tuters en kwakers - Imkervereniging Deventer

tuters en kwakers
nieuwsbrief imkerverening deventer Juli/Augustus 2009
Colofon
deze nieuwsbrief is een uitgave
van: Imkervereniging Deventer
(www.imkersdeventer.nl)
Redactie: Sia Prins
Kerkplein 5
7431EE Diepenveen
0570 591271
Je kunt je kopij mailen naar
siaprins@hetnet.nl
Sluitingsdatum: 15 augustus
Aanmelden of Afmelden
Als je deze nieuwsbrief wilt
ontvangen,of niet meer, stuur
dan een email met je naam,
adres en het woord aanmelden
of afmelden naar:
siaprins@hetnet.nl
Bestuur:
Voorzitter: Sigis Sparenberg
telefoon: 0570 591215
sp_sparenberg@hotmail.com
Secretaris: Hilbrand Meijer,
telefoon: 06 51340873/ 0570
658390
meijer-hil.ann.sam@home.nl
Bestuurslid: Remco Bijkerk
telefoon: 0570 677465
rrbijkerk@home.nl
Bestuurslid +beheer website:
Hans Geleedst
telefoon: 0570 510088
h.geleedst@concepts.nl
Bestuurslid: Rob Beumer
telefoon: 0570 561553
robbeumer@hetnet.nl
Beheer imkerwinkel:
Hilbrand Meijer
Openingstijden: voorlopig op
afspraak 06-51340873
Depot ‘Over de IJssel’
Adres: Groningerstraat 5,
Deventer.
Telefoon: 06-51340873
Nieuwsbrief
De eerste nieuwsbrief van onze Deventer imkervereniging is goed ontvangen.
Veel mensen hebben de moeite genomen om even persoonlijk te reageren.
De problemen die sommige leden hadden met het openen van het PDF
bestand konden gelukkig opgelost worden. Het is een flinke nieuwsbrief
geworden (maar dat krijg je ook met een actieve vereniging). Allemaal een
fijne zomertijd toegewenst.
Honderdjarig bestaan
De imkervereniging Deventer bestaat ongeveer honderd jaar. Herman Naeff
heeft het oude archief van de vereniging mee naar huis genomen en is
begonnen om dat te inventariseren. Om de geschiedenis van onze vereniging
nog completer te maken zijn we op zoek naar oude foto’s en verhalen over
het imkeren in Deventer en omstreken. Wie kan ons daarbij helpen en kent
bijvoorbeeld mensen die over vroeger kunnen vertellen of beschikken over
foto’s en ander materiaal uit vroeger tijden?
Nieuws uit het bestuur (door Sigis)
De nieuwsbrief voor de 2 e keer op de mat, dat geeft vertrouwen! Het is altijd
de kunst om een initiatief ook na het startschot in de lucht te houden. De
reacties die er bij Sia binnen gekomen zijn waren heel positief en dat
motiveert natuurlijk de samensteller en redacteur om er tegen aan te gaan.
Dank aan iedereen die een bijdrage geleverd heeft aan de nieuwsbrief of even
een blijk van waardering stuurde.
Het bestuur:
Ogenschijnlijk lijkt er niet zoveel te gebeuren als je wat verder van het
bestuurlijk overleg zit, soms is er even een glimp te zien van wat er gebeurt
als een mailtje van een bestuurslid op eens breed de vereniging in gaat. Dat is
natuurlijk ook een manier om elkaar op de hoogte te houden maar het roept
soms meer vragen op dan dat het helderheid geeft. Dan toch maar even kort
en bondig wat ons als vereniging op dit moment bezig houdt.
De stal op de Ulebelt is verplaatst en bijna weer geschikt om er kasten in te
zetten maar er moet toch nog wel iets gebeuren. Onder leiding van Remco
hebben een aantal imkers de schouders er onder gezet, de zaak verplaatst,
weer aan elkaar gespijkerd, dakpannen er op en het lijkt weer op onze oude

stal. Er is wel iets aan veranderd, kijk maar eens ter plekke en zoek de verschillen.
Deze verplaatsing is het begin, er moet nu nog iets komen waar we wat met de scholen kunnen doen,
belangstellenden iets kunnen laten zien en zelf dingen kunnen ondernemen. We hebben een ontwerp dat
in de jaarvergadering gepresenteerd is, en waarvan we dachten dat we het geld er voor zouden kunnen
ophalen, maar daar is iets tussen gekomen. We moeten als bestuur besluiten of we op zoek gaan naar een
grote geldschieter of genoegen nemen met iets wat meer bescheiden is. In de tussentijd moeten we een
noodvoorziening maken om de scholen te kunnen ontvangen in het volgend schooljaar als we dan nog niets
definitiefs hebben gerealiseerd.
Wat we merken is dat bijenhouden ineens meer belangstelling heeft dan we gewend waren. Met de 14
enthousiaste cursisten (die niet van stoppen weten) hebben we meer deelnemers dan vorig jaar. Voor het
volgend jaar hebben we zelfs alweer de eerste 10 aanmeldingen binnen en dat is leuk.
Ook zijn er instanties die samen met ons iets willen doen. Staatsbosbeheer gunt ons ruimte in hun nieuwe
bezoekerscentrum, wie had dat ooit kunnen denken. De drie samenwerkende gemeenten op het gebied
van landschapsherinrichting Deventer, Olst-Wijhe en Raalte spreken met ons over hun plannen en het
inrichten van gebieden met insectenplanten. Belangrijk is echter dat we bij dit Sallandse gebeuren ook de
andere imkerverenigingen betrekken, en daar is het eerste contact al over geweest met de imkers uit
Raalte. Er is een mogelijkheid om als gezamenlijke imkerverenigingen in Salland meer aan de weg te
timmeren, nieuwe mensen te ontmoeten en bijenstallen te realiseren. Maar hebben we de mensen die
willen meetrekken om dit project te realiseren?
De jaarvergadering gaf groen licht aan het bestuur om de ideeën die we presenteerden uit te werken en te
realiseren. Een heel interessant traject waar we in terecht zijn gekomen, goed voor de bijen, goed voor de
vitaliteit van onze vereniging, en voor de andere Sallandse verenigingen. Willen we er iets van terecht
brengen dan moeten we keuzes maken: wat doen we nu, en wat straks, en we moeten zoeken naar
menskracht om hier aan mee te helpen.
De vereniging moet ook gewoon door draaien met thema-avonden, uitstapjes, cursussen, korfvlechten en
manifestaties. Dat moet gewoon door gaan. Hans en Sia zijn druk om de site te verbeteren en diverse
praktijkbegeleiders helpen om de cursus “beginnend imkeren” te laten slagen. De korfvlechters hebben iets
leuks in het hoofd voor 1 augustus en zo gebeurt er van alles. Als je mee wilt doen aan wat dan ook, dan
kan dat. Het kost wat tijd maar het is interessant en de vereniging en de imkers zullen je er eeuwig
dankbaar voor zijn.
Sigis

Uitstapje naar de Duursche Waarden (door Sia)
Het weer beloofde niet veel goeds die zondagochtend. Met bakken kwam het uit de lucht. Wie zei ook al
weer “slecht weer bestaat niet, slechte kleding wel”? Met paraplu en regenjas begon een groepje van 8
diehards de rondleiding. Het duurde maar even toen werd het, tegen de verwachting in, droog en kon de
paraplu dienst doen als wandelstok.
Jaap de Bont, collega en vriend van Hans Geleedst vertelde ons over het ontstaan van de Duursche
waarden. Een pilot voor een nieuw waterbeheersingprogramma dat rekening houdt met de verwachting
dat Nederland in de toekomst veel water te verwerken krijgt. Dat de natuur daar wel bij vaart is mooi
meegenomen. Voordeel van het wandelen met een gids is dat je van de gebaande paden af mag. Prachtig
om te zien hoe de natuur hier, tot op zekere hoogte zijn eigen gang kan gaan. Wilgen, meidoorns, gele lis
en ooievaars, ganzen en Schotse Hooglanders, een groepje distelvinken en het getuf van boten over de
IJssel. Wie nog niet eens in de Duursche Waarden is geweest moet dat zeker eens doen! Zeer de moeite
waard, zeker met gids.
Zomerbehandeling van het volk tegen varroa (door Willem van den Berg)
Wat de oorzaak ook mag zijn van de wintersterfte van bijenvolken, Varroabesmetting speelt zeker een
belangrijke rol, ook al is het wellicht niet de enige oorzaak.

Op 14 mei hield de Imkervereniging Deventer een thema avond over Varroabestrijding rond de
zwermbehandelingsperiode:
Varroa verzwakt het bijenvolk, ook al is de besmetting nog niet meteen dodelijk voor het volk.
Na de winterbehandeling, voor elke imker die door wil gaan met imkeren een vanzelfsprekendheid, heeft
het bijenvolk een lage Varroabesmetting. Alle Varroamijten doden met zo’n behandeling is een illusie. De
paar resterende mijten vermeerderen zich snel tijdens de broedexplosie in het voorjaar, en nog meer
wanneer darrenbroed wordt aangezet. Eind mei, begin juni, gaat de Varroamijt over op geslachtelijke
voortplanting, met als gevolg dat de mijten die daarna ontstaan meer schade aan het bijenvolk toebrengen.
Dat wil je voorkomen, zeker wanneer je in gedachten houdt dat twee maanden later het bijenvolk
winterbijen gaat aanzetten, die de toekomst van het bijenvolk in het volgende voorjaar bepalen.
Er is een effectieve behandeling tegen Varroamijten mogelijk, die bovendien eenvoudig en goedkoop is:
sproeien met 3 % oxaalzuur, opgelost in water, met een bloemenspuit. Dit werkt echter alleen op de mijten
die op de bijen zitten, en niet op de (aankomende) mijten in het gesloten broed.
Bij de zwermbehandeling is er een periode zonder gesloten broed: het bijenvolk wordt gesplitst: de oude
koningin gaat zonder broed in een apart(e) kast(je), het resterende broed is na 3 weken uitgelopen,
hopelijk met een jonge koningin. Die jonge koningin moet nog bevrucht worden en aan de leg komen. Dat
is normaal gesproken vier weken na het verwijderen van de oude koningin het geval. Er zal dan nog geen
gesloten broed zijn, alleen eitjes en larven.
De oude koningin, op broedloze ramen met de nodige bijen, heeft ca een week nodig om opnieuw een
eenheid te bereiken, met eitjes en larven in het volk.
Deze gegevens leiden tot een goede aanpak voor de zomerbehandeling: a. de oude koningin met bijen
wordt een week na de zwermbehandeling behandeld; b. het volk met de jonge koningin wordt 4 weken na
de zwermbehandeling behandeld. De tijdstippen luisteren vrij nauw !
Wat houdt de behandeling in ?
Een eventuele honingkamer wordt verwijderd en kan een dag later teruggeplaatst worden. Voorkeur heeft
honingslingeren voor de behandeling.
Alle ramen worden een voor een uit de kast genomen, en aan beide kanten licht besproeid met 3 %
oxaalzuuroplossing in water. Het is handig dit met 2 personen te doen. De bijen moeten een lichte nevel
dragen, niet meer. Twee of drie keer knijpen in de sproeiflacon is genoeg voor een kant van een raam. Voor
20 ramen zal ongeveer 50-60 ml oplossing nodig zijn, voor 6 ramen dus aanzienlijk minder.
Na besproeiing de ramen terughangen op de oude plaats, en na behandeling het bijenvolk een paar dagen
rust gunnen. Dat is alles !
Een veilige (pas op voor het inademen van de nevel!!) en effectieve methode om goed voorbereid te zijn op
de rest van de zomer, en goede winterbijen te telen. Doen dus !
Feestelijke Roggemaaiersdag bij Tonnie Schutte
Binnen onze vereniging is een actieve korfvlechtersgroep. Vorig jaar heeft deze groep bij de
Roggemaaiersdag van Staatsbosbeheer geholpen bij het maaien van de rogge. Een deel daarvan is gebruikt
voor het maken van korven. Omdat de kwaliteit van de rogge niet helemaal voldeed heeft Tonnie Schutte
dit jaar zelf een flinke strook rogge gezaaid. De rogge staat er prachtig bij.
Deze rogge willen we 1 augustus vanaf twee uur feestelijk gaan maaien en iedereen is welkom!
Er is kruudmoes en er kunnen pannenkoeken gegeten worden.
Er wordt met de hand gemaaid en gebonden.
Een officiële uitnodiging volgt nog via de mail.

Stand van zaken Primorsky-proef Deventer (door Frank Leenen)
Ondanks de goede voornemens is het er nog niet echt van gekomen om meer regelmatig verslag te doen
van het verloop van de hybride proef waaraan Deventer meedoet. Daarom maar goed dat de redactie van
de nieuwsbrief mij fijntjes herinnerde aan mijn eerdere uitspraken…..
In het kort: de stichting “de Duurzame bij” zorgt ervoor dat van een aantal veelbelovende lijnen uit
Duitsland en Nederland, koninginnen worden geteeld. Veelbelovend wil zeggen: varroa resistent,
productief, zachtaardig en weinig zwermlustig. Deze koninginnen worden op het bevruchtingsstation
Neeltje Jans gepaard met zuivere Primorsky darren. Het Primorsky-bloed moet ervoor zorgen dat er een
bijzondere eigenschap in de toekomstige (duurzame) bij wordt ingebakken: poetsgedrag. De Primorsky’s
blijken namelijk al langer met de varroamijt te kunnen samenleven dankzij het poetsen van de werksters.
Zij poetsen/ bijten actief de mijten weg die op hun collega’s lopen en openen zelfs broedcellen waarin
mijten aanwezig zijn. Op die manier houden zij de varroa populatie in hun eigen volk onder de duim.
De hybride volken die in Nederland ontstaan na bevruchting op Neeltje Jans, worden uitgezet op
verschillende proefstanden. Op de proefstanden moeten de hybride volken in de praktijk bewijzen dat zij
inderdaad zonder ingrijpen van de imker een zekere Varroabesmetting kunnen overleven en daarbij de
andere gewenste eigenschappen behouden.
Ook Deventer doet sinds 2007 mee als proefstandlocatie.
Na een dramatische wintersterfte in 2007/2008, zijn we in 2008 opnieuw begonnen met het opzetten van
een proefstand bij de pastorie in Diepenveen.
Daar staan nu nog vijf volken die meedoen…. Vijf en geen tien, zoals wel de bedoeling is. Op elke
proefstand horen namelijk tien volken te staan maar het blijkt in de praktijk dat de moertjes die van Neeltje
Jans komen, niet allemaal even goed bevrucht zijn. Ook komt het voor dat bij het invoeren van een nieuwe
koningin in een bestaand volk nogal wat mis kan gaan. En zelfs als invoeren goed verloopt, kunnen de bijen
zomaar besluiten dat die vreemde majesteit wel even eitjes mag leggen, maar dat er daarna snel “stil”
gewisseld moet worden.
De proefstanden zijn daarom nog steeds niet allemaal op sterkte.
Dat hopen we in 2008 wel te bereiken omdat dan opnieuw in een aantal series de door Primorsky
bevruchtte moeren van Neeltje Jans zullen komen.
Totdat we ook inderdaad tien proefvolken op de proefstand in Diepenveen hebben staan, is het trouwens
druk genoeg met de metingen aan de eerste vijf volken. Elke zaterdag verrichten we een aantal metingen
en handelingen volgens een schema en met het testprotocol in de hand. Zo tellen we bijvoorbeeld de
gevallen mijten op de varroalade, openen 25 darrencellen om mijten te tellen of nemen een monster van
100 werksters om de mijten daarvan af te wassen en te tellen….. Daarnaast is er dan nog de controle op
doppen en het tellen van de dm2 voer, stuifmeel en werksterbroed om de ontwikkeling van elk volk te
kunnen inschatten.
Al met al een hele toer om het werkschema en het testprotocol vol te houden. Er gaan gelukkig al stemmen
op om het testen te vereenvoudigen.
Ik laat jullie weten hoe het verder gaat.

Koninginnentelers en hun overlarf experiment (door Rob Beumer)
We waren met een leuk groepje onder leiding van Tieme Wanders van de Carnicavereniging die zijn Carnica
Celle F0 materiaal beschikbaar stelde. De resultaten waren echter niet zo goed. De enige die aangeblazen
doppen had was ondergetekende. Ik heb nu dan ook 3 koninginnen in pleegvolkjes geplaatst. Nu dus nog
wachten tot de koninginnetjes aan de leg zijn. Voor de liefhebbers kunnen we binnenkort eventueel. nog
een keer opnieuw overlarven.
Op vakantie:
Vakantietijd is fototijd. Wie maakt de mooiste bijen-gerelateerde vakantiefoto en verwerft daarmee
eeuwige roem en een eervolle plaatsing van de foto op de website. Foto’s mailen voor 15 september naar
henkspit@hetnet.nl
Agenda
juli/aug
zaterdag 25 juli:
roggemaaiersdag bij
Staatsbosbeheer.
zondag 26 juli:
bijeenkomst heideimkers
zaterdag 1 augustus 14.00
roggemaaiersdag bij Tonnie
Schutte

Sara gezien
Henny Kerkmeijer, een bezige bij binnen onze vereniging, werd 25
april vijftig.
Ze wou er zelf niet zoveel van weten maar ontkwam er niet aan dat
er een mooie Sarah bij haar in de tuin werd gezet. Iedereen die nog
niet wist dat Hennie bijen in de achtertuin heeft (en al op leeftijd
begint te raken ;-) weet het nu.
Uitgeleend
We missen al langere tijd de wassmelter van de vereniging. Wie weet
waar hij is?
Met de bij naar de hei
Er is straks weer de mogelijkheid om gezamenlijk bijen op de heide te
plaatsen. 26 juli is er een bijeenkomst bij Joost. Het tijdstip wordt nog
bekend gemaakt.
Een potje honing als beloning (of hoe niets, iets wordt)
Benieuwd hoe het met de bijenakker gaat? Zie hier het resultaat in de maand juni. Misschien nog iemand
die het aandurft om er een kastje te plaatsen? Neem dan nog deze week contact op met Sia of Henk Spit.

De bijen van:
Vanaf nu is er iedere nieuwsbrief een “de bijen van.” Een rubriek waarin we kennis kunnen maken met de
imkers van onze vereniging. Iedere keer een “startende”imker en een “ervaren” imker. Herman Naeff
verzorgt de foto’s voor deze rubriek. De bedoeling is dat straks op de vernieuwde website een
uitgebreidere versie (met meer foto’s en tekst) te zien zal zijn. Zo ontstaat in de loop van de tijd een
“smoelenboek”van onze vereniging. We zijn dit keer dicht bij huis begonnen
De bijen van: Remco Bijkerk, Henk Spit en Sia Prins
Op een prachtig plekje in Diepenveen, rond het Kerkplein waar vroeger een oud vrouwenklooster stond,
imkeren Remco en Henk en Sia. In het vroege voorjaar bloeien hier massaal de holwortel en sneeuwklokjes.
Naast fruitbomen, dikke beuken en lindebomen staan er een tiental oude acacia’s. Een prima plek om bijen
te houden dus. Met een beetje fantasie kan je bedenken dat er door de nonnen ook al wel geïmkerd zal
zijn. Kerken en bijen hebben altijd een nauwe relatie gehad omdat de kerk de bijenwas nodig had voor
kaarsen.
Remco heeft zijn bijen in de boomgaard bij mevrouw Akkersdijk staan, Henk en Sia in de tuin van de
pastorie. Frank Leenen heeft daar ook zijn kasten met Primorsky-bijen. Heel plezierig voor beginnende
imkers om een coach te hebben die bij je thuis komt (-: