Eindfase, v2 - Hendrica Maria Heijungs en haar vader Henrich ...

More documents

Recommendations

Info

4-10 Eindfase Sloterdijk 1892: plan tot verbouwing van het Rechthuis met veranda en koetshuis B75-B74-B73-B72-B71 Rechthuis met vensters en rolluiken koetshuis B65-B64-B63 Afb. 12. Dorpsstraat west 1920. De foto is genomen met de rug naar de spoorweg. Details: pand B54 springt iets naar voren; achter de bomen bevinden zich de drie panden onder een dak B65-B64-B63. Kemper met de kinderen, en later veldwachter Angenent, woonden van 1853-1857 in het meest linkse van de drie; het Rechthuis heeft zich sedert 1832 aanzienlijk uitgebreid met bijgebouwen en een stalling (zie inzetstuk, een plan uit 1892, na 1916 is de veranda gesloten met vensters). B54 afb. 12
Eindfase Sloterdijk 4-11 De Herstelden De Nederlandse Evangelisch-Lutherse gemeente wordt opgericht door Duitse en Scandinavische immigranten. In de tweede helft van de 18 de eeuw ontstaat onder invloed van de Verlichting een vrijzinnige stroming in de lutherse theologie. Na jaren van spanning komt het tot afscheiding van gelovigen die kiezen voor herstel van tradities. De lutherse gemeente valt uiteen in een Vrijzinnig en een Hersteld Evangelisch-Lutherse gemeente. De laatste noemen zich kortweg de Herstelden. De orthodoxe en vrijzinnige gemeenten leiden tot 1952 gescheiden levens met eigen kerken, wijkgebouwen en diaconale instellingen. De afgescheiden gemeente sticht een nieuw kerkgebouw aan de Kloveniersburgwal 50 dat in 1793 wordt geopend. Het krijgt al spoedig de naam de Kloof. De kerk biedt plaats aan 2.000 kerkgangers. Evenals de katholieke kerken heeft het gebouw geen toren. Het stadsbestuur staat niet toe dat kerkgebouwen van andere dan de officiële protestantse gemeente de uiterlijke kenmerken van een kerk krijgen. Het gebouw lijkt dan ook meer op een overheidsgebouw. Het timpaanreliëf vormt een toespeling op de afzondering van de Herstelden. De middelste figuur met opengeslagen bijbel en wijzend naar de hemel stelt de godsdienst voor; zij is vergezeld door twee 'wichtjes': het linker figuurtje omklemt een zuil (symbool voor standvastigheid) en het rechter figuurtje omklemt een kelk (het geloof). Onder het reliëf is in de plint in vergulde letters de spreuk te lezen: ‘En zij bleven volstandig in de leere der Apostelen’ waarmee de Herstelden het behoudend karakter etaleerden. De ligging in hartje Amsterdam is voor kerkgangers daarbuiten een flinke reis. Sloterdijkers te voet doen er wel anderhalf uur over; en dat tweemaal iedere zondag. Een gelovige is er veel aan gelegen op de juiste plek naar de kerk te gaan. Gelukkig wordt later ook de kerkzaal in het weeshuis aan de Haarlemmerstraat gebruikt voor het houden van kerkdiensten. Voor Sloterdijkers hooguit drie kwartier gaans. Het Hersteld Evangelisch-Lutherse Diaconie Wees-, Oude Mannen- en Vrouwenhuis aan de Haarlemmerstraat 75 in 1869. Links de ingang Herenmarkt. SAA, Beeldbank, prent door W. Hekking jr. Het weeshuis der Herstelden Geschiedenis Het Amsterdamse gemeentebestuur erkent de afscheiding alleen onder de voorwaarden dat men voor de eigen armen en wezen zal zorgdragen. In 1817 huren de diakenen een huis in de Koestraat als verblijf voor weesjongens en armlastige bejaarde mannen. Aan de Zandstraat wordt een huis voor weesmeisjes en oude vrouwen ingericht. Het aantal wezen neemt steeds toe. In 1818 gaat men over tot de stichting van een toevluchtsoord voor alle wezen en oude lieden op de Nieuwe Herengracht. In 1819 telt het huis 31 jongens en 31 meisjes. In 1826 wordt het wees- en oudeliedenhuis wegens ruimtegebrek verplaatst naar het West-Indisch Huis, aan de Haarlemmerstraat bij de Herenmarkt. Hier blijft het gevestigd tot 1954. In de fronton aan de Haarlemmerdijk is de Lutherse zwaan nog te zien die in die tijd geplaatst is. Het huidige adres is Haarlemmerstraat 75. Het aantal wezen der Herstelden groeit. Door de cholera-epidemie van 1832 stijgt het aantal wezen opvallend. Dat leidt tot allerlei verbouwingen. In 1839 wordt een jongenskamer ontruimd om de onderwijzer intern te laten wonen. De jongens worden naar de zolder gedirigeerd, waar zij in hangmatten moeten slapen. Overdag wordt op die zolder de was behandeld. In 1857 bevat het huis 179 personen, waaronder 47 jongenswezen en 56 meisjeswezen. 42 Ambities In 1839 houdt een spreker de wezen de ambities van het weeshuis voor: “(...) Wat ontvangt gij!, behalve woning, voedsel, kleding en dekking; niet nog veel, oneindig veel, dat ge anders zoudt ontberen. Ziet de kinderen van de behoeftige eens aan! Staat voor hen ’s morgens het brood en ’s middags en ’s avonds het warm eten, zo ruim en zo smakelijk als voor U gereed? Worden zij zo dikwerf het nodig is, van nieuwe warme kleding en schoeisel voorzien? en als de winterkoude snerpt – en door de reten van hun slecht onderhouden kelder- en vlieringvertrekken wind en tocht uit alle hoeken blaast, - reikt hun een zorgende milde hand dan evenals aan u de wollen deken toe? Helaas, neen, hun bleke gelaats- De kerkzaal van het Hersteld Evangelisch-Lutherse Wees- en Oudeliedenhuis aan de Haarlemmerstraat 75. SAA, Beeldbank.
Page 1 and 2: 4 Eindfase Sloterdijk Gebeurtenisse
Page 3 and 4: Eindfase Sloterdijk 4-3 De Amsterda
Page 5 and 6: Eindfase Sloterdijk 4-5 te kunnen k
Page 7 and 8: Eindfase Sloterdijk 4-7 Fotocollage
Page 9: Eindfase Sloterdijk 4-9 Dubbelhuis
Page 13 and 14: Eindfase Sloterdijk 4-13 Gezondheid
Page 15 and 16: Eindfase Sloterdijk 4-15 tina Maria
Page 17 and 18: Eindfase Sloterdijk 4-17 Een punt v
Page 19 and 20: Eindfase Sloterdijk 4-19 Een vertel
Page 21 and 22: Eindfase Sloterdijk 4-21 moeder ver
Page 23 and 24: Eindfase Sloterdijk 4-23 Minnebo wo
Page 25 and 26: Eindfase Sloterdijk 4-25 water v/d
Page 27 and 28: Eindfase Sloterdijk 4-27 De vergade
Page 29 and 30: Eindfase Sloterdijk 4-29 Het betref
Page 31 and 32: Eindfase Sloterdijk 4-31 Opnieuw He
Page 33 and 34: Eindfase Sloterdijk 4-33 gen dat is
Page 35 and 36: Eindfase Sloterdijk 4-35 Het is die
Page 37 and 38: Eindfase Sloterdijk 4-37 Overigens
Page 39 and 40: Eindnoten H 4 4-39 Eindnoten H. 4 (
Page 41 and 42: Eindnoten H 4 4-41 Croll groeide op
Page 43: Eindnoten H 4 4-43 140 Een relative

Eindfase, v2 - Hendrica Maria Heijungs en haar vader Henrich ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?