Privé-tuinen Het is een enorme luxe om in Amsterdam te beschikken ...

Privé-tuinen
Het is een enorme luxe om in Amsterdam te beschikken over een woning met een
tuin. Overigens wordt de natuurwaarde van tuinen voor bijvoorbeeld egels en vlinders
vaak erg onderschat. De bestaande tuingrenzen vormen het minimale uitgangspunt
voor het vernieuwingsplan. Maar veel tuinen in de Hoogheemraadbuurt worden
uitgebreid. Tuinen die grenzen aan de vier oostelijke hoven, zullen bijvoorbeeld
bijna worden verdubbeld. Bij andere tuinen is slechts sprake van een bescheidener
tuinuitbreiding. Hier is de uitbreiding vooral bedoeld om de rafelige tuingrenzen recht
te trekken. Een groenblijvende haag of een mooi hek op de grens van de achtertuinen
en de openbare ruimte geeft een meer verzorgde aanblik. Veel woningen krijgen een
voortuin. Als daar geen ruimte voor is, komt er een muurtuintje van ongeveer twee
trottoirtegels breed. Zowel de voortuinen als de muurtuintjes geven de buurt een
zachter en persoonlijker karakter.
Sociale veiligheid
Voor het goed functioneren van de openbare ruimte is het essentieel dat
mensen zich prettig voelen op straat. Bij de vernieuwing worden knelpunten in
de sociale veiligheid verbeterd en nieuwe knelpunten worden voorkomen. De
inrichting van de openbare ruimte speelt hierin slechts een geringe rol, sociale
veiligheid heeft immers meer te maken met mensen dan met ’stenen’. Toch kan
de inrichting van de buitenruimte een steentje bijdragen aan (het gevoel van)
sociale veiligheid. De beleving van sociale veiligheid in De Punt is afhankelijk
van een aantal factoren. Er zijn plekken waar sprake is van onoverzichtelijke,
’enge’ hoekjes, zoals de onderdoorgangen bij de flat aan het Dijkgraafplein. Ook
zijn er delen van de openbare ruimte waar de verlichting te wensen overlaat of
waar struikgewas de achterliggende ruimte aan het oog onttrekt. In De Punt
komt ook veel bebouwing voor met ’blinde’ gevels. Dat heeft geen prettige
uitstraling en is graffitigevoelig. Graffiti heeft een zeer negatief effect op de
beleving van de sociale veiligheid. De vernieuwing leidt tot een bebouwing die
minder uitnodigend is voor vandalisme. Geen blinde gevels bij nieuwbouw,
dus. De oriëntatie van de bebouwing is ook van invloed op de beleving van
de sociale veiligheid op straat. Aan de noord- en oostzijde van de straten zijn
niet de woningen maar de achtertuinen op de straat georiënteerd. Daardoor is
de straat vanuit de woningen niet te overzien. Een aantal gebouwen keert zich
af van de openbare ruimte of maakt een gesloten, anonieme indruk. Nieuwe
bebouwing richt zich dan ook op de straat.
Sociale controle is direct van invloed op het gevoel van veiligheid. Een straat
of route voelt sociaal onveilig wanneer er aan beide zijden en over een langere
afstand geen sociale controle is. Dat kan komen door:
• het ontbreken van bebouwing;
• bebouwing met bergingen of garages op de begane grond;
• bebouwing met functies die alleen overdag geopend zijn (onder andere
detailhandel, voorzieningen, bedrijvigheid);
41

• een begrenzing van tuinen door schuttingen en gesloten, hoge hagen;
• hoogbouw waarbij de galerij aan de straatzijde ligt en waar woonkamers en
balkons niet op de straat uitkijken.
Voorbeelden hiervan zijn de fietsroute tussen het Osdorpplein en De Aker,
via het Dijkgraafplein, aan de Osdorper Ban, bij het Hogeboomspad en bij
Langswater. Vooral op de doorgaande routes zal het gevoel van veiligheid
worden verbeterd.
Verkeer en vervoer
De verkeerssituatie in De Punt wordt veiliger gemaakt. Het gebied wordt
voor het grootste deel een ‘30-kilometer-per-uur’ gebied door de aanleg van
verkeersdrempels. Het loop- en rijcomfort van de wegen en paden wordt
verbeterd door de vernieuwing van de bestrating.
De bestaande autoverkeerstructuur wordt in grote lijnen gehandhaafd. Wel
wordt deze structuur helderder gemaakt door de herinrichting van de straten.
Een duidelijk herkenbare buurtring wordt de verkeersontsluiting voor auto’s.
Op de Noorderakerweg wordt bij het Dijkgraafplein het tweerichtingsverkeer
weer ingesteld. Op het plein zelf kunnen auto’s die willen parkeren, een rondje
rijden waardoor parkeren op deze plek praktischer en veiliger in het gebruik
wordt.
Tussen Meer en de Ingelandenweg blijven ‘50-kilometer-per-uur’ wegen en
krijgen om deze reden fietsstroken. De Osdorper Ban krijgt vrijliggende
fietspaden, net als het gedeelte van deze weg ten oosten van de Baden
Powellweg. De sociale controle is op veel fietsroutes niet goed. Mensen moeten
meer gestimuleerd worden om een veiligere route te kiezen. Het concentreren
van nachtelijk fietsverkeer op een beperkt aantal routes draagt bij aan de sociale
controle op deze routes. Het is de bedoeling om van de Osdorper Ban en van de
route Tussen Meer-Dijkgraafplein-Noorderakerweg een sociaal veilige fietsroute
te maken. Hier komt betere verlichting en de veiligheid wordt verbeterd door
op de route de sociale controle te vergroten. Nieuwe woningbouw met balkons
die uitkijken op straat en de realisatie van een aantal, in de avond geopende
voorzieningen aan de routes dragen hieraan bij.
Er verandert weinig aan de voetpadenstructuur. Wel heeft de herinrichting
van de openbare ruimte ook tot doel om de voetpaden beter toegankelijk en
begaanbaar te maken. Ook mensen die minder goed ter been zijn en rolstoelers
moeten overal op een prettige en veilige manier kunnen komen. Aan de oever
van Langswater, achter de Schuitenhuisstraat, komt een nieuw wandelpad.
De Gorsstraat wordt een autovrije wandelroute tussen de Osdorper Ban en
het Dijkgraafplein. Het Hogeboomspad kan een belangrijke rol gaan spelen
als recreatieve wandelroute tussen het stedelijk gebied van Osdorp en het
buitengebied. Het centrale punt in het voetgangersnetwerk, het Dijkgraafplein,
wordt aantrekkelijker gemaakt.
43

De Punt heeft een goede ontsluiting via het openbaar vervoer en dit blijft zo.
Een verlenging van tramlijn 17 naar Bedrijvencentrum Osdorp en Westgaarde
zal hooguit op de zeer lange termijn plaatsvinden. Ondanks deze onzekerheid
wordt bij de vernieuwing van De Punt de mogelijkheid wel open gehouden (op
de Ingelandenweg). De aanwezigheid van de tramhalte op het Dijkgraafplein
heeft een positief effect voor de levendigheid van het plein maar de opgestelde
trams op de keerlus maken het plein onoverzichtelijk. In de uitwerkingsfase zal
verder worden onderzocht of de keerlus verplaatst kan worden dan wel kan
worden gecombineerd met de omvorming van het plein tot ‘huiskamer’ van
de buurt.
Parkeren
Parkeerplaatsen blijven er voldoende, ook na de vernieuwing. Dit is berekend
op basis van een proefverkaveling voor De Punt (zie vanaf pagina 71).
Stadsdeel Osdorp heeft geen vastgesteld parkeerbeleid. Hiermee ontbreekt een
formeel toetsingskader voor het parkeren in De Punt. Het aantal benodigde
parkeerplaatsen is bepaald door de richtlijnen uit Parkeerkerncijfers – Basis voor
parkeernormering (CROW, 2003). Voor dure woningen wordt het kerncijfer
van 1,7 parkeerplaats per woning aangehouden; voor middelduur 1,6 en voor
goedkope woningen 1,3. Een seniorenwoning heeft volgens de kerncijfers
gemiddeld een halve parkeerplaats per woning nodig. Bij aangepaste woningen
en ouderen en gehandicaptenvoorzieningen zal ruimte gereserveerd worden
44
voor invalidenparkeerplaatsen. In de uitwerkingsplannen wordt meer aandacht
besteed aan de situering van de parkeerplaatsen. In het vernieuwingsplan zijn
geen nieuwe gebouwde parkeervoorzieningen opgenomen. Hiertoe kan in de
uitwerkingsplannen nog worden besloten.
De sociale controle en veiligheid op parkeerterreinen krijgt extra aandacht.
Soms zijn parkeerplaatsen onoverzichtelijk en slecht verlicht. Ook is er geen
zicht vanuit de woningen op geparkeerde auto’s. Aan bijvoorbeeld Tussen Meer
is te zien dat dergelijke parkeerplaatsen gemeden worden.

HOOGHEEMRAADBUURT WIJMARKTHOF, 13 -10- 2003,14:47

VISIE BEBOUWING
Sloop-nieuwbouw
Grote wijzigingen in de hoofdopzet van de buurt zijn niet aan de orde. Vergeleken
met andere Osdorpse vernieuwingsgebieden leidt de vernieuwing van De Punt
minder tot grootschalige sloop. Woningen die waarschijnlijk wel gesloopt worden,
zijn de portiekwoningen van De Dageraad en Zomers Buiten aan de Osdorper Ban
en de kleine seniorenwoningen in de Hoogheemraadbuurt. Daarnaast is een aantal
voorzieningen aan vernieuwing of uitbreiding toe, zoals de Weerklank, de gymzaal
aan de Waterschapstraat, basisschool De Punt en het Gezondheidscentrum. Op
deze locaties zal waarschijnlijk nieuwbouw komen.
Ruimtelijke eenheden
Het stratenplan en de bebouwingsstructuur blijven in grote lijnen gehandhaafd.
De eenheid van bebouwing, wegen-, water- en groenstructuur wordt
gedeeltelijk versterkt. Nieuwe bebouwing moet in de bestaande situatie worden
ingepast. Bij de vernieuwing van De Punt is maatwerk het sleutelwoord. De
Punt is een buurt die zich duidelijk van zijn omgeving onderscheidt. Dit
verschil wordt versterkt op basis van het beleid voor de leefmilieus. Het beleid
voor de leefmilieus is de basis voor de bebouwingsdichtheid in de buurt. Het
grootste gedeelte van De Punt blijft een suburbaan leefmilieu. Karakteristiek
is hier de laagbouw in een groene privé-sfeer, waarbij voor- en achtertuinen
het beeld bepalen. De economische bedrijvigheid vindt hier vooral plaats in
woon-werkwoningen en kleinere werkunits. Binnen het suburbane leefmilieu
is ruimte voor buurtgerichte voorzieningen als een Brede School. Een meer
levendige sfeer wordt gecreëerd aan Tussen Meer en om het Dijkgraafplein
(leefmilieu Stadsstraat). De zone Langswater blijft zoals hij nu is, een typisch
parkwonen leefmilieu.
Bepaalde delen binnen de buurt vormen een functionele en ruimtelijke eenheid.
Binnen deze ruimtelijke eenheden wordt nieuwe bebouwing op elkaar en op de
te handhaven bebouwing afgestemd. Het gaat hierbij concreet om de situering
(verkavelingsrichting en rooilijnen), bebouwingshoogte, materiaalgebruik en
de sfeer van de bebouwing. Daarnaast is de verschijningsvorm van nieuwe
bebouwing afhankelijk van de ligging aan de wegen-, groen- en waterstructuur.
Deze netwerken zullen plaatselijk worden geaccentueerd door nieuwe
bebouwing. Het netwerk van de openbare ruimte vormt op zijn beurt het
eenheidscheppend kader waarbinnen de bebouwing zich bevindt
Bouwhoogte
Het merendeel van De Punt bestaat uit laagbouw en dat zal ook in de toekomst
zo blijven. Bij nieuwbouw in de laagbouwbuurten wordt overwegend
gekozen voor een bouwhoogte van twee lagen en een kap. Een uitzondering
vormt de Noorderakerweg (buurtring) waar nieuwbouw wordt gerealiseerd
in drie bouwlagen met een plat dak (Oude Meerhof). De voorzieningen aan
47

de rand van De Punt zijn te laag om enige uitstraling te hebben binnen de
stedenbouwkundige structuur. De locaties waar zich nu voorzieningen in één
bouwlaag bevinden, mogen bij nieuwbouw worden bebouwd met bebouwing
die varieert in hoogte (twee tot vijf bouwlagen). Deze hogere bouwhoogte geeft
de voorzieningen wat meer uitstraling. Bij nieuwbouw mogen de voorzieningen
ook een wat expressiever karakter hebben, passend in het karakter van de
buurt.
De omgeving van Tussen Meer en het Dijkgraafplein wordt verder ontwikkeld
volgens het leefmilieu stadsstraat. De Dijkgraafpleinflat is en blijft het meest
markante gebouw aan het plein. Op een hoger schaalniveau beëindigt deze flat
op fraaie wijze de zichtas van Tussen Meer. Op het plein zelf lijkt dit gebouw
echter te groot in verhouding tot zijn omgeving. Dit wordt nog eens versterkt
doordat de overige bebouwing extreem laag is. Het Dijkgraafplein is geen
plein in de traditionele betekenis van het woord, maar meer een onbestemde
ruimte. Om van het Dijkgraafplein een duidelijker, door wanden begrensd
plein te maken, wordt middelhoge bebouwing (vier bouwlagen) gerealiseerd
bij vervangende nieuwbouw. Tussen Meer moet aan de noordzijde een steviger
wand krijgen door nieuwbouw in zes bouwlagen. Tussen Meer wordt hierdoor
meer een echte stadsstraat, vergelijkbaar met het deel van de straat ten oosten
van de Baden Powellweg. Het bedrijfsverzamelgebouw aan de Hoekslootstraat
blijft zijn huidige hoogte houden.
50
Hoogbouw komt in De Punt slechts voor als begeleiding (Langswater)
en beëindiging (J.P. Kloosflat) van belangrijke wegen. Dit principe blijft
gehandhaafd. De hoogbouwreeks die de Baden Powellweg begeleidt, moet
als hoogbouwensemble herkenbaar blijven. Onder andere om deze reden is
nieuwbouw hier niet gewenst. Hogere bebouwing komt aan de Osdorper Ban
in de bocht van de weg. Hier moet hoogbouw (maximaal tien bouwlagen)
het einde van de zichtas Osdorper Ban markeren, vergelijkbaar met de
Dijkgraafpleinflat van Kloos die Tussen Meer beëindigt. Afgezien van de
hoogte zal de verschijningsvorm van dit gebouw een relatie moeten hebben
met de overige bebouwing aan de Osdorper Ban. Hetzelfde is van toepassing
op nieuwbouw bij De Weerklank. Hier wordt de Hoogheemraadweg beëindigd
door een gebouw van acht bouwlagen. Deze nieuwbouw wordt het kleinere
broertje van de eerder genoemde hoogbouw. Aan het overige deel van de
Osdorper Ban blijft de bouwhoogte globaal zoals nu. Bij nieuwbouw wordt een
bouwhoogte aangehouden van ongeveer vier tot zes bouwlagen.
Oriëntatie van bebouwing
De entrees van woningen en galerijen liggen in De Punt altijd aan de noord-
en oostzijde van de bebouwing. Hierdoor is sprake van een doods straatbeeld.
Behalve voor de sociale veiligheid is dit voor de ruimtelijke kwaliteit en de
levendigheid van de straten een negatief gegeven. De balkons en de entrees van
de nieuwbouw zullen zich zo veel mogelijk op de doorgaande straten oriënteren.

Vooral in de Hoogheemraadbuurt, aan de Osdorper Ban, aan Tussen Meer en
aan het Dijkgraafplein neemt hierdoor de sociale controle toe. Ook wordt het
straatbeeld levendiger.
Vanuit het oogpunt van milieu en duurzaamheid is het gewenst om gebruik
te maken van passieve zonnewarmte. Dit kan het beste wanneer de gebouwen
zoveel mogelijk oost-west georiënteerd zijn, zodat zo veel mogelijk dakvlakken
op het zuiden zijn gericht. In de uitwerkingsplannen wordt bekeken of
bijvoorbeeld zonnepanelen en zonneboilers gebruikt worden om de passieve
zonne-energie zo goed mogelijk te gebruiken.
51

Overzicht woonprogramma voor en na vernieuwing
1a
1b
1c
2a
2b
5
4
6
7
8
9/10
Osdorper Ban Zuid
Weerklank
Open plek
Activiteitencentrum
3 portiekwoningen Zomers Buiten
3 portiek woningen de Dageraad
Dijkgraafplein/Tussen Meer
Winkelstrip
Locatie blok Grando
Gezondheidscentrum
Seniorenwoningen Rijsdrechthof
Seniorenwoningen Oude Meerhof
Basisschool De Punt
J.P. Kloosflat
Hoogheemraadbuurt, incl. seniorenwoningen
Ingelandhofjes + Zoekers
Langs Water en Korte Water
De Meentbuurt
Totaal de Punt
Bestaand aantal woningen
Totaal
-
-
-
162
162
10
-
-
6
6
-
247
444
94
975
154
2260
Sociaal
-
-
-
162
162
-
-
-
6
6
-
120
444
94
507
120
1621
Middeldure
huur/koop
-
-
-
-
-
10
-
-
-
-
-
127
-
-
468
34
639
% Sociaal
-
-
-
100
100
-
-
-
100
100
-
49
100
100
52
78
72%
Sloop Verkoop Nieuwbouw woningen Eindsituatie
-
-
-
162
162
-
-
-
6
6
-
-
36
-
-
-
372
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
120
115
-
117
120
472
Nieuwbouw
50
40
80
112
120
-
16
36
9
9
22
-
44
-
-
-
538
Sociaal
15
15
25
24
40
-
4
10
9
9
-
-
10
-
-
-
161
Middeldure
huur/koop
35
25
55
88
80
-
12
26
-
-
22
-
34
-
-
-
377
% Sociaal
30
38
31
21
33
-
25
28
100
100
-
-
23
-
-
-
30%
Totaal
50
40
80
112
120
10
16
36
9
9
22
247
452
94
975
154
2426
Sociaal
15
15
25
24
40
-
4
10
9
9
-
-
303
94
390
-
938
Middeldure
huur/koop
35
25
55
88
80
10
12
26
-
-
22
247
149
-
585
154
1488
% Sociaal
30
38
31
21
33
-
25
28
100
100
-
-
68
100
18
-
39%

WONINGBOUWPROGRAMMA
Om de aanwezige verscheidenheid aan woningtypen in De Punt te behouden
en te vergroten, is een gedifferentieerd aanbod van woningen belangrijk. In dit
plan wordt voorgesteld 538 woningen terug te bouwen. In het programma voor
de nieuwbouw zijn de navolgende uitgangspunten gehanteerd.
Sociale huur
Een belangrijk uitgangspunt is dat eerst gebouwd wordt voordat er gesloopt
wordt. In het woningbouwprogramma wordt bij nieuwbouw uitgegaan
van 30% sociale huur. 50% van deze woningen moet een huurprijs hebben
lager dan s,440,- voor één- en twee persoonshuishoudens en s,471,- voor
drie persoonshuishoudens (prijspeil subsidietijdvak 2002 t/m 2003). Deze
woningen moeten gelabeld worden aangeboden aan huishoudens uit de
primaire doelgroep. Gelabeld wil zeggen dat deze huishoudens in principe
exclusieve toegang hebben tot deze woningen (maar wel met de gebruikelijke
hardheidsclausule). Voor de overige 50% geldt de maximale huur waarvoor nog
huursubsidie gekregen kan worden. Op 1 juli 2002 was dat s,565,-.
Middeldure sector
In de nieuwbouwplannen is veel aandacht voor middeldure huur- en
koopwoningen. 40% van de nieuwbouw woningen wordt gebouwd in deze sector.
Dure koopwoningen
Ook komen in de plannen dure koopwoningen, in totaal is dit 30% van de
nieuwbouwwoningen.
Woningen voor ouderen
In het project is veel aandacht voor ouderen. De 48 woningen in de
Hoogheemraadbuurt worden gesloopt. In de nieuwbouwplannen worden in ieder
geval 50 woningen voor ouderen teruggebouwd. Verder wordt er ook gestreefd om
zoveel mogelijk woningen aanpasbaar te bouwen.
Woningen voor gehandicapten
Woningen voor gehandicapten zijn schaars in Osdorp. In de huidige plannen
is er aandacht voor mindervalide woningen. De Weerklank heeft plannen
voor nieuwbouw. Er wordt onderzocht op welke wijze de vernieuwing van de
Weerklank en het realiseren van mindervalide woningen aan elkaar gekoppeld
kan worden.
Verkoop
De verkoop van sociale huurwoningen kan een bijdrage leveren aan meer
diversiteit in een buurt door wijziging in de eigendomsverhoudingen. De
verkoop van sociale huurwoningen is een verantwoordelijkheid van de
woningcorporaties. Op stedelijk niveau hebben corporaties en gemeente
53

(centrale stad en stadsdelen) wel een convenant afgesloten om de verkoop van
sociale huurwoningen te stimuleren (Convenant Verkoop Sociale Huurwoningen
2002–2007). Hoewel in De Punt het particulier eigendom een stuk hoger is dan
elders in Amsterdam (respectievelijk 33% en 15%), ligt het landelijk percentage
een stuk hoger (52%). Voor de hele Westelijke Tuinsteden is de doelstelling om
uit te komen op minimaal 35% eigen woningbezit. Deze doelstelling wordt in
De Punt zonder extra verkoopinspanning al gehaald.
Ymere wil 115 van zijn eengezinswoningen en 117 flatappartementen in De
Punt verkopen. Dit is ongeveer een kwart van zijn totale bezit in De Punt. De
argumenten voor deze keuze zijn:
• Ymere blijft prominent aanwezig in de buurt met gewilde, eengezins
huurwoningen en flatappartementen in een hoogbouwflat;
• 72% van de huidige vier-, vijf- en zeskamerwoningen in de buurt blijft
beschikbaar voor de doorstroming in het huursegment;
• 50% van de huidige sociale huurappartementen in de hoogbouw blijft
beschikbaar voor de huurmarkt en de doorstroming in deze sector;
• keuze voor de centrale blokken in het gebied met laagbouw heeft waarschijnlijk
het meeste impact op buurt als geheel;
• in de blokken zijn alle voorkomende woningtypen in de laagbouw
vertegenwoordigd;
• eenduidige beheersituatie in de overige blokken;
• eigenaren/bewoners in deze blokken hebben een duidelijk eigenarenbelang bij
de herinrichting van het (semi-) openbare binnengebied.
Bewoners krijgen de mogelijkheid om hun huidige woning te kopen, maar het
is geen verplichting. Ze mogen te allen tijde blijven huren. Bij mutatie worden
de woningen verkocht.
55

BEWONERS EN SOCIALE VOORZIENINGEN
Sociale typering
De Punt moet een buurt worden waar de mensen die er nu wonen graag blijven
wonen en die aantrekkelijk is voor nieuwe bewoners. Om dit te realiseren, moet
geïnvesteerd worden in het voorzieningenaanbod en in de sociale netwerken in
de buurt. Het aanbod van voorzieningen en de sociale samenleving wordt in De
Punt getekend door de volgende aandachtspunten:
• veroudering van buurtgerelateerde onderwijs- en welzijnsvoorzieningen
• gebrek aan diverse onderwijs- en welzijnsvoorzieningen in aangrenzende
buurt De Aker
• het deel van de bevolking dat zich actief inzet voor de buurt, is relatief laag
• verschillende bevolkingsgroepen hebben (zeer) weinig onderling contact
• sociale onveiligheid, met name jongerenoverlast op en rond het
Dijkgraafplein.
In de Punt zijn enkele grote veranderingen gepland op het gebied van sociale
voorzieningen. Samengevat staan hieronder de voornaamste veranderingen
aangegeven:
• basisscholen worden Brede Scholen;
• momenteel zijn er geen voorzieningen voor kinderopvang aanwezig. In De
Punt zullen peuterspeelzalen, heledagopvang, buitenschoolse opvang en
naschoolse activiteiten komen;
• buurthuis De Aker krijgt een specifieke functie voor jongeren tot 23 jaar;
• het huidige aanbod van buurthuis De Aker voor bewoners van boven de 23 jaar
verhuist naar een andere activiteitenruimte. Deze ruimte wordt waarschijnlijk
aan de noordzijde van het Dijkgraafplein gerealiseerd;
• twee zorgsteunpunten, één in de omgeving van het Dijkgraafplein, wellicht
gecombineerd met de activiteitenruimte en één bij de nieuwbouw van De
Weerklank;
• in de toekomst kunnen panden die leeg komen aan het Dijkgraafplein,
opgevuld worden met bijvoorbeeld sportvoorzieningen. Te denken valt dan
aan sporten als biljarten of darten, maar ook bewegingssporten als aerobics,
vecht- en verdedigingssport.
De sociale voorzieningen worden zo veel mogelijk geografisch gebundeld.
Jongerenactiviteiten zullen zich concentreren op de ‘voorzieningenlocaties’. Het
buurthuis De Aker wordt een jongerencentrum voor jeugd in De Punt en in
De Aker. De buurthuisactiviteiten voor 23+, die momenteel plaatsvinden in het
buurthuis De Aker, verschuiven naar de activiteitenruimte op het Dijkgraafplein.
Met het gezondheidscentrum op loopafstand van het Dijkgraafplein kan de zone
Dijkgraafplein/Tussen Meer een centrumlocatie worden voor buurtbewoners
van 23 jaar en ouder.
57

Kinderopvang
Er is geen reguliere voorziening voor kinderopvang aanwezig in De Punt
(geen heledagopvang, peuterspeelzalen of buitenschoolse opvang). De sociale
vernieuwing beoogt de volgende opvang te creëren:
• peuterspeelzalen (2,5-4 jaar), drie groepen professionele speelgelegenheid voor
58
kinderen, deze opvang zal gesitueerd worden bij de Brede Scholen
• heledagopvang (0-4 jaar), vier groepen* kinderopvang (0-4 jaar), vijf dagen
open, gedurende het hele jaar
• buitenschoolse opvang (4-8 jaar), vier groepen kinderen van 4 tot 8 jaar
worden na schooltijd en in de schoolvakanties opgevangen
• buitenschoolse activiteiten (8-12 jaar), twee groepen. Het gaat hier om
een soort huiskamer als coördinatiepunt, waarvandaan de kinderen hun
buitenschoolse activiteit bezoeken
* Gezien de huidige behoefte wordt gedacht aan vier groepen. Er moet echter
wel opgemerkt worden dat een inhaalslag heeft plaatsgevonden voor wat betreft
de kinderopvang. Er zal nog kritisch gekeken moeten worden of er echt vraag
is naar vier groepen
Basisonderwijs, kinderen van 4 tot 12 jaar
Stadsdeel Osdorp wil de ontwikkelingskansen van kinderen onder meer
bevorderen door het ontwikkelen van Brede Scholen, ook in De Punt. De
Brede School moet vooral gezien worden als een verbeterde samenwerking
tussen bestaande voorzieningen en het samenbrengen van activiteiten. De
samenwerking tussen scholen (onderling) en instellingen voor zorg en welzijn
kan verbeteren als gebruik wordt gemaakt van een gezamenlijk gebouw en van
gezamenlijke ruimten. Ook de betrokkenheid van ouders is belangrijk, aangezien
dit de ontwikkelingskansen van de kinderen bevordert. In De Punt bevindt
zich momenteel de Jenaplanschool Dr. W. A. Visser ’t Hooft en de openbare
basisschool De Punt. Daarnaast is er een school voor speciaal onderwijs, de Mr.
De Jongschool en verzorgt Impuls huiswerkklassen in buurthuis De Aker.
Zowel de Visser ’t Hooft school als basisschool De Punt zijn in de jaren
zestig gebouwd. Voor basisschool De Punt is de verwachting dat in 2004 een
aanvraag voor vervangende nieuwbouw kan worden gedaan. Op basis van
de huidige prognoses (Integraal Huisvestingsplan 2002, IHP 2002) zou bij de
nieuwbouw gedacht moeten worden aan 25 permanente lokalen. De Visser ’t
Hooftschool is zeer content met de huidige locatie. De school is minder positief
over het onderhoud van het schoolplein. Uit de prognoses van het IHP 2002
blijkt dat deze basisschool geleidelijk zal groeien naar vijftien groepen. In de
beleidsnotitie Onder één dak staat een haalbaarheidsonderzoek aangekondigd
voor eventuele uitbreiding van de school. Achtergrond van dit onderzoek is de
intensivering van het grondgebruik en het realiseren van beter te exploiteren
schoolgebouwen. Het ziet ernaar uit dat beide scholen op hun huidige locatie

lijven. De scholen zullen nader met elkaar overleggen over het netwerk dat
nodig is voor de ontwikkeling van de brede scholen.
Jongeren van 12 tot 23 jaar
De Punt heeft een voorziening voor jongeren van 12 tot 23 jaar. Er is een ruimte
in het buurthuis De Aker die beschikbaar is voor de inloop van een specifieke
groep jongens in de leeftijd van 15 tot 25 jaar. Deze fungeert als Veilige
Vindplaats. Er wordt op vier middagen per week meidenwerk georganiseerd.
Hiervan zijn twee middagen voor meisjes van 10 tot 14 jaar en twee middagen
voor meiden van 14 tot en met 18 jaar. Bij de jongeren spelen enkele belangrijke
knelpunten:
• opvang van jonge risicogroep is beperkt;
• er zijn geen recreatieve voorzieningen voor alle jongeren tussen 12 tot 23 jaar;
• de huidige ruimte voor jongeren in het buurthuis is onvoldoende geschikt als
volwaardig jongerencentrum.
Om deze knelpunten aan te pakken, wordt onderzocht of het buurthuis De Aker
omgevormd kan worden tot jongerencentrum. Het zal een centrum worden
voor jongeren tot 23 jaar uit De Punt en de Aker. De locatie van het buurthuis
voldoet aan een aantal belangrijke eisen die gesteld worden aan een locatie
voor een jongerencentrum. Het is een vrijstaand gebouw met genoeg ruimte
om het gebouw, er vinden momenteel al jongerenactiviteiten plaats, het is goed
bereikbaar en toch afgelegen genoeg om eventuele overlast voor omwonenden te
beperken. Bij de ontwikkeling van dit centrum zal nauw worden samengewerkt
met de toekomstige gebruikers: de kinderen en jongeren en de jongerenwerkers.
Ook zal er intensief contact zijn met de buurt.
De activiteiten die nu in buurthuis De Aker verzorgd worden voor de groep tot
23 jaar, zullen ook in het jongerencentrum georganiseerd worden. De activiteiten
voor de groep boven de 23 jaar zal op een andere locatie plaatsvinden. Gedacht
wordt dan aan een nieuwe activiteitenruimte aan het Dijkgraafplein, en aan
activiteiten onderbrengen in de Brede Scholen en in het Multifunctionele
Centrum dat gepland staat in het Zuidwest Kwadrant.
Sport- en speelvoorzieningen
In De Punt is een goede spreiding van speelvoorzieningen. Bijzondere
voorzieningen zijn het kinderbadje bij buurthuis De Aker en de grote
speelplek De Windhoek. In het verleden is echter niet altijd nagedacht
over de vraag voor welke leeftijdsgroep een speelplaats bedoeld is. Wanneer
kinderen met te grote leeftijdsverschillen bij elkaar komen, kan dit tot
problemen leiden. Veel speelvoorzieningen in De Punt zijn sterk verouderd
en zijn aan vernieuwing toe.
Het aantal sportvoorzieningen, zowel binnen als buiten, is redelijk hoog.
Het gebruik en de staat van onderhoud van een aantal voorzieningen is
echter niet goed. Bovendien is het aantal speelplekken sterk versnipperd en
59

ontbreekt het vrijwel aan sport- en speelvoorzieningen voor meisjes. Een ander
knelpunt is de geringe samenwerking tussen aanbieders van sport en spel.
Om verdere verpaupering van de sport- en speelvelden te voorkomen en overlast
van jongeren in de hand te kunnen houden, worden deze voorzieningen samen
met de jongeren opgeknapt en opnieuw ingericht.
Ouderen en gehandicapten
Voor ouderen is De Punt een prettige buurt omdat het een relatief rustige en
groene wijk is. Wel is er een tekort aan voorzieningen. De startnotitie beschrijft
voor ouderen de doelstelling: ouderen zo lang mogelijk zelfstandig. Dan is het
wel nodig om ondersteuning te bieden in de vorm van buurt- en wijkgerichte
diensten. Deze moeten bereikbaar zijn voor mobiele en minder mobiele
mensen. Met Care West/Antaris zal op korte termijn worden onderzocht hoe
wonen en dienstverlening goed kunnen worden gehuisvest en georganiseerd.
Voor gehandicapten bestaat een breed aanbod in De Punt. Dit aanbod is niet
buurtgericht, maar het gaat om naar binnen gerichte centra. Het is dan ook
wenselijk te bekijken of deze voorzieningen een opener karakter kunnen
krijgen. Bijvoorbeeld dat speelpleinen bij de centra voor gehandicapten, ook
toegankelijk kunnen zijn voor gehandicapten uit de buurt die geen relatie
hebben met de centra.
60
Voor het slopen van de seniorenwoningen is het uitgangspunt: eerst bouwen
en dan slopen, zodat de bewoners maar een keer hoeven te verhuizen. Naast
vervangende nieuwbouw wordt ook voorgesteld om ervoor te zorgen dat de
goede en gewilde seniorenwoningen aan de Ingelandenweg/Schuitenhuisstraat
bij mutatie gebruikt worden als herhuisvestingsmogelijkheid. Voor vervangende
nieuwbouw voor ouderen zijn de locaties bij het Dijkgraafplein uitermate
geschikt vanwege de nabijheid van voorzieningen en openbaar vervoer.
De kinderdagopvang De Schuit zal blijven bestaan in De Punt. Het gaat hier
om kinderdagopvang voor kinderen van 3 tot 18 jaar met een verstandelijke
handicap. De Schuit is een vestiging van De IJlanden, zorgaanbieder voor
mensen met een verstandelijke handicap. Gezien de staat van De Schuit is De
IJlanden momenteel aan het onderzoeken in welke vorm ze verder zullen gaan.
Zij staan open voor overleg en samenwerking met andere partijen, zoals het
gezondheidscentrum, de Brede Scholen en De Weerklank.
De sociale vernieuwing moet zorgen voor een zorgvriendelijke wijk. Naast
voldoende geschikte woningen (aangepaste, aanpasbare en groepswoningen)
hebben de geplande zorgsteunpunten een belangrijke rol. Verder zal er een
activiteitenruimte komen om de bewoners boven de 23 jaar uit buurthuis De
Aker te kunnen onderbrengen. Deze ruimte zal ook een ontmoetingfunctie
hebben. Er wordt gekeken of bij deze activiteitenruimte een steunpunt moet