman, de Kooyprijs
ontvangen. Volgens Krijgsman
blonk het werkstuk
uit in originaliteit en actualiteit,
en was technisch sterk en theoretisch
goed onderbouwd.
Het KIVI Defensie Technologie
kent de Kooyprijs jaarlijks toe aan
de beste technisch-militair georiënteerde
afstudeerscriptie in ons
land. De onderscheiding is vernoemd
naar de elektronisch ingenieur
en professor in de wis- en
natuurkunde die als lector en
hoogleraar van de KMA jarenlang
generaties cadetten begeleidde op
het gebied van onder meer de
men, is het programma vrij intensief.
Mist, overstekende voetgangers,
glad wegdek, noem maar op.”
Volgens Marx zit in de eerste les
een introductie van zes minuten.
Die is nodig om de cursisten de gelegenheid
te bieden even alle knopjes
en hendeltjes uit te proberen.
Dat kan, want de schakelaars en
meters functioneren net als in het
echt. Zelfs de blower doet het. Ook
het motorgeluid dat de simulator
produceert, doet heel realistisch
aan, net als de rijbewegingen. Bijvoorbeeld
het klotsen van de lading
van een tankwagen wordt door het
elektrische hydraulische onderstel
perfect gesimuleerd. Optrekken,
versnellen, afremmen en stoppen
ook. Volgens Marx zullen cursisten
niet snel dezelfde route rijden. De
database bevat driehonderd kilometer
rijweg, die door een grote variëteit
aan landschappen slingert, Zo
is er een bergachtig gebied opgenomen
en eentje met sneeuw met
Oud KMA-cadet pakt
prijs met scriptie
voortstuwing en constructie van
raketten en satellieten.
De Kooyprijs omvat een oorkonde
en een bedrag van duizend
euro. Bijdrage: Dorien van Riel●
Boven: Van achter het instructeursconsole
houdt sergeant 1 George
Marx de vorderingen van een cursist
in de gaten.
Onder: Sergeant 1 Ed Antonio kijkt in
de spiegels die net zo’n beeld als in
het echt geven.
veel gladheid. Verder bevat de computer
een industriegebied, een verstedelijkt
gebied en een manoeuvregebied.
Laatstgenoemde is bedoeld
om speciale verrichtingen te
trainen. Vanaf het instructeursconsole
plaatst Marx een cursist meteen
in de gewenste natuurgetrouwe
omgeving. Afhankelijk van de
noodzaak past hij eventueel een of
meerdere weers- en zichtomstandigheden
toe, zoals regen, sneeuw,
mist en duisternis. Ook verschillende
typen belading en dito voertuigtypen
komen met een druk op
de knop uit de hoge hoed. Rijden
met aanhanger of trailer heeft onmiddellijk
gevolgen voor het weggedrag
De MRSC kan ook voor de
training van buschauffeurs worden
aangewend. Hand- of automatisch
geschakeld: maakt niet uit.
VIEZE RUIT
Als sterke troef brengt Roesthuis
tevens het zicht van de chauffeur
ter sprake. “We presenteren precies
wat je in het echt ziet, inbegrepen
het beeld dat de spiegels geven.”
“Dat is mooi om het kijkgedrag te
beïnvloeden”, gaat Van der Duijn
verder. “Op termijn willen we ook
nog een ‘vieze ruit’ simuleren, die
door middel van enkele digitale vegen
weer schoon kan worden geveegd.
Voor een natuurgetrouwe simulatie
laten we de ruitenwissers
uiteraard mee vegen.” De modules
‘Rijden op onverharde wegen’ en
dito ‘onder verduisterde omstandigheden’
(black out) komen in het
vierde kwartaal van dit jaar. Enkele
storingen moeten eveneens nog
worden ingebracht, zoals ‘brandstof
op’ en ‘accu leeg’. “Daarmee
willen we de opmerkzaamheid van
de chauffeur verder vergroten”, vertelt
Marx.
Ook bezitten de simulators de mogelijkheid
de voortgang te bewaken.
Dat is niet alleen handig voor de instructeurs,
maar ook voor de pelotonscommandanten.
Beide functionarissen
krijgen zodoende inzicht
in de zwakke en sterke punten van
de leerlingen. “Goede cursisten
hebben minder aandacht nodig”,
vertelt Marx. “Wie ergens een steekje
laat vallen, spijkeren we bij.”●
DEN HAAG/PHUKET -
Op de avond van Tweede
Kerstdag kreeg koloneltandarts
Laurens Tinsel te
horen dat hij naar alle
waarschijnlijkheid de jaarwisseling
in het warme
Thailand zou vieren. Door
de nagenoeg alles verwoestende
vloedgolf die
ook de Thaise kusten
heeft geteisterd, zijn duizenden
mensen om het
leven gekomen. Het Rampen
Identificatie Team
(RIT) waarvan hij als kernlid
deeluitmaakt, ging op
verzoek van het Ministerie
van Buitenlandse zaken
en na toestemming van de
Thaise autoriteiten aan
het werk in de omgeving
van het eiland Phuket en
heeft intussen al heel veel
tsunamislachtoffers hun
identiteit teruggegeven.
Het Nederlandse RIT verleent assistentie
bij de berging en de
identificatie van personen die bij
een ramp of calamiteit zijn omgekomen.
Het team is onderdeel
van de Nederlandse politie en
wordt beheerd door het Korps
Landelijke Politiediensten (KLPD).
Drie ministeries kunnen om inzet
van het RIT vragen: Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties,
Buitenlandse Zaken en Defensie.
Het RIT bestaat uit ongeveer
veertig kernleden, onder wie
diverse militairen, en kan bij grote
rampen worden uitgebreid tot
ongeveer tweehonderd personen.
De militairen leden van het RIT
zijn voornamelijk technische en
tactische rechercheurs van de Koninklijke
Marechaussee maar ook
een aantal leidinggevenden van
de KMar en een forensisch odontoloog
(tandarts). Bij opschaling
wordt voor de uitbreiding van het
aantal tandartsen gebruik gemaakt
van zes van de zeven beëdigde
tanddeskundigen die Nederland
rijk is en die zijn verenigd
in het Landelijk Orgaan Forensische
Odontologie. Als ver-

DEFENSIESPECIALISTEN ONDERDEEL RAMPEN IDENTIFICATIE TEAM IN THAILAND
‘Een heel surrealistisch beeld,
dat ik niet snel vergeet’
dere opschaling of aflossing noodzakelijk
is kan ook beroep worden
gedaan op Defensie door een
steunaanvraag. In de begin jaren
negentig is hiertoe een bestaande
afspraak tussen de ministeries van
Defensie en Justitie geformaliseerd
en heeft Defensie tandartsen op
deze werkzaamheden voorbereid
door hen bij het Armed Forces Institute
of Pathology in Amerika te laten
opleiden.
Een uit dertig personen bestaande
groep RIT leden vertrok 28 december
bepakt en gezakt en voorzien
van extra materiaal met de
KLM naar Bangkok en vloog nog dezelfde
dag met een toestel van de
Thaise politie door naar het eiland
Phuket. “We werden in Bangkok
opgevangen door een liaison van de
Nederlandse ambassade. Zij was
jaren eerder werkzaam geweest bij
de Thaise politie en kende daar-
Links: ‘Verschillen’,koloneltandartsLaurens
Tinsel met
een Thaise collega.
Onder: Aankomst
nieuwe
stoffelijke overschotten.
Links: MajoortandartsDesiree
Wilmes, luitenant-koloneltandarts
Cyril
Labega en luitenant-koloneltandarts
Willem
van de Sluis in
het mortuarium.
Rechts: Tandarts
Laurens
Tinsel doet
kwaliteitscontrole
op het
mortuarim.
door veel mensen. Bovendien
spreekt ze de taal en kent de cultuur.
Dat heeft ons werk een stuk
eenvoudiger gemaakt.”
In Wat Yan Yao, Wat Bang
Maung, Mai Khao en Crabi (de omgeving
van het eiland Phuket) waren
in vier tempelcomplexen verzamelplaatsen
ingericht, voor de
lichamen van de slachtoffers. “Wij
zouden gaan werken in Wat Yan
Yao, 120 kilometer ten noorden
van Phuket. De busreis van het hotel
naar de tempel nam tenminste
2,5 uur in beslag. De eerste dag arriveerden
we in het donker. Dat
was een heel surrealistisch beeld,
dat ik niet snel vergeet. Het tempelcomplex
werd verlicht door
bouwlampen. Het lag er vol met
lichamen, die werden gekoeld met
droogijs. Dat strijklicht, de damp
van het ijs en de stoffelijk resten
ten dele gewikkeld in plastic, heeft
grote indruk gemaakt. Omdat we
in het donker weinig meer konden
doen, hebben alleen de omgeving
verkend zodat we de volgende mor-
gen aan het werk konden. Bij aankomst
de volgende dag werden we
welkom geheten door Australische
collega’s, waar we later plezierig
mee hebben samengewerkt. Lange
dagen, fysiek zware omstandigheden,
gecombineerd met grote reistijden
maakte het vooral in de beginperiode
erg zwaar.”
GEESTEN
Nagenoeg tegelijkertijd met het
RIT arriveerden de eerste koelcontainers
waarin de lichamen konden
worden bewaard. “Een geïmproviseerd
mortuarium was er nog niet,
dat heeft een paar dagen geduurd”,
aldus Tinsel. “De slachtoffers werden
op vrachtwagens naar de tempel
gebracht, vaak in plastic gewikkeld.
We hebben het plastic verwijderd
en bij afwezigheid van mortuariumfaciliteiten
een quick scan uitgevoerd:
is het een man of een
vrouw, wat zijn de uiterlijke kenmerken
en we gaven ze een uniek
Disaster Victim Identification (DVI)
nummer. Gezamenlijk met de Australiërs
zijn de Standard Operation
28 april 2005 | Pagina 5
Procedures (SOP) voor Wat Yan Yao
geschreven, zodat er sprake was
van een eenduidige werkwijze. Nadat
het nummer was toegekend,
gingen de lichamen in een body
bag en naar de koelcontainer. Zo
hebben we dagenlang 140 tot 150
lichamen ‘verwerkt’. Dat was een
rare gewaarwording: overdag werk
je een veld leeg en de volgende
morgen ligt het weer helemaal vol.
We hebben honderden lichamen
beschreven. Maar alles is relatief.
De duizenden slachtoffers in Thailand
vielen in het niets vergeleken
bij de aantallen in Indonesië.
Een andere zaak die opviel, is de
snelheid waarmee de Thai, na de
berging van de slachtoffers, de
rampgebieden ontdeden van alle
debris en de nutsvoorzieningen
herstelden. Voor de getroffen regio
is toerisme van levensbelang. Door
inzet van het Thaise leger wordt tevens
voor tijdelijke huisvesting gezorgd
voor de daklozen.”
In het relaas van de tandarts
wordt regelmatig over de vele
boeddhistische tempels gesproken.
“Tempels zijn heel belangrijk in de
Thaise samenleving. Een boeddhistische
overledene wordt gecremeerd
in een crematorium op een
tempelcomplex. De plaats waar we
tussen de werkzaamheden door zaten
uit te blazen, lag naast het crematorium
dat nog in gebruik was.
Dat is een andere beleving van de
dood dan die wij cultureel gewend
zijn. Ook geloven vele Thai in reïncarnatie
en geesten van overledenen.
Vlak voordat ik half februari
terugkeerde naar Nederland werd
het lichaam van de commandant
van de lijfwacht van de kleinzoon
van de Thaise koning geïdentificeerd.
Dat betekende voor de mannen
van zijn eenheid eindelijk rust,
want tot die tijd werden ze ‘s
nachts bezocht door zijn geest die
nog ronddwaalde.”
DNA
Toen het mortuarium in gereedheid
was gebracht, hebben de leden
van het RIT gezamenlijk met de
andere internationale DVI teams
alle slachtoffers uitgebreid onderzocht
en beschreven. “Onze werkwijze
is zoals voorgesteld in de DVI
guide van Interpol. Achtereenvolgens
werden vinger- en handpalmafdrukken
genomen; het lichaam,
sieraden en de kleding minutieus
onderzocht, beschreven en gefotografeerd,
werd pathologisch onderzoek
verricht, een gebitsstatus gemaakt,
tandheelkundige röntgenfo-
to’s genomen en materiaal afgenomen
voor DNA.”
Werken met DNA-materiaal lijkt
in een geval als dit ideaal, maar is
het volgens tandarts Tinsel niet de
ultieme oplossing. “De kans dat je
contaminatie krijgt van het DNA bij
een grootschalige niet gestandaardiseerde
afname is groot. De antropologen
die deel uitmaakten van
het RIT hebben bij andere teams
heel wat corrigerend moeten optreden.
Met name het telkens DNA
vrijmaken van het gebruikte instrumentarium
was een groot punt van
zorg. Ondanks alle inspanningen
onzerzijds is er nogal wat vervuiling
voorgekomen, resulterend in
niet bruikbare profielen. Identificeren
aan de hand van vingerafdrukken,
lichaamskenmerken (tatoeages,
littekens, etc) en het gebit
heeft nog altijd veel waarde.”
VERGELIJKEN
In Nederland zat men overigens
na de ramp ook niet stil. Bij het ministerie
van Buitenlandse zaken is
direct na de ramp een meldpunt
ingericht. “Aanvankelijk ging het
om 2700 meldingen, maar door
een vroegtijdige assistentie van het
RIT en recherche onderzoek kon dit
aantal al snel worden teruggebracht
tot ruim dertig vermisten.
Nederland had de definitieve lijst
van vermisten opvallend snel op
orde. Ook in het zogenoemde back
office in Driebergen is veel werk
verzet. Vanuit dit back office wordt
het contact met nabestaanden gecoördineerd
en de gegevens over
de vermisten verzameld en doorgegeven
aan Thailand.”
In het Thai Tsunami Victim Identification
Information Management
Centre (TTVI-IMC) komt alle info samen,
aldus kolonel Tinsel en worden
de gegevens in de computer
gezet. “Het was ook heel handig
dat de programmeurs van de software
in Thailand aanwezig waren.
Daardoor kon het programma verder
worden geperfectioneerd en
nieuwe toepassingen worden geïmplementeerd.
Dat werkte echt
goed.”
Nu alle slachtoffers zijn beschreven
kan het RIT in omvang worden
teruggebracht. Op de afdeling Reconciliation
van het TTVI-IMC werken
nu nog vijf Nederlanders: drie
tactische rechercheurs, één ICT’er
en één tandarts. De leden van het
team werken in rotaties van ongeveer
2,5 weken in Thailand, met
het reizen en de overdracht blijven
er effectief twee weken over waarin
wordt gewerkt aan de identificaties.
De Nederlandse deskundigen proberen
alle verkregen informatie
aan elkaar te knopen en zo de doden
weer een identiteit te geven.
“We hebben in Thailand 3900 zogenoemde
post mortem dossiers gemaakt
van tsunami-slachtoffers en
daarnaast 1900 ante mortem dossiers
gekregen met informatie over
vermisten. Door vergelijken en
specifieke unieke kenmerken uit
post mortem en ante mortem dossiers
te koppelen ontstaat een identificatie.
Nadat het bewijs materiaal
aan de Thaise autoriteiten is gepresenteerd,
wordt conform de Thaise
wet de formele identiteit vastgesteld
in de release board. Daarna
kunnen de formaliteiten worden
afgewikkeld om het stoffelijke
overschot te repatriëren.”
Van de Nederlandse vermisten
zijn er inmiddels meer dan dertig
geïdentificeerd.
Als het werk in hetzelfde tempo
doorgaat, denkt Tinsel dat het RIT
nog minimaal tot 1 juli werk heeft
in Thailand.●

28 april 2005 | Pagina 6
Een trekker-oplegger van de Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatie in Irak, met op de
oplegger een Werklust. Leden van de force protection houden een oogje in het zeil.
Een force
protectionteam
ontlaadt de
wapens.
Op de Nederlandse verzamelplaats op
het Amerikaanse Camp Virginia bij
Koeweit Stad leverden de militairen
van SFIR-5 hun persoonlijke uitrusting
en wapens in.
Sergeant Merks
(rechts) en tweede luitenant
Blom zien op
Camp Virginia toe op
het ontladen van een
trekker-oplegger.

28 april 2005 | Pagina 7
Terugtrekking SFIR-5 uit Irak voltooid
Het beladen,
eind maart, van
het vrachtschip
de Tychy in de
haven van Koeweit.
In het kader
van het
nieuwe Defensie
Tracking and Tracingsysteem
is al
het materieel
van stickers
voorzien.
DEN HAAG - Een grote
klus is geklaard. Vanochtend
28 april zijn de laatste
leden van het RedeploymentOndersteuningsdetachement
vanuit
Koeweit in Nederland
teruggekeerd. Met het
vliegveld bij Koeweit Stad
als standplaats hebben ze
daar de terugtrekking
naar ons land van SFIR-5
uit Irak in goede banen
geleid. Ook het laatste
schip met materieel verlaat
Koeweit dezer dagen.
In een tijdsbestek van circa
drie maanden werd alle spullen
op de Nederlandse kampen verzameld,
ingepakt en naar de
Nederlandse logistieke basis op
het Amerikaanse Camp Virginia
bij Koeweit Stad getransporteerd.
Om uiteindelijk in vier
schepen en vele vliegtuigen te
worden beladen.
Volgens de commandant van
het Redeployment Ondersteuningsdetachement,luitenantkolonel
Ivo de Jong, was het een
gouden greep om de terugkeeroperatie
van een omvangrijke
eenheid als SFIR-5 door een speciaal
gevormd detachement in
plaats van door de Battle Group
zelf te laten regelen. “Zo kun je
je in één slag veilig en vooral beheerst
terugtrekken”, aldus de
landmachtoverste afgelopen
week vanuit Koeweit, waar de
temperatuur na de koele winterperiode
tot alweer bijna veertig
graden is opgelopen.
Op deze pagina’s een laatste
fotografische terugblik
op de missie van het RedeploymentOndersteuningsdetachement.
Voor de
beelden tekent Boudewijn
van Lierop.●
Militairen van de force protection
op de snelweg in Zuid-
Irak die naar de grens met
Koeweit leidt.

UTRECHT - Cultureel erfgoed
is kwetsbaar en de
bescherming ervan lijkt in
eerste instantie niet de
hoogste prioriteit te hebben
in en vlak na een oorlog.
Bescherming van nationale
symbolen, of het
nu gaat om het Capitool in
de VS, de Taj Mahal in
India, de molens van Kinderdijk
of de Imam Alimoskee
in Najaf is wel degelijk
belangrijk. Dat stellen
kunsthistoricus en archeoloog
Joris Kila en en
antropoloog en conserveringsdeskundige
René Teygeler.
Wie het cultureel
erfgoed van de tegenstander
onherstelbaar beschadigt,
ontneemt de tegenpartij
zijn verleden, heden
en toekomst.
CULTURELE
CIMIC-
SPECIALISTEN
VEEL GEVRAAGD
IN HET
BUITENLAND:
EHBO’ers op cultureel gebied
TEKST: BERT VAN ELK
FOTO’S: JORIS KILA EN RENÉ TEYGELER
Beiden zijn als cultureel deskundige
verbonden aan CIMIC Group
North (CGN) en hebben in Irak gezien
hoe de Coalition Forces onder
leiding van de VS met wisselend
succes trachten nationale culturele
symbolen te ontzien.
De twee gemilitariseerde cultuurexperts
houden zich niet alleen bezig
met het behoud van het cultureel
erfgoed in oorlogs- en crisisgebieden,
maar ook met het informeren
van militairen over cultureel
erfgoed in het inzetgebied. Voor algemene
culturele achtergrondinformatie
bij uitzendingen bestaat
binnen Defensie ook de sectie CAI
(Culturele Achtergrond Informatie).
Nederland loopt met militaire
cultuurexperts in Europees opzicht
voorop. Simpelweg omdat Neder-
28 april 2005 | Pagina 8
landde zorg voor de vulling van dit
deel van de CGN op zich heft genomen.
Het Nederlandse CIMIC-concept
is afgeleid van het Amerikaanse-Britse
model. De NAVO-gerelateerde
CIMIC kent vijf secties.
Drie ervan hebben betrekking op
hulp op civil administration, economy
& commerce en civil infrastructure,
de vierde is humanitarian affairs
en de laatste is cultural affairs.
De landen die naast Nederland lid
zijn van de CGN, te weten Duitsland,
Polen, Tsjechië, Noorwegen
en Denemarken zouden ook experts
op cultureel gebied kunnen
opleiden tot militair, maar alleen
Nederland heeft dat gedaan.
Tot 1 maart maakten de experts
deel uit van de mission pool van
CGN. De leden daarvan zijn op
twee manieren inzetbaar: missieondersteunend
of als augmentee
Boven: Op het
opgravingsterrein
ligt eeuwenoud
puin met
spijkerschrift
voor het grijpen.
Rechts: Dieven
plunderden het
museum in de
dagen pal na de
Amerikaanse inval.
Links: Het terrein
van Babylon had
zwaar te lijden
van de vele militaire
voertuigen.
(aanvullend specialist) als resultaat
van een bilateraal verzoek aan Nederland
van het missiegebied. Dergelijke
verzoeken komen via Buitenlandse
Zaken binnen of, zoals
in een eerdere fase in Irak, via het
Amerikaanse leger. Volgens majoor
Teijgeler en luitenant-kolonel
Kila wordt cultuur vanuit Westers
gezichtspunt nogal eens als een
onbelangrijke luxe ervaren. “In
veel niet-Westerse landen vormt
cultuur echter een belangrijk
onderdeel van het dagelijks leven.
Daar lezen mensen nog gedichten
en vertellen ze elkaar verhalen om
de maatschappij bijeen te houden.
Cultuur is in het Midden-Oosten
en Azië veel belangrijker dan bij
ons. Als je bij voorbeeld corruptie
wilt bestrijden, is het bijhouden
van een archief heel belangrijk en
dat besef ontbreekt nog wel eens
in de landen waar we als CIMIC
werken. Sterker nog: een archief
betekent daar in negatieve zin juist
een bron van inkomsten: je kunt
zowel ‘belastende’ als historische
archiefstukken verkopen. In Irak
wordt veel cultuurgoed geroofd en
verkocht door het verzet”, aldus
Kila. “Van de opbrengst worden
weer wapens aangeschaft. Cultuur
vormt in veel opzichten het nationaal
geheugen en schept identiteit.
Het is ook tastbaar en dan spreken
we niet alleen over de beelden en
schilderijen maar ook over lopende
en historische archieven.”
Langzaam dringt er internationaal
en nationaal door dat Nederland
militaire specialisten op dat
gebied heeft en daarom worden ze
ook benaderd. “Minister Kamp
heeft tijdens zijn bezoek aan de
CGN een week of wat geleden gezegd
dat cultuur belangrijk is. Hij
zag toen ook redenen om de Cultural
Unit van CIMIC in te zetten, zowel
in support of the mission als in
voorkomende gevallen op verzoek
van het gastland. Ook de plaatsvervangend
BLS, generaal-majoor Tony
van Diepenbrugge, is voorstander
van een zo vroeg mogelijk inzet
Rechts: Om grotere
schade te
voorkomen werden
betonnen
blokkades met
een heli verplaatst.
Links: Ook luitenant-kolonel
Kila
bezocht Bagdad.

van cultuurspecialisten om de
schade te beperken.”
OEROEK
Kila heeft al tijdens SFIR-1 enige
tijd in Irak doorgebracht om te adviseren
over de conservering en
bescherming van Oeroek, een van
de oudste en belangrijkste steden
van Zuid-Mesopotamië. De restanten
van de oude stad liggen aan
een zijtak van de Eufraat, bij Warka,
circa 250 kilometer ten zuidoosten
van Bagdad. De Ziggoerat
is de grootste ruïneheuvel in dit
gebied, met een oppervlak van niet
minder dan 680 hectare opgravingen.
“Het werk dat normaal door
het Duitse Archeologisch Instituut
wordt uitgevoerd, ligt nu al jaren
stil door de politieke situatie.
Daardoor is nog maar een deel van
de stad bloot gelegd.” In Oeroek is
het spijkerschrift niet alleen ontstaan,
maar het heeft zich vandaar
over het hele oude Nabije Oosten
uitgebreid. “Men kan met recht
zeggen, dat in Oeroek voor het
eerst door mensen is geschreven.”
Oeroek bevindt zich in het voormalige
Nederlandse inzetgebied in
Al Moethanna.
Kila zette in overleg met het
Deutsche Archaeologisches Institut in
Berlijn, Amerikaanse wetenschappers
van het State department en
de Nederlandse militairen een programma
op, waarbij de bedoeïnenstam
die in Oeroek woont, ingezet
werd om het gebied te bewaken. In
ruil daarvoor ontvingen zij een gering
bedrag per maand (betaald
door de Duitsers) voor voedsel, water
en vervoer. Sommige commandanten
van SFIR-rotaties hebben
ook nog een duit in het zakje gedaan.
Door dit initiatief, dat door
de internationale archeologische
gemeenschap zeer werd gewaardeerd,
is Oeroek een van de
weinige archeologische sites in Irak
die niet geplunderd zijn. Later
heeft Kila in Bagdad in samenwerking
met de destijds fungerende
senior cultural advisor, ambassadeur
Mario Osio, een assesment uitgevoerd,
dat resulteerde in de uitzending
van Teygeler.
EHBO’ER
René Teygeler is na een verblijf
van acht maanden in Irak de cultureel
deskundige bij uitstek voor dat
land geworden. Zijn standplaats
was Bagdad, maar hij ging ook op
werkbezoek buiten de hoofdstad.
“Ik ben geen beroepsmilitair, maar
er is in de afgelopen maanden wel
een flink beroep gedaan op mijn
militaire kunnen. Ik heb bomaanslagen
van nabij meegemaakt en
regelmatig onder vuur gelegen. Ik
was er senior cultural advisor van
Nederland, de Amerikanen en de
Iraki’s. De culturele CIMIC-specialisten
bleken in Irak erg belangrijk,
omdat zij het gat opvullen tussen
de oorlog waarin gevechten
plaatsvinden en de komst of terugkeer
van de non-gouvernementele
en internationale organisaties die
pas arriveren als het weer rustig is
in het land. Sterker nog, binnen
het culturele veld vragen organisaties
als UNESCO en Blue Shield juist
om onze inzet en informatie. Zij
zien ons niet als concurrentie,
maar eerder als een welkome counterpart.
Veel cultuurdeskundigen
hebben niets met het leger en denken
ook dat Defensie niets met
cultuur heeft. En dat is nu juist
niet waar, zo heeft de praktijk in
Irak uitgewezen. Het eerste project
dat we hebben aangepakt - overigens
met Amerikaans defensie
geld - was de redding van de Ottomaanse
archieven. Kosten: een
ton.
Wij gaan als de EHBO’ers op cultureel
gebied naar Irak. Dat is het
concept van CIMIC. Indien noodza-
kelijk gaan we al als er nog geweld
wordt gebruikt. We reizen weliswaar
niet met de stoottroepen
mee, maar we zijn wel gemilitariseerd,
komen vlak achter ze aan en
kunnen een cruciale rol spelen.
Belangrijk is ook dat wij vanuit
onze militaire status gemakkelijker
kunnen communiceren met
militairen van de Coalition Forces.
Civiele cultuurdeskundigen kunnen
en willen dit niet, waardoor
een groot potentieel aan hulpcapaciteit
- denk bijvoorbeeld aan gebruikmaken
van militair transport
en koel-vriesapparatuur voor het
invriezen van beschadigde archiefstukken
- onbenut blijft.”
Zo heeft reserve-majoor René
Teygeler een belangrijke rol gespeeld
bij het voorkomen van problemen
en het beschermen van
cultureel erfgoed in Najaf. “Ik heb
aan de deputy van Negroponte geadviseerd
om de Imam Alimoskee
niet te beschadigen bij de Amerikaanse
aanval op Najaf en zoveel
mogelijk op de achtergrond te blijven.
Daarnaast heb ik hem erop
gewezen dat deze graftombe van
de stichter van het Shi’a-geloof een
grote symbolische waarde heeft en
dat als je mensen hun symbolen
ontneemt je om enorme moeilijkheden
vraagt. Uitkomst van de discussie
was uiteindelijk dat niet
Amerikaanse eenheden, maar de
Iraki’s de moskee zijn binnengegaan.
Dat was de manier om iedereen
in zijn waarde te laten.”
Een soortgelijke situatie heeft
zich voorgedaan bij de 1100 jaar
oude minaret in Samara, die de VSeenheden
wilden bezetten, omdat
er vanuit de minaret op hen was
geschoten. “Daarbij heb ik ze ge-
Links: René Teygeler
arriveert
per helikopter in
Babylon.
Rechts: Het
graafwerk aan de
grootste grafheuvel
van Oeroek
heeft jarenlang
stilgelegen.
Grote foto: Het
historische terrein
werd door
veel gevaren bedreigd
zoals een
benzinestation.
wezen op de Conventie van Den
Haag van 1954 waarin is vastgelegd
wat je met cultureel erfgoed
mag doen. Je mag zo’n object bij
voorbeeld wel aanvallen als je van
daaruit wordt beschoten, maar na
de strijd moeten de bezettende
troepen zo’n monument weer beschermen.
De VS hebben de conventie
weliswaar niet ondertekend,
maar werken wel in de geest ervan.”
Volgens antropoloog Teygeler
zijn er meer gevallen bekend
waarbij de Amerikaanse eenheden
hun strategie hebben aangepast
om cultureel erfgoed te beschermen
of zo min mogelijk te beschadigen.
“In een bepaalde moskee
bleken terroristen te zitten, die gebruik
maakten van gangenstelsels.
Die lieden zijn er uiteindelijk wel
uit verjaagd, maar heel voorzichtig
en nadat er was besproken wat de
militairen wel en niet konden
doen. In dit geval hebben ze naar
mij geluisterd, omdat ik ook militair
ben. Dat was nooit gelukt als
een burger advies had gegeven.
Wij vullen als CIMIC-specialisten zo
het gat tussen niet-militaire organisaties
als UNESCO en het Rode
Kruis, die zich niet formeel met
militairen willen associëren. Ook
door de Irakese autoriteiten werden
we zeer serieus genomen omdat
we militair waren en ook vakdeskundige.
Een van mijn belangrijkste
taken was de Irakese minister
van cultuur adviseren”.
BABYLON
Teygeler omschrijft zijn werk in
Irak als bijzonder. “Iedereen vertrok
door het geweld. Het land liep
leeg na de bomaanslag op de VN in
Bagdad. De Irakese minister van
cultuur en UNESCO hebben daarom
direct gevraagd of Nederland deskundigen
kon leveren.” Ook andere
organisaties en de EU vragen regelmatig
advies van de Nederland-
28 april 2005 | Pagina 9
se specialisten als het gaat om culturele
vraagstukken. Nederland
heeft zich met de cultuurspecialisten
in een gat in de markt begeven,
vinden de twee. “Italië wil
graag met ons samenwerken. We
spelen zogezegd een voortrekkersrol.”
In de acht maanden dat Teygeler
in Irak werkte - in het dagelijks leven
runt hij een onderzoeks- en
adviesbureau voor cultureel erfgoed
- was hij betrokken bij onderhandelingen
rond Najaf, Samara
en Babylon. “Het Poolse hoofdkwartier
van de Multinational Division
was op de historische opgravingen
van Babylon gevestigd en
het terrein dat militair nodig was,
werd steeds groter. Daarom heb ik
met de Amerikanen en Polen onderhandelingen
gevoerd om deze
historische plek te ontruimen en
zo te beschermen. Uiteindelijk is
de basis verplaatst en dat was een
operatie die miljoenen heeft gekost.
Het oorspronkelijke uitgangspunt
van de Amerikanen
was heel nobel, want pal na de oorlog
zijn er op de archeologisch belangrijke
plek een aantal mariniers
ondergebracht om de plek tegen
rovers te beschermen. Uiteindelijk
is via twee kanalen geprobeerd om
de site te verplaatsen via de militaire
kanalen en via de Amerikaanse
ambassade. Het is gelukt,
omdat ik als militair door zowel de
Coalition Forces als de Irakezen
werd vertrouwd en ieders belangen
in de gaten hield. We hebben
voorkomen dat zware betonblokken
niet over de grond werden verschoven,
maar gelift met een Black
Hawk om te voorkomen dat eeuwenoude
overblijfselen werden beschadigd.
Olie in de grond hebben
we verwijderd met een biologische
methode. Uiteindelijk is het kamp
verplaatst en is de omgeving van
Babylon schoon opgeleverd. Uit de
bevolking zijn 350 man geselecteerd
die nu het totale opgravingsgebied
bewaken. Kosten voor de
bewaking: vijfduizend dollar per
jaar. Ze zijn getraind en bewapend
door de Polen.” Volgens hem is er
onder Saddam Hoessein meer cultureel
erfgoed verloren gegaan dan
door de acties van de Coalition Forces.
AFGHANISTAN
Volgens Teygeler graaft hij als CI-
MIC-medewerker nooit op, maar
probeert hij uitsluitend cultureel
erfgoed te consolideren en beschermen.
“We zorgen ervoor dat
NGO’s er weer terecht kunnen,
evenals plaatselijke archeologische
instellingen. We geven, om dat
beeld van ontwikkelingssamenwerking
te gebruiken, hen geen
vis, maar een hengel. We helpen
met trainingen. In de praktijk is
gebleken dat we als Nederlander
een aantal voordelen hebben: we
worden als neutraal ervaren, zijn
militair en deskundige.”
Binnen de CIMIC-afdeling Cultural
Affairs waarvan Kila netwerkmanager
is, zijn de laatste tijd gaten
gevallen, omdat niet elke cultuurspecialist
aan alle militaire eisen
dient te voldoen. “We gaan op
korte termijn weer gericht werven
om de Nederlandse Cultural Affairs
in stand te houden. De sectie
beschikt nu onder andere nog
over disciplines als archeologen,
archief- en bibliotheek deskundigen,
antropologen, historici,
kunsthistorici, restoratoren, conservatoren
en specialisten op religieus
terrein. Daar komt op termijn
nog het vakgebied onderwijsdeskundige
bij. Wie wil?”●

28 april 2005 | Pagina 10
Mooie aftrap
voor verregaande
samenwerking
FUERTEVENTURA (SPANJE)- Tijdens de onlangs op de Canarische Eilanden
gehouden oefening Noble Javelin draait het om ‘samenwerking’.
Twee weken lang maken de aan NATO Response Force 4 (NRF-4) verbonden
krijgsmachtdelen er werk van om gezamenlijk een crisisbeheersingsoefening
te plannen en uit te voeren. Is die situatie al vrij uniek, eveneens
niet alledaags is de schaal waarop Noble Javelin plaatsvindt. Drieduizend
militairen van de marine-, de land- en de luchtcomponent doen mee.
Het brandpunt van Noble Javelin ligt op
Fuerteventura, waar de (voor de helft uit
troepen van 43 Gemechaniseerde Brigade
bestaande) landcomponent van zo’n 1700
militairen op drie verschillende locaties
neerstrijkt. Op dit zonovergoten eiland vindt
de overgekomen brigadestaf een plekje op
een Spaanse kazernering in het plaatsje Soria.
Het Logistical Base Command nestelt zich
in de buurt van het vliegveld en bestaat voor
het overgrote deel uit personeel van 43 Bevoorradingscompagnie.
De battle group,
ondermeer gevuld met het Duitse 373 Fallschirmjägerbatallion,
een Deense verkenningseenheid
en de Bravo Compagnie van
44 Pantserinfanteriebataljon Regiment Johan
Willem Friso, neemt bezit van de Pajara
training area. Op dit oefenterrein moeten de
landeenheden proberen het hoofd te bieden
aan een escalerend crisisbeheersingsscenario.
Belangrijk facet hierin is een vrij groots
opgezette Non combattant Evacuation Operation
(NEO). Aan deze evacuatieoperatie werken
bijna alle zestien deelnemende nationaliteiten
mee. Zo’n 65 personeelsleden van
verschillende internationale hulporganisaties
worden door een extractie-operatie uit
vijandelijk gebied gehaald, vervolgens naar
een veilige plek gebracht, aldaar opgevangen
en uiteindelijk zogenaamd naar het land van
herkomst gevlogen. Bij deze actie werken de
deelnemende eenheden tot op niveau 1 (enkele
man) volledig geïntegreerd samen.
TWEEDUIZEND
De opvang vindt plaats in het zogenoemde
Evacuation Coordination Center (ECC). Om
dit centrum te huisvesten, is een deel van de
logistieke basis op El Mattoral gebruikt. Omdat
het inrichten en draaien van een ECC een
vrij complexe operatie is, zijn er verschillende
Franse hulpleiders aan de organisatie toegevoegd.
Als geen ander hebben de Fransen
ervaring met NEO’s. Na de vijandige coupe in
Ivoorkust vorig jaar verplaatsten ze meer
dan tweeduizend mensen binnen 24 uur.
Hun inbreng komt goed van pas bij het in-
NOBLE JAVELIN 05:
richten en in gebruik nemen van het ECC. De
verwerking van nooddruftige mensen vindt
namelijk stapsgewijs plaats. Allereerst wordt
de bagage gecontroleerd op wapens of gevaarlijke
stoffen. Vervolgens kijkt men of opgehaalde
personen inderdaad geëvacueerd
zouden moeten worden. Daarna wordt de
desbetreffende persoon ingeboekt. Voor medische
hulp richten de militairen een hulppost
in. Die voorziet niet alleen in de doorsnee
militaire medische verzorging, maar is
ook ingericht voor bijvoorbeeld kinderen en
baby’s. Zo zijn er luiers en speenflesjes in de
inventaris opgenomen, evenals speelgoed.
“Omdat het hier enorm stoffig is, namen we
ook meer oogspoelingen mee”, vertelt gewondenverzorger
soldaat der eerste klasse
Krista Winters van 43 Geneeskundige Compagnie.
“Er zijn tevens meer tubes zonnebrandcrème
meegenomen.” “Dit is een heel
ander terrein dan dat we gewend zijn”, gaat
eerste logistiek specialist eerste luitenant
Pieter Zuur verder. “Heel mooi, maar moeilijk
begaanbaar en ’s middags bloedheet.
Gisteren was het 37 graden Celsius in de
schaduw. Er is per persoon op ongeveer zes
liter drinkwater per dag gerekend en dat gaat
allemaal op.”
Tijdens Noble Javelin ligt de focus niet alleen
op het optreden te velde, maar ook op
de logistieke verplaatsing. Niet zo vreemd,
want de NRF is een expeditionaire eenheid.
Die moet in staat zijn om binnen dertig dagen
ergens ter wereld een omvangrijke militaire
presentie te organiseren. In hoeverre
een NRF daarin slaagt, hangt sterk af van de
logistieke kwaliteiten. Noble Javelin vormt
een uitgelezen gelegenheid om die eens nader
onder de loep te nemen en daarom
wordt er over een realistische afstand verplaatst.
Overigens ondergaan alle NRF’s een
dergelijke test, getuige de vijf maal dat deze
oefening inmiddels werd gehouden.
Opmerkelijk is ook de aanwezigheid van
een Deployable Joint Task Force (DJTF), dat
zich in beginsel aan boord van het Britse
vliegdekschip HMS Invincible bevindt, maar
gaandeweg de operatie aan land wordt gezet.
Belangrijk facet is dat het DJTF tijdens deze
verplaatsing de operaties blijft aansturen en
contact blijft houden met het Allied Joint
Force Command in Napels.
Dit hogere hoofdkwartier heeft ook een
grote vinger in de pap bij de acties die de
maritieme en de luchtcomponent uitvoeren.
Aan eerstgenoemde neemt onder meer HMS
Invincible deel. De luchtcomponent bestaat
voornamelijk uit vier Spaanse F-18’s A Hornet,
twaalf Nederlandse F-16’s en twee AWACS
radarvliegtuigen. Die opereren vanaf Gando
Air Base, gelegen op het vijftig kilometer verderop
gelegen eiland Gran Canaria. De taak
van de jachtvliegtuigen bestaat er uit met air
presence steun aan de grond en zeestrijdkrachten
te leveren. Ook worden er op ‘Fuerte’
de nodige FAC-missies (Forward Air
Control) uitgevoerd. Die moeten de gevechtsvliegtuigen
met aanwijzingen vanaf de
grond naar hun doel leiden.
KEIHARD
Fuerteventura leent zich vrij goed voor dit
type operaties, met dien verstande dat Jan de
Toerist zo min mogelijk van het strijdgewoel
mag merken.
De manoeuvres blijven daarom zoveel mogelijk
beperkt tot de aangewezen oefenterreinen
in het heuvelachtige binnenland. Hier is
de omgeving saai en dor. Het hele jaar
schommelt de temperatuur er tussen de 20
en de 40 tot wel 45 graden Celsius. Er valt
weinig regen. Het weer en het terrein hebben
veel invloed op de manier van optreden.
Zo ook op het bouwen van de onderkomens.
Onderhoudsdiagnosticus sergeant der eerste
klasse Erwin Klomp houdt de onderkant van
zijn nomade-achtige tent zoveel mogelijk
open. Op die manier valt het binnen vrij
goed uit te houden. “De grond is hier keihard.
Spijkers en tentharingen sla je zo
krom.” Ondanks de afwezigheid aan air conditioning
toont Klomp zich een tevreden
mens. “De overkappingen aan de tent zor-
Links: Vluchtelingen
worden bij de ingang
van het kamp doorgestuurd
naar de eerste
opvang om de gegevens
te controleren.
Onder: Een sticker met
gegevens wordt aan een
vluchteling verstrekt.
Links onder: In een
boogtent zitten terroristen
die gearresteerd
gaan worden door
Duitse MP terwijl de
Nederlandse militairen
voor de nabijbeveiliging
zorgen.
gen voor veel schaduw. Bovendien heb je
hier een constant briesje.”
Maar Noble Javelin biedt meer dan leren
aanpassen aan de hitte. De NRF-oefening is
er vooral een van samenwerking. Zo werd de
live firepower demo samen met de schepen
voor de kust uitgevoerd. Voor veel landmachters
is het de eerste keer dat zij scheepsgeschut
in actie te zien.
Personeel van 43 Bevoorradingscompagnie
beleeft zijn eigen hoogtepunt, namelijk de
volledig geïntegreerde samenwerking met
Duitse logistiekelingen. Die coöperatie typeert
zich door een hoge mate van zelfstandigheid.
Veel goederen worden namelijk bij de
plaatselijke middenstand ingekocht. Zo halen
de mannen en vrouwen brandstof bij een
raffinaderij in de buurt, laten ze de was door
wasserijen doen en gaan ze voor voedsel gewoon
naar de supermarkt. Al die bedrijven
in de omgeving doen goede zaken, getuige
de verbruikscijfers. Zo draaien de oefenende
eenheden er zeventigduizend liter diesel
doorheen, evenals tachtigduizend liter fleswater,
een half miljoen liter bulkwater en
duizenden rantsoenen. Dat de compagnie
zelf de schakel naar de leveranciers vormt, is
vrij uniek. Al met al hoor je commandant
majoor Peter van der Tuin niet klagen. “Voor
de eerste keer in de rol van NRF liep de logistiek
vrij goed.”
Niet alleen Van der Tuin toont zich tevreden,
ook land component commander, brigade-generaal
Ton van Loon is aan het einde
van drie oefenweken positief, getuige zijn
opmerking dat de oefening ‘heel interessant,
nieuw en geslaagd’ is. Naar het oordeel van
de commandant 43 Gemechaniseerde Brigade
dienen exercities op deze multinationale
interkrijgsmachtelijke leest vaker plaats
te vinden. “Een groot succes was onder meer
de zogeheten cordon&search actie, de joint en
multinationaal uitgevoerde verplaatsing naar
Gran Canaria en de samenwerking binnen
de logistiek. Ook de nauwe coöperatie met
de luchtmacht en de marine smaakt maar
meer. Moeten we gewoon vaker doen.”●
DEN HAAG - De oudere
garde zal het zich nog goed
kunnen herinneren, het
bioscoopjournaal van Polygoon
dat van 1924 tot 1987
aan elke film vooraf ging.
Commentator Philip Bloemendal
verwierf er na de oorlog
de status van bekende
Nederlander mee. Wat velen
misschien niet weten, is dat
Polygoon ook onder de Duitse
bezetting wekelijks een
journaal verzorgde. Uiteraard
met een voor die periode ‘correcte’
toonzetting. Van al deze
beelden is nu een selectie uitgebracht
op vijf dvd’s, die elk
in steeds vijf hoofdthema’s
een beeld schetsen van
Nederland onder de nazi
laars. Boeiend en onthutsend.
TEKST: WIEBREN TABAK
FOTO’S: UITGEVERIJ WAANDERS
De dvd’s beslaan per stuk één
oorlogsjaar en lopen van mei tot
mei. Uitzondering hierop vormen
deel 1 en 5; de eerste bevat ook enkele
beelden van voor de Duitse inval,
de laatste toont opnamen van
na de bevrijding. Die toevoeging
was in beide gevallen noodzakelijk
om het verhaal compleet te maken.
Nou ja, wat heet compleet. Want
vanzelfsprekend vertoont het journaal
alleen wat de bezetter zinde en
dus krijgen we ofwel onschuldige
tafereeltjes voorgeschoteld ofwel
pure propaganda. Die liet zich in
het eerste bezettingsjaar al meteen
gelden, zij het nog redelijk subtiel.
Beelden van de vooroorlogse Nederlandse
weermacht die paraat is,
maken abrupt plaats voor de triomfantelijke
intocht van de Duitse
troepen, alsof er geen dood en ver-

HET POLYGOON JOURNAAL IN DE TWEEDE WERELDOORLOG
28 april 2005 | Pagina 11
De kleine waarheid van bezet Nederland
derf aan zijn voorafgegaan. Zeker,
we krijgen wel een ‘Tocht door de
gevechtszone’ voorgeschoteld,
maar die toont geen brandend Rotterdam,
geen verwoeste loopgraven
op de Grebbeberg, geen gesneuvelde
soldaten. In plaats daarvan
veel gesprongen bruggen, die de
eerzame burgerij overlast bezorgen.
Alsof de camera zeggen wil:
met jullie dwaze verzet heb je alleen
je eigen samenleving opgeblazen.
Ronduit bizar is het verslag
van de herdenking van de Nederlandse
gevallenen in Rotterdam.
Bij dit eerbetoon staat de vijand
strak in het gelid aangetreden. De
Duitsers salueren keurig (de Hitlergroet
was toen nog niet verplicht)
en hun officier legt zelfs
een krans. Zo van: we zijn allemaal
wapenbroeders en we delen in de
smart, zand erover.
PAAIEN
Aanvankelijk hielden de Duitsers
zich tamelijk koest in de hoop hiermee
de Nederlanders te paaien en
dat vertaalt zich ook in de journaalbeelden
die aan de bezetter zijn gewijd.
Deze krijgen soms een onbedoeld
komische noot, zoals het defilé
in Groningen. De tamboermaître
en zijn band lijken regelrecht
afkomstig uit Charlie Chaplin’s
The Great Dictator en werken
danig op de lachspieren, totdat je
ineens weer beseft dat dit potsierlijke
clubje een duivels regime belichaamt.
Ook Rijkscommissaris Seyss-Inquart
spant zich in om de bevolking
in slaap te sussen door onder
meer als een soort suikeroompje
Nederlandse kinderen te verwelkomen
die terugkeren van een
vakantie in Oostenrijk. Ze moeten,
bindt hij hen op het hart, vooral
Links: NSB-voorman
ir. Anton
Mussert, een
tragikomische figuur
die niettemin
veel aanhang
verwierf,
neemt het defilé
af.
Rechts: Met de
V-actie probeerde
de bezetter
het populaire
Britse V-teken te
annexeren.
Links: De WA
marcheert, een
provocerende
parade door
Amsterdam.
Rechts: Een vrijwilliger
voor het
Oostfront voor
de microfoon.
hun ouders de groeten van hem
doen. Klaar ben je.
En dan de Grüne Polizei, die al
snel berucht zou worden door haar
brute optreden bij razzia’s (al krijgen
we daar natuurlijk nooit iets
van te zien), maar die nu als gastheer
fungeert voor misdeelde kinderen.
Een kloeke maaltijd, koorzang
en een heuse clown, het kan
niet op. Alles in het belang van een
goede relatie met de Nederlanders.
Pas in maart 1941, na de februaristaking,
waar die zelfde politie stevig
te keer gaat, begint Sess-Inquart
een andere toon aan te slaan.
NORMALITEIT
Inmiddels is de Opbouwdienst,
waarin gewezen militairen onderdak
vonden, al overgegaan in de
(vanaf maart 1942 verplichte) Arbeidsdienst,
bedoeld om de jongemannen
in de nationaal-socialistische
geest op te voeden. De eerste
zeshonderd Nederlanders vertrekken
naar Duitsland voor een opleiding
bij de SS-Standarte Westland.
De WA houdt een parade door Amsterdam,
afgenomen door ‘de leider’,
NSB-voorman Anton Mussert.
Wat blijft verbazen, is dat deze ridder
van de droevige figuur, die amper
indruk maakt, zoveel aanhang
kreeg. Verbazingwekkender nog is
de normaliteit van het alledaagse
leven, een van de hoofdthema’s,
die op elke dvd terugkomt. Het
strand ligt vol, de voetbal- en atletiekwedstrijden
trekken veel publiek
en de Winterhulp - die al snel
werd ontmaskerd als een nationaal-socialistischemantelorganisatie
- collecteert bij de vleet. Ongemakken
zijn er ook. Zo moeten bewoners
van de kuststreek om tien
uur ’s avonds binnen wezen. Nou,
dan blijven de gasten - mèt hun
voedselbonnen - toch fijn logeren!
En wat een vreugd en jolijt bij de
gezelschapsspelletjes. Of er geen
oorlog aan de gang is. Waarbij overigens
de erbarmelijke acteerprestaties
de allereerste afleveringen
van de eerste Nederlandse soaps op
Oscarmateriaal doen lijken.
De geforceerde vrolijkheid in de
journaalbeelden, de banaliteiten
die jaar na jaar over de kijkers worden
uitgegoten, de nadruk op sport
en spel (Körperkultur), de hang
naar het gewone in een wereld die
op zijn kop staat, doen in de achteruitkijkspiegel
van het heden sinister
aan. Want daarin is ook
zichtbaar wat zich onder die kneuterige
oppervlakte afspeelt. Hoe het
dodelijke net van de nazi’s zich om
de joodse Nederlanders sluit. En
dat roept tegelijk de vraag op of
niemand op die overvolle sporttribunes
in de oorlogsjaren nu uit solidariteit
met de vervolgde landgenoten
- aan wie de toegang tot de
stadions sowieso was ontzegd -
thuis had kunnen blijven.
GOTSPE
Zijn de bioscoopjournaals in het
eerste oorlogsjaar nog ‘slechts’
Duitsvriendelijk, daarna krijgen ze
hetzelfde eenzijdige karakter als de
gecontroleerde pers. Na de inval in
de Sovjet-Unie laten de Duitsers
hun geduldige verbroederingspolitiek
varen en proberen de Nederlanders
openlijk voor het nazidom
te winnen. De keuze lijkt helder.
De tirannie van het bolsjewisme of
de kameraadschap van het nationaal-socialisme.
Ondertussen is al
wel het vervloekte persoonsbewijs
ingevoerd. Drie dingen springen er
in dit tweede oorlogsjaar uit. De
aandacht voor de dodenherdenking,
waarbij de beelden van Duitse
en Nederlandse graven dooreen
vloeien, voorzien van een schandalig
commentaar. De malle vertoning
van SS- en WA-mannen die het
zesde couplet van het Wilhelmus
zingen tijdens een grote rally van
de NSB. En - lest best - als toppunt
van ironie een tentoonstelling van,
jawel, ‘Het Duitse Boek’ in het
Mauritshuis. En dat van een volk
dat massaal boeken verbrandde.
Maar het pronkstuk van de expositie
is dan ook Mein Kampf, het ‘literaire
meesterwerk’ van de Führer
himself.
En zo kabbelen de beelden verder.
Met in deel 3 een gotspe die alle
andere brutaliteiten te boven gaat:
propagandaminister Joseph Goebbels
legt een krans op de Grebbeberg.
Als goede tweede fungeren
de opnames van een arbeiderswijk
in Rotterdam waarop een aantal
Britse afzwaaiers is beland. Polygoon
melkt dat drama helemaal uit
en noemt het een terreurbombardement.
Dit jaar maakt ook de gehate
Arbeidsinzet in Duitsland zijn
opwachting.
EINDE GEZAPIGHEID
Door alle dvd’s heen wordt de
voorliefde van de nazi’s voor toespraken
duidelijk. De ene speech
volgt op de andere en allemaal zijn
ze even bombastisch. Na mei 1943
lijkt het, loopt alles wat ook maar
enig raakvlak met de bezetter heeft,
geüniformeerd rond. Het verzet
manifesteert zich nadrukkelijk in
de journaals via de begrafenissen
van geliquideerde prominente
landverraders. Dit alles niettegenstaande
melden zich - hoewel de
krijgskansen al aan het keren zijn -
vreemd genoeg nog steeds vrijwilligers
voor de Landwacht en Landstorm.
En reizen Nederlandse boeren
af naar het Oosten om daar de
door de Duitse legers geschapen,
maar inmiddels snel krimpende,
Lebensraum op te vullen (wat deze
simpele zielen bewogen heeft, blijft
gissen). Sinterklaas komt als vanouds
langs en geallieerde ‘luchtpiraten’
gooien ‘opzettelijk’ hele
woonwijken plat. Kortom, niets
nieuws onder de propagandazon.
In deel 5 maakt de gezapigheid
die tot dan toe de boventoon voerde
plaats voor heftige oorlogsbeelden
van het Italiaanse front - voor het
eerst voorzien van een staccato
commentaar, waarin de invloed
van de Duitse experts doorklinkt.
Ze worden gevolgd door de invasie
Een vrijwilliger op
de uitkijk aan het
Oostfront.
En toen was er de bevrijding.
Koningin Wilhelmina verschijnt aan haar enthousiaste onderdanen.
en de Slag om Normandië, beide
gezien door Duitse ogen. Het alledaagse
leven passeert andermaal
de revue en dan - vanaf september
liggen de bioscopen stil en dus ook
het journaal - is er ineens de vrijheid.
Bevrijdingsfeesten worden afgewisseld
met opnamen uit de verdronken
Wieringermeerpolder, bezoeken
van koningin Wilhelmina
en de aankomst op vaderlandse bodem
van prinses Juliana met haar
drie dochtertjes. Als hekkensluiter
dient een reportage uit het Japans
vrouwenkamp Tjideng op Java. Wat
daarbij opvalt, is dat dezelfde commentatoren
die hun stem tijdens
de bezetting aan het Polygoonjournaal
leenden en toen uit een heel
ander vaatje tapten, nu weer aan
het woord worden gelaten.
ALLEDAAGS GEBEUREN
Bij elkaar vormen de vijf dvd’s
een boeiende verzameling fragmenten
uit het Polygoonarchief
van de periode 1940-1945. Ze geven
het Nederland van toen een gezicht.
Inmiddels kennen we uit de
geschiedenisboeken de grote waarheid
over de bezetting, al wordt die
op details nog altijd bijgesteld. Het
verhaal van jodenvervolging en verraad,
collaboratie en verzet. Polygoon
laat ons door alle propaganda
heen onbedoeld de kleine waarheid
zien die daaronder verborgen ligt.
Namelijk dat het leven voor de niet-
Joodse Nederlanders tot ver in de
oorlog een vrij alledaags gebeuren
vormde. Zolang je je maar niet inliet
met de illegaliteit of onderduikers.
Die waarheid stemt tot nadenken.
‘Het Polygoonjournaal in de
Tweede Wereldoorlog’ is een product
van Uitgeverij Waanders. Het
Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie
verleende zijn medewerking.
De box met vijf dvd’s ligt
voor N 49,95 in de winkel.●

Monument
voor Hr.Ms.
Johan Maurits
van Nassau
KORNWERDERZAND - Op het
terrein van het Kazemattenmuseum
in Kornwerderzand, op
de Friese kop van de Afsluitdijk is
op 7 april een monument onthuld
ter nagedachtenis aan de zeventien
omgekomen bemanningsleden
van Hr.Ms. Johan Maurits van
Nassau.
De kanonneerboot gaf op 14 mei
1940 vuursteun aan de vesting
Kornwerderzand waarbij twee
zware Duitse kanonnen vanuit de
Waddenzee werden uitgeschakeld.
Deze actie kwam de Johan Maurits
van Nassau duur te staan, toen de
oorlogsbodem kort daarna in konvooi
vanuit Den Helder naar Engeland
vertrok.
Op de Noordzee ter hoogte van
Callantsoog volgde een Duits
bombardement van het schip.
Daardoor zonk het.
De Commandant der Zeemacht in
Nederland, vice-admiraal Co van
der Aa, onthulde het gedenkteken
in aanwezigheid van provinciale
autoriteiten, burgemeesters van
aangrenzende gemeenten, veteranen
en afgevaardigden van tal van
militair en burgerlijke organisaties.
Tijdens het museumweekend
op 9 en 10 april bezochten zo’n
1200 belangstellenden het monument.●
28 april 2005 | Pagina 12
Eerste echte commandant voor
Commando Luchtdoelartillerie
EDE - Het Commando Luchtdoelartillerie
heeft zijn eerste commandant.
Uit handen van luitenant-kolonel
Ton le Congé, die de functie
BUDEL - Het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) vindt dat
de Nassau Dietzkazerne in Budel een goede locatie zou zijn voor de vestiging
van een groot oefencentrum voor rampbestrijding en antiterreuropleidingen.
Het SRE heeft de legerplaats, die nu nog in gebruik is bij de
Duitse luchtmacht daarvoor voorgedragen bij het Landelijk Beraad Crisisbeheersing,
een adviesorgaan van minister Remkes van Binnenlandse
Zaken. Op de legerplaats zijn decennia lang Duitse militairen gelegerd.
Daaraan komt in de loop van dit jaar een einde.
Voor grote meerdaagse oefeningen wordt nu vaak uitgeweken naar
voorzieningen in Engeland en Zweden. Dat kost veel tijd en geld. Als
dergelijke oefeningen in Zuidoost-Brabant worden gehouden, levert dat
bovendien in die regio nieuwe werkgelegenheid op. Foto: Hennie Keeris●
Nieuwe NAVO-pijpleiding
van Nederland naar België
DEN HAAG - België en Nederland
hebben onlangs een overeenkomst
getekend voor de aanleg van
een tachtig kiometer lange nieuwe
NAVO-pijpleiding voor het transport
van brandstof. Voor Nederland ondertekende,
namens de minister
van Defensie, de directeur van de
DGW&T, mr. J. Fledderus (op de foto
rechts). Voor België tekende, namens
de Minister van Landsverdediging,
de Chef van de Divisie Infrastructuur,
T. Cornelis, generaalmajoor
van het Vliegwezen.
Door West-Europa loopt al bijna
vijftig jaar een ondergronds NAVOpijpleidingnetwerk
voor transport
van brandstof. Het operationeel beheer
van dit netwerk is in handen
van het NAVO-agentschap Central
Europe Pipeline Management Agency
dat in Versailles zetelt en van daar-
SPECIALISTEN BUIGEN ZICH OVER GEHOORSPROBLEMATIEK
AMERSFOORT - Met het oogmerk
verbeteringen te bewerkstelligen,
hebben militaire en civiele wetenschappers
en medisch specialisten
uit NAVO-lidstaten en partnerlanden
zich vorige week tijdens
een driedaags symposium in
Amersfoort gebogen over de gehoors-
en geluidsproblematiek
waarmee men in het defensiebedrijf
wordt geconfronteerd.
“Ondanks de beschikbare passieve
en actieve middelen voor gehoorbescherming
is de kans op gehoorverlies
door het militaire bedrijf
nog steeds serieus aanwezig”,
zei Inspecteur Militaire Gezondsheidszorg,
commodore A.J. van
Leusden bij de opening van de bijeenkomst.
Het symposium ging uit van de
research and technology-organisatie
van de NAVO, waar een speciaal
platform (Human Factors and Medicine
Panel) zich bezig houdt met
allerlei op de mens en zijn gezondheid
gericht onderzoek. TNO Technische
Menskunde, dat veel onderzoek
op dit terrein heeft verricht,
van commandant de afgelopen
maanden waarnam, ontving kolonel
Leo Beulen het vaandel. Met
deze plichtpleging nam hij ook de
functie van commandant van het
Korps Luchtdoelartillerie over. De
ceremonie vond plaats op het thuishonk
van de Luchtdoelartillerie: de
Prins Mauritskazerne te Ede.
Het is een drukke periode voor de
Luchtdoelartillerie. De reorganisatie
van de School en 25 Afdeling
Luchtdoelartillerie tot het nieuwe
Commando Luchtdoelartillerie (CO-
LUA) is nog in volle gang, terwijl
was gastheer. Van Leusden wees op
het belang van actieve discussies
tussen wetenschappers en operationele
en militair-medische gemeenschap
om te bereiken dat de
resultaten van onderzoek ook in de
praktijk toepasbaar zijn. Hoge geluidsniveaus
vergroten het risico
van permanente gehoorbeschadiging.
Dat kan leiden tot verminderde
inzetbaarheid en zelfs arbeidsongeschiktheid
, maar als uitvloeisel
hiervan ook tot niet onaanzienlijke
schadeclaims. Met verdere
verbeteringen zou men dat
volgens Van Leusden kunnen voorkomen.
Anderzijds wordt het in de
moderne oorlogvoering niet getolereerd
dat de vereiste gehoorsbescherming
een belemmering
vormt voor de communicatie en de
environmental awareness van de militair.
Onderzoekers staan dientengevolge
voor de uitdaging de juiste
balans te vinden tussen wat mogelijk
is en wat toegestaan. Zij verrichten
in dat verband “zeer belangrijk”
werk in de lopende soldier
modernization programs. “Het militaire
bedrijf verwacht van u”, aldus
een gedeelte van de eenheid een
drukke voorbereidingsperiode achter
de rug heeft voor de missie EU-
FOR-2. De militairen, van wie de basis
gevormd wordt door 12 Pantserluchtdoelartilleriebatterij(Ypenburg)
met personele aanvulling uit
de overige eenheden van het COLUA
vertrekken in april aanstaande.
De luchtdoelartillerie is geen
vreemde eenheid voor kolonel Leo
Beulen.
Hij heeft er niet alleen diverse
functies vervuld, maar is eind jaren
negentig nog commandant 25 Af-
Van Leusden, “dat u formuleert
wat redelijkerwijs nog op dit terrein
kan worden gedaan.” De beraadslagingen
van de deelnemers
waren tegelijk gericht op de noodzaak
van standaardisatie binnen de
NAVO. Dit jaar staat de NAVO-standaardisatieovereenkomst
met betrekking
tot gehoorbescherming op
de nominatie om te worden aangepast.
Voor mogelijke wijzigingen
wordt gerekend op input van de
deelnemers aan het symposium.
Ir. Keuning (DMO/R&D) onderstreepte
ten overstaan van de symposiumgangers
het belang voor
Defensie om - juist op dit moment
- in NAVO-verband aan internationale
uitwisseling van wetenschappelijk
onderzoek te doen. Nederland
is een groot voorstander van
internationale samenwerking op
het gebied van onderzoek. Het
symposium noemde hij een prima
gelegenheid om de samenwerking
op dit gebied binnen de NAVO te
versterken. Hij verwees ook naar
de nieuwe R&T-strategie van de
NAVO, waarbij kennis op dat gebied
deling geweest. In zijn toespraak
prees Beulen zich gelukkig commandant
te zijn van een eenheid
die zijn taken uitstekend kan uitvoeren.
Hij ziet ook de verhuizing
naar De Peel en de invoering van
de nieuwe wapensystemen met vertrouwen
tegemoet. De aftredende
overste Le Congé, gaat niet weg.
Hij blijft aan als plaatsvervangend
commandant bij het Commando
Luchtdoelartillerie. Het nieuwe
commando is een bijzondere eenheid
die beschikt over zowel parate
als opleidingseenheden.
INTENSIVEREN
Begin volgend jaar zullen de eerste
eenheden naar De Peel verhuizen
en beginnen met de integratie
met de Groep Geleide Wapens van
de Koninklijke Luchtmacht. In
2007 verlaten de laatste eenheden
de Prins Maurits kazerne. In De
Peel gaat het CoLua uiteindelijk op
in het Joint Air Defense Centre, dat
op 14 januari 2005 is opgericht. In
de aanloop naar de verhuizing zal
de samenwerking verder intensiveren
door samen te oefenen en kennis
te delen. Dit leidt ongetwijfeld
tot een betere bescherming van
Nederlandse en bondgenootschappelijke
eenheden tegen aanvallen
vanuit de lucht.●
Kolonel Leo Beulen neemt het commando
op zich met het in ontvangst
nemen van het Vaandel dat hem
overgedragen wordt door Luitenantkolonel
Ton le Congé. Foto: Rein Hermens
Legerplaats Budel als
nieuw oefenterrein
De Inspecteur Militaire Gezondsheidszorg, commodore A.J. van Leusden,
spreekt de deelnemers aan de confeentie toe.
zo snel mogelijk moet worden verspreid.
Symposia als dit zijn er een
uitstekend middel voor. De NAVO
verandert en wetenschappelijk onderzoek
speelt daarin een belangrijke
rol. “U weet dat als onderzoe-
kers. U kent de waarde van recente
kennis, inzichten en de juiste technologie.
De uitdaging is nu deze
kennis nuttig te maken voor de
NAVO en de veranerde veiligheidssituatie
waarin we leven.●
uit nationale organisaties aanstuurt.
In Nederland is dat de Defensie
Pijpleiding Organisatie (DPO)
en in België de 4e Pijpleiding Divisie
(4e PLD). De DPO en de 4e PLD
beheren onder meer de tachtig kilometer
lange 8 inch-pijpleiding van
Pernis via Woensdrecht naar Schoten
in België. Voor de NAVO is de
aansluiting in Pernis op de Rotterdamse
haven daarbij van groot belang
en de pijpleiding naar België
wordt dan ook als ruggengraat van
het systeem aangemerkt. Met de
leiding wordt kerosine vervoerd dat
via het Belgische netwerk verder
wordt getransporteerd naar Duitsland
en Frankrijk en wordt afgeleverd
bij zowel grote militaire als civiele
klanten.
Vanwege de leeftijd en de technische
staat van het systeem zijn begin
2004 plannen gemaakt voor de
vervanging van de gehele leiding
van Pernis in Nederland naar Schoten
in België. Deze plannen zijn
vervolgens bij de NAVO ingediend
voor goedkeuring. Vanuit de NAVO
is de vraag gesteld of het mogelijk
is voor dit project een samenwerkingsverband
tussen Nederland en
België aan te gaan. Het overleg tussen
Nederland en België is daarop
in maart 2004 gestart. In het NAVO
Infrastructuur Comité zijn de aanvragen
van Nederland en België als
één geheel behandeld en op 9 november
2004 is het project goedgekeurd.
Daarmee is budget beschikbaar
gekomen voor de voorbereiding
van het project in Nederland
en België. Dat heeft geleid tot een
bijzondere opdracht voor de Dienst
Gebouwen, Werken en Terreinen
(DGW&T), verstrekt door de Directie
Materieel van de Koninklijke Luchtmacht.
De opdracht omvat het projectmanagement
voor zowel het
Nederlandse deel als ook het Belgische
deel van het pijpleiding tracé.
Het project omvat de aanleg van
totaal circa tachtig kilometer pijpleiding,
waarvan circa zestig in
Nederland en het ombouwen van
een hoge druk pompstation op depot
Pernis. De diesel gedreven
pompen op dit depot moeten worden
vervangen door twee elektrische
van 450 kW per stuk. Van het
totale tracé wordt ongeveer vijftig
kilometer aangelegd in de Buisleidingenstraat
tussen Rotterdam en
Antwerpen. Dit is een strook van
honderd meter breed speciaal gereserveerd
voor de aanleg van leidingen.
De planning is dat na de zomer
dit jaar de internationale aanbesteding
van het werk start. Bijzonder
daarbij is dat het te sluiten
contract gebaseerd zal worden op
de Uniforme Administratieve Voorwaarden
voor Geïntegreerde Contracten
(UAVGC). De uitvoering van
de werkzaamheden wordt verwacht
in de periode vanaf het najaar van
2006 tot begin 2008. De totale projectomvang
is ruim 25 miljoen
euro exclusief BTW.●

Human Resource Management
Servicecentrum naar Enschede
ENSCHEDE - Het Human Resource Management
Servicecentrum van Defensie komt in Enschede te
staan. Dat heeft staatssecretaris Van der Knaap onlangs
besloten. Over de precieze plek van het centrum komt
naar verwachting op korte termijn meer duidelijkheid.
Voor legering kan mogelijk gebruik worden gemaakt
van bestaande faciliteiten op kamp Holterhoek in Eibergen.
Sinds september 2004 is het
project Oprichting Dienstencentrum
Personeel (DC Pers) bezig
met de voorbereidingen voor de
oprichting van een Human Resource
Management Servicecentrum
(HRM SC). Het project Oprichting
DC Pers maakt deel uit
van SAMSON-maatregel A2A: Herinrichting
Personele Functiegebied
Defensie. Het DC Pers gaat
samen met de Hoofddirectie Personeel,
de personeel- en organisatiestaven
bij de defensieonderdelen
en P&O advies het nieuwe
personele functiegebied Defensie
vormen. Het DC Pers wordt
het centrale aanspreekpunt voor
ondersteuning en specialistische
advisering op personeelsgebied.
Een onderdeel van het DC Pers is
het HRM SC. Het centrum herbergt
uiteindelijk alle, nu nog
verspreide, ondersteunende en
administratieve taken op het gebied
van P&O. Het HRM SC wordt
gefaseerd opgericht. De basisorganisatie
van het HRM SC zal eind
2005 operationeel gaan. Het HRM
SC wordt vervolgens in de jaren
daarna uitgebouwd.
Het HRM SC bestaat straks uit
het informatiecentrum, waar gebruikersvragen
worden ontvan-
gen en beantwoord; het deskundigheidscentrum,
waar de meer
ingewikkelde vragen en cases
worden behandeld, en kennis op
het gebied van P&O wordt geborgd
en gedeeld en ten slotte
het ondersteuningscentrum ,
waar diverse ondersteunende
P&O taken worden uitgevoerd.
INVENTARISATIE
Om 3 oktober te kunnen halen,
moet op tijd worden gestart met
de bemensing van het HRM SC.
Binnen enkele maanden start de
werving en selectie van medewerkers
voor het informatie-, het
deskundigheids- en het ondersteuningscentrum.
Het is van belang
tijdig te weten of voldoende
defensiemedewerkers met de
juiste vaardigheden en kwalificaties
in het HRM SC willen werken.
Om die reden wordt, voorafgaand
aan de werving en selectie,
een belangstellingsinventarisatie
gehouden onder alle P&O-functionarissen.
Dit zal gebeuren in de
maanden april en mei.
BUSSUM - Sergeant-majoor Geert Jonker van de
School Bevoorrading en Transport mocht 11 april
een medaille ontvangen uit handen van de Tsjechische
ambassadeur in Nederland. Sergeant-majoor
Jonker, werkzaam bij de productgroep Gravendienst
van de instructiegroep Logistieke Diensten,
ontving de medaille voor zijn aandeel in de bergingswerkzaamheden
van de omgekomen Tsjechische
bemanningsleden van een Britse bommenwerper,
neergehaald tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Eveneens op 11 april werden de stoffelijke
resten van deze bemanningsleden bijgezet in een
groepsgraf op de militaire begraafplaats te Bergen
op Zoom.
De bommenwerper werd in 1942 neergehaald en
stortte neer bij Middenmeer in de kop van Noord-
Holland. Alle zes bemanningsleden kwamen hierbij
om het leven. De Duitse bezetter borg destijds
reeds de piloot en een aantal van de overige bemanningsleden.
Daar het toestel echter erg diep was ingeslagen
werden toentertijd niet alle resten van de
bemanning geborgen. Vorig jaar augustus en september
werd het gehele toestel geborgen, waarbij
Om de P&O-functionarissen
binnen Defensie een beter beeld
te geven van wat het HRM SC is en
gaat doen, wordt vanaf medio
april bij de defensieonderdelen
een aantal voorlichtingssessies
gehouden. Tijdens de sessies
wordt dieper ingegaan op onder
andere de inhoud, betekenis en
werking van het HRM SC, alsmede
taken, functies, functie-eisen, de
context binnen de defensieorganisatie
en de reeds genoemde belangstellingsinventarisatie.
De
eerste sessies vinden plaats in de
tweede helft van april bij de KLu
en de KL. De sessies bij de andere
defensieonderdelen vinden vervolgens
in de eerste helft van
mei plaats. Op korte termijn
worden de P&O-functionarissen
door het eigen defensieonderdeel
geïnformeerd over data en locaties.
Meer informatie op: Defensieportaal/Bestuursstaf/Hoofddirectie
Personeel/Herinrichting Personele
functiegebied Defensie/
Oprichting DC Pers●
GEEN KUSTWACHTSQUADRON OP DE KOOY
DEN HAAG - Minister Kamp ziet niets in de stationering
van een kustwachtsquadron, uitgerust met AB412 helikopters,
op marinevliegkamp De Kooy. Hij heeft dit de
Tweede Kamer laten weten. Het is uit operationeel, noch
uit financieel oogpunt zinvol, vindt de bewindsman.
De capaciteiten van de AB412 die
de Koninklijke Luchtmacht nu in
gebruik heeft, zijn niet voldoende
om de SAR-taken van de Lynx van
de Koninklijke Marine over te nemen.
De technische aanpassingen
van de helikopter om deze taken
volledig over te nemen, vergen
extra investeringen. Met het toekomstige
bestand aan defensiehelikopters
is er wel voldoende capa-
citeit om het huidige takenpakket
van de AB412 over te nemen. “De
keuze voor de Chinook en de voorziene
uitbreiding van het bestand
acht ik nog steeds een juiste”,
schrijft minister Kamp. Het voorstel
om het geld voor de verwerving
van drie of vier Chinooks te
gebruiken voor extra AB412’s vindt
hij geen optie, omdat dit de expeditionaire
transportcapaciteit van de
Uitreiking vliegeruiltje
DEN HELDER - De commandant van Vliegtuigsquadron 860, het operationele
squadron van de Groep Maritieme Helikopters, kapiteinluitenant-ter-zee
Gerhard Polet heeft op vrijdag 15 april 2005 het door
de Lynx vliegers felbegeerde ‘Uiltje’ uitgereikt aan luitenant-ter-zee der
tweede klasse Amanda Tijben.
Zij is de tweede vrouwelijke helikoptervlieger in de rijke historie van de
Marine Luchtvaartdienst die met het behalen van haar dag- en nacht
dekkwalificatie dit ‘Uiltje’ op haar vliegoveral mag dragen. Het symboliseert
dat zij in staat is om onder alle omstandigheden als boordvlieger
te opereren. De vrouwelijke vlieger die haar voor ging was LTZ vlieger
2OC bd Denise Eikelenboom. Zij behaalde haar kwalificatie ruim tien
jaar geleden in 1994. De eindcheck is afgenomen door het Hoofd Vlieginstructie
de Kooy van Vliegtuigsquadron 7, het opleidings- en Search
and Rescuesquadron van de Groep Maritieme Helikopters, LTZV 1 John
van der Loo. Na een praktische ervaringsopbouw in juni tijdens de FOST
in Zuid-Engeland, zal zij na het zomerverlof met haar vluchteenheid
worden ingezet aan boord van Hr.Ms.van Nes om in single pilot-concept
haar eenheid met de Lynx-boordhelikopter te ondersteunen.●
V.r.n.l.: KLTZ Polet, LTZ2 Tijben en LTZV1 Van der Loo.
krijgsmacht aantast, terwijl er geen
voordelen in nationale taken tegenover
staan.
De Agusta-Bells van de luchtmacht
hebben een divers takenpakket:
het redden van vliegers uit zee
bij dag, patiëntenvervoer voor de
Waddeneilanden, standby staan
voor een F-16, hydrazineongeval,
civiele SAR-operaties, militaire bijstand,
algemene bijstand en overige
taken. In 2007 moet de nieuwe
NH90-helikopter een aantal taken
overnemen. De Lynx helikopters
van de Koninklijke Marine vervullen
nu al de SAR- en de OSRDtaak
bij nacht, omdat de AB412 dat
door technische beperkingen niet
kan. Voorts heeft de AB412 een beperkt
vermogensoverschot bij het
hooveren boven een object zoals
een schip. Aanpassingen van de
AB412 op dit punt vergen aanvullende
investeringen. De NH90 is
geavanceerder dan de Lynx en beschikt
over een groter laadvermogen
en -volume, waardoor de operationele
mogelijkheden worden
vergroot.
In de nieuwe samenstelling van
de helikoptervloot (NFH, MTTH, Chinook
en Cougar) is er meer capaciteit
beschikbaar dan nu het geval
is. Daardoor ontstaat volgens de
minister voldoende extra capaciteit
om de rest van het takenpakket van
de AB412’s te kunnen opvangen.
Deze heli heeft geen expeditionaire
capaciteiten en speelt dus geen rol
bij militaire operaties buiten
Nederland. Het toekomstige bestand
aan helikopters garandeert
dat het takenpakket van de AB412
zowel in kwalitatieve als in kwantitatieve
zin kan worden overgenomen
en voorziet bovendien in een
uitzendbare helikoptercapaciteit.
Alle helikopters van de krijgsmacht
en het bijbehorend personeel
en materieel, inclusief dat van
de vliegvelden Gilze-Rijen en De
Kooy en het militair luchtvaartterrein
Deelen, worden in de naaste
toekomst ondergebracht in het Defensie
Helikopter Commando
(DHC). In de afgelopen periode hebben
vertegenwoordigers van de
marine, de landmacht en de luchtmacht
gewerkt aan een projectvoorstel
voor de oprichting van het
DHC. Het commando valt onder de
verantwoordelijkheid van de Commandant
Luchtstrijdkrachten. Eind
2007 moeten de operationele activiteiten
onder verantwoordelijkheid
van het DHC kunnen starten.●
28 april 2005 | Pagina 13
De directrice van het Martinus college, afdeling HAVO/VWO, A. van Vlimmeren
en de plaatsvervangend directeur operationele ondersteuning, commandeur G.
Flieringa, tekenen de samenwerkingsovereenkomst. Foto: Ruud Mol- CAVDKM
Kennismaken met de wereld
die techniek heet
GROOTEBROEK - De Koninklijke
Marine heeft dinsdag 5 april,
als onderdeel van het Jongeren- en
Technologienetwerk Nederland
(Jet-Net) een samenwerkingsovereenkomst
met de scholengemeenschap
het Martinus College te
Grootebroek gesloten. Zo moet de
belangstelling en motivatie onder
HAVO- en VWO-leerlingen voor
exacte vakken binnen de opleidingen
worden vergroot.
‘Technologie is leuk, uitdagend
en overal om je heen’. Daarom
draait het bij Jet-Net om inspiratie
en motivatie voor de bèta en
technieksector. Het keuzegedrag
kan worden beïnvloed door leerlingen
kennis te laten maken met de
uitdaging en de breedte van een
technisch of wetenschappelijke
carrière. In het directe belang voor
de werving van nieuwe studenten
draagt de Koninklijke Marine hier
aan bij.
Alleen luisteren is er niet meer
bij. Door ervaringen op te doen in
het vak, laat je de doelgroep kennis
maken met de techniek. Stimulering
van bèta en techniek wordt
door het Martinus College thematisch
ingevuld. De marine gaat
gastlessen geven evenals een bezoek
van leerlingen aan de praktijkomgeving
in Den Helder. Thema’s
als zintuigen, water en meteorologie
komen onder andere aan
de orde. Naast het Martinus college
te Grootebroek voert de KM mo-
Tsjechische medaille voor BID KL
de Bergings- en Indentificatiedienst van de KL zich
ontfermde over de achtergebleven stoffelijke resten.
Behalve Jonker ontvingen ook het hoofd van de
bergingsdienst van de KLu, kapitein Spierings en
het hoofd van de Commonwealth War Graves, de
heer Gee, een medaille.●
menteel ook voorbereidende gesprekken
met een ander college
om gezamenlijk activiteiten te organiseren.●
Open Dag
MVK
Valkenburg
VALKENBURG - In verband met
de sluiting van Marinevliegkamp
Valkenburg is besloten om nog
eenmaal het vliegveld open te stellen
voor het publiek.
Deze Open Dag heeft op zaterdag
4 juni 2005 plaats. De dag staat in
het teken van het afscheid van
omwonenden van het vliegkamp.
Daarnaast wordt er ook afscheid
genomen van landen die ook over
maritieme patrouillevliegtuigen
beschikken en waarmee in het
verleden intensief is samengewerkt.
Tot slot wordt er ook bijzondere
aandacht besteed aan
gepensioneerd personeel. Diverse
landen zijn uitgenodigd om hun
land te komen vertegenwoordigen
met een maritiem patrouille vliegtuig.
Deze vliegtuigen zullen ter
bezichtiging opengesteld worden.
Er vindt gedurende de open dag
geen vliegshow plaats. Wel worden
er tal van andere activiteiten
georganiseerd, zoals een demonstratie
met recreatiezweefvliegtuigen,
een show met modelvliegtuigen,
een lunchconcert van de
Marinierskapel en een optreden
van de steelband. In en om de hangaars
wordt ook een airmarkt
gehouden waar allerlei luchtvaart
gerelateerde spullen worden aangeboden.
De poorten gaan om
9.30 uur open met de ontvangst
van actief dienend en gepensioneerd
personeel. Voor deze mensen
zal er een ochtendprogramma
zijn waaronder een ceremoniële
kranslegging. Daarna wordt een
rijstmaaltijd aangeboden. Om
11.30 uur staat het vliegkamp voor
iedereen open en beginnen de
activiteiten. De open dag eindigt
om 18.00 uur.
Meer informatie en opgave voor
het ochtendprogramma staat op:
www. marine. nl/mld/opendag
2005. Opgave voor deelname aan
de airmarkt via telefoonnummer
071 - 405 20 56.●

28 april 2005 | Pagina 14
KORT INTERNATIONAAL NIEUWS
GROTE ORDER VOOR BRITSE
HOUWITSER
LONDEN - Het Britse BAE Systems heeft een opdracht in
de wacht gesleept voor de levering van 495 M777A1 155 mm
lichtgewicht houwitsers aan de landmacht en het Korps Mariniers
van de Verenigde Staten. De kanonnen worden over
een periode van vier jaar geleverd, te beginnen vanaf juli
2006. De productie vindt voor zeventig procent in Amerika
plaats. Het leger neemt 233 stuks af, de mariniers 262. Bij het
Korps gaat de houwitser de veel zwaardere M 198 vervangen.
De exemplaren van de landmacht zullen worden uitgerust
met het Towed Artillery Digitization/Digital Fire Control
System. Dit TAD/DFCS moet de M777A1 in staat stellen de Excalibur
precisiegeleide projectielen veertig kilometer ver te
schieten met een nauwkeurigheid van tien meter. Foto: BAE
Systems●
TRAGE LECLERC DRUKT WINST GIAT
PARIJS - De winst van het Franse Giat staat onder druk
door de trage aflevering van de Leclerc tank. Kon het bedrijf
zich in 2003 nog verheugen in een opbrengst van 729 miljoen
euro, in 2004 liep dit terug naar 590. En allemaal dankzij problemen
met een van de paradepaardjes van de Franse wapenindustrie.
Van de 45 die er vorig jaar aan het nationale leger
hadden moeten worden afgeleverd, kwamen er uiteindelijk
maar een schamele twaalf binnen. De oorzaak van de stagnatie
zit hem onder meer in de software en elektronica. Een parlementair
onderzoek noemt de nieuwe afstandsmeter, de toren
en de periscoop als boosdoeners. Het Franse leger heeft
406 Leclercs besteld. De laatste zouden dit jaar worden bezorgd,
maar dat wordt nu waarschijnlijk pas 2006. Foto: Giat●
BUSHMASTER NAAR IRAK
CANBERRA - Nog voordat hij officieel door het leger is
geaccepteerd, mag de Bushmaster al aan de bak in Irak. Het
Australische contingent dat de oude stek van de Nederlanders
in de provincie al-Moethanna gaat bezetten, krijgt er minimaal
twaalf mee. Het pantserwielvoertuig van eigen makelij
dient ter aanvulling op de veertig Australian Light Armoured
Vehicles (links op de foto). De Aussies hebben er 299 van besteld
in zes varianten, rond zeventig zijn er intussen al gebouwd.
De Bushmaster biedt inzittenden een zekere mate
van bescherming tegen personeel- en antitankmijnen, en is
verder bestand tegen kogels van 5.56 en 7.62 mm. Het 15
ton zware voertuig haalt op de weg een topsnelheid van 100
km/u en heeft een actieradius van duizend kilometer. Australische
MvD●
TWEEDE VIRGINIA BOOT VAN STAPEL
NEWPORT NEWS - De Amerikaanse marine heeft onlangs
haar tweede Virginia-klasse aanvalsonderzeeër te water
gelaten: de PCU (Pre Commissioning Unit) Texas. Van dit type
staan er dertig op de rol. De Virginia is een kleinere versie -
bijna 2000 ton - van de oorspronkelijk geplande Seawolf. Na
de instorting van de Sovjet-Unie bleek een dergelijk grote en
kostbare boot niet meer nodig. De Virginia-klasse heeft stealth
eigenschappen, beschikt over de modernste sensoren en
wordt nucleair aangedreven. Onderwater bedraagt de waterverplaatsing
7.300 ton en haalt ze een snelheid van plus 25
knopen. De bewapening bestaat uit twaalf lanceersilo’s voor
Tomahawk kruisraketten en vier 533 mm torpedobuizen, van
waaruit ook Harpoons kunnen worden afgevuurd. De boten
hebben verder ruimte voor een mini-onderzeeër en speciale
eenheden, zoals SEAL’s. Foto: Chris Oxley, Northrop Grumman
Corporation●
SPAANSE WAPENS VOOR VENEZUELA
MADRID - Venezuela verleent Spanje een fikse wapenorder.
Beiden landen ondertekenden eind maart een contract
voor de levering door CASA van om te beginnen tien CN-295
transportvliegtuigen (zie foto) en daarnaast twee CN-235 maritieme
patrouillevliegtuigen. Verder zal de werf Navantia
acht patrouillevaartuigen voor de Venezolaanse marine bouwen.
Vier ervan zijn bestemd voor dienst in de kustwateren
en deze borduren voort op de Spaanse Serviola-klasse. Dat
wil zeggen een waterverplaatsing van rond 1200 ton, een
lengte van circa 68 meter, voorzieningen voor een middelzware
helikopter en een bemanning tot 48 koppen. De grotere
1700 ton schepen vallen in de categorie korvetten en
zullen op de oceaan opereren. Hierbij gaat het waarschijnlijk
om een nieuw ontwerp, dat tegemoet komt aan de specifieke
Venezolaanse behoeften. Foto: EADS●
ALENIA WINT SPARTAANS CONTRACT
SOFIA - Bulgarije heeft aan het Italiaanse Alenia Aeronautica
een order gegund voor acht C-27J Spartan turboprop
transportvliegtuigen. De enige concurrent was CASA met zijn
C-295. De huidige transportvloot van de Bulgaarse luchtmacht
bestaat uit vijf Antonov An-26’s. De Bulgaren, die in
maart 2004 lid werden van de NAVO, is er alles aan gelegen
hun strijdkrachten te moderniseren. Zo tekenden ze in februari
van dit jaar nog een contract met Eurocopter voor twaalf
Cougar en zes Panther helikopters. Naast Bulgarije, hebben
ook Italië en Griekenland de tweemotorige Spartans besteld,
elk een dozijn. Het eerste Griekse toestel arriveert eind
april/begin mei. Foto: Alenia Aeronautica●
Waaghalzerij op wieken
WILMINGTON - Tijdens het interbellum hielden
ex-oorlogsvliegers de interesse in de vliegerij bij het
grote publiek levend door als een soort circus door
het land te trekken en allerlei stunts uit te halen.
Deze barn stormers, zo genoemd vanwege hun gewoonte
een boerenschuur door de ene deur in te
vliegen en door de andere uit, schrokken voor niets
terug. Die traditie van waaghalzerij is nog springlevend.
Op de foto staat Kyle Franklin als een soort
Batman op de bovenste vleugel van een door zijn vader
bestuurde Waco dubbeldekker. Foto: Daniel J. McLain,
US Navy.●
Mijnwerkers op de killing fields
BAGRAM - Mijnenruimen is een
secuur en tijdrovend werk en laat
geen ruimte voor fouten. Dat geldt
op de killing fields van Cambodja,
de voormalige slagvelden in Bosnië
en Angola, en het geldt even-
eens in het roerige Afghanistan.
Één misser en je vertelt het niet
meer na. En dus betrachten ook de
militairen van het Amerikaanse
367ste Geniebataljon de grootste
voorzichtigheid.
Boven: Sergeant
Bauer Ronald
van de B-Compagnie
bedient -
op afstand - een
MV-4 vlegel, een
kleinere soortgenoot
van de
Aardvark. Jason
Krawczyk, US Army
Links: Genist Felife
Hernadez,
van de A-Compagnie,
in actie
met een Handheld
Standoff Mine Detection
System. Jason
Krawczyk, US
Army
Teksten:
Wiebren Tabak
Zelfs een vlak terrein waarin mijnen
zijn uitgezaaid, vormt al een
hele klus. Maar in de buurt van Bagram
hebben de genisten ook nog
te maken met bunkers, loopgraven
en schroothopen. Allemaal kunnen
ze mijnen of trucbommen
herbergen. De manschappen van
het 367ste werken volgens NAVO
normen en dat betekent dat ze
voor het ruimen twee verschillende
methoden moeten toepassen
en dat het gebied voor 99,6 procent
zeker geschoond moet zijn.
Om het karwei te klaren, beschikken
ze over gevarieerde middelen.
Zegt Staff Sergeant Joshua Gallup,
teamleider bij de B-Compagnie:
“Normaal gaan we er eerst overheen
met een Aardvark middelzware
vlegel. Daarna sturen we de
genisten en honden erop af.’
De cabine van de Aardvark kan
7.62 mm pantserdoorborende munitie
weerstaan en is tevens bestand
tegen een mijnexplosie. De
bestuurder weet zich dus goed beschermd.
Die veiligheid bieden
ook de viervoeters van het 67ste
Ontmijning Hondendetachement.
Zij zijn erop getraind nauw met de
genisten samen te werken en beperken
de mogelijke locatie van
een mijn tot één vierkante meter.
Zijn er geen honden voorhanden,
dan gaat de genist aan de slag met
een Handheld Standoff Mine Detection
System, dat naast een metaaldetector
ook over een grondpenetratieradar
beschikt. Knappe mijn
die daaraan ontsnapt.●

MILITAIR VOETBALELFTAL DROOGT ENGELAND MET 4-0 AF
28 april 2005 | Pagina 15
Kentish Challenge Cup binnen handbereik
DEN HAAG - Door een 4-0 zege op Engeland vorige
week woensdag in Den Haag maakt het militair voetbalelftal
voor het eerst sinds jaren weer kans op de
Kentish Challenge Cup, de beker voor de winnaar van
het jaarlijkse drielandentoernooi tussen de soldatenteams
van Engeland, België en ons land. Wint Oranje
op 11 mei in Eupen van België, dan pakt het de beker.
De Rode Duivels speelden onlangs met 1-1 gelijk tegen
de Engelsen. Hoewel Nederland het tegen hen bij vlagen
aardig deed, waarschuwt trainer-coach adjudant
Peter Peters echter voor teveel optimisme. “Maar ik sla
de Belgen niet hoger aan dan de Engelsen.”
TEKST: JACK OOSTHOEK
FOTO’S: PETER WIEZORECK
Precies zoals voor de wedstrijd
tegen Engeland zal Peters zich
ongetwijfeld goed voorbereiden
op de cruciale pot tegen de Belgen.
Zo oefende Oranje de laatste
weken drie keer: tegen de mi-
litaire ploeg van Luxemburg (1-
1), de Nederlandse Gouden Gidsclub
AGOVV (2-3 verlies) en de
amateurclub DOS 19 (6-0 winst).
Bij gebrek aan spelers die op
het hoogste amateurniveau, laat
staan in de Gouden Gidsdivisie
of Holland Casino Eredivisie acteren,
lag het accent daarin voor-
Tol Nederlands kampioen
LEIDEN - Luitenant-ter-zee 2
Sonja Tol heeft de degenfinale
van het Nederlands kampioenschap
gewonnen. In een zaal
van het Holiday Inn hotel in
Leiden versloeg de marineofficier
met gemak haar tegenstandster
Timandra de la Fontaine
met 15-5. Florettiste Indra
Angad-Gaur haalde onverwacht
de finale niet. Zij verloor
teleurstellend in de halve eindstrijd
van Saskia van Erven, die
op haar beurt nipt de finale
verloor van de pas 16-jarige
Djinn Geurts.
Voor Sonja Tol liep het NK op
rolletjes. Achtereenvolgens versloeg
zij Lorenza Colzato (15-
4), Hairy Engelenburg (15-3) en
Nicolette Kok (15-6), alvorens
in de finale korte metten te
maken met Timandra de la
Fontaine. “Het ging lekker
vandaag, maar je moet toch altijd
heel geconcentreerd blijven.
Mijn tegenstandsters hebben
niets te verliezen op zo’n
NK en loeren op een kans om
mij te verrassen”, zei Sonja Tol
na afloop ontspannen. “Als je
verslapt kan je het heel moeilijk
krijgen. Gelukkig bleef ik
goed scherp en heb ik gewoon
gedaan wat van mij verwacht
wordt: Nederlands kampioen
worden”.
Indra Angad-Gaur baalde van
haar prestatie. Er wordt terecht
van mij verwacht dat ik hier op
een professionele wijze de
strijd om het Nederlands kampioenschap
aan ga; dat ben ik
aan mijn stand verplicht.”●
al op teamgeest kweken. Met
succes, want hoewel er individueel
nog wel wat te verbeteren
valt, knokte Oranje tegen de Britten
als één man. Peters toonde
zich na afloop dan ook een tevreden
man. “We liggen goed op
koers en zijn in het algemeen genomen
tot goed voetbal in staat”,
concludeerde de luchtmachtadjudant
van de Koninklijke Militaire
Academie in Breda. ”We
moeten alleen de rust nog zien
te vinden om een wedstrijd bij
een voorsprong rustig uit te spelen.
Dat die ontbreekt, komt door
een gebrek aan automatismen,
het gevolg van nog te weinig
samenspel. Overigens vind ik dit
eerder logisch dan zwak.”
De eclatante Nederlandse zege
moet echter voor een deel ook
worden toegeschreven aan het
onverwacht zwakke spel van de
tegenstander die de Kentish
Challenge Cup de laatste twee
Links: De Nederlandseaanval
brengt de
Britse keeper
Burton in het
nauw.
Rechts: Ondanks
hun verbeten
inzet
wisten de Britten
het de Nederlanders
niet
echt moeilijk te
maken.
jaar won. Waarmee overigens
niks is afgedaan aan de prestatie
van het Nederlands militair elftal.
Waarom Engeland vorige week
op het boerenkoolveld van de
vereniging VUC zo (onthutsend)
zwak voor de dag kwam, zal wel
voor altijd een raadsel blijven.
Voordat de paar honderd toeschouwers,
onder wie minister
Henk Kamp, secretaris-generaal
drs. Ton Annink en luchtmachtbevelhebber
luitenant-generaal
Dirk Starink, goed en wel op
hun plaats zaten, leidde Oranje
al met 1-0 door een doelpunt van
Koen Baakman, wachtmeester
bij de Koninklijke Marechaussee.
Kennelijk aangeslagen door de
vroege achterstand slaagden de
Engelsen er niet in wat terug te
doen. Van hun rats boem boerenkoolvoetbal
had Nederland weinig
te duchten. Sterker nog, zonder
zelf de sterren van de hemel te
Wielerploeg tast mis
ROOSDAAL - Vol goede moed
stond de militaire wielerploeg
aan de start in het Belgische
Roosdaal-Pamel, niet ver van
Meerbeke, waar de Ronde van
Vlaanderen op hetzelfde moment
zou finishen. Niet alleen
kopman wachtmeester (KMar)
Martijn Alberts voelde zich sterk,
dat gold ook voor wegkapitein
kapitein der mariniers Jelle Coen
Bijlsma en de overige renners.
Onder hen twee nieuwe kleppers,
huzaar-1 Neequaye Dsane,
een beloftevolle klassieke renner
en soldaat 1 Dennis Schoeren,
een jonge neo-coureur.
KMA beheerst speedmars
BREDA - Twintig deelnemende
ploegen uit heel Nederland,
waaronder twee vrouwenteams,
streden op afgelopen donderdag,
21 april, op de KMA te Breda om
het Open KL Kampioenschap
Speedmars. Niet alleen hield de
KMA voor de vierde maal het
kampioenschap, ook pakte zowel
het vrouwen- als het mannenteam
de winst.
Cadet-sergeant Carla Roeleveld
was tevreden over de race: “We
zijn bij elkaar gebleven en hebben
de wedstrijd echt als team
gelopen.” Met vier overwinningen
uit vier wedstrijden was het
KMA-herenteam overigens onge-
Bij het ingaan van de finale
reed een kopgroep met Belgen
en één Deen weg. Alberts, noch
Bijlsma kon volgen. Ook een latere
poging van Alberts, om alsnog
met een ploegje achtervolgers
terug te rijden, leverde niets
op.
De kopgroep reed steeds verder
weg. De Belg De Heener wist
uiteindelijk te winnen, door in
de laatste ronde min of meer
‘fietsles’ te geven aan de concurrentie.
In de pelotonssprint wist
Martijn Alberts een bescheiden
23e prijsje te bemachtigen.●
slagen. Ploeglid en medeorganisator
Cadet-sergeant Erwin
Schuurbiers: ”Ik kneep hem echt
bij het vier kilometerpunt, omdat
we toen acht seconden achter lagen
op het schema van de beste
tijd neergezet door het 17 Painfbat.
Door training en presteren
als team doken we alsnog dertien
seconden onder de beste
tijd.” Foto: Marcel Kerstens
Uitslag NMK Speedmars mannen 1.
KMA 24.54 min 2. 17 Painfbat GFPI
25.07 min 3. 42 Tkbat 26.07 min
Uitslag NMK Speedmars vrouwen
1. KMA 17.26 min 2. Genie (Wezip)
19.33 min●
spelen controleerde Oranje de
wedstrijd. En wanneer doelman
wachtmeester Emile Aalbers al
in de problemen raakte, dan
toonde hij zich een prima keeper.
Evenals zijn Engelse collega
Burton trouwens, die deed wat
mogelijk was.
In de 27ste minuut tilde Nederland
de score na een snelle
aanval over de rechterflank naar
2-0, via een mooie intikker van
wachtmeester 1 Maikel Hilster.
Al met al lieten de on-Brits verdedigende
Engelsen zich in de
eerste helft tamelijk makkelijk in
de luren leggen. Op slag van rust
leidde dat zelfs tot 3-0 door opnieuw
Hilster.
PARIJS
Het pleitte voor de Engelsen
dat ze de score na de thee met
werkvoetbal een draaglijker aanzien
probeerden te geven. Met
Koen Baakman als één van de
drijvende krachten liet het op
een solide verdediging en een
goed middenveld steunende Nederland
echter moeiteloos overeind.
Na een fraaie dieptepass
bezorgde Hilster Nederland in
de 62ste minuut met zijn derde
goal zelfs de ongekende luxe van
4-0. Hoezeer de Engelsen ook
streden, de eretreffer bleef achterwege.
Terecht, want hun aanval
stelde weinig voor.
Volgend jaar mogen de Britten,
die geen kans meer maken op de
Kentish Cup, zich proberen te revancheren.
Mogelijk gebeurt dit
in Frankrijk, dat na een afwezigheid
van bijna twintig jaar heeft
aangegeven weer te willen meedoen.
De Fransen hebben zelfs
voorgesteld het toernooi volledig
in Parijs te organiseren.●
Selectie Nederland: Wachtmeester
Emile Aalbers (KMar),
eerste-luitenant Jeroen Bakker
(KLu), sergeant Mikel de Windt
(KL), sergeant Sander Poll (KL),
marechaussee 1 Niels Dolstra,
wachtmeester Joop van Dijk
(KMar), marechaussee 1 Rachid
Koraichi, sergeant Twan Relou
(KLu), wachtmeester 1 Maikel Hilster
(KL), wachtmeester Koen
Baakman (KMar), sergeant C. van
Woerkum (kl), tweede-luitenant
Joël Titaley (KL), wachtmeester
Diego Berghuis (KMar), wachtmeester
Johan Hamstra (KMar),
soldaat Rajesh Chotkan (KL),
wachtmeester Danny Kruisselbrink
(KMar), wachtmeester Peter
van der Hoeven (KMar), marechaussee
2 Kevin Liefhebber.●
DEKAATJES
heten de gratis advertenties in de Defensiekrant.
De tekst van een Dekaatje mag niet langer
zijn dan veertig woorden en kan alleen
schriftelijk of per e-mail worden ingediend.
Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De
redactie is niet verantwoordelijk voor de
inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing.
Op de envelop of in de e-mail graag
‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden
ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus
20701, 2500 ES Den Haag of defensiekrant@
mindef.nl, onder vermelding van naam, adres,
woonplaats eventueel telefoonnummer,
onderdeel en registratienummer.
WONINGEN
Te koop: Havelte, Dennenlaan 26, tussenwoning,
berging. Ind.: entree, toilet, woonkamer, keuken, inloopkast.
1e verd.: 4 slaapkamers, badkamer met
ligbad, douche en toilet,. Vlizotrap naar bergzolder
met mogelijkheden slaap-/werkkamer. Aangelegde
tuin met achterom. Vr.pr. N 179.000,- k.k. Inf: 0521
- 34 72 17 of 06 - 215 857 56 of internet
www.fehse.nl .
Te koop: Harderwijk, Gruttomeen 140, eengezinswoning
met 5 kamers. Hal tussen woning en aangebouwde
stenen garage. Aangelegde tuin met steiger
aan vijverpartij. Ligging en uitzicht maken dit object
bijzonder. Vr.pr. N 229.000,- k.k. Inf.: 06 - 531 357
92. Zie www.funda.nl. postcode 3844 ZJ.
Te koop: Amersfoort, wijk Nieuwland, appartement
100 m 2 . Bjr 1999. Ind.: gang, werkhok, toilet, badkamer,
2 slaapkamers, woonkamer met uitbouw (vh
3e slaapkamer), keuken v.v. app. Balkon 7 m 2 op Z.
aan het water. Vr.pr. N 224.000,- k.k. Inf.: 033 - 480
48 18.
Te koop: Breda: Sophiastraat 41, 4-kamerappartement,
150 m 2 , afgesloten parkeerplaats. Gunstig gelegen
op loopafstand binnenstad, LMA en station. Bjr
2000. Ind. Entree, hal, toilet, woonkamer, 3 slaapkamers,
badkamer, inloopkast, (bij)keuken, balkon div
bergruimtes. Vr.p. N 415.000 k.k. Info www.mfvastgoed.nl
Te koop: Breda, Sophiastraat 63, 4-kamerappartement
in centrum. Valkenburgpark om de hoek. Nabij
NS station. Eurotoren bereikbaar in 10 minuten.
Woonkamer 77 m 2 , 3 slaapkamers, badkamer,
gastenbadkamer, Siemens-keuken, loggia op Z. Zie
www.funda.nl
Te koop: Breda, Kapelstraat 106, vrijstaande villa,
210 m 2 . Inpandige garage 20 m 2 , onder architectuur
aangelegde tuin. Bjr 1968. Perceel 1.000 m 2 . Ind.:
entree, toilet, woonkamer, werk-/slaapkamer, eetkeuken,
bijkeuken. 1e verd.: 3 slaapkamers, badkamer,
zolderberging. Vr.pr. N 645.000,- k.k. Inf.:
www.westenburg.nl .
Te koop: Eindhoven, Generaal van Teynstraat 44, 3kamerappartement
gelegen op 2e woonlaag van in
totaal 3 hoog. Goed onderhouden, berging beneden.
10 km van kazerne Oirschot. Inh. 180 m 3 , opp.
70 m 2 . Vr.pr. N 147.000,- k.k. Tel.: 06 - 254 487 26.
Te koop: Oosterhout, Dommelbergen Noord, eengezinswoning.
Ind.: entree, toilet, woonkamer met
schuifpui, keuken. 1e verd.: 3 slaapkamers, badkamer.
2e verd.: bergzolder, hobby/ slaapkamer. Berging
aan voorzijde. Aangelegde tuin ZW. Nabij winkelcentrum
en scholen. Vr.pr. N 199.750,- k.k. Inf.:
06 - 502 367 82.
Te koop: Houten, Rotstuin 16, herenhuis met uitzicht
op park en plas. Buitenkans als u mooi wilt wonen
op korte reisafstand van Gen. Knoop- of Kromhoutkazerne.
Vr.pr. N 319.000,- k.k. Details op:
www.dimo.nl of www.eigenhuis.nl . Bezichtiging: 06
- 380 623 09.
RECREATIE
Te huur: Rekem, België, geheel vrijstaande 4-persoons
vakantiebungalow, 8 km van Maastricht. Volledig
ingericht, incl. ktv, 2 slaapkamers. Veel privacy.
Goede fiets- en wandelmogelijkheden. Parkeren
voor de deur. Geen huisdieren toegestaan. Inl.: 06 -
477 617 63.
Te huur: Vakantiewoning met zwembad in ZW
Frankrijk. Zie voor bijzonderheden: http://www.gitemagnoac.com.
Vanaf 3 september: 3 weken huren =
2 betalen. Reacties: gsuanet@casema.nl of 06-223
835 59 na 18.00 uur.
REÜNIE
Lokaal ‘de Bieb’ was de ontmoetingsplaats voor defensiepersoneel
en inwoners van Steenwijk e.o. Vanwege
het 20-jarig bestaan willen wij een feest organiseren
om al deze bezoekers bij elkaar te brengen.
We hebben echter geen idee hoe iedereen te benaderen.
Herkent u ‘de Bieb’ en wilt u deelnemen aan
deze reünie neem dan contact op met Henk Rutten,
email: henk@henkenamy.demon.nl●

28 april 2005 | Pagina 16
ROB DE WIJK: WESTERSE SUPERIORITEIT DOET ER NAUWELIJKS TOE BIJ
MILITAIRE INTERVENTIES
THE ART OF MILITARY COERCION
DEN HAAG - “Waarom de westerse
militaire superioriteit er bij
militaire interventies nauwelijks
toe doet?”. Zo luidt de intrigerende
ondertitel van het boek The Art of
Military Coercion dat is verschenen
van de hand van professor Rob de
Wijk.
De vraag stellen is hem beantwoorden.
De Wijk windt er in zijn
nieuwe publicatie traditiegetrouw
geen doekjes om. Oorzaken zijn
volgens hem onder meer te weinig
basiskennis bij politici van zaken
als machtsinstrumenten in de buitenlandse
politiek, van de krijgsmacht
in z’n algemeenheid en militaire
doctrines in het bijzonder, en
ook de uiteenlopende transatlantische
inzichten bij de vraag hoe militaire
kracht dient te worden ingezet.
Al die aspecten leiden volgens
de auteur in veel gevallen
tot een weifelachtige
inzet van
militaire middelen die
alleen al daarom bij
voorbaat gedoemd is
te mislukken.
Consistentie in zijn
boodschap kan De
Wijk - directeur van
het Clingendael Centre
for Strategic Studies,
hoogleraar aan de KMA en hoogleraar
Strategische Studies aan de
Universiteit Leiden - niet worden
ontzegd. Want reeds in 2001 (zie
Defensiekrant editie 6 2001) en de
jaren daarna waarschuwde hij voor
de gebrekkige kennis die politici en
beleidsmakers hebben van de
krijgsmacht. “En sinds die tijd is
het er niet beter op geworden”,
Defensiekrant 25 jaar geleden
In de Defensiekrant van 24 april
1980 stond op de middenpagina’s
een verslag van het bezoek dat de
ministerraad aan de marine
bracht. Het is immers een goed gebruik
dat ieder kabinet eens een
dagje met de marine mee gaat varen.
Het vrijwel volledige kabinet
was die dinsdag daarrvoor te gast
geweest op het eskader van de Koninklijke
marine. Helaas moesten
premier Van Agt en minister van
Buitenlandse zaken Van der
Klaauw verstek laten gaan, omdat
zij op staatsbezoek in Indonesië
waren.
Twee van de eskaderschepen de
‘Tromp’ en het S-fregat ‘Hr.Ms.
Callenburgh’ waren die ochtend
IJmuiden binnengevaren om daar
de genodigden aan boord te nemen.
‘s Maandags was het eskader, dat
verder bestond uit het bevoorradingsschip
Hr.Ms. Poolster en de
onderzeebootjager Hr.Ms.
Drenthe, al uit Den Helder vertrokken.
Deze dag was tevens de eerste
dag van de eskaderreis naar een
oefengebied ten zuidwesten van
Portugal, die tot 14 mei zou duren.
Een druk programma al met alvoor
de ministers, de staatssecretarissen
en hun partners, maar in ieder
geval wel een dagje in rustig
vaarwater.
’s Ochtends kreeg men een briefing
over het reilen en zeilen van
het eskader, en hierna werd de gelegenheid
geboden om een rondleiding
te maken over het schip
zelf. Natuurlijk mocht ’s middags
het gebruikelijke nasi-goreng buffet
aan boord niet ontbreken. Met
veel enthousiasme werd hier dan
ook graag gebruik van gemaakt. De
‘blauwe hap’ smaakte iedereen dan
ook voortreffelijk. Hoogtepunt van
de dag echter, was het aanschouwen
van een bevoorradingsoperatie
tussen de Poolster en de Tromp
en de Callenburgh. Minister Scholten
en zijn echtgenote werden per
Lynx overgevlogen naar de Callenburgh,
waar staatssecretaris Van
Eekelen en secretaris-generaal hen
beiden stonden op te wachten.
Voor mevrouw Scholten was dit alles
nieuw. Zij had nog nooit met
een schip meegevaren. Wel had ze
eerder de doop verricht van her
S-fregat Philips van Almonde.
De dag werd afgesloten met
vliegdemonstraties van een Atlantic
en een Neptune en met een geweldige
demonstratie van het
Korps Mariniers die met hun landingsvaartuigen
het spreekwoordelijke
schuim deden doen opspatten.
Na het ‘afmeren’ in Den Helder
waar de Commandant der Zeemacht,
schout-bij-nacht J.H.B.
Hulshof de ministeriële gasten
ontving, kon het eskader daarna
pas écht aan de reis naar het zuiden
beginnen. F.L.●
NIEUWSBEELD
meent hij. “In de loop
van de jaren negentig
heeft een groot aantal
politici met kennis van
de Defensie-organisatie
de Kamer verlaten,
en je ziet dus dat die
expertise helaas bijna
helemaal is weggeëbd”.
De auteur kraakt een
harde noot als het gaat
om de houding van wat hij noemt
‘westerse liberale democratieën die
vaak meten met twee maten’. Aan
de ene kant zien die landen zichzelf
als voorvechters van vrijheid en
democratische waarden (en bevechten
ze elkaar niet), aan de andere
kant komen ze om ideologische redenen
en zelfbelang wel tussenbeide
in conflicten elders ter
wereld. ‘Hoe zouden wij het vinden
als China, na jarenlang te hebben
toegekeken naar de patstelling in
Noord-Ierland tussen protestanten
en katholieken, plotseling militair
zou interveniëren?’, zo vraagt de
Wijk zich af.
Zoals de De Wijk op de beeldbuis
in staat is gecompliceerde zaken
voor iedereen begrijpelijk uit te leggen,
zo helder is ook zijn boek.
Korte zinsbouw en het noemen van
talloze praktijkvoorbeelden lijken
deze publicatie toegankelijk te maken
voor een breder publiek. Overzichten
van diverse militaire interventies
(mislukt of niet mislukt) en
van zogeheten ‘black holes’ (door
criminele organisaties gedomineerde
onbestuurde en onbestuurbare
gebieden over de gehele wereld)
maken het een meer dan lezenswaardig
geheel.
The Art of Military Coercion (Why
the West’s Military Superiority Scarcely
Matters’) is verkrijgbaar in de
boekhandel, prijs 35,- euro ISBN
905330424X. Tekst: Paul Hager●
Mariniersmuseum terug in de tijd
ROTTERDAM - Terwijl heel Nederland
straks uitgebreid stilstaat
bij de vrolijke meidagen van 1945,
toen er een einde kwam aan de
donkere dagen der bezetting, richt
het Mariniersmuseum de blik op
de meidagen van 1940, dit jaar 65
jaar geleden. De marinier van toen
vertelt nu over hoe het was, toen
rondom de brug.
Inmiddels kapitein der Mariniers
bd Loontjes is dinsdag 10 mei te
gast in het Mariniersmuseum aan
de Wijnhaven, op een plek zo
dichtbij de brug, dat iedere marinier
van toen er nog steeds kippenvel
van krijgt. De locatie Wijnhaven
is dan ook niet voor niks een van
de symbolen voor de band tussen
Rotterdam en het Korps Mariniers.
Hij zal die ochtend vertellen over
zijn eigen belevenissen tijdens de
meidagen van 1940, de tijd ervoor,
toen hij net in dienst was gekomen
en werd opgeleid in de Oostpleinkazerne
en de tijd erna. Het verhaal
van Loontjes begint precies
om 11.00 uur. Voorafgaand is er
voor alle deelnemers koffie of thee.
Belangstellenden zijn vanaf 10.30
uur welkom. Na afloop van het
relaas bestaat de mogelijkheid te
lunchen in het museum (kosten
N 7,50 pp). Na de lunch wordt een
indrukwekkende film over de
Tweede Wereldoorlog vertoond.
Reserveren van plaatsen en lunch
tot 7 mei a.s. op telefoonnummer
010 4129600. www.mariniersmuseum.nl●
Defensie Evenementenkalender
De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender Open Dagen
vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen: evenementen
29 april: Inloopdag 13 Gemechaniseerde Brigade, Oirschot
30 april: Relatieconcert Fanfare Korps Bereden Wapens KL, Gouda
2 mei: Feest: ‘lente in bevrijd Nederland’, Delft
3 mei: Jeugdactiviteit: ‘Prinses Ardoenja is verliefd’, Arnhem
3 mei: Friese Elfsteden Wandeltocht; Leeuwarden e.o.
3-8 mei: Meivakantie: Open Cockpitdagen, Soesterberg
5 mei: Defilée, Ede
5 mei: Taptoe, Apeldoorn
7 mei: Herdenking, Dubbeldam
7 mei: NK-luchtgeweer-schieten, Apeldoorn
8 mei: Zondagmiddaglezing, Rotterdam
8 mei: Bevrijdingsfeest, Delft
8 mei: Parade intocht, Apeldoorn
Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Nieuws’
op de link Defensie Evenementenkalender. Voor veel medewerkers van
Defensie ook bereikbaar via intranet.●
Luitenant-kolonel Frits van Dooren heeft woensdag 20 april in Naarden de zendapparatuur van Adam Curry teruggegeven aan de radiomaker en
zijn crew. De apparatuur is gebruikt voor het live uitzenden van Radio Veronica op Camp Smitty in Irak. Curry & The Crew, bestaande uit Michiel
Veenstra, Alexander Stevens en Arend Langenberg, verzorgden van 16 tot 20 februari 2004 tijdens Operation Iraqi Sunrise een week lang een
radioprogramma vanuit Irak.Foto: Hennie Keeris
Colofon
De Defensiekrant is een wekelijkse
uitgave van de directie Voorlichting
van het Ministerie van Defensie.
bestemd voor het gehele Defensiepersoneel.
Hoofdredactie:
drs. Bert van Elk
Eindredactie:
Evert Brouwer
Redactie:
Jack Oosthoek, Monique van Rijen-
Bos en André Twigt
Bladmanager:
Hans van Zwet,
algemeen hoofdredacteur
Foto’s:
Hennie Keeris, Peter Wiezoreck
(staffotografen), CAVDKM e.a
Redactiesecretariaat en
administratie: Marianne Beck
Telefoon: (070) 318 83 26, via het
militaire net: 501, tst. 88326
Fax (070) 318 74 32
Defensiesite: www.mindef.nl
E-mail: defensiekrant@mindef.nl
Bezoekadres: Kalvermarkt 38,
2511 CB Den Haag
Postadres: Postbus 20701, 2500 ES
Den Haag, MPC 58B
De inhoud van de artikelen in de
Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs
de mening van de
minister van Defensie of de
krijgsmachtleiding weer te geven.
Ingezonden brieven dienen
betrekking te hebben op eerder in de
Defensiekrant geplaatste artikelen.
Zij geven uitsluitend de mening van
de inzender weer en kunnen door de
redactie worden bekort.
Overname van artikelen of delen
daarvan is alleen toegestaan met
toestemming van de redactie.
Aan rechtspositionele informatie kan
geen recht worden ontleend. Deze
informatie wordt in algemene
bewoordingen en met terzijde laten
van details weergegeven.
Voor volledige informatie wordt
verwezen naar de officiële stukken.
Oplage: 45.000
Abonnementen:
Per jaar N 13,61. Voor het buitenland
N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie
Defensiekrant (zie boven), in
het geval van een dienstabonnement.
Particuliere abonnees kunnen zich opgeven
bij: Abonnementenland, postbus
20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39
39, waarna een acceptgirokaart wordt
toegezonden.
Adreswijziging:
Het verdient aanbeveling adreswijzigingen
vroegtijdig en uitsluitend
schriftelijk op te geven; het kost enkele
weken voor het nieuwe adres in het
verzendbestand is opgenomen.
Layout:
Theo Olsthoorn (UnitedGraphics,
postbus 659, 2700 AR Zoetermeer)
Druk:
Tijl Offset, Zwolle
ISSN: 0167-0808