Thema: Brand New - JFV Grotius

Theodore Dalrymple komt naar Leiden!
MAANDBLAD VAN DE JURIDISCHE FACULTEITSVERENIGING GROTIUS • JAARGANG 31 NR 9
NOVUM
Thema: Brand New
Nieuwe redactie, nieuw Grotiusbestuur,
nieuwe Assessor.
Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.

Jij maakt het nieuws
van de dag.
Kom 12 november naar de Studentendag.
Het kan je niet ontgaan zijn: we zi en er
middenin, de media staan er bol van en
vrijwel iedereen hee er mee te maken.
De kredietcrisis hee onze economie in
zijn greep en dat moet veranderen.
De minister hee advies nodig. En snel ook.
Werken bij het Rijk. Als je verder denkt
www.werkenbijhetrijk.nl
Tijdens de Studentendag 2009 sta je oog in oog met de minister en de
staatssecretaris van Financiën. Je werkt aan een echte case, met alle mediaaandacht
van dien. En je maakt kennis met een interessante werkgever.
Een jonge organisatie waarin nieuw talent direct wordt beloond met een
inke dosis verantwoordelijkheid.
Bij Financiën tel je meteen mee.
Schrijf je in voor 2 november 2009
Wat betre je pro el: je bent derde- of vierdejaars student algemene,
bedrijfs- of scale economie. Ook met Nederlands of scaal recht en met
bestuurskunde ben je van harte welkom, net als met iedere andere
studie waar het vak openbare nanciën in zit. Dus: heb je interesse in
het nancieel nieuws? En wil je binnenkort zelf het nieuws maken? Schrijf
je dan vóór 2 november 2009 in via www.studentendag.nl.
Ministerie van Financiën

Voorwoord
Het ‘Gezellig studeren’
Een wereld gaat er voor de eerstejaars open, prachtige faculteit, mooi systeem, goede docenten,
mooi tasje met alle informatie als welkomstcadeau. In dit tasje zit alles wat de nieuweling nodig
heeft: zijn rooster, blackboardinstructie en een folder. Dit alles heel ordelijk en heel over zichtelijk.
Opgetogen over dit pakket en het bijbehorende LLP-Tutoraat blader ik verder. Rechtenstudenten
worden eindelijk serieus genomen en krijgen de aandacht die zij verdienen van de faculteit.
Grote ontsteltenis maakt zich van mij meester als mijn oog valt op een afgrijselijk paars briefje,
met de nare titel ‘Gezellig studeren’. ‘Hoe combineer je jouw studie met alle gezelligheid?’ Hier
krijg ik de kriebels van, het lijkt wel een checklist voor verstandelijk gehandicapten!
Ik citeer slechts enkele frasen: ‘De Do’s op een rijtje.’ ‘Samen studeren is leuker!’ en ‘Neem ook af
en toe eens pauze.’ Het gaat verder: ‘In het weekend: geen vereniging, wel studie.’ De meest
briljante van alle geboden vind ik zelf: ‘Feesten buiten de tentamenperiode.’ En deze is gestolen:
‘Kom naar college en werkgroepen.’ Er verandert nog niets in vergelijking met de middelbare
school, want: ‘Do your homework. Uitstel kost meer tijd dan wanneer je bijblijft.’
Eeuwenlange wijsheid over onderwijs wordt teniet gedaan door dit briljante papiertje. Het lijkt
wel een ei van Columbus. Nee, wie niet zonder dit briefje kan studeren, hoort ver te blijven van
een universiteit. Wat een belediging voor de weldenkende en intelligente mensen die zich hebben
aangemeld.
Vormen en iemand iets leren dient op een waardige manier te gebeuren. Je kan best aanwijzingen
geven of zelfs regels stellen, maar neem volwassen mensen alsjeblieft serieus. Ik heb al eerder
gepleit voor een universiteit welke studenten streng, maar rechtvaardig behandelt. Alleen dan
worden er karakters gevormd die meer kunnen dan ‘gezellig’
zijn. Ik vrees dat dit soort goedbedoelde, maar o zo schadelijke
briefjes, averechts werken.
Ik wens elke eerstejaars een hele ‘gezellige’ tijd op het KOG.
Verder in deze Novum onder andere een kennismaking met alle
redacteuren, een kennismaking met het nieuwe Grotiusbestuur
en een stuk van Olave Basabose.
Veel leesplezier!
Reijer Passchier
Hoofdredacteur NOVUM
Grote ontsteltenis maakt zich van mij meester als mijn oog valt op
een afgrijselijk paars briefje, met de nare titel ‘Gezellig studeren’.
Voorwoord NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
1

Plannen. Ambities. Idealen.
Wij hebben ze ook.
Je wilt een jurist zijn die het vak tot in de finesses beheerst. Je wilt werk dat er maatschappelijk steeds meer toe doet. Je wilt
blijven leren en groeien. Meteen een vliegende start maken in een praktijkgerichte omgeving. Een organisatie die jou als geen ander
faciliteert en inspireert. Je wilt een carrière met de juiste balans tussen werk en privé. In een goeie sfeer samenwerken met meer dan
400 andere gespecialiseerde juristen. Die net als jij gáán voor hun klanten. Voor kennis delen. Voor service en resultaat. Je wilt de
grootste juridische dienstverlener van ons land nóg beter maken. In Amsterdam, Den Bosch, Roermond, Groningen, Rijswijk of Arnhem.
Wat jij wilt, willen wij ook. Kom naar www.juristbijdas.nl
Bij DAS kom je tot je recht

Inhoudsopgave
Voorwoord 1
Inhoudsopgave 3
Verdieping 4
Het Gesprek 8
Varia 14
Buitenland 18
Verenigingen 20
Moot Court 25
Faculteitszaken 28
De Recensie 30
Facultariteiten 32
NOVUM is het maandblad van de Juridische
Faculteitsvereniging Grotius te
Leiden. Novum is ontstaan uit een fusie
tussen het faculteitsblad Trias (1968) en
het blad Request (1999) dat werd uitgegeven
door het rechtenmentoraat Appèl.
NOVUM is aangesloten bij de Stichting
Landelijk Overleg Juridische Faculteitsbladen
(LOJF).
Oplage: 2500
Druk: Drukkerij Karstens
Basis ontwerp: Ratio Design
ISSN-nummer: 1567-7931
U kunt NOVUM vinden bij de ingang
van de faculteit, het juridisch café, het restaurant
en in de bibliotheek. De redactie
behoudt zich het recht voor ingeleverde
stukken niet te plaatsen of te wijzigen. De
inhoud van de artikelen vertegenwoordigt
niet noodzakelijkerwijs de mening
van de redactie.
© Niets uit deze uitgave mag op welke
wijze dan ook worden gereproduceerd
zonder voorafgaande toestemming van
de redactie.
Redactie
Hoofdredacteur
Reijer Passchier
r_passchier@hotmail.com
316 43 56 32 42
Eindredacteur
Matthijs van der Kemp
matthijsvdkemp@gmail.com
316 45 05 48 95
Redactie
Esmee van Engelen
esmeevanengelen@gmail.com
316 51 89 70 04
Tjabbe Bos
t.r.c.bos@umail.leidenuniv.nl
316 41 76 84 49
4 8
18 20
25 30
Alexander Briejer
a.briejer@umail.leidenuniv.nl
31617360316
Jelle Oud
jelle_oud@hotmail.com
316 24 55 35 98
Pim Stokman
pimstokman@hotmail.com
316 42 62 42 37
Maria van der Velden
maria_vd_velden@hotmail.com
Willem Kieviet
w.j.m.kieviet@umail.leidenuniv.nl
Claudia Bouteligier
c.bouteligier@gmail.com
316 46 63 88 99
Malu Landman
malu.landman@gmail.com
Rumana Abdur
rumana.abdur@hotmail.com
Redactieadres
Kamerlingh Onnes Gebouw
Steenschuur 25
2311 ES Leiden
telefoon 071-527 7557
email: novum@law.leidenuniv.nl
Adviesraad
Iris de Zwart, praeses JFV Grotius
Prof. T. Barkhuysen
Mw. drs. A.F.M. van der Helm (Annet)
Ragnild Schaap, assessor FdR
prof. dr. A.O. Lubbers
Mr. P. van der Meij
Mw. Mr P. Memelink
Mr. J. Nijland

Door Jocelijn van Wijk
de verdieping
De Gedragsbeïnvloedende
Maatregel

Over nieuwe straffen en maatregelen wordt continue nagedacht
door de overheid. Elke straf of maatregel moet een doel hebben:
voorkomen van recidiveren, vergelding of bijvoorbeeld resocialisatie.
Voor een volwassen persoon is het al lastig om een effectieve
straf op te leggen, maar wat denk je van het straffen van de jeugd?
De jeugd heeft immers nog een toekomst voor de boeg. Wanneer
een rechter een jongere straft dan wel een maatregel oplegt dient
hij na te denken wat voor effect zijn oordeel zal hebben op de
jeugdige . Natuurlijk hebben we allemaal voor ogen dat de jongere
door het oordeel weer op het rechte pad zal komen. Juristen en
andere deskundigen zijn voortdurend bezig om effectieve straffen
te ontwikkelen waar een jongere ook daadwerkelijk weer door op
het rechte pad zal komen. Op 1 februari 2008 is een dergelijk
nieuwe maatregel ingevoerd: de Gedragsbeïnvloedende Maatregel.
Jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd kunnen in het
strafrecht op verschillende manieren worden bestraft. De verschillende
straffen en maatregelen voor jongeren zijn te vinden in
artikel 77a Sr juncto artikel 77f Sr. Op 1 februari 2008 is de nieuwe
maatregel, de Gedragsbeïnvloedende maatregel (GM) ingevoerd
en vindt zijn grondslag in artikel 77w Sr e.v. ‘Met de GM wordt
beoogd vooral de probleemveroorzakende jeugdigen met een
meervoudige achtergrondproblematiek en gedragsproblemen ten
aanzien van wie een louter repressieve aanpak weinig effect
sorteert , voor verder afglijden te behouden.’ 1 De maatregel is in
het bijzonder bedoeld voor jongeren van 12 tot 21 jaar. Dit betekent
dus dat wanneer een rechter van oordeel is dat een jongere van
achttienplus volgens het jeugdrecht veroordeeld kan worden. 2 De
maatregel kan worden opgelegd naar aanleiding van een advies
van de Raad voor de Kinderbescherming. Dit betekent dat zonder
dit advies de maatregel niet mag worden opgelegd en de rechter dit
advies niet naast zich neer mag leggen. 3 De GM wordt geadviseerd
indien de ernst van het misdrijf dit toelaat en als de maatregel in
het belang van de ontwikkeling van het kind positief kan uitwerken.
4 De rechter legt de maatregel op voor een periode die kan
variëren van 6 maanden tot een jaar. De maatregel kan eenmaal
worden opgelegd met dezelfde periode die de jongere al eerder
opgelegd heeft gekregen. 5 Wanneer de maatregel wordt opgelegd
moet deze beslissing met redenen omkleed worden. Op deze
manier kan de jongere inzien waarom de rechter tot deze beslissing
is gekomen. 6 De maatregel kan een uitkomst bieden indien de
rechter van mening is dat opsluiting in een penitentiaire inrichting
te zwaar is, maar een taakstraf weer te licht is. De maatregel biedt
een goed compromis om een jongere er wel van te doordringen
dat hij fout heeft gehandeld. 7
Het doel van de maategel is dat de jongere kan herintegreren en
een positieve rol krijgt in de maatschappij. 8 Dit betekent dat de
jongere middels een dagprogramma naar dit uitgangspunt toewerkt.
Deskundigen werken uit welke interventies nodig zijn en
deze worden verwerkt in dit dagprogramma. Het is niet de
bedoeling dat de jongere in de gesloten jeugdzorg terechtkomt, het
dagprogramma zou dus vanuit het gezin afgelegd moeten worden.
Het plaatsen van deze jongeren met dergelijke problematiek passen
niet in de gesloten jeugdzorg. Juist de zorg vanuit een gezin kan
bevorderend werken voor de jongere met grote problemen, in
plaats van dat de jongere wordt ‘opgesloten’ in een instelling. Het
plaatsen in de gesloten zorg kan nog eens extra aanvoelen als een
straf, wat wellicht een demotiverende factor is voor de jongere om
aan zichzelf te werken. De intentie is immers niet het straffen van
de jongeren, maar het beïnvloeden van het gedrag. 9 Naast dit
argument om een jongere thuis te houden, kan je ook nog denken
aan de thuissituatie die op deze manier wordt gecreëerd. De ouders
kunnen er niet meer omheen dat hun kind een strafbaar feit heeft
gepleegd. De betrokkenheid van ouders wordt door de maatregel
meer gestimuleerd. Het is te hopen dat ouders in de toekomst dan
meer betrokken zullen zijn bij hun kind, om te voorkomen dat het
kind wederom van het rechte pad afraakt.
Door de GM zal de proportionaliteit wel worden opgerekt. De
maatregel heeft ruimere mogelijkheden dan dat de maatregelen
voorheen hadden. De ‘uitleg van het proportionaliteitsbeginsel is
ruimer dan alleen de relatie tussen het gepleegde feit en de op te
leggen straf, maar juist bij minderjarigen gaat het (ook) om de
ruimte en de noodzaak bij het kind tot hervorming of ver andering.’ 10
Deze verruiming van de relatie tussen het strafbare feit en de op te
leggen straf, is niet in strijd met het beginsel van proportionaliteit.
Deze proportionaliteit houdt namelijk ook in dat de ‘individuele
behoeften van de jeugdige, zijn leeftijd en capaciteit verantwoordelijkheid
draagt en dat de langetermijnbehoeften van de maatschappij
in de straf zijn terug te vinden. De maatregel is meer toegesneden
op behoeften van de persoon en is daarom een vooruitgang ten op
zichte van bestaande maatregelen en de plaatsing in een justitiële
instelling. Waar eerst meer een vaste maatregel of straf gevolgd
Verdieping NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
5

NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius Verdieping
6
moest worden, zijn er nu meerdere combinaties mogelijk van een
behandeling om een jongere beter te behandelen.
Ook voor jongeren die ernstige problematiek hebben werkt de
maatregel beter vanwege de op maat gesneden behandeling en dat
de jongere niet gelijk van zijn vrijheid hoeft te worden beroofd. 11
Naast het maatwerk wat door de rechter bereikt kan worden is dat
de maatregel zorgt voor ‘wettelijke mogelijkheden om in een verplicht
kader te voorzien in begeleiding bij de overgang van een
vrijheidsbenemend kader naar een zelfstandig, onafhankelijk en
maatschappelijk verantwoord leven, en deze overgang geleidelijk
te laten verlopen. 12 Door de nieuwe maatregel wordt het dus
mogelijk om een jongere gedurende zijn behandeling beter te
begeleiden , maar ook nadat de behandeling is afgelopen, mag het
niet mogelijk zijn dat de jongere een gat valt. Er zal gezorgd moeten
worden voor voldoende nazorg om de jongere weer terug de
maatschappij in te begeleiden.
Er wordt dus meer aandacht besteed aan de nazorg, maar ook is er
gedacht aan de periode voorafgaand dat de maatregel echt van
start gaat. Bij jongeren wordt als belangrijk gezien dat wanneer een
strafbaar feit is gepleegd, zij zo snel mogelijk gestraft worden. Het
1 T. Cleiren e.a., Tekst en Commentaar Strafrecht, zevende
druk, Deventer: Kluwer 2008, p. 595
2 http://www.veiligheidbegintbijvoorkomen.nl/actueel/
Archief_2008/gedragsbeinvloedende-maatregel.aspx?cp=
62&cs=16325
3 J.A.C. Bartels, ‘Jeugdstrafrecht en een effectieve maatregel
tot beïnvloeding van gedrag’, In: FJR 2008, 67, p. 145
4 T. Cleiren e.a., Tekst en Commentaar Strafrecht, zevende
druk, Deventer: Kluwer 2008, p. 596
5 http://www.veiligheidbegintbijvoorkomen.nl/actueel/
Archief_2008/gedragsbeinvloedende-maatregel.aspx?cp=
62&cs=16325
6 T. Cleiren e.a., Tekst en Commentaar Strafrecht, zevende
druk, Deventer: Kluwer 2008, p. 596
is noodzakelijk voor de effectiviteit van een straf dat de jongere ziet
wat hij heeft misdaan en waarom hij daar een straf voor krijgt. Het
verband tussen de daad en de straf mag niet te ver opgerekt worden .
Het kan daarom zeer zinvol zijn om gedurende de periode dat een
jongere moet wachten op zijn behandeling alvast te starten met de
gedragsbeïnvloeding van de jeugdige. De gedrags interventies die al
gestart kunnen worden, zonder dat het onschuldbeginsel geschonden
wordt, zijn bij de GM wettelijk vastgelegd.
Zoals we gezien hebben is het zo dat nu vanaf het eerste moment
gestart kan worden met een persoonlijke gedragsinterventie. Deze
interventie kan al een positieve uitwerking hebben op de jongere
nog voordat de ‘echte’ behandeling van start gaat. Gedurende de
behandeling verblijft een jongere thuis om een nog meer sanctionerend
karakter te voorkomen. Speerpunt bij deze maatregel is de
gedragsbeïnvloeding die moet plaatsvinden. De jongere moet aan
zichzelf werken en op deze manier inzien wat hij verkeerd heeft
gedaan en hoe hij dit in de toekomst moet voorkomen. Met deze
doelstellingen zien we dan ook de doelstellingen die gegeven zijn
voor het strafrecht: de vergelding, voorkomen van recidive en de
resocialisatie. Al met al lijkt het een succesvolle nieuwe maatregel,
maar de tijd zal het leren.
7 http://www.veiligheidbegintbijvoorkomen.nl/actueel/
Archief_2008/gedragsbeinvloedende-maatregel.aspx?cp=
62&cs=16325
8 J.A.C. Bartels, ‘Jeugdstrafrecht en een effectieve maatregel
tot beïnvloeding van gedrag’, In: FJR 2008, 67, p.149
9 Advies conceptwetsvoorstel Gedragsbeïnvloeding
jeugdigen , 24 november 2004, p. 3
10 I. Weijers, Jeugdstrafrecht in internationaal perspectief, Den
Haag: Boom Juridische uitgevers 2008, p. 78
11 Advies conceptwetsvoorstel Gedragsbeïnvloeding
jeugdigen , 24 november 2004, p.2
12 Besluit van 22 januari 2008, houdende uitwerking van de
mogelijkheden tot gedragsbeïnvloeding van jeugdigen die
strafbare feiten hebben begaan, Staatblad 2008 23, p. 5

Schrijf je in voor onze Masterclass
Bouwarbitrage
en beleef de praktijk
Als advocaat in het Bouwrecht kun je grote hoogtes bereiken. Duizelingwekkend soms,
dus allerminst saai. Je staat voortdurend midden in de praktijk en wij willen je graag vanuit
onze expertise laten ervaren hoe dat is. Daarom organiseren we op 19 en 20 november 2009
een 2-daagse Masterclass Bouwarbitrage, waarin je onder meer een klant gaat bezoeken,
gaat pleiten in een echte arbitragezaak en kunt horen wat jouw mogelijkheden zijn op een
carrière in het Bouwrecht bij ons kantoor. Wil je je carrière dus al direct met een hoogtepunt
starten, surf dan nu naar www.poelmannvandenbroek.nl en lees hoe je kunt deelnemen aan
deze masterclass.
St. Canisiussingel 19f 6511 TE Nijmegen T +31 243 810 810 F +31 243 810 820
info@poelmannvandenbroek.nl www.poelmannvandenbroek.nl

Door Jocelijn van Wijk
In gesprek met
Het stokje wordt
overgenomen...
Voor mij was het
belangrijk dat de
enthousiaste groep
redacteuren de
vrijheid kreeg om te
schrijven wat hij of zij
wilde schrijven.
De thema’s worden al
een paar maanden van
te voren vastgelegd,
maar iedereen kon
schrijven waar zijn
interesse lag.

Studenten die dit jaar elke maand NOVUM hebben gelezen, weten
wellicht wel wie ik ben. Afgelopen jaar heb ik mij gestort op de
functie van hoofdredacteur bij NOVUM. Dit betekende dat ik elke
maand het voorwoord moest verzorgen, contact onderhield met
alle gastredacteuren, Grotius, externe contacten en de drukker.
Hoewel dit erg kort door de bocht is, komt mijn functie hier wel
op neer: ik was eindverantwoordelijk voor alles wat met NOVUM
gebeurde. Voor mij was het belangrijk dat de enthousiaste groep
redacteuren de vrijheid kreeg om te schrijven wat hij of zij wilde
schrijven. De thema’s worden al een paar maanden van te voren
vastgelegd, maar iedereen kon schrijven waar zijn interesse lag. Op
deze manier heb ik geprobeerd elke maand een zo gevarieerd
mogelijk nummer te maken, met als rode draad een thema. Zoals
je kunt merken heb ik dit niet alleen kunnen doen. Samen met de
redactie zijn de thema’s verzonnen en de verschillende rubrieken
gevuld. Een voorbeeld van de creativiteit van de redactie is het
ontstaan van ‘De recensie’. Een nieuwe rubriek waar één redacteur
verantwoordelijk is.
Naast het schrijven en het ‘hoofdredacteuren’ was er vanzelfsprekend
ook tijd voor de nodige borrels. Elke vergadering vond
plaats in Barrera waar vergaderd werd onder het genot van een
hapje en een drankje. Op deze manier heb ik mijn redactie ook op
een andere manier leren kennen. Tijdens deze borrel verdiep je je
een keer niet studiegerelateerd in elkaar en weet je waar iedereen
zich mee bezig houdt. En deze kennis kan nog eens van pas komen
indien er artikelen geschreven moeten worden. Elke borrel was
natuurlijk een hoogtepunt, maar mijn meest gedenkwaardige
moment van afgelopen jaar was de rel tussen Peter R. de Vries en
Steve Brown. Ik zal hier niet teveel woorden aan besteden, maar als
redactie hebben wij hier wel veel van geleerd.
Afgelopen jaar was ik naast het maken van NOVUM bezig met
mijn Master, Strafrecht. Ik heb lang gestudeerd, maar ik kan zeggen
dat dit jaar mijn meest interessante, leukste en boeiende studiejaar
is geweest. Het is cliché en vele studenten zullen dit zeggen, maar
zodra je voor een Master kiest, kies je echt iets wat je leuk vind om
te doen. Mijn laatste jaar is dan ook omgevlogen en het einde is in
zicht. Het is tijd om het studentenleventje vaarwel te zeggen.
Gelukkig weet ik waar op dit momtent mijn interesse ligt. Ik vind
heel veel dingen leuk, zoals het schrijven voor NOVUM. Maar er is
wel een interesse waar ik ook echt graag verder in zou willen gaan.
In mijn derde jaar heb ik het keuzevak Jeugdrecht gevolgd. Dat
was het begin van mijn interesse: jeugdrecht. Naast dit keuzevak
heb ik ook het vak Personen- en Familierecht gevolgd. Ook dit
beviel mij goed. Momenteel ben ik bezig met het schrijven van
mijn scriptie. In september zal ik mijn scriptie afronden om
vervolgens aan het einde van de maand eindelijk mijn bul in
ontvangst te mogen nemen.
Ik hoop met mijn Master Strafrecht en het specifiek schrijven over
het jeugd-, en jeugdstrafrecht op korte termijn een baan in de
sector van het Jeugdrecht te krijgen. Dit kan zijn bij een Bureau
Jeugdzorg, een Raad van Kinderbescherming, Ministerie van
Justitie of een andere instantie. Wellicht ben ik te voorbarig en
eindig ik wel heel ergens anders. Ik heb in die vele jaren dat ik nu
studeer, wel geleerd dat alle veranderingen in je leven vragen om
aanpassingen. Wie zal het zeggen waar ik over een jaar sta.
Zoals eerder geschreven: het is tijd om mijn studentleventje
vaarwel te zeggen. Mijn scriptie is bijna klaar en voor NOVUM zit
mijn tijd er eveneens bijna op. Mijn jaar als hoofdredacteur was
intensief, er moest na het samengaan met Grotius veel opnieuw
worden opgestart. Voor mij was het dan ook belangrijk dat een
enthousiast persoon mijn functie zou overnemen die mijn werk
goed zou kunnen voortzetten. En deze persoon heb ik gevonden.
Reijer Passchier zal dit jaar hoofdredacteur van NOVUM worden.
Op 1 september zal het stokje officieel worden overgedragen.
Reijer Passchier zal worden bijgestaan door Matthijs van der
Kemp, een nieuwe eindredacteur. Dit jaar is gebleken dat een
goede samenwerking tussen eind-, en hoofdredacteur van groot
belang is. In dit duo heb ik alle vertrouwen. Maar naast een nieuwe
eind-, en hoofdredacteur treden er per september ook een aantal
nieuwe redactieleden toe tot NOVUM. Jonge, enthousiaste
redacteuren die niet schromen voor het feit dat hun artikelen door
vele mensen worden gelezen. Voor iedereen die dit leest en zijn
interesse bij het schrijven heeft liggen: bij NOVUM kun je het hele
jaar door solliciteren! Nieuwe mensen met nieuwe ideeën zijn
altijd welkom.
Mijn tijd voor nu zit erop. Ik wens Reijer, Matthijs en de redactie
een goed nieuw jaar toe met veel mooie artikelen.
Jocelijn van Wijk
Hoofdredacteur 2008-2009
In september zal ik mijn scriptie afronden
om vervolgens aan het einde van de maand
eindelijk mijn bul in ontvangst te mogen nemen.
Het gesprek NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
9

NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius Het gesprek
10
Geachte lezer,
Mijn naam is Reijer Passchier, student Rechtsgeleerdheid en
schakel student Wijsbegeerte. Dit jaar ben ik onder andere hoofdredacteur
van NOVUM en zal samen met de redactie de interessante
en prikkelende stijl voort zetten. In mijn voorwoord zal ik elke
maand iets toevoegen aan het eeuwig durende debat op de faculteit .
Verder hoop ik nog steeds veel stukken te gaan schrijven, waarbij
de recensierubriek net als vorig jaar mijn favoriet is.
Naast NOVUM ben ik met zeer veel plezier actief bij Justus-
Lipsius , de studievereniging voor Encyclopedie en Filosofie van
het Recht. Hier houden wij ons bezig met alles rondom het recht
(en dit vatten wij breed op!), onder andere activiteiten rondom
actualiteit, politiek, filosofie, cultuur en onderzoek.
Tot slot: blijf lezen!
Reijer Passchier
Vol goede moed ga ik dit collegejaar beginnen als redacteur bij
NOVUM. Na vier jaar talenstudie en twee jaar criminologie lijkt
het me leuk om mijn twee interesses op studiegebied met elkaar te
combineren. Door voor NOVUM stukjes te schrijven kan ik én
Reijer Passchier
Een nieuw jaar,
een nieuwe redacteur
Malu Landman
met taal en schrijven bezig zijn én met criminologie. Ik verwacht
een heel klein beetje een andere draai te kunnen geven aan het
blad. Op dit moment bestaat de redactie alleen maar uit rechtenstudenten
en daardoor geeft het misschien een wat eenzijdige blik
op de faculteit. De faculteit rechtsgeleerdheid bestaat immers niet
alleen maar uit de studie rechtsgeleerdheid en alle daarbij
behorende afsplitsingen, maar ook uit een studie criminologie. Ik
ben benieuwd in hoeverre ik hier mee uit de voeten kan.
Dit collegejaar ga ik ook beginnen aan de praktijkstudie journalistiek
aan de faculteit letteren in Leiden. De dingen die ik daar leer
kan ik wellicht meteen in de praktijk brengen bij NOVUM. Een
goede oefening lijkt me!
Wat onderwerpen betreft tast ik nog een beetje in het duister. Het
is toch best moeilijk om iets te verzinnen wat velen anderen ook
interessant vinden om te lezen. Maar iedereen is natuurlijk
geïnteresseerd in het recht binnen de faculteit.
Echt veel ervaring heb ik op dit gebied nog niet, al heb ik het
afgelopen half jaar wel als eind- en hoofdredacteur gewerkt bij een
vakblad. Maar dat was gericht op de veehandel, wat natuurlijk een
totaal ander vakgebied is en waar ik ook niet zo veel van weet.
Inmiddels weet ik al veel meer over koeien, schapen en varkens,
maar het belangrijkste dat ik tijdens dat halfjaar heb geleerd is dat
ik het werk erg leuk vind en dat ik meer wil doen met journalistiek.
Malu Landman,
derdejaars criminologie

Beste lezer,
Mijn naam is Matthijs van der Kemp en ik ben 3e jaars rechtenstudent.
Na altijd al een trouwe lezer te zijn geweest van de Novum ,
leek het me erg leuk om zelf ook een bijdrage aan de Novum te
leveren en daarom besloot ik in juni van dit jaar me aan te melden
als lid van de redactie. Dat ik meteen gebombardeerd zou worden
tot eindredacteur had ik niet voorzien, maar ik heb het eindredacteurschap
enthousiast op me genomen. Ik kijk er dus met
veel plezier naar uit. Als eindredacteur ben je namelijk niet alleen
nauw betrokken bij de koers die het blad volgt, ook het aansturen
van een enthousiaste redactie is een taak waar ik met veel genoegen
naar uit kijk.
Mijn naam is Claudia Bouteligier, 24 jaar en rechtenstudent in
Leiden en vanaf dit verse studiejaar zal ik bijdragen aan ons
facultair maandblad als nieuw lid van de redactie. Na het eerste
semester ben ik naar alle waarschijnlijkheid - het is altijd afwachten
wat de tentamens van augustus dit jaar weer hebben gebracht -
klaar met de Bachelor Rechtsgeleerdheid om daarna, eveneens in
Leiden, het tweejarig masterprogramma Filosofie en Recht te
volgen . Als groot cultuurliefhebber wil ik in mijn artikelen recht in
combinatie brengen met literatuur, kunst, religie, historie of
filosofie .
Menig hoogleraar heeft het al zo vaak benadrukt, en het is en blijft
iedere keer waar; recht is nu eenmaal overal en we komen ons
geliefde (soms ook verfoeide) studieobject dan ook dagelijks tegen
in het nieuws of de krant. De maatschappij wordt ingericht door
Kortom, ik hoop dat ik samen met de andere redacteuren een
leuke tijd tegemoet ga, veel zal leren en bovenal, een leuk blad zal
maken.
Beste medestudenten
en -lezers,
Claudia Bouteligier
Matthijs van der Kemp
recht. Recht is daarbij per definitie een gebied waar volop
mogelijkheden tot debat zijn, een gebied wat ons een scala van
aanknopingspunten ter overdenking en beschouwing aanreikt. De
actualiteit, dynamiek en uitwerking van het recht binnen de
samen leving lijkt mij daarom ook tezamen een interessant thema.
Daarbij wekken actualiteiten toch vaak de vraag; hoe zit dat nu
eigenlijk ?, wanneer iemand in de kroeg voor de zoveelste keer
vraagt je rechtsgeleerde mening te geven over een zaak die het
nieuws beheerst. Als rechtenstudent weet je dat toch?
‘Eh... tsja. Interessante zaak inderdaad. Volgens mij is de jurisprudentie
op dit punt nog niet helemaal uitgekristalliseerd... Ik denk
dat we de uitspraak van de rechter maar gewoon even af moeten
wachten. Biertje?’
Het zijn genante momenten, reden voor wat uitgekristalliseerde
actualiteit in de Novum dus!
Maar terug naar de cultuur. Als rechtenstudent is er natuurlijk
altijd stof te óver om te lezen.
Waarom daarbovenop nog meer ‘stoffigheid’? Neem bijvoorbeeld
klassieken binnen de literatuur. Deze zijn vaak uitingen van een
bepaalde tijd, weerspiegelen vaak de mening van de schrijver over
de inrichting van de maatschappij. En dus een weerspiegeling voor
juristen die zich met maatschappelijke besognes bezighouden.
Wat te denken van boeken als Het Proces van Franz Kafka, Pro
Milone van Cicero of Great Expectations van Charles Dickens?
Bij uitstek is recht een middel om verder na te denken over cultuur ,
haar grondslagen en rechtvaardigheid. Het thema ‘recht en
maatschappij ’ heeft vele kunstenaars geïnspireerd tot prachtige
werken, laten wij juristen op onze beurt geïnspireerd raken!
Kortom; mijn voornemen is om cultuur, actualiteit en discussie te
brengen. Ik hoop dat iedereen de Novum elke maand met veel
plezier zal lezen. Brainbreakers zijn altijd van harte welkom bij de
redactie.
Het gesprek NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
11

NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius Het gesprek
12
Even voorstellen
Pim & Alexander
Samen zijn we goed voor 3,5 jaar redactie ervaring bij de NOVUM.
In deze tijd hebben we bijzondere stukken kunnen schrijven en
leuke mensen leren kennen. Eerst zullen we in het kort vertellen
wie we zijn en wat we doen.
Pim is 23 jaar oud en is momenteel bezig met zijn Master
ondernemings recht, Alexander is 24 jaar oud en moet nog een
paar bachelor vakken halen voordat hij aan zijn Master mag
beginnen . Zijn interesse ligt op strafrechtelijk gebied. Beide heren
hebben de afgelopen zomer een student-stage gevolgd bij een
gerenommeerd advocatenkantoor. Pim heeft praktijkervaring
opgedaan bij advocatenkantoor Stek te Amsterdam (ondernemingsrecht)
en Alexander heeft op strafrechtelijk gebied praktijk ervaring
opgedaan bij Wladimiroff & Waling advocaten te Den Haag.
Onze ervaring wat betreft het schrijven van stukken voor de
NOVUM is voornamelijk opgedaan door het houden van
interviews . We hebben het voor elkaar gekregen om een aantal
bijzondere personen te interviewen. Zo is bijvoorbeeld advocaat
Pim Alexander
Geert-Jan Knoops in het blad verschenen met zijn verhaal over het
internationale (straf)recht. Recent hebben we een bezoek gebracht
aan de studio’s in Hilversum en daar hebben we een gesprek gehad
met misdaadverslaggever Peter R. de Vries. Met hem is er ook een
interessant gesprek gevoerd met als resultaat een leuk stuk Toen
we de smaak te pakken hadden hebben we contact opgenomen
met ex-drugsbaron Steve Brown. Met hem hebben we een gesprek
gevoerd over zijn crimineel verleden en onder meer zijn getuigenverklaring
tegen de verdachte van de moordaanslag op Klaas
Bruinsma. Maar ook een gesprek met een pastoor gaan we niet uit
de weg. Zo hebben we een paar maanden geleden een interview
gehouden met de pastoor van de Rooms Katholieke kerk op de
haarlemmerstraat.
Ons plan is om de komende tijd nog meer leuke, bijzondere en
excentrieke mensen te interviewen. Het vergt veel tijd en voorbereiding
maar zodra het nieuwe nummer is gekomen zijn we
tevreden met het eindresultaat. En dat allemaal voor de NOVUM
lezer, jij dus...

waarde Novum-lezers,
Willem Kieviet
Ik wil me graag voorstellen als nieuw redactielid van het Novum.
Mijn naam is Rumana Abdur, ik ben 23 jaar en studeer Rechtsgeleerdheid
in het tweede jaar. Voor de studie Rechtsgeleerdheid
heb ik gekozen vanwege mijn eigen idealisme voor rechtvaardigheid.
Als redactielid heb ik natuurlijk het voornemen om veel te
schrijven . Ik hoop dan ook dat ik het voor elkaar kan krijgen om
over inspirerende persoonlijkheden te schrijven binnen het recht.
Ik heb al twee mensen op het oog die ik graag zou willen interviewen
en ik hoop dan ook van harte dat het mij zal lukken.
Ervaring als redactielid heb ik niet. Dit is nieuw voor mij, maar ik
zal uiteraard mijn best doen. De reden dat ik heb gekozen voor het
Novum is omdat ik meer binding wil krijgen met de faculteit en de
studie.
In mijn vrije tijd lees ik veel, onder andere over filosofie en boeken
van mensen die ik interessant en inspirerend vind binnen het recht
en de politiek. Daarnaast lees ik veel boeken uit de Indiase filosofie .
Ik vind het dan ook erg leuk om raakvlakken te ontdekken tussen
de Indiase filosofie en de westerse filosofie en het Christendom.
Ook heb ik een ziekelijke passie voor meisjes dingen, bijvoorbeeld
dat alles bij mij het liefst roze moet zijn en mijn Hello Kitty
verzameling tot grote ergernis van mijn moeder. Maar wees gerust,
met mijn obsessie voor roze meiden dingen zal ik de Novum lezers
niet lastig vallen.
Ten slotte wil ik nogmaals zeggen dat het voor mij een spannende
en leuke uitdaging is om voor het Novum te mogen schrijven. Ik
verheug me erop en ik hoop dat jullie plezier zullen hebben van de
stukken die ik zal schrijven.
Graag wil ik mij als kersverse redacteur eerst even voorstellen.
Mijn naam is Willem Kieviet, sinds september 2005 is het KOG
mijn faculteit geworden. Na de bachelor Rechtsgeleerdheid besloot
ik voor de master Rechtsfilosofie te kiezen. Dit omdat ik het recht
beter en scherper wil leren plaatsen binnen het totale palet aan
wetenschap wat de mens bijeenhoudt- en brengt. Dan gaat het dus
vooral om de wereld die áchter ons dagelijks toegepaste recht ligt
- en die daarmee dus ook elk moment wordt toegepast en (her)
gewaardeerd.
Graag wil ik mij inzetten om ons facultaire maandblad nog interessanter
en toegankelijker te maken. Tips of bijdragen zijn daarbij
altijd welkom, mail dan naar: w.j.m.kieviet@umail.leidenuniv.nl
Tot ziens!
Willem
Geachte lezer,
Rumana Abdur
Het gesprek NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
13

NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius Varia
14
Varia
Keuzevak
Telecommunicatierecht
(5 ects voor bachelor
studenten )
De telecommunicatiemarkt heeft zich in de laatste jaren snel
ontwikkeld van een monopolistische tot een concurrerende
markt. Het telecommunicatierecht is een belangrijk
instrument gebleken om deze overgang te bewerkstelligen en
waar nodig bij te sturen. De toezichthouder haalt met grote
regelmaat de krant met besluiten die keer op keer weerstand
oproepen bij ofwel de gevestigde, ofwel de nieuwe marktpartijen.
De ontwikkelingen rondom internet en mobiele
telefonie roepen ook telkens nieuwe vragen op. Bestaande
communicatiediensten worden nu steeds meer vervangen
door nieuwe, zoals “chatten”, internettelefonie en IPTV.
Telecommunicatierecht bevindt zich op het snijvlak van
recht, techniek en beleid. Het is steeds meer een instrument,
in handen van de overheid, toezichthouders en markt partijen,
waarmee economische belangen worden behartigd. In het
keuzevak wordt een overzicht gegeven van de basisbeginselen
van het telecommunicatierecht, tegen de achtergrond van de
actuele ontwikkelingen.
Het keuzevak wordt gegeven in de vorm van vijf hoorcolleges,
elk van 3 uur. Deze vinden plaats op de vrijdagen van
6 november tot en met 11 december 2009 van 13.00 tot
16.00 uur, zaal B0.17.
Daarnaast zijn er 2 werkgroepen op dinsdag 1 en 8 december
van 11.00-14.00 uur, zaal A0.08.
Colleges en werkgroepen vinden plaats in het KOG,
Steenschuur 25, Leiden.
Het schrijven van een paper behoort tot de tentameneisen.
Docenten: mr. B.A.M. van Aarnhem, mr. P.C. Knol, mr. J.A.
Tempelman en mr. G.J. Zwenne.
Aanmelden is alleen mogelijk via U-twist.
Informatie is te verkrijgen via:
Internet: elaw.leiden.edu
E-mail: eLaw@leidenuniv.nl
Secretariaat van de afdeling eLaw@Leiden, Centrum voor
Recht in de Informatiemaatschappij, Kamerlingh Onnes
Gebouw , Steenschuur 25, kamer B3.28, tel. 071-5277873/
8838.
Agenda JFV Grotius
• Boekverkoop 27-08-09 t/m 09-09-09 in C0.22
• Wissel-ALV 01-09-09
• Wettenbundelborrel 15-09-09
• Introductieweekend 18 t/m 20-09-09
• LLP-bijeenkomst ‘toekomstperspectief’ 21-10-09
• Sollicitatietraining Boekel de Nerée 23-10-09
Wat is de rol van de
journalistiek in onze
democratische rechtsstaat?
Hoor het van gerenommeerd politiek verslaggever, Kees van
der Malen, winnaar van de Anne Vondelingprijs dit jaar en
discussieer met hem mee op dinsdag 6 oktober van
14.00-15.00 uur in de Lorentzzaal (KOG, A144)! Deze
lunchlezing is voor iedereen - studenten en medewerkers -
gratis toegankelijk.
Kees van der Malen (57) is
opinie redacteur van Leidsch
Dagblad, Haarlems Dagblad,
Noordhollands Dagblad en De
Gooi- en Eemlander. Hij was
eerder jarenlang politiek redacteur
en chef van de Haagse
redactie bij NRC Handelsblad.
De lezing van Kees van der Malen
past in de lezingenreeks die de
Afdeling Staats- en bestuursrecht
jaarlijks organiseert.
Voor meer informatie, kun je contact opnemen met
staatsenbestuursrecht@law.leidenuniv.nl

Keuzevak
Gemeenterecht
Stellen gemeenteraden nog iets voor? In welke spagaat zitten
burgemeesters tegenwoordig? Trekken gemeentesecretarissen
en topambtenaren niet een te grote broek aan? Hebben burgers
nog iets in te brengen? Zijn gemeenten zo langzamerhand geen
bijkantoren van het Rijk? Moeten er niet veel minder en veel
grotere gemeenten komen? Hoe irritant zijn gemeentelijke
belastingen ?
Docenten:
Prof. mr. J.W.M. Engels
Wanneer en waar?
• 5 hoorcolleges m.i.v. 7 september 2009.
• Tijdstip: 17.00-19.00 uur.
• KOG (C006).
Interesse?
Inschrijving via U-twist.
Keuzevak
Omgevingsrecht
Kan een vuilstortplaats geschikt worden gemaakt tot recreatiepark?
In hoeverre is woningbouw langs de randen van Schiphol
mogelijk? Hoe om te gaan met de wens om honderden windmolens
te plaatsen op Urk op nog geen 800 meter afstand van
diverse woningen? Torpederen milieu-eisen de in het kader van
onze economische vooruitgang noodzakelijke 2e Maasvlakte?
Dit zijn vragen van Omgevingsrecht. Het omgevingsrecht heeft
betrekking op de fysieke leefomgeving. Concreet gaat het om
het recht dat ziet op de bodem, het water, de lucht, de flora en
fauna en de gebouwde constructies.
Docenten:
Marco Lurks: senior adviseur omgevingsrecht VNG en
universitair docent bij de Afdeling staats- en bestuursrecht
Aaldert ten Veen: advocaat bestuurs- en vastgoedrecht bij Stibbe
Advocaten te Amsterdam
Wanneer en waar?
• 5 hoor/werkcolleges m.i.v. dinsdag 8 september 2009.
• Tijdstip: 19.00-22.00 uur.
• KOG (B041).
Interesse?
Inschrijving via U-twist.
Keuzevak
Politiek Staatsrecht
De staat van de (Nederlandse) representatieve democratie, de
vertegenwoordigende taak van het parlement, de wetgevende
taak van het parlement, de controlerende taak van het parlement
en de verhouding tot de regering en werkwijze van het parlement .
Als een rode draad door de cursus loopt de aandacht voor de
Europese rol van regering en Staten-Generaal, in welk verband
tevens aandacht zal worden geschonken aan het Europese
politieke staatsrecht.
Hebben deze onderwerpen je aandacht? Volg dan het keuzevak
Politiek Staatsrecht.
Docenten:
mr. dr. H.-M.Th.D. ten Napel
Wanneer en waar?
• 5 hoor/werkcolleges m.i.v. woensdag 28 oktober 2009.
• Tijdstip: 09.00-12.00 uur.
• KOG (B031).
Interesse?
Inschrijving via U-twist.
Keuzevak
Bewijsrecht
Interesse in de verschillen en overeenkomsten van het bewijsrecht
in het bestuursrecht, het privaatrecht en het strafrecht?
Deze interdisciplinaire benadering betreft niet alleen de
verschillende juridische disciplines of rechtsgebieden, maar ook
andere disciplines in de zin van vakgebieden (die binnen alfa,
maar juist ook bèta en gammawetenschappen aan de orde
kunnen zijn). Hoe gaan juristen om met feiten? Kan in een
proces de waarheid worden achterhaald? Verandert de toenemende
invloed van expertise in de maatschappij het juridisch
proces? Het vak geeft inzicht in bewijsrechtelijke vraagstukken
en vergroot het inzicht in de overeenkomsten en verschillen
tussen de verschillende processtelsels in de rechtsgebieden. Het
vak beoogt een brug te slaan tussen theorie en praktijk.
Docenten:
Prof. mr. J.F. Nijboer; dr. Y.E Schuurmans; prof. mr. W.D.H. Asser
Wanneer en waar?
• 6 responsiecolleges van 4 uur m.i.v. 7 september 2009.
• Tijdstip: 12.00-15.00 uur.
• KOG (B016).
Interesse?
Aanmelden via secretariaat Publiekrecht (C1.01).
Varia NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
15

NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius Varia
16
Keuzevak
Cyberspace & Cyberlaw (5 ects voor bachelor studenten
en minor studenten en 7.2 ects voor doctoraal-studenten
oude -stijl)
Hoe beschermt Hyves de privacy van haar gebruikers? Is de
Pirate Bay aansprakelijk voor auteursrechtinbreuken van haar
gebruikers? Hoe reguleert de OV-chipkaart het reizigersgedrag?
Deze en andere vragen komen aan de orde in het keuzevak
Cyberspace & Cyberlaw, dat gaat over de regulering van
informatie - en communicatie technologie (ICT). Meer specifiek
zal binnen dit vak worden ingegaan op de wisselwerking tussen
technologie, recht en maatschappij.
Doel van het vak is de juridische deelnemer toe te rusten voor
de interdisciplinaire dialoog tussen juristen, beleidsmakers en
ICT-ontwerpers die noodzakelijk is om de informatiemaatschappij
juridisch op orde te brengen en te houden.
Met de kennis opgedaan tijdens deze cursus moet de student in
staat zijn om de ontwikkeling van ICT diensten en toepassingen
juridisch te duiden en kan de student normatieve uitspraken
doen over de (technische) inrichting van een bepaalde ICT
dienst of toepassing.
Het keuzevak bestaat uit vijf hoorcolleges en vijf werkcolleges.
Keuzevak
Internetrecht voor 2e en 3e jaars bachelorstudenten en
minor studenten (niveau 300):
Tengevolge van de informatie- en communicatietechnologie
(ICT) ontstaan normatieve vragen, die zich uitstrekken tot
nagenoeg alle rechtsgebieden.
Het keuzevak Internetrecht behandelt actuele juridische
onderwerpen zoals: digitale grondrechten, privacy en ICT,
interne tcriminaliteit, elektronische handel, internetproviders,
intellectuele eigendomsrechten en juridische aspecten van
Games.
Het keuzevak wordt gegeven in de vorm van 10 verplichte
bijeenkomsten : op donderdagen van 17 september t/m
15 oktober van 11.00 tot 13.00 uur, (m.u.v. 24-9 van
9.00 -11.00 uur) in diverse zalen, KOG, Steenschuur 25 (zie
Blackboard);
De werkcolleges vinden plaats op dinsdagen van 3 november tot
en met 8 december (m.u.v. 10-11) van 15.00-17.00 uur, zaal
B0.41 in het KOG, Steenschuur 25, Leiden.
De werkcolleges vinden plaats op donderdagen 5 november tot
en met 12 december 2009 (m.u.v. 12-11) van 15.00-17.00 uur,
op 5-11, zaal B0.16, de andere dagen B0.41, KOG.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met mr. dr. Bart
Schermer, (e-mail: b.w.schermer@law.leidenuniv.nl).
Inschrijving is alleen mogelijk via U-twist.
Inlichtingen: secretariaat eLaw@Leiden, Centrum voor Recht in
de Informatiemaatschappij (KOG, kamer B328, Steenschuur 25,
telefoon 071-5277873/8838; e-mail: eLaw@law.leidenuniv.nl)
Via internet: elaw.leiden.edu
op vrijdagen van 18 september t/m 16 oktober van 11.00 tot
13.00 uur, KOG, Steenschuur 25.
De coördinatie is in handen van mw. mr. F.A.M. van der Klaauw-
Koops.
Inschrijving voor het vak geschiedt via U-twist.
Nadere inlichtingen kunnen worden ingewonnen via de website
van de afdeling: elaw.leiden.edu., of bij het secretariaat van
eLaw@Leiden, Centrum voor Recht in de Informatiemaatschappij,
KOG, Steenschuur 25, kamer B3.28, telefoon:
071-5277873/8838 of via email: eLaw@law.leidenuniv.nl.

Law and Information Technology in Europe
The LL.C course “Law and IT in Europe” (5 ECTS) provides an
insight into the interaction between European Law and
Information Technology. Topics include Software and Database
Protection, Electronic Signatures and Public Key Infrastructure
(PKI), The Development of Internet, Telecommunications and
Standardisation, Electronic Commerce, and Personal Data
Protection . Particular attention will be paid to European
harmonisation and liberalisation measures.
The course will take place on Fridays from November 6 th till
December 11 th from 15.00 till 17.00 h. in room C0.06, KOG,
Steenschuur 25, 2311 ES Leiden.
The exam will take place on December 18 th 2009 from 13:00 till
16.00 h, room C1.31.
Leiden Revisited 2009
Geachte alumnus,
Vrijdag 25 september 2009 organiseert de Faculteit der Rechtsgeleerdheid
de jaarlijkse alumnidag.
Een dag met ’s middags Juridische Post Academische Sessies met
aansluitend een borrel en diner.
De faculteit nodigt u van harte uit voor deze dag.
U kunt dit jaar drie inspirerende sessies* volgen:
• Sessie Intellectuele eigendom
• Sessie Strafrecht
• Sessie Burgerlijk recht
* U dient een keuze te maken voor één van de sessies
Programma
• 13.00 uur: ontvangst
• 14.00 uur: opening door Prof. mr. Carel Stolker,
decaan Faculteit der Rechtsgeleerdheid
• 14.30 - 15.30 uur: college
• 15.30 - 15.45 uur: pauze
• 15.45 - 16.45 uur: college (vervolg)
• Afsluiting met een borrel en diner
eLaw@Leiden, Centre for Law in the Information Society,
organizes the course.
Coordination Mrs F.A.M. van der Klaauw-Koops LLM, e-mail:
f.a.m.vanderklaauw@law.leidenuniv.nl
The secretary of eLaw@Leiden is located in the Kamerlingh
Onnes Building, room B3.28, tel. 071 527 7873/8838, email:
eLaw@law.leidenuniv.nl.
Website: elaw.leiden.edu
You have to use U-Twist to enroll in this course.
Kosten
Alumni van de Universiteit Leiden: € 45,= per deelnemer
Niet-Leidse Alumni zijn alléén welkom op uitnodiging van een
Leidse Alumnus: € 45,= per deelnemer
Indien u wenst deel te nemen aan het aansluitende buffetdiner
is de totaalprijs: € 80,= per deelnemer
In verband met het beperkte aantal plaatsen voor een betreffende
sessie, geschiedt inschrijving op volgorde van binnenkomst.
Punten
2 punten PO Advocatuur
2 punten KNB
Aanmelden
Wij hopen u te kunnen begroeten op vrijdag 25 september.
Aanmelden en inschrijven kan online via www.paoj.nl
Tot ziens in Leiden
Varia NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
17

STUDEREN IN
AUSTRALIE
Buitenland
Door Brenda van Rijswijk
Go study abroad!
NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius Buitenland
18
Het nieuwe studiejaar is weer begonnen en de wereld ligt voor je
open. Als eerstejaars WO-student is naar het buitenland gaan niet
meteen het eerste waar je aan zou denken. Toch is het belangrijk
om erover na te denken of je ooit een Study Abroad Programm
zou willen volgen of er een jaartje er tussenuit zou willen gaan met
je backpack. Zoals het motto van Killroy Travel al zegt: ‘Go before
it’s too late’. 1 Ik heb zelf in 2007een trimester in Australië gestudeerd
en ik kan je verklappen dat het een geweldige ervaring was.
Aan het begin van mijn studie wist ik het precies wat ik wilde: een
studie Rechtsgeleerdheid volgen in Leiden, een leerzaam bijbaantje
zoeken, Spaans leren en reizen. Niet zomaar reizen, maar het liefst
in het buitenland studeren en bij voorkeur ver weg. Toen ik bijna
mijn bachelor had afgerond, dacht ik terug aan mijn idealen van
het eerste jaar. De studie zat er al voor een groot deel op, mijn
stage bij GMW Advocaten en het werken bij de NMa zaten ook wel
snor en de cursus Spaans heb ik toch maar ingeruild voor een
Aboriginal
Surfin’
potje hockey bij HDM. Alles liep zogezegd op rolletjes, alleen het
ideaal van de reis naar het verre studieoord was nog niet vervuld.
Een moment van paniek voelde ik over mij heenkomen tijdens een
van mijn colleges toen ik besefte dat ik beter kon gaan voordat ik
met mijn master Ondernemingsrecht zou gaan beginnen. Veel tijd
had ik dus niet meer om alles te regelen. Niet veel beter was het feit
Bond University

The three sisters
Alles liep zogezegd op rolletjes, alleen
het ideaal van de reis naar het verre
studieoord was nog niet vervuld.
Swe, NL & USA @ Frasier Island (Aus)
dat de deadline voor het inschrijven voor studeren in het buitenland
allang voorbij was. Diezelfde dag kreeg ik te horen dat het nog
wel mogelijk was om naar het buitenland te gaan, mits er nog ‘left
over places’ waren. Meteen in de pauze van het college naar het
B.I.O. (Buitenland Informatie Centrum). 2 Mijn voorkeur lag bij
een Engelstalig land en het liefst buiten Europa (lees: een zonnig
City view Stockholm
Café in Stockholm
Olifant rijden in Thailand
Niet veel beter was het feit dat de deadline
voor het inschrijven voor studeren in het
buitenland allang voorbij was.
land). Enkele universiteiten in Zuid- Afrika en de V.S. stonden op
het lijstje van de ‘left over places’, maar ik had een gevoel dat dit
niet helemaal was wat ik zocht. Per toeval kreeg ik in diezelfde
week een e-mail van het B.I.O. dat er nog plaatsen vrij waren voor
de Bond University in Australïe. Dit was het, hier moest ik heen.
Binnen vier maanden stond ik daar aan het einde van onze zomer 3 ,
op de campus van de prachtige Bond University. 4 Uiteraard was
het een groot feest en een prachtig land om rond te reizen, maar
studeren in het buitenland is tevens een stukje zelfontwikkeling.
Daar sta je dan helemaal alleen in een ander land, op zoek naar
nieuwe vrienden, op een andere universiteit, met een andere taal.
Je verlegt je grenzen, leert andere culturen kennen, internationaal
denken én je hebt een onvergetelijke tijd.
Mijn avontuur was na deze vijf maanden studeren in het buitenland
nog niet ten einde. Tijdens het verblijf in Australië zijn we
met een groep van zes dames veel met elkaar opgetrokken. Het was
een cultuurmengsel van twee Scandinaviërs, twee Nederlanders en
twee Amerikanen. Afgelopen voorjaar ben ik samen met mijn
Nederlandse studiegenoot (die destijds ook aan de Bond University
studeerde) onze ‘Bond Uni study buddy’ uit Stockholm gaan
opzoeken . Volgende maand krijgen we een bezoekje uit de V.S. in
Amsterdam en als klap op de vuurpijl een reünie van ons zessen in
Parijs in 2010. Mijn buitenlandstudie blijft dus niet binnen de
Australische grenzen, maar heeft mij ook leuke avonturen met
mijn ‘study abroad buddies’ in andere landen opgeleverd.
1 http://www.kilroytravels.nl/
2 http://www.onderwijs.leidenuniv.nl/buitenland/
3 De jaargetijden in Australië zijn precies tegenovergesteld
ten opzichte van het noordelijk halfrond. Van september
tot en met november is het er lente, van december tot en
met februari zomer, herfst van maart tot en met mei en
juni tot en met augustus winter. Handig wanneer je de
winter in Nederland wilt ontvluchten want dan is het in
Australië zomer.
4 http://www.bond.edu.au/index.htm
Buitenland NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
19

Verenigingen
Grotius

Afscheid
Ieder jaar treedt traditiegetrouw de eerste dinsdag in september
een nieuwe verenigingsbestuur aan. De wissel-ALV van JFV
Grotius vindt dit jaar plaats op 1 september 2009. Het wisselen van
bestuur kent voor- en nadelen. Eén van die nadelen is het nemen
van afscheid.
Terugkijkend op een enorm mooi jaar nemen wij, als 88e bestuur
der JFV Grotius, afscheid van de vereniging. Afgelopen jaar kan
met recht een succesvol jaar worden genoemd. Een jaar met een
bomvolle agenda, waaronder het congres, het symposium, de
almanak , het gala, het dies-feest, de studiereis naar Athene, de
boekverkopen en noem zo maar op. Het voert te ver gehele jaaroverzicht
hier te beschrijven.
Het moge duidelijk zijn dat wij afgelopen jaar zonder onze leden,
met name de commissieleden, nooit in zo een vorm zouden
hebben kunnen neerzetten. Hen allen wil ik bij dezen nogmaals
Beste lezer,
Mijn naam is Thomas Luten, tweedejaars rechten student aan de
Universiteit Leiden. Ik ben al een aantal jaren actief in het Leidse
studentenleven, vooral bij de studentenvereniging SSR-Leiden.
Maar omdat er toch meer is dan alleen het gezelligheids-leven, ben
ik vorig jaar actief geworden bij JFV Grotius. Samen met mijn
commissie heb ik de studiereis naar Athene verzorgd en dit beviel
erg goed en smaakte naar meer. De goede sfeer, de leuke mensen
en de actieve uitstraling waren voor mij de belangrijkste factoren
om mij aan te melden voor het bestuur.
Aankomend jaar zal ik als praeses samen met mijn bestuur de
prachtige vereniging Grotius vertegenwoordigen. Zowel intern als
extern, in binnen- en buitenland. Want als het aan ons ligt wordt
het weer een fantastisch actief jaar, met vele activiteiten. Denk
bijvoorbeeld aan de studiereis, het gala en de vele borrels. Ook op
juridisch gebied zullen we zeker niet stilzitten en ook voor de
praktische zaken als de boekenverkoop, kunnen jullie op ons
rekenen .
Maar waar zouden wij als vereniging zijn zonder de leden?
Waarschijnlijk op de bodem van het Rapenburg naast een oude
fiets. Met andere woorden, we hopen dat wij ook op jullie kunnen
rekenen het komende jaar. Schroom dan ook vooral niet een keer
langs te komen op een borrel op dinsdag in de Branderij!
ontzettend bedanken voor al hun tijd, moeite en energie die zij in
de vereniging hebben gestoken! Ook wil ik onze beschermheren,
professor Snijders, professor Voermans en mr. Elias (beschermheer
uitwisseling Zuid-Afrika), bedanken voor het gevraagde en
ongevraagde advies, hun aanwezigheid op bepaalde activiteiten en
hun bijdrage aan de almanak. Tot slot wil ik mijn bestuursgenootjes
bedanken voor hun enorme inzet. Met z’n allen hebben
we hard gewerkt, maar bovenal heel veel plezier gehad!
Met vertrouwen laten wij de vereniging per 1 september achter in
de handen van het bestuur 2009 - 2010. Zij zullen zich hieronder
aan u voorstellen.
Iris de Zwart
Praeses JFV Grotius 2008 - 2009
Veremigingn NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
21

NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius Veremigingn
22
Beste NOVUM-lezer,
In het Grotius bestuur 2009-2010 vervul ik de functie van ab-actis.
Ik houd me bezig met de administratie van Grotius, zoals het
leden bestand, en ik ga samen met een commissie de jaarlijkse
almanak maken. Daarnaast zal ik de promotiecommissie gaan
begeleiden en ontvang je elke maand van mij de nieuwsbrief in je
mailbox, zodat je op de hoogte ben van alle activiteiten die Grotius
jou te bieden heeft.
Mijn eerste kennismaking met Grotius was in september 2007. Als
eerstejaars liep ik rond in de faculteit en werd ik aangesproken
door een bestuurslid. Ik ben meteen lid geworden en omdat het
me leuk leek om medestudenten te leren kennen, heb ik me ook
voor het eerstejaars-weekend aangemeld. Dat was een goed begin
van het studiejaar! In mijn tweede jaar ben ik actiever geworden
bij Grotius. Ik heb meer borrels bezocht en deed mee aan activiteiten
en tentamentrainingen. Dat zorgde ervoor dat ik meer
studenten leerde kennen en alle kennis die ik opdeed was handig
voor mijn studie. Al in januari dacht ik na over een bestuurs functie
binnen Grotius. Ik had die anderhalf jaar hard gestudeerd en vond
de tijd zo snel gaan. Ik wilde graag een combinatie maken van iets
dat ik leuk vind om te doen en wat bovendien geschikt is voor bij
mijn studie. Zo kwam ik op het idee om in het bestuur van Grotius
te gaan. Om zeker te weten of ik het echt leuk zou vinden ben ik
me meer in Grotius gaan verdiepen en bezocht ik borrels, de ALV
en ben ik mee geweest op studiereis naar Athene. Daarna was ik
nog enthousiaster en heb ik voor de functie ab-actis gesolliciteerd.
Ik vond het erg spannend en was dan ook heel blij toen ik door
Cindy gebeld werd met de mededeling dat ík haar opvolgster zou
Beste lezer,
Toen ik hoorde dat ik in het bestuur van Grotius zat, moest dat
uitgebreid gevierd worden. Feestjes organiseren is echt iets voor
mij. Hierdoor ben ik genipt voor mijn functie: evenementen II. Dit
houdt in dat in dat ik, in tegenstelling tot evenementen I, alle “gezellige”
activiteiten mag organiseren. Ik ga er voor zorgen dat jullie
je naast je studie geen moment vervelen. Gala, feesten, borrels, eerstejaars
weekend en de Zuid-Afrika-en studiereis vallen onder
mijn verantwoording. Ik hoop jullie dan ook in grote getalen te
mogen ontmoeten op deze leuke activiteiten.
Nu nog even wat over mijzelf. Ik ben Josefien Slof, derdejaars student
en 23 jaar. Ik ben actief bij mijn cordial van Augustinus en bij
mijn dispuut van SSR. Verder houd ik van buikdansen, zeilen en
koken. Mijn specialiteit is brownies. Ook hockey ik in Leiderdorp.
Natuurlijk sta ik altijd open voor jullie ideeën over borrels en feesten,
dus spreek mij gerust even aan. En mochten jullie ooit wat van
mij willen. Een fles rode wij kan nooit kwaad.
Josefien Slof
worden! Die middag kwamen we met het oude en nieuwe bestuur
bij elkaar en ontmoette ik mijn medebestuurgenootjes. We zijn
ons bestuursjaar goed aan het voorbereiden. Op dit moment is het
half juli en hebben we al een aantal inwerkdagen gehad, we hebben
maatpakken besteld en we zijn ons beleid voor het collegejaar
2009-2010 aan het uitstippelen. De almanak van dit jaar neem ik
mee op vakantie zodat ik ’m op het strand kan doorlezen en alvast
wat ideeën kan opdoen voor de nieuwe almanak. Kortom, ik heb
veel zin in mijn bestuursjaar!
Laura Schoutsen
Ab-actis

Beste lezer,
Het is weer het begin van een nieuw studiejaar. Een jaar van
studeren , zelfontplooiing en gezelligheid. Zo ook voor mij.
Komend studiejaar zal ik de functie van quaestor en lid acquisitie
vervullen in het bestuur van JFV Grotius. Ik zal mij vooral bezig
houden met de inkomsten en de uitgaven van de vereniging, de
boekhouding en de begroting.
Daarnaast ben ik verantwoordelijk voor de acquisitie. Deze taak
houdt in dat ik langs advocatenkantoren en andere bedrijven ga
met de vraag of ze ons willen sponsoren. Bijkomend voordeel van
het doen van de acquisitie is dat ik alle advocatenkantoren van
binnen kan zien. Ik leer de advocaten en recruiters kennen en krijg
zodoende een voorproefje van het leven na de rechtenstudie.
Maar ook met de verschillende commissies die onze vereniging
biedt zal ik mij bezighouden, zij het op beperkte schaal. Elke
commissie heeft een quaestor. Deze quaestor zal met mij in overleg
treden en samenwerken.
Dit zal mijn vierde jaar worden aan de universiteit Leiden. Ik heb
inmiddels mijn bachelor afgerond en in plaats van beginnen met
de master ga ik nu een jaar bestuur doen. Al vanaf mijn eerste jaar
ben ik actief bij Grotius en geniet ik van de vele activiteiten die
Beste lezer,
Naast derdejaars studente Rechtsgeleerdheid, ben ik dit jaar tevens
bestuurslid bij JFV Grotius. Met mijn functie als de nieuwe
Assessor Carrière en Faciliteiten zal ik me inzetten voor de
faciliteiten die Grotius biedt aan haar leden en de activiteiten
betreffende de carrière. Ik heb heel veel zin in het bestuursjaar:
mijn takenpakket is zeer gevarieerd, ik haal meer uit mijn studie
en zal hiermee veel ervaring opdoen!
In het kader van de faciliteiten verzorg ik de boekenverkoop (als
Grotius-lid ontvang je 10% korting op de studieboeken), oefententamens
en tentamentrainingen. Sinds dit jaar valt onder deze
functie tevens de gehele carrièrepijler. Onder de carrièreactiviteiten
valt te denken aan carrièreborrels met kantoren en kantoorbezoeken,
de TalentTrip naar New York en de Mededingingstrip
naar een (grote) Europese stad. En om de carrièrepijler nog groter
uit te breiden, is er sinds dit jaar de carrièrecommissie, die ik zal
begeleiden.
De hierboven genoemde activiteiten bieden studenten een kans
om kennis te maken met grote kantoren en om een beeld te krijgen
van hoe de juridische wereld in elkaar zit. Het is dé manier om
alles uit te pluizen over je mogelijke toekomstige werkomgeving
en werkgever. Ik raad daarom dan ook iedereen aan zich niet te
weerhouden voor de aanmelding voor deze activiteiten en ik hoop
jullie in groten getale te mogen verwelkomen!
Wing Yan Leung
Assessor Carrière en Faciliteiten
Grotius te bieden heeft. Ik hoop op een mooi jaar, waarin ook
jullie actief zullen worden.
Richard T. van Lambalgen
Quaestor en lid Acquisitie
Veremigingn NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
23

NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius Veremigingn
24
Beste NOVUM-lezer,
Als Assessor Evenementen I zal ik mij komend jaar inzetten om,
samen met enthousiaste en gemotiveerde commissieleden, een
Theodore Dalrymple is een Britse arts en schrijver, woonachtig in
Frankrijk. Voordat hij ging schrijven is hij als arts werkzaam
geweest in vier werelddelen, en hij was tot enkele tijd geleden
werkzaam in een gevangenis en een ziekenhuis in Engeland. Hij
maakte in Nederland furore met boeken als ‘Beschaving, of wat er
van over is’ en ‘Leven aan de onderkant’. In zijn boeken en artikelen
schrijft hij over de volgens hem erbarmelijke toestand van de
Westerse beschaving in het huidige Europa, en analyseert hij de
sociale pathologieën van onze tijd.
Het is voor Justus Lipsius, de Leidse
studievereniging van de afdeling
Encyclopedie en Filosofie van het
Recht, een eer te mogen aankondigen
dat Theodore Dalrymple
op donderdag 24 september een
lezing komt geven op de Leidse
rechtenfaculteit. In deze lezing zal
aantal leuke en informatieve studiegerelateerde activiteiten
organiseren . Mijn hoop dit jaar is om zoveel mogelijk uit mijn
studie te halen, naast de voorgeschreven collegestof. Studeren is
meer dan alleen colleges volgen en tentamens maken. Met mijn
bestuursjaar wil ik mijzelf graag verder ontwikkelen als rechtenstudent
en proberen alle leden van Grotius diezelfde mogelijkheid
te bieden.
Er zijn een aantal commissies waar jij je als lid voor aan kunt
melden . De commissies waar ik mij mee bezig zal houden zijn de
eerstejaarscommissie, de Congrescommissie, de Gent-Leiden
commissie en de studiegerelateerde activiteitencommissie I en II.
Deze laatste twee zullen betrekking hebben op interne activiteiten
(binnen de faculteit) en externe activiteiten (activiteiten buiten de
faculteit.). Als eerstejaarsstudent ben je uiteraard ook welkom om
hieraan deel te nemen!
Ik zelf zal dit jaar mijn tweede jaar Rechtsgeleerdheid ingaan, ik heb
met veel plezier vorig jaar mijn Propedeuse gehaald en hoop ook dit
jaar colleges te volgen. Deze faculteit biedt veel mogelijkheden waar
wij als student zijnde naar mijn idee volop gebruik van moeten
maken . Ik heb zelf al een aantal keer een periode in het buitenland
gestudeerd en gewerkt en wil indien mogelijk ook voor deze studie
nog een semester naar het buitenland, maar dit jaar zal ik mezelf
gaan richten op Grotius en mijn functie binnen dit bestuur.
Groeten,
Chana Abel
Lezing
Theodore Dalrymple
Dalrymple ingaan op the
misunderstanding of crime, waarbij
hij zal bepleiten dat onze cultuur
last heeft van een verregaande
tolerantie van criminaliteit, wat
tot uitdrukking komt in slapte ten
aanzien van het bedwingen ervan.
Deze tolerantie en slapte benadelen
de kwaliteit van leven van vele
burgers, in het bijzonder de
armste .
Alle Leidse (rechten)studenten zijn van harte uitgenodigd om
deze lezing bij te wonen.
Wanneer? Donderdag 24 september
Waar? Kamerlingh Onnes Gebouw, zaal C131
Hoe laat? 17.00 uur

Moot Court
In September 2008, a group of Leiden University students - Olave
Basabose (Master Ondenemingsrecht), Başak Küçük (Master
Ondernemingsrecht & European Law), Susan Hekman (Master
Ondernemingsrecht) and Michelle Wever (Master International
Public Law & International Business Law) - decided to participate
in the 16 th Annual Willem C Vis Moot Court on International
Commercial Arbitration. We decided, but we were far it. Since
Leiden University had never participated before, we had to organise
funding and coaching ourselves. We knocked on many many doors.
And just when we thought all was lost, we approached Mrs. Marielle
Koppenol-LaForce - a Partner at Houthoff Buruma whom teaches
International Commercial Law at Leiden University - and Mr. Ard
van der Steur - whom teaches Moot Court. From then on, things
really took off. Before long, we secured sponsoring from the
prestigious law firm, Houthoff Buruma, office space and extensive
ressources were available to us at their premises in Rotterdam. In
other words, we were ready to get to work.
On October 3 rd 2008, the long-awaited Problem of the 16 th Moot
Court was published. In the Problem, we learned of Mr. Tisk who
contracted with UAM (“Universal Auto Manufacturers”)
Distributors for the purchase and importation of a 100 Tera cars.
When, according to plan, the first shipment of 25 cars arrived
about 3 weeks later, they all turned out to have severe engine
problems. Of course, Mr. Tisk immediately sought contact with
UAM Distributors and notified them of the problem. UAM
Distributors subsequently sought advice from the manufacturer
of the cars, Universal Auto Manufacturers (“Universal”). This
resulted in a series of communications between Mr. Tisk, UAM
Distributors and Universal which, in turn, culminated in Universal
agreeing to send qualified personnel and equipment to Mr. Tisk.
When Mr. Tisk insisted upon a time indication and, failing that, a
guarantee from Universal that the cars could be fixed at all, UAM
Distributors and Universal dismissed his concerns and refused to
give any guarantees. At that moment, Mr. Tisk’s business was
struggling and he was unable to secure additional ressources to
keep things going while he waited for Universal’s mechanics to
arrive. So, he decided to avoid the contract.
The arbitration agreement contained in the contract designated
the Stockholm Chamber of Commerce Arbitration Rules to be
applicable and Vindobona, Danubia - a fictional capital and
country - as the seat of arbitration. Furthermore, the UN
Convention on the International Sales of Goods (“CISG”) was
ratified by Equatorian (Universal’s home country), Mediterraneo
(Mr. Tisk’s home country), Oceania (UAM Distributors’ home
country) and Danubia (the chosen seat of arbitration), which
rendered the CISG applicable to the dispute. Moreover, all these
countries ratified the New York Convention on the Recognition
and and Enforcement of Foreign Arbitral Awards of 1958 (“New
York Convention”), while Danubia also adopted the UNCITRAL
Model Law on International Commercial Arbitration. And, to top
it all of, an Oceanian Bankruptcy Law provision nullified and
voided the arbitration agreement in the contract, since UAM
Distributors filed for bankruptcy, by the time Mr. Tisk filed the
request for arbitration.
Moot Court NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
25

NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius Moot Court
26
With this as a legal background, it was up to us, as Mr. Tisk’s legal
team, to defend his decision in avoiding the contract and in getting
his deposit back from UAM. As is the case with every legal dispute,
an easy answer is hard to find. When trying to build up a case on
behalf of Mr. Tisk we came across several legal twists and turns.
The CISG, for example, offers little to no guidance on the liability
of third-parties for contractual default. For that matter, the
complexity of the articles of the CISG on the right to avoid a
contract have left many a grey-haired international litigators with
sleepless nights. As for the procedural issues, we were to manoeuver
ourselves out of the constraining and hostile framework of the New
York Convention which, notoriously, likes to keep non-signatories
out of arbitration proceedings. The bankruptcy of UAM
Distributors, in turn, related to issues of enforcement of arbitration
awards and of international public policy that have, to this day, not
been resolved, despite 5 decades of intensive scholarly debate. After
2 months of intensive research and building a water-proof case,
free of loopholes, on behalf of Mr. Tisk - the Claimant - , the tables
were turned. In just 1 month, we had to devise an equally convincing
and strong case on behalf of Universal & UAM Distributors - the
Respondents.
The issues were sophisticated and of importance to the practice of
international commercial arbitration, while related to major and
current questions of theory and doctrine. In short, a task of Greek
proportions awaited us. Luckily, the individuals in our team were
up to it and ready to put Leiden University on the map. Something
we could have never hoped for without our coaches. Mrs.
Koppenol-LaForce is after all a partner at Houthoff Buruma,
whose academic career in private international law can only be
described as outstanding. We got to experience firsthand her
commitment and devotion to her work. Besides her invaluable
guidance on academic level we had the privilege to find in her a
true mentor. Over and over again she demonstrated a willingness
to strive for and bring out the very best in us.
Our other coach, Mr. van der Steur was no less a hero to us. With
his humor and energy, he managed to bring back enthusiasm and
motiviation at a time when sheer exhaustion had us almost
paralysed. After having written 2 memoranda and our regular
exams having caught up with us, we were, to be honest, spent.
However, the oral rounds, the climax of the Moot Court, was yet
to come, so no time could be waisted. In those 2 months, Mr.van
der Steur coached us with a passion equaled only by his expertise
of public speaking. For most of us, public speaking was a myth we
gave little credence to. True to promise, Mr. van der Steur brought
us to a level that, we believe, would have made Cicero proud.
Before going to Vienna - where the oral rounds were to be held -
we got to practice a little of our oratory skills on other teams. After
a couple of emails, we convinced the team representing Groningen
University - the only other participating Dutch University - to face
us at the Amsterdam Houthoff Buruma offices. It was the first
time we got a chance to check out the competition. The tensions
were high. Houthoff Buruma had organised a panel of experienced

arbitrators presided by a Partner with 35 years of experience in the
field. Tension and nerves do not come close to cover the intense
emotions we felt sitting in front of the arbitral panel.
Having managed to complete our respective pleadings without
fainting, vomiting or crying, we felt ready to enter into a Pre-Moot
organised by the Permanent Court of Arbitration (“PCA”) in The
Hague. Two of our team members - Michelle Wever & Susan
Hekman - came face to face with two other members of the team
representing the Institut de Sciences Politiques de Paris. A team
which, by the way, we were to encounter again and befriend once
we got to Vienna.
Both of these Pre-Moots made one thing clear to us: the
competition was going to be intense. Most of the participating
Universities had accumulated considerable experience by having
send teams to Vienna for many years. Moreover, the Willem C Vis
Moot Court, itself, is considered to be the olympics of international
trade law. Despite its humble beginnings, the Vis Moot grew to
become one of the most prestigious moot competitions in the
world. Just last year, 233 teams from all over the world flushed the
streets of Vienna out to draw blood. But the opening night of the
Moot Court was, on the surface, all fun and games. It was no secret,
however, that all teams were going to spend the whole night
preparing for their very first battle. We were no exception. As soon
as the formalities were ended, we rushed back to our appartment
and kept at it the whole night. For the next four days - and sleepless
nights - we mooted against the University of Frankfurt (DE),
Miami (USA), Rostock (DE) and Free State (ZA).
It was then that the 64 best teams were announced and, to our
surprise and disappointment, we did not go through to the next
round. We did not pack our bags, though. Instead, we set out to
discover the beautiful city of Vienna and explore the world of
international commercial arbitration. All major local law firms
had organised informal gatherings for the numerous specialists,
practitioners and notables that flock to Vienna every year for a
whole week on account of the Moot. Since Houthoff Buruma had
arranged for office space at a partner-firm - CHSH Cerha Hempel
Spiegelfeld Hlawati - in Vienna, we were able to attend most of
these gatherings. Moreover, we and the other 168 teams no longer
in the competition, had Vienna at our feet - or better yet, our
mercy. In the remaining 4 days, we celebrated, mourned and, last
but not least, exchanged business cards - with likely employers -
and Facebook adresses - with new friends.
It’s been a couple of months, but it still feels like it all took place.
For us all, the moot court figures as one of the most unique and
intense experience of our student years. Within a few months we
got to taste life as a lawyer and put all we learned in the University
halls in practice. We had to build up a case from scratch in a
previously unknown area of law. It was exhilirating. Not only was
it a learning process on academic level, we, as future professionals,
acquired new skills indispensable to a career of international
proportions. Just the mere fact of having worked so closely and
intensely within a team of strong individuals with diverse
backgrounds brought us that much closer to an understanding of
what it takes to be a succesfull lawyer. Not to mention, the fact that
we developed strong personal relationships with one another that
will only continue to grow as time goes by. Outside of our team, we
also got to develop a network of contacts in the field we attend to
make our careers in. That is the true power of new experiences.
Our participation was for the University a first step on a new road.
Anybody ready to take on a new experience, new challenges and a
new chapter in their lawbook should definitely join the team for
the upcoming Moot. Mrs. Koppenol-LaForce will soon post more
information on BlackBoard through her new course International
and Financial Business Law.
2008-2009 Leiden University Willem C Vis Moot Team
Olave Basabose, Başak Küçük, Susan Hekman and Michelle
Wever
Moot Court NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
27

NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius Faculteitszaken
28
Door Ragnhild Schaap
Faculteitszaken
assessor
meets assessor
Het afgelopen jaar was ik assessor. Het student-lid van het Faculteitsbestuur dus.
Student tussen de bestuurders. Maar ook: bestuurder tussen de studenten.
Een zeer interessante dubbelrol. Vanaf september heeft Sven het van me overgenomen.
Niet meer elke dag in het KOG, dat zal wel wennen zijn!
Ha Ragnhild,
Waar ben je in de studie? Wat vind je leuk aan de studie,
wat niet?
Ik ben bijna klaar met de master Rechtsfilosofie en Encyclopedie
van het recht. Zoals voor vele studenten was ook voor de mij de
master de leukste studiefase. Je leert meer over het vakgebied van
jouw interesse. En je kent de studenten en docenten, en zij kennen
jou!
Eerlijk gezegd miste ik die
kleinschaligheid soms wel een
beetje in de bachelorfase. In
mijn eerste jaar bestond er
namelijk nog geen tutoraat
voor de eerstejaars zoals we
het nu kennen.
Ragnhild Schaap, assessor ’08­’09
Wat vind je van het
KOG?
Geweldig! Ik houd van oude
gebouwen. Ik loop het KOG
graag binnen en spreek er veel
mensen. Als assessor heb je
een eigen kamer op de vierde
etage (B 4.38), daar is het juist lekker rustig. Minpuntje is wel dat
je op de vierde ver van de ingang afzit. Je bent minder makkelijk te
vinden.
Wat is volgens jou het mooiste plekje van het KOG?
Het mooiste plekje is natuurlijk de kamer van de assessor, haha!
Nee, ik zou zeggen de oude collegezaal (de Lorenzzaal). Door de
authenticiteit en de geschiedenis die er voelbaar is. Vooral vanaf
het balkon, dan heb je een mooi overzicht.
Waarom heb je ervoor gekozen assessor te worden?
Ik had al een tijdje in de faculteitsraad gezeten. Dat smaakte naar
meer...
In de faculteitsraad krijg je vaak de eindproducten te zien. Ik wilde
de processen die daar naar toe hadden geleid, van dichtbij meemaken.
En in de gaten houden: is het studentenbelang wel genoeg
in dat proces meegenomen?!
Zijn je verwachtingen uitgekomen?
Ja, want ik heb echt een kijkje in de keuken gehad! Ik weet nu hoe
een idee binnen de faculteit kan uitgroeien tot een concreet
voorstel . En ik heb daar dit jaar een bijdrage aan kunnen leveren!
Nee, in die zin dat ik gewoonweg niet wist wat ik als assessor
allemaal mee zou gaan maken. Ik heb me laten verrassen!

Hoe zou jij het assessorschap in een notendop
beschrijven ?
Veel praten! Letterlijk de stem van de student zijn.
Wat was je leukste ervaring?
De momenten waarop ik kon bijdragen aan het perspectief van
anderen. Liefst natuurlijk in de vorm van een inzicht dat in het
voordeel van de student uitpakt. ‘Oh ja, daar had ik nog niet aan
gedacht’, hoor je dan. Op zo’n moment heeft jouw rol echt zin.
Andere leuke herinneringen zijn de gelegenheden waarop we met
het bestuur iets gingen drinken of soms een hapje eten. Dan merk
je dat het ‘ook maar mensen’ zijn. En gaat het trouwens alsnog veel
over ‘onze faculteit’!
En natuurlijk het contact met andere studenten. Het is heel
verfrissend om van hen te horen hoe ze denken over zaken die
binnen de faculteit spelen!
Hoe zie je jezelf over 10 jaar? Heeft de ervaring van
assessor daar nog invloed op?
Een spannende vraag waarop ik het antwoord schuldig moet
blijven . En ook wil blijven. Ik laat me graag verrassen...
Hoi Sven,
Jij bent de brand new assessor. Vertel eens wat over jezelf.
Ik ben vierentwintig jaar oud en woon in Leiden. In 2003 ben ik
hier begonnen met een studie politicologie. Die bachelor en master
heb ik inmiddels afgerond. In 2005 ben ik rechten ernaast gaan
doen. De laatste vakken van mijn bachelor rechten heb ik in juni
gehaald. Nu hoef ik dus alleen mijn master nog.
Welke master wil je gaan doen?
De master rechtsfilosofie. Al vrij vroeg in mijn rechtenstudie wist
ik dat ik voor deze master zou gaan kiezen. Ik verdiep me graag in
de grondslagen van het recht: waar komt het recht vandaan en
waar gaat het heen? En waar wil je zelf dat het heen gaat? Naast
mijn master ga ik het Talentprogramma doen. Om een en ander te
combineren met mijn nieuwe functie als assessor zal ik mijn
master over twee jaar uitsmeren.
Aan je master moet je dus nog beginnen. Wat vond je leuk
aan je bachelor?
Mijn bachelor rechten was interessant omdat het recht altijd in
beweging is en vaak onduidelijk is welke kant het op gaat. Aan de
andere kant beviel het me ook goed om het positieve recht te
bestuderen , oftewel: onderzoeken
wat rechtens is.
Daarover bestaan veel misverstanden.
En om eerlijk te
zijn: in vergelijking met
politico logie was het af en toe
ook wel lekker om gewoon
rijtjes te leren in plaats van
alsmaar allerlei diepzinnige
meningen te moeten formuleren.
Sven Bontje, assessor ’09­’10
Wat vind je van het
Kamerlingh Onnes
Gebouw ? En wat vind je
de mooiste plek?
Mijn ervaringen als assessor hebben me meer inzicht gegeven in
mijn interesses en vaardigheden. Dat komt me de komende tien
jaar zeker van pas.
Heb je tips voor mij?
Frisheid! Houd die kritische ‘studentenblik’. Ook op moeilijke
momenten . Juist dan.
En geniet ervan! De mogelijkheid om mee te doen met ervaren
bestuurders is een buitenkansje!
Het was een mooi jaar, een toffe ervaring en ik heb veel geleerd. Heel
goed dat er elk jaar een student in het Faculteitsbestuur zit! Sven, het
is nu aan jou!
Het KOG is een prachtig gebouw! De mooiste plek is de bibliotheek.
De bieb is niet alleen letterlijk maar ook figuurlijk het
middel punt van onze faculteit. Er wordt wel geklaagd (soms
terecht ) over allerlei zaken. Studenten blijven echter komen om te
studeren, ook als ze geen pc’s of literatuur nodig hebben. Er is de
laatste jaren dan ook een hoop verbeterd.
Waarom heb je gesolliciteerd voor de functie van
assessor ?
Ik heb gereageerd op die advertentie omdat ik het belangrijk vind
dat ook op bestuurlijk niveau de belangen van studenten gewaarborgd
blijven. Naast onderzoek is onderwijs immers de core
business van de universiteit. Hoewel het me een slecht idee lijkt
om studenten slechts als klanten te zien, is het van wezenlijk belang
dat hun wensen bekend zijn. Het is aan mij om op de hoogte te
zijn van die voorkeuren en te zorgen dat die mee worden genomen
in de besluitvorming.
Welke verwachtingen heb je voor je assessorjaar?
Nou, in de eerste plaats dat het een druk jaar wordt! Zoals gezegd
blijf ik ernaast ook wel studeren, maar ik verwacht dat dat best
pittig wordt. Ik verwacht echter ook dat het heel leuk en leerzaam
wordt. Ik denk dat ik niet alleen de nodige ervaring op zal doen
met allerlei bestuurlijke processen, maar daarnaast ook met veel
verschillende mensen te zullen samenwerken. Het is een mooie
uitdaging!
Na je assessorschap wil je je master afmaken, maar wat
ga je daarna doen?
Dat vind ik moeilijk om te zeggen. Ik wil eerst maar even zien hoe
dit bevalt, voordat ik besluit of ik bijvoorbeeld het onderzoek in
wil gaan of juist in een beleidsfunctie aan de slag wil.
Wil je verder nog iets kwijt?
Nou, hierbij wil ik alle studenten oproepen zich vooral tot mij te
wenden, niet alleen als ze ergens tegenaan lopen, maar ook om aan
te geven wat ze positief waarderen. Alleen dan kan de faculteit een
nog betere plek worden om te studeren!
Faculteitszaken NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
29

NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius De Recensie
30
Door Reijer Passchier
De Recensie
Gulliver’s Travels
- Jonathan Swift -
In een vorig nummer een recensie over Star Trek, nu het verhaal
waarop Star Trek voor een belangrijk deel op is gebaseerd, Gulliver’s
Travels van Jonathan Swift.
Jonathan Swift (1667 -
1745), was een Iers
dichter en schrijver.
Geïnspireerd door
Daniel Defoes Robinson
Crusoe (1719) schreef
hij in 1719 zijn bekendste
werk Gulliver’s Travels.
Gulliver’s Travels is een
avonturenroman en een
politieke satire waarin
Swift de mensheid een
spiegel voor wil houden.
Hij bekritiseert de politiek
van zijn tijd, maakt observaties
over de menselijke
natuur en schrijft bovenal
een prachtig reisverhaal.
Gulliver begint aan zijn
reizen als dokter aan boord
van een Engels schip. Al kort
na vertrek lijdt hij schipbreuk
en spoelt aan in een
bijzonder land, waar hij
wordt verwelkomt door
onder andere dwergen, reuzen
en onsterfelijke mensen.
Gulliver leert deze wezens in
hun eigen samenleving
kennen . Het verhaal is metaforisch
en weerspiegelt allerlei
eigenaardigheden in de politiek
en morele eigenschappen van
mensen. Zo blijkt bijvoorbeeld dat onsterfelijke wezens een zeer
ongelukkig leven hebben en dat de sterfelijke mensen in dezelfde
samenleving heel anders tegen de dood aankijken door het aanschouwen
van de effecten van een
eeuwig leven.
In het vierde en laatste deel belandt
Gulliver in het land van de
Houyhnhnms . De Houyhnhnms zijn
sprekende paarden en hebben een
zeer deugdelijke beschaving op weten
te bouwen. Ze leven volgens een
uiterst nobele moraal, kennen
bijvoor beeld geen oorlog, geen strijd
en kunnen niet liegen. Swift probeert
hier zijn ideale samenleving neer te
zetten en weerspiegeld deze aan de
op mensen lijkende Yahoos. Yahoos
zijn zeer onbeschaafd, bruut en
gevaarlijk en leven in een constante
toestand van onderlinge strijd.
Yahoo’s vechten om mooie stenen,
eten als ze geen honger hebben,
drinken alcohol en doen aan
hoeren lopen. De Yahoos worden
onderdrukt door de wijze
Houyhnhnms . Als Gulliver in
gesprek gaat met de Houyhnhnms
ontstaat er prachtige beschouwing
over de achttiende eeuwse
Europese mens, haar morele
toestand en haar natuur. Vele
beschouwingen zijn nog steeds
toepasbaar voor inzichten in
ons rechtssysteem.
Over advocaten vertelt
Gulliver aan de Houyhnhnms:

‘There was a society of men among us, bred up from their youth in
the art of proving by words multiplied for the purpose, that white
is black, and black is white, according as they are paid. To this
society all the rest of the people are slaves.’ (part VI, ch. V)
Het lot van Gulliver is dat hij als moraalridder bij thuiskomst
alleen nog tegen zijn paarden kon praten. Na een lang verblijf bij
de superieure Houyhnhnms raakte hij in een isolement, met
mensen wilde hij niets te maken hebben. Hiermee weerspiegelt hij
voor een deel het lot van zijn schrijver Jonathan Swift. Swift kwam
in zijn leven meer en meer in de problemen in zijn strijd tegen wat
hij zag als het kwaad. Met zijn werk wilde hij de wereld niet vermaken,
maar kwellen. Hij is gelukkig slechts deels geslaagd; er valt
heel veel plezier, inspiratie en inzicht te halen uit zijn verhalen.
Gulliver’s Travels is een
avonturenroman en een
politieke satire waarin Swift
de mensheid een spiegel
voor wil houden.
De Recensie NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius
31

NOVUM Maandblad van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius Facultariteiten
32
Facultariteiten
Word geen
anti-oxidant!
Gezag is een raar goedje. Te weinig schept een probleem als je functie
er om vraagt. Maar je kunt er ook te veel van hebben. Onlangs
verbood de Reclamecode Commissie Maurice de Hond om nog
langer op te treden voor een spotje van de Nederlandse Elektriciteitsmaatschappij
omdat hij te veel “publiek gezag” zou hebben. Nu
vraag ik je, Maurice de Hond, de man die bij voorkeur zijn bestek
bijeengrabbelt in het graf van een medeburger, publiek gezag?
Gezag is ook een kwestie van geloof. We geloven allemaal dat de
zon morgen weer opkomt, ook al blijft hij achter de wolken
verscholen . Weermannen zijn bij uitstek een gelovig volkje. Laatst
hoorde ik Erwin Krol serieus beweren: “(...) maar die drie mooie
dagen, die nemen ze ons niet meer af.” Terwijl die dagen nog
moesten komen!
Gezag maakt geloofwaardig. Wordt een reclamespot gebracht door
iemand die niet al te Maurice de Hond-achtig uit zijn ogen kijkt,
dan trap ik er al snel in. Een opblaasbaar bed voor de logé? Mijn
gastenverblijf staat er vol mee. Pillen met olie van de met uitsterven
bedreigde Antarctische bultrog tegen dementie? Ik ben een
vaste gebruiker. Roeimachines, de complete Tolstoi, allessnijders,
Spaans voor beginners, je kunt het zo gek niet bedenken of ik heb
het aangeschaft. “Papa gelooft in reclame”, placht mijn jongste
zoontje te zeggen. Toch zijn er grenzen. Op een pak jus van de
Japanse açai-vrucht las ik met schrik: anti-oxidanten beschermen
uw lichaam tegen “vrije radicalen”. Omdat ik vreesde dat die antioxidanten
ook wel eens mijn vrij radicale geest konden aantasten,
liet ik het karton koud staan in het schap van de supermarkt.
Gezag is een absolute grootheid; het wordt aanvaard of ondermijnd.
Er is geen tussenweg. Voor gedogen is geen plaats. Dat was
ook de strekking van een brief van Nout Wellink aan de Tweede
Kamer, die was gaan twijfelen aan het optreden van de DNBvoorzitter
tijdens de aanloop naar de kredietcrisis. Wellink gispte
de Kamer hierover “omdat dergelijke uitlatingen uiteindelijk
daadwerkelijk tot aantasting van het gezag van DNB kunnen
leiden .” En zo is het maar net. Wellink stelt zijn eigen gezag
publiekelijk ter discussie en ondergraaft het daarmee zelf.
Een eerstejaars heeft misschien wat minder moeite met het aanvaarden
van het gezag van zijn docent dan de al wat gevorderde
student. En zo hoort het ook. De acceptatie van academisch gezag
is, als het goed is, omgekeerd evenredig aan het eigen niveau van
de student. Hoe meer hij zich thuis voelt in de materie hoe eerder
hij de opvattingen van zijn docent zal kunnen bestrijden. Ik schrijf
met opzet kunnen! Wat mij steeds vaker stoort is dat de (Leidse)
rechtenstudenten ook in de masterfase nauwelijks blijk geven van
eigen denkkracht. Doorgaans zit er een dociel zooitje antioxidanten
in de collegezaal. Stelt een student wel eens een kritische
vraag of blijkt hij er een eigen opvatting op na te houden dan
wordt hij al gauw door zijn medestudenten schuin aangekeken. Zo
van; daar heb je hem/haar weer! Willen we de boel niet ophouden
ja? We moeten de trein nog halen.
Zullen we afspreken dat dit het komend jaar gaat veranderen?
Laten we proberen onze anti-oxidante neigingen zoveel mogelijk
te bezweren. Laten we gezag per definitie als iets onoverkomenlijks ,
maar tijdelijks beschouwen. Laat ons bij het uitreiken van de bul
kunnen zeggen: “Daar gaat nu een echte Leidse vrije radicaal!”
Steef M. Bartman
Stelt een student wel eens een kritische vraag of blijkt hij er
een eigen opvatting op na te houden dan wordt hij al gauw
door zijn medestudenten schuin aangekeken.

“dirkzwager weet dat
kleine lettertjes voor
mij grote gevolgen
kunnen hebben.”
jij ook?
Dirkzwager is een veelzijdig, landelijk top-20 kantoor met een klinkende reputatie, een uitstekende opleiding, mooie cliënten en uitdagende
(ook internationale) projecten. Ons kantoor heeft vestigingen in Arnhem en Nijmegen en telt ruim 260 medewerkers die zich thuis voelen in een
professionele, nuchtere en collegiale werkomgeving.
Dirkzwager werkt op hoog juridisch niveau voor grote en middelgrote bedrijven, overheden, instellingen en particulieren, met een fijngevoelige
antenne voor de persoonlijke aspecten van een zaak; voor de mens achter de cliënt. Jouw professionaliteit, ambitie, sociale intelligentie én gevoel
voor kwaliteit vinden bij ons dan ook een vruchtbare voedingsbodem.
Kijk voor meer informatie over ons kantoor of actuele vacatures en/of studentstages op
www.dirkzwager.nl
www.dirkzwager.nl
Dirkzwager
advocaten & notarissen

STBB2MBA
Om een goed advocaat of notaris te worden
heb je meer nodig dan kennis van het recht
alleen. Daarom volgen onze advocaten en
notarissen, naast een uitgebreid juridisch
opleidingsprogramma, sinds twee jaar ook
een mini-MBA bij onze Franse partner:
INSEAD in Fontainebleau nabij Parijs.
INSEAD behoort tot de beste businessschools
ter wereld. Ben je een ambitieuze
rechtenstudent in het derde of vierde jaar
van je studie? En wil je kennismaken met
Stibbe en ons opleidingsprogramma? Ga
dan van 11 tot en met 15 november 2009
met ons mee naar Fontainebleau.
Schrijf je vóór 12 oktober in via onze website
www.werkenbijstibbe.nl