GRONDBEGINSELEN VANDE TRANSMISSIELEER - ECMD

da = d + 2ila = d + 2/11 [rnrn] (2.23)
De voetcirkel is de cirkel over de voeten van de tanden met diameter:
d v = d - 2il v = d - 2,5/11 [rnrn] (2.24)
De tandhoogte ontstaat door de voetcirkeldiameter van de topcirkeldiameter af te
trekken en van het resultaat de helft te nemen: !(d + 2m - d + 2,5m) = 2,25m.
Om te voorkomen dat bij sommige tandwielstelsels de tanden te hoog worden (met
kans op ondersnijding, zie verderop) wordt de kophoogte ook wel op a,Sm en de
voethoogte op m genomen. De tandhoogte is dan 1,Sm.
De breedte van een tandwiel wordt met baangegeven; dit is de afstand tussen de
begrenzing van de tanden aan de voor- en achterzijde door de zijvlakken.
Het tandcontact op de tandflanken vindt bij cilindrische tandwielen plaats via rechte
lijnen. Op de tandflanken worden een werkzaam en een niet-werkzaam deel onderscheiden.
De flank gaat via de voetafronding over in het bodemvlak van de tandkuil.
Kerfwerking, inscheuren en afbreken van tanden worden hierdoor voorkomen.
De basiscirkeI heeft ten opzichte van de steekcirkel een vaste plaats. Van de basiscirkel
wordt de evolvente afgerold. Uit afbeelding 2.26 volgt dat de basiscirkeldiameter
is:
db = d.cosCJ. [rnm] (2.25)
De kromming van de tandflank op een bepaalde plaats wordt bepaald door de afstand
tot de basiscirkel en aangegeven met de kromtestraal (afb. 2.26). De kromtestraal is
de lengte van het afgerolde deel van de basiscirkel. Op de plaats van de steekcirkel is
de kromtestraal gelijk aan !d'sina.
Hoe groter de steekcirkeldiameter , des te vlakker wordt de evolvente. Kiest men deze )
diameter oneindig groot (zoals het geval is bij een tandheugel) , dan gaat de evolvente
over in een rechte lijn. Dat is de achtergrond van de relatief goedkope fabricagewijze
van de evolventeflank: zij kan immers door een snijheugel met rechte tandflanken
worden vervaardigd door het tandwiel langs deze heugel te rollen. Deze fabricagemethode
wordt de afwikkelmethode genoemd.
Afb. 2.26. De evolvente-tandvorm
evolvenle
117