LED ook klassiek! - lightronics.nl

Belicht
BELicht is EEn uitGAvE vAn LiGhtronics B.v. • jAArGAnG 5 • 2010
LED ook
klassiek!
nr. 5
Functioneel
LED voor wand en plafond
Gemeente Amsterdam
40.000 nieuwe Bart-armaturen
www.lightronics.nl

voor woorD
LED’s do it!
LED’s houden de gemoederen flink
bezig! Nederland is snel aan LED’s
aan het wennen. Wat wil je, wanneer
je ze gewoon in de supermarkt kan
kopen en zelfs een loterij ze gratis uitdeelt?
Er zit ook een gevaar aan: het
verwachtingspatroon rondom LED’s is
tot enorme hoogten opgelopen. LEDtechnologie
is geen nieuwe technologie,
maar wel een technologie die
in de verlichtingsindustrie zich razend
snel ontwikkelt. Dat kennen we niet
in de verlichting., want na 100 jaar
nemen we afscheid van de gloeilamp
en de TL gaat ook al ruim 60 jaar mee.
Wanneer is het dan verstandig om
met LED te starten? LED’s ontwikkelen
zich sneller dan computers en daarvan
weten we dat wachten onzinnig
is, het gaat om de toepassing.
Daarom ontwikkelen wij LED-concepten
die profiteren van de techniek
en er niet door gehinderd worden.
De Lightronics LED Module, de LLM,
wordt door ons gezien als lichtbron
en niet als armatuur. Zo kun je bestaande
armaturen moderniseren. Dit
geldt voor zowel de openbare verlichting
als toepassingen in de utiliteitsen
woningbouw. Deze armaturen zijn
nu al 100% functioneel inzetbaar.
Hans Joosten
Commercieel Directeur
Lightronics
inhouD
6
En verder...
BELicht 2 inhouD
LLM verovert Nederland
Inmiddels staan in 31 Nederlandse gemeenten tastbare armaturen uitgerust
met de Lightronics LED-module, variërend van proefopstellingen tot een
complete straatinrichting.
LED is bruikbaar in Maastricht
Wie OMA zegt, zegt bedoeld of onbedoeld Maastricht. De Oude Maastrichtse
Armatuur werd namelijk ontworpen voor de Maasstad en zijn koperen bovenzijde
en markante vorm veroverden daarna al gauw andere steden en dorpen.
LEEs vErDEr Op pAgINA 12 >>
Niet futuristisch, wel nieuw
In Amsterdam worden tot 2015 ruim 40.000 nieuwe kegelarmaturen geplaatst.
Dit gebeurt in de naoorlogse wijken. Met een nieuw armatuur van Lightronics,
de Bart, wordt duurzaamheid gecombineerd met perfect gespreid licht.
LEEs vErDEr Op pAgINA 18 >>
pArIjs Op BEZOEk- pAg 8 / Urk pLAATsT 40 LED-
ArMATUrEN - pAg 9 / DE OpMArs vAN DE BErLAgE
- pAg 15 / LIchTcONsULT.NL MEET prEsTATIEs LED
- pAg 20 / NIEUWs - pAg 22
Colofon
Belicht is een magazine van Lightronics
B.v. • postbus 150 • 5140 AD Waalwijk
Tel.: 0416 568 600 • Fax: 0416 568 601
info@lightronics.nl • www.lightronics.nl
realisatie: verzameld Werk B.v., vaassen

BELicht 3 introDuctiE
INTrODUcTIE LED vOOr WBU
Functionele leD-verlichting
in wanD- en plaFonDarmaturen
Mark Tamminga
Na de succesvolle introductie van de Lightronics LED-module voor straat- en terreinverlichting,
presenteert Lightronics nu een functionele LED-module binnen het
programma wand- en plafondverlichting. Zo kunnen de TPS, TPK, WVK, TPN, TPB, GPA,
GPA/PK en PVX worden uitgevoerd met de nieuwe Lightronics LED-module. “Hiermee
komen we tegemoet aan vragen vanuit de markt”, vertelt Mark Tamminga, werkzaam
op het projectbureau van Lightronics.
het projectbureau van Lightronics is verantwoordelijk
voor het maken van lichtberekeningen en -ontwerpen die
voldoen aan de geldende normen en bouwbesluiten. gelet
op de snelle ontwikkelingen van LED zijn het drukke tijden
voor het projectbureau. Mark Tamminga: “Op het moment
krijgen we veel vragen van bijvoorbeeld woningbouwverenigingen
en installateurs. Ze willen, terecht, weten of en
wanneer ze met LED kunnen gaan werken. Ook zij zien de
reclames in het kader van de ‘Wat LED je-campagne’ op televisie.
De Tps-armatuur met LED en de overige LED-varianten
die we nu geïntroduceerd hebben, zijn prima toepasbaar
op onder andere galerijen en bijvoorbeeld bij de
voordeur. Ze voldoen ook aan de eisen voor het politiekeurmerk
veilig Wonen.” het pkvW schrijft in de meeste gevallen
een ra-waarde van 60 als ondergrens voor. De nieuwe
Lightronics LED-module voor wand- en plafondarmaturen

voldoet daar met een ra-waarde van 75 ruimschoots aan.
“voor de bekende Tps en de andere armaturen hebben we
bovendien zelf een frosted kap ontwikkeld, die zich nog het
best als geopaliseerd laat beschrijven”, vervolgt Tamminga.
“Deze is ontwikkeld om de felle lichtpuntjes die je wel eens
bij LED-verlichting ziet, weg te nemen.
Een bijkomend voordeel is dat het
licht hierdoor beter verstrooid wordt.”
Goed geschikt voor buitenschil
Tamminga vertelt dat er nog wel een
weg te gaan is voor LED in het totale
wand- en plafondprogramma toepasbaar
is. “Ten eerste moet je natuurlijk
altijd aan de normen blijven voldoen.
In bepaalde situaties zien we in onze
berekeningen dat je meer armaturen met LED nodig zou
hebben om het gevraagde lichtniveau en de gewenste
gelijkmatigheid te halen. Dit komt door de uitstraling die
de LED heeft in bestaande armaturen. kort door de bocht
gezegd, is LED nog niet altijd beter, omdat je meer armaturen
nodig hebt, wat meer investerings- en mogelijk meer
sPEciFicAtiEs
- high power LED’s van 5 x 1 W.
- systeemvermogen inclusief driver/voeding 7,5 W.
Met een Ra-waarde van
75 voldoet de Lightronics
LED-module voor wand-
en plafondarmaturen
ruimschoots aan de eisen
van het Politiekeurmerk
Veilig Wonen.
energiekosten met zich meebrengt. Toch willen we LED
aan onze opdrachtgevers aanbieden, omdat de armaturen
met LED die we nu hebben, goed geschikt zijn voor de buitenschil
van gebouwen. voor de nabije toekomst verwacht
ik dat we ook de mogelijkheid kunnen aanbieden om dit
armatuur op brede schaal toe te gaan
passen.”
Maatschappelijk belang
Mark Tamminga rekent het voordeel
van de Tps-armatuur met LED kort
voor. “Qua prestaties kun je de Tps met
LED vergelijken met een TL-lichtbron
van 8 Watt met cvsA. Die laatste heeft
een systeemverbruik van ongeveer
12 Watt terwijl dat voor de Tps met
LED op 7,5 Watt ligt. het energieverbruik is dus lager. Maar
ook het vergelijk met een 9 Watt lichtbron met EvsA is
te maken. Opdrachtgevers die LED overwegen, maken
nu nog de keuze tussen het maatschappelijk belang
dienen enerzijds of de investeringen nog even uitstellen
anderzijds. Want op het moment is de terugverdientijd
- 470 lm per systeem (lumenoutput van 94 lm per W voor de LED’s, 63 lm per W voor het systeem).
- Lichtkleur: neutraal wit (4.000 k).
- Driver/voeding heeft een hoge powerfactor (> 0.8).
- side emitting lenzen zorgen voor een breedstralend patroon.
- In combinatie met diffuse kap en zelfs helder prismatische kap mogelijk.
- retrofit: systeem is gemonteerd op een universele unitplaat.
- geschikt voor onder andere galerijen en voordeuren.
- verwachte levensduur systeem: > 35.000 uur (LED-strip: > 50.000 uur).
- Lichtoutput van 70 procent bij einde levensduur.
BELicht 4 introDuctiE

nog lang. En hoewel de lichtbeleving vergelijkbaar is met
die van een compact fluorescentielichtbron met een
lichtkleur van 4.000 k, testen we LED in alle gevallen eerst
op locatie.” Een vergelijkbare lichtbeleving betekent dat
zowel de lichtkleur als de lichtweergave goed zijn, terwijl
de verblindende eigenschappen
minimaal zijn. In openbare verlichting
is de kleurtemperatuur (uitgedrukt in
k) een belangrijke waarde: het geeft
vereenvoudigd de kleureigenschappen
van een lichtbron weer. Een lage
kleurtemperatuur staat voor roder,
warmer licht; een hoge kleurtemperatuur
levert blauwer, kouder licht op. De nieuwe Lightronics
LED-module voor wand- en plafondarmaturen produceert
licht met een kleurtemperatuur van 4.000 k. Wetende dat
een normale gloeilamp 2.800 k produceert, levert 4.000 k
een aangenaam, neutraal wit licht op.
‘Future-proof’ ontwikkeling
Omdat Lightronics LED als lichtbron ziet, en niet als armatuur,
is de keuze voor LED er een die ook qua beheerkosten
grote voordelen kan opleveren. Bijna alle Lightronicsarmaturen
zijn voorzien van een unitplaat waarop het voorschakelapparaat,
lamphouders en het optiek bevestigd zijn.
Deze unitplaat is met een simpele handeling te verwijderen
en te plaatsen. Op basis van dit flexibele concept brengt
Lightronics dus nu een unitplaat op de markt voorzien van
LED-module. En aangezien bij de overstap naar LED dus
alleen de unit wordt vervangen, is het niet nodig nieuwe
armaturen aan te schaffen. Lightronics kiest dus voor een
‘future-proof’ ontwikkeling zodat de voortschrijdende LEDtechnologie
geen nadeel, maar een
voordeel wordt. Mark Tamminga: “Als
Lightronics op LED-gebied iets presenteert,
moet de klant daar ook echt
wat mee kunnen. Iedereen doet op
het moment mee aan de wedloop om
LED. Er zullen wand- en plafondarmaturen
moeten komen die LED optimaal
bruikbaar kunnen maken. het gaat namelijk verder
dan zomaar even een hogere lumen-Wattverhouding. je
hebt ook een goede lichtsturing nodig. We zullen dus andere
armaturen moeten ontwikkelen die optimaal gebruik
maken van de LED en deze zullen dus anders van opbouw
zijn dan armaturen voor conventionele lichtbronnen. De
mogelijkheden zijn er, ze zijn alleen nog niet optimaal. Op
dit moment komen we een heel eind en kritisch als we zijn,
kunnen we overtuigd de nieuwe LED-module introduceren.
Maar de ontwikkelingen gaan snel en ik verwacht
dat we voor onze wand- en plafondarmaturen LED zeker
optimaal toepasbaar kunnen maken.”
voorDelen leD-moDule voor wanD- en plaFonDarmaturen
- Zelfde lichtbeleving als compact fluorescentie met een lichtkleur van 4.000 k (neutraal wit).
- Toepasbaar waar het politiekeurmerk veilig Wonen geldt (onder andere op galerijen en bij voordeuren).
- geringe verblinding door speciaal ontwikkelde kappen.
- kostenbesparing in onderhoud en beheer mogelijk.
- Lange levensduur.
- Laag energieverbruik.
“Als wij op LED gebied
iets presenteren, dan moet
de klant daar ook echt
wat mee kunnen.”
BELicht 5 introDuctiE

LiGhtronics LED-moDuLE
ErvariNgEN ovErtrEffEN
DE vErwachtiNgEN
In 2009 introduceerde Lightronics met de LED-module voor openbare verlichting misschien wel het beste nieuws
in 100 jaar. Inmiddels staan in 31 Nederlandse gemeenten tastbare armaturen uitgerust met de Lightronics LEDmodule,
variërend van proefopstellingen tot een complete straatinrichting.
De Lightronics LED-module is ontwikkeld in samenwerking
met philips Lighting. Qua lichtbeleving,
lichtkleur en intensiteit, is de LED-module vergelijkbaar
met een Tc-L lamp van 24 of 36 W. In veel
gevallen is met deze module een energiebesparing
van 20 procent haalbaar en met twaalf jaar is de verwachte
levensduur veel langer. Omdat Lightronics
de LED-module op een universele unitplaat heeft
geplaatst, is het mogelijk om deze in nieuwe en
bestaande Lightronics-armaturen met het Unicliqbevestigingssysteem
toe te passen. Dat betekent
dat investeren in het (ver)plaatsen van nieuwe
masten en armaturen niet nodig is. Een belangrijk
gegeven voor de huidige gebruikers van de Lightronics
LED-module voor openbare verlichting.
Oplossing voor de lange termijn
De toepassingen van de Lightronics LED-module
lopen momenteel uiteen. Diverse gemeenten
kiezen in beginsel voor proefopstellingen, maar er
zijn, zoals elders te lezen valt in deze Belicht, ook
al LED-modules geleverd ter vervanging van conventionele
verlichting. Een goed voorbeeld hiervan
vormt de gemeente Urk. De veertig Ogr-armaturen
met LED-module in het dorp zijn terug te vinden in
vier straten in het historische centrum. Deze zorgen
voor een betere spreiding van het licht en verhogen
het veiligheidsgevoel in het centrum, dat in het
weekend het domein is van het uitgaanspubliek.
Diverse gemeenten, waaronder Maastricht, roermond,
Den helder en Noordwijk, houden proeven
met LED of zijn van plan dit te gaan doen. Door middel
van een aantal armaturen in de openbare ruimte
wordt bekeken of de Lightronics LED-module voor
hen een langetermijnoplossing kan zijn. Tevens
staat de Lightronics LED-module voor openbare
verlichting op het moment voorgeschreven in vier
bestekken.
Voldoen aan verlichtingseisen
De Lightronics LED-module voldoet aan de voorkomende
eisen die aan openbare verlichting wordt
gesteld. Zo geeft het politiekeurmerk veilig Wonen
(pkvW) in de meeste gevallen een ra-waarde
(kleurweergave) van 60 als ondergrens aan. De rawaarde
van de nieuwe Lightronics LED-module is 75
BELicht 6 ProDuctniEuws
en zit daar dus ruim boven. Bovendien kan met de
nieuwe LED-module van Lightronics lichttechnisch
worden voldaan aan de richtlijnen van de Nsvv s5
(3 Lux gemiddeld met een gelijkmatigheid van 0,2),
afhankelijk van wegprofiel en mastafstand. Zeker op
het gebied van gelijkmatigheid scoort de nieuwe
LED-module van Lightronics goed. Als zodanig is de
unit dan ook in staat om te dienen als vervanging
voor een Tc-L 24 W of Tc-L 36 W lamp.
Besparen op onderhoudskosten
kiezen voor de Lightronics LED-module voor openbare
verlichting kan ook qua beheerkosten grote
voordelen opleveren. Aangezien bij het overstappen
naar LED alleen de unit vervangen wordt, hoeven
er geen nieuwe armaturen aangeschaft te worden.
Bovendien voorkomt de verwisselbare LED-module
van Lightronics gegarandeerd dat een armatuur al
na enkele jaren technisch achterhaald is. Lightronics
kiest er dus voor om haar armaturen ‘future-proof’ te
ontwikkelen zodat de zich snel ontwikkelende LEDtechnologie
geen nadeel maar een voordeel wordt.

De voorDelen van De
lightronics leD-moDule
- Lichtbeleving vergelijkbaar met Tc-L 24/36 W
- Lichtkleur van 3000 k (warm wit) of 4000 k
(neutraal wit), een ra-waarde van 75
- Inzetbaar op plaatsen waar verlichtingsricht-
lijnen Nsvv gelden (wegprofiel-afhankelijk)
- Inzetbaar op plaatsen waar het politie-
keurmerk veilig Wonen geldt (wegprofiel-
afhankelijk)
- geringe verblinding
- Lange levensduur
- Intelligente aansturing (constante
lumenoutput gedurende de levensduur)
- Laag energieverbruik
- kostenbesparend in onderhoud en beheer
BELicht 7 ProjEct BELicht
LIghTrONIcs LED-MODULE

Maastricht
Parijs mAAkt kEnnis
mEt nEDErLAnDsE
oPEnBArE vErLichtinG
Op 15 en 16 november 2009 hebben de heren Peret en Delachenal,
hoge ambtenaren van de stad Parijs, Nederland bezocht. Op uitnodiging
van Lightronics heeft het duo kennisgemaakt met de openbare
verlichting in Nederland.
Met zo’n 160.000 lichtpunten is parijs absoluut
een lichtstad van allure. Iedereen die ooit in
de schemer of in het donker in parijs heeft
rondgelopen zal dat beamen. het zorgt er
evenwel voor dat ook in Frankrijk het debat over
duurzaamheid, cO -reductie, kyoto en recentelijk
2
kopenhagen enorm leeft. De Franse president
sarkozy heeft dit debat onlangs verder geconcretiseerd,
wat in het geval van parijs neerkomt
op een energiebesparing van dertig procent
voor 2020. gezien het totale verbruik van de stad
van 156 gW/h in 2008, betekent dertig procent
een besparing die gelijk is aan de totale jaarlijkse
energieconsumptie van de openbare verlichting
in Amsterdam. En omdat Nederland vooroploopt
in het vertalen van milieudoelstellingen
naar concrete oplossingen, heeft parijs al in
een eerder stadium aangegeven erg geïnteresseerd
te zijn in ‘onze’ aanpak. hoog tijd voor een
bezoek dus!
Moderne techniek in nostalgisch jasje
Een bezoek aan Maastricht stond als eerste op
het programma. han Faber, Ov-verantwoordelijke
bij de gemeente Maastricht, en kathleen
Eindhoven
vandenbranden, conservatrice van de stad
Maastricht, gaven op het prachtige, nieuwe
stadskantoor een toelichting op het plaatselijke
verlichtingsbeleid. speciale aandacht was er
voor het Oud Maastrichtse Armatuur (OMA),
een armatuur dat door de gemeente Maastricht
en Lightronics gezamenlijk is ontwikkeld. Meer
over deze stad en de functionele, nostalgische
OMA-armaturen leest u vanaf pagina 12 in deze
Belicht.
Snelle ontwikkelingen LED
In Eindhoven was de delegatie getuige van een
lichtexperience in het Light Application center
van philips. In een presentatie zette steven kang,
philips-verantwoordelijke voor product marketing
LED, uiteen hoe snel de ontwikkelingen op
LED-gebied dit moment gaan. Zijn advies: kies
voor een concept waar je vandaag nog mee
van start kunt en dat meeontwikkelt met het
tempo van LED-verbeteringen. De Lightronics
LED-module, een gezamenlijke ontwikkeling
van philips en Lightronics, is daar een goed
voorbeeld van.
Amsterdam
BELicht 8 rEPortAGE
Vindingrijk geplaatste LED-modules
Tijdens een rondvaart door Amsterdam werd
onder toelichting door onder andere hans
Akkerman, verlichtingsdeskundige Dienst
Infrastructuur, verkeer en vervoer en Alex van
Bunningen, senior beheerder/inkoper, duidelijk
hoe de stad werkt aan een veilige en aantrekkelijke
omgeving voor bewoners en bezoekers.
In de spotlight diverse vindingrijkheden op het
gebied van openbare verlichting. Aan wal werd
de eerder bij philips besproken LED-oplossing
aan een praktijktest onderworpen. De door Lightronics
voor Amsterdam ontwikkelde holbein-armatuur
met LED-module wees uit dat LED zeker
kan worden toegepast zonder tekort te schieten
op punten als lichtnormen en lichtbeleving. De
parijse ambtenaren toonden zichtbaar interesse
in de praktische maatregelen die de stad Amsterdam
heeft genomen om de cO -uitstoot terug
2
te dringen. Elektronische ballasten, standaardisatie,
dimmen en slimme innovaties zijn concrete
aanknopingspunten gebleken waar de lichtstad
parijs mee aan de slag kan in hun route naar een
lagere cO -uitstoot.
2
vOOr hET cOMpLETE vErsLAg, kIjk jE Op: WWW.LIghTrONIcs.NL

‘ProFitErEn vAn ALLE
voorDELEn vAn LED’
gEMEENTE Urk
In de provincie Flevoland is Urk qua oppervlakte verreweg de kleinste
gemeente. Urk is evenwel groots in demografische cijfers wat betreft de
jeugd. Het dorp telt een relatief groot aantal jongeren en heeft dientengevolge
een bruisend uitgaansleven. En juist in dit gebied werd de
openbare verlichting als onvoldoende ervaren. In samenspraak met
Lightronics liet Urk een veertigtal armaturen in het uitgaansgebied
uitrusten met Lightronics LED-modules.

Waar: Urk: Raadhuisstraat, Bootstraat,
Haringstraat en Plein 1890
Wat: Veertig OGR-armaturen met LLM
Techniek:
- Lightronics LED-module 28 Watt
- Ra-waarde van 75
- 1800 lm
- Verwachte aantal branduren: 50.000
Tot in 1939 de dijk met Lemmer
gereedkwam, was Urk een eiland in
het Ijsselmeer. Daarna werd in 1942
de Noordoostpolder drooggemalen.
het eilandgevoel is bij de bewoners
echter nooit helemaal verdwenen:
Urkers wonen bijvoorbeeld niet in Urk,
maar hebben het over ‘op’ Urk. Belangrijke
pijler onder de dorpseconomie is
de visserij. Een vooral in het verleden
gevaarlijke vorm van levensonderhoud.
het vissersmonument, een vissersvrouw
die nog één keer achterom
kijkt over het Ijsselmeer, memoreert
aan de gesneuvelde bemanning van
de viskotters die ten prooi vielen aan
storm en golven. Nog altijd viert de
visverwerkende industrie hoogtij op
Urk. En dat terwijl bij de opening van
de Afsluitdijk in 1932, waarmee de
zoute Zuiderzee een zoet Ijsselmeer
werd, verwacht werd dat het gedaan
zou zijn met de Urker visserij. Niets is
minder waar: de Urker vloot toog richting
Noordzee, kotters werden groter
en de Urker visafslag groeide door. In
2009 leeft het havengebied, of Oude
Dorp, als nooit tevoren.
Hogere lichtopbrengst nodig
het Oude Dorp staat dan ook bekend
als het uitgaansgebied van Urk, waar
wonen, winkelen en horeca hand in
BELicht 10 ProjEct BELicht
hand gaan. In enkele straten werd
de openbare verlichting echter als
onvoldoende ervaren. jaap van Wijk,
Beleidsmedewerker beheerplannen
bij de gemeente Urk: “het is een
bijzonder gebied. Naast winkelend
publiek en bewoning heeft dit gebied
in het weekend te maken met veel
uitgaanspubliek. Dat gaf de nodige
overlast en bracht ook ongevallen met
zich mee. vanuit de bestuurlijke kant
kwam de vraag om tot een betere
openbare verlichting te komen.”
“We hebben ons probleem aan
Lightronics voorgelegd en zij zijn
ermee aan de slag gegaan. Bijplaatsen
van masten bleek geen optie, want de
armaturen waren al op relatief korte
afstand van elkaar geplaatst en een
woud van masten is wel het laatste
wat we willen. Wel kwam naar voren
dat op enkele punten de onderlinge
afstand geoptimaliseerd zou kunnen
worden. Een mast is een metertje
opgeschoven en een ander is naar de
overkant van de straat verplaatst. Maar
dat waren aanpassingen in de marge.
Lightronics heeft een aantal lichtberekeningen
opgesteld waarop we
besloten hebben om de armaturen uit
te rusten met lichtbronnen met een
hogere lichtopbrengst.”

jaap van Wijk
Sociale veiligheid
het levendige uitgaansleven op Urk is wellicht terug
te voeren op demografische cijfers van het cBs. Zo
heeft Urk de hoogste groene druk (verhouding tussen
het aantal personen van 0 tot 19 ten opzichte
van de leeftijdsgroep 20 tot 64). Waar deze groene
druk in Nederland in 2007 gemiddeld 42 is, noteert
Urk een aantal van 79 mensen in de leeftijd van 0
tot 19 op iedere 100 mensen in de categorie 20 tot
64. Bovendien heeft Urk met 7,1 procent van het
aantal inwoners het laagste percentage 65+’ers van
Nederland. De als onvoldoende ervaren openbare
verlichting in het uitgaansgebied plaatste de
gemeente Urk voor een tweesprong: zwaardere
conventionele armaturen plaatsen die gezien de
plek van de masten kortbij de woningen wellicht
weer meer lichthinder tot gevolg hebben óf voor
een andere oplossing kiezen. jaap van Wijk: “vers
twee was de keuze voor LED. De Ogr-armaturen
waren uitgerust met 20 Watt lichtbronnen met
E 27 fitting. geen al te zware lamp dus. We hebben
ervoor gekozen om in een klein gebied, om precies
BELicht 11 ProjEct BELicht
Urk LED
te zijn de raadhuisstraat, Bootstraat, haringstraat en
plein 1890, veertig armaturen uit te rusten met de
Lightronics LED-module van 28 Watt. Deze LED’s
leveren ongeveer twee keer zoveel licht op, wat
leidt tot een grotere sociale veiligheid. Bovendien
neemt het energieverbruik bijna niet toe én is de
lichtbron zo gericht dat het licht op de stoep schijnt
en niet bij de mensen de huiskamer in. We profiteren
van alle voordelen die LED ons biedt.”

gEMEENTE MAAsTrIchT - OMA & LLM
‘LiGhtronics mAAkt LED
BruikBaar’
Wie OMA zegt, zegt bedoeld of onbedoeld Maastricht. De Oude Maastrichtse Armatuur werd namelijk ontworpen
voor de Maasstad en zijn koperen bovenzijde en markante vorm veroverden daarna al gauw andere steden en
dorpen in het land. En weer zorgt Maastricht voor een OMA-primeur door vier armaturen in de knusse Ridderstraat
uit te rusten met de LED-module van Lightronics.
“rond het jaar 2000 liepen we tegen het feit aan dat
onze oude gaslantaarns verouderd waren”, vertelt
han Faber, projectleider openbare verlichting bij
de gemeente Maastricht. “Deze werden trouwens
gekscherend kletskop genoemd, in het Limburgs
betekent dat kale kop. Deze werden vernieuwd,
maar de pLT-lichtbron bleef erin zitten. Lichttechnisch
bleek het toch niet helemaal optimaal te zijn.
We vroegen ons toen af hoe we het technisch goed
voor elkaar konden krijgen. het nutsbedrijf, destijds
nog verantwoordelijk voor de openbare verlichting,
nodigde leveranciers uit om hun idee te presenteren.
In samenspraak met de commissie Welstand is
de lichttechniek, wat een pLT was, naar het torentje
van de OMA verplaatst. We zijn daarin met 70 Watts
cDMT-lampen begonnen als uitgangspunt. Naderhand
heb ik met Lightronics om tafel gezeten en
hebben we een idee voor cpO-lampen uitgekristal-
BELicht 12 ProjEct BELicht
liseerd, waar een fantastisch licht vanaf kwam. Toen
ineens las ik in de laatste Belicht het verhaal over de
gemeente Breda, over Luz en LED. Ik wist helemaal
niet dat Lightronics al zover was. Toen heb ik tegen
Lightronics gezegd: jullie gaan ervoor zorgen dat
we jullie LED-module in de OMA-armaturen kunnen
toepassen. Lightronics is aan het werk gegaan en
onlangs zijn de eerste OMA’s omgebouwd.”

BELicht 13 ProjEct BELicht
gEMEENTE MAAsTrIchT

Waar: Maastricht, Ridderstraat
Wat: Vier OMA-armaturen met LLM
Techniek:
Lightronics LED-module 28 W
Ra-waarde van 75
1.800 lumen
3.000 K (warm wit)
Verwacht aantal branduren: 50.000
Enorme besparingspotentie
De gemeente Maastricht heeft ervoor gekozen
om de LED-module in OMA-armaturen eerst op
kleine schaal toe te passen. han Faber: “We zijn
begonnen met vier stuks in de ridderstraat. De 70
Watts cDMT-lampen daar zijn vervangen voor 28
Watts LED-modules. het licht is nog steeds goed
gelijkmatig. Met een ra-waarde van 75, 1.800 lumen
en 3.000 k ga je richting een warm wit licht. Ik vind
het resultaat erg mooi. Ook onze ontwerper voor
de buitenruimte van de gemeente, Bart claessen, is
meteen gaan kijken en was zeer te spreken over wat
hij zag. In veel gemeenten zie je nu proeven met
LED en de openbare verlichting. Ik verwacht dat de
LED-oplossingen in de komende jaren nog beter
worden. De ridderstraat is een smalle straat en daar
komt LED heel mooi tot zijn recht. De besparingspotentie
is enorm. ga maar na: we hebben armaturen
met een systeemwattage van 74 Watt vervangen
voor exemplaren van 28 Watt. Dat is een besparing
van 46 Watt, maal het totaal aantal branduren.
Sfeerverhogend armatuur
Een wandeling door het centrum van Maastricht
leert dat de OMA-armatuur onlosmakelijk met de
stad verbonden is. “hier op de Markt vind je een
grote concentratie horeca en in de zomer reiken
de terrassen tot aan de OMA’s”, vertelt han Faber,
die moeiteloos de rol van stadsgids op zich neemt.
“De masten onder de OMA-armaturen laten we
trouwens zelf gieten. Al met al is de OMA een heel
sfeerverhogend armatuur, daarom hebben we er
ook voor gekozen. We lopen nu trouwens door naar
het Onze-Lieve-vrouweplein en de basiliek. Ook
een heel gezellig plein met veel horeca. ’s Avonds
wordt het hier zeer drukbezocht.” Op de hele route
naar de ridderstraat zien we louter OMA’s en staat
Faber even stil bij een conventioneel model. “Dit is
een OMA met cDMT-lamp. het mooie aan de OMA
vind ik dat je het binnenwerk niet ziet van buitenaf.
Dat zit allemaal bovenin weggewerkt.” Na nog een
paar minuten door Maastricht met zijn Bourgondische
trekjes te hebben gewandeld, komen we
BELicht 14 ProjEct BELicht
han Faber
in de ridderstraat. “In de ridderstraat versterkt de
LED-module het knusse karakter van de straat”, weet
Faber. “pluspunt was ook dat het vervangen eenvoudig
was: de oude unit eruit en de LED-module
erin. Ik vind dat door Lightronics LED in brede zin
bruikbaar wordt. Belangrijk is wel dat Lightronics zijn
LED-module gaat doorontwikkelen, willen we LED
bijvoorbeeld ook in onze andere OMA-armaturen
gaan gebruiken. Ik wil straks niet tegen mijn wethouder
moeten zeggen dat ‘dit het is’. De keuze voor
OMA-armaturen en de voordelen van LED staan buiten
kijf, het gaat om een doorontwikkeling van de
lichttechniek. Ik ben ervan overtuigd dat Lightronics
daartoe in staat is.”

gEMEENTE DEN hAAg
&
BErLagE-arMatuur:
kLassiEk MoDErN

icoon hAAGs stADsBEELD
De Berlage-mast is in Den Haag bezig met een stevige comeback. De mast en armatuur die in 1925 werden ontworpen
door Piet Zwart van Bureau Berlage zijn stevig verankerd in de Haagse samenleving. Vanaf 1998 wordt op
vrij grote schaal bij herinrichtingprojecten gekeken naar de toepasbaarheid van de armatuur. “Soms moeten we
bewoners teleurstellen en past de Berlage-mast niet in het beeld, maar als er Berlage’s geplaatst worden, is men heel
positief,” vertelt Frank Hamelink, Teamleider OVL van de dienst stadsbeheer.
In 2008 werd er door de gemeente Den haag naar aanleiding van de krediet-
crisis een zogeheten crisispot beschikbaar gesteld. Een van de doelen was een
verbetering van de openbare ruimte en het vergroten van de sociale veiligheid
in de stad. speciale aandacht was er voor de openbare verlichting, die gezien
werd als integraal onderdeel van de veiligheid op straat. Frank hamelink: “Er was
in Den haag iets vreemds aan de hand. vanaf de jaren vijftig zijn veel gietijzeren,
haagse- en Berlage-masten vervangen door puur functionele verlichting. Daar
kwam in de jaren tachtig en negentig een kentering in. Toen ketenden de bewoners
zich bij wijze van spreken vast aan de masten om ze te behouden. vanaf
die tijd, na de nota ‘Op straat gezet’, waarin gepleit werd de klassieke masten
feitelijk te rehabiliteren, is het aantal Berlage’s weer gestegen van circa 1.800
tot straks aan het einde van 2010 circa 4.500. het tempo waarin de klassieke
mast terugkwam in het straatbeeld was echter langzaam. Dat gold ook voor de
zogeheten haagse-mast, die voorzien is van een klassiek nostalgische armatuur.
Toen kwam de kredietcrisis in 2008. Een van de crisismaatregelen was het
versneld beschikbaar stellen van geld om de openbare verlichting aan te pakken.
het wordt gezien als een integraal onderdeel van de sociale veiligheid en door te
moderniseren, wordt er op termijn bovendien geld gespaard. Denk daarbij aan
energiebesparing en lagere onderhoudskosten.”
Positieve mail
het effect van de maatregel is duidelijk in het straatbeeld aanwezig. “het is grappig
maar ik krijg bijna dagelijks positieve mailtjes van bewoners. De haagse-mast
wordt het meest geprezen, terwijl de Berlage-mast een mast is voor fijnproevers.
het is echt een icoon in Den haag. Ik denk dat je, wanneer je een foto laat zien
van een straat waar de Berlage staat aan een willekeurige hagenaar, hij onmiddellijk
zal zeggen dat het in Den haag is.” De historie van de Berlage gaat terug
naar 1925 toen architectenbureau Berlage de opdracht kreeg straatlantaarns te
ontwerpen. De eerste tekenaar van het bureau, piet Zwart, ontwierp een hoge
lichtmast met een eenarmig of dubbelarmig draagstel waaraan de lampen hingen.
In 1926 werd een kleiner model ontworpen en in 1932 volgde een tweede
type met een lange uitstekende arm waaraan de lamp hing. van het eerste
ontwerp zijn er alleen replica’s te vinden in scheveningen, De kleinere modellen
zijn nog op veel plaatsen in de stad te vinden. Oorspronkelijk waren de masten
uitgevoerd in zwart, later is dit veranderd in de huidige grijze tint en donkergrijs
voor de sokkel. piet Zwart was trots op zijn mast. Omdat Berlage de opdracht had
gekregen, werd het de Berlage-mast. Later heeft er een gesprek plaatsgevonden
bij het toenmalige gemeentewerken om een naamswijziging te bewerkstelligen,
dit werd echter afgewezen door de gemeente.
Berlage upgrade
Douwe Zijlstra, projectleider bij het Ingenieursbureau Den haag: “De huidige
Berlage is moderne techniek in een klassiek jasje. We zijn nu samen met Lightronics
bezig om een upgrade te ontwikkelen voor de Berlage. Daarbij wordt de
QL-lichtbron vervangen door een nieuwe cosmopolis lichtbron. Feitelijk een
combinatie tussen rendement en warm wit licht. We hebben daarvoor een
proefopstelling in de voorthuizenstraat gerealiseerd. Met de ‘oude’ Berlage was
de afstand tussen de masten circa 12 meter. Dat moest omdat qua rendement
de Berlage eigenlijk een rampzalige vorm is. Met de cosmopolis lichtbron kan de
afstand tussen de masten tot 18, 19 meter worden vergroot. Dat past beter in de
huidige manier waarop we de straten inrichten. je krijgt anders een woud van
masten en dat is in het huidige straatbeeld, waarin bijvoorbeeld ook parkeren
een belangrijke rol speelt, ondoenlijk. Zoals het er nu uitziet, slagen we in die opzet.
het lichtbeeld is mooi gespreid en daarnaast brengt de ‘nieuwe’ Berlage een
belangrijke kostenbesparing met zich mee. ga maar na, een Berlage-mast kost
circa 1.200 euro, ter vergelijking, een haagse-mast kost ruim 450 euro. Tegelijkertijd
gaan de onderhoudskosten fors naar beneden.”
Frank hamelink: “Daarmee maken we een enorme stap vooruit. De Berlage-mast
draagt bij aan een prettig verblijfsgebied, zeker met de nieuwe lichtbron. Boven-
dien is het een voortzetting van het consistente beleid van de gemeente Den
haag: het behoud van een zeer herkenbaar en duurzaam straatbeeld.”
BELicht 16 ProjEct BELicht

kijk ook op www.lightronics.nl voor
meer informatie over de Berlage en
ontdek dat er nog een gemeente
is waar ze bij hoge uitzondering
geplaatst worden!
17
Berlage ArchitEctonisch
vormGEGEvEn ArmAtuur
Bovenkap: aluminium gecoat
Onderkap: Uv-gestabiliseerd polycarbonaat
Lichtbron: QL
Voorschakelapparaat: E-vsA
Classificatie: Ip 54
Slagvastheid: Ik 10

Bart
de nieuwe standaard voor functionaliteit
Bovenkap: Uv-gestabiliseerd
polycarbonaat, door- en doorgekleurd
Onderkap: Uv-gestabiliseerd
polycarbonaat
Ip 65
Unicliq-unit
Elektronische beveiligingsklasse I
BELicht 18 ProjEct BELicht

AmstErDAm vErvAnGt 40.000 kEGELArmAturEn
‘Bart is NiEt futuristisch
Maar wEL NiEuw!’
In Amsterdam worden tot 2015 ruim 40.000 nieuwe kegelarmaturen geplaatst. Dit gebeurt in de naoorlogse wijken.
Met een nieuw armatuur van Lightronics, de Bart, wordt duurzaamheid gecombineerd met perfect gespreid licht.
De eerste armaturen zijn inmiddels geplaatst in Amsterdam Zuidoost; een wereld van verschil.
rob van den Ancker, Accountmanager
Openbare
verlichting van de Dienst
Infrastructuur verkeeren
vervoer (DIvv), is een
bevlogen lichtman. Met
trots vertelt hij over de projecten
die in de hoofdstad
worden uitgevoerd. “Met
licht kun je de beleving van mensen beïnvloeden.
Met verlichting creëer je sfeer. Bij het bepalen van
wat er moet komen en hoe je bepaalde straten of
plaatsen wilt verlichten, kijk je vanuit het perspectief
van de mensen: leefbaarheid, sociale veiligheid,
het zijn belangrijke aspecten. Een mooi voorbeeld
zijn zogeheten trapveldjes. jongeren wilden dat er
verlichting kwam. Maar je begrijpt dat dat ook een
spanningsveld oproept. Want buurtbewoners willen
juist niet dat er groepen jongeren rondhangen. We
hebben daarvoor verlichting gemaakt met een aanen
uitknop, die bovendien na een bepaalde tijd
’s avonds niet meer aan kan. hiervoor geldt dat
je met verlichting mogelijkheden kunt scheppen
en bijvoorbeeld bewoners dichterbij elkaar kunt
brengen. Een ander voorbeeld is de Arena Boulevard.
Daar hebben we nadrukkelijk gekeken wat we
wilden bereiken. het moest warm zijn, allure hebben.
Dat is gelukt. het effect van verlichting wordt
vaak onderschat. het is niet dat je er maar even
licht inpompt en dat het dan goed is. Wij hanteren
in Amsterdam de Nsvv Npr norm. hoewel het een
aanbeveling is, is dat voor ons de minimumnorm.
Mensen moeten zich veilig voelen op straat. Wij
proberen onze afdeling laagdrempelig te houden,
daardoor hebben we veel contact met bewoners.
Zijn er vragen dan gaan we schouwen en als het
om veiligheid gaat, proberen we er achter te komen
waarom iemand zich niet veilig voelt. Ook hier geldt
natuurlijk dat we niet zomaar bijplaatsen. We zoeken
bij voorkeur naar duurzame oplossingen.”
Tijdloos
Op dit moment loopt er in Amsterdam een groot
project rondom de kegelarmaturen die in grote
getale in Amsterdam aanwezig zijn. “Die armaturen
zijn vanaf 1950 geplaatst in de naoorlogse wijken.
je komt ze onder meer tegen in Osdorp en ook in
de Bijlmer. sommige armaturen zijn rond de 35 jaar
oud. We moeten een inhaalslag maken, zeker als je
er vanuit gaat dat een armatuur gemiddeld twintig
jaar meegaat. Maar ook de normen zijn veranderd:
in sommige gevallen staat er teveel licht, in andere
gevallen te weinig. Daar komt bij dat ook de inrichting
van de openbare ruimte in de afgelopen jaren
veranderd is.
voor dit traject hebben we (DIvv) daarom in 2009
een Europese aanbesteding gedaan. In totaal gaat
het om 40 tot 45.000 armaturen. De gunningcriteria
werden genoemd in het bestek, voorts hebben
we gekeken naar prijs, maar ook naar zaken als
maatschappelijk ondernemen en bijvoorbeeld duurzaamheid.
het gaat bij dit soort zaken nadrukkelijk
niet alleen om prijs. Uiteindelijk hebben we gekozen
voor Lightronics. Zij hebben ingeschreven met
de zogeheten Bart-armatuur: een kegel met een
BELicht 19 ProjEct BELicht
Kijk voor meer informatie over de Bart-armatuur op
www.lightronics.nl
tijdloos model; niet futuristisch maar wel nieuw. De
gekozen lichtbron (Tc-L, 36 Watt) gaat twee keer zo
lang mee als die in de vorige kegels zit. Bovendien
hebben we gekozen voor Elektronische voorschakel
Apparatuur (levensduur verlengend en bovendien
minder milieubelastend dan een cvsA). De armatuur
past exact in het beleidsplan dat Amsterdam
een aantal jaar geleden heeft aangenomen. het is
een model dat hoort in de wijken waar het om gaat.
Net zo goed als de holbein, een ander Lightronics
armatuur, dat voor Amsterdam de armatuur is voor
de jaren dertig wijken.”
Toekomstgericht
De Bart is voorzien van een Unicliq-systeem en
daardoor ook voorbereid op de toekomst. “Op dit
moment vind ik het nog te vroeg om te praten over
LED, we gaan in 2010 proeven doen. Deze moeten
ons inzicht geven in de ontwikkelingen. Duurzaamheid
is een belangrijk aspect van het beleid van de
gemeente Amsterdam en daar past dit soort innovatie
prima in. We willen het uitgebreid testen. Een
van de voorwaarden is dat de burger geen verschil
ziet qua beeld. Zo gaan we de LLM (Lightronics LED
Module) testen in de holbein en hebben we ook
voorzien dat we de Bart uitrusten met LED. vragen
die we beantwoord willen zien is: hoelang gaat LED
mee, hoe zit het met de terugval in lichtopbrengst.
En kun je dat opvangen door bijvoorbeeld in eerste
instantie te dimmen. het zijn vragen die in 2010
voor het grootste deel beantwoord worden. Een
ding weet ik zeker: LED wordt de toekomst!

GFK-armatuur met LiGhtronics LeD-moDuLe aan BaanaKKer te eFFen
‘PositiEvE
vErrAssinG’
Breda is één van de Nederlandse gemeenten die pilots uitvoert met betrekking
tot de toepassing van LED in de openbare verlichting. In opdracht van
de gemeente heeft lichtspecialist Johan Smits van Lichtconsult.nl een reeks
lichtmetingen uitgevoerd. Onder andere de GFK-armaturen voorzien van
Lightronics LED-module aan de Baanakker in Effen waren onderwerp van
een meting door Smits. De lichtsituatie aan de Baanakker liet op hem een
positieve indruk achter.
BELicht 20 ProjEct BELicht
In maart 2008 ging de eerste LED-proef in de straten
Achtervang, Bijvang en Uitvang van start. Daarna
volgde LED-verlichting in achtereenvolgens de
rochussenstraat, verschuurstraat, Zonnebekestraat
en vlaanderenstraat. In opdracht van de gemeente
Breda verrichtte lichttechnisch ingenieursbureau
Lichtconsult.nl een uitgebreide reeks metingen van
de nieuwe situatie met LED-verlichting, waarbij aan
de Achtervang en de Zonnebekestraat voorafgaand
ook in de bestaande lichtsituatie gemeten
is. Aan de Baanakker in het buurtschap Effen, ten
zuiden van Breda, is een vijftal gFk-armaturen van
Lightronics met LED-module toegepast, die op
verzoek van de gemeente Breda meegenomen zijn
in de metingen van Lichtconsult.nl.
Ervaring opdoen
Lichttechnicus johan smits vertelt dat de gemeente
Breda in de diverse proefstraten voorna-

Belangrijkste testresultaten Baanakker te eFFen
DE WErkELIjk gEMETEN WAArDEN vOLgENs FOTOpIsch ZIchT:
Armaturen rechte toegangsweg
gemiddeld 3,3 lux. gelijkmatigheid Uh of g(1) = min/gem = 0,25.
Armaturen ellipsvormige weg
gemiddelde 3,1 lux. gelijkmatigheid Uh of g(1) = min/gem = 0,20.
Semi-cilindrische verlichtingssterkten
richting midden groen Esc = 0,83 lux.
richting midden inrit toegangsweg Esc = 0,96 lux.
Bron: testrapport Lichtconsult.nl
melijk wil kijken hoe LED in de openbare verlichting
functioneert. “Op het moment staat LED nog in de
kinderschoenen en wil men vooral ervaring opdoen.
Dat geldt zowel voor gemeenten als fabrikanten.
Breda heeft zowel argumenten als onzekerheden,
zodoende hebben ze tot de proef besloten. Dit
gebeurt in samenwerking met senterNovem.
Tijdens de metingen in Breda heb ik verschillende
indrukken gekregen. Zo zag ik uiteenlopende lichtverdelingen.
Zo moet een armatuur, afhankelijk van
masthoogte en onderlinge afstand, een bepaalde
lichtbundel geven. Dat bleek niet altijd goed te zijn.
Nu is het met LED zo dat het licht heel nauwkeurig
afgeeft in vergelijking met andere lichtbronnen. Dat
komt a) doordat LED een kleinere lichtbron is en b)
doordat de feitelijke lichtbron ingekapseld is samen
met een lens voor de efficiency. hierdoor ontstaat
heel gericht licht met weinig of geen vrije spreiding.
Dat contrast maakt LED tot goede straatverlichting,
maar slechte huisverlichting; de gevels van de
woningen bleven vaak onderbelicht. In de eerste
bewonersonderzoeken kwam dit ook naar voren.
Men gaf aan niet te kunnen zien wie er voor de deur
stond, omdat daar geen schijnsel van de straatlantaarns
kwam. Als men er dan voor kiest om een
buitenlamp te plaatsen, doet dat de energiebesparing
meteen weer teniet.”
Goed verlichte omgeving
De Baanakker in het buurtschap Effen is een korte,
rechte weg die uitmondt in een ellipsvormig pleintje.
Aan de Baanakker heeft Lichtconsult.nl twee
ononderbroken reeksen luxwaarden gemeten op
twee virtuele lijnen. Deze twee virtuele meetlijnen
bevonden zich op 1 meter van de trottoirrand aan
de rechterzijde van de weg en op 1 meter van de
rand rondom het ellipsvomige pleintje. De metingen
aan de Baanakker zijn door johan smits eind
DE gEcOrrIgEErDE WAArDEN vOLgENs scOTOpIsch/MEsOpIsch ZIchT:
Armaturen rechte toegangsweg
gemiddeld 3,8 lux. gelijkmatigheid Uh of g(1) = min/gem = 0,28.
Armaturen ellipsvormige weg
gemiddeld 3,6 lux. gelijkmatigheid Uh of g(1) = min/gem = 0,21.
Semi-cilindrische verlichtingssterkten
richting midden groen Esc = 1,03 lux.
richting midden inrit toegangsweg Esc = 1,17 lux.
BELicht 21 ProjEct BELicht
oktober 2009 verricht. “Toen ik de Baanakker opreed,
zag ik een korte toegangsweg die overgaat in een
rond pleintje. het eerste wat ik dacht toen ik naar de
verlichting keek, was ‘is dat wel LED?’ Ik dacht meer
aan een compactlamp als lichtbron in plaats van
LED. Maar het was toch echt LED. Mijn eerste indruk
was dat de straat zeer goed verlicht was, zowel
het wegdek als de huizen. Nu is de Baanakker een
nieuwbouwstraat en waren de gevels wel wat lichter
dan bij oudere huizen. Toen we gingen meten,
bleek dat de waarden niet hoger waren dan elders.
Dit toonde opnieuw aan dat een goede lichtverdeling
minstens zo belangrijk is als de luxwaarde. De
situatie aan de Baanakker verbaasde me echt, ik was
positief verrast.”

thorn-serie bij
LightroniCs
Lightronics heeft een zeer aantrekkelijke serie armaturen
voor masten met een lichtpunt hoger dan 4 meter aan
het leveringsprogramma toegevoegd: de celest, Oracle,
jet, riviera, civic en Dyana.
stijlvolle, modern vormgegeven armaturen die garant
staan voor comfortabele, veilige en slagvaste verlichting.
De armaturen uit de Thorn-serie van Lightronics zijn
geschikt voor gebruik in een groot aantal applicatiegebieden
in de openbare verlichting. vooral voor de verlichting
van wijkontsluitingswegen, ringwegen, provinciale
wegen, parkeerterreinen, fietspaden, industrieterreinen
en rotondes biedt de Thorn-serie perfecte oplossingen.
De armaturen zorgen voor een perfecte balans tussen
helderheid en kleur en beperken zodoende de lichthinder.
verblinding wordt voorkomen. De Thorn-serie is de
oplossing voor veilige en aangename verlichting.
Primus: eerste kofferarmatuur met LeD
De primus is de eerste kofferarmatuur die voorzien is
van de LED-module van Lightronics. Alle voordelen
van LED worden gekoppeld aan een decoratief en
functioneel ontwerp.
De primus kenmerkt zich door een eigentijds ontwerp
vol allure. concessies op het gebied van functio-
naliteit en kwaliteit worden echter niet gedaan. De
primus heeft dankzij de aluminium behuizing en polycarbonaat
onderkap een hoge mate van slagvastheid
en is montage-, installatie- en onderhoudsvriendelijk.
Toe te passen op masthoogten vanaf 4 meter biedt de
LeDLines in havengebieD antwerPen (LeD)
Een aantal zitelementen in de Antwerpse Dokken, België,
is sinds kort sfeervol aangelicht met LED-lijnverlichting.
Bij de aanleg van de buitenomgeving is gekozen om de
LEDLines van LEDTechnic toe te passen in de betonnen
zitelementen.
hiermee profiteren de gebruikers van de buitenom-
geving van alle
voordelen die
de LEDLines van
LEDTechnic bieden.
De modules kennen
een laag energieverbruik
en een goede
lichtopbrengst en
combineren dit met een lange levensduur en veiligheid
en slagvastheid.
Sfeervol, decoratief en duurzaam
LEDLine is een uitstekend alternatief voor neonverlichting.
De decoratieve LEDLines zorgen voor een
aangename aanlichting van straten, panden en objecten
en geven zelfs een extra dimensie aan bijvoorbeeld
huisnummers en pictogrammen. LEDLine kan ook
gecombineerd worden met een drainagesysteem,
waardoor een functionele afwatering ontstaat die het
aanzien bovendien meer dan waard is. De LED-modules
van LEDTechnic worden gemonteerd in een Uv-bestendige
kunststof behuizing waardoor de modules perfect
slagvast, drukbestendig en waterdicht zijn.
BELichtELicht 22 niEuws
primus veel keuzemogelijkheden. Ook de prestaties
zijn van hoog niveau: een zesmetermast gecombineerd
met de primus voorzien van de Lightronics
LED-module levert een maximale mastafstand op van
zo’n 30 meter. De eerste Lightronics LED-kofferarmatuur
valt in de s5-klasse van de Nsvv en voldoet aan
het politiekeurmerk veilig Wonen (afhankelijk van het
gekozen straatprofiel). kortom: de primus is grensverleggend
en combineert alle voordelen van LED met
een decoratief en functioneel ontwerp.
statiegeLDaCtie
uitgebreiD met
LeD-moDuLe
Met de introductie van functionele
LED-armaturen in het programma
wand- en plafondverlichting komt
Lightronics tegemoet aan een steeds
groter wordende marktvraag. De introductie
is dan ook een mijlpaal in de
functionele LED-technologie. speciaal
daarom heeft Lightronics in deze actie
ook de LED-module opgenomen. ruil
nu, tegen zeer scherpe prijzen, een
compleet armatuur met c-vsA in voor
een compleet nieuwe LED-armatuur.
Lightronics LED-module
Een Lightronics LED-module voor de
pvX, Tps, TpN, Tpk en Wvk kost nu
tijdelijk netto € 75,00. voor de gpA en
gpA/pk kost de unit tijdelijk € 90,00 en
voor een 2-lampsuitvoering van de
TpB en TpN kost de unit tijdelijk
€ 125,00. De LLM-unit is altijd inclusief
een speciale LED-kap (inbegrepen in
de prijs). ruil nu, tegen scherpe prijzen,
een armatuur met c-vsA in voor
een nieuwe LED-armatuur. kijk op de
website www.statiegeld.nu voor onze
scherpe aanbiedingen.
genoemde prijzen exclusief BTW

LigHtroniCS preSenteert
het beste nieuws
in 100 jaar
De introductie van de LED-module van Lightronics is in 2009 op de diverse beurzen hét onderwerp van gesprek
geweest. De Elektro Vakbeurs in Hardenberg, de Dag van de Openbare Ruimte in Houten en Elektrotechniek in
Utrecht stonden voor Lightronics in het teken van de presentatie van de LED-module aan het grote publiek.
De introductie van de functionele
LED-module voor wand- en plafondarmaturen
op de beursvloeren
is een mijlpaal in voortschrijdende
LED-technologie. In alle stands was
een prominente plaats ingeruimd voor de LED-module
voor wand- en plafondarmaturen. Bij de ontwikkeling
van de LED-module heeft Lightronics gekozen voor een
zuiver functionele benadering. Deze universele unit is
dan ook inzetbaar in elk Lightronics-armatuur voorzien
van het Unicliq-systeem. Enkele voorbeelden zijn de
bekende armaturen TpN, Tps en pvX, die voorzien van
de LED-module in de stands aan de bezoekers getoond
zijn. Daarmee presenteerde Lightronics de techniek
van morgen in slagvaste armaturen met een bewezen
staat van dienst. Techniek van morgen, die bovendien
gezien werd door een groot aantal bezoekers. Zo was de
Op de BeurSVLOer
stand van Lightronics tijdens de beurs Elektrotechniek in
Utrecht namelijk opgenomen in de zogeheten TechTour
verlichting, een tour langs alle noviteiten op de beursvloer.
Bezoekers van Elektrotechniek hebben dus massaal
kennisgemaakt met de LED-module van Lightronics. De
beurzen in 2009 stonden stuk voor stuk in het teken van
duurzaamheid, een thema dat gezien de introductie van
de LED-module voor onze wand- en plafondarmaturen
voor Lightronics geknipt leek. De levensduur van onze
LED-module bedraagt
namelijk 35.000 uur
en kent een lage cost
of ownership. het
energieverbruik ligt
zo’n twintig tot dertig
procent lager.
kIjk vOOr MEEr INFOrMATIE Op WWW.FUNcTIONEELLED.NL
BELicht 23 niEuws
voorDeLen LightroniCs
LeD-moDuLe voor wanD- en
PLafonDarmaturen:
• Zelfde lichtbeleving als compact
fluorescentie met een lichtkleur
van 4.000 k (neutraal wit).
• Toepasbaar waar het politiekeur-
merk veilig Wonen geldt (onder
andere op galerijen en bij
voordeuren).
• geringe verblinding door speciaal
ontwikkelde kappen.
• kostenbesparing in onderhoud en
beheer mogelijk.
• Lange levensduur.
• Laag energieverbruik.

EinDELijK...
STATiEGELD OP LicHT
KOrtinG OP een unit Met een eLeKtrOnisCh VOOrsChaKeLaPParaat Of LeD-MODuLe!
U leest het goed, Lightronics biedt u statiegeld. Dat zit zo:
de voordelen van onze Elektronische VSA’s, of LED-module
ten opzichte van de Conventionele VSA’s zijn groot. Ze zijn
milieuvriendelijker, efficiënter, duurzamer en veiliger.
Vervangen loont dus… en daarbij geven we u graag een extra
steuntje in de rug! Voor elke unit met een Conventioneel VSA
die u inlevert, ontvangt u daarom van ons een flinke korting
op een unit met een nieuw Elektronisch VSA of LED-module.*
WiLT u STATiEGELD OnTVAnGEn? KijK DAn OP WWW.STATiEGELD.nu
nu OOK VOOr LED!
* Kijk voor de actievoorwaarden op www.statiegeld.nu.
EVSA/LED
postbus 150
5140 AD Waalwijk
Tel.: 0416 568 600