PORSELEIN OM MEE TE SPELEN - Museum Volkenkunde

PORSELEIN OM MEE TE SPELEN. PAUL VAN DONGEN ©
Digitale publicaties van het Rijksmuseum voor Volkenkunde
Vier voorbeelden van verwijzingen naar de `Acht Onsterfelijken' : v.l.n.r. het zwaard van Lü Dongbin, de kalebas
van Li Tieguai, de bloemenmand van Lan Caihe en He Xiangu met haar lotusbloem. (Resp. RMV 627-174, 103,
108 en 70)
Verklaring der tekens
Chinese opschriften
Eerder 77 is reeds aangegeven dat de op de munten aangebrachte Chinese karaktertekens -
ongeacht hun individuele betekenis - voor de Chinezen vertrouwenwekkende elementen
moeten zijn geweest. De karakters gaven hen het gevoel dat de munten "iets van hen"
waren. Daarmee werd het iets herkenbaars en betrouwbaars. De aan het echte Chinese
muntgeld ontleende karaktertekst tongbao diende als voorbeeld. Er zijn echter meer Chinese
tekens en teksten te vinden op de porseleinen munten. Hierbij valt op dat die opschriften
naar hun betekenis ruwweg in drie groepen zijn te verdelen:
- aanduidingen voor de Siamese geldwaarde en voor het aantal munten dat van een
bepaald type - ergens - is aangemaakt;
- aanduidingen van namen van de speelhuizen, die de uitgifte hadden verzorgd,
hungebruik toestonden en garant stonden voor een werkelijke tegenwaarde;
- spreuken, aforismen, individuele betekenisvolle karaktertekens of kleine combinaties
daarvan.
De informatie over namen en waarden varieerden per kant, wat betekent dat ze zowel op de
voorzijde als op de keerzijde aangebracht werden. Maar over het algemeen werden de
namen op de voorzijden en de waarden op de keerzijden aangebracht; in slechts zeer
zeldzame gevallen ontbreken zowel naam als waarde. 78
Waarden en aantallen
Op de meeste Siamese porseleinen munten zijn Chinese karaktertekens terug te vinden, die
een bepaalde waarde aangaven binnen het Siamese geld- en gokcircuit van die tijd.
Verhoudingsgewijs waren dit allemaal lagere waarden, van salung tot att, en soms zelfs nog
lager. Met het Chinese muntstelsel en daarin voorkomende eenheden hadden de
karaktertekens weinig of niets van doen.
Zo was - en is - het karakterteken 錢 qian 79 in China wel het begrip voor "geld" in het
algemeen, maar functioneerde het op de porseleinen munten als waardeduiding voor de
Siamese geldeenheid van 1 salung.
RMV 627-63
27