PORSELEIN OM MEE TE SPELEN - Museum Volkenkunde

PORSELEIN OM MEE TE SPELEN. PAUL VAN DONGEN ©
Digitale publicaties van het Rijksmuseum voor Volkenkunde
generaal die het Birmese juk afschudde en de onafhankelijkheid van het land aan het einde
van de 18 e eeuw herstelde.
De Chinezen maken al meer dan 700 jaar deel uit van de Thaise gemeenschap, hadden
speciale privileges en werden over het algemeen niet als buitenlander gezien. De Chinezen
hebben van hun kant een zeer royale bijdrage geleverd aan de Thaise samenleving, zowel
door diensten als financiële steun te bieden. De Chinezen hebben Ayutthaya dapper
verdedigd en het was voornamelijk de rijkdom van de Chinezen in Siam die het snelle
herstel na de verwoesting van de bezetting van de Birmezen in 1767 inzette. Toen dit grote
gevaar eenmaal voorbij was, ontsproot hieruit de wil een nieuwe hoofdstad te laten verrijzen
en de moraal en glans van het land te herstellen, hetgeen in een spectaculair korte periode
lukte.
Veel Chinese families kregen de speciale eer een bijdrage te leveren aan het stichten van
koninklijke kloosters in het oude Ayutthaya. 35 Anderen werden aangemoedigd om tempels in
hun eigen traditionele stijlen in de nieuwe hoofdstad te bouwen, waaruit de innerlijke drang
om zich met de Thaise gemeenschap te mengen duidelijk naar voren kwam. 36
Integratie en culturele samensmelting
Toch bestond er van tijd tot tijd wrijving tussen de kolonisten en de Thaise gemeenschap.
Met name in de 18 e en 19 e eeuw, toen het aantal Chinese migranten enorm toenam, en de
anti-Mantsjoe-beweging vanuit China in Thailand zijn intrede deed 37 ,kwamen hieruit wel
eens incidenten voort. Geheime genootschappen, de zogenaamde Tien-ti-huay, of triades
(van hemel, aarde en mens) waren in heel Zuidoost-Azië actief. Deze verbonden, die veel
onrust veroorzaakten, hebben een aantal ernstige verstoringen teweeggebracht. Maar als je
de hele loop van de geschiedenis bekijkt, waren dit zeldzame incidenten die niet op de steun
van de meerderheid van de migrantengemeenschap konden rekenen. Men kan rustig
zeggen, en dat is met feitelijke voorbeelden van migranten aan te tonen, dat ze zich graag
aan de Thaise manier van leven aanpasten en dat ze geheel opgenomen werden in de
lokale cultuur. Veel aristocratische en voorname families in het hedendaagse Thailand
hebben Chinese voorouders.
Opmerkzame afgezanten uit de 18e en 19e eeuw merken het volgende over de Chinese
kolonisten op:
".... als kolonisten zijn ze uitermate waardevol in nieuwe landen vanwege hun
onophoudelijke en doelgerichte werklust, hun ondernemingslust als handelaren, hun op
luxe ingestelde gewoontes die de inkomsten door het verbruik van belastbare goederen
doen toenemen, en tenslotte misschien omdat hun fysieke uithoudingsvermogen groter is
dan dat van de Maleisiërs en andere Indo-Chinese volkeren.” 38
En
". ... Chinezen zoeken hun toevlucht tot Siam en andere vreemde landen zonder hun
familie. Hierdoor gaan ze snel gemengde huwelijken met Siamezen aan zonder
wederzijdse gewetensbezwaren. Zij nemen zelfs de boeddhistische godsdienst aan, of ze
daarvoor nu wel of geen andere godsdienst hadden, bezoeken Siamese tempels en
geven de gebruikelijke aalmoezen aan de priesters. Een aantal wordt zelfs priester,
hoewel die manier van leven in geen enkel opzicht lijkt te passen bij hun ijverige
karakter.” 39
De huidige situatie in Thailand is een afspiegeling van het verleden:
"Typerend voor de handelaar uit Siam is dat hij Chinees bloed heeft en dat zijn
grootvader waarschijnlijk een volbloed Chinees was. Hij vereert zijn voorouders
waarschijnlijk nog steeds door goudpapier te verbranden, zijn zonen hebben Siamese
scholen doorlopen en hebben in beide talen op hun leien leren schrijven. De Chinezen
van de derde generatie kennen geen Chinees meer; de meesten van hen hebben hun
familienaam veranderd en zijn hun afkomst vergeten." 40
13