Blok 21 Veterinaire Volksgezondheid - VETserieus.nl

SAMENVATTING VETERINAIRE VOLKSGEZONDHEID
Hoorcollege 1: algemene inleiding
Diergeneeskunde bestaat uit 2 delen, de productie, gezondheid en welzijn van het dier, maar aan de
andere kant over de gezondheid en welzijn van de mens.
Sterker nog, volgens de “boze buitenwereld” is alles opgehangen aan de gezondheidsbescherming
van de mens. Dus ook de normaal praktiserende dierenarts dient in het kader van de
gezondheidsbescherming van de mens. Als je iemands hond beter maakt dan wordt de eigenaar blij
verbeterd welzijn mens. Maar let op; het is zeer onwenselijk om je te bemoeien met de
gezondheidszorg voor de mens.
Er zijn 3 fasen in de veterinaire volksgezondheid.
1. Fase 1: Georganiseerde dierziektebestrijding: Doel van deze fase is voedsel, trekkracht en
transport. Dit is de wortel van de diergeneeskunde en zorgt voor voedselzekerheid. Zo is de
diergeneeskunde begonnen in de 19 e eeuw in Europa. Georganiseerde ziektebestrijding zie je
nu nog in ontwikkelingslanden en landen zonder veterinaire infrastructuur, zoals landen in
Oost-Europa.
2. Fase 2: Vleeskeuring en zoönose-controle: Doel van deze fase is consumentenbescherming en
bijdrage aan vermindering infectieziekten-last mens. Zorgt voor voedselveiligheid en het
voorkomen dat mensen ziek worden als gevolg van het eten van dierlijke producten. In 1919
is de vleeskeuringswet in het leven geroepen, maar deze is afgeschaft sinds 2006.
3. Fase 3:Gezondheidswetenschappen: deze fase gaat over het nu, 21 ste eeuw, en over
gezondheidswetenschappen als geheel. Slechts enkele landen met industriële
voedselproductie doen hier aan mee, per definitie welvarende landen. Namelijk alleen deze
landen kunnen alles wat niet goed is weg doen en zo optimale kwaliteit waarborgen. Naast
gezond en veilig voedsel leveren gaat het in deze fase ook om milieufactoren, welzijn en
voedzaamheid van dierproducten. In deze fase kijk je dus ook naar extra “gezonde”
toevoegingen, en specifieke parameters van voeding. Gezonde dieren gezond houden, is 180
graden anders dan een ziek dier beter maken (parameters verschillen voor gezond en ziek
dier). Het idee is: gezond voedsel, gezonde dieren, gezonde producten, gezonde mensen.
Dierlijk welzijn speelt een rol, evenals milieubescherming. Dit is opgehangen aan een
kwaliteitscontrole systeem, bijvoorbeeld voor de vleeskeuring. Er zijn uitgebreide controle
systemen zoals HACCP, “good-practice” en risicoanalyse, die niet alleen naar de huidige staat
kijken maar ook mathematische modellen gebruiken voor voorspellende uitspraken. Het hele
proces wordt gecontroleerd en er zijn certificeringssystemen. Surveillance = monitoren +
meten. Je kijkt niet meer naar karkassen maar naar de hele populatie. Je stelt dus ook geen
diagnose maar doet aan screening en de testfactoren hangen af van voorspellende validiteit
en niet meer sensitiviteit/specificiteit. Je bent een gezondheidswetenschapper en een
epidemiologist, evenals een risico analyticus. In een modern land, met een moderne
productie hebben we het over een bedrijf waar dieren vaak binnenzitten. Elk dier is
geregistreerd en geïdentificeerd. Een belangrijk punt is ook het certificeren van een bedrijf.
Monitoren, surveillance en goede veterinaire en boerenpraktijken is nodig, het zijn moderne
bedrijven die deze eigenschappen allemaal bevatten.
Geïntegreerde kwaliteitscontrole heet IQC.
Debelangrijksteproblemen in de veterinaire volksgezondheid: salmonella, campylobacter, H.U.S. en
toxoplasmose. Volgens de publieke ervaringen zijn de grootste problemen: BSE, hormonen in vlees
en dioxines. En de medische professional vindt als grootste probleem: drugs residuen, antibiotica
resistentie en zoönose.
2