PORSELEIN OM MEE TE SPELEN - Museum Volkenkunde
PORSELEIN OM MEE TE SPELEN - Museum Volkenkunde
PORSELEIN OM MEE TE SPELEN - Museum Volkenkunde
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Vormen<br />
<strong>PORSELEIN</strong> <strong>OM</strong> <strong>MEE</strong> <strong>TE</strong> <strong>SPELEN</strong>. PAUL VAN DONGEN ©<br />
Digitale publicaties van het Rijksmuseum voor <strong>Volkenkunde</strong><br />
Volgens een zeer ruwe schatting zouden in de hoogtijdagen van hun gebruik tussen de<br />
duizend en tweeduizend verschillende typen porseleinen spelmunten in roulatie zijn<br />
gebracht 73 . Gelukkig zijn die duizenden variaties wel terug te brengen tot een beperkt aantal<br />
hoofdvormen.<br />
Zo is om te beginnen vast te stellen dat ze allemaal plat zijn; ze zijn dus nooit dikker dan ze<br />
lang en/of breed zijn. Binnen de Leidse collectie lopen de dikten uiteen van 3 tot 7 mm. Bij<br />
de overige maten - breedte, lengte en diameter - variëren de eenheden tussen de 0,5 en 1,3<br />
tot 2,5 cm.<br />
Voorts vinden we speelmunten die<br />
rond (RMV 627-64), ovaal (RMV 627-194), vierkant (RMV 627-120),<br />
ruitvormig (RMV 627-114), zes- (RMV 627-107), acht- (RMV 627-104),<br />
twaalfkantig (RMV 627-90), rozet- (RMV 627-101) of kruisvormig (RMV 627-91)<br />
zijn, of die naar de werkelijkheid - bepaalde planten, dieren, objecten of personages - zijn<br />
gemodelleerd.<br />
Aan de uiteenlopende geometrische vormen kenden de Chinezen geen diepere<br />
betekenissen toe. Daarentegen bevatten voor hen de weergaven van bepaalde objecten,<br />
planten of dieren, vaak wel vooral gelukbrengende ideeën. In de Leidse collectie zijn hiervan<br />
slechts twee voorbeelden terug te vinden: een inktvis en een traditionele Chinese<br />
gewichtvorm.<br />
RMV 627-142, 143<br />
23