Onafhankelijk facilitair vakblad voor kerken - KerkMagazine
Onafhankelijk facilitair vakblad voor kerken - KerkMagazine
Onafhankelijk facilitair vakblad voor kerken - KerkMagazine
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
m a g a z i n e<br />
<strong>Onafhankelijk</strong> <strong>facilitair</strong> <strong>vakblad</strong> <strong>voor</strong> <strong>kerken</strong><br />
Jaargang 2 september 2011<br />
De harde wereld van BamBam • Meliskerke: het dak zit er op • Kerktelevisie in<br />
een minuut • Zonnepanelen op het kerkdak • Vlooienplaag in Doetinchem<br />
In een bank of op een stoel
Neem nu een abonnement<br />
op Kerkmagazine!<br />
Vanaf € 19,95 per jaar.<br />
Vanaf 1 januari 2012 gaat Kerkmagazine<br />
verder als abonnementsblad. Daarmee blijft<br />
u verzekerd van onze hoge kwaliteit van<br />
de inhoud en vormgeving.<br />
Factuuradres:<br />
Naam kerk<br />
Contactpersoon<br />
Adres<br />
Postcode Woonplaats<br />
E-mailadres<br />
Handtekening<br />
m a g a z i n e<br />
<strong>Onafhankelijk</strong> <strong>facilitair</strong> <strong>vakblad</strong> <strong>voor</strong> <strong>kerken</strong><br />
m a g a z i n e<br />
<strong>Onafhankelijk</strong> <strong>facilitair</strong> <strong>vakblad</strong> <strong>voor</strong> <strong>kerken</strong><br />
Kerktelevisie in ’s Heerenhoek • Het onderhoud van zilverwerk • Intussen in<br />
Meliskerke • Draadloze microfoon? Let op! • Bed & Breakfast in de pastories<br />
De kerkruimte op de schop<br />
m a g a z i n e<br />
<strong>Onafhankelijk</strong> <strong>facilitair</strong> <strong>vakblad</strong> <strong>voor</strong> <strong>kerken</strong><br />
Jaargang 1 nummer 3 mei 2011<br />
Beamertest<br />
Negen beamers<br />
onderzocht door panel.<br />
KerkTV<br />
De toekomst van de kerk?<br />
Kerknieuws<br />
Beeld en geluid<br />
Themanummer<br />
Renkum: <strong>kerken</strong> met karakter<br />
De nieuwe koster van de Domkerk<br />
Pasen: de kerk pakt uit<br />
Perfect geluid in Nijkerk<br />
pagina 1<br />
m a g a z i n e<br />
<strong>Onafhankelijk</strong> <strong>facilitair</strong> <strong>vakblad</strong> <strong>voor</strong> <strong>kerken</strong><br />
Kopzorgen<br />
door nattigheid<br />
Deze bon kun u ingevuld opsturen naar Kerkmagazine, Postbus 209, 3770 AE Barneveld.<br />
U kunt zich ook aanmelden via de website www.kerkmagazine.nl. Of stuurt u een e-mail naar info@kerkmagazine.nl<br />
pagina 1<br />
m a g a z i n e<br />
<strong>Onafhankelijk</strong> <strong>facilitair</strong> <strong>vakblad</strong> <strong>voor</strong> <strong>kerken</strong><br />
De harde wereld van BamBam • Meliskerke: het dak zit er op • Kerktelevisie in<br />
een minuut • Zonnepanelen op het kerkdak • Vlooienplaag in Doetinchem<br />
In een bank of op een stoel<br />
211093-<strong>KerkMagazine</strong>-1-4.indd 1 01-09-2011 12:51:53<br />
Kerkmagazine houdt kerkrentmeesters, kerkvoogden, beheerders en kosters op de hoogte over ontwikkelingen op gebied van onderhoud,<br />
inrichting, verbouwing, techniek, licht en geluid, muziek etc. Actueel, professioneel en met kennis van zaken.<br />
“… mijn complimenten <strong>voor</strong> uw nieuwe Kerkmagazine. Het ziet er verzorgd uit, de onderwerpen zijn zeer nuttig, de schrijfstijl erg prettig.”<br />
Een lezer uit Utrecht<br />
Voor een gering bedrag ontvangt u vier keer per jaar Kerkmagazine. Het basisabonnement bevat 2 exemplaren. Wilt u meer exemplaren,<br />
dan is dat ook mogelijk.<br />
Ja, wij nemen een abonnement op Kerkmagazine, zoals hieronder aangekruist.<br />
4x per jaar 2 exemplaren. Abonnementsprijs € 19,95 incl. 6% BTW<br />
4x per jaar 4 exemplaren. Abonnementsprijs € 29,95 incl. 6% BTW<br />
4x per jaar 6 exemplaren. Abonnementsprijs € 39,95 incl. 6% BTW<br />
Anders, nl.: 4x per jaar …… exemplaren (veelvoud van 2). Basistarief € 19,95 + € 10,00 per 2 exemplaren extra incl. 6% BTW.<br />
Kerkmagazine – onafhankelijk <strong>facilitair</strong> <strong>vakblad</strong> <strong>voor</strong> <strong>kerken</strong><br />
Bezorgadres:<br />
Idem als factuuradres<br />
!<br />
Indien anders dan factuur adres, bezorgadres hier opgeven:<br />
Naam kerk<br />
Contactpersoon<br />
Adres<br />
Postcode Woonplaats<br />
Insite Media Postbus 209, 3770 AE Barneveld, T 0342 42 11 55<br />
www.insitemedia.nl, info@insitemedia.nl, KvK 08122654<br />
Jaargang 2 september 2011
Inhoud<br />
4<br />
Zonnepanelen<br />
Duurzaamheid is een<br />
trend en <strong>kerken</strong> doen<br />
mee. In Schoondijke<br />
en Heerenveen staan<br />
zonnepanelen op het<br />
kerkdak. Protestants<br />
Colmschate/<br />
Schalkhaar is hard op weg ‘de groene<br />
gemeente van Deventer’ te worden.<br />
Meliskerke<br />
Eind augustus staan er<br />
grote hekken rondom<br />
de oude Odulphuskerk<br />
op Meliskerke.<br />
Volgende week komen<br />
de bouwvakkers terug<br />
van vakantie en wordt<br />
het werk hervat.<br />
Jaargang 2 – nr. 3<br />
September 2011<br />
Kerkmagazine verschijnt viermaal<br />
per jaar en wordt verspreid<br />
onder kerkrentmeesters, kosters,<br />
beheerders etc. in alle <strong>kerken</strong> in<br />
Nederland.<br />
Eindredactie Kees Posthumus<br />
Medewerkers in dit nummer<br />
Korstiaan van Vliet, Margot C.<br />
Berends<br />
Bam! Bam!<br />
Een beschadigde zerkenvloer restaureren?<br />
Natuurstenen ornamenten opnieuw aanbrengen?<br />
Desnoods een Mariabeeld ombouwen tot een<br />
Jezusbeeld? Welkom in de wondere en keiharde<br />
wereld van BamBam.<br />
09 Bijenhof<br />
12<br />
22<br />
Vormgeving<br />
Paul Huizinga – Helderblauw,<br />
Barneveld<br />
www.helderblauw.nl<br />
Foto omslag<br />
Christusbeeld op de <strong>voor</strong>malige<br />
Fatimakerk (foto: Margot Berends)<br />
Advertentie exploitatie<br />
Adtel<br />
Willem Swart<br />
In het hele land<br />
<strong>voor</strong>ziet Bijenhof<br />
interieur <strong>kerken</strong> van<br />
nieuw meubilair.<br />
Banken of stoelen,<br />
tafels, liturgisch<br />
meubilair en zelf een<br />
ergonomisch inklapbare kerkbank.<br />
Kerkennieuws<br />
Elk kwartaal brengt<br />
Korstiaan van Vliet<br />
u in zijn veelgelezen<br />
rubriek Kerkennieuws<br />
op de hoogte van<br />
alles wat er speelt<br />
rond de Nederlandse<br />
kerkgebouwen.<br />
T 0592 273 451<br />
E Swart@adtel.nl<br />
Druk<br />
Scholma Druk, Bedum<br />
Uitgever<br />
Insite Media<br />
Postbus 209<br />
3770 AE Barneveld<br />
T 0342 42 11 55<br />
E kerkmagazine@insitemedia.nl<br />
I www.kerkmagazine.nl<br />
KvK 08122654<br />
Kerktelevisie<br />
pagina 3<br />
Breekt u op<br />
zaterdagochtend een<br />
been en wilt u op<br />
zondagochtend toch de<br />
kerkdienst meemaken?<br />
In principe kan dat. De<br />
kerkbeheerder komt<br />
langs, binnen een minuut is de aansluiting<br />
geregeld.<br />
27 Kerkbeheer actueel 32<br />
Duurzame verwarming<br />
<strong>voor</strong> de Haarlemse Sint<br />
Bavo, een prijs <strong>voor</strong> de<br />
ledenregistratie van de<br />
PKN, acquisitiefraude<br />
treft ook <strong>kerken</strong> en<br />
de vlooienplaag in<br />
Doetinchem.<br />
Niets uit deze uitgave mag worden<br />
verveelvoudigd en/of openbaar<br />
worden gemaakt door middel van<br />
druk, fotokopie, digitaal of op welke<br />
wijze dan ook, zonder <strong>voor</strong>afgaande<br />
schriftelijke toestemming van de<br />
uitgever.<br />
© 2011 – Insite Media, Barneveld<br />
18
Kerkmagazine jaargang 2, nummer 3<br />
Bam! Bam!<br />
Een beschadigde zerkenvloer restaureren?<br />
Natuurstenen ornamenten opnieuw aanbrengen?<br />
Steunberen vervangen? Een grafsteen nieuw leven<br />
inblazen? Desnoods een Mariabeeld ombouwen tot<br />
een Jezusbeeld?<br />
Margot C. Berends<br />
Foto’s: Margot Berends
BamBam Restauratie Steenhouwers<br />
uit Leiden heeft er ervaring mee. Marc<br />
de Groot – samen met Steven Janse<br />
eigenaar van het bedrijf met inmiddels<br />
vijf medewerkers – vertelt over de<br />
orderportefeuille van BamBam. En,<br />
speciaal <strong>voor</strong> Kerkmagazine, wat het<br />
bedrijf <strong>voor</strong> <strong>kerken</strong> kan betekenen.<br />
Vingertje<br />
Het meest in het oog springend is het<br />
verhaal over de Maria die tot Jezus<br />
getransformeerd werd. Dat gebeurde bij<br />
de <strong>voor</strong>malige Fatimakerk in Den Haag.<br />
Het rooms-katholieke kerkgebouw<br />
was overtollig geworden en aan de<br />
eredienst onttrokken. Daarna werd het<br />
verkocht aan de City Life Church, een<br />
pinkstergemeente die <strong>voor</strong>heen onder<br />
de naam Sionkerk bekend was. In het<br />
koopcontract had deze gemeente laten<br />
opnemen dat alle beelden uit de kerk<br />
verwijderd zouden worden.<br />
Marc de Groot vertelt: “Dat had de<br />
vorige eigenaar keurig gedaan. Maar<br />
het enorme Mariabeeld op de gevel<br />
kon niet zomaar verwijderd worden,<br />
dus dat hing er nog. Het beeld toont de<br />
verschijning van Maria aan Fatima, met<br />
een paar herders op de <strong>voor</strong>grond.<br />
Voor de City Life Church is Maria geen<br />
belangrijk persoon. Bovendien hield<br />
het beeld een wijsvinger omhoog,<br />
dat door de nieuwe gemeente als een<br />
vermanend vingertje werd ervaren. Dat<br />
past helemaal niet bij het vrolijke en<br />
blije karakter van deze kerk. Het liefst<br />
wilden ze het beeld weghalen, maar<br />
toen duidelijk werd dat er gesloopt zou<br />
worden, kwam er protest vanuit de<br />
buurt.<br />
De kerk vroeg tot twee keer toe een<br />
vergunning aan bij de gemeente,<br />
eerst om het weg te halen, daarna<br />
om er een scherm <strong>voor</strong> te hangen.<br />
Beide verzoeken werden geweigerd.<br />
Toen kwamen ze op het idee om een<br />
heel nieuw beeld te laten maken. De<br />
predikant legde die vraag aan ons<br />
<strong>voor</strong>, maar ze schrokken terug toen<br />
ze hoorden welke bedragen daarmee<br />
gemoeid waren. Wij zagen dat het<br />
beeld uit verschillende blokken<br />
bestond en stelden <strong>voor</strong> twee blokken<br />
te vervangen: het hoofd van Maria<br />
door een hoofd van Jezus, en het<br />
‘vermanende vingertje’ door een hand<br />
op het hart. Dat <strong>voor</strong>stel hebben we<br />
bij een derde vergunningaanvraag<br />
ingediend, en dat werd goedgekeurd.”<br />
Spijkervast<br />
BamBam trok beeldhouwster Fransca<br />
van Haaster aan, die gespecialiseerd<br />
is in het werken met klei. Inmiddels<br />
zijn de twee blokken vervangen. De<br />
City Life Church is tevreden met het<br />
resultaat en vanuit de buurt zijn geen<br />
verontwaardigde reacties gekomen. Het<br />
hoofd en de vingers van Maria liggen<br />
nog in de werkplaats van BamBam,<br />
maar moeten te zijner tijd spijkervast<br />
in de kerk worden opgeslagen. “Mocht<br />
een eventuele volgende gemeente<br />
Maria weer terug willen, dan kan dat<br />
altijd.”<br />
Hoogtevrees<br />
Een ander in het oog springend project<br />
is de restauratie van de toren van de<br />
Rotterdamse Laurenskerk, die volgens<br />
traditie niet door de kerk, maar door<br />
de gemeente beheerd wordt. Op<br />
grote hoogte werden de steunberen<br />
vervangen.<br />
De Groot: “Eng? Nou, de eerste keer<br />
met de lift omhoog was wel een beetje<br />
vervelend. Maar dat went. En hoewel<br />
ik op een laddertje wel hoogtevrees<br />
heb, had ik daar met al die steigers<br />
niet zo’n last van. Het is net als het<br />
werken op een groot balkon. Lastiger<br />
was de kou, de wind die om zo’n toren<br />
giert. Maar daar kun je je op kleden.<br />
De blokken steen, tweehonderd kilo<br />
zwaar, konden we ondanks onze<br />
handschoenen nauwkeurig plaatsen.<br />
Een intensieve klus, dat wel.”<br />
pagina 5<br />
“<br />
Een prachtig oud graf,<br />
met letterwerk en<br />
afbeeldingen, wordt hup<br />
in de container gegooid.
Kerkmagazine jaargang 2, nummer 3<br />
Container<br />
Wat De Groot aan het hart gaat, is de<br />
verloedering van begraafplaatsen. Hij<br />
breekt er dan ook graag een lans <strong>voor</strong><br />
en vraagt <strong>kerken</strong>, <strong>voor</strong> zover zij een<br />
kerkhof of begraafplaats onder hun<br />
beheer hebben, na te denken over het<br />
onderhoud.<br />
“We geven zoveel geld uit aan het<br />
restaureren van monumenten. In<br />
feite is een begraafplaats ook één<br />
groot monument. Maar je ziet nogal<br />
eens oude vervallen graven, verzakt,<br />
gescheurd, met omgevallen paaltjes<br />
en roestwerking waardoor er barsten<br />
ontstaan.<br />
Als een beheerder besluit om te laten<br />
restaureren, dan bestaat dat vaak uit<br />
het plaatsen van een geheel nieuwe<br />
steen. Een prachtig oud graf met<br />
letterwerk en afbeeldingen wordt<br />
dan hup in de container gegooid en<br />
vervangen. De meeste oude zerken<br />
zijn gemaakt van Belgisch hardsteen.<br />
Dat vergrijst enigszins na verloop van<br />
tijd. Vaak komt daar een granieten<br />
steen <strong>voor</strong> in de plaats, die blijft langer<br />
goed. Maar het is een heel ander<br />
soort materiaal, veel afstandelijker.<br />
Je krijgt dan een hoogglanzend, glad,<br />
gegraveerd en machinaal gemaakt<br />
zerkje. Dat heeft niets met restaureren<br />
te maken.”<br />
Kantoortje<br />
De Groot vertelt nog een andere<br />
anekdote waaruit blijkt dat beheerders<br />
van begraafplaatsen niet altijd een even<br />
groot historisch besef hebben.<br />
Een familie had aan zijn bedrijf<br />
gevraagd om een ontwerp te maken<br />
<strong>voor</strong> een nieuw graf. “Eerst ga je dan<br />
kijken wat <strong>voor</strong> stenen ernaast liggen.<br />
Je kunt wel iets geks verzinnen,<br />
maar het moet niet erg uit de toon<br />
vallen. Het viel me op dat in dat<br />
straatje alle zerken van tegels gemaakt<br />
waren. Ik vond dat wel mooi. Aan de<br />
nabestaanden stelde ik <strong>voor</strong> om daarop<br />
<strong>voor</strong>t te borduren in een iets modernere<br />
vorm. Daar waren ze enthousiast over.
Vervolgens hebben we een vergunning<br />
aangevraagd bij de beheerder, maar<br />
die werd afgewezen. Het formaat bleek<br />
niet goed, het moest kleiner. Maar –<br />
zeiden wij – alle zerken in dat rijtje<br />
zijn toch zo groot? ‘Ja, maar die gaan<br />
er allemaal uit.’<br />
Dat vind ik zo jammer: zo’n beheerder<br />
wacht gewoon tot alle rechten verlopen<br />
zijn, hoopt dan dat de familie niet<br />
reageert en huppetee, ruimt gauw die<br />
oude graven. En dan komt er zo’n<br />
standaardmaatje van 80 bij 1.80 <strong>voor</strong><br />
in de plaats. Dat is namelijk veel<br />
praktischer, daar kun je gemakkelijk<br />
met de trekker langs.<br />
Ik vind het vreemd. Voor monumenten<br />
van gebouwen gelden strenge regels,<br />
op begraafplaatsen mag van alles.<br />
Afhankelijk van iemand die in zo’n<br />
kantoortje zit, kan zomaar besloten<br />
worden om te gaan ruimen. Jammer<br />
dat er geen overkoepelend orgaan is dat<br />
het behoud van oude begraafplaatsen<br />
beter in de gaten houdt.”<br />
Vervlakking<br />
BamBam houdt van bijzondere<br />
opdrachten waarbij maatwerk geleverd<br />
moet worden. Na de kunstacademie<br />
werkte De Groot bij een paar bedrijven<br />
waar de stenen machinaal bewerkt<br />
werden. Daar ontdekte hij dat er een<br />
markt is <strong>voor</strong> opdrachten die niet in<br />
een standaardproces uitgevoerd kunnen<br />
worden.<br />
“Als er klanten kwamen <strong>voor</strong> een<br />
beetje aparte graf- of gevelsteen<br />
kregen ze het advies om toch maar<br />
een standaardmodel te kiezen, want<br />
anders zou het veel te lastig en te<br />
duur worden. Maar doordat zo’n<br />
steen machinaal bewerkt wordt, krijg<br />
je een soort vervlakking. Bij dit soort<br />
bedrijven werkt goedkoper en soms<br />
jong personeel, dat niet zelf initiatieven<br />
kan of mag nemen. De tekst wordt<br />
gestraald en niet, zoals bij ons, met de<br />
hand gehakt.<br />
Wij kunnen allerlei letters maken, ook<br />
Chinees of Russisch. Ook kunnen wij<br />
leuke creatieve elementen verzinnen.<br />
Omdat wij echt hakken, liggen de<br />
letters dieper. Poëtisch gezegd: je ziet<br />
de draaiing van de aarde ten opzichte<br />
van de zon in die letters. Ieder moment<br />
dat de zon erin schijnt heb je een ander<br />
licht- en schaduweffect.”<br />
Gevelstenen, grafstenen, steunberen of<br />
beelden: De Groot houdt van zijn vak.<br />
“Je hebt kunstenaars, beeldhouwers,<br />
die meer met de steen meebewegen. Ze<br />
gaan een beetje zus en een beetje zo<br />
met die steen mee en dan krijg je een<br />
mooi amorf geheel.<br />
Het steenhouwersvak is een heel<br />
andere discipline: je weet van tevoren<br />
precies hoe de steen eruit moet gaan<br />
zien. Ik wil die steen laten zijn wat ík<br />
ervan wil maken. Heerlijk werk!”<br />
pagina 7<br />
“<br />
Omdat wij echt hakken,<br />
liggen de letters dieper.<br />
BamBam Restauratie Steenhouwers<br />
Langegracht 70 c<br />
2312 NV Leiden<br />
(06) 54 94 23 39 / (06) 51 91 11 60<br />
Hoofd van Maria wordt hoofd van<br />
Jezus. Filmpje op:<br />
www.bambamsteenhouwers.nl
Inrichten van <strong>kerken</strong><br />
bij restauratie, renovatie en nieuwbouw<br />
Spittaalstraat 61 • 7201 EC Zutphen • 0575-52 88 03 • www.pimvandijkdesigns.nl<br />
Twintig jaar ervaring en het<br />
gebruik van gerenommeerde<br />
merken verzekeren u van<br />
het beste resultaat<br />
Geluidsinstallaties<br />
Ringleidingsystemen<br />
Kerktelefonie<br />
Presentatiemiddelen<br />
Galvaniweg 15<br />
8071 SC Nunspeet<br />
t 0341-271 000<br />
www.wesotronic.nl
pagina 9<br />
Kerken werken<br />
aan duurzaamheid<br />
Op de daken van<br />
<strong>kerken</strong> in Schoondijke<br />
en Hattem staan<br />
zonnepanelen.<br />
Heerenveen besloot<br />
onlangs tot plaatsing.<br />
Protestants Colmschate/<br />
Schalkhaar wil<br />
‘groene gemeente’<br />
worden. Landelijk<br />
streeft Kerkinactie<br />
naar elf <strong>kerken</strong> met<br />
zonnepanelen op 11-11-<br />
2011.<br />
De kerk in Schoondijke staat precies<br />
goed, met de toren in het westen en<br />
het liturgisch centrum in het oosten.<br />
Het dak is uitstekend geschikt <strong>voor</strong><br />
zonnepanelen. Dat geldt <strong>voor</strong> alle<br />
<strong>kerken</strong> die ‘georiënteerd’ zijn: gericht<br />
naar het oosten, zoals de meeste<br />
middeleeuwse <strong>kerken</strong>. In Schoondijke<br />
was het waarschijnlijk een gelukkig<br />
toeval. Nog een geluk: Zeeland is de<br />
zonnigste provincie.<br />
Schoondijke<br />
Op 1 juni dit jaar reed een hoogwerker<br />
het terrein van de kerk op. Mannen<br />
in overall klauterden over het dak.<br />
De firma’s Home Energy en Cijsouw<br />
plaatsen 24 zonnepanelen. Bij<br />
voldoende zonlicht wordt met de<br />
aangelegde capaciteit de jaarlijkse<br />
afname van elektriciteit in de kerk<br />
volledig opgevangen worden door<br />
zonne-energie.<br />
Samen met leverancier Home Energy<br />
startte Schoondijke daarnaast een<br />
actie ter ondersteuning van projecten<br />
in Zuid-Afrika. Voor iedere 10<br />
pakketten zonnepanelen die door<br />
gemeenteleden worden aangeschaft,<br />
schenkt Home Energy een compleet<br />
zonnepanelenpakket <strong>voor</strong> een project<br />
in Zuid-Afrika. Schoondijke duurzamer,<br />
Zuid-Afrika ook.<br />
Heerenveen<br />
Honderden kilometers noordelijker,<br />
in Heerenveen, is een gloednieuwe<br />
kerk in aanbouw. Lammert Wassenaar
Kerkmagazine jaargang 2, nummer 3<br />
“<br />
Ons plan is om elf<br />
<strong>kerken</strong> zo enthousiast<br />
te krijgen dat zij<br />
zonnepanelen plaatsen<br />
Elf <strong>kerken</strong><br />
is <strong>voor</strong>zitter van het college van<br />
kerkrentmeesters van de protestanse<br />
gemeente: “De Kruiskerk en de Kerk<br />
aan de Fok in Heerenveen sluiten hun<br />
deuren. De Europalaankerk wordt<br />
omgebouwd tot een zalencentrum.<br />
Daarnaast wordt op deze plaats een<br />
nieuwe kerkzaal gebouwd. Op de<br />
laagbouw van dit nieuwe complex,<br />
dat de naam Trinitas krijgt, komen<br />
zonnepanelen. Het principebesluit ligt<br />
er, de uitwerking is aanstaande. De<br />
nieuwe kerk moet <strong>voor</strong> de zomer van<br />
2012 in gebruik worden genomen.”<br />
Nieuwbouw biedt een uitgelezen kans<br />
om direct zonnepanelen te installeren.<br />
Colmschate<br />
Het College van Diakenen van de<br />
Protestantse Gemeente Colmschate/<br />
Schalkhaar bij Deventer, ook wel<br />
bekend als de Ichtuskerk, heeft sinds<br />
2007 een afdeling Milieuzaken.<br />
Jan Vroonland, <strong>voor</strong>heen milieudiaken<br />
en nu <strong>voor</strong>zitter van de <strong>kerken</strong>raad,<br />
vertelt enthousiast over de groeiende<br />
aandacht <strong>voor</strong> duurzaamheid in zijn<br />
gemeente,<br />
Vroonland: “Bij diaconaat denken<br />
mensen vaak het eerst aan de zorg<br />
<strong>voor</strong> mensen in nood. Maar er is meer:<br />
de zorg <strong>voor</strong> de schepping. Onze<br />
gemeente werkt actief aan de Bijbelse<br />
opdracht om de schepping te bewerken<br />
en te bewaren. Duurzame ontwikkeling<br />
Wilt u een van de elf <strong>kerken</strong> zijn die op 11 november hun plannen <strong>voor</strong><br />
zonnepanelen presenteren? Dat kan, via Sjoerd van Schooneveld of Kees Tinga<br />
van Kerk in Actie, s.van.schooneveld@kerkinactie.nl of k.tinga@kerkinactie.nl,<br />
telefoon 030 880 18 82.<br />
In het oktobernummer van Diakonia, het PKN-blad <strong>voor</strong> diakenen, komt<br />
een artikel over duurzame maatregelen in de plaatselijke gemeente. www.<br />
kerkinactie.nl<br />
is <strong>voor</strong> ons echt een issue. Wij willen<br />
onze problemen niet afwentelen op<br />
toekomstige generaties en minder<br />
bedeelden die elders wonen. Met een<br />
afzonderlijk milieugroep binnen de<br />
diaconie geven wij de zorg <strong>voor</strong> de<br />
schepping de plaats en de aandacht<br />
geven die het verdient. Dichtbij de<br />
mensen, zodat ze kunnen zien wat ze<br />
er zelf aan kunnen doen. Dat werpt<br />
zijn vruchten af.”<br />
Zelf werd Vroonland enthousiast<br />
tijdens het bezoek aan een stand van<br />
de milieumensen van Kerkinactie<br />
tijdens een Landelijke Diaconale Dag<br />
in Utrecht. Sinds die dag hamert hij<br />
met succes op het aambeeld van<br />
duurzaamheid.<br />
Hij bezorgde elk kerklid een<br />
douchetimer, die de douchetijd<br />
verkort naar 5 minuten. En hij<br />
hoopt dat mensen hem gebruiken.<br />
Samen met de milieuwerkgroep en<br />
de Fair Trade werkgroep ondernam<br />
hij tal van activiteiten. Er kwam een<br />
klimaatboom, waarop mensen met<br />
een groen blaadje hun duurzame idee<br />
konden opperen. Er werd uitgerekend<br />
wat het zou schelen wanneer alle<br />
kerkleden meer duurzame keuzen<br />
zouden maken: spaarlampen, meer<br />
fietsen, bewuster eten, minder voedsel<br />
verspillen. De gemeente zelf bleef<br />
niet buiten schot. Vorige winter werd<br />
in de kerk een stookscan uitgevoerd,<br />
met als doel zuiniger te gaan stoken.<br />
Binnenkort worden de resultaten<br />
verwacht. Vroonland en de zijnen<br />
bespraken met de kerkrentmeesters<br />
de vervanging van de stijlvolle,<br />
maar energievretende (categorie<br />
G!) lampen in kaarsvorm door, ook<br />
mooie, spaarlampen. Een lastige<br />
kwestie, maar het lukte.<br />
Iemand onderzocht het onderhoud van
het gebouw, met als inzet: hoe kan dat<br />
duurzamer? De kerk vroeg aandacht<br />
<strong>voor</strong> de Klimaattop in Kopenhagen<br />
door 350 maal de klok te luiden. De<br />
kerk heeft inzamelpunten <strong>voor</strong> kurk en<br />
afgedankte mobieltjes.<br />
Vroonland: “Samen met een groep<br />
enthousiaste gemeenteleden werkten<br />
we hard om het predicaat ‘Fair Trade<br />
gemeente’ te krijgen. Eind vorig<br />
jaar lukte dat. Onze koster schonk<br />
al zuivere koffie, nu zijn bijna<br />
alle producten Fair Trade: allerlei<br />
soorten thee, suiker, wijn, sap. Ook<br />
de verenigingen die bij ons huren<br />
maken gebruik van deze Fair Trade<br />
producten.”<br />
Vroonland heeft een missie, hij weet<br />
hoe te netwerken en zijn enthousiasme<br />
werkt aanstekelijk. Kerkrentmeesters<br />
nemen de besluiten over het beheer<br />
van de kerk, hij krijgt ze vaak mee.<br />
Momenteel spreekt Colmschate over<br />
het plaatsen van zonnepanelen op het<br />
dak van de Ichtus.<br />
11 november<br />
Als het even mee zit, worden de Ichtus<br />
en Trinitas in Heerenveen twee van de<br />
elf <strong>kerken</strong> met concrete plannen <strong>voor</strong><br />
zonnepanelen. Op vrijdag 11 november<br />
2011, de Dag van de Duurzaamheid,<br />
wil Kerkinactie deze elf <strong>kerken</strong><br />
presenteren. Dan is ruimte gereserveerd<br />
op de agenda van de Generale Synode<br />
van de PKN, bijeen in Lunteren.<br />
Dag van de Duurzaamheid<br />
www.urgenda.nl<br />
Schoondijke<br />
www.pkn-schoondijke-waterlandkerkje.nl<br />
Heerenveen<br />
www.protestantsegemeenteheerenveen.nl<br />
Colmschate/Schalkhaar<br />
www.pcgs.nl<br />
Kees Tinga is medewerker van<br />
Kerkinactie-Binnenland en een van de<br />
portefeuillehouders duurzaamheid.<br />
“Wij werken samen met Urgenda, een<br />
initiatief van bedrijven en burgers om<br />
duurzaamheid te promoten, buiten de<br />
overheid om. Hun project over zonneenergie<br />
sprak ons aan en we zochten<br />
contact. Zij waren erg enthousiast over<br />
de deelname van <strong>kerken</strong>.<br />
Ons plan is om elf <strong>kerken</strong> zo enthousiast<br />
te krijgen dat zij zonnepanelen<br />
plaatsen. Een van die elf is hopelijk<br />
het Protestants Dienstencentrum, hier<br />
in Utrecht. Het stond nog niet op de<br />
planning, we hopen dat het lukt. De<br />
elf <strong>voor</strong>beelden moeten hun plannen<br />
hebben uitgewerkt en liefst een<br />
contract hebben gesloten. Het gaat om<br />
zonnepanelen nieuwe stijl, die stroom<br />
opwekken en niet alleen warm water.”<br />
Op weg naar de elfde november is er<br />
een regiotour, waarin op 21 september<br />
de Ichtus in Colmschate/Schalkhaar<br />
gastheer is <strong>voor</strong> vertegenwoordigers<br />
van de burgerlijke gemeente, scholen,<br />
de moskee, verenigingen, et cetera..<br />
Jan Vroonland zal er vertellen over<br />
het beleid van zijn gemeente. De<br />
organisatie hoopt op de komst van<br />
veel kerkelijke vertegenwoordigers uit<br />
de regio, om ideeën uit te wisselen<br />
over een kerkelijke bijdrage aan<br />
duurzaamheid. De Ichtus zal daarbij<br />
als lichtend <strong>voor</strong>beeld dienen.<br />
Drukwerk<br />
In de PKN groeit de aandacht <strong>voor</strong><br />
duurzaamheid. De synode nam een<br />
resolutie aan, om de kerk duurzamer<br />
te maken. Dat was een opsteker <strong>voor</strong><br />
allen die op het Dienstencentrum<br />
werken aan duurzaamheid. Zoals<br />
Jan Verhage, coördinator drukwerkbegeleiding.<br />
pagina 11<br />
“Voor al ons drukwerk gebruiken<br />
wij FSC-papier , met een zo groot<br />
mogelijk aandeel hergebruikt papier.<br />
Van de bladen die wij uitbrengen<br />
worden de oplages zo exact mogelijk<br />
bepaald, zodat er niet te veel wordt<br />
gedrukt. Al ons drukwerk vindt in<br />
Nederland plaats. Dat <strong>voor</strong>komt lange<br />
transportwegen en daarmee onnodige<br />
CO2-uitstoot. Onze tijdschriften worden<br />
verpakt in milieuvriendelijke maïsfolie.<br />
De bezorgers ervan, PostNL en Sandd,<br />
werken beide CO2-neutraal.”<br />
“<br />
Geen papier is nog altijd<br />
beter dan FSC-papier<br />
Aan de medewerkers van het<br />
Dienstencentrum zal de Dag van de<br />
Duurzaamheid niet onopgemerkt<br />
<strong>voor</strong>bij gaan. Is dat printje wel echt<br />
nodig? Doe je het licht uit tijdens de<br />
lunchpauze? Geen papier is nog altijd<br />
beter dan FSC-papier, geen stroom nog<br />
altijd beter dan groene stroom. / KP
Kerkmagazine jaargang 2, nummer 3<br />
Samen in een bank<br />
of ieder op een stoel<br />
Een showroom heeft hij niet. Of eigenlijk heeft<br />
hij er meer dan elfhonderd. Alle <strong>kerken</strong> die hij<br />
inrichtte, vormen een bewijs van het vakmanschap<br />
van Gerrit Bijenhof, vormgever van kerkmeubilair.<br />
Kees Posthumus<br />
Gerrit Bijenhof komt aan het begin van<br />
de avond, na een dag hard werken,<br />
terug van de Hersteld Hervormde<br />
Gemeente in Putten, met een grote<br />
aanhangwagen achter zijn auto. Samen<br />
met vrijwilligers uit de gemeente<br />
plaatst hij kerkbanken, goed <strong>voor</strong> 800<br />
zitplaatsen, in hun nieuwe kerk. Dat<br />
scheelt aanmerkelijk in montagekosten.<br />
Bijenhof maakt het zijn klanten graag<br />
naar de zin.<br />
In Putten worden de eerste banken<br />
geplaatst van een nieuwe serie, met<br />
een geperfectioneerd opklapsysteem.<br />
Het gebruikte hout is Europese eik,<br />
in combinatie met een Amerikaanse<br />
noot als armlegger. Zijn eenmans bv<br />
bedient heel kerkelijk Nederland,<br />
van Gereformeerde Gemeenten<br />
tot Remonstranten, van Aalsmeer<br />
tot Zuidhorn. Sinds 1960 richtte<br />
Bijenhof meer dan duizend <strong>kerken</strong> in.<br />
Daaronder ook de enorme nieuwe kerk<br />
van de Gereformeerde Gemeente in<br />
Nederland te Barneveld, met maar liefst<br />
2600 bankzitplaatsen. En een door<br />
Bijenhof ontworpen kansel en andere<br />
protestantse liturgische meubelen.<br />
Hoe weet een gemeente u te vinden?<br />
“Via kerkbeurzen of rechtstreekse<br />
contacten met bouwcommissies.<br />
Vaak komt een opdracht ook binnen<br />
via een architect, die is betrokken bij<br />
nieuwbouw of verbouw van een kerk.<br />
Er is een beperkt aantal architecten dat<br />
in Nederland <strong>kerken</strong> bouwt en ik ken<br />
ze allemaal. Van Beijnum architecten<br />
ontwierp de kerk <strong>voor</strong> de Hersteld<br />
Hervormde Gemeente te Putten en<br />
zo is het balletje gaan rollen. Een<br />
afvaardiging van de gemeente bezocht<br />
een aantal referenties en kwam daarna
naar ons kantoor in Vorden. Wij<br />
bespraken de wensen en na een paar<br />
offertes heen en weer kwamen we tot<br />
overeenstemming.”<br />
Bijenhof doet alles zelf: offertes<br />
maken, tekenen, ontwerpen, uitlijnen,<br />
overleggen met de opdrachtgever,<br />
factureren. En soms, zoals in Putten,<br />
is hij ook verantwoordelijk <strong>voor</strong> de<br />
montage. Dat is veel werk <strong>voor</strong> één<br />
man en zeker geen baan van acht tot<br />
vijf. Jaarlijks richt hij circa vier tot<br />
acht <strong>kerken</strong> in, <strong>voor</strong>al protestantse<br />
<strong>kerken</strong> van allerlei snit en af en toe een<br />
katholieke kerk.<br />
Wat bepaalt de keuze <strong>voor</strong> banken of<br />
stoelen?<br />
“Traditiegetrouwe gemeenten gebruiken<br />
de kerkzaal puur en alleen <strong>voor</strong> de<br />
kerkdienst en nooit <strong>voor</strong> andere<br />
activiteiten. Zij kiezen bijna altijd <strong>voor</strong><br />
kerkbanken.<br />
Ten eerste omdat ze dan meer door<br />
kunnen schuiven, als het nodig is.<br />
Ten tweede geven banken in de<br />
kerkruimte een heel andere sfeer<br />
dan stoelen. Banken geven een meer<br />
kerkelijk gevoel: zo was dat vroeger,<br />
opa en oma zaten ook in een kerkbank.<br />
Banken geven een groter gevoel van<br />
saamhorigheid dan stoelen, die zijn<br />
individualistisch. Samen het geloof<br />
belijden in de banken geeft een ander<br />
gevoel dan ieder op zijn eigen stoel.<br />
De <strong>kerken</strong> aan de andere kant van<br />
het spectrum, vrijzinnig of meer<br />
ruimdenkend, hebben veel moeite om<br />
’s zondags de mensen in de kerk te<br />
krijgen. Zij geloven individualistischer,<br />
gaan niet meer elke zondag naar de<br />
kerk. Om de ruimte ook <strong>voor</strong> andere<br />
activiteiten geschikt te kunnen<br />
gebruiken, maken zij hun kerkruimte<br />
multifunctioneel. Door stoelen te<br />
gebruiken is een ruimte snel leeg te<br />
maken of anders in te richten. Met<br />
banken lukt dat niet.”<br />
De vervanging van banken door stoelen<br />
levert vaak discussie op. De oudere<br />
garde behoudt het liefst de banken, de<br />
jongeren zitten liever op een stoel.<br />
Wat is duurder?<br />
“Doorgaans is een stoel per zitplaats<br />
goedkoper dan banken. Maar een<br />
goede stoel van het beste materiaal<br />
komt qua prijs in de buurt van banken.<br />
Stoelen zijn er van pakweg € 75,-- tot<br />
€ 300,--. Dat is een behoorlijk verschil,<br />
als je achthonderd stoelen nodig hebt.<br />
In het begin is het soms lastig<br />
om in te schatten welke prijs/<br />
kwaliteitverhouding mogelijk is.<br />
Kerkbesturen melden niet altijd wat<br />
hun budget is. En ik vind het onbeleefd<br />
om direct te vragen wat ze in hun<br />
portemonnee hebben. In de loop van<br />
het traject ontstaat daar duidelijkheid<br />
over.”<br />
R.K.Kerk Elden (Arnhem)<br />
pagina 13<br />
“<br />
Banken geven een<br />
groter gevoel van<br />
saamhorigheid dan<br />
stoelen
Op zoek naar een goede beamer in uw kerk of gemeente?<br />
Kijk dan op www.presenteren.nl of bel 078 - 69 95 888.<br />
A&C Presentations, de specialist in het inrichten van <strong>kerken</strong> met<br />
audiovisuele apparatuur.<br />
www.presenteren.nl<br />
Automatisering | Hardware | Presentations | Software | Websolutions<br />
Onderdeel van de<br />
aenc_adv_3_90x135mmFC_oktober2010.indd 1 20-10-10 09:46
Psalmbord met gasveer<br />
Bijenhof ontwerpt alle meubels die een kerk nodig heeft: doopvont, complete altaren, preekstoel,<br />
tabernakel, kandelaars en lezenaars, godslampen, avondmaalstafel, et cetera. En psalmborden,<br />
mét een ergoliftsysteem.<br />
De koster hoeft niet meer op een stoel te klimmen om de bordjes te plaatsen. Twee gasveren<br />
maken het mogelijk om het psalmbord naar beneden te halen en met een simpele handbeweging<br />
weer omhoog te duwen. Bijenhof levert er bordjes op maat bij, want gemeenten die alleen<br />
psalmen zingen hebben niets aan de bordjes met ‘Gz’.<br />
Welke houtsoort gebruikt u?<br />
“Voor banken gebruik je ander hout<br />
dan <strong>voor</strong> stoelen. Banken hebben lange<br />
lengtes en vragen om een houtsoort<br />
die langdradig is, langzaam groeiend<br />
en niet gevoelig <strong>voor</strong> trek. Essen of<br />
Europese eik, zijn prima houtsoorten<br />
<strong>voor</strong> kerkbanken. Een blanke beuk,<br />
daarentegen, trekt alle kanten op.<br />
Gestoomde beuk kan weer wel, omdat<br />
het stoomproces de spanning eruit<br />
haalt.<br />
Het meeste hout komt van buiten<br />
Nederland, bij<strong>voor</strong>beeld eiken uit<br />
Frankrijk of Duitsland. En Amerikaans<br />
eiken/essen uit Amerika.<br />
Mijn productiepartners gebruiken<br />
steeds meer duurzaam hout, van<br />
H.H.G. Oud Beijerland<br />
plantages waar herbebossing<br />
plaatsvindt. In het verleden gebeurde<br />
dat nauwelijks. Voor kerkbanken<br />
gebruikten wij vroeger veel ramin, uit<br />
I<strong>voor</strong>kust. Van de ene op de andere dag<br />
stopte de aanvoer. Wat bleek? I<strong>voor</strong>kust<br />
had de doodstraf gezet op het illegaal<br />
kappen van bomen. Hadden we al die<br />
jaren illegaal gekapt hout gebruikt.”<br />
U ontwerpt de meubels zelf. Waarom<br />
kunt u dat?<br />
“Ik ben een vormgever, ik heb<br />
gevoel <strong>voor</strong> vorm. Ik kijk naar de<br />
ruimte, ik luister naar de mensen en<br />
probeer te begrijpen welke sfeer zij<br />
in hun kerkruimte willen hebben.<br />
Ik ben gevoelig <strong>voor</strong> wat er in de<br />
pagina 15<br />
gemeenschap leeft. Dat vertaal ik<br />
in een passend en creatief ontwerp,<br />
functioneel, tijdloos, zonder grootse<br />
religieuze theorie daarachter.<br />
Ik weet ook praktisch en technisch hoe<br />
meubels in elkaar zitten. Dichtbij de<br />
productie ben ik goed op mijn plek. Als<br />
mensen van een ontwerp zeggen ‘dat is<br />
precies wat we in gedachten hadden’,<br />
dan is mijn missie geslaagd. Of ik het<br />
zelf mooi vind, speelt daarbij geen rol.<br />
Het gaat om de klant.<br />
Een stoel moet goed zitten, stevig,<br />
koppelbaar en stapelbaar zijn, niet te<br />
breed, niet te hoog. Je moet <strong>voor</strong>zichtig<br />
zijn met allerlei tierelantijntjes. Bij die<br />
ene stoel kan dat mooi staan, maar bij<br />
200 stoelen werkt dat anders. Binnen al<br />
die eisen moet je een ontwerp maken<br />
en dat is best lastig.<br />
Maar de kerkruimte inspireert mij<br />
steeds weer en in een creatief proces<br />
komt daar altijd iets moois uit. Dat<br />
is een talent dat ik toevallig heb<br />
meegekregen.<br />
In het jargon heb je stoelen met een<br />
actieve of passieve zit. Mijn stoelen zijn<br />
zeker niet actief, ze zitten er een beetje<br />
tussenin. Mijn stoelen zitten ‘goed<br />
actief luisterend’, niet lui onderuit en<br />
niet stijf rechtop.”<br />
Bijenhof maakt het meubilair niet<br />
zelf. Hij heeft vaste productiepartners<br />
waarmee hij samenwerkt, liefst<br />
bedrijven uit de Achterhoek.<br />
Meubelfabriek Rutgers in De Heurne<br />
maakt met name de kerkbanken en<br />
liturgisch meubilair. Bannink stoel &<br />
meubelfabriek in Borculo maakt de<br />
kerkstoelen. Bijenhof ontwerpt de<br />
meubels, zijn partners maken ze, hij<br />
verkoopt ze aan de klanten.
Streamit Kerkradio en KerkTV:<br />
compleet en flexibel<br />
Met Streamit's Kerkradio en KerkTV heeft u een complete<br />
en betaalbare oplossing die past bij uw wensen.<br />
Jarenlang vakmanschap en liefde <strong>voor</strong> het vak<br />
laten de kwaliteit van onze handgemaakte orgels<br />
tot grote hoogten stijgen. De Steendamorgels<br />
worden tot 9 meter hoogte in eigen atelier<br />
afgebouwd, dus het plaatsen en afmonteren<br />
in uw kerk gaat veel sneller en bezorgt<br />
aanmerkelijk minder overlast. En… het is op die<br />
manier nog een stuk <strong>voor</strong>deliger ook! Duurzame,<br />
eersteklas materialen en een doordachte<br />
constructie geven elk Steendamorgel precies die<br />
kwaliteit en draagkrachtige toon, waar u naar<br />
zoekt.<br />
Er zijn orgels…. én er<br />
orgels van Steendam<br />
Verdunplein 10 • 5627 SZ Eindhoven • 040 255 60 36 • www.streamit.eu<br />
Er zijn orgels…<br />
én er bestaan orgels van Steendam<br />
Op maat gemaakt en exact volgens uw wensen.<br />
Wij hebben een coöperatieve samenwerking met<br />
een team ervaren Tsjechische orgelbouwers.<br />
Onze orgels zijn in heel Nederland en in<br />
diverse buurlanden te vinden. Tevens hebben<br />
wij tweedehands orgels die aangepast kunnen<br />
worden aan uw situatie. Wij geven zelfs 15 jaar<br />
garantie. Een orgel van Steendam klinkt naar een<br />
nadere kennismaking.<br />
Belt u ons <strong>voor</strong> een geheel vrijblijvende<br />
afspraak of kijk op onze uitgebreide<br />
website.<br />
Jarenlang vakmanschap en liefde <strong>voor</strong> het<br />
kwaliteit van onze handgemaakte orgels t<br />
stijgen. De Steendamorgels worden tot 9<br />
eigen atelier afgebouwd, dus het plaatsen<br />
uw kerk gaat veel sneller en bezorgt aanm<br />
overlast. En… het is op die manier nog ee<br />
ook! Duurzame, eersteklas materialen en<br />
constructie geven elk Steendam orgel prec<br />
en draagkrachtige toon, waar u naar zoek<br />
Op maat gemaakt en exact volgens uw w<br />
Wij hebben een coöperatieve samenwerki<br />
ervaren Tsjechische orgelbouwers. Onze o<br />
Nederland en in diverse buurlanden te vin<br />
Tevens hebben wij tweedehands orgels d<br />
worden aan uw situatie. Wij geven zelfs 1<br />
Een orgel van Steendam klinkt naar een n<br />
Belt u ons <strong>voor</strong> een geheel vrijblijvende a<br />
onze uitgebreide website.<br />
www.orgelmakerijsteendam.nl<br />
Westerdijkstraat 21<br />
9983 PR Roodeschool<br />
tel. 0595-412261<br />
www.orgelma<br />
Westerdijkstr<br />
9983 PR Rood<br />
tel. 0595-4122<br />
Steendam-adv-190x133.indd 1 11-02-2011 09:07:49
Familiebedrijf<br />
Een kerkbank is een kerkbank, of niet?<br />
“Het basismodel van een kerkbank is<br />
gelijk, maar je kunt bij<strong>voor</strong>beeld dor de<br />
vorm van eindjukken of kopschotten<br />
een eigen sfeer aan de bank geven,<br />
modern of klassiek. De bank moet<br />
een goede zittingdiepte en een goede<br />
schuinte hebben. De tijd van de harde<br />
kerkbanken is <strong>voor</strong>bij.<br />
Alle nieuwe banken hebben een<br />
opklapbare zitting. Dat is een eis<br />
van de brandweer. Na de brand<br />
in Volendam zijn de <strong>voor</strong>schriften<br />
enorm aangescherpt. De overheid<br />
vergelijkt een kerk met een discotheek<br />
en legt dezelfde zware eisen op. Om<br />
de verplichte minimale afstand van<br />
circa 45 centimeter tussen de banken<br />
te bereiken, zou je banken met een<br />
vaste zitting ver van elkaar moeten<br />
In 1928 begon de opa van Gerrit Bijenhof een<br />
timmer- en aannemersbedrijf. In de jaren zestig<br />
nam zijn zoon, Gerrits vader, het bedrijf over en<br />
maakte er een meubelfabriek van. Hij was lid<br />
van de Gereformeerde Kerk in Vorden en werd<br />
gevraagd kerkbanken en meubels te maken <strong>voor</strong><br />
het nieuwe kerkje. Dat lukte blijkbaar erg goed,<br />
want vanaf dat moment ging het snel. Kerken<br />
en gemeenten in het hele land kwamen naar<br />
Bijenhof en kerkmeubilair werd het specialisme,<br />
tot op vandaag. Naast <strong>kerken</strong> ontwerpt Bijenhof<br />
exclusieve meubels op maat.<br />
Eind jaren tachtig nam Gerrit Bijenhof, eerst<br />
samen met zijn broer, het bedrijf over. Tot 2004<br />
produceerde Bijenhof de meubels zelf, maar<br />
door allerlei omstandigheden kwam daar helaas<br />
een einde aan. Tot dan toe waren er rond de 25<br />
mensen in dienst, die moesten worden ontslagen,<br />
het bedrijf ging failliet. Dat was een zware tijd,<br />
ook <strong>voor</strong> Bijenhof persoonlijk. Vanaf de doorstart<br />
werkt Gerrit Bijenhof alleen, met uitbesteding van<br />
de productie.<br />
zetten. Dat vreet ruimte, je zou er<br />
zelfs dure extra kubieke meters <strong>voor</strong><br />
moeten bouwen. De brandweer<br />
neemt genoegen met een opklapbare<br />
zitting. Ook <strong>voor</strong> het onderhoud is dat<br />
handig.”<br />
Bijenhof ontwikkelde een ingenieus<br />
systeem om de zitting van een<br />
kerkbank gemakkelijk op te klappen.<br />
De technische details voeren te ver,<br />
het is genoeg om te melden dat<br />
het werkt met ‘een metalen stift in<br />
zelfsmerende nylon geleidingbussen<br />
en een geïntegreerde console die in het<br />
juk klapt, 100 % antiknel’. In Putten<br />
staan de eerste banken met dit nieuwe<br />
systeem.<br />
Gelden de <strong>voor</strong>schriften ook <strong>voor</strong><br />
stoelen?<br />
“Als je in een openbare ruimte waar<br />
100 personen kunnen verkeren, meer<br />
dan vijf stoelen naast elkaar zet,<br />
dan moeten die gekoppeld zijn. Als<br />
er brand uitbreekt en in de paniek<br />
de stoelen omvallen, dan moeten<br />
ze aan elkaar blijven, zodat mensen<br />
gemakkelijker weg kunnen komen.<br />
Een losse, brandweergoedgekeurde<br />
staafkoppeling maakt het gemakkelijk<br />
de stoelen snel te koppelen en te<br />
ontkoppelen. Gebruik je de stoel<br />
als losstaande stoel, dan zie je die<br />
koppeling niet. Dat is veel mooier dat<br />
de vaak lelijke uitstekende haken en<br />
ogen.”<br />
Hoe is kerk als opdrachtgever?<br />
“Als je geen geduld hebt, moet je niet<br />
<strong>voor</strong> <strong>kerken</strong> gaan werken. Iedereen<br />
mag er wat van vinden, het maken<br />
van een keuze kan soms maanden<br />
duren. Als je honderd mensen een stoel<br />
laten proberen, dan zijn er evenzoveel<br />
meningen. Jij hebt een andere rug<br />
pagina 17<br />
“<br />
Als je geen geduld hebt,<br />
moet je niet <strong>voor</strong> <strong>kerken</strong><br />
gaan werken<br />
dan ik, kortere of juist langere benen.<br />
Het maken van keuzen gaat sneller<br />
als je te maken hebt met een relatief<br />
kleine commissie die, in vaktermen<br />
gesproken, spijkers met koppen kan<br />
slaan.<br />
Een punt van discussie is altijd de<br />
stoffering van stoel of bank. De koster<br />
voelt daar vaak niet <strong>voor</strong>, vanwege het<br />
onderhoud. Maar een stoffen zitting<br />
geeft meer comfort en thuis zit je<br />
ook niet meer op een houten plank.<br />
Bovendien zorgen de goede, vuil- en<br />
waterafstotende stoffen die wij leveren<br />
nauwelijks <strong>voor</strong> meer onderhoud.<br />
Tegenwoordig is minimaal de zitting<br />
gestoffeerd, dat adviseer ik ook. De<br />
stoffering van de meubels heeft ook<br />
een akoestisch effect, het absorbeert<br />
geluid.”<br />
Bijenhof interieur<br />
De Voornekamp 28<br />
7251 VL Vorden<br />
Telefoon (0575) 551 216<br />
Fax (0575) 554 411<br />
Mobiel 06 538 452 99<br />
info@bijenhof.nl<br />
www.bijenhof.nl
Kerkmagazine jaargang 2, nummer 3<br />
Luisterkast wordt<br />
Breekt u op zaterdagochtend een been<br />
en wilt u op zondagochtend toch de<br />
kerkdienst meemaken? In principe kan<br />
dat. De kerkbeheerder komt langs en<br />
binnen een minuut is de aansluiting<br />
geregeld.
kijkkast<br />
DCT Net is een van de grotere<br />
spelers op de markt van kerktelefoon<br />
en kerktelevisie. Het bedrijf is de<br />
strategische partner van de stichting<br />
Intermediair Kerkomroep Nederland.<br />
(sIKN, zie kader).<br />
DCT Net runt een centraal systeem,<br />
waarin de kerkdiensten van uw<br />
gemeente kunnen worden uitgezonden<br />
via telefonie of internet. De luisteraar<br />
of kijker gebruikt telefoon, internet of<br />
kabel om de kerkdienst te ontvangen.<br />
De diensten zijn uiteraard live te<br />
bekijken, of later via de opgeslagen<br />
kerkdiensten.<br />
Daan van Heteren is directeur van DCT<br />
Net. “Wat ik mooi vind aan dit werk<br />
is om nieuwe moderne technologie in<br />
te zetten <strong>voor</strong> oudere mensen, in zo’n<br />
oud en eerbiedwaardig instituut als de<br />
kerk.”<br />
Omarmd<br />
Van 2000 tot 2005 gingen de<br />
ontwikkelingen snel in de wereld van<br />
de kerktelefoon. De motor daarachter<br />
was de stichting Intermediair<br />
Kerkomroep Nederland.<br />
Van Heteren: “Nieuwe apparaten<br />
werden ontwikkeld, de technische<br />
kwaliteit ging omhoog. Er kwam<br />
een centraal netwerk en het tarief<br />
<strong>voor</strong> kerktelefoon daalde bij ons tot<br />
pakweg de helft van de prijs die de<br />
KPN berekende. Mede daardoor werd<br />
het nieuwe systeem door vele <strong>kerken</strong><br />
omarmd. Nu doen meer dan duizend<br />
<strong>kerken</strong> mee, alles wat Christusbelijdend<br />
is. Sommige <strong>kerken</strong> kiezen er<strong>voor</strong> om<br />
niet via internet uit te zenden of om<br />
hun kerkdiensten alleen via een code<br />
beschikbaar te maken.<br />
Er zijn ook nog <strong>kerken</strong> die uitzenden<br />
via de ether. Dat kan, vanwege de<br />
verleende vergunning, alleen binnen<br />
een bepaalde straal rondom de kerk.<br />
Bovendien is de kwaliteit daarvan niet<br />
hoog, omdat de bandbreedte te laag is.<br />
Spraak gaat nog wel, maar zingen en<br />
orgel zijn slecht te volgen.<br />
Wij bieden <strong>kerken</strong> een complete<br />
oplossing. Aan de vrijwilligers en<br />
kosters die ermee moeten werken<br />
geven wij een demonstratie. De<br />
kerkbeheerders rusten we toe om het<br />
kastje bij mensen thuis te kunnen<br />
aansluiten. Zij kunnen gebruik maken<br />
van onze helpdesk, gerund door zes<br />
deskundige medewerkers.”<br />
DCT Net bedacht zelf een oplossing<br />
<strong>voor</strong> een nijpend probleem. Werkt de<br />
knop van de persoonsalarmering wel<br />
als je via je telefoonlijn kerktelevisie zit<br />
te kijken? Ja, DCT Net maakte zelf een<br />
schakelaar die dat mogelijk maakt.<br />
Bediening<br />
Onmiskenbaar maakt kerktelefoon<br />
steeds meer plaats <strong>voor</strong> kerktelevisie,<br />
van audio naar video, van luisteren<br />
naar kijken én luisteren. Ook in deze<br />
ontwikkeling speelt de sIKN een<br />
<strong>voor</strong>name rol.<br />
De techniek rond kerktelevisie is goed<br />
ontwikkeld, maar de techniek wordt<br />
gebruikt door mensen. Aan de ene kant<br />
<strong>kerken</strong>, die hun kerkdienst goed in<br />
beeld moeten brengen. Aan de andere<br />
kant kijkers, die alle knopjes goed<br />
moeten kunnen bedienen. Oeps, op een<br />
knopje gedrukt, weg is de dominee…<br />
Van Heteren: “Ons uitgangspunt is:<br />
de bediening moet supereenvoudig<br />
zijn. Je hoeft geen techneut te<br />
zijn om er gebruik van te kunnen<br />
maken. Het is een feit dat de meeste<br />
gebruikers tachtig jaar of ouder<br />
zijn, en niet gewend aan nieuwe<br />
pagina 19<br />
“<br />
Meer dan duizend<br />
<strong>kerken</strong> doen mee<br />
mee, alles wat<br />
Christusbelijdend is.
Ambts en liturgische gewaden <strong>voor</strong> priester,<br />
predikant, pastoraal werkende en misdienaar.<br />
Lezenaars-, kansel en altaarkleden.<br />
Reinigen en reparatie.<br />
Avondmaal en altaarlinnen.<br />
Stoffen en materialen <strong>voor</strong> het zelf<br />
vervaardigen van gewaden en kleden.<br />
Een gezonde kijk op onroerend goed<br />
Houtinsectenbestrijding | Zwamsanering<br />
Houtrestauratie met epoxytechniek | Isochips ® -kruipruimteisolatie<br />
Vochtwering | Kruipruimterenovatie | Constructiedroging<br />
Heteluchtmethode | Zuurstofarmeluchtmethode | Microgolvenmethode<br />
Onderzoek met de videoscope | Inspectieabonnementen<br />
Vestigingen in: Alphen aan den Rijn | Liempde | Echt<br />
Heerhugowaard | Assen | Mechelen (B)<br />
Van Lierop<br />
www.vanlierop.nl<br />
Van Lierop<br />
Van Lierop<br />
Conserveert & Herstelt Hout | Verdrijft Vocht<br />
Van Lierop<br />
Van Lierop<br />
J.W. Grisnich<br />
stemmen en klein onderhoud van kerkorgels<br />
info@orgelonderhoud.nl<br />
www.orgelonderhoud.nl<br />
Vakmanschap en vertrouwen<br />
als uitgangspunt<br />
scherpe tariefstelling<br />
Collectebonnen<br />
een beproefd systeem<br />
Graag informeren wij u vrijblijvend over<br />
mogelijkheden en fi scale <strong>voor</strong>delen van het gebruik<br />
van collectebonnen ten gunste van uw kerk.<br />
Tevens ontvangt u modellen en een bestelformulier.<br />
De waarde van de bonnen bepaalt u zelf.<br />
Informeer en bestel bij:<br />
Thema Media<br />
collectebonnen<br />
Postbus 2096, 2002 CB Haarlem<br />
tel (023) 517 83 27 of (023) 517 83 28<br />
fax (023) 55 333 57<br />
info@collectebonnen.nl - www.collectebonnen.nl<br />
(onderdeel van StyleMathôt, grafi media-specialist)
Kerktelefoon in beweging<br />
In 2000 kwam er beweging in de wereld van de<br />
kerktelefoon. Tot dan toe was monopolist KPN de<br />
enige leverancier van kerktelefoon. Zij leverden<br />
een luisterkastje aan de muur met niet meer dan<br />
een aan/uit-knop en een huurlijn, die luisteraar<br />
en kerk met elkaar verbond. Voor een lage prijs:<br />
€ 3,50 per maand.<br />
Een andere marktpartij klaagde over het gebrek<br />
aan concurrentie bij de OPTA, toezichthouder in<br />
de wereld van telefonie. Die besloot dat het meer<br />
marktconform moest. De prijs steeg fors naar<br />
€ 17,--.<br />
SGP-kamerlid Van den Berg maakte deze zaak<br />
aanhangig in de Kamer en het ministerie van<br />
Volksgezondheid, Welzijn en Sport kwam met een<br />
plan. Zij stelde € 900.000,-- subsidie beschikbaar<br />
om nieuwe plannen te ontwikkelen rond<br />
kerktelefoon. De ontvanger van deze subsidie<br />
moest een stichting zijn: de Stichting Intermediair<br />
Kerkomroep Nederland werd opgericht.<br />
De sIKN, een vrijwilligersorganisatie, gaf<br />
subsidies aan marktpartijen om nieuwe<br />
producten te ontwikkelen. Daardoor konden de<br />
ontwikkelingskosten laag blijven en kwamen er<br />
snel nieuwe producten op de markt.<br />
In 2006 besloot sIKN te gaan samenwerken met<br />
DCT Net. Van Heteren richtte dit bedrijf op,<br />
naast zijn eerste bedrijf, CS Net. sIKN huurt<br />
diensten in van DCT Net. Bij de twee bedrijven<br />
werken 20 mensen. Maandelijks overlegt Van<br />
Heteren met het bestuur van sIKN, dat bestaat uit<br />
vertegenwoordigers van allerlei <strong>kerken</strong>. Zo blijft<br />
hij nauw in contact met zijn grootste afnemer.<br />
technologie. Daarom moet het systeem<br />
gebruiksvriendelijk zijn. Een <strong>voor</strong>beeld:<br />
je kunt bij ons via de televisie negen<br />
opgeslagen kerkdiensten oproepen. Dat<br />
correspondeert met de negen knopjes<br />
van je afstandsbediening en <strong>voor</strong>komt<br />
dat je moet gaan scrollen.<br />
Voor de kerkbeheerders organiseren<br />
we elk jaar een bijeenkomst in<br />
Bunnik. Daar presenteren wij nieuwe<br />
ontwikkelingen en zijn er drie<br />
workshops. Een daarvan gaat over het<br />
in beeld brengen van de kerkdienst,<br />
met medewerking van een vrijwilliger<br />
die bij de NCRV werkte.”<br />
Het lijkt een nog onontwikkeld gebied:<br />
<strong>kerken</strong> de beginselen bijbrengen van<br />
de televisieregie van een kerkdienst.<br />
Wat doe je, bij<strong>voor</strong>beeld, tijdens de<br />
gebeden? Of sluiten mensen thuis ook<br />
de ogen?<br />
Van Heteren: “Goed punt. Sommige<br />
predikanten bidden uit hun hoofd.<br />
Maar als er gebeden wordt <strong>voor</strong><br />
vier kinderen die gedoopt worden,<br />
dan moet je de namen goed op<br />
een rijtje hebben en kun je niet<br />
zonder spiekbriefje. Dat moet je niet<br />
uitzenden. Rob Mook, koster van de<br />
Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt in<br />
Nijkerk, kiest er<strong>voor</strong> om tijdens de<br />
gebeden hun gebrandschilderde raam<br />
te laten zien.”<br />
Steeds een ander raam? “Nee, ze<br />
hebben er maar één. Ik kerk zelf<br />
in de Sint Jan in Gouda, de langste<br />
kerk van Nederland, met prachtige<br />
gebrandschilderde ramen, de beroemde<br />
Goudse Glazen. Bij ons valt heel wat<br />
te zien.”<br />
Hoe werkt de opslag van kerkdiensten?<br />
“De gebruiker kan kerkdiensten<br />
terugzien, negen <strong>voor</strong> de televisie,<br />
vijftig op de pc. Als er van boven<br />
eentje bijkomt, gaat er van onder een<br />
weg. Maar sommige diensten kun je er<br />
langer op laten staan. Of juist korter, je<br />
kunt de dienst er ook eerder afhalen,<br />
om welke reden dan ook. Kerken<br />
kunnen zelf bepalen welke diensten<br />
ze opslaan. Trouwdiensten? Die laat je<br />
graag zien. Rouwdiensten? Daar is de<br />
familie soms geen <strong>voor</strong>stander van.<br />
Wij verzorgden op 24 maart 2010 de<br />
herdenkingsdienst van Milly Boele.<br />
Die dag luisterden 15.000 luisteraars<br />
via ons naar de dienst en daarna<br />
volgden nog 20.000 downloads. Via<br />
Kerkomroep.nl proberen we alle<br />
uitgezonden diensten beschikbaar te<br />
maken.”<br />
Wat kost het?<br />
“Kerken betalen een vast tarief per<br />
maand, ongeacht het aantal luisteraars.<br />
Dat maakt het systeem <strong>voor</strong> erg kleine<br />
<strong>kerken</strong> mogelijk minder aantrekkelijk,<br />
dat is waar. Een pakket kerktelevisie is<br />
pagina 21<br />
beschikbaar vanaf pakweg € 30,-- per<br />
maand.”<br />
Heeft uw systeem ook nadelen?<br />
“Nee, als er vanuit de markt vraag is<br />
naar nieuwe diensten of producten,<br />
dan ontwikkelen wij die. Wel maken<br />
wij keuzes. Een aantal <strong>kerken</strong> vroeg<br />
of er onderdelen uit de opgeslagen<br />
kerkdienst konden worden geknipt.<br />
Dat ging bij<strong>voor</strong>beeld over de gebeden,<br />
waarin vaak persoonlijke zaken werden<br />
genoemd. Men wilde dat liever niet<br />
openbaar op het net hebben.<br />
Daarvan zeggen wij: er is genoeg<br />
software om dat zelf te doen, het zou<br />
te veel kosten om dat aan te bieden.<br />
Wat we wel mogelijk maakten, is<br />
het verwijderen van het eerste deel<br />
van de opname. Vanaf een half uur<br />
van tevoren wordt er al opgenomen.<br />
Mensen komen de kerk binnen en<br />
alles wat je hoort, is het geschuifel van<br />
schoenen en het geschuif van stoelen.<br />
Dat kun je er afknippen.”<br />
Welke ontwikkelingen zijn te<br />
verwachten op dit terrein?<br />
“Dat is moeilijk te zeggen. SKG, een<br />
financiële dienstverlener, denkt aan de<br />
mogelijkheid van digitaal collecteren.<br />
Als je naar de kerkdienst zit te kijken,<br />
zou je tijdens de collecte een bijdrage<br />
kunnen overmaken via iDeal of je<br />
creditkaart.<br />
Of dat gaat werken? Mij lijkt het<br />
pastoraler om een collectebusje neer te<br />
zetten en elke twee maanden het geld<br />
op te halen. Oudere mensen krijgen<br />
toch al zo weinig bezoek. En zo hou je<br />
contact met je kerkleden die niet meer<br />
naar de dienst kunnen komen.”<br />
DCT Net<br />
Brugweg 56<br />
2741 KZ Waddinxveen<br />
Postbus 264<br />
2740 AG Waddinxveen<br />
Telefoon (0182) 750 520<br />
Fax (0182) 750 599<br />
info@dctnet.nl
Kerkmagazine jaargang 1, nummer 3<br />
Intussen in Meliskerke<br />
Het dak zit er op!<br />
De aanbouw van de laatmiddeleeuwse<br />
Odulphuskerk in Meliskerke op Walcheren<br />
heeft intussen een dak. Kerkmagazine volgt de<br />
nieuwbouw/verbouw tot aan de officiële opening<br />
van de nieuwe kerk, op 5 februari 2012.<br />
Kees Posthumus<br />
Eind augustus staan er grote hekken<br />
rondom de oude Odulphuskerk op<br />
Meliskerke. Volgende week komen de<br />
bouwvakkers terug van vakantie en<br />
wordt het werk hervat. De spanten,<br />
vorige keer nog zo mooi en scherp<br />
afgetekend tegen de blauwe hemel,<br />
zijn bedekt met leien. Toen het<br />
hoogste punt bereikt werd, was er<br />
traditiegetrouw een feestje.<br />
Binnen is het plafond geïsoleerd en<br />
betimmerd. Een grote steiger verhindert<br />
nog het zicht op de grote en met zorg<br />
ontworpen ruimte die straks volop te<br />
zien zal zijn. De aanbouw heeft de<br />
vorm van de triomfboog. Het werk<br />
vordert prima, de bouw ligt op schema.<br />
Jawel, het loopt van een leien dakje.<br />
Anders dan het station van Arnhem<br />
of de Noord-Zuidlijn zal dit project,<br />
ijs en weder dienende, op tijd worden<br />
opgeleverd: december 2011.<br />
Afscheid<br />
Jan Wisse is <strong>voor</strong>zitter van de<br />
<strong>kerken</strong>raad van de protestantse<br />
gemeente Biggekerke en Meliskerke.<br />
In beide dorpen staat de kerk centraal<br />
in het dorp. De protestantse gemeente<br />
richt zich op de hele gemeenschap,<br />
bij<strong>voor</strong>beeld met diensten <strong>voor</strong> kerk en<br />
school en kerstdiensten <strong>voor</strong> heel het<br />
dorp. Wisse leidde de vergaderingen<br />
waarin besloten werd de Ichtuskerk<br />
aan de Bergstraat te sluiten en<br />
een aanbouw te realiseren aan de<br />
Odulphuskerk.<br />
Wisse: “Nadat de protestantse<br />
gemeente was gevormd, was de<br />
Odulphuskerk op de meeste zondagen<br />
te klein <strong>voor</strong> de gemeente. Wij<br />
hielden er alleen nog minder goed<br />
bezochte kerkdiensten, zoals op bidof<br />
dankdag en Hemelvaartsdag. Maar<br />
de Ichthuskerk, met driehonderd<br />
zitplaatsen, was op zondag juist<br />
wat te groot. In de keuze <strong>voor</strong> een<br />
aanbouw aan de oude kerk hebben<br />
we de gemeente meegenomen. Tijdens<br />
reguliere en extra gemeenteavonden<br />
vertelden wij de gemeenteleden wat<br />
de keuze was. Wij presenteerden<br />
de plannen, lieten zien hoe het zou<br />
worden en vertelden wat het zou<br />
kosten. Als we de Ichthuskerk hadden<br />
verbouwd, zouden we toch zijn blijven<br />
Odulphus<br />
Wanneer de heilige Odulphus geboren werd, is<br />
onbekend. Het was in ieder geval na 854. Hij<br />
werd geboren in het Brabantse Oirschot en was<br />
daar ook pastoor. Hij werd benedictijn en nam<br />
zijn intrek in het Martinusklooster in Utrecht.<br />
Zijn bisschop stuurde hem naar Friesland, waar<br />
hij het werk van zijn <strong>voor</strong>gangers Willibrord,<br />
Bonifatius (ja, die van Dokkum) en Liudger<br />
<strong>voor</strong>tzette. Hij stichtte een benedictijner abdij<br />
in Stavoren en staat bekend als de apostel van<br />
de Friezen. Het feest van Odulphus wordt op<br />
12 juni gevierd. Odulphus is de patroonheilige<br />
van de gemeente Best en hij is te zien in het<br />
gemeentewapen. Zijn verering verspreidde<br />
zich zuidwaarts langs heel de westkust van<br />
Nederland, tot op Walcheren.
Oude graven<br />
zitten met het onderhoud van de<br />
Odulphus. Steeds kregen we het fiat: ga<br />
door op de ingeslagen weg.<br />
Natuurlijk zijn er ook mensen die er<br />
moeite mee hebben dat de Ichthuskerk<br />
wordt afgestoten. Zij hebben er goede<br />
banden mee, er zit veel eigen geld<br />
en arbeid in. Dat kan ik me goed<br />
<strong>voor</strong>stellen. Wij hebben steeds goed<br />
geluisterd naar hun bezwaren en<br />
voerden persoonlijke gesprekken.<br />
Wij besteden veel aandacht aan<br />
het afscheid van de Ichthuskerk,<br />
op een zondag in januari. Er is een<br />
afscheidscommissie aan het werk.<br />
Ook verhuizen wij de waardevolle<br />
zaken uit de Ichthuskerk naar de<br />
Odulphuskerk. Het meest in het oog<br />
springend is het orgel, een vrij jong<br />
instrument, dat een plaats krijgt op<br />
het uitgebouwde orgelbalkon. Verder<br />
moet u denken aan kanselkleden, een<br />
avondmaalstel, wandkleden. Wij hopen<br />
dat uiteindelijk niemand spijt zal<br />
hebben van deze keuze.”<br />
Opdrachtgever<br />
De kerk als opdrachtgever <strong>voor</strong> een<br />
bouwproject, dat is ongewoon. Lukte<br />
dat?<br />
Wisse: “Niet de <strong>kerken</strong>raad, maar een<br />
breed samengestelde bouwcommissie<br />
verricht het meeste werk rond de<br />
bouw. Daarin zitten mensen met<br />
ervaring in de bouw. Zo benutten wij<br />
de kennis die in de gemeente aanwezig<br />
is. Toen het ontwerp eenmaal definitief<br />
was, volgde er een open inschrijving.<br />
Drie bouwers schreven in en de<br />
opdracht ging naar Van de Linde uit<br />
Goes. Daar hebben we geen moment<br />
spijt van gehad, de samenwerking<br />
tussen Van de Linde, architect Van Traa<br />
en onze gemeente verloopt prima.”<br />
Onvermijdelijk bij een bouwproject<br />
zijn de onverwachte kostenstijgingen.<br />
Wisse: “De aanbouw werd <strong>voor</strong>al<br />
duurder, omdat de welstandscommissie<br />
van de gemeente Veere aanpassingen<br />
eiste. Leisteen op het dak, in plaats van<br />
platen, extra raampartijen in het dak.<br />
Omdat dit tot fors hogere bouwkosten<br />
leidde, overlegden we daarover opnieuw<br />
met de gemeenteleden.<br />
Ik ging steeds mee als er met de<br />
gemeente Veere moest worden<br />
overlegd. Dat proces heeft lang<br />
geduurd en was beslist niet gemakkelijk.<br />
De gemeente heeft haar eigen<br />
welstandscommissie, maar heeft<br />
ook te maken met de landelijke<br />
monumentencommissie. Die twee<br />
werken absoluut niet samen. Had je<br />
toestemming van de een, stuitte je nog<br />
op bezwaar bij de ander. Daar word je<br />
niet vrolijk van.”<br />
Stoelen<br />
Naast de afscheidscommissie is er een<br />
inrichtingscommissie aan het werk. Die<br />
Bij het archeologisch onderzoek op de plaats van de aanbouw werden resten van graven<br />
gevonden van de oude begraafplaats rond de kerk, sommige nog in tact, andere niet meer. In<br />
1930 had de laatste begrafenis plaats, intussen is er een nieuwe begraafplaats op Meliskerke.<br />
De opgegraven resten werden bewaard. De protestantse gemeente vroeg aan de gemeente<br />
Veere om toestemming tot herbegraving op een plaats bij de kerk. Die zal plaastvinden,<br />
wanneer de hekken rond de kerk zijn verdwenen.<br />
pagina 23<br />
buigt zich over de keuze <strong>voor</strong> stoelen,<br />
tafels. Bijzonder wordt het kruis in<br />
oostgevel van de kerk, dat tevens<br />
dient <strong>voor</strong> lichtinval. Een gemeentelid<br />
maakte een glasontwerp, met de vier<br />
kleuren van het kerkelijk jaar, van<br />
onder uit donkerder naar steeds lichter<br />
boven, de weg naar het licht. Het<br />
wordt gemaakt door een glasatelier in<br />
Zoetermeer.<br />
Wisse: “Zo zijn veel gemeenteleden bij<br />
dit project betrokken. Dat leidt ook wel<br />
eens tot tegengestelde adviezen, maar<br />
daar komen we altijd uit. Misschien<br />
heeft de architect het wel eens moeilijk.<br />
Hij krijgt zomaar een keuze van een<br />
commissie op zijn bordje. Maar er is<br />
prima met hem samen te werken en<br />
hij is het wel gewend, al die eigenwijze<br />
gemeenteleden.”<br />
Volgende keer in Intussen in<br />
Meliskerke: hoe was het <strong>voor</strong> aannemer<br />
en bouwvakkers om aan zo’n<br />
bijzondere opdracht te werken en de<br />
kerk als opdrachtgever te hebben?
De meeste zitplaatsen<br />
Nederland telt veel grote <strong>kerken</strong>. Niet alle <strong>kerken</strong> staan even<br />
vol met stoelen. Onderstaand overzicht kwamen wij tegen<br />
bij het vele onderzoek dat wij doen bij het schrijven van<br />
artikelen <strong>voor</strong> Kerkmagazine. De <strong>kerken</strong> staan gerangschikt<br />
naar het aantal zitplaatsen in het kerkgebouw. De Grote<br />
Kerk in Dordrecht heeft meer kubieke meters dan menig<br />
kerk die hieronder staat vermeld. Voor de hand ligt dat de<br />
kerkgebouwen uit de Reformatorische gezindte relatief hoog<br />
scoren als het gaat om het aantal stoelen.<br />
Naam kerk Plaatsen Bj. Kerkverband Plaats<br />
1 Kerkgebouw GGiN Opheusden 2.850 1999 Gereformeerde Gemeenten in Nederland Opheusden<br />
2 De Hoeksteen 2.500 2008 Gereformeerde Gemeenten in Nederland Barneveld<br />
3 Dorpskerk 2.300 1952 Hersteld Hervormde Kerk Staphorst<br />
4 Sionkerk 2.250 1979 Gereformeerde Gemeenten Goes<br />
5 Rehobothkerk 2.200 1967 Gereformeerde Gemeenten Barneveld<br />
6 Adventkerk 2.150 1998 Gereformeerde Gemeenten Veenendaal<br />
7 Levende Steen Kerk (in aanbouw) 2.000 2012 Evangelische gemeente Spijkenisse<br />
8 Noorderkerk 1.970 1957 Gereformeerde Gemeenten Rijssen<br />
9 Zuiderkerk 1.950 1968 Gereformeerde Gemeenten Rijssen<br />
10 Nieuwe Kerk 1.900 1887 Protestantse Kerk in Nederland Katwijk aan Zee<br />
11 Kerkgebouw GG Nunspeet 1.890 1978 Gereformeerde Gemeenten Nunspeet<br />
12 Jachin en Boazkerk 1.800 2003 Gereformeerde Gemeenten Genemuiden<br />
13 Sint-Vituskerk 1.800 1892 Rooms-katholieke Kerk Hilversum<br />
14 Kerkgebouw GG Kootwijkerbroek 1.780 1985 Gereformeerde Gemeenten Kootwijkerbroek<br />
15 Bethelkerk 1.750 2000 Vrije Baptistengemeente Drachten<br />
16 Grote of Sint-Janskerk 1.635 1485 Protestantse Kerk in Nederland Gouda<br />
17 Mieraskerk 1.631 1962 Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland Krimpen aan den IJssel<br />
18 Petrakerk 1.620 1974 Gereformeerde Gemeenten Hendrik-Ido-Ambacht<br />
19 Kerkgebouw GG Opheusden 1.566 1971 Gereformeerde Gemeenten Opheusden<br />
20 Kerkgebouw GG Scherpenzeel (in aanbouw) 1.562 2012 Gereformeerde Gemeenten Scherpenzeel<br />
21 Elimkerk 1.524 1977 Gereformeerde Gemeenten ‘s-Gravenpolder<br />
22 Grote Kerk 1.500 1892 Protestantse Kerk in Nederland Apeldoorn<br />
23 Kathedrale Basiliek Sint-Jan Evangelist 1.500 1220 Rooms-katholieke Kerk ‘s-Hertogenbosch<br />
24 Kerkgebouw VOGG Ede 1.450 1951 Vrije Oud Gereformeerde Gemeente Ede<br />
25 Levensstroomkerk 1.450 2006 Pinksterkerk Leiderdorp<br />
Bron: Overzicht en foto’s: Wikipedia.nl<br />
Nr. 1<br />
Nr. 13
Kathedralen en<br />
basilieken<br />
Een prachtig overzicht van Nederlandse kathedralen en<br />
basilieken, vol informatie over <strong>voor</strong>al de binnenkant van<br />
deze monumentale en devotionele <strong>kerken</strong>.<br />
Nederland telt zeven kathedralen,<br />
bisschops<strong>kerken</strong> waarin de cathedra, de<br />
zetel van de bisschop staat. Elk bisdom<br />
heeft zijn eigen kathedraal. De Sint Jan<br />
in Den Bosch is wellicht de bekendste en<br />
meest bezochte.<br />
Nederland telt 22 basilieken, katholieke<br />
<strong>kerken</strong> met een eretitel, toegekend door de<br />
paus. De eerste Nederlandse basiliek was in<br />
1883 de Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig<br />
Hart in de bedevaartsplaats Sittard.<br />
Je wordt als kerk niet zomaar een<br />
basiliek. De Pancratiuskerk in Tubbergen<br />
werd een basiliek vanwege haar mooie<br />
gebrandschilderd glaswerk.<br />
De Sint-Bavo en Haarlem en de Bossche<br />
Sint-Jan zijn zowel kathedraal als basiliek.<br />
Dat brengt het totaal op 27.<br />
Lezersactie<br />
Voordeel als u nú bestelt<br />
Al deze <strong>kerken</strong> staan beschreven in ‘Een<br />
sieraad <strong>voor</strong> de Heer’, een ruim geïllustreerd<br />
boek met een rijke inhoud. In zijn inleiding<br />
bespreekt auteur Van de Venn in vogelvlucht<br />
de bekende bouwstijlen, van romaans tot<br />
neogotiek en neo-romaans. Achterin staat<br />
een verklarende woordenlijst, <strong>voor</strong> het<br />
geval u vergeten was wat een transept of<br />
mandorla was.<br />
In de afzonderlijke hoofdstukken beschrijft<br />
de auteur nauwkeurig en met gevoel <strong>voor</strong><br />
detail de bouwgeschiedenis, architectuur<br />
en inrichting van de <strong>kerken</strong>. Hij besteedt<br />
daarbij <strong>voor</strong>al aandacht aan wat de<br />
betreffende kerk zo bijzonder maakt. Het<br />
heldere licht in Oosterhout, het bijzondere<br />
Maria-beeldje in IJsselstein, de stoere<br />
Romaanse Plechelmus in Oldenzaal, de<br />
kleurenpracht in de Rotterdamse Laurentiusen<br />
Elisabethkathedraal.<br />
Een sieraad <strong>voor</strong> de Heer<br />
Graag stellen wij u in staat deze fraaie uitgave met een<br />
aantrekkelijke korting aan te schaffen. Indien u nú bestelt,<br />
profiteert u van de speciale prijs van € 24,95 in plaats van<br />
€ 29,95. Indien u per automatische incasso betaalt, brengen<br />
wij u bovendien geen verzendkosten in rekening. In alle<br />
andere gevallen worden wel verzendkosten in rekening<br />
gebracht. De uitgave is ook verkrijgbaar in de beter<br />
gesorteerde boekhandel.<br />
pagina 25<br />
Met dit boek in de hand wordt een bezoek<br />
aan een basiliek of kathedraal een leerzame<br />
en inspirerende ervaring. Wat helpt, is<br />
dat Van de Venn neerlandicus is, met een<br />
specialisatie in middeleeuwse geestelijke<br />
literatuur. Hij vermijdt het jargon van<br />
doorgeleerde kunstkenners en zoekt <strong>voor</strong>al<br />
ook de spirituele, mystieke dimensie in<br />
de besproken <strong>kerken</strong>. Wat zie je, en wat<br />
betekent dat?<br />
Eenkennig is de auteur wel, hij bespreekt<br />
alleen de rooms-katholieke <strong>kerken</strong>. Er staan<br />
in Nederland nog twee kathedralen en wel<br />
van de Oud-Katholieke Kerk in Nederland,<br />
te Utrecht en te Haarlem.<br />
Ben van de Venn, Een sieraad <strong>voor</strong> de Heer<br />
– kathedralen en basilieken in Nederland.<br />
Zutphen: Walburg Pers, 2010. ISBN 978 90<br />
5730 663 1. € 29,95.<br />
Wat moet u doen?<br />
U plaatst uw bestelling door onderstaande bon vóór 25<br />
november 2011 ingevuld op te sturen naar Uitgeverij Walburg<br />
Pers, Antwoordnummer 87, 7200 VB te Zutphen. Een<br />
postzegel is in dat geval niet nodig. Of lever de bon in bij uw<br />
boekhandel.<br />
!<br />
Ja, ik bestel:<br />
___ exempla(a)r(en) van de uitgave Een sieraad <strong>voor</strong> de Heer (ISBN 978.90.5730.663.1) <strong>voor</strong> de<br />
speciale prijs van € 24,95 in plaats van € 29,95<br />
Dhr./mw. ___________________________________________ Adres __________________________________________<br />
Postcode / plaats _____________________________________Telefoon _______________________________________<br />
Ik betaal: met een acceptgiro met een eenmalige machtiging<br />
Hierbij machtig ik Walburg Pers om eenmalig € 24,95 per exemplaar af te schrijven wegens levering van bovenstaande titel.<br />
Rekeningnummer ______________________________________________________________________________________<br />
Handtekening <strong>voor</strong> eenmalige machtiging _________________________________________________________________<br />
Deze actie geldt tot 25 november 2011, actienummer 901-88350
Veelzijdig en al meer dan 32 jaar ervaring<br />
in het bestrijden van vochtproblemen:<br />
adviezen en onderzoek m.b.t. vochtbestrijding<br />
injecteren (zowel constructief als waterdichtend)<br />
waterdicht maken van kelders en souterrains<br />
injecteren tegen optrekkend vocht<br />
bestrijden van vochtoverlast in kruipruimten<br />
hydrofoberen van metselwerk, beton en natuursteen<br />
betonreparatiesystemen<br />
renovatie- en restauratiepleisters<br />
houtworm-, schimmel- en zwambestrijding<br />
Postbus 409,<br />
4600 AK Bergen op Zoom<br />
Telefoon: 0165 - 38 62 00<br />
E-mail: info@alphavochttechniek.com<br />
Internet: www.alphavochttechniek.com<br />
Atelier <strong>voor</strong> restauratie, reparatie en onderhoud<br />
van harmoniums<br />
Van Hel<strong>voor</strong>tlaan 19, 3443AN Woerden<br />
Tel. 0348-417707<br />
www.schueller-harmoniums.nl<br />
Uw partner <strong>voor</strong><br />
kerkmeubilair<br />
en inrichting<br />
op maat<br />
Projectinrichting<br />
KERKMEUBILAIR<br />
www.kerkmeubilair.com<br />
Bekijk onze<br />
online catalogus op<br />
www.kerkmeubilair.com<br />
Kantoor-Showroom:<br />
Admiraal Helfrichweg 4<br />
2901 AB Capelle a/d IJssel<br />
Telefoon 010-2844018<br />
E-mail info@kerkmeubilair.com<br />
KERKMEUBILAIR<br />
www.kerkmeubilair.com
Kerkennieuws door Korstiaan van Vliet<br />
Uitbreiding Sionskerk Alphen<br />
Dit <strong>voor</strong>jaar werd de eerste paal geslagen<br />
<strong>voor</strong> de uitbreiding van het gebouw van<br />
de hervormde Sionskerk in Alpen aan den<br />
Rijn.<br />
Met de uitbreiding krijgt de kerk een aparte<br />
kerkzaal <strong>voor</strong> allerhande activiteiten.<br />
Gesjouw met stoelen is na de uitbreiding<br />
verleden tijd. Ook de hal van de kerk en<br />
een nieuw invalidentoilet worden direct<br />
aangepakt. Als het winterwerk start, moet<br />
de klus geklaard zijn.<br />
Arnhemse kerk wordt skatehal<br />
De leegstaande rooms-katholieke<br />
Jozefkerk in Arnhem verandert in een<br />
skatehal.<br />
Jozefkerk Arnhem – André van Dijk,<br />
Reliwiki<br />
De Stichting Skatehal Arnhem was al lang<br />
op zoek naar een geschikte ruimte. Na veel<br />
vijven en zessen kwam het stichtingsbestuur<br />
terecht bij het parochiebestuur van de<br />
Jozefkerk. Deze kerk biedt veel ruimte en<br />
staat al vijf jaar leeg. Het parochiebestuur<br />
zoekt verder naar een geschikte koper <strong>voor</strong><br />
de kerk, maar <strong>voor</strong>lopig kunnen skaters<br />
de ruimte gebruiken. In de kerk komen<br />
hindernissen en skatebanen. De gemeente<br />
Arnhem staat positief tegenover het plan.<br />
Restauratie kerk Beets klaar<br />
De restauratie van de kerk in het Noord-<br />
Hollandse Beets is dit <strong>voor</strong>jaar voltooid.<br />
Met de operatie was 1,2 miljoen euro<br />
gemoeid, bijeengebracht door het Rijk,<br />
de provincie Noord-Holland, het Prins<br />
Bernhard Cultuurfonds, de Rabobank en<br />
particulieren. De vijftiende-eeuwse kerk van<br />
Beets is eigendom van de Stichting Oude<br />
Hollandse Kerken. Het rijksmonument is in<br />
gebruik als multifunctionele ruimte.<br />
Nieuwbouw in Buitenpost<br />
De Christengemeente te Buitenpost krijgt<br />
een eigen gebouw op een industrieterrein.<br />
De nieuwe kerkzaal krijgt 600 zitplaatsen,<br />
diverse kantoorruimtes en een moderne<br />
keuken. De totale investering wordt geschat<br />
op zo’n 800.000 euro. De streekgemeente<br />
(325 leden) behoort tot de snelstgroeiende<br />
gemeentes in Noordoost-Friesland.<br />
Buren werkt samen<br />
Zeven kerkelijke gemeenten in<br />
de gemeente Buren gaan nauw<br />
samenwerken.<br />
Het gaat om de protestantse gemeenten van<br />
Asch, Erichem, Kerk- en Kapel-Avezaath,<br />
Rijswijk, Ravenswaaij en Zoelen en de<br />
hervormde gemeente van Buren. Met<br />
behoud van hun identiteit vormen de<br />
kerkelijke gemeenten de streekgemeente<br />
Tussen Lek en Linge. De samenwerking<br />
ligt <strong>voor</strong>al op het gebied van pastorale<br />
werkzaamheden, diaconale hulpverlening<br />
en jeugd- en toerustingswerk.<br />
Damwoude schenkt AED’s<br />
In 2010 werd de Gereformeerde Kerk<br />
vrijgemaakt van Damwoude opgeheven.<br />
De opbrengst van haar bezittingen werd<br />
verdeeld over enkele goede doelen en<br />
de omringende classis<strong>kerken</strong>. Naast een<br />
geldbedrag hebben de classis<strong>kerken</strong> ook een<br />
AED (automatische externe defibrillator)<br />
gekregen. Een cadeau met een symbolische<br />
betekenis. Een bijgeleverde wandtegel<br />
met navolgende tekst zegt genoeg: ‘Zorg<br />
er<strong>voor</strong> dat het hart van de (omringende)<br />
<strong>kerken</strong> blijft kloppen’. Het kerkgebouw<br />
en de pastorie waren al eerder verkocht<br />
pagina 27<br />
aan de Christelijke Gereformeerde Kerk te<br />
Broeksterwoude.<br />
Nieuw Doopsgezind kerkje<br />
Op het terrein van een conferentiecentrum<br />
in Elspeet verrijst een nieuw, duurzaam<br />
gebouwd Doopsgezinde Kerk.<br />
Doopsgezinde kerk Elspeet – Faro Architecten<br />
Uniek aan het gebouw is de ligging, de<br />
eenvoudige vorm en de uitvoering. De kerk<br />
is namelijk volledig opgebouwd uit hout.<br />
Daarmee verwijst de nieuwe kerk naar de<br />
eerste Doopsgezinde <strong>kerken</strong>. Die waren<br />
puur gericht op ontmoeting rondom de<br />
bijbel, waardoor de inrichting sober en puur<br />
was. De gebruikte materialen in de nieuwe<br />
kerk zijn duurzaam geproduceerd. Het hout<br />
komt van de Veluwe, de aannemer ook. Ook<br />
de kerk zelf is duurzaam in gebruik. Door<br />
middel van warmte-koude-opslag <strong>voor</strong>ziet<br />
het gebouw zelf in zijn energie. Op 16<br />
september 2011 wordt het gebouw geopend.<br />
Kerktoren Gouderak<br />
Onlangs is begonnen met de restauratie<br />
van de toren van de hervormde kerk te<br />
Gouderak, vlakbij Gouda.<br />
De <strong>voor</strong>bereidingen <strong>voor</strong> de restauratie<br />
startten al in 1987. In dat jaar rees het<br />
plan om de complete kerk te restaureren.<br />
Vanwege geldgebrek kwam het nooit tot een<br />
grondige restauratie. Nu wordt de toren in<br />
oude luister hersteld. Dankzij donaties van<br />
dorpsbewoners en allerlei acties staat de<br />
toren van Gouderak er straks weer fraai bij.
Kapel Zusters Onder de Bogen in Maastricht<br />
Prachtige kloosterkapel grenzend aan de St. Servaas Basiliek aan de Vrijthof in Maastricht.<br />
Gecombineerd spraak en (live) muziekversterking<br />
betrouwbare en eenvoudige bediening d.m.v.<br />
toepassen digitale apparatuur (presets). Projectie inclusief<br />
bestuurbare camera KerkTV en audio via internet<br />
randapparatuur muziekgroep/combo onopvallende<br />
integratie van apparatuur in interieur<br />
Open Hof in Rotterdam<br />
Protestantse en Rooms-katholieke kerk<br />
Zaalakoestisch onderzoek, geluidsinstallatie<br />
spraak en muziek zonder concessies aan<br />
kwaliteit, onopvallende integratie<br />
in kloosterkapel, digitale techniek,<br />
eenvoudig en betrouwbaar<br />
in gebruik, optimale ringleiding<br />
Ridderkerk: Kaartenmakerstraat 18, 2984 CB; Tel. 0180 41 46 00<br />
Zwolle: Baileystraat 2a, 8013 RV; Tel. 038 785 19 77<br />
www.schaapsound.nl info@schaapsound.nl<br />
De Hoofdhof in Zwolle<br />
Modern kerkgebouw, multifunctioneel gebruik.<br />
Visueel esthetisch, hoge spraakverstaan-<br />
baarheid, multifunctioneel inzetbaar,<br />
projectiescherm verdwijnt volledig in plafond,<br />
projector in muur weggewerkt, luidsprekers in RAL<br />
kleur van de stenen, gebruiksvriendelijk, overzichtelijk,<br />
zaalakoestisch onderzoek
Kerkennieuws<br />
Restauratie toren Groenlo<br />
De toren van de Rooms-katholieke<br />
Calixtuskerk in Groenlo (Achterhoek)<br />
staat in de steigers.<br />
Oude Calixtuskerk Groenlo – Kweniston,<br />
Reliwiki<br />
Hij krijgt nieuw voegwerk en een grondige<br />
schilderbeurt. Ook worden de galmgaten<br />
dichtgemaakt <strong>voor</strong> vogels. De binnenkant<br />
van de toren wordt <strong>voor</strong>zien van nieuw<br />
stucwerk en aangepaste trappen. De kerk<br />
blijft gedurende de restauratie gewoon open.<br />
De toren is echter tot en met september<br />
gesloten.<br />
Restauratie Sint Bavo<br />
De restauratie van de kathedrale basiliek<br />
St. Bavo in Haarlem is in volle gang.<br />
De op een na grootste kerk in Nederland<br />
is hard aan restauratie toe. Na meer dan<br />
honderd jaar lekten de goten, zakte het<br />
glas in lood hier en daar in elkaar en lieten<br />
voegen los. Daarmee is de lijst met zaken<br />
die aandacht vragen nog lang niet compleet.<br />
Ondanks de restauratie is het nationale<br />
monument gewoon geopend <strong>voor</strong> publiek.<br />
Nieuw multifunctioneel<br />
kerkgebouw in Heerenveen<br />
De protestantse gemeente te Heerenveen<br />
bouwt momenteel een nieuwe kerk.<br />
Protestantse Gemeente Heerenveen - Evers<br />
Architecten BNA<br />
Het kerkgebouw wordt een multifunctioneel<br />
gebouw. De kosten zijn begroot op 3,8<br />
miljoen euro. In het nieuwe bedehuis<br />
zijn ruim 750 zitplaatsen. Twee <strong>kerken</strong><br />
gingen dicht, een derde kerkgebouw, de<br />
Europalaankerk, wordt omgebouwd tot<br />
multifunctioneel zalencentrum en daarnaast<br />
verrijst de nieuwe kerk. Het gebouw gaat<br />
Trinitas heten.<br />
Start bouw IJsselmuiden<br />
De Gereformeerde Gemeente in Nederland<br />
te IJsselmuiden begint met de bouw van<br />
een nieuw kerkgebouw.<br />
De 189 leden betrekken in april 2012 een<br />
kerkgebouw aan de Trekvaart, vlakbij<br />
het station. Tot <strong>voor</strong> kort stond hier een<br />
<strong>voor</strong>malige autoshowroom, waar de<br />
kerkdiensten in werden gehouden. Die<br />
showroom gaat tegen de vlakte, waarna een<br />
nieuw kerkgebouw met zaalruimte verrijst.<br />
Tijdens de bouwperiode komt de gemeente<br />
samen in het gebouw van de Pieter Zandt<br />
scholengemeenschap in IJsselmuiden.<br />
Uw nieuws hier?<br />
Heeft u een nieuw of verbouwd<br />
kerkgebouw, nieuw interieur, orgel,<br />
andere nieuwe toepassingen in of<br />
rond het gebouw of op het gebied van<br />
beheerszaken? Meldt het de redactie:<br />
redactie@kerkmagazine.nl<br />
Petrakerk Kapelle<br />
pagina 29<br />
In het Zeeuwse Kapelle is onlangs de<br />
eerste steen gelegd van de Petrakerk van<br />
de Gereformeerde Gemeente.<br />
G.G. Kapelle – Fierloos Architecten<br />
Deze gemeente verbouwt flink, om het<br />
aantal zitplaatsen met 300 te verhogen. In<br />
totaal kan het gebouw in de toekomst 1350<br />
kerkgangers bergen, wat daarna gemakkelijk<br />
met nog eens 300 kan worden verhoogd.<br />
Hier<strong>voor</strong> moet een galerij geplaatst worden.<br />
Op dit moment telt de gemeente bijna 1500<br />
leden. Begin 2012 moet de bouw klaar zijn.<br />
Bijenhof richt de kerkzaal in.<br />
GKN Kampen verhuisd<br />
De Gereformeerde Kerk Nederland in<br />
Kampen houdt haar samenkomsten in het<br />
gebouw van Quintus te Kampen.<br />
Bijna zeven jaar heeft de kerk<br />
gebruikgemaakt van het gebouw van het<br />
<strong>voor</strong>malige Ichthuscollege. Dat gebouw<br />
was niet langer beschikbaar, waardoor een<br />
andere locatie gezocht moest worden. De<br />
Gereformeerde Kerken Nederland bestaat<br />
uit vijf <strong>kerken</strong> die de afgelopen jaren buiten<br />
de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt en<br />
de Gereformeerde Kerken hersteld (GKH)<br />
kwamen te staan.<br />
NGK Katwijk opgeheven<br />
De Nederlands Gereformeerde Kerk in<br />
Katwijk is opgeheven.<br />
Op 4 september is de laatste dienst<br />
gehouden. De sluiting is te wijten aan<br />
een vergrijzend en teruglopend ledental.<br />
De zittende leden zullen uitwijken naar<br />
de naburige gemeente in Oegstgeest of<br />
toetreden tot een ander kerkverband.
Kerkcontent<br />
doeltreff ende website,<br />
eenvoudig zelf beheren!<br />
Het belang van een website <strong>voor</strong> uw kerk<br />
Een groot deel van de plaatselijke <strong>kerken</strong> is al met een eigen website aanwezig<br />
op internet. Velen van hen niet tot eigen volle tevredenheid. Daar hebben wij een<br />
oplossing <strong>voor</strong>. Want het is belangrijk dat uw kerk een eigen website heeft.<br />
Informatie<strong>voor</strong>ziening <strong>voor</strong> eigen<br />
gemeenteleden.<br />
Informatie<strong>voor</strong>ziening <strong>voor</strong> buitenstaanders.<br />
Missionaire doeleinden.<br />
Met onze CMS (Content Management System) Kerkcontent onderhoudt u de website<br />
heel eenvoudig zelf. De kenmerken van Kerkcontent:<br />
Zelf<br />
onderhouden<br />
Bezoekersstatistieken<br />
Ongelimiteerd<br />
pagina’s toevoegen<br />
Eenvoudig<br />
versiebeheer<br />
U kunt kiezen uit drie verschillende versies die nog worden<br />
aangepast qua kleur, logo, foto’s etc.<br />
Kerkcontent – een zeer gebruiksvriendelijke<br />
CMS <strong>voor</strong> slechts<br />
€24,50 per maand!<br />
Kijk op www.kerkcontent.nl <strong>voor</strong><br />
informatie en <strong>voor</strong>beelden.<br />
M A G A Z I N E<br />
Afbeeldingen<br />
bewerken<br />
Gratis software<br />
updates<br />
Helderblauw | Postbus 209 | 3770 AE Barneveld | telefoon 0342 42 11 55<br />
e-mail info@helderblauw.nl | web www.helderblauw.nl | www.kerkcontent.nl<br />
Zoekmachinevriendelijk<br />
kerkcontent<br />
cms <strong>voor</strong> <strong>kerken</strong>
Kerkennieuws<br />
Renovatie Monnickendam<br />
De restauratie van de Grote Kerk van<br />
Monninckendam is afgerond.<br />
Het gebouw werd dit <strong>voor</strong>jaar heropend<br />
door de commissaris van de Koningin van<br />
Noord-Holland, de heer Remkes. De grote<br />
restauratie startte in 2005 aan de buitenkant<br />
van de kerk. Binnen is vanaf 2007 het<br />
pleisterwerk vervangen, de zerkenvloer<br />
opnieuw gelegd en vloerverwarming<br />
aangebracht. In de laatste fase werd het<br />
Gerstenhauerorgel van de protestantse<br />
gemeente gerestaureerd.<br />
GG Nijkerk 75 jaar<br />
De gereformeerde gemeente in Nijkerk<br />
bestond op 20 mei jl. 75 jaar.<br />
De gemeente telt een kleine 350 leden.<br />
Ter gelegenheid van het jubileum is een<br />
herdenkingsboekje geschreven door een<br />
gemeentelid.<br />
Fusie gemeenten Nijverdal<br />
De Hervormde Gemeente en de<br />
Gereformeerde Kerk in Nijverdal zijn<br />
begin juli gefuseerd.<br />
De <strong>kerken</strong> gaan verder onder de naam<br />
protestantse gemeente Nijverdal. Onder<br />
meer een teruglopend ledental maakte<br />
samenvoeging noodzakelijk.<br />
Oude Wetering heropend<br />
In Oude Wetering is het kerkgebouw De<br />
Spreng, na een jaar van verbouwen, dit<br />
<strong>voor</strong>jaar heropend.<br />
Het gebouw zal functioneren als<br />
multifunctioneel centrum. De protestantse<br />
gemeente in het Zuid-Hollandse dorp is<br />
eigenaar, maar zal het gebouw verhuren aan<br />
andere belanghebbenden.<br />
GG Puttershoek kan gaan<br />
bouwen<br />
Begin 2007 zou de Gereformeerde<br />
Gemeente in het Zuid-Hollandse<br />
Puttershoek starten met de kerkbouw.<br />
Maar een bestemmingsplanprocedure gooide<br />
roet in het eten, waardoor aanzienlijke<br />
vertraging is opgelopen. Zonder tegenbericht<br />
gaat in december dit jaar de eerste schop<br />
in de grond op een aan de begraafplaats<br />
grenzend perceel. Het nieuwe gebouw<br />
biedt plaats aan 350 mensen, wat met een<br />
vouwwand eenvoudig is uit te breiden. De<br />
gemeente telt 274 (doop)leden.<br />
Nieuwe kerk Spijkenisse<br />
In Spijkenisse startte onlangs de bouw<br />
van een nieuwe kerk van de Levende<br />
Steen Gemeente.<br />
Levende Steen Gemeente Spijkenisse – Han<br />
de Kluijver<br />
Het Evangelisch Centrum biedt op termijn<br />
plaats aan 2300 bezoekers en is volgens de<br />
gemeente de ‘grootste multiculturele kerk<br />
van Europa’. Het ontwerp van de kerk is<br />
gebaseerd op het ichtusteken.<br />
Surhuisterveen samen<br />
De gereformeerd vrijgemaakten en<br />
de christelijke gereformeerden van<br />
Surhuisterveen gaan sinds afgelopen<br />
<strong>voor</strong>jaar samen verder.<br />
Hun naam is <strong>voor</strong>taan Christelijke<br />
Gereformeerde Kerk vrijgemaakt te<br />
Surhuisterveen. Al zo´n 24 jaar doen de<br />
gemeenten steeds meer dingen samen.<br />
Dankzij de fusie ontstaat een gemeente van<br />
540 leden, met de Ichtuskerk als kerkelijk<br />
centrum. Op termijn zal dit gebouw worden<br />
gemoderniseerd en uitgebreid.<br />
Opknapbeurt Jacobikerk<br />
De Utrechtse Jacobikerk is onlangs<br />
grondig gerestaureerd.<br />
Het gebedshuis wordt onder meer aangepast<br />
aan de eisen van de tijd, waardoor het<br />
gebouw beter ingezet kan worden als<br />
multifunctionele ruimte. Het karakteristieke<br />
gebouw in de Utrechtse binnenstad is<br />
eigendom van de protestante gemeente<br />
van Utrecht. Ook de armenhuisjes bij het<br />
kerkgebouw krijgen een opknapbeurt. De<br />
totale kosten van de verbouwing bedroegen<br />
een kleine half miljoen euro.<br />
Dorpskerk Vorden<br />
De 800 jaar oude Dorpskerk in het<br />
Gelderse Vorden wordt ingrijpend<br />
gemoderniseerd.<br />
pagina 31<br />
De inrichting van de Dorpskerk wordt<br />
aangepast om het gebouw ‘toekomstproof’<br />
te maken. Dankzij de aanpassingen krijgt<br />
de kerk meer een spilfunctie in de Vordense<br />
samenleving, aldus het kerkbestuur.<br />
De kerk wordt zo aangepast dat ook<br />
culturele activiteiten zoals lezingen,<br />
tentoonstellingen, symposia en concerten<br />
in de kerk onderdak kunnen vinden. Uniek<br />
is de nieuw aan te brengen verlichting. Het<br />
gebouw is na oplevering de eerste kerk<br />
in Nederland die geheel met ledlampen is<br />
verlicht.<br />
Apostolischen Weesp gestopt<br />
De gemeente van het Apostolisch<br />
Genootschap in Weesp is onlangs <strong>voor</strong> het<br />
laatst samengekomen.<br />
De gemeente heeft vanwege sterke<br />
vergrijzing en een teruglopend ledental<br />
besloten tot opheffing. De leden gaan naar<br />
een Apostolische Gemeenschap in andere<br />
steden. In 2004 vierde de gemeente nog<br />
haar 100-jarig bestaan met zo’n 185 leden.<br />
Dit aantal is in 2011 naar 75 gedaald. Het in<br />
1998 verbouwde kerkgebouw staat te koop.
Kerkenbeheer actueel<br />
Heilige verwarming<br />
De Roosendaalse architect Geert van<br />
der Aa won op 23 juni de door Nudge<br />
georganiseerde competitie Holy Warming.<br />
Inzet was een vernieuwende, duurzame<br />
oplossing om de Sint Bavo Kathedraal in<br />
Haarlem te verwarmen.<br />
Van der Aa stelt <strong>voor</strong> om in de kelders<br />
van de kathedraal een datacenter van<br />
een commercieel bedrijf te huisvesten.<br />
Daarmee slaat hij twee vliegen in één klap.<br />
Met de koude lucht uit de kerk worden de<br />
computers gekoeld. De verwarmde lucht<br />
wordt daarna teruggeleid en brengt de<br />
kerk op aangename temperatuur. Circulatie<br />
vindt plaats via het bestaande systeem<br />
van convectorputten. De investering in de<br />
warmtebron - het datacenter - wordt door<br />
een tweede partij gedaan. Onderzocht wordt<br />
of de oplossing haalbaar is.<br />
Andere inzendingen waren een plan (Leo<br />
van der Leden) <strong>voor</strong> de herinrichting van<br />
het parkeerterrein naast de Bavo, waarbij<br />
het asfalt als warmtebron gaat dienen.<br />
Leidingen in de nieuwe asfaltlaag zouden<br />
zonnewarmte absorberen en via een<br />
warmtepomp beschikbaar maken <strong>voor</strong><br />
verwarming van de kerk. Kees Voordouw<br />
wil het water uit de Leidsevaart laten<br />
dienen als bron <strong>voor</strong> een warmtepomp.<br />
Marco Bruijnes stelde <strong>voor</strong> de verwarming<br />
efficiënt te beperken tot dat gedeelte van<br />
de kerk waar de bezoekers zich bevinden.<br />
Hij visualiseerde een ‘box-in-box’. Niet de<br />
hele kerk wordt verwarmd, maar alleen<br />
de middelste bankenrij, die in 90% van de<br />
gevallen gebruikt wordt.<br />
www.nudge.nl<br />
Prijs <strong>voor</strong> PKN<br />
De Protestantse Kerk in Nederland won<br />
met het systeem <strong>voor</strong> haar ledenregistratie<br />
(LedenRegistratie Protestantse Kerk, LRP)<br />
de iCMG Architecture Excellence Award.<br />
Het systeem werd door het bedrijf Mendix<br />
ontwikkeld. De prijs is toegekend vanwege<br />
de hoge veiligheidstandaarden die in het<br />
systeem zijn ingebouwd.<br />
Deze waren nodig omdat het bij ledenregistratie<br />
om vertrouwelijke en privacygevoelige<br />
data gaat. Daarbij is een strikte<br />
scheiding van de financiële administratie en<br />
ledenadministratie vereist.<br />
Het nieuwe systeem is ontwikkeld <strong>voor</strong> de<br />
plaatselijke gemeenten van de Protestantse<br />
Kerk, zodat zij hun leden op een goede<br />
wijze kunnen registreren. Het systeem<br />
omvat een ledenadministratiefunctionaliteit<br />
met een geïntegreerde administratie <strong>voor</strong> de<br />
bijdragen en is bedoeld om het kerkelijke<br />
werk en het pastorale bezoekwerk te<br />
ondersteunen. De informatie met betrekking<br />
tot de leden is met het nieuwe systeem<br />
eenduidiger en inzichtelijker geworden. En<br />
dus veilig.<br />
Henry Kieskamp, hoofd ICT van de PKNdienstenorganisatie,<br />
ziet de prijs als een<br />
bevestiging <strong>voor</strong> het hoogwaardige systeem<br />
waarover de kerk nu de beschikking heeft.<br />
Het is een mooie meevaller, omdat er eerder<br />
veel te doen was over de ledenregistratie<br />
van de PKN, vanwege vertraging en forse<br />
kostenoverschrijdingen.<br />
www.medix.com<br />
Kerk als filantroop<br />
Op dinsdag 21 juni ondertekende het<br />
Interkerkelijk Contact in Overheidszaken<br />
(CIO) in Den Haag het convenant ‘Ruimte<br />
<strong>voor</strong> geven’.<br />
Doel van de overeenkomst is de<br />
samenwerking tussen overheid en<br />
filantropische sector structureel te<br />
verbeteren. De <strong>kerken</strong> in Nederland<br />
zijn zeer actief in geldwerving (in 2009<br />
zamelden <strong>kerken</strong> en levensbeschouwelijke<br />
organisaties meer dan 800 miljoen in) en<br />
hebben om die reden aansluiting gezocht<br />
bij de filantropische sector en het convenant<br />
mede ondertekend.<br />
In de filantropische sector nemen de <strong>kerken</strong><br />
met hun geheel eigen doelstellingen en<br />
organisatievorm een bijzondere positie in.<br />
Voor de realisatie van hun doelstellingen<br />
werven de <strong>kerken</strong> gelden en beschikken zij<br />
in bepaalde gevallen ook over vermogen. De<br />
mate waarin en de wijze waarop verschilt<br />
per kerkgenootschap. Het convenant<br />
‘Ruimte <strong>voor</strong> geven’ biedt een raamwerk<br />
<strong>voor</strong> de samenwerking met overheid en<br />
andere filantropische instellingen.<br />
Het convenant zal verder zal worden<br />
uitgewerkt in een aantal deelconvenanten.<br />
Kerken krijgen zo een mogelijkheid<br />
om middels afstemming en consultatie<br />
betrokken te worden bij ontwikkelingen<br />
in regelgeving en beleid, die <strong>voor</strong> de<br />
<strong>kerken</strong> ook zelf van belang zijn. Daarbij<br />
kan gedacht worden aan regelingen en<br />
toepassing van de anbi-wetgeving, de<br />
giftenaftrek en de geefwet en fiscale<br />
regelingen ten bate van vrijwilligers. Kerken<br />
kunnen daar nu, dankzij dit convenant, over<br />
meepraten.
Vlooienplaag<br />
In Doetinchem zorgde vlooien, afkomstig<br />
van een steenmarter, er<strong>voor</strong> dat de<br />
christelijk-gereformeerde kerk een aantal<br />
weken achtereen haar deuren moest<br />
sluiten.<br />
De koster en de organist hoorden gestommel<br />
onder het dak van de kerk: een steenmarter<br />
had er zijn intrek genomen. Dat was niet<br />
de eerste keer. Drie jaar geleden zorgde hij<br />
met zijn aanwezigheid al <strong>voor</strong> vliegen op de<br />
orgelgalerij en urinevlekken op de banken.<br />
En nu dus <strong>voor</strong> vlooien, waarschijnlijk zaten<br />
van prooidieren die hij meenam naar zijn<br />
nest.<br />
In juli dit jaar werd de schoonmaakploeg<br />
van de kerk besprongen door vlooien. Goed<br />
stofzuigen hielp maar even, een paar dagen<br />
later waren de vlooien even zo vrolijk weer<br />
terug. Chemische reiniging moest uitkomst<br />
brengen, maar toen proefpersonen van de<br />
kerk in witte kleding de proef op de som<br />
namen, sprongen de kleine zwarte diertjes<br />
op hun broekspijpen en rokken. Een nieuwe<br />
chemische reiniging volgde. Door de plaag<br />
moest de gemeente bijna twee maanden<br />
lang uitwijken naar een ander gebouw.<br />
De kerk maakt de steenmarter het leven<br />
zuur, door alle openingen waardoor hij<br />
naar binnen zou kunnen komen te dichten<br />
en door de boompjes, waardoor hij naar<br />
het dak kon springen, te kappen. Knappe<br />
steenmarter die er nu nog weet binnen te<br />
komen.<br />
Acquisitiefraude<br />
De Vereniging van Kerkrentmeesterlijk<br />
Beheer waarschuwt op haar site <strong>voor</strong><br />
acquisitiefraude. Het gaat om oplichterij<br />
rond de verkoop van advertenties.<br />
Bekend is de factuur of acceptgiro, met de<br />
suggestie dat deze moet worden betaald<br />
<strong>voor</strong> reeds verleende diensten. Het lijkt<br />
een normale factuur, maar het is een<br />
‘spooknota’. Uit de kleine lettertjes blijkt<br />
dat het een aanbieding is waarop men kan<br />
ingaan.<br />
Daarnaast probeert men potentiële<br />
slachtoffers te misleiden met allerlei gemene<br />
trucjes per telefoon. Zoals suggereren dat<br />
het gaat om de verlenging van een bestaand<br />
contract. Of een maandtarief presenteren<br />
als een jaartarief. De advertenties kunnen<br />
betrekking hebben op een papieren editie<br />
die een zeer klein bereik heeft, vaak gaat<br />
het om een vermelding in een telefoongids<br />
of een database op het internet die in feite<br />
nauwelijks wordt geraadpleegd. Soms lijkt<br />
het erop dat het een vermelding betreft in<br />
de ‘normale’ telefoongids terwijl dit niet het<br />
geval is.<br />
Het algemene advies: controleer nauwkeurig<br />
of er sprake is van een offerte of een factuur.<br />
Lees de kleine letters goed en check op het<br />
internet of het bedrijf een goede reputatie<br />
heeft. Ga daarnaast niet spontaan in op<br />
telefonische benadering door bedrijven en<br />
doe geen toezeggingen.<br />
www.fraudehelpdesk.nl<br />
pagina 33<br />
Relikwieën in Munsterkerk<br />
Een kunsthistoricus van de gemeente<br />
Roermond vond in een nis in een<br />
altaar in de Roermondse Munsterkerk<br />
eeuwenoude, ingemetselde relieken.<br />
De relieken, stoffelijke overblijfselen van<br />
een heilige, worden in verband gebracht met<br />
de Heilige Ursula en haar 11.000 maagden.<br />
Ursula zou in de 4de eeuw geleefd hebben.<br />
Kunsthistoricus Caris fotografeerde de<br />
relieken met een endoscoop. Het gaat onder<br />
meer om tien schedels gewikkeld in met<br />
goud en parels bestikte doeken.<br />
Volgens Caris gaat het om een belangrijke<br />
vondst. De Munsterkerk werd begin 13de<br />
eeuw gebouwd. Niet eerder is aangetoond<br />
dat er vanaf het begin relieken in de kerk<br />
waren, aldus Caris. Als de relieken even oud<br />
zijn als de kerk, dan zijn ze 800 jaar oud.<br />
Maar als ze echt van Ursula of haar 11.000<br />
maagden stammen, zijn ze veel ouder, zegt<br />
Caris. Het is zelfs mogelijk dat ze stammen<br />
uit een oud Romeins graf in Keulen, waar<br />
Ursula en haar maagden ooit zouden zijn<br />
opgegraven.<br />
Overigens is omstreden of Ursula wel<br />
ooit bestaan heeft. Datzelfde geldt <strong>voor</strong><br />
haar maagden. Ursula moest volgens<br />
de legende de bescherming van haar<br />
maagdelijkheid tegen de oprukkende<br />
Hunnen met de martelaarsdood bekopen.<br />
Zij is patroonheilige van leraressen en<br />
schoolkinderen. Ze wordt aangeroepen<br />
tegen oorlog en <strong>voor</strong> een goed huwelijk.
Eigentijdse, doelbewuste<br />
vormgeving <strong>voor</strong> druk en web<br />
De vormgevers van Kerk & Gemeente,<br />
Het Juiste Doel, Kerkmagazine etc.<br />
Gra sch ontwerp<br />
Vormgeving brochures<br />
nieuwsbrieven, magazines etc.<br />
Helderblauw<br />
Postbus 209<br />
3770 AE Barneveld<br />
Moderne websites<br />
Apps <strong>voor</strong> iPhone en iPad<br />
t 0342 42 11 55<br />
info@helderblauw.nl<br />
www.helderblauw.nl<br />
vertentie <strong>KerkMagazine</strong> 90x133.indd 1 14-02-2011 10:47:14<br />
0341 - 37 57 57 www.lagarde.nl<br />
(tele)communicatie netwerken beveiliging audio visuele presentatie<br />
Lagarde is gespecialiseerd in telecom, netwerken, beveiliging, audio oplossingen<br />
en visuele presentaties. Bel 0341 - 37 57 57 of kijk op www.lagarde.nl.
Rob Mook, koster Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt Nijkerk<br />
‘Veel enthousiasme <strong>voor</strong> kerktelevisie’<br />
Kerktelevisie is dé uitkomst <strong>voor</strong> aan huis gekluisterde gemeenteleden.<br />
Zij volgen via internet rechtstreeks de diensten vanuit hun<br />
kerk. ‘De gebruikers zijn heel enthousiast. Dit is ideaal <strong>voor</strong> zieken<br />
en ouderen’, zegt koster Rob Mook van de Gereformeerde Kerk<br />
Vrijgemaakt in Nijkerk, die werkt aan een pilotproject.<br />
In het gebouw <strong>kerken</strong> twee vrijgemaakte<br />
gemeenten. Op zondag zijn er daarom vier<br />
diensten die de in totaal twaalfhonderd leden<br />
bezoeken. In de uit 1984 stammende,<br />
maar later verbouwde kerk, passen 580<br />
kerkgangers. Sinds dit jaar profi teren tien<br />
leden die de diensten niet kunnen bezoeken,<br />
van een pilotproject van sIKN.<br />
De gebruikers vinden<br />
het een mooie<br />
aanvulling op de<br />
aloude kerktelefoon.<br />
www.kerkomroep.nl • info@kerkomroep.nl<br />
‘Wij testen een half jaar het kerktelevisiesysteem.<br />
Daar<strong>voor</strong> zijn we uitgekozen<br />
omdat we hier al over een aantal faciliteiten<br />
beschikten, zoals een goede camera’,<br />
vertelt Mook.<br />
Via www.kerkomroep.nl kijken tien gemeenteleden<br />
mee naar de diensten. ‘Zij<br />
krijgen een code waarmee ze op de site<br />
kunnen. Die mensen zijn allemaal zeer<br />
positief. De beeld- en geluidkwaliteit is<br />
prima. De gebruikers vinden het een<br />
mooie aanvulling op de aloude kerktelefoon.<br />
Ze hebben nu niet alleen geluid,<br />
maar zien ook wat er gebeurt. Dat is een<br />
enorme meerwaarde. Niet alleen omdat ze<br />
nu ook bij<strong>voor</strong>beeld de beamer of andere<br />
hulpmiddelen zien, maar <strong>voor</strong>al omdat de<br />
beleving in de kerk veel beter overkomt als<br />
je ook beelden hebt.’<br />
De techniek heeft bovendien geen enkele<br />
invloed op de kerkdienst. Die wordt niet<br />
verstoord door extra geluid of door cameramensen.<br />
‘Wij hebben een heel kleine<br />
camera aan het balkon hangen. Die zoomt<br />
door middel van een druk op de knop in<br />
op bij<strong>voor</strong>beeld de predikant of het orgel,<br />
zodat de beelden niet heel statisch zijn.<br />
Jongeren uit onze gemeenten bedienen de<br />
camera.’<br />
De tien proefpersonen mogen de komende<br />
tijd tips en advies geven. Dat heeft al de<br />
nodige verbeteringen opgeleverd. ‘Mensen<br />
vonden het bij<strong>voor</strong>beeld storend dat we<br />
tijdens de prediking ook beelden van het<br />
orgel lieten zien. Ze hebben het liefst zo<br />
min mogelijk afl eiding’, vertelt Mook. Het<br />
komende half jaar moet uitwijzen of de<br />
kerk in Nijkerk straks defi nitief met kerktelevisie<br />
gaat werken. ‘De eerste ervaringen<br />
zijn in ieder geval heel positief. Ik verwacht<br />
dat veel <strong>kerken</strong> van deze mogelijkheden<br />
gebruik gaan maken.’<br />
sIKN<br />
Postbus 264 • 2740 AG<br />
Waddinxveen • (0182) 750 520<br />
www.sikn.nl • info@sikn.nl<br />
Kerkelijk meeleven, altijd & overal<br />
sIKN<br />
Kerkomroep.nl is hét platform <strong>voor</strong> online kerkdiensten uit heel Nederland.<br />
Inmiddels zijn de diensten van ruim 1500 <strong>kerken</strong> in Nederland te vinden.<br />
Maar kerkomroep.nl is een site met ambitie. We zijn hard op weg om álle <strong>kerken</strong><br />
in Nederland via kerkomroep.nl aan te sluiten. Bovendien is er nu ook kerktelevisie,<br />
zodat gemeenteleden en parochianen via kerkomroep.nl diensten kunnen horen én zien!<br />
Uw kerk ook op kerkomroep.nl?<br />
Ga naar de website en meld u vandaag nog aan!<br />
Kerkdiensten online!<br />
Kerkomroep.nl
Donatus verzekert kerkgebouwen en alles wat<br />
daarbij hoort. Zoals doopvonten, kanselbijbels en<br />
orgels. Ook <strong>voor</strong> vrijwilligers en werkers in kerkelijke<br />
dienst hebben we passende verzekeringen.<br />
Donatus is een betrokken specialist. Klein genoeg<br />
om u persoonlijk van dienst te zijn. Groot genoeg<br />
om met een gerust hart uw verzekeringsbelangen<br />
aan toe te vertrouwen. Donatus is een onderlinge<br />
verzekeringsmaatschappij zonder winstoogmerk.<br />
Samen met u zorgen we er<strong>voor</strong> dat wat waardevol<br />
is, behouden blijft <strong>voor</strong> onze kinderen en hun<br />
kinderen en hun kinderen…<br />
www.donatus.nl tel. 073 - 5221700
Change language