23.09.2013 Views

PORSELEIN OM MEE TE SPELEN - Museum Volkenkunde

PORSELEIN OM MEE TE SPELEN - Museum Volkenkunde

PORSELEIN OM MEE TE SPELEN - Museum Volkenkunde

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

De "huismerken"<br />

<strong>PORSELEIN</strong> <strong>OM</strong> <strong>MEE</strong> <strong>TE</strong> <strong>SPELEN</strong>. PAUL VAN DONGEN ©<br />

Digitale publicaties van het Rijksmuseum voor <strong>Volkenkunde</strong><br />

Enigszins merkwaardig op een klein aantal munten zijn de tekens die ogenschijnlijk Chinees<br />

of Siamees zouden kunnen zijn. Geen van beider is echter het geval. Waarschijnlijk zijn het<br />

helemaal geen schrifttekens, maar een soort merktekens. Deze moeten bij het maken van<br />

de munten met een stempeltje of mesje op een van de zijden zijn aangebracht. Met welk<br />

doel dat is gebeurd en van wie ze zijn, is geheel onduidelijk. Een optie zou kunnen zijn dat<br />

het gaat om een soort huismerken 84 van de fabrikant van de munten of van de pachter van<br />

een speelhuis die ze heeft besteld en uitgeeft.<br />

Afwisselend de volledige weergave en als detail het huismerk van RMV 627-129 en 134.<br />

Helaas zijn er in de Leidse collectie geen doubletten, noch van de munten waarop een<br />

bepaald merkje is aangebracht, noch van de merktekens zelf, die via onderlinge vergelijking<br />

een bevredigende verklaring zouden kunnen bieden voor hun aanwezigheid en betekenis.<br />

Vergelijking met andere collecties leverde in dit verband al evenmin een plausibele<br />

verklaring op.<br />

Thaise opschriften.<br />

Op veel munten in de collectie Hamel staat een kruisfiguur, zoals in de traditionele Thaise<br />

waarde-aanduiding. Meestal bevat die rechtsonder het Thaise cijfer 1, waarmee de waarde<br />

van 1 salung wordt aangeduid.<br />

RMV 627-63, 112 en 126. Voorbeelden van porseleinen munten waarop in het Thai de waarde van 1 salung staat<br />

aangegeven.<br />

Op sommige staat bovendien boven het kruis de naam van het gokhuis dat de munt heeft<br />

uitgegeven, dikwijls in enigszins foutief Thais schrift, hetgeen doet vermoeden dat het door<br />

een Chinese hand erop is geschreven. In één geval verschijnt de Chinese naam 'ho ki' (RMV<br />

627-90), en in een ander 'chai seng' (RMV 627-169). 85<br />

RMV 627-90 en 169<br />

De thans vermiste zilveren munt (RMV 627-198) met daarop het garuda-symbool van de<br />

Derde Regeerperiode (1824-1851), heeft op de achterzijde een ongewoon opschrift,<br />

32

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!