KORTE SCHETS VAN DE GESCHIEDENIS VAN BODEGRAVEN ...

More documents

Recommendations

Info

De Brugstraat in Bodegraven, circa 1895. Collectie Gemeentearchief Bodegraven
De financiële hulpverlening aan armen geschiedde in Bodegraven tot circa 1920 voor het grootste gedeelte door de diaconieën of armbesturen van de verschillende kerkgenootschappen. 21 De gemeentelijke armenzorg beperkte zich aanvankelijk tot de verstrekking van giften aan het begin van het jaar. Hiervoor bestond al vóór 1870 de Nieuwjaarscommissie, die uit collecten en met het geld, afkomstig uit de "huwelijksbus" op het gemeentehuis, jaarlijks aan het begin van het jaar materiële steun aan behoeftigen verleende. 22 Daarnaast was er een legaat van de aanzienlijke Gerrit Beijen op grond waarvan nog bedeeld werd. 23 Een Burgerlijk Armbestuur kwam in Bodegraven pas in 1919 tot stand. De economische achteruitgang vanaf 1930 ging ook aan Bodegraven niet ongemerkt voorbij. De instelling van plaatselijke afdelingen van het Crisiscomité 24 wijzen erop dat de kerkelijke hulpverlening niet meer volstond om de belangrijkste nood te lenigen. Maatregelen tegen de werkloosheid werden in Bodegraven genomen in de vorm van werkverschaffingsprojecten (afgraven van de Zuidzijde, het aanleggen van straten) 25 en de instelling van een correspondentschap van de arbeidsbemiddeling 26 . Het onderwijs in Bodegraven was aan het begin van de 19e eeuw grotendeels een gemeentelijke aangelegenheid. In het dorp Bodegraven was in de Kerkstraat een openbare lagere school, later "school A" genoemd, terwijl een dergelijke school ook in de Bodegraafse Meije aanwezig was ("school B"). In Nieuwerbrug stond een bijzondere school onder beheer en toezicht van de Kapelmeesters, een uit een zeer ver verleden daterend college, dat bepaalde overheidstaken in het over vier besturen verdeelde dorpje voor zijn rekening nam; in 1866 ging het bestuur van deze school over naar een vereniging voor christelijk nationaal onderwijs. 27 Voor het jaar 1870 was er daarnaast aan de Van Tolstraat een aanzienlijke Rooms-Katholieke particuliere kostschool gevestigd, die landelijk zeer gunstig bekend stond. Deze school brandde in 1870 echter tot de grond toe af en werd niet opnieuw opgebouwd. In 1858 was in de Kerkstraat in het dorp op initiatief van de Afgescheidenen, een christelijke school ontstaan, waarbij vanaf 1865 ook Nederlands Hervormden zich aansloten. Deze school werd in 1883 verplaatst naar de Noordstraat om in 1903 vervangen te worden door een school in de Spoorstraat, de Da Costaschool. Vervolgens kwamen in 1910 een christelijke MULO-school en in 1916 een tweede christelijke lagere school, de Verhoeff-Rollmanschool, beide in de Julianastraat, tot stand. 28 In 1906 was in de Bodegraafse Meije eveneens een christelijke lagere school gebouwd. 29 De Rooms-Katholieken bleven met scholenbouw niet achter. In 1875 vestigden zich zusters Franciscanessen op de Overtocht, die er een pensionaat stichtten, in 1878 uitgebreid met een katholieke meisjesen in 1883 met een jongensschool. 30 In 1906 kwam er ook in de Meije, onder de gemeente Zegveld, een Rooms-Katholieke school tot stand. Deze groei van het confessioneel onderwijs leverde aanzienlijke concurrentie op voor het openbaar onderwijs. De gemeente zag zich in 1927 dan ook wegens gebrek aan leerlingen verplicht de openbare school in de Meije op te heffen. Al in 1871 was er een openbare school voor uitgebreid lager onderwijs gesticht. Deze school was achter het gemeentehuis in de Van Tolstraat gevestigd (de zgn. "Franse school"); in 1922 werd de ULO-school echter samengevoegd met de openbare lagere school. Tenslotte was er nog lager beroepsonderwijs in Bodegraven in de vorm van de gemeente-
Page 1 and 2: KORTE SCHETS VAN DE GESCHIEDENIS VA
Page 3: wegverbinding Woerden-Leiden in geb
Page 7 and 8: BESTUUR EN GEMEENTELIJKE ORGANISATI
Page 9 and 10: Door het ontbreken van gegevens van
Page 11 and 12: DE ARCHIEVEN EN DE INVENTARISATDZ O
Page 13 and 14: Tot het in deze inventaris beschrev
Page 15 and 16: 25. Inv.nr. 682. 26. Inv.nr. 695. 2
Page 17 and 18: w^ •••: «o ••• -.• H
Page 19 and 20: 73. Agenda van ingekomen missiven v
Page 21 and 22: 194. Plaatselijke verordeningen (ru
Page 23 and 24: 240. Gemeentelijk Slachthuis (rubri
Page 25 and 26: Jaarverslagen 326. Verslag van de t
Page 27 and 28: * 336. Notariële akten van borgste
Page 29 and 30: 348. Bouwtekening voor een brandvri
Page 31 and 32: 371 Processen-verbaal van de jaarli
Page 33 and 34: * Grondbelastingen 435. Legger van
Page 35 and 36: 458. Alfabetische naamindex op de k
Page 37 and 38: 496-497. Bevolkingsregister van per
Page 39 and 40: ^1 y |M^JS§» >>>«(#• •*. "4
Page 41 and 42: 537. Akten van overeenkomst met A.
Page 45 and 46: 560. Akte van concessieverlening aa
Page 47 and 48: Begraafplaatsen 571-574. Registers
Page 49 and 50: 593. Akte, waarin Chr. Kloot te Bod
Page 51 and 52: Verkeer en vervoer * Wegen - Aankoo
Page 53 and 54: Het eerste Bodegraafse treinstation
Page 55 and 56:
* Beurtvaart 686. Proces-verbaal va
Page 57 and 58:
* Kaasmarkt 696-700. Registers houd
Page 59 and 60:
* Elektriciteitsvoorziening - Elect
Page 61 and 62:
De zandwinning nabij de Wierickersc
Page 63 and 64:
a Foto van de bouw van de nieuwe op
Page 65 and 66:
* Bijzonder onderwijs 766. Akte van
show all

KORTE SCHETS VAN DE GESCHIEDENIS VAN BODEGRAVEN ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?