GRONDBEGINSELEN VANDE TRANSMISSIELEER - ECMD

- - - - fabricage van het tandwiel zonder profielverschuiving
-- fabricage van het tandwiel met profielverschuiving a
p tekort aan ingrijpweg voor profielverschuiving
q teveel (reserve) aan ingrijpweg
~~ profielverschuiving
""i toplijn van het
snijgereedschap
na verschuiving
topcirkel na
profielverschuiving
oorspronkelijke
topcirkel
\~-steekcirkel
\ bij fabricage
Afb. 2.32. Het ontstaan van ondersnijding tijdens de fabricage van een tandwiel en het
opheffen hiervan door profielverschuiving
afstand van het hart van het wiel tot het snijgereedschap groter wordt, is de profielverschuiving
positief; bij verkleinen van de afstand is de verschuiving negatief. In afbeelding
2.32 zijn het verschoven snijgereedschap en de gecorrigeerde tandvorm met
een getrokken lijn weergegeven. De afstand waarover de profielverschuiving plaatsvindt,
is met v aangegeven en wordt uitgedrukt in de modulus:
v = X'1Il [mm] (2.28)
Hierin wordt x de profielverschuivingsfactor genoemd: x = vlm. Doordat een profielverschuiving
met afstand v heeft plaatsgevonden, is er aan ingrijpweg een afstand q
over: de ondersnijding is ruimschoots opgeheven.
Ook als er profielverschuiving wordt toegepast is de geproduceerde evolvente dezelfde,
terwijl de basiscirkel dezelfde diameter blijft behouden. Tijdens de fabricage
wordt het snijgereedschap langs dezelfde steekcirkel afgewikkeld. De steeklijn van
het snijgereedschap ligt op een afstand v van de fabricagesteekcirkel van het tandwiel,
terwijl er ook een 'steeklijn' bij de fabricage is die raakt aan de fabricagesteekcirkel.
De drukhoek op de steekcirkel blijft gelijk, evenals de steek. Het zal inmiddels uit dt;
verschillende afbeeldingen duidelijk zijn dat de drukhoek wordt bepaald door de
hoek van de tanden op het snijgereedschap.
Door positieve profielverschuiving worden de diameters van de topcirkels en voetcirkels
groter, de tanden worden dikker (sterker) en de kuilwijdte neemt af:
cla=cl+2m(l+x)
llr = cl - 211I(1,25 - x)
[mm]
[mm]
\
(2.29)
(2.30)
De tandftank wordt gevormd door een deel van de evolvente dat verder bij de basiscirkel
vandaan ligt, waardoor de kromming minder sterk is. Dit geeft een lagere vlak-
123