Onderzoek van het Onderwijsblad
Onderzoek van het Onderwijsblad Onderzoek van het Onderwijsblad
werken. Hun salaris is bij hetzelfde hboopleidingsniveau gemiddeld beter dan dat van vrouwen die deeltijd werken buiten het onderwijs. Voor mannen is het omgekeerd. Met een hbo-diploma op zak betalen bedrijven mannen gemiddeld veel beter, zowel deeltijders als fulltimers. Economen hebben daarom wel eens een fulltime-bonus voor leraren bepleit. Maar wanneer de politieke partijen willen dat er meer mannen voor de klas komen, moeten ze toch echt naar de salarissen gaan kijken. Wie nog hoop heeft dat de crisis zorgt voor meer mannen op de opleidingen, komt bedrogen uit. In de Verenigde Staten, waar de werkloosheid groter is en de crisis eerder heeft ingezet, zien ze tegen alle verwachtingen in niet meer jongens op de lerarenopleidingen. 3. Steeds minder jongens halen de pabo Het aantal jongens dat naar de pabo gaat schommelt al jaren rond de 1.400. Dat is zo’n 15 procent van het totaal. De laatste jaren haalt iets minder dan de helft de eindstreep. Natuurlijk stoppen tijdens de pabo ook meisjes, maar van de meisjes haalt nog steeds ruim 70 procent een papiertje. Zijn er bij het eerste jaar nog vijftien jongens op de honderd pabostudenten, bij de diploma-uitreiking staan er nog maar tien jongens naast negentig meisjes te feesten. De komende jaren zullen daarom nog meer meiden instromen dan voorheen. En dat terwijl jaar in, jaar uit van alles wordt ondernomen om de pabo aantrekkelijker te maken voor jongens, zoals het programma ‘paboys’. Het wil dus gewoon niet lukken. Jongens haken af omdat ze verplichte stages in kleuterklassen niet waarderen en het hoge knutselgehalte ze irriteert. Wil de pabo mannen lokken? Dan moet het programma toch radicaler worden aangepakt. 4. Voor de kwaliteit van het onderwijs maakt de feminisering niet uit Het doet het leuk in de media, maar ‘het jongensprobleem’ bestaat niet. De verjuffi n g van de school zou slecht zijn voor de tere jongensziel. En soms wordt er verwezen naar het feit dat steeds meer meisjes havovwo doen en jongens achterblijven. Maar dat is simpelweg het gevolg van het gegeven dat meisjes hun onderwijsachterstand razendsnel hebben ingelopen. Er zijn geen aanwijzingen dat jongens nu vaker uitvallen 59% gestart 2003-2004 1428 afgestudeerd 2006-2007 839 54% gestart 2004-2005 1460 afgestudeerd 2007-2008 789 52% gestart 2005-2006 1310 afgestudeerd 2008-2009 681 dan vroeger. Dat deden ze al en doen ze nog steeds. Onderzoek uit binnen- en buitenland laat zien dat de onderwijskwaliteit niet lijdt onder de verjuffi ng. Het meeste onderzoek komt uit Nederland en Vlaanderen, omdat daar de vervrouwelijking het hardst gaat*. H *) Zie onderzoek van: Marjolein Rietveld van Windesheim Flevoland; Greetje Timmerman en Mineke van Essen van de Rijksuniversiteit Groningen; Jessy Siongers van de Vrije Universiteit Brussel; en Anton Derks en Hans Vermeersch van Vrije Universiteit Brussel. Steeds minder jongens op de pabo halen de eindstreep 49% 49% gestart 2006-2007 1441 afgestudeerd 2009-2010 705 gestart 2007-2008 1209 afgestudeerd 2010-2011 588 6 oktober 2012 Onderwijsblad15 15
Het vrouwenteam: ‘We missen de mannen’ Dat er tegenwoordig vrijwel uitsluitend juffen voor de klas staan, is niet nieuw. Op steeds meer scholen bestaat het team zelfs uit louter vrouwen. Er moeten meer mannen in het onderwijs, vinden de politieke partijen. We zochten een vrouwenteam op in Nieuwegein. Wat vinden zij ervan? “Ik zou mijn bovenbouwjongens echt een meester gunnen.” Tekst Gaby van der Mee Beeld Rob Niemantsverdriet Het oogt als een gemoedelijke, knusse school waar de contacten informeel zijn. Tussen de middag worden er nog veel kinderen van de Schakel in Nieuwegein opgehaald door moeders met en zonder hoofddoekje. Dat er in het team geen meesters zitten, valt eigenlijk helemaal niet op. Het gaat goed, de resultaten zijn bovengemiddeld, in juni kregen ze het vignet van ‘de gezonde school’. Er werken tien vrouwen voor zes groepen. Alles wordt er voor de leerlingen uit de kast getrokken, alleen 16 Onderwijsblad15 6 oktober 2012 de meesters ontbreken. “Kunnen we zonder ze”, vraagt directeur Ingrid Bleijenberg aan haar collega’s. In de personeelskamer zitten de vrouwen aan tafel achter hun broodtrommeltje. “Ja”, zeggen ze in koor. Maar vervolgens vindt iedereen dat het voor de kinderen en voor het team mooi zou zijn als er ook mannen waren. De laatste meester ging in 2009 met pensioen, een aantal juffen die al wat langer op de Schakel werken, hebben dat nog meegemaakt. De sfeer was toen toch anders. Britt Reinsma, die er nu tien jaar werkt, herinnert zich dat meesters minder over thuis praatten. “Veel minder dan wij deden.” “Wel als ze onder elkaar waren, hoor”, zegt
- Page 1: Het jongensprobleem bestaat niet He
- Page 5 and 6: Directeur Ingrid Bleijenberg: “De
werken. Hun salaris is bij <strong>het</strong>zelfde hboopleidingsniveau<br />
gemiddeld beter dan dat<br />
<strong>van</strong> vrouwen die deeltijd werken buiten <strong>het</strong><br />
onderwijs. Voor mannen is <strong>het</strong> omgekeerd.<br />
Met een hbo-diploma op zak betalen bedrijven<br />
mannen gemiddeld veel beter, zowel<br />
deeltijders als fulltimers. Economen hebben<br />
daarom wel eens een fulltime-bonus voor<br />
leraren bepleit. Maar wanneer de politieke<br />
partijen willen dat er meer mannen voor de<br />
klas komen, moeten ze toch echt naar de<br />
salarissen gaan kijken.<br />
Wie nog hoop heeft dat de crisis zorgt voor<br />
meer mannen op de opleidingen, komt<br />
bedrogen uit. In de Verenigde Staten, waar<br />
de werkloosheid groter is en de crisis eerder<br />
heeft ingezet, zien ze tegen alle verwachtingen<br />
in niet meer jongens op de lerarenopleidingen.<br />
3.<br />
Steeds minder jongens<br />
halen de pabo<br />
Het aantal jongens dat naar de pabo gaat<br />
schommelt al jaren rond de 1.400. Dat is<br />
zo’n 15 procent <strong>van</strong> <strong>het</strong> totaal. De laatste<br />
jaren haalt iets minder dan de helft de eindstreep.<br />
Natuurlijk stoppen tijdens de pabo<br />
ook meisjes, maar <strong>van</strong> de meisjes haalt<br />
nog steeds ruim 70 procent een papiertje.<br />
Zijn er bij <strong>het</strong> eerste jaar nog vijftien jongens<br />
op de honderd pabostudenten, bij<br />
de diploma-uitreiking staan er nog maar<br />
tien jongens naast negentig meisjes te feesten.<br />
De komende jaren zullen daarom nog<br />
meer meiden instromen dan voorheen. En<br />
dat terwijl jaar in, jaar uit <strong>van</strong> alles wordt<br />
ondernomen om de pabo aantrekkelijker te<br />
maken voor jongens, zoals <strong>het</strong> programma<br />
‘paboys’. Het wil dus gewoon niet lukken.<br />
Jongens haken af omdat ze verplichte stages<br />
in kleuterklassen niet waarderen en <strong>het</strong><br />
hoge knutselgehalte ze irriteert. Wil de pabo<br />
mannen lokken? Dan moet <strong>het</strong> programma<br />
toch radicaler worden aangepakt.<br />
4.<br />
Voor de kwaliteit <strong>van</strong> <strong>het</strong> onderwijs<br />
maakt de feminisering niet uit<br />
Het doet <strong>het</strong> leuk in de media, maar ‘<strong>het</strong><br />
jongensprobleem’ bestaat niet. De verjuffi<br />
n g <strong>van</strong> de school zou slecht zijn voor de<br />
tere jongensziel. En soms wordt er verwezen<br />
naar <strong>het</strong> feit dat steeds meer meisjes havovwo<br />
doen en jongens achterblijven. Maar<br />
dat is simpelweg <strong>het</strong> gevolg <strong>van</strong> <strong>het</strong> gegeven<br />
dat meisjes hun onderwijsachterstand<br />
razendsnel hebben ingelopen. Er zijn geen<br />
aanwijzingen dat jongens nu vaker uitvallen<br />
59%<br />
gestart<br />
2003-2004<br />
1428<br />
afgestudeerd<br />
2006-2007<br />
839<br />
54%<br />
gestart<br />
2004-2005<br />
1460<br />
afgestudeerd<br />
2007-2008<br />
789<br />
52%<br />
gestart<br />
2005-2006<br />
1310<br />
afgestudeerd<br />
2008-2009<br />
681<br />
dan vroeger. Dat deden ze al en doen ze nog<br />
steeds. <strong>Onderzoek</strong> uit binnen- en buitenland<br />
laat zien dat de onderwijskwaliteit niet lijdt<br />
onder de verjuffi ng. Het meeste onderzoek<br />
komt uit Nederland en Vlaanderen, omdat<br />
daar de vervrouwelijking <strong>het</strong> hardst gaat*. H<br />
*) Zie onderzoek <strong>van</strong>: Marjolein Rietveld<br />
<strong>van</strong> Windesheim Flevoland; Greetje<br />
Timmerman en Mineke <strong>van</strong> Essen <strong>van</strong> de<br />
Rijksuniversiteit Groningen; Jessy Siongers<br />
<strong>van</strong> de Vrije Universiteit Brussel; en Anton<br />
Derks en Hans Vermeersch <strong>van</strong> Vrije<br />
Universiteit Brussel.<br />
Steeds minder jongens op de<br />
pabo halen de eindstreep<br />
49% 49%<br />
gestart<br />
2006-2007<br />
1441<br />
afgestudeerd<br />
2009-2010<br />
705<br />
gestart<br />
2007-2008<br />
1209<br />
afgestudeerd<br />
2010-2011<br />
588<br />
6 oktober 2012 <strong>Onderwijsblad</strong>15 15
Change language