Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
kronijck vanaf 1555 tot 2005 over een Zaanse familie<br />
met een leven<strong>de</strong> Alkmaarse “tak”.<br />
door Cees <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>,<br />
Bergen Nh<br />
Anno 2005.
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
kronijck vanaf 1555 tot 2005 over een Zaanse familie<br />
met een leven<strong>de</strong> Alkmaarse “tak”.
Voor mijn kin<strong>de</strong>ren en kleinkin<strong>de</strong>ren in <strong>de</strong> hoop en verwachting dat zij <strong>de</strong> ”handschoen” ver<strong>de</strong>r opnemen voor<br />
toekomstig on<strong>de</strong>rzoek en ontwikkelingen.<br />
Colofon:<br />
ISBN 90-80 66 - -<br />
Vormgeving Jan Siem Schoorl<br />
Omslag Jan Siem Schoorl en Cees <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
Druk Febodruk- Ensche<strong>de</strong>.<br />
Uitgave Graf. Atelier Barsingerhorn bv.<br />
Informatie cees@cees<strong>de</strong>boer.com<br />
06-262<br />
© 2005 Cees <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, Bergen<br />
Niets uit <strong>de</strong>ze uitgave mag wor<strong>de</strong>n vermenigvuldigd door mid<strong>de</strong>l van copie, druk of<br />
digitaal zon<strong>de</strong>r toestemming van rechthebben<strong>de</strong>n<br />
CIP-gegevens <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, Cees<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>,<br />
kronijck vanaf 555 tot 2005 over een Zaanse familie met een leven<strong>de</strong> Alkmaarse “tak”.
inhoud<br />
Aktes van onze rechtstreekse afstammelingen familie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, op datum 8<br />
Toelichting op <strong>de</strong> akte van 9 juni 697 0<br />
Toelichting<br />
Toelichting 2<br />
Voorwoord:<br />
Generatie: rechtstreekse tak familie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> stamboomoverzicht:<br />
Familie situatie anno 20 mei 2005. 9<br />
Achtergron<strong>de</strong>n van dit familie on<strong>de</strong>rzoek. 22<br />
D.T.B. ofwel doop-, trouwen- en begraven boeken. 26<br />
Een stukje historie over <strong>de</strong> Zaanstreek. 27<br />
Bestuurlijke zaken in en rondom <strong>de</strong> Zaanstreek vanaf <strong>de</strong> 0e eeuw. 29<br />
Gemeente wapens en gemeente vlaggen van <strong>de</strong> dorpen in <strong>de</strong> Zaanstreek alsme<strong>de</strong> ons familie embleem 2<br />
toelichting op het ontworpen familie embleem.<br />
Bebouwingen in <strong>de</strong> Zaanstreek. 6<br />
<strong>de</strong> “Westzij<strong>de</strong>rol”. 9<br />
Bebouwing op an<strong>de</strong>re molenpa<strong>de</strong>n. 0<br />
Toelichting op <strong>de</strong> pa<strong>de</strong>n/straten/houtzaagmolens etc. van Oost- en Westzaandam en <strong>de</strong> wateringen<br />
in <strong>de</strong> gemeente van <strong>de</strong> vorige bladzij<strong>de</strong>.<br />
Haerdste<strong>de</strong>nregister van 6 . 6<br />
Mutaties van eigenaren opgesteld door <strong>de</strong> werkgroep van wim wester van <strong>de</strong> historische vereniging<br />
Zaanstad. 9<br />
Economie in het verle<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Zaanstreek. 50<br />
Financiering van <strong>de</strong> regionale overheid: belasting betaling door <strong>de</strong> burgers, ook toen al…..<br />
”leuker kunnen wij het niet maken” 5<br />
Enkele familie aangelegenhe<strong>de</strong>n: 55<br />
Onze achternaam. 57<br />
Hoe oud wer<strong>de</strong>n onze voorou<strong>de</strong>rs. 58<br />
Kin<strong>de</strong>rsterfte / geloofsovertuiging van <strong>de</strong> familie / schoolopleiding 59<br />
Beroepen 60<br />
Hoe werd het boeren vee bedrijf in<strong>de</strong>rtijd uitgevoerd? 6<br />
Uiteenzetting over types en <strong>de</strong> werking van <strong>de</strong> paltrokhoutzaagmolens. / houtzaagmolens 6<br />
Molens in gebruik bij an<strong>de</strong>re bedrijfstakken. 6<br />
Anno 200 : opgraving in alkmaar van <strong>de</strong> eerste proefopstelling van een houtzaagmolen. 65<br />
Dwars-doorsne<strong>de</strong> van een paltrokmolen-wagenschotzager 67<br />
Korte stamboom familie Vooght-Lap-Jager 68<br />
Aangetrouw<strong>de</strong> familie van Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> ( e generatie), met hun drie verschillen<strong>de</strong><br />
achternamen, t.w.: Voog(h)t,Lap en Ja(e)ger ! 69<br />
Overzicht van een aantal gevon<strong>de</strong>n aktes familie Voogt/Jager/Out/ Haes; (op nummervolgor<strong>de</strong>) 7<br />
Verkorte stamboom van <strong>de</strong> familie Out: 7<br />
e Generatie: <strong>de</strong> volledige stamboom en bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n over onze familie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> 75<br />
2e Generatie met <strong>de</strong> naam Claes Jansz. 75<br />
e Generatie Jan Claesz. 77<br />
e Generatie Sijmon Jansz. 79<br />
5
Cornelis Jansz. 82<br />
Willem Jansz. 85<br />
Jan Willemsz. 87<br />
Lijsbet Jansd. 92<br />
Claes Jansz. 9<br />
5e Generatie Pieter Sijmonsz. 96<br />
De kin<strong>de</strong>ren van pieter symonsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> 00<br />
Aagje( aaltje) Haver, <strong>de</strong> e vrouw van Pieter Symonsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, als “redster” van onze stamboom !!!! 02<br />
6e Generatie Adriaan Pietersz. 0<br />
7e Generatie Pieter Adriaansz. 05<br />
Cor Bruijn 06<br />
Overzicht van <strong>de</strong>”zijtak” van Gerrit Adriaansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. en nazaten, t.w. : zoon van Adriaan Pietersz<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, geboren 25-06- 758. (6e, 7e en 8e generatie) 09<br />
8e Generatie Casper, nu Alkmaarse tak 2<br />
9e Generatie El<strong>de</strong>rt, nu Alkmaarse tak<br />
0e Generatie Casper Lo<strong>de</strong>wijk Cornelis, nu Alkmaarse tak<br />
Levensbeschrijving van mijn grootva<strong>de</strong>r Casper Lo<strong>de</strong>wijk Cornelis <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. 5<br />
e Generatie el<strong>de</strong>rt, nu Alkmaarse tak 8<br />
Levensbeschrijving van : mijn va<strong>de</strong>r El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> 8<br />
2e Generatie cornelis, nu Alkmaarse tak 22<br />
Levensbeschrijving Cornelis <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. 22<br />
Verhaal van mijn dochter Ellen <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>:<br />
e Generatie Eric, nu <strong>de</strong> “Alkmaarse tak”<br />
Verhaal van mijn oudste zoon Eric <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>: 2<br />
e Generatie Mees cheveux, nu <strong>de</strong> “Alkmaarse tak” 5<br />
2e Generatie Willem Fre<strong>de</strong>rik (mijn broer), (29-0 - 9 ), nu <strong>de</strong> Alkmaarse tak. 7<br />
e Generatie Rene Willem, nu <strong>de</strong> Alkmaarse tak via mijn broer. 8<br />
e Generatie Paul, nu <strong>de</strong> Alkmaarse tak via mijn broer. 9<br />
Antonia Margaretha <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, ( <strong>de</strong> zuster van C. L. C. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, mijn grootva<strong>de</strong>r)<br />
wordt <strong>de</strong> “zijtak” van : van Rijs/van Bronkhorst/Mein<strong>de</strong>rt Ruiter .cs. 50<br />
Toevoeging aan <strong>de</strong> familie van Bronkhorst. 5<br />
Dina van Rijs, dochter van Antonia Margaretha <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Mein<strong>de</strong>rt van Rijs 5<br />
9e Generatie Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, ( geboren 26-0 - 8 6) stichter van <strong>de</strong> Amsterdamse zijtak 57<br />
0e Generatie Amsterdamse zijtak: Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, het eerste kind uit het eerste huwelijk van<br />
Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Anna Bui. 58<br />
e Generatie: Anna Maria Geertruida <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> dochter van Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Maria Schoen 62<br />
e Generatie: Geertruida Elisabeth Margaretha <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> dochter van Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Maria Schoen<br />
Matthea Nicola Maria Dekker (Thea) en Casper Mattheus Maria Dekker (Cas) 6<br />
0e Generatie Amsterdamse zijtak: Cornelis Petrus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, e zoon van Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en het<br />
eerste kind van zijn twee<strong>de</strong> vrouw Antje Kaandorp. 69<br />
e Generatie Amsterdamse zijtak: Petrus Cornelis Antonius <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, oudste zoon van<br />
Cornelis Petrus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Suzanne Eschweiler 70<br />
2e Generatie Amsterdamse zijtak: Susanna Johanna Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, dochter van Petrus Cornelis<br />
Antonius <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Dien <strong>de</strong> Zwart 7<br />
e Generatie Amsterdamse zijtak: Cornelis Petrus Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, twee<strong>de</strong> zoon van Cornelis<br />
Petrus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Suzanne Eschweiler 7<br />
6
2e Generatie Amsterdamse zijtak: Gerardina <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> enig kind van Cornelis Petrus Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
en Wiesje Tiggers 78<br />
e Generatie Amsterdamse zijtak: Hermanus Hendricus Joseph <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, twee<strong>de</strong> zoon van<br />
Cornelis Petrus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Suzanne Eschweiler 80<br />
2e Generatie Amsterdamse zijtak: Paulus Cornelis Leonardus Maria, zoon van Herman sr. en<br />
Roos Maas 8<br />
2e Generatie Amsterdamse zijtak: Hermanus Johannes Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, zoon van Herman sr. en<br />
Roos Maas 8<br />
Koen <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> 85<br />
2e Generatie Amsterdamse zijtak: Ronaldus Cornelus Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, zoon van Herman sr. en<br />
Roos Maas 86<br />
2e Generatie Amsterdamse zijtak: Dorothea Susanna Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (Thea), dochter van<br />
Herman sr. en Roos Maas 86<br />
Renée <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> 88<br />
David <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> 88<br />
e Generatie Amsterdamse zijtak: Pauline Suzanna Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, dochter van Cornelis Petrus en<br />
Suzanna Eschweiler. 89<br />
e Generatie Amsterdamse zijtak: El<strong>de</strong>rt Hendricus Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, zoon van Cornelis Petrus en<br />
Suzanna Eschweiler. 90<br />
0e Generatie Amsterdamse zijtak: El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> zoon van Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Antje Kaandorp 92<br />
e Generatie Amsterdamse zijtak: Anna Catharina Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> dochter van El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en<br />
Apallonia Kint 9<br />
2e Generatie Amsterdamse zijtak: Nicolaas Albertus Antonius Meekel zoon van Anna Catharina<br />
Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Joannes Nicolaas Alphonsus Maria Meekel 95<br />
e Generatie Amsterdamse zijtak: Sylvia Meekel dochter van Nicolaas Albertus Antonius Meekel en<br />
Henny Appelboom 96<br />
2e Generatie Amsterdamse zijtak: Joannes Nicolaas Meekel zoon van Anna Catharina Maria<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Joannes Nicolaas Alphonsus Maria Meekel 97<br />
2e Generatie Amsterdamse zijtak: Petrus Franciscus Antonius Meekel zoon van Anna Catharina<br />
Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Joannes Nicolaas Alphonsus Maria Meekel 98<br />
Bijzon<strong>de</strong>re getuige bij <strong>de</strong> geboorte van Casper Lo<strong>de</strong>wijk Cornelis <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, geboren op 05-05- 875<br />
en getuige bij 2e huwelijk van zijn moe<strong>de</strong>r, Dina Maria Veel met Geerhard Tromp. 99<br />
Op zoek naar <strong>de</strong> schil<strong>de</strong>r en naar on<strong>de</strong>rstaand origineel schil<strong>de</strong>rij 20<br />
De voornaam ”El<strong>de</strong>rt”, waar komt die vandaan…?? 20<br />
Onze creatievelingen binnen <strong>de</strong> familie. van wie hebben onze creatievelingen <strong>de</strong>ze gaven/<br />
genen gekregen? 20<br />
Slotwoord. 208<br />
Overzicht van “aangetrouw<strong>de</strong>n” , ofwel <strong>de</strong> “kouwe kanters”. 209<br />
7
AKTES VAN ONZE RECHTSTREEKSE AFSTAMMELINGEN FAMILIE DE<br />
BOER, OP DATUM<br />
DATUM OMSCHRIJVING INHOUD AKTE: Zie Blz<br />
6 Haerdste<strong>de</strong>n register uit 6 , omgeving Suy<strong>de</strong>rkerckpat met Jan Claeszn. Jan 6 ev<br />
667 Testament moe<strong>de</strong>r van Lijsbet Pauwelis met toe<strong>de</strong>ling voor Sijmon Jansz. 77<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>(v.d. e generatie), haar kleinzoon en onze rechtstreekse afstammeling.<br />
679 Impost te betalen door bewoners van o.a.’t Suy<strong>de</strong>rkerckpad 22-2<br />
n.a.v. ”turfopstand” in Westzaandam. Der<strong>de</strong> op <strong>de</strong> lijst ”kin<strong>de</strong>ren<br />
Trijn Sijmonsd.”(onze e generatie)<br />
69 Huwelijkscontract tussen Corn. Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Jannetje Jacobsd. Jager 2 -8<br />
697 Ver<strong>de</strong>ling bezit on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> 2 overgebleven kin<strong>de</strong>ren van Jan Claesz. <strong>de</strong> 0- 2<br />
<strong>Boer</strong>. Dochter Lijsbet Janszd. Haes- <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> is dan zojuist op<br />
20-05- 697 al overle<strong>de</strong>n, evenals haar broers Claes Jansz. en onze<br />
rechtstreekse afstammeling Sijmon Jansz.<br />
Zoon Willem Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> erft <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij op het Suy<strong>de</strong>rkerckpad,<br />
waar hij m.i. al woont met zijn vrouw en kind.<br />
698 Willem Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> wordt met an<strong>de</strong>ren benoemd om <strong>de</strong> boe<strong>de</strong>l te regelen 8<br />
van zijn overle<strong>de</strong>n broer Cornelis Jansz. Willem Jansz. wordt voogd over zijn<br />
nichtje Trijntje. De weduwe van Cornelis Jansz is timi<strong>de</strong>” (overspannen),<br />
zoals in <strong>de</strong> akte staat van 0 - 0- 698.<br />
705 De vrouw van Sijmon Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, Trijn Willemsd., koopt haar dochter 8<br />
Trijntje Sijmonsd., uit. Dochter Trijntje trouwt ook op <strong>de</strong>ze dag, en wordt<br />
dus tevens meer<strong>de</strong>rjarig.<br />
Over haar zoon Pieter Sijmonsz. (onze 5e generatie) is niets te vin<strong>de</strong>n. Ook<br />
over zijn beroep heb ik niets kunnen achterhalen.<br />
7 6 Getuigenis Willem Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> voor Jan Luitsz. van Duijn voelt het -<br />
“ein<strong>de</strong>” na<strong>de</strong>ren. Akte nr.58 – dd 06-05- 7 6. Willem is hier 55 jaar<br />
en zoon Jan Willemsz is 26 jaar.<br />
7 / Verpondingsboeken uit Westzaandam, waarbij belasting moest wor<strong>de</strong>n<br />
betaald over onroerend goed, o.a. Willem Jansz. en Jan Willemsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> 86-88<br />
7 2 Willem Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> koopt in 7 7 een klein stukje grond achter zijn 0<br />
erf van C. Otter, <strong>de</strong> molenaar van “De Otter”. In 7 2 ontstaan problemen<br />
over het on<strong>de</strong>rhoud van <strong>de</strong> brug tussen het Otterspat en en Suy<strong>de</strong>rkerckpat.<br />
7 0 Verpondingsboek uit Westzaandam van Suy<strong>de</strong>rkerckpat, door Willem jaarlijks 86-88<br />
te betalen belasting. Hij heeft zeer goed geboerd, gezien zijn huizen en land<br />
en moest flink wat geld “ophoesten”, t.w.: ruim f. 6,-- (voor dit bedrag kon<br />
je al een aardig huisje kopen). Het zelf<strong>de</strong> geldt voor zijn zoon Jan Willemsz.<br />
75 Der<strong>de</strong> huwelijk van Pieter Sijmonsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> met Aagje Haver. -<br />
76 Overlij<strong>de</strong>n van Pieter Sijmonsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. -<br />
777 Verkoop land van wijlen Jan Willemsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> door <strong>de</strong> executeur 52<br />
8 2 Huwelijk Pieter Adriaansz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Elisabeth Engel. -<br />
8 Geboorte Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. 05<br />
8 7 Overlij<strong>de</strong>n van Adriaan <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> op 7 jan. -<br />
8 8 Geboorte El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> op 9 maart. -<br />
85 Overlij<strong>de</strong>n Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> op oktober. -<br />
860 Overlij<strong>de</strong>n vrouw van Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, Theunistina Steeman op 2 mei -<br />
8
875 Geboorte Casper Lo<strong>de</strong>wijk Cornelis <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> op 5 mei 875. -<br />
899 Huwelijk C.L.C. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Maartje Hop op 7 juni. -<br />
900 Geboorte El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> op 0 nov. -<br />
9 2 Huwelijk El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> enWilhelmina Fre<strong>de</strong>rika Kost. -<br />
960 Huwelijk Cees <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Petronella Weil. Dit huwelijk werd in 992 -<br />
ontbon<strong>de</strong>n.<br />
98 Overlij<strong>de</strong>n van mijn va<strong>de</strong>r, El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. -<br />
999 Overlij<strong>de</strong>n van mijn moe<strong>de</strong>r, Miep <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>-Kost -<br />
2000 Huwelijk van Eric <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Brigit Pronk. -<br />
2002 Geboorte Mees Cheveux <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, zoon van Eric en Brigit. -<br />
( ...) Geeft <strong>de</strong> bladzij<strong>de</strong> aan, waar <strong>de</strong> akte in dit boekwerkje is te vin<strong>de</strong>n.<br />
VIJF GENERATIES OP VIER ONDERSTAANDE FOTO’S.<br />
Opa en Oma <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> uit De Rijp in <strong>de</strong> kas (warenhuis)<br />
bij Ramkema.<br />
3 generaties bij Eric in Alkmaar<br />
In <strong>de</strong> tuin met voliere in Bergen aan zee in <strong>de</strong><br />
jaren ‘50.<br />
2 kleinkin<strong>de</strong>ren en 2 “aanwaaikleinkin<strong>de</strong>ren<br />
9
TOELICHTING OP DE AKTE VAN 9 JUNI 1697 OP BLZ. 11 en 12<br />
In <strong>de</strong>ze akte wordt <strong>de</strong> boe<strong>de</strong>l van Jan Claesz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en zijn vrouw Trijn Sijmondsd. Borsius ver<strong>de</strong>eld on<strong>de</strong>r<br />
hun kin<strong>de</strong>ren. Bei<strong>de</strong>n zijn al lange tijd daarvoor overle<strong>de</strong>n, zie voor <strong>de</strong> data op bladzij<strong>de</strong> 77<br />
Van hun kin<strong>de</strong>ren zijn inmid<strong>de</strong>ls al overle<strong>de</strong>n:<br />
Sijmon Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (onze rechtstreekse voorva<strong>de</strong>r)<br />
Claes Jansz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en<br />
Lijsbet Jansd. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
In <strong>de</strong> eerste regels van <strong>de</strong>ze akte verklaart notaris Simon Oosterhooren van <strong>de</strong> standplaats, geadmitt tot Zardam<br />
dat voor hem verschenen:<br />
op regel 5 : Cornelis Jansz d’ boer, Willems Jansz. d’ boer,<br />
op regel 6 : Trijn Willemsd, weduwe en boe<strong>de</strong>lregelaar van Sijmon Jans<br />
op regel 7 : Dirck Claesz. (2e man) als voogt over Diewert Arijaansd., weduwe en erfgename<br />
van Claes Jansz. d’ boer,<br />
allen kin<strong>de</strong>ren en erfgenamen van zaliger Jan <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
en Trijn Sijmons tot Westzardam op het Suij<strong>de</strong>rkerckpat,<br />
<strong>de</strong> welke te kennen gaven en verklaar<strong>de</strong>n in alle min en vriendschap <strong>de</strong> boe<strong>de</strong>l en nalatenschap van hare<br />
voorgeschreven ou<strong>de</strong>rs te hebben gestift en geschei<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> ge<strong>de</strong>eld en speciaal dat <strong>de</strong> voorgeschreven Willem<br />
Jansz. is aanbe<strong>de</strong>eld een huis staan<strong>de</strong> en gelegen op het Suij<strong>de</strong>rkerckpat etc.<br />
Aan het eind van <strong>de</strong> akte wordt <strong>de</strong>ze on<strong>de</strong>rtekend door o.a.: Willem Jansz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>,Trijn Willemsd., Dirck<br />
Claesz., Cornelis Jansz boer, personeel van <strong>de</strong> notaris en tenslotte door <strong>de</strong> notaris Simon Oosterhooren<br />
hemzelve. Akte nr. 5799-79 dd 09-06- 697.<br />
0
VOORWOORD:<br />
De <strong>Boer</strong>, kronijck vanaf 1555 tot 2005 over een Zaanse familie met een leven<strong>de</strong> Alkmaarse “tak”<br />
Het beginjaar van <strong>de</strong>ze familie kronijck van 555 was ook het jaar, waarin<br />
Keizer Karel V terugtrad, nadat hij tevergeefs geprobeerd had <strong>de</strong> keizerlijke- en<br />
katholieke macht met har<strong>de</strong> hand te handhaven.<br />
Rond die tijd begint ook mijn verhaal over een gewone, eerzame (?)<br />
boerenfamilie, die in vrijheid tracht te leven en werken in een nieuwe<br />
leefomgeving van <strong>de</strong> Zaanstreek.<br />
Ook kozen zij vermoe<strong>de</strong>lijk voor <strong>de</strong> vernieuwingen van Luther en namen zij<br />
zijn geloofsovertuiging over. Misschien was <strong>de</strong> bouw van <strong>de</strong> “Bullekerk” in<br />
Westzaandam voor hen aanleiding om in <strong>de</strong> onmid<strong>de</strong>llijke omgeving van <strong>de</strong>ze<br />
kerk te gaan wonen op het Suy<strong>de</strong>rkerckpat.<br />
Later volg<strong>de</strong>n er binnen onze familie ongetwijfeld nog vele ingrijpen<strong>de</strong><br />
veran<strong>de</strong>ringen, dat wordt wel dui<strong>de</strong>lijk bij het lezen van dit boekje.<br />
Of alle veran<strong>de</strong>ringen ook verbeteringen waren, laat ik aan <strong>de</strong> lezer( es) over.<br />
Hierachter vin<strong>de</strong>n jullie een overzicht van mijn rechtstreekse tak van <strong>de</strong><br />
familie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. De uitwerking van <strong>de</strong> “zijtakken” uit <strong>de</strong> Zaanse perio<strong>de</strong> en<br />
<strong>de</strong> nakomelingen van Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, die op 26-0 - 8 6 werd geboren, komt<br />
later in het boekwerkje aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong>. Al generaties lang is <strong>de</strong> achternaam<br />
DE BOER in ”beeld”. In bijgaan<strong>de</strong> Aldfaer computerprogramma heb ik circa<br />
00 personen “ingevoerd”, zodat mijn aanvankelijk i<strong>de</strong>e van een kleine familie<br />
moeilijk kan wor<strong>de</strong>n gehandhaafd.<br />
Zoals uit <strong>de</strong> inhoudsopgave blijkt, heb ik naast <strong>de</strong> genealogische facetten van<br />
onze familie ook een aantal zaken aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> gesteld, die betrekking hebben<br />
op hun woon-en leefomstandighe<strong>de</strong>n. Het was grappig vast te stellen, dat ik<br />
zelfs meer<strong>de</strong>re families kon opsporen, die momenteel niet meer <strong>de</strong> achternaam<br />
”<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>” dragen, maar ergens in het verle<strong>de</strong>n een moe<strong>de</strong>r had<strong>de</strong>n, die met<br />
onze achternaam was gesierd. Dit leid<strong>de</strong> tot kennismaking met <strong>de</strong> familie van<br />
Thea <strong>de</strong> Jong-Dekker c.s. uit Hippolytushoef, met Peter Meekel c.s. uit Zwaag<br />
en tenslotte met Mein<strong>de</strong>rt Ruiter uit Egmond Binnen. Ie<strong>de</strong>r van hen heeft ook<br />
De ou<strong>de</strong>, zieke Karel V doet<br />
afstand in 1555<br />
een eigen verhaal geschreven over hun familie vanaf het moment dat zij een an<strong>de</strong>re achternaam kregen.<br />
Na toevoeging van <strong>de</strong>ze “zijtakken” bleek, dat zekere kunstzinnige uitingen niet kunnen wor<strong>de</strong>n ontkend bij<br />
bei<strong>de</strong> takken van <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren van Casper Sr. (geb.26-09- 8 ) en zijn vrouw. Dit heeft dan vast in hun genen<br />
gezeten, <strong>de</strong>nk ik dan! Is vast niet meer na te gaan. Zie een apart hoofdstuk over <strong>de</strong> kunstzinnige uitingen<br />
binnen <strong>de</strong> familie.<br />
Ik realiseer mij, dat dit boekwerkje van +/- 200 bladzij<strong>de</strong>n en ca. 00 foto’s niet in één a<strong>de</strong>m zal wor<strong>de</strong>n<br />
uitgelezen of bekeken, maar misschien spoort het iemand van jullie aan om mijn on<strong>de</strong>rzoek voort te zetten.<br />
Mijn archiefje kan als basis wor<strong>de</strong>n gebruikt, als het dan al niet is weggegooid. Veel succes toegewenst.<br />
Anno 2005.<br />
Cees <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
P.S.:<br />
Als nazaat van <strong>de</strong> familie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> uit Westzaandam bent U ook een beetje een “koekvreter” en of een “galgenzager”.<br />
‘t Is maar dat U dat ook weet.!
Generatie: rechtstreekse tak familie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
STAMBOOMOVERZICHT:<br />
JAN .(Cornelisz.??) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X partner ???<br />
Geboren ± 555. Geboren ca. 560<br />
Overle<strong>de</strong>n niet bekend Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Claes Jansz.<br />
Geboren ± 585<br />
2 CLAES JANZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X partner Anna Jansd., vd Molenbuurt (?)<br />
Geboren ± 585 Geboren ± 600<br />
Kin<strong>de</strong>ren : in ie<strong>de</strong>r geval is bekend Overle<strong>de</strong>n onbekend.<br />
JAN CLAESZ.<br />
Geboren ± 6 0<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend, voor 679<br />
JAN CLAESZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Trijn Sijmonsd. Borsius<br />
Geboren ca. 6 0 Geboren ca. 6 0<br />
Getrouwd ca. 659 Overle<strong>de</strong>n voor 667<br />
Overle<strong>de</strong>n voor 679<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Cornelis Jansz. X Jannetje Jacobsd Jager<br />
Geboren ± eind 660, Geboren ca. 665<br />
Getrouwd 20-02- 69 Overle<strong>de</strong>n 9- 0- 72<br />
Overle<strong>de</strong>n 0-09- 698<br />
Kind: Trijntje Cornzd.<br />
Geboren 697<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend.<br />
2) Willem Jansz. X Trijntje Jacobsd. Engel<br />
Geboren begin 66 Geboren ca. 665<br />
Overle<strong>de</strong>n 9-0 - 7 7 Overle<strong>de</strong>n ca. 728<br />
Kind: Jan Willemsz,<br />
Geboren 690<br />
Overle<strong>de</strong>n 2 -0 - 777<br />
) SIJMON JANSZ X Trijn Willemsd.<br />
Geboren ± eind 66 Geboren ca. 660<br />
Overle<strong>de</strong>n ± 687 Overle<strong>de</strong>n ca. 7 0/<br />
) Lijsbet Jansd. X Claes Claesz. Haes,<br />
Geboren ± 662 Geboren tax. 6 5<br />
Overle<strong>de</strong>n 20-05- 697 Overle<strong>de</strong>n tax. 68<br />
Kind: Claes Claes Jr. ,<br />
Geboren ± 680<br />
Overle<strong>de</strong>n ± 690<br />
5) Claes Jansz. X Dieuwert Arijansd.<br />
Geboren ± 665 Geboren onbekend<br />
Overle<strong>de</strong>n vóór 0-06- 697 Overle<strong>de</strong>n onbekend
SIJMON JANSZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Trijn Willemsd.<br />
Geboren eind ± 66 Geboren ca. 660.<br />
Getrouwd ± 680 Overle<strong>de</strong>n in 687<br />
Overle<strong>de</strong>n na 7<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Trijntje Sijmonsd.<br />
Geboren ± 685, X Peter Cornz., (Oz)<br />
Getrouwd 06-06- 705 Geboren onbekend<br />
Overle<strong>de</strong>n -05- 766 in Oostzaandam Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
2) PIETER SIJMONSZ<br />
Geboren: 686/87<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 - 2- 76<br />
5 PIETER SIJMONSZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X ) Neeltje Paulusd.<br />
Geboren ± 686/87 Geboren ca. 685<br />
Getrouwd ± 708, eerste huwelijk Overle<strong>de</strong>n ca. 7 0/ 2<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 - 2- 76<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Sijmon Pietersz-I ,<br />
Geboren 02-02- 709<br />
Overle<strong>de</strong>n vermoe<strong>de</strong>lijk op 22-0 - 7<br />
2) Aegje<br />
Geboren 02-02- 709<br />
Overle<strong>de</strong>n vermoe<strong>de</strong>lijk op 29-06- 7 8 ?<br />
5 PIETER SIJMONSZ <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X 2) Antje Pietersd.<br />
Getrouwd 2 -02- 7 , twee<strong>de</strong> huwelijk Geboren ca. 690<br />
Overle<strong>de</strong>n -0 - 728 ??<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Grietje<br />
Geboren 08-0 - 7<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
) Pieter Pietersz. X Mietje Jochemsd. weduwe<br />
Geboren 2- - 7 9, Overle<strong>de</strong>n 7-07- 7 6<br />
Getrouwd 7-07- 7 6<br />
( geen kin<strong>de</strong>ren)<br />
OF X Trijntje Stoffelsd. Konstenberg<br />
Getrouwd -09- 768 Geboren onbekend<br />
( geen kin<strong>de</strong>ren) Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
Bij dit laatste huwelijk wordt als adres van hem Oosterzij-Noord ge-<br />
noemd en dit is het adres waar Pieter Sijmonsz in ie<strong>de</strong>r geval woon<strong>de</strong> in<br />
Oznd.Overle<strong>de</strong>n onbekend, mogelijk in 780.<br />
5) Heijndrik-I<br />
Geboren 2 -06- 722<br />
Overle<strong>de</strong>n ± 72<br />
6) Heijndrik-II<br />
Geboren 05-02- 727<br />
Overle<strong>de</strong>n -05- 727 of niet .<br />
Zie toelichting blz.: 00- 0<br />
5
5 PIETER SIJMONSZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X ) Aaltje Haver<br />
Getrouwd -07- 75 , <strong>de</strong>r<strong>de</strong> huwelijk Geboren 725/ 5<br />
Overle<strong>de</strong>n 2- 0- 78 Ozdm<br />
Aaltje’s 2e huwelijk in 762 met Adriaan Pieterz. Pandt<br />
Kin<strong>de</strong>ren: 7) Sijmon Pietersz.-II<br />
Geboren 0-0 - 755<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend, zie ook toelichting op blz.: 00- 0<br />
8) ADRIAAN PIETERSZ .<br />
Geboren 25-06- 758 , Getrouwd op 22-06- 78<br />
Overle<strong>de</strong>n op 7-0 - 8 7<br />
9) Dirck Pietersz.<br />
Geboren 2-09- 76<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend, zie ook toelichting op blz.: 00- 0<br />
6 ADRIAAN PIETERSZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X ) Willempje Pand(t)<br />
Geboren 25-06- 758 Geboren ca. 760<br />
Getrouwd 22-06- 78 eerste huwelijk Overle<strong>de</strong>n ca. 8 2<br />
Overle<strong>de</strong>n 7-0 - 8 7<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) PIETER ADRIAANSZ.<br />
Geboren 5-0 - 78<br />
Overle<strong>de</strong>n 09- 2- 8<br />
2) Gerrit Adriaansz.<br />
Geboren 0 - 2- 787<br />
Overle<strong>de</strong>n 27- - 85<br />
) Grietje<br />
Geboren 08-02- 786<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
) Aaltje<br />
Geboren 09- - 789<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
5) Trijntje<br />
Geboren 5-0 - 79<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
6 ADRIAAN PIETERSZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X 2) Neeltje Zalm<br />
Getrouwd 2e huwelijk na 79 Geboren ca. 770<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
7 PIETER ADRIAANSZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X ) Neeltje Cornsd. Cardinaal<br />
Geboren 5-0 - 78 Geboren ca. 785<br />
Getrouwd - - 807 e huwelijk Overle<strong>de</strong>n in 8 0<br />
Overle<strong>de</strong>n 09- 2- 8<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Adriaan Pietersz.<br />
Geboren 8 0 Ozdm.<br />
Overle<strong>de</strong>n -0 - 826<br />
6
7 PIETER ADRIAANSZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X 2) Elisab. Engel,<br />
Getrouwd 29-0 - 8 2 2e huwelijk Geboren 25-07- 790<br />
Kin<strong>de</strong>ren: 2) Elsje Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
Geboren 0-08- 8 2<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
) Grietje<br />
Geboren 0-09- 8<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
) CASPER<br />
Geboren 26-09- 8<br />
Overle<strong>de</strong>n - 0- 85<br />
Va<strong>de</strong>r Pieter Adriaansz.droeg nog het patroniem in zijn naam. Door <strong>de</strong><br />
Napoleontische invloed komt dit bij zijn zoon Casper niet meer voor.<br />
8 CASPER <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Teunissina Steeman<br />
Geboren 26-09- 8 Geboren 02- - 8 5<br />
Getrouwd 0-07- 8 Overle<strong>de</strong>n 9-05- 860<br />
Overle<strong>de</strong>n - 0- 85<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Pieter<br />
Geboren 26-0 - 8 6<br />
Overle<strong>de</strong>n -09- 92<br />
2) ELDERT<br />
Geboren 09-0 - 8 8<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 -06- 878<br />
9 ELDERT <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Dina Maria Veel<br />
Geboren 09-0 - 8 8 Geboren 09-05- 8 6<br />
Getrouwd 9-0 - 87 Overle<strong>de</strong>n 2 -05- 9 2<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 -06- 878<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) CASPER LODEWIJK CORNELIS<br />
Geboren 05-05- 875<br />
Overle<strong>de</strong>n 09-0 - 96<br />
2) Antonia Margaretha<br />
Geboren 28-05- 877<br />
Overle<strong>de</strong>n 25- 2- 9<br />
0 CASPER LODEWIJK CORNELIS <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Maartje Hop<br />
Geboren 05-05- 875 Geboren 22-09- 87<br />
Getrouwd 7-06- 899 Overle<strong>de</strong>n 22-06- 955<br />
Overle<strong>de</strong>n 09-0 - 96<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) ELDERT<br />
Geboren 0- - 900<br />
Getrouwd 22-09- 9 2<br />
Overle<strong>de</strong>n - - 98<br />
7
ELDERT <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Wilhelmina Fre<strong>de</strong>rica Kost<br />
Geboren 0- - 900 Geboren 20-05- 906<br />
Getrouwd 22-09- 9 2 Overle<strong>de</strong>n -09- 999<br />
Overle<strong>de</strong>n - - 98<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) CORNELIS<br />
Geboren 02-06- 9 5<br />
2) Willem Fre<strong>de</strong>rik<br />
Geboren 29-0 - 9<br />
2 CORNELIS <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Petronella Weil<br />
Geboren 02-06- 9 5 Geboren 8-0 - 9 7<br />
Getrouwd 20-02- 960<br />
Geschei<strong>de</strong>n -0 - 992<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) ERIC<br />
Geboren 9- - 96<br />
2) San<strong>de</strong>r<br />
Geboren 0 -07- 969<br />
) Ellen<br />
Geboren 29- 0- 972<br />
ERIC <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Brigitta Maria Pronk<br />
Geboren 9- - 96 Geboren -05- 968<br />
Getrouwd 0-0 -2000<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Anouk Anna<br />
Geboren 22-06- 999<br />
2) MEES CHEVEUX<br />
Geboren 26-0 -2002<br />
MEES CHEVEUX <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X ???<br />
Geboren 26-0 -2002 Geboren ???<br />
Getrouwd ???<br />
Kin<strong>de</strong>ren ???<br />
De voornamen, die met een hoofdletter zijn geschreven, zijn mijn rechtstreekse voorou<strong>de</strong>rs en<br />
nazaten.<br />
8
FAMILIE SITUATIE ANNO 20 MEI 2005.<br />
Familie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, met een stevige Zaanse<br />
stam (boom) en <strong>de</strong> nog leven<strong>de</strong> “Alkmaarse<br />
takken”.<br />
Als je – net als ik - het geluk hebt dat je op je 58e<br />
levensjaar na een arbeidzame leven bij ABN AMRO<br />
in Alkmaar met een ”prettige financiële regeling”<br />
mag stoppen en je hebt nog genoeg energie om<br />
leuke dingen te on<strong>de</strong>rnemen, wat let je dan om<br />
tegen je werkgever te zeggen: DANK U BANK !!!!<br />
Uitein<strong>de</strong>lijk bleek dat <strong>de</strong>ze regeling maar heel kort<br />
heeft gegol<strong>de</strong>n en ik had <strong>de</strong> mazzel, dat ik net in die<br />
leeftijdscategorie viel: soms valt ’t leven tegen, soms<br />
valt het erg mee.<br />
Wat heb ik zoal gedaan na<br />
1 oktober 1993.<br />
Samen met Marijke hebben wij veel gereisd, eerst<br />
met haar camper VW busje, later met mijn camper.<br />
Wij hebben ook een aantal verre reizen buiten<br />
Europa gemaakt.( o.a.naar India, Nepal, Thailand,<br />
Campplaats klooster van Tengboche, Nepal. Met zicht<br />
op Mount Everest en Ama Dablan( r)<br />
Maleisia, Alaska en later naar <strong>de</strong> USA en Canada).<br />
Ver<strong>de</strong>r werd ik voorzitter van <strong>de</strong> stichting ”De 2<br />
km. van Bergen”, welke jaarlijks in ons dorp een<br />
halve marathon organiseert. Daarnaast heb ik het<br />
initiatief genomen voor het Noordhollands Dagblad<br />
Loopcircuit, een samenwerkingsverband van reeds<br />
bestaan<strong>de</strong> hardloopevenementen, met het doel het<br />
hardlopen ver<strong>de</strong>r te stimuleren.<br />
Met <strong>de</strong> komst van onze bei<strong>de</strong> cocker spaniels,<br />
Wopper bij haar in Enkhuizen en Tara bij mij in<br />
Bergen (wij ” latten ”), hebben wij ie<strong>de</strong>r toch een<br />
huisgenoot in onze onmid<strong>de</strong>llijke leefomgeving.<br />
Er blijft dan nog genoeg tijd over voor an<strong>de</strong>re leuke<br />
zaken.<br />
Bij het ou<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n, komt het wel vaker voor, dat je<br />
jezelf afvraagt hoe zit dat nou met mijn voorou<strong>de</strong>rs.<br />
Waar woon<strong>de</strong>n zij en zou er iets over hen te vin<strong>de</strong>n<br />
zijn?<br />
Breithorn bij Zermatt, ruim 4100 m, samen met<br />
Marijke beklommen.<br />
In het begin weet je niet waar te starten in <strong>de</strong><br />
archieven. Het blijkt, dat er nog veel verscholen ligt<br />
in regionale archieven van Alkmaar, Amsterdam en<br />
Koog a.d. Zaan, het provinciale archief in Haarlem<br />
en zelfs in het Rijksarchief in Den Haag. Bij <strong>de</strong>ze<br />
instellingen kan je terecht voor het zoeken naar<br />
gegevens vanaf 8 toen Napoleon <strong>de</strong> Burgerlijke<br />
Stand invoer<strong>de</strong>, waarbij geboorte, huwelijk en<br />
overlij<strong>de</strong>n op het gemeente huis gemeld werd.<br />
19
Vóór 8 ben je afhankelijk van <strong>de</strong> kerk archieven<br />
en hopelijk zijn die dan niet verbrand. Als ze er dan<br />
al zijn, heeft <strong>de</strong> schrijver dan een re<strong>de</strong>lijk leesbaar<br />
handschrift? De kerken waren n.l. verplicht, door<br />
het concilie van Trento in 5 5- 56 , om <strong>de</strong>ze<br />
gegevens te registreren. Dus van vóór dit concilie<br />
vind je over ”gewone mensen” vrijwel niets terug en<br />
onze familie bestond toch uit <strong>de</strong>ze personen, die zelfs<br />
<strong>de</strong> naam DE BOER hebben aangenomen. Het is dan<br />
ook niet zo moeilijk om het beroep van onze eerst<br />
beken<strong>de</strong> generatiegenoten te ra<strong>de</strong>n.<br />
Zover is na te gaan, blijkt <strong>de</strong> eerste generatie in het<br />
ou<strong>de</strong> Saerdam ( Westzaandam) te zijn neergestreken.<br />
Het zou best kunnen, dat wij afstammelingen zijn<br />
van <strong>de</strong> eerste bewoners, die vanuit Kennemerland<br />
naar <strong>de</strong> Zaanstreek zijn getrokken. Het is bekend,<br />
dat er een boerenfamilie met vijf zonen in <strong>de</strong> buurt<br />
van Zaandijk is gaan wonen en daar ook is gebleven.<br />
Nu is het grappige van <strong>de</strong>ze story, dat <strong>de</strong> vijf<br />
voornamen van <strong>de</strong>ze jongens een aantal keren binnen<br />
onze familie in <strong>de</strong> daarop volgen<strong>de</strong> eeuwen wer<strong>de</strong>n<br />
gebruikt. Maar misschien is het beken<strong>de</strong> gezeg<strong>de</strong><br />
hierop van toepassing:<br />
DE VADER IS DE WENS VAN DEZE GEDACHTE<br />
Bij <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis over <strong>de</strong> Zaanstreek kom ik<br />
uitvoerig terug op <strong>de</strong>ze situatie, evenals bij <strong>de</strong><br />
bespreking van <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> generatie verhalen.<br />
Het bleek uitein<strong>de</strong>lijk, dat ONZE rechtstreekse tak<br />
van <strong>de</strong> familie DE BOER een uitstapje naar Alkmaar<br />
maakte, waar Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> als soldaat in Alkmaar<br />
in 8 werd gelegerd en daar tegen een Alkmaars<br />
meisje aanliep, t.w.: Teunissina Steeman en in <strong>de</strong><br />
kaasstad bleef ”hangen”.<br />
De titel van dit boekwerkje had ik aanvankelijk als<br />
titel meegegeven:<br />
-“14 generaties familie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> op een rij ”-,<br />
kan om een na<strong>de</strong>re toelichting vragen. De door mij<br />
gegeven naam aan <strong>de</strong> man van <strong>de</strong> eerste generatie-<br />
een soort stamva<strong>de</strong>r van ons - is JAN Sz, omdat ik<br />
in eerste instantie niet kon terugvin<strong>de</strong>n, waarom<br />
20<br />
Cornelis Jansz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> ( <strong>de</strong> houtzaagmolenaar) van<br />
<strong>de</strong> vier<strong>de</strong> generatie, als vermoe<strong>de</strong>lijk oudste zoon<br />
<strong>de</strong>ze voornaam kreeg. Zijn va<strong>de</strong>r was Jan Claesz<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, diens va<strong>de</strong>r heette Claes Jansz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
Aangezien <strong>de</strong> oudste zoon (vrijwel) altijd naar één<br />
<strong>de</strong>r voorva<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> manlijke tak werd vernoemd<br />
is Jan. (Corneliszn. ?) <strong>de</strong> oudst beken<strong>de</strong> en dus <strong>de</strong><br />
stamva<strong>de</strong>r. Dit werd later nog bevestiigd door <strong>de</strong><br />
vondst in het haerdste<strong>de</strong>nregister. Mogelijk leef<strong>de</strong><br />
voor hem toch nog een Cornelis ???<br />
‘t Is maar een naam, nou ja . . . .<br />
Deze paltrok houtzaagmolen stond in volle glorie in<br />
West Koog aan <strong>de</strong> Zaan.
Uitein<strong>de</strong>lijk vond ik <strong>de</strong> titel, welke op <strong>de</strong> voorzij<strong>de</strong><br />
staat, iets beter.<br />
Het is toch vaak een kwestie van blijven zoeken.<br />
Maar als je dan ein<strong>de</strong>lijk weer iets hebt gevon<strong>de</strong>n,<br />
ben je zo blij als een kind, ook al ben je 68 jaar. Die<br />
vasthou<strong>de</strong>ndheid vond ik ook terug bij het lezen van<br />
het boek over een an<strong>de</strong>re familie waaruit ik citeer:<br />
”je hoort van an<strong>de</strong>ren, die ook op zoek zijn, dat hun<br />
re<strong>de</strong>n van gezoek naast nieuwsgierigheid ook an<strong>de</strong>re<br />
motieven een rol spelen als – wij leven nu zo snel, zo<br />
oppervlakkig, gebrek aan beschouwelijkheid, lossere<br />
familie-band, verloren kennis over vroegere familiele<strong>de</strong>n<br />
etc.” Nog een aardige opmerking van die<br />
samensteller:”genealogie is misschien wel een gekte,<br />
die je, als ze je eenmaal te pakken heeft, niet gauw<br />
meer loslaat. Of je het nu een verslaving noemt, een<br />
uit <strong>de</strong> hand gelopen hobby of …..<strong>de</strong> in Ne<strong>de</strong>rland<br />
meest voorkomen<strong>de</strong> geslachtsziekte, het komt erop<br />
neer dat je doorgaat”!<br />
Zo, dan hoor je het ook eens van een an<strong>de</strong>r.<br />
Bovendien is het een leuke tijdspassering en houd je<br />
van <strong>de</strong> straat.<br />
Mogelijk snappen jullie nu mijn drang tot het zoeken<br />
naar het verle<strong>de</strong>n. Mocht dit niet het geval zijn, dan<br />
is dat jammer.<br />
Bergen, Mei 2005.<br />
Cees <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
P. S. Van een aantal z.g zij-takken van onze familie <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong> heb ik ook bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n kunnen opsporen<br />
Huis `Verbandstukje` in Jisp ca.1660.<br />
en het leek mij goed dat ook te vermel<strong>de</strong>n. Daar<br />
waar zij wor<strong>de</strong>n behan<strong>de</strong>ld, vermeld ik boven aan <strong>de</strong><br />
bladzij<strong>de</strong>: zij-takken familie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
Ook alle leven<strong>de</strong> “zij-takken” schreven hun eigen<br />
verhaal over hun familie, waarvoor mijn hartelijke<br />
dank. Het geeft een leuk beeld hoe <strong>de</strong>ze “zijtakken”<br />
ver<strong>de</strong>r leef<strong>de</strong>n, ie<strong>de</strong>r op hun eigen manier.<br />
Zo was <strong>de</strong> situatie anno 1648 in Westzaandam, dus<br />
nog een klein dorp.<br />
21
ACHTERGRONDEN VAN DIT FAMILIE ONDERZOEK.<br />
ARCHIEVEN EN SOORTGELIJKE ZAKEN EN<br />
INSTELLINGEN.<br />
De archieven van gemeentes, provincie en het<br />
rijksarchief geven diverse mogelijkhe<strong>de</strong>n om het<br />
verle<strong>de</strong>n te on<strong>de</strong>rzoeken op het gebied van familie<br />
on<strong>de</strong>rzoek.<br />
Zoals eer<strong>de</strong>r aangegeven heeft Napoleon toch<br />
ook nog goe<strong>de</strong> zaken achtergelaten. Hij stel<strong>de</strong>, in<br />
navolging van Frankrijk, onze Burgerlijke Stand in,<br />
waardoor het gemakkelijk werd om vanaf die tijd<br />
gegevens over voorou<strong>de</strong>rs na te kijken. De gemeentes<br />
hiel<strong>de</strong>n per woonadres bij wie daar woon<strong>de</strong>n en wie<br />
daar als dienstbo<strong>de</strong> haar ” dienstje” bij <strong>de</strong> betere<br />
stand <strong>de</strong>ed.<br />
Bij <strong>de</strong> archieven kan je in z.g. “tienjaarstabellen”<br />
vin<strong>de</strong>n of er in die perio<strong>de</strong> iemand geboren,<br />
getrouwd of overle<strong>de</strong>n is.<br />
Vervolgens kan je dan op <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> datum<br />
ver<strong>de</strong>re gegevens nazoeken. Meestal staat dit alles al<br />
op micro-fiches, zodat het toch wel vreselijk turen<br />
blijft op het beeldscherm.<br />
22<br />
Ver<strong>de</strong>r is er veel te vin<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> aantekeningen bij <strong>de</strong><br />
Burgerlijke Stand van ie<strong>de</strong>re gemeente. Per huis werd<br />
daar bijgehou<strong>de</strong>n, wie er in <strong>de</strong> woning leef<strong>de</strong>. Ging<br />
iemand van het gezin verhuizen, dan werd er van<br />
hem/haar een nieuwe kaart aangelegd bij verhuizing<br />
binnen <strong>de</strong> Gemeente, terwijl bij vertrek naar een<br />
an<strong>de</strong>re plaats <strong>de</strong> nieuwe Gemeente werd vermeld.<br />
Vóór <strong>de</strong> Napoleontische tijd blijf je afhankelijk van<br />
<strong>de</strong> kerkboeken. Bij <strong>de</strong> diverse fotokopieën die ik<br />
heb gemaakt, is het soms heel moeilijk om <strong>de</strong> juiste<br />
gegevens eruit te halen. Vooral in het begin bij aktes<br />
uit <strong>de</strong> jaren 660 en daarna is het een ware puzzel,<br />
me<strong>de</strong> doordat <strong>de</strong> letters niet geheel correspon<strong>de</strong>ren<br />
met <strong>de</strong> letters, die wij nu gewend zijn te gebruiken.<br />
Om nu een cursus “oud” Ne<strong>de</strong>rlands te gaan volgen,<br />
vond ik te veel moeite voor zo’n aanvankelijk kleine<br />
familie.<br />
Hieron<strong>de</strong>r vin<strong>de</strong>n jullie een stukje tekst uit het<br />
testament, dat door <strong>de</strong> moe<strong>de</strong>r van Trijn Sijmonsd.<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>-Borsius is opgesteld (Trijn is <strong>de</strong> vrouw van<br />
Jan Claesz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, e generatie), waarbij zij haar<br />
kleinzoon Sijmon Jansz een bedrag nalaat. De an<strong>de</strong>re<br />
kin<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> inmid<strong>de</strong>ls overle<strong>de</strong>n Trijn Symonsd.<br />
kregen niets, vermoe<strong>de</strong>lijk omdat Symon naar haar<br />
man was vernoemd!<br />
Op <strong>de</strong> 4e regel van boven is vermeld dat Sijmon Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, nagelaten zoontje van dochter Trijn Sijmonsd, een<br />
kinds<strong>de</strong>el krijgt van zijn oma Lijsbet Pouwelis, <strong>de</strong> opstelster van dit testament in 1667.
De kin<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong>ze overle<strong>de</strong>n Trijn Willemsd.<br />
moesten later ook een boete betalen naar aanleiding<br />
van <strong>de</strong> z.g. “turfopstand” van 678, zoals blijkt uit<br />
on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> “dorpsrekening” van 679 van het Pat<br />
besuy<strong>de</strong>n d’kerk. Op <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> regel werd een bedrag<br />
van f. . 5.0 genoemd, zie hieron<strong>de</strong>r.<br />
Voor ver<strong>de</strong>re bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n over <strong>de</strong>ze “turfopstand’<br />
van 678, waardoor <strong>de</strong> eerste bijnaam van <strong>de</strong><br />
Westzaandammrs ontstond, t.w.: “galgenzagers”.<br />
Zie over <strong>de</strong>ze story ook op bladzij<strong>de</strong> 8. Ik heb<br />
aangenomen dat Sijmon Jansz ( onze rechtstreekse<br />
afstammeling) wel werd be<strong>de</strong>eld omdat dat hij<br />
werd vernoemd naar <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van Trijn Willemsd.<br />
Borsius (mogelijk heette zij Borssies). In het verle<strong>de</strong>n<br />
werd <strong>de</strong> achternaam interessanter gemaakt door<br />
met een latijns “ius” te eindigen. Het patroniem<br />
werd in het barre verle<strong>de</strong>n als een soort achternaam<br />
gebruikt, zoals hierboven <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> naam met <strong>de</strong><br />
uitgang sz. voor een zoon en sd. voor een dochter en<br />
verwees naar <strong>de</strong> voornaam van <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r. Ik vind <strong>de</strong><br />
achternaam ” BOERIUS” ook wel aardig klinken.<br />
In het provinciaal archief in Haarlem wordt een<br />
Op <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> regel is vermeld, dat <strong>de</strong> “kin<strong>de</strong>ren Trijn Sijmonsd” van het Suy<strong>de</strong>rkerckpat <strong>de</strong> boete moeten betalen van<br />
f. 1.15.-- n.a.v. <strong>de</strong> “turfopstand” van 1678. Gevon<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> dorpsrekening van 1679.<br />
Ge<strong>de</strong>elte van het huwelijkscontract van Corn.Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>:<br />
kaartsysteem op alfabetische volgor<strong>de</strong> bijgehou<strong>de</strong>n<br />
van alle namen die voorkomen in <strong>de</strong> notariële aktes<br />
vanaf het moment, dat <strong>de</strong>ze wer<strong>de</strong>n opgemaakt.<br />
Aan dit systeem heb ik zeer veel te danken, omdat<br />
er namen boven water kwamen die ik in verband<br />
kon brengen met an<strong>de</strong>re personen van <strong>de</strong> familie<br />
of verwezen naar zijtakken, die in een bepaal<strong>de</strong><br />
perio<strong>de</strong> leef<strong>de</strong>n. Veelal zijn daarin geen geboorte data<br />
vermeld.<br />
Ook <strong>de</strong>ze aktes staan op micro-film, zoals b.v. het<br />
huwelijkskontrakt uit 69 tussen:<br />
23
Cornelis Jansz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (<strong>de</strong> houtzaagmolenaar van <strong>de</strong><br />
e generatie) en Jannetje Jacobsd Jager, opgemaakt<br />
door Notaris van Loosdrecht in Amsterdam op 8<br />
febr. 69 en gevon<strong>de</strong>n in het Archief in Amsterdam.<br />
Bij ver<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek naar haar familie was het in<br />
eerste instantie erg moeilijk een aanknopingspunt<br />
te vin<strong>de</strong>n. Maar, wat bleek, haar va<strong>de</strong>r had zijn<br />
achternaam gewisseld. Hij noem<strong>de</strong> zich eerst<br />
VOOG( T) en in een notariële acte was vermeld:<br />
Voog(h)t, alias Jaap Lap of Jager. Zie akte nr.5807-<br />
7 van 0 -06- 69 , en zie ook blz. 70, waarin<br />
wordt aangegeven welke zaken Jannetje Jacobsd.<br />
Jager heeft ingebracht. Op <strong>de</strong> vorige bladzij<strong>de</strong> was<br />
een kort ge<strong>de</strong>elte uit dit huwelijkskontrakt, waarin<br />
werd gemeld wat brui<strong>de</strong>gom Corn. Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
wordt inbracht:<br />
Hij bracht zijn huis in, waar<strong>de</strong> f. 600,--, alsme<strong>de</strong> een<br />
wagenschothoutzaagmolen. Over contante mid<strong>de</strong>len<br />
wordt later een notitie gemaakt. Hij was voor ¼<br />
ge<strong>de</strong>elte gerechtigd in <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rlijke boe<strong>de</strong>lver<strong>de</strong>ling<br />
van zijn ou<strong>de</strong>rs. Ver<strong>de</strong>r bezat hij een pakhuis. Mocht<br />
hij eer<strong>de</strong>r komen te overlij<strong>de</strong>n, dan kreeg Jannetje<br />
Jacobsd. slechts een z.g. “kindsge<strong>de</strong>elte’’. Als zij<br />
eer<strong>de</strong>r overleed, dan werd hij erfgenaam. Leuk<br />
on<strong>de</strong>rscheid.<br />
24
Door dit huwelijkskontrakt kwam ik er achter,<br />
dat wij naast ”boeren” ook molenaars in <strong>de</strong><br />
familie had<strong>de</strong>n. Zijn broer en onze rechtstreekse<br />
afstammeling van <strong>de</strong> e generatie Symon Jansz bleek<br />
<strong>de</strong> houtzaagmolen ”De jonge Prins van Oranje” in<br />
bezit te hebben.<br />
Paltrokhoutzaagmolen “Jozua”, die nu nog in West<br />
Koog aan <strong>de</strong> Zaan staat.<br />
Ver<strong>de</strong>re gegevens omtrent molens waren te vin<strong>de</strong>n<br />
in molenregisters per bezitter en op naam van<br />
<strong>de</strong> molen, dit alles wordt bijgehou<strong>de</strong>n door <strong>de</strong><br />
Historische Vereniging van Zaanstad. Bovendien gaf<br />
het standaardboek over Zaanse molens van Boorsma<br />
<strong>de</strong> nodige informatie.<br />
Daarnaast kwam er nog het nodige uit <strong>de</strong> z.g. ”<br />
verpondingsboeken”, waarin werd bijgehou<strong>de</strong>n wie<br />
er belasting moesten betalen over hun bezit van<br />
land en huis. In <strong>de</strong> Zaanstreek zijn <strong>de</strong>ze beschikbaar<br />
in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> vanaf 7 tot het ein<strong>de</strong> van die<br />
eeuw. Het was leuk te zien, dat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re broer<br />
van bovengenoem<strong>de</strong> Cornelis en Symon (van <strong>de</strong><br />
e generatie), t.w. Willem Jansz en diens zoon Jan<br />
Willemsz, heel aardig ”geboerd” had<strong>de</strong>n, want zij<br />
bezaten rond het Suy<strong>de</strong>rkerckpad meer<strong>de</strong>re huizen<br />
en daarnaast behoorlijk veel land. Hierna volgt een<br />
ge<strong>de</strong>elte uit het verpondingsboek van 7 2, waaruit<br />
het omvangrijke bezit blijkt:<br />
Verpondingsboek uit 1742.<br />
In het archief van Koog a.d. Zaan is over <strong>de</strong> aan- en<br />
verkopen van huizen veel terug te vin<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
z.g. “transport aktes”. In <strong>de</strong> grijze map: ORA/ONA/<br />
Gaar<strong>de</strong>rs van Westzaan zijn vrijwel alle aankopen<br />
van huizen op te zoeken. Per perio<strong>de</strong> is op <strong>de</strong> fiches<br />
voorin een in<strong>de</strong>x opgenomen van <strong>de</strong>ze aktes op<br />
alfabetische volgor<strong>de</strong> op <strong>de</strong> VOORNAAM VAN DE<br />
KOPER.<br />
Op <strong>de</strong> valreep vond ik het bestaan van het<br />
Haerdste<strong>de</strong>nregister uit 6 , waarin werd vastgelegd<br />
hoeveel schoorstenen men op het dak had staan. Hoe<br />
meer schoorstenen <strong>de</strong>stemeer belasting men moest<br />
betalen. Zie ver<strong>de</strong>re info op blz. 6 ev.<br />
Zaans “molenpad” met boer<strong>de</strong>rijtje, nu in gebruik als<br />
buurthuis.<br />
25
D.T.B. ofwel DOOP-, TROUWEN-<br />
EN BEGRAVEN BOEKEN.<br />
Al sinds <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>leeuwen waren <strong>de</strong>ze zaken door <strong>de</strong><br />
overheid vastgelegd en aan strenge regels gebon<strong>de</strong>n.<br />
Het registreren van <strong>de</strong> DOOP was voorbehou<strong>de</strong>n<br />
aan <strong>de</strong> kerken en werd gratis door hen verricht. In<br />
kerkboeken wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> jonge kin<strong>de</strong>ren ingeschreven<br />
met vermelding van <strong>de</strong> datum van <strong>de</strong> doop, hun<br />
voornaamen <strong>de</strong> namen van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs.<br />
Vanaf circa 580 wer<strong>de</strong>n alle TROUWERIJEN in<br />
<strong>de</strong> kerk door hen in <strong>de</strong> kerkboeken geregistreerd;<br />
sinds 695 moest er “impost”- een belasting op<br />
het trouwen - door het kersverse echtpaar wor<strong>de</strong>n<br />
betaald. Als men niet bij een kerkgenootschap<br />
was aangesloten - en dat gebeur<strong>de</strong> niet vaak in die<br />
tijd - dan werd aangifte van <strong>de</strong>ze gebeurtenis op<br />
het Gemeentehuis (bij het gerecht) gedaan bij <strong>de</strong><br />
“gaar<strong>de</strong>r”, die <strong>de</strong> centjes incasseer<strong>de</strong><br />
Van het OVERLIJDEN werd er sinds 695 op het<br />
Gemeentehuis bij <strong>de</strong> “gaar<strong>de</strong>r” aangifte gedaan en<br />
moest er bij hem <strong>de</strong> “impost”wor<strong>de</strong>n voldaan.<br />
Op het Gemeentehuis werd het overlij<strong>de</strong>n dan in <strong>de</strong><br />
26<br />
registers ingeschreven. Vóór 695 werd er door <strong>de</strong><br />
kerken bijgehou<strong>de</strong>n wie er overle<strong>de</strong>n was.<br />
Na <strong>de</strong> Napoleontische tijd was men verplicht<br />
GEBOORTE, TROUWEN en BEGRAVEN te<br />
mel<strong>de</strong>n op het Gemeentehuis, waar er dan aktes<br />
van wer<strong>de</strong>n opgemaakt. Per jaar werd dit in boeken<br />
gepubliceerd.<br />
De DOOP in <strong>de</strong> kerken kon daarna op basis van<br />
vrijwilligheid wor<strong>de</strong>n gedaan<br />
Als men bij <strong>de</strong> “gaar<strong>de</strong>r” kon aantonen dat men over<br />
onvoldoen<strong>de</strong> vermogen beschikte, dan kon men bij<br />
hem een briefje krijgen om PRO DEO (gratis) te<br />
trouwen dan wel begraven te wor<strong>de</strong>n.<br />
Een overzicht van <strong>de</strong> historische gegevens, welke in<br />
het archief in Koog .a.d Zaan te vin<strong>de</strong>n zijn:<br />
GEMEENTE IN ZAANSTREEK BEGRAVEN DOOP TROUWEN<br />
Vanaf Vanaf Vanaf<br />
Gereformeer<strong>de</strong> Kerk in Westzaandam 672 6 - 67 750<br />
Oostzaandam 6 608- 6 0 72 + v.a. 7 0<br />
Westzaan 625 660 7<br />
Oostzaan 629 726 625<br />
“IMPOST” op trouwen en overlij<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> zaanstreek: vanaf 695<br />
waaruit blijkt, dat er in Oostzaandam eer<strong>de</strong>r<br />
gegevens wer<strong>de</strong>n vastgelegd, omdat daar al eer<strong>de</strong>r<br />
ter kerke kon wor<strong>de</strong>n gegaan. De ontwikkeling van<br />
Oostzaandam kwam eer<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> grond dan die aan<br />
<strong>de</strong> westzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Zaan, dat on<strong>de</strong>r gezag van <strong>de</strong><br />
Banne van Oostzaan viel.
EEN STUKJE HISTORIE OVER DE<br />
ZAANSTREEK.<br />
HERKOMST VAN DE RIVIER DE ZAAN.<br />
Naar wordt aangenomen ontstond <strong>de</strong> Zaanstreek<br />
ongeveer 5000 jaar gele<strong>de</strong>n als een wadvlakte waarin<br />
zich door <strong>de</strong> aanwezigheid van duinen en zoet<br />
regenwater een veengebied vorm<strong>de</strong>. Het overvloedige<br />
regenwater werd via verschillen<strong>de</strong> veenstromen<br />
naar zee afgevoerd. De Zaan is als een <strong>de</strong>rgelijke<br />
veenstroom ontstaan. De naam van <strong>de</strong>ze rivier zou<br />
afstammen van het woord “Zan<strong>de</strong>” of “Zaen<strong>de</strong>”<br />
(zand). Ook wordt wel gezegd dat ze is gebaseerd op<br />
het Mid<strong>de</strong>lne<strong>de</strong>rlandse “zaan”, wat terstond of snel<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijke herkomst bewoners van <strong>de</strong> Zaanstreek<br />
betekent en zou verwijzen naar <strong>de</strong> snelle stroming die<br />
<strong>de</strong> rivier ooit had.<br />
DE EERSTE BEWONING IN DE ZAANSTREEK.<br />
Al in <strong>de</strong> prehistorie was een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> Zaanstreek<br />
bewoond. In <strong>de</strong> IJzertijd (600 – 0 voor Chr.) en <strong>de</strong><br />
Romeinse Tijd bouw<strong>de</strong>n boeren hier hun huizen.<br />
Door wateroverlast waren zij uitein<strong>de</strong>lijk gedwongen<br />
<strong>de</strong>ze te verlaten.<br />
TERUGKOMST VAN DE BEWONERS.<br />
Rond het jaar 000 werd door <strong>de</strong> bewoners <strong>de</strong> strijd<br />
tegen het water in Noord Holland ingezet en ook<br />
in <strong>de</strong> Zaanstreek werd een poging gedaan om tot<br />
ver<strong>de</strong>re ontginning van vooral <strong>de</strong> veeteelt te komen<br />
en trokken <strong>de</strong> eerste veeboeren het gebied weer met<br />
hun koeien in het veenmoeras dat <strong>de</strong> Zaanstreek<br />
toen was. Daar waar <strong>de</strong> Zaan in het IJ uitmond<strong>de</strong>,<br />
lag een kleine bewonersne<strong>de</strong>rzetting, Oud Zaan<strong>de</strong>,<br />
waarvan naar het zui<strong>de</strong>n <strong>de</strong> grens lag in het Y, <strong>de</strong><br />
eilandjes Zaan<strong>de</strong>rhorn en Ruigoord behoor<strong>de</strong>n ertoe.<br />
(het dorp Sloten, gelegen aan <strong>de</strong> overkant van het Y,<br />
aan <strong>de</strong> familie Van Haarlem toebehoor<strong>de</strong>). In het<br />
westen grens<strong>de</strong> Zaan<strong>de</strong>n aan Assen<strong>de</strong>lft. Meer naar<br />
het noor<strong>de</strong>n zullen Krommeniedijk en Krommenie<br />
er ook toe behoord hebben, want zij vorm<strong>de</strong>n met<br />
Westzaan steeds één schoutsambt. Door wateroverlast<br />
en door vernieling door <strong>de</strong> Westfriezen in 55 werd<br />
<strong>de</strong>ze ne<strong>de</strong>rzetting – mogelijk was het toen al een z.g.<br />
“heerlijkheid” – verlaten.<br />
Er wer<strong>de</strong>n voortdurend nieuwe dijkjes en dijken<br />
aangelegd en weer hersteld, als het water ze door één<br />
van <strong>de</strong> vele overstromingen vernield had, welke met<br />
<strong>de</strong> regelmaat van <strong>de</strong> klok voorkwamen.<br />
27
De grote dam in Westzaandam werd in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong><br />
288- 6 gerealiseerd, welke in het noor<strong>de</strong>n van<br />
het buurtschap lag. Met <strong>de</strong> bouw van <strong>de</strong> daarnaast<br />
gelegen Hogendam en door <strong>de</strong> aanleg van <strong>de</strong><br />
Westfriese Ommeringdijk in het noor<strong>de</strong>n van het<br />
Gewest en <strong>de</strong> dammen bij <strong>de</strong> Amstel en het Spaarne<br />
werd <strong>de</strong> omdijking van het Noor<strong>de</strong>rkwartier en<br />
<strong>de</strong> waterbeheersing in het huidige Noord Holland<br />
bereikt. Daarnaast wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> belangrijkste<br />
stroomgeulen eveneens afgesloten. Het grondwater<br />
kon vanaf toen re<strong>de</strong>lijk in <strong>de</strong> hand wor<strong>de</strong>n<br />
gehou<strong>de</strong>n, zij het dat het grondwater steeds ver<strong>de</strong>r<br />
daal<strong>de</strong>. Door <strong>de</strong> turfafgravingen van <strong>de</strong> veengron<strong>de</strong>n<br />
voor kachel en fornuis, was het boerenbedrijf meer<br />
gericht op <strong>de</strong> veeteelt en min<strong>de</strong>r op <strong>de</strong> landbouw, al<br />
zal er toch voor <strong>de</strong> koeien eten “op <strong>de</strong> plank” moeten<br />
zijn geweest. De boer<strong>de</strong>rijtjes lagen in het begin nog<br />
her en <strong>de</strong>r in het veenlandschap verspreid, maar in<br />
<strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> eeuwen kwam er een zekere structuur in<br />
<strong>de</strong> bewoning door het onstaan van <strong>de</strong> “lint”dorpen<br />
langs <strong>de</strong> Zaan, met dwars hierop <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> Zaanse<br />
molenpa<strong>de</strong>n.<br />
Het doel van <strong>de</strong> aanleg van bovenstaan<strong>de</strong> grote<br />
dam in Westzaandam was om niet alleen <strong>de</strong><br />
veiligheid van <strong>de</strong> bewoners te verbeteren, maar ook<br />
om daar <strong>de</strong> scheepvaart mogelijk te maken. Bij<br />
<strong>de</strong> sluizen ontwikkel<strong>de</strong> zich een buurtschap, waar<br />
zich herbergiers, leveranciers van levensbehoeften<br />
en scheepsbenodigdhe<strong>de</strong>n en ook ambachtslie<strong>de</strong>n<br />
vestig<strong>de</strong>n. Dat gebeur<strong>de</strong> eerst aan <strong>de</strong> Oostkant van <strong>de</strong><br />
28<br />
Zaan in <strong>de</strong> Banne van Oostzaan, en pas later aan <strong>de</strong><br />
Westzij<strong>de</strong>. Mogelijk waren <strong>de</strong> bewoners <strong>de</strong> mensen,<br />
die afkomstig waren uit <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> ne<strong>de</strong>rzetting Oud<br />
Zaan<strong>de</strong> en zo ontstond Oost-en Westzaandam.<br />
Drie kleine Raadhuizen uit <strong>de</strong> Zaanstreek. Links: het<br />
ou<strong>de</strong> van Saardam (Westzaandam) in <strong>de</strong> 17e en 18e<br />
eeuw. Mid<strong>de</strong>n: voormalige raadhuis van Oostzaandam<br />
en Rechts: het latere raadhuis van Westzaandam met op<br />
<strong>de</strong> achtergrond het dak van <strong>de</strong> “Bullekerk”.<br />
De grote sluizen van Zaandam bij <strong>de</strong> Dam.
BESTUURLIJKE ZAKEN IN EN<br />
RONDOM DE ZAANSTREEK VAN-<br />
AF DE 10e EEUW.<br />
De landsheerlijke perio<strong>de</strong>.<br />
Deze tijd werd gekenmerkt door het leenstelsel,<br />
waarmee veran<strong>de</strong>ringen in <strong>de</strong> rechtspraak gepaard<br />
gingen. De Hollandse graven waren van huis uit<br />
leenmannen van <strong>de</strong> Duitse keizer. Zij wisten zich aan<br />
diens gezag te ontworstelen, zodat <strong>de</strong> band met <strong>de</strong><br />
keizer een term zon<strong>de</strong>r inhoud werd. In hun eigen<br />
gebied (Holland) verstevig<strong>de</strong>n zij hun macht. Was<br />
er voordien sprake van een “volksgerecht” , dit ging<br />
langzaam over in een “ambtenarengerecht” en uit<br />
hun mid<strong>de</strong>n werd een vast college van oor<strong>de</strong>elvin<strong>de</strong>rs<br />
gevormd on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> naam van Schepenen.<br />
Wat <strong>de</strong> Zaanstreek betreft is er weinig bekend over<br />
<strong>de</strong>ze zaken in <strong>de</strong> eerste perio<strong>de</strong> vanaf <strong>de</strong> 0e eeuw.<br />
Er heeft een “heerlijkheid” Zaan<strong>de</strong>n bestaan, dat<br />
aan een geslacht toebehoor<strong>de</strong> dat <strong>de</strong> naam “Van<br />
Zaan<strong>de</strong>n”droeg en dat een wapen voer<strong>de</strong> dat sterk<br />
geleek op dat van <strong>de</strong> “Van Haarlem’s’”. Aannemelijk<br />
is dan ook dat <strong>de</strong>ze familie, <strong>de</strong> aanzienlijkste van<br />
geheel Kennemerland, verantwoor<strong>de</strong>lijk gesteld<br />
moest wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> ontginning van <strong>de</strong> Zaanstreek.<br />
Zij zal <strong>de</strong> exploitatie hebben overgelaten aan een<br />
jongere zoon die <strong>de</strong> naam “Van Zaanen”ging dragen.<br />
Wapen van het geslacht Zaen<strong>de</strong>n of Van Zaanen.<br />
Of <strong>de</strong> heerlijkheid Zaan<strong>de</strong>n (bij <strong>de</strong> Zaan) een kasteel<br />
bezat is niet bekend, alhoewel bronnen spreken over<br />
het “hof”, gelegen in <strong>de</strong> Hemlan<strong>de</strong>n bij het huidige<br />
Noordzeekanaal.<br />
Graaf Floris V gaf op 2 maart 292 een nieuw<br />
landrecht aan Kennemerland, dat gezien wordt als <strong>de</strong><br />
basis van een nieuwe organisatie van <strong>de</strong> rechtspraak.<br />
De “asega” werd vervangen door een door <strong>de</strong> graaf<br />
benoem<strong>de</strong> Schout. Recht gesproken werd door <strong>de</strong><br />
Schepenen, meestal zeven in getal. De Schout was <strong>de</strong><br />
voorzitter van het gerecht en zijn taak was enigszins<br />
te vergelijken met die van een officier van justitie en<br />
van een burgemeester. (recht en bestuur waren NIET<br />
geschei<strong>de</strong>n)<br />
Bij benoemingen van Schouten werd door <strong>de</strong> Graaf<br />
meer gekeken naar het financieel voor<strong>de</strong>el dat <strong>de</strong><br />
grafelijke kas daarbij had, dan naar bekwaamheid.<br />
De dorpsgerechten <strong>de</strong><strong>de</strong>n alleen in kleinere criminele<br />
en civiele zaken recht. Meestal mocht <strong>de</strong> boete niet<br />
hoger zijn dan 2 schellingen. Men kon in beroep<br />
gaan tegen een vonnis bij <strong>de</strong> “hoge vierschaar”<br />
(baljuwsrecht) , gevormd door <strong>de</strong> baljuw en<br />
leenmannen.<br />
Allerlei zaken kon<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> Graaf in leen<br />
gegeven wor<strong>de</strong>n: grond, visserijrechten, tien<strong>de</strong>n<br />
etc. Het voornaamste leenobject was echter het<br />
overheidsgezag. Vaak leen<strong>de</strong> <strong>de</strong> Graaf geld en gaf<br />
dan het Schoutsambacht in on<strong>de</strong>rpand, <strong>de</strong> z.g.<br />
“ambachtsheerlijkheid”, dat voor een aantal jaren kon<br />
gel<strong>de</strong>n of was zelfs erfelijk.<br />
Toen Heer Willem van Zaen<strong>de</strong>n in 296 bleek te<br />
behoren tot <strong>de</strong> fron<strong>de</strong> tegen Graaf Floris V werd<br />
hem zijn bezit in <strong>de</strong> Zaanstreek ontnomen en kwam<br />
<strong>de</strong> Heerlijkheid Zaen<strong>de</strong>n rechtstreeks in het bezit<br />
van <strong>de</strong> Hollandse Graven. Een aantal jaren later gaf<br />
Graaf Jan II – <strong>de</strong> eerste Graaf uit het Henegouwse<br />
Huis – <strong>de</strong>ze Heerlijkheid in leen aan zijn neef Jan<br />
van Beaumont, een Henegouwse e<strong>de</strong>lman, na wiens<br />
kin<strong>de</strong>rloos overlij<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Heerlijkheid overging<br />
op diens neef Jan van Blois. Ook <strong>de</strong>ze overleed<br />
zon<strong>de</strong>r kin<strong>de</strong>ren, waarna <strong>de</strong>ze rechten weer aan <strong>de</strong><br />
toenmalige Graaf vererf<strong>de</strong>n.<br />
29
Deze gaf <strong>de</strong> Heerlijkheid niet weer opnieuw in<br />
leen uit, maar liet <strong>de</strong>ze besturen door een Baljuw,<br />
gevestigd in Beverwijk. Dit bestuursgebied,<br />
waaron<strong>de</strong>r ook enige an<strong>de</strong>re Heerlijkhe<strong>de</strong>n in het<br />
mid<strong>de</strong>n van Noord Holland behoor<strong>de</strong>n, werd ver<strong>de</strong>r<br />
betiteld als het Baljuwschap van Blois. De Baljuw<br />
bleef zich in <strong>de</strong> uitvoering van zijn functie bedienen<br />
van het wapen en zegel van Jan van Blois, zijn<strong>de</strong> vier<br />
staan<strong>de</strong> leeuwen.<br />
Toen <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhorige dorpen later ook een eigen<br />
wapen en zegel verlang<strong>de</strong>n, wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze afgeleid<br />
van het wapen van Blois en zo voer<strong>de</strong>n Uitgeest,<br />
Krommenie en Westzanen (waartoe het gehele gebied<br />
van <strong>de</strong> pol<strong>de</strong>r Westzaan behoor<strong>de</strong>) dan ook alle vier<br />
staan<strong>de</strong> leeuwen in verschillen<strong>de</strong> kleuren en stan<strong>de</strong>n.<br />
In <strong>de</strong> strijd tegen <strong>de</strong> Spaanse Koning kwamen <strong>de</strong><br />
heerlijke rechten aan <strong>de</strong> Staten van Holland te<br />
vervallen : het baljuwschap van Blois bleef echter<br />
als bestuursvorm en ten dienste van <strong>de</strong> rechtspraak<br />
gehandhaafd.<br />
Af en toe waren aanvullingen of soms ook<br />
herhalingen van bestaan<strong>de</strong> voorschriften nodig. In<br />
dit licht moet een handvest van 0 juni 00 wor<strong>de</strong>n<br />
gezien. Hierin bepaal<strong>de</strong> <strong>de</strong> baljuw van Beverwijk,<br />
waaron<strong>de</strong>r Westzaan en Crommenie ressorteer<strong>de</strong>n,<br />
dat iemand aanklaagd werd wegens “breuken” groot<br />
of klein, waarop een straf van “lijf of le<strong>de</strong>”stond.<br />
Ook bij boetes, moest <strong>de</strong> Schout van Westzaan een<br />
rechtsdag vaststellen. Te hou<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> “dingstal”<br />
(rechtplaats) van Westzaan. Als op die zitting<br />
bleek dat <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhavige kwestie behoor<strong>de</strong> tot <strong>de</strong><br />
competentie van <strong>de</strong> Schout en Schepenen, mocht<br />
<strong>de</strong> baljuw zich er ver<strong>de</strong>r niet mee bemoeien. In het<br />
an<strong>de</strong>re geval werd <strong>de</strong> zaak doorverwezen naar <strong>de</strong><br />
baljuw, die recht sprak in Beverwijk.<br />
Het is bekend dat ook <strong>de</strong> kerk <strong>de</strong> neiging had<br />
om <strong>de</strong> rechtspraak in wereldlijke zaken tot zich te<br />
trekken. Zoals <strong>de</strong> Graven van Bloys ook al had<strong>de</strong>n<br />
gedaan, beloof<strong>de</strong> Hertog Albrecht van Beieren zijn<br />
on<strong>de</strong>rdanen daartegen te beschermen. Hij zou niet<br />
gedogen dat zij “mitten gheestelijcken rechte” ten<br />
onrechte in moeilijkhe<strong>de</strong>n raakten.<br />
30<br />
Zwaar moest Westzaan boeten voor het feit dat het<br />
dorp in <strong>de</strong> strijd om <strong>de</strong> macht tussen Gravin Jacoba<br />
van Beieren (“Vrou Jacob”) en Hertog Philips van<br />
Bourgondie partij koos voor Jacoba: alle handvesten<br />
en privileges wer<strong>de</strong>n ingetrokken. De boete van 00<br />
gou<strong>de</strong>n Franse kronen mocht echter in jaarlijkse<br />
termijnen wor<strong>de</strong>n betaald.<br />
De volgen<strong>de</strong> ambten ontston<strong>de</strong>n ook in <strong>de</strong> banne<br />
Westzaan: het college van Schout en Schepenen<br />
hield zich bezig met politie (bestuur en wetgeving),<br />
justitie en pol<strong>de</strong>rzaken. Voorts was er nog sprake<br />
van vroedschappen, burgemeesters, ra<strong>de</strong>n,<br />
ambachtsbewaar<strong>de</strong>rs, schotvangers, secretaris<br />
(vergelijkbaar met <strong>de</strong> huidige gemeente secretaris),<br />
thesauriers (zij in<strong>de</strong>n verpondingen, erfpachten,<br />
dijkgel<strong>de</strong>n, huren, windpachten en an<strong>de</strong>re<br />
Zegel van <strong>de</strong> banne van Westzaan.<br />
inkomsten) en rekenmeesters (nazien van rekeningen<br />
van <strong>de</strong> schout)<br />
De ver<strong>de</strong>ling van dorpen in vier vieren<strong>de</strong>len was<br />
een heel ou<strong>de</strong> instelling, maar zal in <strong>de</strong> banne van<br />
Westzaan echter vrij laat tot stand zijn gekomen,<br />
aangezien <strong>de</strong> bebouwing zich aanvankelijk<br />
concentreer<strong>de</strong> in het dorp Westzaan en <strong>de</strong> oevers<br />
ten westen van <strong>de</strong> Zaan niet of nauwelijks wer<strong>de</strong>n<br />
bewoond. Toen men behoefte kreeg om nauwkeurig<br />
te weten hoe <strong>de</strong> ligging van <strong>de</strong> vier vieren<strong>de</strong>len in <strong>de</strong><br />
banne van Westzaan was geweest, ging men af op <strong>de</strong><br />
verklaring van een tiental inwoners (in leeftijd van<br />
5 tot 8 jaar). Zij leg<strong>de</strong>n hun verklaring af op<br />
september 599. Daaruit bleek (bekort)
het eerste vieren<strong>de</strong>el: betrof Zaardam<br />
(Zaanredam=Westzaandam), dat liep van <strong>de</strong><br />
Westzaner Overtoom tot <strong>de</strong> Dam in Zaandam en<br />
vandaar tot het eind van <strong>de</strong> Molenbuurt. Ook het<br />
eiland <strong>de</strong> Hoorn (vanouds: Zaan<strong>de</strong>rhorn) behoor<strong>de</strong><br />
er toe.<br />
Het twee<strong>de</strong> vieren<strong>de</strong>el: (Kerkbuurt) bestond uit De<br />
Koog en <strong>de</strong> Vijff Broers (Zaandijk)<br />
Tot het <strong>de</strong>r<strong>de</strong> vieren<strong>de</strong>el: (Noor<strong>de</strong>r) behoor<strong>de</strong>n<br />
Wormerveer en West-Knollendam.<br />
Het vier<strong>de</strong> vieren<strong>de</strong>el: (Zui<strong>de</strong>r)Strekte zich uit<br />
van het Kerkbuurter vieren<strong>de</strong>el tot <strong>de</strong> Overtoom in<br />
Westzaandam.<br />
Het “banding” was een oerou<strong>de</strong> instelling en bestond<br />
uit een jaarlijkse speciale rechtszitting. Op die<br />
rechtsdag behan<strong>de</strong>l<strong>de</strong> <strong>de</strong> Schout” zaken van scha<strong>de</strong><br />
en schan<strong>de</strong>”. Het was een “vlotvaardig recht” te<br />
vergelijken met het huidige kort geding, waaraan het<br />
natuurlijk niet i<strong>de</strong>ntiek was.<br />
In <strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r tij<strong>de</strong>n wil<strong>de</strong> Westzaan los komen<br />
van <strong>de</strong> heerlijkheid en op juni 729 kocht <strong>de</strong><br />
banne van Westzaan zichzelf vrij en moest daarvoor<br />
00.000,-- gul<strong>de</strong>n betalen (re<strong>de</strong>n was geldgebrek<br />
van <strong>de</strong> Staten van Holland), on<strong>de</strong>r protest van<br />
Westzaandam die <strong>de</strong> prijs te hoog vond.<br />
POGINGEN VAN WESTZAANDAM ZICH UIT DE<br />
BANNE LOS TE MAKEN.<br />
De afscheidingspogingnen van Westzaandam<br />
begonnen aan het begin van <strong>de</strong> 7e eeuw. Toen <strong>de</strong><br />
regenten van Westzaan een nieuwe begraafplaats<br />
wil<strong>de</strong>n aanleggen met een toren en ook nog een<br />
schoolgebouw in Westzaandam, voel<strong>de</strong> Westzaandam<br />
daar niets voor. Er werd huns inziens teveel met geld<br />
gesmeten. Deze kwesties wer<strong>de</strong>n hoog opgenomen en<br />
<strong>de</strong> Staten van Holland moesten uitspraak doen. Eén<br />
ding was nu wel dui<strong>de</strong>lijk: Westzaandam wil<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<br />
het juk van Westzaan vandaan. In <strong>de</strong> loop van <strong>de</strong><br />
volgen<strong>de</strong> twee eeuwen waren er nog vele ruzies tussen<br />
bei<strong>de</strong>, maar zelfstandigheid kreeg Westzaandan<br />
niet. Eerst in 8 in <strong>de</strong> Napoleontische tijd werd<br />
Westzaandam zelfstandig. Hetzelf<strong>de</strong> probleem<br />
ontstond in Oostzaandam, dat in <strong>de</strong> banne van<br />
Oostzaan viel. Oostzaan lukte het uitein<strong>de</strong>lijk in<br />
795 om vrijwel volledige onafhankelijkheid te<br />
bewerkstelligen.<br />
Op 26 augustus 8 wer<strong>de</strong>n bei<strong>de</strong> <strong>de</strong>len van<br />
Oost- en Westzaandam samengevoegd tot <strong>de</strong> Stad<br />
Zaandam.<br />
De perio<strong>de</strong> na Napoleon heb ik niet beschreven,<br />
omdat ik aanneem dat <strong>de</strong> gewijzig<strong>de</strong> bestuurlijke<br />
omstandighe<strong>de</strong>n wel bij een ie<strong>de</strong>r bekend zal zijn.<br />
De exakte bestuurlijke situatie in het gewest<br />
Zaanstreek is beschreven in het boek van Demonté<br />
Verloren en Spruit, uitgave van Kluwer in 982.<br />
Het nieuwe wapen op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> blz. van <strong>de</strong><br />
nieuwe stad Zaandam is sinds 8 6 het zinnebeeld<br />
van han<strong>de</strong>l en nijverheid. Het werd ontworpen door<br />
Mr. J.C. Honig, die het op 6 november 8 6 aan<br />
<strong>de</strong> gemeenteraad van Zaandam aanbood.<br />
31
GEMEENTE WAPENS EN GE-<br />
MEENTE VLAGGEN VAN DE<br />
DORPEN IN DE ZAANSTREEK<br />
ALSMEDE ONS<br />
FAMILIE EMBLEEM<br />
Ver<strong>de</strong>re verklaring van wapen van Zaandam sinds<br />
8 6: (zie rechtson<strong>de</strong>r)<br />
(vier kwartieren) met in<br />
het eerste kwartier: een mercuriusstaf<br />
in het twee kwartier nogmaals gevieren<strong>de</strong>eld en bevat<br />
het wapen van <strong>de</strong> banne Westzanen, afwisselend in<br />
De Banne van Westzaan had als wapen <strong>de</strong> 4 leeuwen<br />
in een gevieren<strong>de</strong>eld schild in rood en wit:<br />
rood en wit.<br />
in het <strong>de</strong>r<strong>de</strong> kwartier een afbeelding van het wapen<br />
Het gemeente wapen van Oostzaandam, dat sinds 1795<br />
zelfstandig werd, was als volgt:(een boot in aanbouw,<br />
met verwijzing naar <strong>de</strong> belangrijke tak van industrie in<br />
<strong>de</strong> Gemeente)<br />
32<br />
van Oostzaandam, een boot in aanbouw.<br />
in het vier<strong>de</strong> kwartier een naar rechts gewen<strong>de</strong><br />
zilveren haan, als symbool van <strong>de</strong> waakzaamheid.<br />
In het hartschild: in drieën ver<strong>de</strong>eld, naar wordt<br />
aangenomen een verbeelding van of verwijzen naar<br />
<strong>de</strong> Zaan. De drie kleuren in het hartschild zijn:<br />
blauw, zwart en groen. Rechts van het schild staat een<br />
briezen<strong>de</strong> leeuw met een kroon op zijn/haar kop.<br />
Verklaring van <strong>de</strong> op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bladzij<strong>de</strong> vermel<strong>de</strong><br />
nieuwe wapen van Zaanstad sinds <strong>de</strong> fusie van 97 :<br />
(<strong>de</strong> vier leeuwen in een gevieren<strong>de</strong>eld schild uit het<br />
wapen van <strong>de</strong> banne van Westzanen. Het motief<br />
van <strong>de</strong> walvissen (schildhou<strong>de</strong>rs) komt voort uit <strong>de</strong><br />
walvisvaart dat se<strong>de</strong>rt het mid<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> 7e eeuw<br />
één van zijn belangrijkste zetels in <strong>de</strong> Zaanstreek had.<br />
Het aantal voor rekening van Zaanse rij<strong>de</strong>rijen naar<br />
Groenland en Straat Davis uitgeruste walvisvaar<strong>de</strong>rs<br />
tussen 669 en 780 bedroeg respectievelijk 69 en<br />
78 schepen)<br />
Het nieuwe wapen van <strong>de</strong> samengevoeg<strong>de</strong> dorpen<br />
Oost-en West Zaandam tot Zaandam van 1816<br />
(een verwijzing naar het wapen van <strong>de</strong> banne van<br />
Westzanen met <strong>de</strong> vier kwartieren met leeuwen met<br />
boven hen een grote leeuw met <strong>de</strong> kroon) en in het<br />
mid<strong>de</strong>n het zg. hartschild).<br />
Dit hartschild heb ik overgenomen en in ons familie<br />
embleem geplaatst.
Het nieuwe gemeente wapen van Zaanstad, dus van na<br />
<strong>de</strong> fusie.<br />
Eerst beken<strong>de</strong> vlag van (West) Zardam uit <strong>de</strong><br />
17e eeuw.<br />
Deze afgedrukte vlag komt al voor in een Napoleaans<br />
vlaggenboek uit 650, t.w.:<br />
drie horizontale evenhoge banen van rood wit en<br />
blauw, met twee ro<strong>de</strong> en witte vierkanten, geor<strong>de</strong>nd<br />
als een geschaakt Grieks kruis, waarvan <strong>de</strong> witte<br />
vierkanten in het rood en blauw reiken, geplaatst op<br />
het mid<strong>de</strong>n.<br />
Acht lakzegels (stempels)) uit <strong>de</strong> Zaanstreek<br />
(gemeente vlag van Zaandam sinds 1938.<br />
14 horizontale banen van drie kleuren blauw, zwart<br />
en groen/geel), met links boven en rechthoekje in rood en<br />
wit (schuin).<br />
(gemeente vlag van Zaanstad na <strong>de</strong> fusie 3 banen van<br />
rood, wit en blauw en een verkort kruis. Het ro<strong>de</strong> en<br />
witte armen samengestel<strong>de</strong> kruis is ontleend aan het<br />
embleem van <strong>de</strong> banne van Westzanen)<br />
33
Sinds <strong>de</strong> samenvoeging van <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> Gemeentes<br />
Oost- en Westzaandam in 8 was er tot 9 8 geen<br />
gemeente vlag. (is bij weinig mensen bekend)<br />
In 87 heeft men het voornemen gehad weer een<br />
vlag in te stellen in blauw en zwart, maar het bleef<br />
hierbij.<br />
In 9 8 ontvingen B. & W. van <strong>de</strong>ze gemeente een<br />
schrijven van het Ministerie van Binnenlandse Zaken<br />
of Zaandam wel een eigen vlag had. Dit was dus niet<br />
het geval en B. & W. menen, dat het goed is, dat<br />
Zaandam een gemeente vlag heeft.<br />
TOELICHTING OP HET<br />
ONTWORPEN FAMILIE EM-<br />
BLEEM.<br />
Het embleem is ver<strong>de</strong>eld in vier kwartieren met in<br />
het mid<strong>de</strong>n een z.g. hartschild.<br />
Het eerste kwartier: geeft het beroep van veeboer<br />
weer van <strong>de</strong> eerste generatie familie le<strong>de</strong>n, met op<br />
<strong>de</strong> achtergrond lucht (licht blauw), grasland en water<br />
(donker blauw).<br />
In het twee<strong>de</strong> kwartier, het beroep dat ook in het<br />
begin voorkwam in <strong>de</strong> familie:<br />
<strong>de</strong> paltrokhoutzaagmolenaars.<br />
Het <strong>de</strong>r<strong>de</strong> kwartier geeft <strong>de</strong> verbon<strong>de</strong>nheid weer<br />
met <strong>de</strong> stad Alkmaar, waar Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> vanuit<br />
Zaandam naar verhuis<strong>de</strong>, met erin getekend een z.g.<br />
34<br />
kaasberry, welke op <strong>de</strong> kaasmarkt al eeuwen wordt<br />
gebruikt (een speels element) met een ietwat scheve<br />
berrie. Als <strong>de</strong>ze recht was geprojecteerd was het net<br />
een gebit met gou<strong>de</strong>n tan<strong>de</strong>n of kiezen.<br />
Het vier<strong>de</strong> kwartier geeft aan dat <strong>de</strong> stad Amsterdam<br />
een belangrijke rol speelt bij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> generatie<br />
familie le<strong>de</strong>n.<br />
Het z.g.”hartschild” staat letterlijk en figuurlijk<br />
centraal in dit embleem en komt voor in het ou<strong>de</strong><br />
wapen van <strong>de</strong> nieuwe gemeente Zaandam uit 8<br />
en geeft <strong>de</strong> verbon<strong>de</strong>nheid weer met <strong>de</strong> rivier “<strong>de</strong><br />
Zaan” – blauwe lucht, grijs donker water en het<br />
omringen<strong>de</strong> grasland (zie blz. 2).
BEBOUWINGEN IN DE<br />
ZAANSTREEK.<br />
EERST “IETS” OVER EN RONDOM DE<br />
“BULLEKERK” EN HET SUYDERKERCKPA(T)D.<br />
Voordat <strong>de</strong> Bullekerk werd gebouwd, moesten<br />
<strong>de</strong> bewoners van het toen nog buurtschap<br />
Westzaandam over <strong>de</strong> Zaan in Oostzaandam ter<br />
kerke gaan.<br />
Met <strong>de</strong> bouw van <strong>de</strong>ze Hervorm<strong>de</strong> Kerk aan <strong>de</strong><br />
Molenbuurt (nu <strong>de</strong> winkelstraat “WESTZIJDE”)<br />
werd in 6 8 begonnen op <strong>de</strong> restanten van een<br />
Spaans bastion uit <strong>de</strong> jaren 568-70 en <strong>de</strong> stenen<br />
hiervan. De uitbreiding tot <strong>de</strong> huidige omvang werd<br />
vanaf 678 gerealiseerd.<br />
De naam “Bullekerk” kreeg <strong>de</strong> kerk naar aanleiding<br />
van een gebeurtenis, welke op 29 augustus 6 7<br />
plaatsvond. Wat gebeur<strong>de</strong> er dan op die dag?<br />
Een loslopen<strong>de</strong> stier nam een boer op <strong>de</strong> horens en<br />
dood<strong>de</strong> hem. Zijn hoogzwangere vrouw wil<strong>de</strong> hem te<br />
hulp komen, maar ook zij trof hetzelf<strong>de</strong> lot als haar<br />
man. Haar kind kwam daar meteen ter wereld en<br />
overleef<strong>de</strong> in eerste instantie <strong>de</strong> gebeurtenissen, doch<br />
zij stierf na circa een jaar.<br />
Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> bouw van <strong>de</strong> kerk ontstond al in 6 9<br />
<strong>de</strong> eerste aanzet tot <strong>de</strong> bebouwing op een nieuw<br />
molenpad rond <strong>de</strong>ze kerk:<br />
36<br />
Voor <strong>de</strong> kerk staat een beeldje, dat <strong>de</strong> situatie van 1647<br />
weergeeft:<br />
Foto van <strong>de</strong> z.g. “Bullekerk” van Westzaandam.<br />
“westzij<strong>de</strong> rol”(huisnummers 124-92)<br />
eerst ge<strong>de</strong>elte, vervolg op volgen<strong>de</strong> drie bladzij<strong>de</strong>n<br />
en <strong>de</strong> toelichting op blz. 9.
want : ”Jan Jansz. Niesen verkoopt aan Claes<br />
Nickel een erf van 5 roe<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> Molenbuurt<br />
en een pad, belend ten Zui<strong>de</strong>n Claes Nickel en ten<br />
noor<strong>de</strong>n het nieuwe kerkhof, on<strong>de</strong>r conditie dat Jan<br />
Jansz. aan Claes Pietersz Nickel zal leveren een vrije<br />
doorgang van zijn erf tot <strong>de</strong> dijk toe. Mits dat Jan<br />
Jansz. die ganck mag legge, daar ’t hem belieft en<br />
Claes Pietersz. Nickel zal <strong>de</strong> brug helpen maken, en<br />
selfs on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n en repareren . Nickel mag zijn<br />
huys of schuit niet noor<strong>de</strong>n an <strong>de</strong> kerksloot zetten als<br />
het tegenwoordig staat, te weten 8 voet van <strong>de</strong> sloot<br />
en die 8 voet zal vrij blijven liggen tot een vrije ganck<br />
voor huysen op <strong>de</strong> ven of an<strong>de</strong>re dingen die Jan<br />
Jansz. of sijn kin<strong>de</strong>ren daar willen zetten. Koopsom<br />
f. 50,--” . (T.A.= Transport Akte= 576 over <strong>de</strong><br />
bewoners en hun huizen rond <strong>de</strong>ze kerk).<br />
Er was een zelfgemaakt padreglement van ’t<br />
Suy<strong>de</strong>rkerckpat. De familie Niesen woon<strong>de</strong> reeds op<br />
<strong>de</strong> Molenbuurt en naast hen werd het vrij-liggen<strong>de</strong><br />
land verkocht. Uit het feit, dat <strong>de</strong> aanduiding van het<br />
erf van 5 roe<strong>de</strong>n (een roe<strong>de</strong> is circa meter) geen<br />
“ten westen en ten oosten” aangaf, bewees dat er nog<br />
niets gebouwd was.<br />
Dit is dus het begin van het ontstaan van het<br />
Suy<strong>de</strong>rkerckpad.<br />
Via <strong>de</strong> historische vereniging uit Zaanstad<br />
kreeg ik een overzicht van <strong>de</strong> aan- en verkoop<br />
mutaties van huizen op dit pad vanaf 6 tot 788,<br />
maar er is niets te vin<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> bouw van <strong>de</strong> eerste<br />
huizen door vermoe<strong>de</strong>lijk Jan Jansz. Niesen. Uit <strong>de</strong><br />
dorpsrekening van 679 van Westzaandam blijkt,<br />
dat onze familie het <strong>de</strong>r<strong>de</strong> huis in haar bezit had, dus<br />
vermoed ik dat zij daar rond 6 0 zijn komen wonen<br />
op een soort boer<strong>de</strong>rijhuis.<br />
37
Zoals uit <strong>de</strong> hieron<strong>de</strong>r afgebeel<strong>de</strong> dorpsrekening van<br />
het Suy<strong>de</strong>rkerckpat uit 679 blijkt, ston<strong>de</strong>n er toen<br />
8 huizen.<br />
Volgens overlevering was er in 678 een opstand<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bevolking van het dorp, omdat <strong>de</strong> belasting<br />
op turf werd verhoogd. Men “pikte” het niet en<br />
er wer<strong>de</strong>n vele pan<strong>de</strong>n vernield en galgen wer<strong>de</strong>n<br />
afgezaagd. Vandaar <strong>de</strong> bijnaam voor Zaandammers:<br />
Galgenzagers. Als represaille bepaal<strong>de</strong> <strong>de</strong> gemeente<br />
Westzaandam, dat <strong>de</strong> bevolking een boete moest<br />
betalen en dat gebeur<strong>de</strong> in 679, zoals hieron<strong>de</strong>r<br />
blijkt:<br />
Er is nog iets heel bijzon<strong>de</strong>rs aan <strong>de</strong> hand met <strong>de</strong>ze<br />
bovenstaan<strong>de</strong> dorpsrekening bij <strong>de</strong> vermelding van<br />
onze familie want:<br />
”Trijn Sijmonsd kin<strong>de</strong>ren”,<br />
te betalen f. 1.15.-<br />
Normaal wordt <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r als eigenaar van het pand<br />
38<br />
genoemd, maar <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r was reeds overle<strong>de</strong>n en dan<br />
is het gebruikelijk dat er dan wordt vermeld:<br />
”wed. Sijmon Jansz.”,<br />
maar door <strong>de</strong> vermelding in <strong>de</strong> dorpsrekening van<br />
679 zou het kunnen zijn, dat <strong>de</strong> woning en erf rond<br />
658 door zijn vrouw bij haar trouwen met Jan<br />
Claessz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> werd betaald. Mogelijk heeft zij <strong>de</strong><br />
erven van haar schoonfamilie en dus ook haar man<br />
uitgekocht met het geld dat in haar familie aanwezig<br />
was. Denk aan het testament van haar moe<strong>de</strong>r met<br />
<strong>de</strong> toe<strong>de</strong>ling aan haar kleinzoon Sijmon Jansz. <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>. Ten tij<strong>de</strong> van <strong>de</strong>ze te betalen belasting was zij<br />
ook al overle<strong>de</strong>n.<br />
Een van <strong>de</strong> vele nog bestaan<strong>de</strong> molenpa<strong>de</strong>n.
Klaarblijkelijk waren hun vier zoons en dochter<br />
Lijsbet al in staat om zelfstandig in het huis te blijven<br />
wonen en werken, vermoe<strong>de</strong>lijk zon<strong>de</strong>r toezicht<br />
van <strong>de</strong> z.g. weeskamer, want dan had ik dit in <strong>de</strong><br />
weesboeken moeten kunnen vin<strong>de</strong>n.<br />
Bij akte van 9 juni 697 kreeg <strong>de</strong> zoon Willem Jansz.<br />
<strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij formeel toebe<strong>de</strong>eld. Zie <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong><br />
akte bij <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> en vier<strong>de</strong><br />
generatie op blz. en 2 en 77 en 79<br />
De familie bleef ”t pat besuij<strong>de</strong>n d’kerk” trouw tot<br />
<strong>de</strong> dood van Jan Willemsz in 777; hij was <strong>de</strong> zoon<br />
van Willem Jansz. Va<strong>de</strong>r en zoon had<strong>de</strong>n zeer goed<br />
”geboerd” op het pad, want zij bezaten veel land en<br />
zelfs vijf huizen.<br />
In <strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r tij<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n er huizen op het pad<br />
gebouwd, hetgeen blijkt uit het verpondingsboek uit<br />
7 en 7 . Namen van dit pad waren:<br />
6 0 – 6 8 Pat besuy<strong>de</strong>n <strong>de</strong> nieuwe kerck<br />
670- 680 ’t Suy<strong>de</strong>rkerckpat of Nickellspat<br />
680 – 690 Dirck Jansz. Niesenpat<br />
tot 897 Suij<strong>de</strong>rkerckpad<br />
vanaf 897 tot he<strong>de</strong>n Tuinstraat.<br />
Huidige Tuinstr., vroeger Suy<strong>de</strong>rkerckpat,<br />
DE “WESTZIJDEROL”.<br />
De z.g. “Westzij<strong>de</strong>rol” laat goed zien hoe ook in het<br />
verle<strong>de</strong>n <strong>de</strong> burgers van <strong>de</strong> betere stand hun huizen<br />
lieten bouwen.<br />
Met <strong>de</strong>ze “rol” van circa 0 meter lang en 5 cm.<br />
breed, is gemaakt rond 780 door ene “verver” met<br />
<strong>de</strong> achternaam: Schipper. De rol is door een familie<br />
lid van hem, <strong>de</strong> orgelbouwer/han<strong>de</strong>laar A. Schipper<br />
– door bemid<strong>de</strong>ling van boekverkoper G.J. Blees<br />
– geschonken aan <strong>de</strong> Zaanlandse Oudheidkamer<br />
in Zaandijk. Het origineel wordt momenteel<br />
gerestaureerd.<br />
De rol geeft <strong>de</strong> huizen weer vanaf het Papenpad<br />
met nr. 2 6 tot aan <strong>de</strong> Dam in Zaandam, en wel <strong>de</strong><br />
huizen aan <strong>de</strong> Zaanzij<strong>de</strong>.<br />
Ik heb het on<strong>de</strong>rste <strong>de</strong>el van vier pagina’s gewijd aan<br />
<strong>de</strong>ze rol en wel vanaf het Blauwe Pat tot en met <strong>de</strong><br />
meelmolen “De Ruyter” aan <strong>de</strong> Molenglop t.o. <strong>de</strong><br />
huidige Botemakersstraat (huisnr vanaf 2 tot 92<br />
Westzij<strong>de</strong>rol).<br />
De Westzij<strong>de</strong> noem<strong>de</strong> men in die tijd <strong>de</strong><br />
“Molenbuurt” vanwege <strong>de</strong> aanweziheid van <strong>de</strong>ze<br />
meelmolen. Onze Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> heeft op <strong>de</strong><br />
hoek van <strong>de</strong>ze glop aan <strong>de</strong> Zaanzij<strong>de</strong> gewoond.<br />
39
Het voormalige Suy<strong>de</strong>rkerckpat liep tot het on<strong>de</strong>rste ge<strong>de</strong>elte linkson<strong>de</strong>r van <strong>de</strong>ze foto. De sloot naast het pad werd in<br />
1882 ge<strong>de</strong>mpt. De 2e molen links op <strong>de</strong> achtergrond is <strong>de</strong> “Roo<strong>de</strong> Jager” van <strong>de</strong> familie Jager, zijn<strong>de</strong> <strong>de</strong> schoonfam.<br />
van onze Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. Rechts Noor<strong>de</strong>rkerckpat.<br />
BEBOUWING OP ANDERE<br />
MOLENPADEN.<br />
Naast het Suij<strong>de</strong>rkerkpat lag het Otterspat,<br />
tegenwoordig genoemd: Klokbaai. Hier werd door<br />
Claes Jansz. Otter in 708 <strong>de</strong> houtzaagmolen ”De<br />
Otter” gebouwd. De molen is in 89 afgebroken.<br />
Er was een bruggetje tussen <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> pa<strong>de</strong>n. Zie<br />
on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> foto.<br />
Willem Jansz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> koopt in 7 7 een stukje land<br />
(lag achter zijn eigen erf) van molenaar Claes Otter.<br />
Het Otterspad in het begin van <strong>de</strong> 20e eeuw<br />
40<br />
Op 2 -07- 7 2 ontstond verschil van mening over<br />
het on<strong>de</strong>rhoud van nevenstaand bruggetje.<br />
Even ver<strong>de</strong>r in zui<strong>de</strong>lijke richting lag het<br />
Bootenmaekerspat, waar <strong>de</strong> molenaar Cornelis Jansz.<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong> op het eind zijn houtzaagmolen, “<strong>de</strong> Grauwe<br />
Haes” had, oostelijk van <strong>de</strong> Vaart. Hij woon<strong>de</strong> met<br />
het gezin vermoe<strong>de</strong>lijk ook op dit pad en later op<br />
<strong>de</strong> hoek van <strong>de</strong> Molenbuurt en Ruyterspat, waar <strong>de</strong><br />
meelmolen met <strong>de</strong>ze naam heeft gestaan.<br />
De molen van onze rechtstreekse voorou<strong>de</strong>r, Sijmon<br />
Jansz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, genaamd “De jonge Prins of <strong>de</strong> prins<br />
van Oranje”, stond wat meer in het land aan <strong>de</strong><br />
westkant van <strong>de</strong> Watering, achter het vroegere station<br />
van Zaandam. (molenakte uit 688 T.A. 589<br />
fol. 2v), zie ook mijn archief blz. .<br />
Claes Claesz Jr. Haes had hier zijn molen ” Het<br />
blauwe Hert”, welke hij door zijn vroege dood echter<br />
nooit beman<strong>de</strong>. Hij was <strong>de</strong> zoon van Lijsbet Jansd <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>. Ook zijn va<strong>de</strong>r had een molen het begin van<br />
het Botenmakerspat, <strong>de</strong> naam van <strong>de</strong> molen heb ik<br />
niet kunnen achterhalen. Lijsbet moet ook op relatief<br />
jonge leeftijd tussen 0 en 0 jaar zijn overle<strong>de</strong>n net<br />
als haar broers Cornelis, Claes en Sijmon. Voor haar<br />
trouwen zal Lijsbet Jansd. ongetwijfeld het ou<strong>de</strong>rloze<br />
gezin draaiend hebben gehou<strong>de</strong>n.
Alleen haar broer Willem Jansz, die op <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij<br />
leef<strong>de</strong>, werd circa 80 jaar. Ook diens zoon, Jan<br />
Willemsz., die op zijn beurt <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij van<br />
zijn va<strong>de</strong>r overnam, werd zelfs 87 jaren oud. Zie<br />
molenacte uit 690, T.A. 589 fo.285 blz. van<br />
mijn archief.<br />
De molens van <strong>de</strong> familie Jager/Voogt,<br />
t.w. <strong>de</strong>” Groene –en Ro<strong>de</strong> Jager”,<br />
alsme<strong>de</strong> “De Stoel” ston<strong>de</strong>n hier in <strong>de</strong> buurt op<br />
pa<strong>de</strong>n met hun eigen achternaam: het Jagerspad,<br />
tegenwoordig is dit er niet meer en was vlakbij<br />
Overzicht waar <strong>de</strong> molens ston<strong>de</strong>n.<br />
het huidige Roggespad. Het Voochtenpad heet nu<br />
Botenmakersstraat; het Molenpad was tegenover <strong>de</strong><br />
meelmolen <strong>de</strong> Ruyter. Op <strong>de</strong> hoek van <strong>de</strong> huidige<br />
Westzij<strong>de</strong> (vroeger Laagzij<strong>de</strong>/Molenbuurt) en<br />
Ruyterveer woon<strong>de</strong> later Corn.Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> met<br />
zijn gezin. (zie <strong>de</strong> “Westzij<strong>de</strong>rol”op blz. 9. (naast <strong>de</strong><br />
molen)<br />
Het huis van <strong>de</strong> familie Jager, dat nu in <strong>de</strong> Zaanse<br />
Schans te bewon<strong>de</strong>ren is als het museum met<br />
antiek, stond uiteraard op het Jagerspad. Een foto<br />
van dit huis ís in het hoofdstukje over <strong>de</strong>ze familie<br />
opgenomen.<br />
41
Ver<strong>de</strong>r richting <strong>de</strong> Dam was het Vinkepat<br />
(nu Vinkenstraat), waar in 7 volgens het<br />
verpondingsboek <strong>de</strong> wed. Sijmon Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
woon<strong>de</strong>, na het overlij<strong>de</strong>n van haar man, in 687.<br />
Het molenmuseum in Koog a.d.Zaan geeft een goed<br />
beeld over <strong>de</strong> molens van <strong>de</strong> Zaanstreek, welke daar<br />
allemaal ston<strong>de</strong>n.<br />
In het begin van <strong>de</strong> 7e eeuw waren er slechts 7<br />
huizen op <strong>de</strong> westzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Zaan. Dertig jaar<br />
later wer<strong>de</strong>n er 6 huizen geteld. In <strong>de</strong> 8e eeuw<br />
volg<strong>de</strong> een bijna explosieve groei, zodat er in 7 2<br />
al 6 5 inwoners waren. Aanvankelijk ontstond <strong>de</strong><br />
bebouwing rond <strong>de</strong> Dam en Hoogendijk, maar al<br />
snel wer<strong>de</strong>n er ook langs <strong>de</strong> Zaan in noor<strong>de</strong>lijke<br />
richting huizen neergezet. Ook <strong>de</strong> in westelijke<br />
richting lopen<strong>de</strong> z.g. molenpa<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n al spoedig<br />
bewoond, waarvan het Suy<strong>de</strong>rkerckpad er één<br />
van <strong>de</strong> vele was. Bij <strong>de</strong>ze pa<strong>de</strong>n ontston<strong>de</strong>n z.g.<br />
pa<strong>de</strong>ngemeenschappen, die eigen reglementen voor<br />
hun bewoners opstel<strong>de</strong>n.<br />
Voor ver<strong>de</strong>re bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n over woningen, molens<br />
en molenpa<strong>de</strong>n zie volgen<strong>de</strong> bladzij<strong>de</strong>.<br />
ENKELE FOTOS VAN BEBOUWINGEN<br />
UIT DE ZAANSTREEK.<br />
Westzij<strong>de</strong> nog met sloot in 1875.<br />
42<br />
Ossepat, tekening K. Meinen<br />
Herberg op het Vinkepat<br />
Pijpebran<strong>de</strong>rshuisje Koekoekspat
Pa<strong>de</strong>n, woningen en paltrokhoutzaagmolens, waar onze voorou<strong>de</strong>rs woon<strong>de</strong>n en werkten in West-en Oostzaandam.<br />
( voor toelichting zie volgen<strong>de</strong> pagina )<br />
43
Toelichting op <strong>de</strong> pa<strong>de</strong>n/straten/houtzaagmolens<br />
etc. van<br />
Oost- en Westzaandam en <strong>de</strong><br />
wateringen in <strong>de</strong> Gemeente<br />
van <strong>de</strong> vorige bladzij<strong>de</strong>.<br />
A) Stuurmanspat.<br />
B) Noor<strong>de</strong>rkerckpat met aan bei<strong>de</strong> zij<strong>de</strong>n een<br />
sloot. Tegenwoordig Parkstraat, doordat er<br />
een weg naar en door het Volkspark loopt naar<br />
<strong>de</strong> Provinciale weg.<br />
C) Suy<strong>de</strong>rkerckpat. Daar woon<strong>de</strong>n <strong>de</strong> eerst<br />
beken<strong>de</strong> familie le<strong>de</strong>n,<br />
(tegenwoordig <strong>de</strong> Tuinstraat) t.w. fam. Jan<br />
Claesz, hun zoon Willem Janz en diens zoon<br />
Jan Willemz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
D) De z.g. “Bullekerk”.<br />
E) Otterspat en <strong>de</strong> Molen <strong>de</strong> Otter, zie molennr.:<br />
7.<br />
F) Bakkerspat.<br />
E) en F) vormen thans <strong>de</strong> Klokbaai.<br />
G) Roggespat.<br />
H) Jagerspat. Bestaat niet meer, was ter hoogte van<br />
het vroegere Wastora ( A – Z Voetbalclub)<br />
Aan dit Jagerspat stond het sjieke huis van<br />
<strong>de</strong> schoonfamilie van Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>,<br />
t.w. <strong>de</strong> familie Voogt/Jager/Lap. Dit huis staat<br />
nu in <strong>de</strong> Zaanse Schans en is daar bekend als<br />
het antiekmuseum.<br />
J) Molenpat. Bestaat ook niet meer, wordt in<br />
685 zo genoemd naar <strong>de</strong> meelmolen <strong>de</strong><br />
Ruyter stond vlakbij aan het korte weggetje<br />
naar <strong>de</strong> Zaan. Hieraan woon<strong>de</strong> o.a. Cornelis<br />
Jansz. en Jannetje J.Jager,<br />
zie X- . Het Molenpat wordt later het on<strong>de</strong>r<br />
K) genoem<strong>de</strong> Botemakerspat.<br />
K) Botemakers(pat)straat, voorheen het<br />
Voogtenpat.<br />
In het begin van dit pat stond <strong>de</strong> molen,<br />
woonhuis en erf van Claes Claesz Sr. en<br />
Lijsbet Jansd. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, zie molennr.: 9 (naam<br />
molen niet bekend).<br />
Op het eind van dit pad, vóór <strong>de</strong> Vaart stond<br />
molen nr.: 5 van Cornelis Jansz. “De Grauwe<br />
44<br />
Haes”.<br />
Het verleng<strong>de</strong> van dit pad over <strong>de</strong> Vaart, <strong>de</strong><br />
Emmastraat en <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re “Oranjestraten” daar<br />
in <strong>de</strong> buurt zijn gesloopt voor een nieuwe wijk<br />
( tax. 990).<br />
L) Wynkanspat<br />
M) Herengracht<br />
N) Stationsstraat<br />
O) Schapenpat<br />
P) Zeemanspat<br />
Q) Hazepat<br />
R) Vinckepat, hier woon<strong>de</strong>n Trijn Sijmonsd ( <strong>de</strong><br />
vrouw van onze Symon Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>) en haar<br />
zoon Pieter Symonsz tij<strong>de</strong>ns zijn e huwelijk<br />
met Aa(g)ltje Haver.<br />
S) Ge<strong>de</strong>mpte gracht, vroeger Kuyperspat, na<br />
overlij<strong>de</strong>n van haar e man onze Pieter<br />
Symonsz. vertrok Aagje Haver van van het<br />
Vinckepat naar dit pad. Mogelijk werkte zij<br />
daar met haar kin<strong>de</strong>ren bij een rijke familie.<br />
Op dit pad woon<strong>de</strong>n o.a. <strong>de</strong> Burgemeester en<br />
<strong>de</strong> dokter). Het linker ge<strong>de</strong>elte van nu <strong>de</strong><br />
Ge<strong>de</strong>mpte gracht was het Kuyperspat en het<br />
rechter ge<strong>de</strong>elte noem<strong>de</strong> men toen het<br />
Zilverpat.<br />
T) Dampat.<br />
Herkenningspunten in Westzaandam zijn:<br />
Nr.: <strong>de</strong> molen van Symon Jansz.<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, genaamd<br />
“De Prins van Oranje”.<br />
Nr.:2 <strong>de</strong> molen en houtzagerij “Veldlust”, aan het<br />
ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Tuinstraat (Suy<strong>de</strong>rkerckpat).<br />
Nr.: <strong>de</strong> molen <strong>de</strong> “Roo<strong>de</strong> Jager of Waipot” van <strong>de</strong><br />
familie Jager.<br />
Nr.: <strong>de</strong> molen “<strong>de</strong> Groene Jager” ook van <strong>de</strong> familie<br />
Jager.<br />
Nr.:5 <strong>de</strong> molen “<strong>de</strong> Grauwe Haes” van Cornelis<br />
Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
Nr.:6 <strong>de</strong> molen “<strong>de</strong> Stoel” van <strong>de</strong> familie Voogt/Jager,<br />
nabij het Voogtenpat/Botemakerspat.<br />
Nr.:7 <strong>de</strong> molen “<strong>de</strong> Otter” van <strong>de</strong> familie<br />
Otter op het Otterspat, naast Suy<strong>de</strong>r<br />
kerckpat.<br />
Nr.: 8 <strong>de</strong> molen “het Blauwe Hert” van<br />
Claes Claesz Haes Jr. gekocht via zijn<br />
moe<strong>de</strong>r.
Nr.: 9 <strong>de</strong> molen (naam mij niet bekend) van<br />
va<strong>de</strong>r Claes Claesz. Haes met daarbij<br />
woning en erf op het begin van het Bote-<br />
makerspat.<br />
Nr.: 0X woonhuis en erf van <strong>de</strong> familie<br />
Symon Jansz (molenaar van De Prins van<br />
Oranje).<br />
Nr.: X en 2X <strong>de</strong> woonhuizen van Willem<br />
Jansz en zoon Jan Willemsz.( <strong>de</strong> veeboe-<br />
ren).<br />
Nr.: X het woonhuis van Cornelis Jansz. <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong> en Jannetje Jd. Jager op <strong>de</strong> Ruyter<br />
glop.<br />
Nr.: X en 5X woonhuizen van weduwe<br />
Symon Janz. De <strong>Boer</strong> en haar zoon Pie<br />
ter Symz.<br />
Nr.: 7X het z.g. “Jagershuis” van <strong>de</strong> familie<br />
Voogt/Jager/Lap, zie in <strong>de</strong> Zaanse<br />
Schans.<br />
Nr.: 20 en 2 resp. het nieuwe station en het<br />
ou<strong>de</strong> van <strong>de</strong> N.S.<br />
Nr.: 22 het huidige Shell benzine station aan<br />
<strong>de</strong> provinciale weg, aan <strong>de</strong> westkant<br />
v.d.weg.<br />
Nr.: 2 het huidige – verklein<strong>de</strong> – Volkspark,<br />
opgezet door Hr. Corver van Wessem.<br />
Nr.: 2 het voormalige bezit van <strong>de</strong> familie,<br />
bekend als het “Corversland” ; werd in<br />
70 door <strong>de</strong> familie verkocht. Dit land<br />
is gelegen ten oosten van <strong>de</strong> Provinciale<br />
weg, vlakbij molen nr.6, ten westen van<br />
“<strong>de</strong> Vaart”.<br />
In Oostzaandam:<br />
V) Kalverstraat, daar woon<strong>de</strong> Adriaan Pietersz. <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>.<br />
W) Bloemgracht.<br />
X) Bloemstraat.<br />
Y) Papenpatje, daar woon<strong>de</strong>n <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs van<br />
Aagje Haver.<br />
Z) Halstraat, ook hier hebben <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs van<br />
Aagje) je gewoond.<br />
ZZ) Zuiddijk, was het woonadres van <strong>de</strong><br />
2e man van Aagje: Ariaan Pz. Pandt.<br />
XX <strong>de</strong> Noord, woon<strong>de</strong> Pieter Symonsz geduren<strong>de</strong><br />
zijn e en 2e huwelijk en<br />
Claes Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> heeft daar gewoond, zie<br />
notulen kerkverga<strong>de</strong>ring.<br />
Ver<strong>de</strong>r in Oostzaandam tegenover <strong>de</strong> sluizen bij<br />
<strong>de</strong> kerk ligt het Noor<strong>de</strong>rkerckpat, het pad “voor<br />
<strong>de</strong> Kerk”. Langs <strong>de</strong> Zaan loopt vanaf het<br />
zui<strong>de</strong>n:<br />
Zuiddijk, Oostzij<strong>de</strong> en <strong>de</strong> Noord richting<br />
Zaandijk.<br />
45
HAERDSTEDENREGISTER VAN<br />
1644.<br />
In dit register werd vastgesteld hoeveel schoorstenen<br />
er op <strong>de</strong> huizen ston<strong>de</strong>n: hoe meer er op het dak<br />
waren geplaatst, <strong>de</strong>s te hoger was <strong>de</strong> te betalen<br />
belasting. Toen <strong>de</strong><strong>de</strong>n ze al aan het bestrij<strong>de</strong>n van <strong>de</strong><br />
vervuiling door <strong>de</strong> turfgestookte kachels.<br />
Dus <strong>de</strong> vervuiler betaal<strong>de</strong> ook al in <strong>de</strong> 7e eeuw. !!!<br />
Ik heb nogal wat moeite moeten doen om dit register<br />
boven water te krijgen, maar uitein<strong>de</strong>lijk vond ik het<br />
originele register in het archief in Purmerend.<br />
De inspecteurs liepen in 6 / <strong>de</strong> dorpen af rond<br />
Monnickendam, inclusief <strong>de</strong> Zaanstreek en leg<strong>de</strong>n<br />
hun bevindingen in dit register vast.<br />
Nu kwam er in 2005 een probleem op tafel: er<br />
was wel per Gemeente een samenvatting, maar er<br />
ston<strong>de</strong>n geen straat- en of pa<strong>de</strong>nnamen bij vermeld.<br />
Er van uitgaan<strong>de</strong> dat men in Westzaandam vanuit<br />
het centrum bij <strong>de</strong> Dam was begonnen met het<br />
vastleggen, beteken<strong>de</strong> dit dat ik aan het ein<strong>de</strong> van<br />
<strong>de</strong> registratie in Westzaandam moest zoeken, want<br />
rond <strong>de</strong> Bullekerk c.q. het Suy<strong>de</strong>rkerckpat lag in het<br />
Noor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Gemeente.<br />
Door dit gegeven-zie blz. 7 en 8- te combineren<br />
met <strong>de</strong> huizentransacties (zie <strong>de</strong> blz. 9) op het<br />
Suy<strong>de</strong>rkerckpat van <strong>de</strong> Historische Vereniging<br />
van Zaanstad kon ik gemeenschappelijke namen<br />
ont<strong>de</strong>kken:<br />
Haerdste<strong>de</strong>nregister blz. nr. 8-II gaf <strong>de</strong> meeste<br />
namen bloot.<br />
Op bladzij<strong>de</strong> 7-II komt 2x <strong>de</strong> naam Voocht voor<br />
en op bladzij<strong>de</strong> 8-I <strong>de</strong> meelmolen <strong>de</strong> Ruyter en<br />
<strong>de</strong> naam Claes Claesz. Stickel: hij woon<strong>de</strong> op <strong>de</strong><br />
Molenbuurt bij <strong>de</strong> Bullekerk (zie TA 575 uit 6<br />
van het Suy<strong>de</strong>rkerckpat).<br />
Op bladzij<strong>de</strong> 8-II, tien<strong>de</strong> regel stond vermeld:<br />
“JAN CLAESZ. JAN”,<br />
en dat was dus onze Jan Claesz. De <strong>Boer</strong> van <strong>de</strong><br />
e generatie, terwijl ik zijn va<strong>de</strong>r Claes Janz. had<br />
verwacht. Gezien mijn taxatie van <strong>de</strong> geboortedatum<br />
van Jan Claesz. van rond 6 0 kon ik <strong>de</strong>ze niet<br />
meer handhaven. Dus moest <strong>de</strong>ze Jan Claesz. rond<br />
6 0 zijn geboren en was zijn huwelijk met Trijn<br />
Sijmonsd. Borsius in rond 659 mogelijk zijn 2e<br />
46<br />
echtverbinding of hij moest op latere leeftijd zijn<br />
getrouwd.<br />
TOELICHTING<br />
Op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bladzij<strong>de</strong>n heb ik het volgen<strong>de</strong> over<br />
het “haerdste<strong>de</strong>nregister” vermeld:<br />
Op blz.: 7 Het bovenste ge<strong>de</strong>elte is een<br />
samenvatting van <strong>de</strong> bevindingen van <strong>de</strong> z.g.<br />
“inspecteurs/gaar<strong>de</strong>rs” die in 6 / op pad langs<br />
<strong>de</strong> huizen gingen.<br />
Het twee<strong>de</strong> <strong>de</strong>el geeft vier familie namen aan,<br />
waaron<strong>de</strong>r 2x die van Vooght, t.w.: Dirck Jacobz.<br />
Vooght en Jacob Jacobz. Vooght (Sr.), van <strong>de</strong><br />
schoonfamilie van Cornelis Janz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> ( e<br />
generatie zij-tak).<br />
Op het on<strong>de</strong>rste ge<strong>de</strong>elte is <strong>de</strong> meelmolen “De<br />
Ruyter” aangegeven en <strong>de</strong> naam van Claes Claesz.<br />
Stickel, die op het hoekje van <strong>de</strong> Molenbuurt (nu<br />
Westzij<strong>de</strong>) en het Suy<strong>de</strong>rkerckpat woon<strong>de</strong>. Zie <strong>de</strong><br />
bijlage over <strong>de</strong> huizenmutaties op blz.: 9, e mutatie<br />
nr. 80- 6 .<br />
Op blz.: 8 0e regel van boven is vermeld:<br />
“Jan Claesz. Jan” met 2 schoorstenen.<br />
Deze Jan Claesz. was onze rechtstreekse voorou<strong>de</strong>r<br />
van <strong>de</strong> z.g. e generatie en hij woon<strong>de</strong> dus op het<br />
Suy<strong>de</strong>rkerckpat. Zijn va<strong>de</strong>r was “Claes Janz”van <strong>de</strong><br />
2e generatie en diens ouweheer was ene Jan ..z. van<br />
<strong>de</strong> e generatie en dus <strong>de</strong> oudst beken<strong>de</strong> van onze<br />
familie. (dus toch een Jantje <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>)<br />
Door <strong>de</strong> namen van <strong>de</strong> uitdraai van <strong>de</strong><br />
huizenmutaties op blz.: 9 te vergelijken met<br />
<strong>de</strong> lijsten van het “haerdste<strong>de</strong>nregister” kon ik<br />
uitein<strong>de</strong>lijk met zekerheid onze Jan Claesz.Jan<br />
lokaliseren.<br />
Ook toen al twee beken<strong>de</strong> kreten uit onze tijd:<br />
1) <strong>de</strong> vervuiler betaal<strong>de</strong> en<br />
2) <strong>de</strong> belastinggaar<strong>de</strong>rs (<strong>de</strong> inners van <strong>de</strong><br />
centjes) maakten het ook toen al niet leuker
1)<br />
2)<br />
147-II<br />
3)<br />
148-I<br />
47
Bladzij<strong>de</strong> 148-II van het Haerdste<strong>de</strong>rwegister<br />
48
Mutaties van eigenaren opgesteld door <strong>de</strong> werkgroep van<br />
Wim Wester van <strong>de</strong> historische vereniging Zaanstad.<br />
49
ECONOMIE IN HET VERLEDEN<br />
VAN DE ZAANSTREEK.<br />
De economie bloei<strong>de</strong> vooral tussen 600 – 650<br />
en tussen 7 0 – 7 0, waartoe <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
bedrijfstakken bijdroegen, t.w.:<br />
oostzeevaart, walvisvaart, nieuwbouw- en<br />
reparatie van schepen, hetzelf<strong>de</strong> gold voor <strong>de</strong><br />
molenbouw.<br />
Zoals reeds is vermeld, hebben er in totaal wel 200<br />
molens in allerlei vorm gestaan en ze wer<strong>de</strong>n voor<br />
vele doelein<strong>de</strong>n gebruikt.<br />
Waardoor kon er in <strong>de</strong> Zaanstreek het eerste<br />
industrie gebied van Europa ontstaan.??????<br />
Het spreekwoord zegt: <strong>de</strong> één zijn brood is <strong>de</strong><br />
an<strong>de</strong>re………….,<br />
Door <strong>de</strong> weigering van het Amsterdamse gil<strong>de</strong> van<br />
houtzagers om in die stad <strong>de</strong> nieuwe vinding van<br />
50<br />
Cornelis Cornsz. van Uitgeest toe te passen<br />
waren zij bang hun baan als zager te verliezen, als <strong>de</strong><br />
snelle houtzaagmolens in Amsterdam zou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n<br />
toegelaten. De visie over <strong>de</strong>ze nieuwe ontwikkeling<br />
van het machinaal zagen werd echter wel dui<strong>de</strong>lijk<br />
herkend en met vreug<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Zaanstreek begroet.<br />
Door <strong>de</strong> uitvinding van Cornelis Cornsz. van<br />
Uitgeest om <strong>de</strong> molen te gebruiken voor het<br />
machinaal zagen van bomen tot planken en balken<br />
zorg<strong>de</strong> ervoor dat <strong>de</strong> produktie van balken en<br />
planken enorm kon wor<strong>de</strong>n opgevoerd. Zie ook<br />
hiervoor blz.: 65-67. voor zijn verhaal.<br />
Doordat <strong>de</strong> scheepsbouw industrie al in <strong>de</strong><br />
Zaanstreek werd uitgeoefend, kon men inspelen<br />
op <strong>de</strong> behoefte aan walvistraan, dat in vele<br />
hoedanighe<strong>de</strong>n kon wor<strong>de</strong>n gebruikt. Op 65 werven<br />
aan <strong>de</strong> Zaan wer<strong>de</strong>n schepen gebouwd. In 697<br />
kwam <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> Czaar Peter <strong>de</strong> Grote speciaal<br />
naar <strong>de</strong> Zaanstreek om <strong>de</strong> scheepsbouw industrie te<br />
aanschouwen en om in eigen land die ook te kunnen<br />
opzetten<br />
Bedrijvigheid op <strong>de</strong> Zaan, met links op <strong>de</strong> achtergrond<br />
<strong>de</strong> meelmolen “De Ruyter” en in het mid<strong>de</strong>n “De Bullekerk”<br />
, naar een tekening van J. <strong>de</strong> Beijer uit 1751.
De scheepswerven lagen aanvankelijk aan <strong>de</strong><br />
Binnenzaan, maar wer<strong>de</strong>n, toen <strong>de</strong> schepen groter<br />
wer<strong>de</strong>n, verplaatst naar <strong>de</strong> Voorzaan, die een<br />
natuurlijke haven vorm<strong>de</strong>.<br />
In het spoor van <strong>de</strong> scheepsbouw ontston<strong>de</strong>n allerlei<br />
toeleveringsbedrijven, zoals: mastenmakerijen,<br />
Bovenstaand pand werd ook afgebroken, maar later<br />
weer opgebouwd in <strong>de</strong> Zaanse Schans. Het was het<br />
voormalige woonhuis van <strong>de</strong> familie Jager.<br />
(De schoonfamilie van onze Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, die<br />
met Jannetje Jacobsd. Jager trouw<strong>de</strong> in 1694.)<br />
Het gesloopte eerste Regthuys van <strong>de</strong> banne Westzaan.<br />
touwslagerijen (Oostzaandam had vier lijnbanen) en<br />
ankersme<strong>de</strong>rijen. Daarnaast kwam <strong>de</strong> scheepsbiscuiten<br />
koekfabrieken van <strong>de</strong> grond, die er voor zorg<strong>de</strong>n<br />
dat <strong>de</strong> bemanning on<strong>de</strong>rweg kon<strong>de</strong>n eten, waardoor<br />
er ook vele an<strong>de</strong>re molens kon<strong>de</strong>n “draaien”.<br />
Hier komt dus <strong>de</strong> 2e “bijnaam” voor <strong>de</strong> Zaankanters<br />
om <strong>de</strong> hoek kijken:<br />
“koekvreters”.<br />
Ver<strong>de</strong>r waren er molens voor <strong>de</strong> cacao, mosterd, verf<br />
en papier industrie.<br />
Een bijzon<strong>de</strong>rheid in <strong>de</strong> Zaanstreek was dat <strong>de</strong><br />
scheepsbouwers zich gingen bezighou<strong>de</strong>n met het<br />
optre<strong>de</strong>n als re<strong>de</strong>r en dus zelf ter walvisvaart trokken.<br />
Deze kon zeer lucratief zijn bij een goe<strong>de</strong> afloop van<br />
<strong>de</strong> verre en toch wel gevaarlijke zeereizen naar <strong>de</strong><br />
omgeving van Groenland. Het industriële klimaat<br />
was hier zeer gunstig voor <strong>de</strong> vele on<strong>de</strong>rnemers.<br />
Later in <strong>de</strong> 9e eeuw wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> molens<br />
langzamerhand vervangen door <strong>de</strong> stoommachines,<br />
waardoor <strong>de</strong> industrialisatie onvermin<strong>de</strong>rd kon<br />
doorgaan, zij het op een lager nivo. Door <strong>de</strong> algehele<br />
malaise in Europa wer<strong>de</strong>n er vele pandjes gesloopt<br />
door het vertrek van <strong>de</strong> bevolking naar an<strong>de</strong>re<br />
plaatsen.<br />
Toch ontston<strong>de</strong>n er aan het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> 9e<br />
eeuw grote multinationals aan <strong>de</strong> Zaan. Namen<br />
als Verka<strong>de</strong>, Albert Heijn, Bruynzeel, Honig en<br />
Duyvis klinken ie<strong>de</strong>reen bekend in <strong>de</strong> oren. Ook nu<br />
nog zijn <strong>de</strong>ze bedrijven gevestigd in <strong>de</strong> Zaanstreek<br />
en is het huidige Zaanstad nog steeds <strong>de</strong> grootste<br />
cacaoverwerker van Europa.<br />
51
52<br />
Verkoop land door <strong>de</strong> erven van Jan Willemsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> in 1777, dus <strong>de</strong> dames Stoffels.
FINANCIERING VAN DE REGIO-<br />
NALE OVERHEID: BELASTING<br />
BETALING DOOR DE BURGERS,<br />
OOK TOEN AL…..”LEUKER KUN-<br />
NEN WIJ HET NIET MAKEN”<br />
Collaterale successie belasting:<br />
Aanvankelijk had ik het plan om dit hoofdstukje <strong>de</strong><br />
“kop” te geven van: net als nu is bij <strong>de</strong> dood <strong>de</strong> fiscus<br />
als enige <strong>de</strong> “lachen<strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong>”. ???<br />
Dit naar aanleiding van <strong>de</strong> dood in 777 van<br />
Jan Willemsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, die vier testamenten liet<br />
opmaken tij<strong>de</strong>ns zijn leven, vermoe<strong>de</strong>lijk omdat<br />
zijn enige dochter al lang gele<strong>de</strong>n was overle<strong>de</strong>n.<br />
In het laatste testament van 772 kwamen twee<br />
lieftallige dames om <strong>de</strong> hoek kijken, <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> nichtjes<br />
(niet zijn nichtjes) Guurtje Stoffels van mogelijk<br />
<strong>de</strong> Molenbuurt. De verkoop van zijn twee pan<strong>de</strong>n<br />
en land (zie akte hiervoor) werd on<strong>de</strong>r toezicht van<br />
schout Simon Jongewaard Jr. en schepenen Wouter<br />
van Tol en Cornelis Cornsz. Nomen gedaan. De<br />
executeur van Jan Willemsz., Dirk Maartensz.<br />
Nomen, werd door hen gecontroleerd.<br />
Ik had verwacht ook <strong>de</strong> finale afrekening door<br />
<strong>de</strong> executeur voor <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> nichtjes Stoffels in<br />
een akte te vin<strong>de</strong>n, doch dit is helaas niet gelukt.<br />
Wel kwamen meer<strong>de</strong>re afrekeningen tevoorschijn<br />
van an<strong>de</strong>re families in dit O.N.A. ( oud notarieel<br />
archief). Hierin wer<strong>de</strong>n zaken bijgehou<strong>de</strong>n, als er<br />
geen kin<strong>de</strong>ren tot <strong>de</strong> erfgenamen behoor<strong>de</strong>n of als<br />
er min<strong>de</strong>rjarige kin<strong>de</strong>ren in het spel waren. Toevallig<br />
ont<strong>de</strong>kte ik dat in die gevallen gezocht moest wor<strong>de</strong>n<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> letter “D” van: <strong>de</strong> erfgenamen van………<br />
niet bepaald logisch, vond ik. In <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re gevallen<br />
moest gezocht wor<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> voornaam van <strong>de</strong><br />
erfgename(n).<br />
Nog ver<strong>de</strong>r gekeken in <strong>de</strong> z.g.”colllaterale successie”<br />
belasting gaar<strong>de</strong>rsboeken vanaf 777 tot 788. Deze<br />
successie belasting moest wor<strong>de</strong>n betaald door niet<br />
familie le<strong>de</strong>n en dat waren <strong>de</strong> dames Stoffels toch.<br />
Hoeveel zij aan <strong>de</strong> belasting-gaar<strong>de</strong>rs moesten afstaan<br />
van hun erfenis is dus mij niet bekend. Er was wel<br />
een drempel die overschre<strong>de</strong>n moest wor<strong>de</strong>n om voor<br />
<strong>de</strong>ze belasting in aanmerking te komen.<br />
Ook ken<strong>de</strong> men al een soort inkomstenbelasting:<br />
genaamd <strong>de</strong><br />
“personele quotisatie belasting van 1742” ,<br />
die voor het eerst in 7 5 door <strong>de</strong> gaar<strong>de</strong>rs werd<br />
geïnd. Deze belasting op uiterlijke staat en inkomen<br />
werd getaxeerd door <strong>de</strong>ze gaar<strong>de</strong>rs. De burgers<br />
wer<strong>de</strong>n in klassen inge<strong>de</strong>eld, waarbij <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rste<br />
klasse uitging van een inkomen van tussen f.600,-<br />
- en f. 700,-- per jaar, waarbij <strong>de</strong>ze burgers f. 6,-<br />
- afdroegen. In <strong>de</strong>ze klassen bevon<strong>de</strong>n zich” alle<br />
huishou<strong>de</strong>ns of taxabele personen” met dit geschatte<br />
inkomen.<br />
Wat werd zoal getaxeerd: “inkomsten uit goe<strong>de</strong>ren,<br />
zowel onroeren<strong>de</strong> als roeren<strong>de</strong>, uit actien en<br />
geldleeningen, effecten, ampten, professien, konsten,<br />
handwerk, neeringen en an<strong>de</strong>re geldwinningen,<br />
nietwies uitgeson<strong>de</strong>rt, soo binnen als buiten ‘lands”.<br />
( P.S.: ook dus iemands zwitserse zwarte centjes)?<br />
Iemand met een inkomen tussen <strong>de</strong> f. 9.000,-- en<br />
f. 0.000,-- betaal<strong>de</strong> f. 200,-- per jaar. Op blz. 2<br />
van het boekwerk uit 9 7 “De Zaen<strong>de</strong>” stond<br />
vermeld dat onze relatieve rijke voorganger, Jan<br />
Willemsz., toch slechts in <strong>de</strong> laagste klasse was<br />
inge<strong>de</strong>eld en <strong>de</strong>rhalve f. 6,-- betaal<strong>de</strong>. Alhoewel er op<br />
het Suy<strong>de</strong>rkerckpat wel huizen ston<strong>de</strong>n, wer<strong>de</strong>n<br />
onze Jan Willemsz en Mr. Jan Schipper, <strong>de</strong> koster en<br />
schoolhou<strong>de</strong>r, bei<strong>de</strong>n slechts “aangeslagen” voor f.<br />
6,--. In 7 2 woon<strong>de</strong>n 2 generaties van ons op het<br />
Vinkepat, maar zij haal<strong>de</strong>n <strong>de</strong> grens van minimaal<br />
f. 600,-- inkomen per jaar niet en wer<strong>de</strong>n dus niet<br />
aangeslagen en niet vermeld.<br />
Voor <strong>de</strong>ze belastinggaar<strong>de</strong>rs was het niet gemakkelijk<br />
alle inkomsten uit <strong>de</strong> diverse vermogensbestand<strong>de</strong>len<br />
boven water te krijgen en er zal zeker het nodige<br />
on<strong>de</strong>r tafel zijn gebleven, <strong>de</strong>nk ik dan maar.<br />
53
Onze vermogensbelasting ou<strong>de</strong> stijl van 0 jaar<br />
gele<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze tijd had in het verle<strong>de</strong>n zijn<br />
evenbeeld in <strong>de</strong> vorm van<br />
belasting op huizen en op lan<strong>de</strong>rijen,<br />
welke in <strong>de</strong> “verpondingsboeken”werd bijgehou<strong>de</strong>n<br />
door <strong>de</strong> lokale overheid. Zie hiervoor ook blz. 88.<br />
Jan Willemsz moest circa f. 6,-- per jaar betalen,<br />
een bedrag waar je zowat een huisje voor kon kopen.<br />
Als <strong>de</strong> economie slecht ging of <strong>de</strong> nationale overheid<br />
had dringend geld nodig b.v. voor het voeren van een<br />
oorlog, dan werd er regelmatig een<br />
1/10e, 1/20e of 1/40e penning<br />
geheven over het totale vermogen van <strong>de</strong> burger.<br />
Ver<strong>de</strong>r moest <strong>de</strong> “vervuiler” van lucht betalen voor<br />
het aantal schoorstenen op zijn/haar dak.<br />
(zie het haerdste<strong>de</strong>nregister van 1644).<br />
54<br />
Ook kon<strong>de</strong>n<br />
collectieve boetes<br />
door <strong>de</strong> diverse overhe<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n opgelegd als <strong>de</strong><br />
burgers ongehoorzaam waren geweest. Zie hiervoor<br />
<strong>de</strong> turfopstand van 578 in Westzaandam op blz.:<br />
22.<br />
Daarnaast waren er <strong>de</strong><br />
individuele boetes,<br />
die aan burgers kon<strong>de</strong>n woren opgelegd door <strong>de</strong><br />
rechtbanken, indien zij door <strong>de</strong>ze waren veroor<strong>de</strong>eld.<br />
Conclusie van dit alles: niets nieuws on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> zon,<br />
toen was belasting betalen ook niet leuk.<br />
Uiteraard had<strong>de</strong>n <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> overhe<strong>de</strong>n nog<br />
an<strong>de</strong>re bronnen waaruit zij kon<strong>de</strong>n “putten”, als zij<br />
over gel<strong>de</strong>n moesten beschikken voor het doen van<br />
betalingen, zoals:<br />
uitgiftes van obligaties en het aangaan van<br />
leningen.<br />
Noor<strong>de</strong>rkerckpat, nu <strong>de</strong> Parkstraat, met rechts <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> huisjes, z.g.”<strong>de</strong> 10 plagen” en het Suy<strong>de</strong>rkerckpat<br />
(huidigeTuinstraat).)
ENKELE FAMILIE AANGELEGEN-<br />
HEDEN:<br />
KOMEN ONZE VOOROUDERS UITEINDELIJK UIT<br />
KENNEMERLAND ????<br />
In het naburige Kennemerland had men van<br />
overstromingen weinig last, zodat <strong>de</strong> hogere gron<strong>de</strong>n<br />
achter <strong>de</strong> duinenrij hiervan gespaard bleven en kon<br />
<strong>de</strong> landbouw en veeteelt zich daar ontwikkelen<br />
Op bestuurlijk nivo was daar al een zekere struktuur<br />
aangebracht, waardoor velen daar een boterham<br />
kon<strong>de</strong>n verdienen. Doordat er daar relatief veel<br />
mensen woon<strong>de</strong>n, was er toch een aantal die het daar<br />
te druk von<strong>de</strong>n en richting Westzaan vertrokken.<br />
Nogmaals het overzicht, waarin wordt aangegeven waar<br />
<strong>de</strong> eerste bewoners van <strong>de</strong> Zaanstreek mogelijk vandaan<br />
kwamen.<br />
In latere tij<strong>de</strong>n zocht men richting <strong>de</strong> Zaan-oever<br />
naar een plek voor huis en haard zoals in het huidige<br />
Zaandijk om daar <strong>de</strong> veeteelt te beoefenen. Het<br />
schijnt dat rond 9 ene Heijndrick Pietersz daar<br />
een woning en opstallen voor zijn familie bouw<strong>de</strong>.<br />
Die eerste bebouwing vorm<strong>de</strong> <strong>de</strong> aanzet tot <strong>de</strong><br />
vorming van het dorp Zaandijk. Het gehucht heette<br />
al spoedig in <strong>de</strong> volksmond: ” <strong>de</strong> vijff broers” , omdat<br />
Heijndrick Pietersz. zijn vijf zonen zich blijvend in<br />
<strong>de</strong> buurt van het ou<strong>de</strong>rlijk huis vestig<strong>de</strong>n.<br />
De Spanjaar<strong>de</strong>n gooi<strong>de</strong>n echter roet in het eten door<br />
in 572 het hele buurtschap en an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>len van het<br />
Gewest te vernielen en plat te bran<strong>de</strong>n. Het is niet<br />
bekend, wie daar op <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> stek terugkeer<strong>de</strong>n, maar<br />
aan te nemen is dat één of meer<strong>de</strong>re familiele<strong>de</strong>n in<br />
iets zui<strong>de</strong>lijke richting langs <strong>de</strong> Zaan trokken en zich<br />
daar vestig<strong>de</strong>n.<br />
Mogelijk is ook onze familie in zui<strong>de</strong>lijke richting<br />
langs <strong>de</strong> Zaan vertrokken toen <strong>de</strong> “Bullekerk”in het<br />
Noor<strong>de</strong>n van Westzaandam werd gebouwd in 6 8.<br />
Rond die tijd ontston<strong>de</strong>n rond <strong>de</strong>ze kerk ook<br />
<strong>de</strong> eerste z.g. “molenpa<strong>de</strong>n”, die haaks op <strong>de</strong><br />
Molenbuurt wer<strong>de</strong>n gesitueerd. Het Suy<strong>de</strong>rkerckpat<br />
lag naast <strong>de</strong> Bullekerk en on<strong>de</strong>r het hoofdstukje<br />
“bebouwing rondom <strong>de</strong> Bullekerk” kom ik uitvoerig<br />
terug op <strong>de</strong> eerst vastgestel<strong>de</strong> bewoning van onze 2e<br />
en e generatie. Zie hiervoor blz.: 75-77.<br />
55
Door vele ou<strong>de</strong> Zaanse families wordt koortsachtig<br />
getracht te bewijzen, dat zij afstammeling zijn van<br />
<strong>de</strong>ze familie Heijndricksz, Out-Heijn(dricksz) en<br />
dus familie van <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> groot-grutter Heijn<br />
zijn. Het zou best eens zou kunnen, dat dit bij onze<br />
familie ook het geval is. Echt overtuigend klinkt het<br />
misschien niet, maar toch het zou kunnen, want :<br />
<strong>de</strong> voornamen van <strong>de</strong>ze vijf zonen van Heijndricksz<br />
komen wel regelmatig in onze families voor<br />
geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> eeuwen. Hun voornamen<br />
waren resp. Arent, Dirck, Willem, Pieter en Adriaan<br />
en aangezien het toen nog gebruikelijk was <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren naar voorou<strong>de</strong>rs te vernoemen, bestaat m.i.<br />
dus een kans, dat wij via <strong>de</strong> familie Out- Heijn van<br />
hen afstammen. Zie blz. 69 voor <strong>de</strong> relatie met <strong>de</strong><br />
familie Out, Voogt (Lap), Jager en <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. Voor<br />
<strong>de</strong> gebruikte voornamen binnen onze rechtstreekse<br />
familie le<strong>de</strong>n, zie overzichtje hiernaast.<br />
In <strong>de</strong> kerk van Zaandijk, verbrand in 87 , bevond<br />
zich een gebrandschil<strong>de</strong>rd raam met <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
tekst:<br />
Het is heel frappant, dat er in <strong>de</strong> vijf<strong>de</strong> generatie<br />
‘vreem<strong>de</strong>’ voornamen opdoken t.w. Willem, Pieter en<br />
Heijndrick. Va<strong>de</strong>r Pieter Sijmonsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (van <strong>de</strong><br />
5e generatie) vernoem<strong>de</strong> zelfs twee kin<strong>de</strong>ren met <strong>de</strong>ze<br />
voornaam. Vermoe<strong>de</strong>lijk zijn <strong>de</strong> eerste zonen jong<br />
overle<strong>de</strong>n. Hiervan is niets terug te vin<strong>de</strong>n.<br />
Net als <strong>de</strong> familie Out-Heijn, beoefen<strong>de</strong> onze familie<br />
<strong>de</strong> veeteelt. Dat komt tot uiting in <strong>de</strong> al heel, heel<br />
vroeg aangenomen achternaam DE BOER, toen<br />
dit nog niet algemeen gangbaar was. Tot ver in<br />
<strong>de</strong> 8e eeuw wer<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> DTB (doop, trouwen<br />
en begraven) boeken alleen <strong>de</strong> voornamen en het<br />
patroniem gebruikt. Alleen bij notariële aktes werd<br />
<strong>de</strong> man veelal met een achternaam aangeduid, mits<br />
hij <strong>de</strong>ze al heeft aangenomen.<br />
Het zal echter moeilijk zijn om dit ver<strong>de</strong>r te kunnen<br />
56<br />
Zaandijk, van 5 broe<strong>de</strong>rs groot gebracht,<br />
t’ Westzaan geteeld, Oud Hein geslacht,<br />
En nu van God vergroot wel stijf,<br />
In godsdienst met <strong>de</strong> Zaan verleend,<br />
Uit lief<strong>de</strong> voor Gods heilig woord,<br />
Dat hierin zuiver wordt gehoord.<br />
on<strong>de</strong>rzoeken, aangezien er van <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 550-<br />
650 weinig historische gegevens in <strong>de</strong> Zaanstreek<br />
bewaard zijn gebleven.<br />
Veel voorkomen<strong>de</strong> achternamen, die dui<strong>de</strong>n op een<br />
relatie met landbouw en veeteeld zijn: <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, v. d .<br />
Akker, Land(s)man, Hooyberg etc.<br />
(Ontleend aan het boek ”Tussen leven en dood” van<br />
oud burgemeester G. Oosterbaan).<br />
Voornamen in <strong>de</strong> rechtstreekse tak<br />
Jongens Meisjes<br />
Adriaan x Aagje x<br />
Albertus x Aeltje x<br />
Claes 2 x Anouk x<br />
Casper 2 x Antonia Marg. x<br />
Cornelis x Ellen x<br />
Dirck x Elsje x<br />
El<strong>de</strong>rt 2 x Eva x<br />
Eric x Gerritje x<br />
Gerrit 2 x Grietje x<br />
Jan 2 x Guurtje x<br />
Mees x Ilse x<br />
Paul x Helene x<br />
Pieter x Lijsbet x<br />
Rene x Trijntje x<br />
San<strong>de</strong>r x Wilhelmina x<br />
Sijmon x<br />
Willem 2 x<br />
------ ----<br />
2 x 9x<br />
In een later stadium van het on<strong>de</strong>rzoek bleek, dat <strong>de</strong><br />
naam ELDERT regelmatig terugkomt, vooral in <strong>de</strong><br />
”zijtakken” vanaf Pieter. Zie apart hoofdstuk over <strong>de</strong><br />
voornaam ELDERT op blz.: 20<br />
Bij <strong>de</strong> laatste generaties is <strong>de</strong> traditie van<br />
vernoemingen naar ou<strong>de</strong>rs en voorou<strong>de</strong>rs niet<br />
meer zo in zwang.
ONZE ACHTERNAAM.<br />
De achternaam DE BOER komt nu nog in grote<br />
aantallen ook in <strong>de</strong> Zaanstreek voor. Om er achter<br />
te komen of er nog nakomelingen van onze familie<br />
zou<strong>de</strong>n leven, heb ik een groot aantal personen met<br />
onze achternaam uit Zaandam gebeld, maar er zijn<br />
geen afstammelingen van ons meer bij.<br />
Waarom heb je gebeld, zou je kunnen vragen.?<br />
De re<strong>de</strong>n hiervan is, dat sommige nakomelingen,<br />
waarvan ik heb aangenomen dat ze op jeugdige<br />
leeftijd mogelijk zijn overle<strong>de</strong>n, toch in leven zijn<br />
gebleven en/of mogelijk naar el<strong>de</strong>rs zijn verhuisd.<br />
Het gaat dan om <strong>de</strong> nakomelingen van <strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren van Pieter Sijmonsz. (van <strong>de</strong> 5e generatie)<br />
t.w.: Heijndrick, Pieter, Sijmon, Dirck , alsme<strong>de</strong><br />
Albertus, <strong>de</strong> zoon van Gerrit. (van <strong>de</strong> zijtak)<br />
Maar misschien duikt er t.z.t. toch nog iemand op.<br />
Het zou heel verrassend zijn dit te horen.<br />
AANTAL PERSONEN IN DE ZAANSTREEK MET DE ACHTERNAAM DE BOER:<br />
GEMEENTE 1935 1953 1957 1997<br />
ASSENDELFT 16 21 25 28<br />
JISP 1 -- -- --<br />
KOOG A.D.ZAAN 14 22 25 20<br />
OOSTZAAN 48 53 53 64<br />
WESTZAAN 15 17 18 16<br />
WORMER 6 15 16 28<br />
WORMERVEER 22 23 22 28<br />
ZAANDAM 101 148 150 141<br />
ZAANDIJK 10 14 18 23<br />
TOTAAL 233 313 327 349<br />
57
HOE OUD WERDEN ONZE<br />
VOOROUDERS.<br />
Uit <strong>de</strong> historie over <strong>de</strong> Zaanstreek nog iets<br />
persoonlijks over <strong>de</strong> bereikte leeftij<strong>de</strong>n van onze<br />
rechtstreekse voorou<strong>de</strong>rs en van <strong>de</strong> Alkmaarse tak:<br />
Door <strong>de</strong> relatief beschei<strong>de</strong>n omvang - slechts 5<br />
personen – is het moeilijk om van onze manlijke<br />
voorou<strong>de</strong>rs en hun kin<strong>de</strong>ren iets over <strong>de</strong> stijging van<br />
hun leeftijd te zeggen. Alleen in <strong>de</strong> 20e eeuw is er<br />
sprake van een stijging van <strong>de</strong> leeftijd.<br />
Alhoewel er in <strong>de</strong> e generatie van va<strong>de</strong>r Jan Claesz<br />
drie zonen en dochter Lijsbet op betrekkelijk jonge<br />
leeftijd van ruim 0 jaar zijn overle<strong>de</strong>n, werd hun<br />
broer Willem Jansz. circa 80 jaar.<br />
Diens enige zoon, Jan Willemsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, werd<br />
zelfs 87 jaar oud. Zou dit iets te maken kunnen<br />
hebben met het feit, dat zij veel in <strong>de</strong> open lucht en<br />
vrije natuur werkten en relatief weinig kans liepen<br />
besmet te wor<strong>de</strong>n door zieke mensen, omdat hun<br />
werkzaamhe<strong>de</strong>n zich beperkten rondom hun eigen<br />
boer<strong>de</strong>rij?<br />
De houtzaagmolenaars liepen grotere risico’s, doordat<br />
<strong>de</strong> molens ge<strong>de</strong>eltelijk open waren en <strong>de</strong> wind er<br />
door kon gieren met <strong>de</strong> kans op o.a. longontsteking.<br />
Voor zover was na te gaan, waren er in die tijd geen<br />
grote epi<strong>de</strong>mieën.<br />
In <strong>de</strong> 9e eeuw moest er door vele mannen binnen<br />
onze familie zware arbeid wor<strong>de</strong>n verricht. Zij<br />
oefen<strong>de</strong>n het beroep uit van o.a. korensjouwer,<br />
sjouwersman, en korendrager. Velen van hen<br />
overle<strong>de</strong>n op leeftij<strong>de</strong>n tussen <strong>de</strong> 7 en 50 jaar; één<br />
van hen werd echter toch nog 6 jaar oud.<br />
De schrijver Cor Bruijn publiceer<strong>de</strong> een roman: ”<br />
De zaadsjouwers”, han<strong>de</strong>lend over <strong>de</strong> har<strong>de</strong> arbeid<br />
van <strong>de</strong> mensen uit <strong>de</strong> Zaanstreek in <strong>de</strong> 9e eeuw met<br />
mensonteren<strong>de</strong> leef- en werkomstandighe<strong>de</strong>n. In <strong>de</strong><br />
”bieb” is dit boek nog wel te lenen; ik vond het <strong>de</strong><br />
moeite van het lezen waard. Zie apart hoofdstuk over<br />
hem op blz.: vanaf 06.<br />
In <strong>de</strong> 20e eeuw gaan <strong>de</strong> leeftij<strong>de</strong>n spectaculair<br />
58<br />
“Ouwe Klaas” - <strong>de</strong> hoofdpersoon uit <strong>de</strong> Zaadsjouwers<br />
van Cor Bruijn - met een baal van circa 100 kg. op<br />
zijn nek.<br />
omhoog: mijn grootva<strong>de</strong>r, C.L.C. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> werd 86<br />
jaar, mijn va<strong>de</strong>r El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> kwam op 8 jarige<br />
leeftijd te overlij<strong>de</strong>n. Ook bij <strong>de</strong> “Amsterdamse<br />
zijtak” kwamen in <strong>de</strong> 20e eeuw ook hoge leeftij<strong>de</strong>n<br />
voor, o.a. bij C.P, C.P.A, C.P.M. en E.H.M. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
Met zes personen kan misschien toch wel van een<br />
trendje gesproken wor<strong>de</strong>n. Ik ga ervan uit dat door<br />
betere voeding en min<strong>de</strong>r zware lichamelijk arbeid<br />
<strong>de</strong> kans groter wordt dat <strong>de</strong> leeftij<strong>de</strong>n hoger zullen<br />
wor<strong>de</strong>n.<br />
Mijn grootva<strong>de</strong>r, C.L.C. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> als beheer<strong>de</strong>r van<br />
Duinmuseum in het Parnassiapark in Bergen aan Zee.<br />
Hij was toen ruim 80 jaar.
KINDERSTERFTE<br />
Ik ont<strong>de</strong>kte dat er wel kin<strong>de</strong>ren op jonge leeftijd<br />
zijn overle<strong>de</strong>n, zeker het gezin van Pieter Sijmonsz.<br />
(5e generatie) werd wel zeer zwaar getroffen door<br />
<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>rsterfte. Hij vernoem<strong>de</strong> 2x 2 zonen met<br />
<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> voornamen, t.w.; Heijndrick en Pieter.<br />
Echter, <strong>de</strong>ze bei<strong>de</strong> jongens, alsme<strong>de</strong> hun broers Dirck<br />
en Pieter, heb ik later niet terug kunnen vin<strong>de</strong>n in<br />
<strong>de</strong> DTB boeken of in <strong>de</strong> latere Burgerlijke Stand.<br />
Mogelijk zijn zij ook op jeugdige leeftijd overle<strong>de</strong>n<br />
of zij zijn vertrokken uit Zaandam. In die perio<strong>de</strong><br />
werd vertrek uit Zaandam niet bijgehou<strong>de</strong>n op het<br />
Gemeentehuis.<br />
Vroege kin<strong>de</strong>rsterfte kwam helaas ook voor bij het<br />
gezin van <strong>de</strong> houtzaagmolenaar Cornelis Jansz. en<br />
diens broer Claes Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> die zeker ie<strong>de</strong>r een<br />
kind in 695 hebben begraven , terwijl Willem Jansz<br />
en diens zoon Jan Willemsz ie<strong>de</strong>r een of meer<strong>de</strong>re<br />
kin<strong>de</strong>ren op zeer jeugdige leeftijd hebben verloren.<br />
GELOOFSOVERTUIGING VAN DE<br />
FAMILIE<br />
Vanaf <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> generatie heb ik kunnen vaststellen,<br />
dat men naar <strong>de</strong> Gereformeer<strong>de</strong> Kerk ging, mogelijk<br />
was men ten tij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> beel<strong>de</strong>nstorm nog bij <strong>de</strong><br />
Katholieke Kerk aangesloten.<br />
Ik ga ervan uit , dat het gezin van Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>,<br />
die in Alkmaar ging wonen nog Gereformeerd was<br />
en dat <strong>de</strong> z.g. “Amsterdamse zijtak” door een van<br />
<strong>de</strong> vrouwen van Pieter het katholieke geloof gingen<br />
belij<strong>de</strong>n. Gezien <strong>de</strong> voornamen als Cornelis PETRUS<br />
en <strong>de</strong> vele drie voornamen van <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren met als<br />
<strong>de</strong>r<strong>de</strong> voornaam: MARIA sterkt mijn gedachten.<br />
Een ver<strong>de</strong>re aanwijzing voor <strong>de</strong> overgang naar het<br />
katholieke geloof zijn <strong>de</strong> <strong>de</strong> bidplaatjes voor Pieter en<br />
Antje Kaandorp.<br />
Zie Kerkeraadverga<strong>de</strong>ring van 25 Maart 696<br />
v.d. Gereformeer<strong>de</strong> Kerk van Oostzaandam op <strong>de</strong><br />
bladzij<strong>de</strong> 95.<br />
SCHOOL OPLEIDING<br />
Ik ga ervan uit dat er maar in beperkte mate gebruik<br />
is gemaakt van <strong>de</strong> (lagere)school in <strong>de</strong> 7e en 8e<br />
eeuw. Ie<strong>de</strong>r dorp had wel een eigen dorpsschool,<br />
maar er was geen leerplicht tot het begin van <strong>de</strong> 20e<br />
eeuw.<br />
Uit <strong>de</strong> aktes van <strong>de</strong> beginperio<strong>de</strong> blijkt, dat alle<br />
mannen hun handtekening kon<strong>de</strong>n plaatsen, zodat<br />
aangenomen mag wor<strong>de</strong>n dat zij kon<strong>de</strong>n lezen en<br />
schrijven.<br />
Bij <strong>de</strong> vrouwen werd veelal een kruisje op <strong>de</strong><br />
notariële aktes geplaatst, zodat ik ervan uitga, dat<br />
zij veelal niet of nauwelijks <strong>de</strong> dorpsschool hebben<br />
bezocht in <strong>de</strong> eerste twee eeuwen van dit on<strong>de</strong>rzoek.<br />
Een uitzon<strong>de</strong>ring op <strong>de</strong>ze regel is <strong>de</strong> prachtige en<br />
krachtige handtekening op het huwelijkskontrakt<br />
uit 69 van Jannetje Jacobsd. Jager. Cornelis Jansz.<br />
plaatste eveneens een aardige handtekening:<br />
Bei<strong>de</strong> handtekeningen van <strong>de</strong> echtelie<strong>de</strong>n.<br />
Mijn va<strong>de</strong>r was <strong>de</strong> eerste met een mid<strong>de</strong>lbare<br />
schoolopleiding. Wij volg<strong>de</strong>n bei<strong>de</strong>n <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
Han<strong>de</strong>lsdagschool in Alkmaar. Mijn kin<strong>de</strong>ren<br />
volg<strong>de</strong>n na hun mid<strong>de</strong>lbare school nog een H.B.O.<br />
opleiding.<br />
De kin<strong>de</strong>ren van mijn broer Wim, t.w.:<br />
René en Paul hebben bei<strong>de</strong>n een universitaire<br />
studie gedaan. Dochter Ilse volg<strong>de</strong> een HBO<br />
opleiding<br />
Na inventarisatie van alle ”zijtakken” bleek<br />
er nog een DRS. in <strong>de</strong> familie te zitten:<br />
Herman <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, als antropoloog, en zijn<br />
broer Paul is na zijn studie HTS en <strong>de</strong> Rietveld<br />
Aca<strong>de</strong>mie op latere leeftijd afgestu<strong>de</strong>erd<br />
in het bedrijfsrecht via zijn werk bij <strong>de</strong><br />
Ombudsman in Hilversum!<br />
59
BEROEPEN<br />
De eerst beken<strong>de</strong> familiele<strong>de</strong>n oefen<strong>de</strong>n het<br />
beroep van boer en houtzaagmolenaar uit en of<br />
toezichthou<strong>de</strong>r (zoiets als een herenboer waren m.i.<br />
Willem Jansz en zijn zoon Jan Willemsz) op hun<br />
bezittingen. Het beroep van boer moest ongetwijfeld<br />
van va<strong>de</strong>r op zoon wor<strong>de</strong>n geleerd, daar <strong>de</strong><br />
landbouwschool er in die tijd nog niet bestond. Eind<br />
700 en geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> eeuw werd er zware<br />
arbeid in <strong>de</strong> familie verricht, waarbij er volgens mij<br />
geen enkel vakmanschap was vereist. Veel sjouwwerk<br />
als korenslouwer gepaard gaan<strong>de</strong> met veel armoe<strong>de</strong>,<br />
dat hebben 2 generaties van onze familie ook moeten<br />
doen.<br />
Mijn grootva<strong>de</strong>r was weer <strong>de</strong> eerste die een vak<br />
leer<strong>de</strong>, dat van sigarenmaker. Door <strong>de</strong> mechanisatie<br />
werd hij later tuin<strong>de</strong>r in De Rijp.<br />
Mijn va<strong>de</strong>r en ik werkten op een bank, terwijl Eric<br />
bij uitgeverij VNU/Sanoma als marketing manager<br />
bij Libelle werkte. Per september 200 is hij<br />
overgestapt naar het H.B.O on<strong>de</strong>rwijs en geeft hij<br />
les aan <strong>de</strong> Hogeschool in Amsterdam in het vak<br />
“marketing”. San<strong>de</strong>r werkt op een uitzendburo.Ellen<br />
werkt als ontwerper en inkoper, en reist voor Present<br />
Time <strong>de</strong> wereld rond, een groothan<strong>de</strong>ls bedrijf dat in<br />
allerlei kado artikelen han<strong>de</strong>lt.<br />
60<br />
Dus van boer, houtzaagmolenaar<br />
naar wittenboor<strong>de</strong>ndragers (m/v)<br />
Koeien in <strong>de</strong> wei op veengron<strong>de</strong>n, omgeven door veel<br />
water anno 2004<br />
Versier<strong>de</strong> khoutzaagmolens in <strong>de</strong> Zaanse Schans<br />
De zware arbeid kwam in <strong>de</strong>18e eeuw ook bij onze<br />
familie 2 generaties voor.
HOE WERD HET BOEREN VEE<br />
BEDRIJF INDERTIJD UITGE-<br />
VOERD?<br />
De dagen waren lang in <strong>de</strong> veehou<strong>de</strong>rij, vooral<br />
tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> zomer. Zon<strong>de</strong>r allerlei verworvenhe<strong>de</strong>n van<br />
onze mo<strong>de</strong>rne tijd, alhoewel <strong>de</strong> dichter uit het barre<br />
verle<strong>de</strong>n zijn visie op het boerenleven gaf:<br />
De boer ploeg<strong>de</strong> (en <strong>de</strong> veeboer ploeter<strong>de</strong>) voort,<br />
al sprak <strong>de</strong>ze dichter dan”van het leven <strong>de</strong>s<br />
gerusten landmans dat genoeglijk voortrol<strong>de</strong>”, <strong>de</strong><br />
landman die” zijn zalig lot, hoe kleen, voor geen<br />
koningskroon zou geven”.<br />
Was dit leven daar dan werkelijk zo idyllisch.?<br />
De lange dagen, <strong>de</strong> sterk wisselen<strong>de</strong> weersomstandighe<strong>de</strong>n<br />
met zeer droge en zeer natte zomers, <strong>de</strong><br />
voortduren<strong>de</strong> zorg voor voldoen<strong>de</strong> voer voor zijn<br />
beesten, <strong>de</strong> onkruidbestrijding op het land, geen<br />
kunstmest, geen on<strong>de</strong>rsteuning van een veearts bij<br />
rampzalige epi<strong>de</strong>mieën zoals in <strong>de</strong> 8e eeuw bij <strong>de</strong><br />
drie golven van veepest (70 tot 80% van <strong>de</strong> veestapel<br />
ging verloren). Men taxeer<strong>de</strong> dat in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 769-<br />
78 ongeveer 5.000 stuks vee stierf in <strong>de</strong> hele<br />
provincie Holland.<br />
Dit schept geen vrolijk beeld voor <strong>de</strong> veeboer.<br />
Voor dag en dauw ging hij “te melken” en tegen <strong>de</strong><br />
avond gebeur<strong>de</strong> dat nogmaals. Als het vee niet op stal<br />
stond, ging hij meestal met een roeischuitje naar <strong>de</strong><br />
soms smalle en langgerekte percelen land waarop zijn<br />
koeien liepen. Zie ook <strong>de</strong> vele perceeltjes die onze<br />
Willem Jansz. en zoon Jan Willemsz in eigendom,<br />
dan wel gehuurd had<strong>de</strong>n.<br />
De oppervlakte van <strong>de</strong> stukjes land wer<strong>de</strong>n in<br />
“geerzen” aangegeven. Deze grondmaat komt overeen<br />
met / “morgen”, dit is <strong>de</strong> oppervlakte die een koe<br />
in een zomer afgraast.<br />
Met zijn melkblok en een spantouw (dat niet alleen<br />
bij lastige dieren om <strong>de</strong> poten werd gebon<strong>de</strong>n) ging<br />
hij van koe naar koe. De melkemmer werd steeds in<br />
een in het schuitje geplaatste melkbussen geleegd.<br />
Anno 2004 is er nog niet veel veran<strong>de</strong>rd op <strong>de</strong><br />
veengron<strong>de</strong>n met koeien in <strong>de</strong> buurt van Grootschermer<br />
N.H.<br />
Teruggekeerd op <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij werd <strong>de</strong> melk in<br />
houten kuipen”te romen gezet”. De melkemmers-en<br />
bussen wer<strong>de</strong>n schoongemaakt in het walhuis of op<br />
<strong>de</strong> wal met slootwater.<br />
Van <strong>de</strong> afgeroom<strong>de</strong> avondmelk en <strong>de</strong> volle<br />
ochtendmelk werd kaas gemaakt, een werk dat<br />
hoofdzakelijk door <strong>de</strong> boerin werd gedaan. Dat kazen<br />
moest, er was geen alternatief, want zuivelfabrieken<br />
beston<strong>de</strong>n nog niet. Er waren dus ook nog geen<br />
melkrij<strong>de</strong>rs die <strong>de</strong> dagproduktie bij <strong>de</strong> boeren<br />
ophaal<strong>de</strong>n.<br />
Naast het “kazen”en boter maken, zorg<strong>de</strong> <strong>de</strong> boerin<br />
voor <strong>de</strong> warme middagmaaltijd, die rond 2.00<br />
uur werd genuttigd. De dag was immers al vroeg<br />
begonnen en het werk was zeer inspannend. Vooral<br />
tij<strong>de</strong>ns het “hooien” waren er <strong>de</strong> losarbei<strong>de</strong>rs uit<br />
Noordwest-Duitsland ofwel <strong>de</strong> “hannekemaaiers” die<br />
aan tafel aanschoven, want alle arbeid moest met het<br />
handje wor<strong>de</strong>n gedaan. In <strong>de</strong> hooitijd gun<strong>de</strong> men<br />
zich nauwelijks tijd om te eten. Vandaar nog steeds<br />
<strong>de</strong> zegswijze:<br />
61
Veevervoer per schuit<br />
“Kippenbruggetje” naar pentekening van<br />
Jan Ploeger<br />
“je ete of je te hooie moete”,<br />
als er haastig geschrokt werdt. Tijd voor een” tukkie”<br />
na <strong>de</strong> middagmaaltijd, an<strong>de</strong>rs wel gebruikelijk, was<br />
er in <strong>de</strong> hooiperio<strong>de</strong> niet bij. Dan moest er “geëzeld”<br />
wor<strong>de</strong>n: maaien, harken, schud<strong>de</strong>n, keren, opsteken<br />
enz., alles in hoog tempo.<br />
Het hooi moest zo gauw mogelijk droog op <strong>de</strong><br />
hooizol<strong>de</strong>r komen, dat via <strong>de</strong> hooischuiten van het<br />
land werd aangevoerd op <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij. Althans zo<br />
droog mogelijk. Bij vochtig hooi was <strong>de</strong> kans op<br />
hooibroei, dus brand, aanzienlijk groot en daarvoor<br />
waren <strong>de</strong> boeren doodsbenauwd.<br />
Sommige veehou<strong>de</strong>rs, vooral <strong>de</strong> kleinere, sleten <strong>de</strong><br />
melk zelf met een karretje in het eigen dorp.<br />
De kaas werd regelmatig naar <strong>de</strong> markt in Purmerend<br />
gebracht met een kaaswagen met een verlaag<strong>de</strong> bak.<br />
62<br />
Vee aankopen von<strong>de</strong>n ook veelal plaats in<br />
Purmerend. De reis werd dan met <strong>de</strong> veerschuit<br />
gemaakt, die ook koeien en schapen vervoer<strong>de</strong>.<br />
Boter, eieren en klein vee werd veelal wekelijks op<br />
lokale markten verhan<strong>de</strong>ld.<br />
Het veevervoer van stal naar het land en omgekeerd<br />
ging allemaal per veeschuit, zoals te zien is op<br />
nevenstaan<strong>de</strong> foto.<br />
De beken<strong>de</strong> “kippenbruggetjes”in <strong>de</strong> pol<strong>de</strong>r waren<br />
noodzakelijk, omdat <strong>de</strong> schuiten met hoog opgela<strong>de</strong>n<br />
hooi hier on<strong>de</strong>rdoor moesten kunnen varen.<br />
Maar ondanks <strong>de</strong> zware- en har<strong>de</strong> arbeid wer<strong>de</strong>n<br />
onze bei<strong>de</strong> veeboeren toch ruim 80 jaar en bovendien<br />
zij boer<strong>de</strong>n financieel heel erg goed. Dat vergoed<strong>de</strong><br />
toch ook veel.<br />
“Kippenbruggetje” bij Oudorp in 2004.
Fol<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> Zaanse Schans met o.a. Paltrokmolen en het Jagershuis.<br />
Nr. 6 op bovenstaan<strong>de</strong> fol<strong>de</strong>r is het Jagershuis.<br />
Nr. 7 is <strong>de</strong> eerste winkel van Albert Heijn<br />
Nr. 2 <strong>de</strong> mosterdmolen van Huisman.<br />
Nr. 9 <strong>de</strong> paltrokhoutzaagmolen.<br />
UITEENZETTING OVER TYPES<br />
EN DE WERKING VAN DE PALT-<br />
ROKHOUTZAAGMOLENS.<br />
CONSTRUCTIE<br />
De constructie van <strong>de</strong> standaardmolen was en is – er<br />
zijn nog altijd molens van <strong>de</strong>ze soort aanwezig en in<br />
bedrijf – heel eenvoudig. Op vier stenen teerlingen<br />
of sokkels, liggen twee dikke gekruiste balken op<br />
het kruispunt waarvan <strong>de</strong> zware, massieve standaard<br />
zich verheft, die het molenlichaam tot steun dient<br />
en waarom dit in z’n geheel omheendraait. Dubbele<br />
schuin gestel<strong>de</strong> schoren geplaatst op <strong>de</strong> kruisbalken<br />
steunen <strong>de</strong> standaard, terwijl op <strong>de</strong> stompe<br />
bovenein<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> vier buitenschoren <strong>de</strong> zetel ligt,<br />
die het molenlichaam, met alles was daar aan en in is,<br />
moet torsen.<br />
Het geraamte dat in <strong>de</strong> meeste gevallen met staan<strong>de</strong><br />
planken bekleed is, is het langwerpig vierkant van<br />
vorm: n.l. van voor naar achter gemeten ruimer<br />
dan over <strong>de</strong> breedte. De voorwand: <strong>de</strong> borst steekt<br />
in het mid<strong>de</strong>n iets vooruit, wijkt dus naar <strong>de</strong><br />
zijkanten terug, opdat <strong>de</strong> winddruk naar bei<strong>de</strong> zij<strong>de</strong>n<br />
wordt afgeleid en dus niet kan terugslaan tegen <strong>de</strong><br />
achterkant van <strong>de</strong> wieken.<br />
DE HOUTZAAGMOLENS.<br />
Het aantal paltrokzaagmolens in <strong>de</strong> houtzagerij<br />
branche is veel en veel groter geweest dan<br />
<strong>de</strong> standaardmolens( <strong>de</strong> bovenkruiers). Hun<br />
meer<strong>de</strong>rheid in aantal is ongetwijfeld toe te<br />
schrijven aan <strong>de</strong> geringere bouwkosten van <strong>de</strong><br />
paltrok, tegenover die van <strong>de</strong> bovenkruier. Maar, in<br />
kosten van on<strong>de</strong>rhoud was het <strong>de</strong> bovenkruier, die<br />
gunstig tegen <strong>de</strong> paltrok afstak. Laatstgenoem<strong>de</strong>,<br />
wiens eigenlijke werkruimte feitelijk ge<strong>de</strong>eltelijk<br />
onbeschermd aan <strong>de</strong> invloed van weer en wind was<br />
bloot gesteld,<br />
63
vroeg veel meer herstellingen dan <strong>de</strong> bovenkruier,<br />
waarvan <strong>de</strong> dichtgetimmer<strong>de</strong> en met pannen ge<strong>de</strong>kte<br />
molenschuur geen regen of sneeuw binnen laat<br />
komen.<br />
Een groot aantal paltrokken- waarvan er drie<br />
zij<strong>de</strong>n dichtgetimmerd waren, behoor<strong>de</strong> tot <strong>de</strong><br />
wagenschotzagers, die het wagenschot – een fijne<br />
soort eikenhout – zaag<strong>de</strong>n. De dikke klossen, zo<br />
wer<strong>de</strong>n die meestal korte, maar dikke stukken<br />
boomstam genoemd, wer<strong>de</strong>n daar tot bla<strong>de</strong>n<br />
( planken) gezaagd. Die bla<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n in <strong>de</strong><br />
houttuinen te drogen gezet. Ze wer<strong>de</strong>n veel gebruikt<br />
voor scheeps- en kamerbetimmeringen en door <strong>de</strong><br />
wagenmakers. Onze Cornelis Jansz en zijn broers<br />
had<strong>de</strong>n allen een z.g. wagenschothoutzaagmolen, zie<br />
o.a. het huwelijkscontract van Cornelis en Jannetje<br />
Jacobsd.Jager.<br />
In het z.g. “Jaegershuis” in <strong>de</strong> Zaanse Schans zijn<br />
<strong>de</strong> bre<strong>de</strong>, zware eikenhouten lambrizeringen te<br />
aanschouwen van ca. 00 jaar oud.<br />
De paltrok-balkenzager zaag<strong>de</strong>, zoals <strong>de</strong> naam reeds<br />
aanduidt, vuren en grenen balken tot planken en<br />
ribben, welke veelal voor het maken van ramen en<br />
paneel<strong>de</strong>uren wer<strong>de</strong>n gebruikt.<br />
Deze molens waren aan twee zij<strong>de</strong>n geopend,<br />
waardoor <strong>de</strong> wind er lekker doorheen kon gieren.<br />
Onze familie houtzaagmolenaars had<strong>de</strong>n allen een<br />
paltrokmolen. Mogelijk is een verklaring voor hun<br />
vroege dood, dat zij door <strong>de</strong> open molen tegen een<br />
longontsteking opliepen.?<br />
In <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> ou<strong>de</strong> tijd kregen <strong>de</strong> houtzagers<br />
wanneer er wind was, zelfs geen gelegenheid om het<br />
middagmaal thuis te nuttigen. De molen maal<strong>de</strong><br />
het middaguur door en het eten, door <strong>de</strong> kotjongen<br />
afgehaald van <strong>de</strong> woningen van <strong>de</strong> werklie<strong>de</strong>n,<br />
werd naar binnen gewerkt op <strong>de</strong> molen (men sprak<br />
nooit van IN <strong>de</strong> molen, doch altijd van OP <strong>de</strong><br />
molen) of, bij koud weer in <strong>de</strong> hut (apart gebouwtje:<br />
schaftlokaal). Het personeel van een behoorlijk<br />
beman<strong>de</strong> houtzaagmolen bestond uit: meesterknecht,<br />
mid<strong>de</strong>lknecht, on<strong>de</strong>rmid<strong>de</strong>lknecht, bovenjongen en<br />
kotjongen.<br />
64<br />
MOLENS IN GEBRUIK BIJ AN-<br />
DERE<br />
BEDRIJFSTAKKEN.<br />
De gegevens betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong> meelmolens te Jisp wijzen<br />
uit, dat daar ter plaatse in het begin van <strong>de</strong> veertien<strong>de</strong><br />
eeuw reeds een meelmolen stond.<br />
Dat er meer<strong>de</strong>re bedrijfstakken waren, waarvoor <strong>de</strong><br />
molen dienst <strong>de</strong>ed, blijkt uit het hiernaast afgedrukte<br />
gedichtje, dat ik ergens tegen kwam:<br />
In <strong>de</strong> Zaanstreek had<strong>de</strong>n eertijds een groot aantal<br />
meelmolens veel werk met het malen van tarwe voor<br />
<strong>de</strong> beschuitbakkerijen, vooral in Wormer en Jisp, en<br />
het breken – grof malen – van <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> graansoort<br />
voor <strong>de</strong> stijfselhuizen, die eveneens grote kwanta<br />
tarwe verwerkten.<br />
Daarnaast waren er olie- en papiermolens.<br />
<strong>de</strong> molen maalt het meel,<br />
slaat olie en zaagt planken.<br />
men heeft er gort,<br />
rijst en mosterd aan te danken.
ANNO 2004 : OPGRAVING IN<br />
ALKMAAR VAN DE EERSTE<br />
PROEFOPSTELLING VAN EEN<br />
HOUTZAAGMOLEN.<br />
In <strong>de</strong> zomer van 200 zijn in Alkmaar langs<br />
het Noordhollands kanaal, waar het riviertje <strong>de</strong><br />
Rekere/Zeggelis in het vroegere meer bij <strong>de</strong> huidige<br />
Voormeer “liep”, <strong>de</strong> restanten gevon<strong>de</strong>n van <strong>de</strong><br />
proefopstelling van <strong>de</strong> eerste houtzaagmolen.<br />
De uitvin<strong>de</strong>r hiervan - Cornelis Cornsz van<br />
Uytgheest - had daar op 8 steunpunten, een kleine<br />
molen met een doorsne<strong>de</strong> van 5 meter neergezet.<br />
Deze molen stond aan het water, zodat <strong>de</strong> stammen<br />
gemakkelijk kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aangevoerd en verwerkt,<br />
terwijl <strong>de</strong> gezaag<strong>de</strong> planken per schip kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n<br />
verscheept.<br />
Op een tekening van <strong>de</strong> beroem<strong>de</strong> carthograaf<br />
Drebbel- ook <strong>de</strong> uitvin<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzeeboot- is<br />
exact aangegeven waar <strong>de</strong> molen heeft gestaan. Bij <strong>de</strong><br />
Heer Schotsman van <strong>de</strong> Historische Verg. Alkmaar<br />
was <strong>de</strong>ze plaats al enige jaren bekend.<br />
Inmid<strong>de</strong>ls heeft men ook het z.g. “insteekhaventje”<br />
uitgegraven en daarbij kwam ook het hijstoestel<br />
boven water, waarme<strong>de</strong> <strong>de</strong> balken/ ongezaag<strong>de</strong><br />
bomen uit het water wer<strong>de</strong>n getild.<br />
Zijn eerste houtzaagmolen - genaamd “Het Juffertje”<br />
- stond ergens in <strong>de</strong> buurt van Uitgeest op een<br />
vlotje. Hij voorzag een enorme capaciteitsuitbreiding<br />
van gezaag<strong>de</strong> planken als er machinaal gezaagd zou<br />
kunnen wor<strong>de</strong>n. Men schatte, dat door <strong>de</strong>ze wijze<br />
van machinaal zagen er 5x zo snel kon wor<strong>de</strong>n<br />
gewerkt.<br />
Hierdoor kon <strong>de</strong> bouw van schepen enorm wor<strong>de</strong>n<br />
versneld en kon <strong>de</strong> economie flink aantrekken.<br />
De beroem<strong>de</strong> molenbouwer Leegwater uit De Rijp<br />
heeft getracht <strong>de</strong> ontwikkeling van het machinaal<br />
zagen te kleineren: hij noem<strong>de</strong> Cornelis Cornsz een<br />
klein boertje uit Uitgeest.<br />
Met zijn uitvinding, waarop hij octrooi aanvroeg<br />
rond 590, ging hij naar <strong>de</strong> Schout van Alkmaar, die<br />
binnen hun gebied graag industrie wil<strong>de</strong> hebben. Op<br />
het Schermereiland langs ’t Zeggelis kreeg hij “om<br />
niet”een stuk land, waarop hij <strong>de</strong>ze proefopstelling<br />
kon bouwen.<br />
Later heeft Cornelis Cornsz. getracht voet aan <strong>de</strong><br />
grond in Amsterdam te krijgen met het bouwen van<br />
<strong>de</strong> houtzaagmolens. Door zijn initiatief ontstond er<br />
een geweldige rel van <strong>de</strong> kant van <strong>de</strong>ze plaatselijke<br />
houtzagers, die bang waren, dat zij door <strong>de</strong>ze nieuwe<br />
houtzaagmolens bro<strong>de</strong>loos zou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n.<br />
Daardoor week hij uit naar <strong>de</strong> Zaanstreek en wat <strong>de</strong><br />
gevolgen voor <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong>ze streek was<br />
door <strong>de</strong> komst van <strong>de</strong> houtzaagmolens is wel bekend,<br />
ook binnen onze familie.!!<br />
Zie volgen<strong>de</strong> bladzij<strong>de</strong> voor het artikel uit het NHD<br />
van juli 200 .<br />
Vier molens<br />
in het Langeland,<br />
t.w.:van links naar<br />
rechts<br />
De Wil<strong>de</strong>boer<br />
Abraham Gerards<br />
De Valk<br />
De ooievaar<br />
65
66<br />
Artikel uit het NHD van juli 2004 over <strong>de</strong> opgraving proefmo<strong>de</strong>l molen in Alkmaar.
Dwars-doorsne<strong>de</strong> van een Paltrokmolen-wagenschotzager<br />
67
68<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Korte stamboom familie Vooght- Lap- Jager.
Aangetrouw<strong>de</strong> Familie van<br />
Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (4e<br />
generatie), met hun drie verschillen<strong>de</strong><br />
achternamen, t.w.:<br />
Voog(h)t,Lap en Ja(e)ger !<br />
Met het achterhalen van het huwelijkscontract dd.<br />
8 februari 69 tussen Jannetje Jacobsd. Jager<br />
en onze Cornelis Jansz.<strong>de</strong> <strong>Boer</strong> uit het archief in<br />
Amsterdam, werd een an<strong>de</strong>r beeld opgeroepen dan ik<br />
voordien over onze familie had. Ik dacht dat wij een<br />
boerenfamilie waren, gezien <strong>de</strong> gekozen achternaam.<br />
Maar wat bleek?? Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> bracht in<br />
zijn huwelijk een z.g. Wagenschothoutzagersmolen<br />
in, dus was hij houtzaagmolenaar net als zijn broer<br />
en onze rechtstreekse afstammeling Sijmon Jansz <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>. Wat een verrassen<strong>de</strong> ontwikkeling!<br />
Ik veron<strong>de</strong>rstel<strong>de</strong>, dat Jannetje Jacobsd. Jager uit<br />
Amsterdam afkomstig was, omdat <strong>de</strong> huwelijks<br />
akte bij Notaris van Loosdrecht in Amsterdam was<br />
opgemaakt. Maar ook zij kwam uit <strong>de</strong> Zaanstreek<br />
en woon<strong>de</strong> vlakbij haar toekomstige man. Zoals<br />
uit <strong>de</strong>ze akte bleek, was hij weduwnaar van Neeltje<br />
Claessd. Vermoe<strong>de</strong>lijk was notaris van Loosdrecht <strong>de</strong><br />
”huisnotaris” van <strong>de</strong> familie .<br />
De houtzaagmolenaars gingen veelal wekelijks naar<br />
Amsterdam ter beurze met hun eigen schip en<br />
kwamen dus vaak in <strong>de</strong> hoofdstad.<br />
Bij ver<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong> aktes betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
families Jager en Voogt kon ik in eerste instantie geen<br />
aanknopingspunten vin<strong>de</strong>n tussen bei<strong>de</strong> families.<br />
Onze Cornelis Jansz en Cornelis Waligsz Out bleken<br />
zwagers te zijn: zij waren getrouwd met Jannetje<br />
en Grietje Jager. Bei<strong>de</strong> mannen waren erfgenaam<br />
namens hun bei<strong>de</strong>r echtgenotes van <strong>de</strong> familie Voogt<br />
betreffen<strong>de</strong> het z.g. ” Corversland”. Dit bleek uit <strong>de</strong><br />
akte uit 696 N.A. 5809 blz 2 van mijn archief over<br />
<strong>de</strong> pa<strong>de</strong>n en molens uit Westzaandam.<br />
Het Corversland was het ge<strong>de</strong>elte van het land over<br />
<strong>de</strong> brug van <strong>de</strong> huidige Botenmakerstraat, waar later<br />
<strong>de</strong> (alweer gesloopte) Emmastraat lag<br />
(zie tekening op blz. ).<br />
In eerste instantie vermoed<strong>de</strong> ik dat <strong>de</strong>ze twee<br />
mannen - Corn.Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Corn.Waligsz.Out<br />
vermoe<strong>de</strong>lijk een eer<strong>de</strong>r huwelijk waren aangegaan<br />
met zusjes Voogt en dat bei<strong>de</strong> vrouwen op jeugdige<br />
leeftijd overle<strong>de</strong>n moesten zijn. Wel erg toevallig leek<br />
het.<br />
Dan zou<strong>de</strong>n bei<strong>de</strong> mannen later een twee<strong>de</strong> huwelijk<br />
zijn aangegaan met weer twee zussen Jager. Nog<br />
toevalliger ?!?!, maar ik zag geen an<strong>de</strong>re oplossing.<br />
TOTDAT.....<br />
uitein<strong>de</strong>lijk na veel gezoek bleek, dat (opa) Jacob<br />
Jacobsz Voogt(JR) op latere leeftijd zijn achternaam<br />
van Voogt in Jager veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong>, terwijl hij ook<br />
bekend was als Jaap Lap, een soort bijnaam, want hij<br />
han<strong>de</strong>l<strong>de</strong> vermoe<strong>de</strong>lijk in lakenstoffen<br />
(zie ge<strong>de</strong>elte akte op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bladzij<strong>de</strong>).<br />
De naamsveran<strong>de</strong>ring zou een zakelijke achtergrond<br />
kunnen hebben.<br />
Zijn broer Dirck Jacobsz Voogt behield echter wel<br />
zijn originele achternaam.<br />
TOELICHTING AKTE VAN 01-06-1693<br />
Dirck Jacobsz. Voogt heeft een probleem met zijn<br />
schoonzuster, <strong>de</strong> vrouw van zijn voor 67 overle<strong>de</strong>n<br />
broer Jacob Jacobsz. Voogt Jr, alias Jager/Lap.<br />
De kwestie gaat over 8 morgens grond in <strong>de</strong> Wormer,<br />
die bij <strong>de</strong> dood van Jacob Jacobsz. Voogt <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong><br />
rond 67 niet ver<strong>de</strong>eld zou zijn.<br />
Sijtje Sijmonsd. beweer<strong>de</strong> dat zij <strong>de</strong> “pot” beheer<strong>de</strong><br />
van <strong>de</strong> opbrengsten van 20 gedroog<strong>de</strong> lasten rogge<br />
en dat zij het bedrag regelmatig uitkeer<strong>de</strong> aan haar<br />
zwager Dirck Jacobsz. Voogt.<br />
Dirck Jacobsz. Voogt beweer<strong>de</strong> nooit iets ontvangen<br />
te hebben. Sijtjes min<strong>de</strong>rjarige kin<strong>de</strong>ren wer<strong>de</strong>n<br />
rond 67 vertegenwoordigd door Cornelis Reijer<br />
Huijsman, Jan Jacobsz.Mensh en Jan Allard Kat.<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk is haar e kind, Claes Jacobsz., al op<br />
jonge leeftijd overle<strong>de</strong>n, want hij wordt niet als<br />
zodanig genoemd.<br />
Sijtjes man is in 67 ook al overle<strong>de</strong>n, gezien<br />
bovenstaan<strong>de</strong> voog<strong>de</strong>n.<br />
Sijtje en haar kin<strong>de</strong>ren wer<strong>de</strong>n in 69<br />
vertegenwoordigd door ene Pieter Ou<strong>de</strong>ndijk,<br />
aangezien Sijtje als vrouw niet han<strong>de</strong>lingsbekwaam<br />
was.<br />
Deze akte van notaris Pieter v.d. Broek zal wel als<br />
basis hebben gediend voor een proces, waarvan <strong>de</strong><br />
afloop mij niet bekend is.<br />
69
Ge<strong>de</strong>elte uit <strong>de</strong> akte nr. 5807-317 van 1 juni 1693 met<br />
naamsveran<strong>de</strong>ring van Voogt naar Jager. Lap, vermeld op<br />
<strong>de</strong> 6e regel van on<strong>de</strong>r.<br />
Jacob Jacobz. Jager, alias Voogt en in an<strong>de</strong>re aktes wordt<br />
nog toegevoegd: alias Jaap Lap.<br />
Een van Jacob Jacobsz.Jager (JR) kleinzonen te weten<br />
Jan Sijmondsz. Jager nam weer <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> achternaam<br />
van Voogt aan, terwijl zijn an<strong>de</strong>re zes broers en<br />
zussen met <strong>de</strong> achternaam Jager ver<strong>de</strong>r leef<strong>de</strong>n. Het<br />
zou wel eens kunnen zijn, dat <strong>de</strong> vrouw van Sijmon<br />
Jacobsz- met <strong>de</strong> naam van Lijsbet Willemsd.- een<br />
zuster was van Trijn Willemsd., <strong>de</strong> vrouw van onze<br />
Sijmon Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (van <strong>de</strong> e generatie). Men<br />
woon<strong>de</strong> allemaal heel dicht bij elkaar in <strong>de</strong> buurt.<br />
Zoals reeds eer<strong>de</strong>r is opgemerkt bezat <strong>de</strong> familie<br />
Jager/Voogt meer<strong>de</strong>re wagenschothoutzaagmolens<br />
o.a.<br />
”De Groene-en <strong>de</strong> Nieuwe Jager”( ou<strong>de</strong> verbrand??) ,<br />
<strong>de</strong> Roo<strong>de</strong> Jager( Waypot)<br />
en <strong>de</strong> ”tak” Voogt had nog <strong>de</strong> houtzaagmolen,<br />
genaamd ”De Stoel”. ( 6 - 70<br />
( stond ten zui<strong>de</strong>n van Corversland)<br />
Een bepaal<strong>de</strong> tak van <strong>de</strong> familie Jager woon<strong>de</strong> in het<br />
in 62 gebouw<strong>de</strong> Jagershuis, dat nu in <strong>de</strong> Zaanse<br />
Schans is te zien. De eerste bewoner hiervan was ene<br />
Claes Jacobsz Jager, en zal zo’n 0 jaar geweest zijn,<br />
70<br />
maar dat kan niet <strong>de</strong> zoon van Jacob Jacobsz JR Jager<br />
en Sijtje Sijmonsd. zijn. De kin<strong>de</strong>ren van hen bei<strong>de</strong>n<br />
zijn in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> van 650 – 670 geboren (één van<br />
<strong>de</strong>ze kin<strong>de</strong>ren is Jannetje Jacobsd- <strong>de</strong> latere vrouw<br />
van Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>). Dus moet er nog een<br />
tak van Jacob Jacobsz. Voogt (SR) ’s va<strong>de</strong>r zijn, waar<br />
ook een Claes Jacobsz. Voogt moet hebben geleefd en<br />
vermoe<strong>de</strong>lijk zon<strong>de</strong>r kin<strong>de</strong>ren is overle<strong>de</strong>n. Mogelijk<br />
heeft hij aan zijn naamgever en neef het Jagershuis<br />
nagelaten. Het is wel een beetje ingewikkeld, maar<br />
ik zie geen an<strong>de</strong>re oplossing. Voor foto’s van het z.g.<br />
Jagershuis in <strong>de</strong> Zaanse Schans, zie blz.72.<br />
Een an<strong>de</strong>re mogelijkheid is, dat er in <strong>de</strong> toekomst<br />
nog nakomelingen van <strong>de</strong> familie Jager gevon<strong>de</strong>n<br />
wor<strong>de</strong>n. Ik ben doen<strong>de</strong> alle mensen uit Zaandam<br />
te bellen of aan te schrijven met <strong>de</strong> achternaam<br />
Jager. De tijd zal leren of er voor sluitingstijd van dit<br />
boekwerkje nog iets concreets uitkomt!<br />
Helaas heb ik geen reacties ontvangen.<br />
Op blz. 68 heb ik een overzicht gemaakt van <strong>de</strong><br />
families: Voogt,Jager/Lap. Voor <strong>de</strong> Fam. Oud zie 7<br />
Voor <strong>de</strong> woonsituatie en molens v.d. familie, zie blz.:<br />
Aktes van hen zie blz.: blz.7 .
Sijmon Jacobsz Jager en diens broer Claes Jacobsz.<br />
Jager waren eigenaren van <strong>de</strong> houtzaagmolens:<br />
”De Groene- en Roo<strong>de</strong> Jager”.<br />
Zoals reeds is vermeld was ene Claes Jacobsz. Jager<br />
in 62 <strong>de</strong> eerste bewoner van het Jagershuis, dat<br />
nu te bewon<strong>de</strong>ren is in <strong>de</strong> Zaanse Schans. In 79<br />
wordt het Jagershuis verkocht aan <strong>de</strong> familie Korver.<br />
Mogelijk is <strong>de</strong>ze familie Korver <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> als <strong>de</strong> familie<br />
van het Corversland ?<br />
De houtzaagmolen ”De Prins of De Jonge Prins<br />
van Oranje”, welke in het land stond achter het<br />
ou<strong>de</strong> station N.S, aan <strong>de</strong> westzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Watering,<br />
werd door <strong>de</strong> familieJager/Voogt verkocht aan onze<br />
rechtstreekse afstammeling Symon Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
Versier<strong>de</strong> paltrokhoutzaagmolen, welke tegenwoordig te<br />
bewon<strong>de</strong>ren is in <strong>de</strong> Zaanse Schans.<br />
De dochter van Jannetje Jacobsd. Jager en Corn.<br />
Jansz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, genaamd Trijntje, trouw<strong>de</strong> met Dirck<br />
Maghielsz. Bogaert. Zij had<strong>de</strong>n vermoe<strong>de</strong>lijk geen<br />
kin<strong>de</strong>ren, dus stierf <strong>de</strong>ze tak ook uit.<br />
Jannetje Jacobsd. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>- Jager trouw<strong>de</strong> voor <strong>de</strong> 2e<br />
keer met Maarten Roos. ( ? )<br />
Ik gaf reeds aan dat <strong>de</strong> tak Voogt/Jager, Jacob Jacobsz.<br />
Voogt JR, een an<strong>de</strong>re achternaam aan nam, hetgeen<br />
ook door zes kin<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> zeven kleinkin<strong>de</strong>ren<br />
werd gevolgd.<br />
Echter, één van <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren van zijn zoon Symon<br />
Jacobsz, t.w.: Jan Symonsz, ging zich weer sieren met<br />
<strong>de</strong> achternaam VOOGT.<br />
Voor situatie schets, waar <strong>de</strong> molens zich bevon<strong>de</strong>n<br />
zie blz. .<br />
Uit <strong>de</strong> publicatie ”windmolens te Zaandam,<br />
westzij<strong>de</strong>” volgen nog een paar bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n over<br />
<strong>de</strong> molens van <strong>de</strong> familie Jager:<br />
“DE GROENE OF OUDE JAGER”<br />
een balkenzager.<br />
Windbrief aan Claes Jacobsz. Jager, dd. 8 maart<br />
695. Verbrand<strong>de</strong> op 8 juni 8 2. Werd herbouwd<br />
en <strong>de</strong>ze molen werd in 890 gesloopt. Hij heeft<br />
gestaan aan het Jagerspad, beoosten het station, op <strong>de</strong><br />
hoek (noordkant) van <strong>de</strong> Anna Paulownastraat.<br />
“DE NIEUWE OF JONGE JAGER”<br />
een balkenzager.<br />
Windbrief aan Claas <strong>de</strong> Jager, juli 720. Gesloopt<br />
ca. 872, om plaats te maken voor een stoomhoutzagerij,<br />
genaamd “<strong>de</strong> nieuwe Jager”. Deze fabriek<br />
is in 898 gesloopt. De molen stond als nummer één<br />
Een nog bestaand molenpad met op <strong>de</strong> achtergrond<br />
een molentje.<br />
aan het Jagerspad, niet ver van <strong>de</strong> huizen.<br />
“DE ROODE JAGER” bijgenaamd <strong>de</strong> “WAIPOT”<br />
-Zaans voor weipot-, was een wagenschotzager en<br />
werd later een balkenzager.<br />
Het bouwjaar heb ik niet gevon<strong>de</strong>n. De molen<br />
komt voor ’t eerst aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> in een brandcontract<br />
van 692. Gesloopt in 90 . Heeft gestaan in het<br />
verleng<strong>de</strong> van het Jagerspad voor <strong>de</strong> aanleg van<br />
<strong>de</strong> spoorlijn Amsterdam Alkmaar, bewesten <strong>de</strong><br />
Heerenwatering. Zijn erf en water zijn opgenomen in<br />
<strong>de</strong> terreinen van <strong>de</strong> stoom-houtzagerij ”De Engel”.<br />
71
De volgen<strong>de</strong> foto’s zijn van het Jagershuis<br />
Het Jagershuis in <strong>de</strong> Zaanse Schans, dat als antiekmuseum<br />
bekend is. Het was vroeger het huis van <strong>de</strong><br />
schoonfamilie van Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
De mooie of voorkamer<br />
72<br />
De keuken met eiken houtenschouw, <strong>de</strong> wagenschot<br />
houten planken waren nog klokgaaf.<br />
Achterzij<strong>de</strong> met links <strong>de</strong> waterput en dood<strong>de</strong>ur<br />
De dood<strong>de</strong>ur werd slechts gebruikt bij een trouwerij en<br />
bij <strong>de</strong> dood.
Overzicht van een aantal gevon<strong>de</strong>n aktes familie voogt/ jager/<br />
out/ haes; (op nummervolgor<strong>de</strong>)<br />
datum nummer omschrijving inhoud van <strong>de</strong> akte<br />
27-05- 69 5 27- 52 Guurtie Dircksd Voogt wordt bevoor<strong>de</strong>eld door Jacob. Jacobsz.<br />
Voogt <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>, dus SR. (m.i. was hij al in 67 overle<strong>de</strong>n?)<br />
0 -08- 6 575 - 72 conflict over een os f.56,- Jaap Voogt/ Jager/ Lap<br />
0 -0 - 660 575 - 26 bevrachtersovereenkomst Dirck Jacobsz. Voogt en Glasenmaker uit<br />
Me<strong>de</strong>mblik<br />
Juni 656 5758- 52 betr. familie Haes<br />
07-0 - 696 5798- 0 attestatie over on<strong>de</strong>rhoud molen <strong>de</strong> Prins. Jacob Jacobsz. werd in<br />
696 60 jaar. 28-07- 692<br />
5807- 95 conflict Corn. Waligsz. Out met iemand uit Delft<br />
0 -06- 69 5807- 7 antwoord op nr. 95. HIERIN KOMT DE<br />
NAAMSWIJZIGING VOOGT NAAR JAGER<br />
2 -08- 696 5809- 98 recht van overpad op Corversland Corn.Jansz, <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>- en Corn.<br />
Waligsz. Out<br />
05-0 - 698 5809-286 ruzie over bouw huis, Mary Willemsd, moe<strong>de</strong>r van<br />
Corn.Waligz. Out.<br />
70 Corn. Waligz. Out en <strong>de</strong> weduwe van Cornelis Janz<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong> verkopen het z.g. Corversland, 86 roe<strong>de</strong>n<br />
7 5827- 06 2e testament van Dirck Jacobsz. Voogt<br />
06-0 - 7 6 5829-80 overlij<strong>de</strong>n Dirck Jacobsz. Voogt<br />
7 6 5829- 6 overlij<strong>de</strong>n(?) Dirck Jacobsz. Voogt; machtiging voor<br />
Claes Dircksz. Voogt.<br />
2 -02- 72 58 5- 0 problemen rond erfenis van Dirck Jacobsz. Voogt<br />
-07- 72 58 8- 9 testament van Jannetje Jacobsd. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>- Jager<br />
0 -05- 728 5852- 20 Paulus en Pieter Nanningsz, Muijser, inz. Nichtje<br />
Eefje Jansd. Voogt<br />
9- 0- 72 5870- 87 ver<strong>de</strong>ling bezit van Jannetje Jacobsd. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>- Jager<br />
05-07- 7 588 - 22 sanering(?) schuld Dirck Jacobsz. Voogt<br />
Een algemene akte op <strong>de</strong> wijnverkoop/consumptie:<br />
0-08- 67 <strong>de</strong> drinkebroers wor<strong>de</strong>n belast, waaron<strong>de</strong>r Jacob Jacobsz. Voogt.<br />
Ge<strong>de</strong>elte stamboom familie Vooght zie blz. 68 en die van <strong>de</strong> familie Out zie blz. 7 .<br />
Voor <strong>de</strong> plaats waar <strong>de</strong> molens ston<strong>de</strong>n en waar men woon<strong>de</strong> in Oost- en Westzaandam, zie blz.: ev.<br />
73
VERKORTE STAMBOOM VAN DE FAMILIE OUT<br />
74
1e generatie: <strong>de</strong> volledige stamboom en bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n over<br />
onze familie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
JAN (CORNZ.?) .sz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X partner ???<br />
Geboren ± 555. Geboren ± 560<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Claes Jansz.<br />
Geboren ± 585<br />
Met <strong>de</strong>ze bladzij<strong>de</strong> begin ik dan ein<strong>de</strong>lijk eens met<br />
een toelichting over <strong>de</strong> stamboom van onze familie<br />
DE BOER, waarvoor ik als titel van het boek koos:<br />
“DE BOER, kronijck vanaf 555 tot 2005 over een<br />
Zaanse familie met een leven<strong>de</strong> Alkmaarse tak”.<br />
Uitein<strong>de</strong>lijk, vlak voor <strong>de</strong> afsluiting van dit boek,<br />
kon ik met zekerheid vaststellen, door <strong>de</strong> vondst<br />
het het z.g. “haerdste<strong>de</strong>nregister” van 6 , dat ene<br />
JAN …sz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, geboren rond 555, nu in 2005<br />
<strong>de</strong> mij als oudst beken<strong>de</strong> mannelijk familie lid moet<br />
wor<strong>de</strong>n beschoud. Ik beschouw hem dus als onze<br />
“stamva<strong>de</strong>r” en hij vertegenwoordig<strong>de</strong> dus onze<br />
EERSTE GENERATIE. Gefeliciteerd JAN, ’t was op<br />
het nippertje dat ik je vond, maar misschien wordt er<br />
t.z.t. nog aan <strong>de</strong> “poten” van je status gezaagd, want<br />
houtzagen kon<strong>de</strong>n ze ook binnen onze familie.<br />
Lange tijd veron<strong>de</strong>rstel<strong>de</strong> ik, dat <strong>de</strong> rol van<br />
“stamva<strong>de</strong>r” ook aan ene Cornelis zou kunnen<br />
wor<strong>de</strong>n toegedacht. Ik kon n.l. geen verklaring<br />
vin<strong>de</strong>n, waarom Cornelis Janz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, zoon van Jan<br />
Claesz. van <strong>de</strong> e generatie, <strong>de</strong> voornaam Cornelis<br />
kreeg, waarbij ik er van ben uitgegaan, dat hij <strong>de</strong><br />
oudste zoon (?) uit het gezin van Jan Claesz. en Trijn<br />
Sijmonsd. Borsius was. Hij vervul<strong>de</strong> binnen dit gezin<br />
een bepaal<strong>de</strong> rol en hij was het, die <strong>de</strong> dood van<br />
zijn zuster Lijsbet Jansd. aanmeld<strong>de</strong>. Ergens moest<br />
zijn voornaam aan va<strong>de</strong>rszij<strong>de</strong> toch vandaan komen,<br />
zeker in die tijd toen vernoeming naar va<strong>de</strong>r en of<br />
grootva<strong>de</strong>r eer<strong>de</strong>r regel dan uitzon<strong>de</strong>ring was.<br />
Bovendien vond ik het wel leuk als ik het “waar”<br />
kon maken, dat iemand met <strong>de</strong>ze fraaie voornaam<br />
van Cornelis, mijn officiële voornaam is <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong>,<br />
onze stamva<strong>de</strong>r zou blijken te zijn. Maar helaas, door<br />
het haerste<strong>de</strong>nregister van 6 viel mijn droom in<br />
duigen, daar het Jan ..z werd. Snik, snik.<br />
Ik kon ver<strong>de</strong>r niets over Jan ..z en zijn vrouw vin<strong>de</strong>n,<br />
noch of er meer<strong>de</strong>re kin<strong>de</strong>ren in zijn gezin waren.<br />
Het enig dat vaststond, was dat hij een zoon kreeg<br />
met <strong>de</strong> naam van:<br />
2e generatie met <strong>de</strong> naam Claes Jansz.<br />
2 CLAES JANSZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X partner Anna Jansd., vd Molenbuurt (?)<br />
Geboren ± 585 Geboren ± 600<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend Overle<strong>de</strong>n onbekend.<br />
Kin<strong>de</strong>ren : in ie<strong>de</strong>r geval is bekend<br />
JAN CLAESZ.<br />
Geboren ± 6 0<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend, voor 679<br />
die onze TWEEDE GENERATIE<br />
vertegenwoordig<strong>de</strong>.<br />
De voornaam van onze 2e generatiegenoot was mij al<br />
lang bekend, omdat uit <strong>de</strong> akte van<br />
09-06- 697 bleek dat <strong>de</strong> overle<strong>de</strong>n va<strong>de</strong>r in <strong>de</strong>ze<br />
akte Jan CLAESZ. was. Met <strong>de</strong> benoeming van<br />
het patroniem – Claesz. – was het dui<strong>de</strong>lijk hoe<br />
<strong>de</strong> voornaam van onze 2e generatiegenoot was. Ik<br />
veron<strong>de</strong>rstel<strong>de</strong> dat zijn vrouw Anna Jansd. heette en<br />
zij kwam vermoe<strong>de</strong>lijk van <strong>de</strong> Molenbuurt, dus om<br />
<strong>de</strong> hoek van het Suy<strong>de</strong>rkerckpat.<br />
75
Ge<strong>de</strong>elte uit <strong>de</strong> dorpsrekening van 1679 n.a.v. <strong>de</strong><br />
turfopstand, 3e regel Trijn Sijmons. kind<br />
Het zal moeilijk blijven, wie als eerste bewoner van<br />
het <strong>de</strong>r<strong>de</strong> huis op het Suy<strong>de</strong>rkerckpat heeft gewoond:<br />
was het Claes Janz. van <strong>de</strong> 2e generatie of diens zoon<br />
Jan Claesz. van <strong>de</strong> e generatie. Zoals eer<strong>de</strong>r in dit<br />
boek vermeld, zijn er m.i. geen aktes opgemaakt van<br />
<strong>de</strong> eerste bewoners van dit pat. Slechts toen ene Jan<br />
Janz. Niessen in 6 9 grond kocht en het recht van<br />
overpad kreeg kwam dit in eenTransport Akte.<br />
Zoals uit on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tekst bleek:<br />
Zie ver<strong>de</strong>r <strong>de</strong> aan-en verkoop T.A. (transport aktes)<br />
van <strong>de</strong> werkgroep Historische Vereniging van <strong>de</strong><br />
verschillen<strong>de</strong> molenpa<strong>de</strong>n.<br />
Wel was in 6 bekend wie op het Suy<strong>de</strong>rkerckpat<br />
woon<strong>de</strong>:<br />
JAN CLAESZ. JAN, waarschijnlijk geboren rond<br />
6 0, onze e GENERATIEGENOOT, maar het<br />
kan zijn dat tussen 6 9 en 6 diens va<strong>de</strong>r is<br />
overle<strong>de</strong>n en dat <strong>de</strong> honneurs door <strong>de</strong>ze zoon wer<strong>de</strong>n<br />
waargenomen.<br />
Eerlijkheidshalve moet ik bekennen zeer verbaasd te<br />
zijn geweest met <strong>de</strong> bewoning door Jan Claesz. van<br />
<strong>de</strong> e generatie.<br />
Waarom ?, wel <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren van Jan Claesz. en zijn<br />
vrouw Trijn Sijmonsd. Borsius wer<strong>de</strong>n allen geboren<br />
in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> van 660- 665, zodat ik aanneem, dat<br />
hij rond 658 trouw<strong>de</strong>. De perio<strong>de</strong> tussen 6 en<br />
658 zou kunnen betekenen, dat het huwelijk lang<br />
kin<strong>de</strong>rloos bleef. Lijkt mij niet zo aannemelijk, zodat<br />
ik van uitga, dat het misschien zijn 2e huwelijk met<br />
Trijn was en dat zijn e huwelijk kin<strong>de</strong>rloos bleef en<br />
zijn e vrouw overleed vóór 658.<br />
76<br />
” een pad zal vrij blijven liggen tot een vrije<br />
ganck voor huysen op <strong>de</strong> ven of an<strong>de</strong>re<br />
dingen die Jan Jansz. of sijn kin<strong>de</strong>ren daar<br />
willen zetten. Koopsom f. 5,-”.<br />
Het is nauwelijks voorstelbaar dat een jonge man<br />
van rond <strong>de</strong> 20 jaar in het jaar 6 al een boer<strong>de</strong>rij<br />
bestier<strong>de</strong> en dan dus rond 625 moest zijn geboren,<br />
zoals ik aanvankelijk had veron<strong>de</strong>rsteld.<br />
Vandaar <strong>de</strong> vervroeging van zijn geboortejaar van<br />
625 naar circa 6 0.<br />
Mogelijk wijst <strong>de</strong> toekomst uit hoe het werkelijk “zit”<br />
met zijn geboortejaar.<br />
Indien Jan Claesz. een eer<strong>de</strong>r geboortejaar krijgt naar<br />
circa 6 0, dan heeft dit ook consequenties voor <strong>de</strong><br />
geboortejaren van zijn va<strong>de</strong>r en grootva<strong>de</strong>r. Waarvan<br />
akte !<br />
Nu is dit een mooi verhaal, maar waarom werd<br />
er na <strong>de</strong> volksopstand van 678, bekend als<br />
<strong>de</strong> “turfopstand”, als naamstelling voor <strong>de</strong> te<br />
betalen boete ad f. . 5. – door <strong>de</strong> gaar<strong>de</strong>rs in <strong>de</strong><br />
dorpsrekening van 679 bij onze familie vermeld:<br />
Trijn Sijmonsd. kin<strong>de</strong>ren ? (zie hiernaast uit <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />
regel van <strong>de</strong> dorpsrekening 679)<br />
Tot voor kort ben ik ervan uitgegaan, dat zij bij<br />
haar huwelijk met Jan Claesz. het huis kocht met<br />
geldmid<strong>de</strong>len vanuit haar familie. Het is bekend, dat<br />
haar moe<strong>de</strong>r over geld beschikte en dat zij geld geërfd<br />
had van een halfzus. Het kan nog steeds, dat zij met<br />
haar geld <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren uit zijn e huwelijk “uitkocht”<br />
of <strong>de</strong> erfgenamen van haar man Jan Claesz.(broers en<br />
of zussen van hem) en het huis op haar naam kwam<br />
te staan.<br />
On<strong>de</strong>rtekening akte van 9 juni 1697.
3e Generatie Jan Claesz.<br />
JAN CLAESZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Trijn Sijmonsd. Borsius<br />
Geboren ca. 6 0 Geboren ca. 6 0<br />
Getrouwd ca. 659 Overle<strong>de</strong>n voor 667<br />
Overle<strong>de</strong>n voor 679<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Cornelis Jansz. X Jannetje Jacobsd Jager<br />
Geboren ± eind 660, Geboren ca. 665<br />
Getrouwd 20-02- 69 Overle<strong>de</strong>n 9- 0- 72<br />
Overle<strong>de</strong>n 0-09- 698<br />
Kind: Trijntje Cornzd.<br />
Geboren 697<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend.<br />
2) Willem Jansz. X Trijntje Jacobsd. Engel<br />
Geboren begin 66 Geboren ca. 665<br />
Overle<strong>de</strong>n 9-0 - 7 7 Overle<strong>de</strong>n ca. 728<br />
Kind: Jan Willemsz,<br />
Geboren 690<br />
Overle<strong>de</strong>n 2 -0 - 777<br />
) SIJMON JANSZ X Trijn Willemsd.<br />
Geboren ± eind 66 Geboren ca. 660<br />
Overle<strong>de</strong>n ± 687 Overle<strong>de</strong>n ca. 7 0/<br />
) Lijsbet Jansd. X Claes Claesz. Haes,<br />
Geboren ± 662 Geboren tax. 6 5<br />
Overle<strong>de</strong>n 20-05- 697 Overle<strong>de</strong>n tax. 68<br />
Kind: Claes Claes Jr. ,<br />
Geboren ± 680<br />
Overle<strong>de</strong>n ± 690<br />
5) Claes Jansz. X Dieuwert Arijansd.<br />
Geboren ± 665 Geboren onbekend<br />
Overle<strong>de</strong>n vóór 0-06- 697 Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
Ge<strong>de</strong>elte van testament Lijsbet Pauwelisd. Borsius uit 1667 waarbij Sijmon Jansz. als enige werd toebe<strong>de</strong>eld door<br />
zijn oma.<br />
77
Deze vijf kin<strong>de</strong>ren woon<strong>de</strong>n zelfstandig in het huis/<br />
boer<strong>de</strong>rij, waarbij dochter Lijsbet Jansd. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> wel<br />
een belangrijke rol in <strong>de</strong> huishouding zal hebben<br />
gespeeld. In <strong>de</strong> weesboeken kon ik niets vin<strong>de</strong>n over<br />
mogelijke toezichthou<strong>de</strong>rs op <strong>de</strong>ze kin<strong>de</strong>ren. In latere<br />
aktes van na 700 vond ik, dat er door <strong>de</strong> familie<br />
kon wor<strong>de</strong>n bepaald, dat bij overlij<strong>de</strong>n van bei<strong>de</strong><br />
ou<strong>de</strong>rs er GEEN toezicht kwam door weesva<strong>de</strong>rs.<br />
”Aktes van seclusie” noem<strong>de</strong> men dit. In het<br />
testament van hun oma Lijsbet Pouwelis werd <strong>de</strong>ze<br />
bepaling ook al opgenomen, dus ga ik ervan uit dat<br />
dit ook in <strong>de</strong>ze situatie is gebeurd.<br />
Eerst op 9 juni 697 werd het bezit van bei<strong>de</strong><br />
ou<strong>de</strong>rs ver<strong>de</strong>eld over <strong>de</strong> dan nog leven<strong>de</strong> twee<br />
kin<strong>de</strong>ren, want inmid<strong>de</strong>ls zijn <strong>de</strong> rechtstreekse<br />
afstammelingen: Sijmon Jansz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, Lijsbet Jansd<br />
en Claes Jansz al overle<strong>de</strong>n. De vermoe<strong>de</strong>lijk oudste<br />
zoon, Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, was dan al getrouwd<br />
met Jannetje Jacobsd. Jager en was eigenaar van <strong>de</strong><br />
wagenschothoutzaagmolen ” De Grauwe Haes”; hij<br />
overleed ook op jonge leeftijd op 0 sept. 698.<br />
De twee<strong>de</strong> zoon, Willem Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> erf<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
boer<strong>de</strong>rij, waar hij volgens mij al in 689 woon<strong>de</strong><br />
en na zijn trouwen met Trijntje Jacobsd. Engel en<br />
kind Jan Willemsz.( geboren in 690). De va<strong>de</strong>r<br />
van Willem Jansz. was al vóór 679 overle<strong>de</strong>n als<br />
<strong>de</strong> boetes wer<strong>de</strong>n opgehaald naar aanleiding van <strong>de</strong><br />
z.g.“turfopstand”. Willem Jansz. breid<strong>de</strong> het bezit<br />
aan land en huizen aanzienlijk uit. Zie hiervoor blz.<br />
68 en 88 over huizen van het Suy<strong>de</strong>rkerckpat en het<br />
verpondingsboek uit 7 7/ 8 en 7 0.<br />
Willem Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> overleed op 9-0 - 7 9 en<br />
hiervan werd door zijn zoon Jan Willem aangifte<br />
gedaan zie blz.86 Hij werd dus vrij oud voor die tijd.<br />
Lijsbet Jansd. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> trouw<strong>de</strong> met<br />
houtzaagmolenaar Claes Claesz. Haes. Zij was al<br />
snel weduwe in 682. Voor haar zoon Claes Jr koopt<br />
zij (als moe<strong>de</strong>r en gemachtig<strong>de</strong>) <strong>de</strong> molen ”Het<br />
Blauwe Hert” voor f. 00,-- . Claes Jr. overleed in<br />
690, want <strong>de</strong> molen werd op april 690 weer<br />
verkocht. Claes Jr. kan dus maximaal 0 jaar oud zijn<br />
gewor<strong>de</strong>n. Zie mijn archief, molenmutaties T.A. 589<br />
fo. 285.<br />
Claes Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> trouw<strong>de</strong> met Dieuwert<br />
78<br />
Arijaansd. Zij hertrouw<strong>de</strong> na zijn overlij<strong>de</strong>n met<br />
Dirck Claesz.<br />
Het is mij volkomen onbekend wat Claes Jansz. voor<br />
beroep heeft uitgeoefend. Het enige, dat ik vond<br />
was <strong>de</strong> aankoop op het Molenpad van een huisje<br />
voor f. 0,-- van Davit Dircksz uit Soeterwou, zie<br />
aankoopakte op blz.: 9 , waaruit bleek dat Claes<br />
Jansz in Oostzaandam woon<strong>de</strong>.<br />
Het zou kunnen dat <strong>de</strong> in <strong>de</strong> kerkeraad verga<strong>de</strong>ring<br />
dd. 26-0 - 696 te Oost Zaandam genoem<strong>de</strong> Klaas<br />
Jansz.(voorlaatste alinea) onze ClaesJansz. is zie<br />
blz.95.<br />
Samen met zijn broer Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
verkocht hij het pand en erf op het Molenpad in<br />
69 aan Dirck Jellisz.<br />
Op mei 69 overleed een kind van Claes Jansz..<br />
Zie DTB boek.
4e Generatie Sijmon Jansz.<br />
) Sijmon Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Trijn Willemsd.<br />
Geboren eind ± 66 Geboren ca. 660.<br />
Getrouwd ± 680 Overle<strong>de</strong>n na 7 0<br />
Overle<strong>de</strong>n in 687<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Trijntje Sijmonsd.<br />
Geboren ± 685, X Peter Cornz., (Oostzaandam)<br />
Getrouwd 06-06- 705 Geboren onbekend<br />
Overle<strong>de</strong>n -05- 766 in Oostzaandam Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
2) PIETER SIJMONSZ<br />
Geboren: 686/87<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 - 2- 76<br />
In verpondingsboek van 7 8- 0 werd Trijn Willemsd. daarin genoemd om belasting te betalen.<br />
Later in 7 0 verkochten <strong>de</strong> erfgenamen van Symon <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> huis en erf op Vinkepad v. f. 99,--<br />
Getrouwd rond 680. Het bleek dat Trijn Wsd. <strong>de</strong> laatste 2 jaar geen belasting meer betaal<strong>de</strong> voor haar huis.<br />
Waarom ?, het was toen blijkbaar makkelijk om dat na te laten.<br />
Het gezin van Sijmon en Trijn woon<strong>de</strong>n eerst op het Noor<strong>de</strong>rkerckpat, zie akte uit 705 bij <strong>de</strong> toekenning<br />
kindsge<strong>de</strong>elte dochter Trijntje, zie blz.: 8<br />
Uit het verpondingsboek van 7 werd Trijn als<br />
weduwe genoemd op het Vinckepat.<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk is zij later in 7 overle<strong>de</strong>n, want:<br />
erfgenamen Symon <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> verkopen aan Al<strong>de</strong>rt<br />
Fransz. huis en erf op Vinkepad voor f. 99,--.<br />
Sijmon Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> was ook wagenschothoutzaag<br />
molenaar en zijn molen, ”<strong>de</strong> Jonge Prins of <strong>de</strong> Prins<br />
van Oranje” stond ver in het land .<br />
Dochter Trijntje Sijmonsd. Taxatie geboortejaar rond<br />
785/86. Zij werd door haar moe<strong>de</strong>r uitgekocht met<br />
haar va<strong>de</strong>rs erf<strong>de</strong>el op <strong>de</strong> dag van haar huwelijk met<br />
Pieter Cornelisz. van Oostzaandam op 06-06- 705.<br />
Zoon PIETER SIJMONSZ. Taxatie geboren<br />
rond 686/87 werd onze rechtstreekse VIJFDE<br />
GENERATIE.<br />
Van hem heb ik geen uitbetaling van va<strong>de</strong>rs erf<strong>de</strong>el<br />
kunnen vin<strong>de</strong>n.<br />
Na het overlij<strong>de</strong>n van Sijmon Jansz. verkochten zijn<br />
vrouw en zijn broer Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> <strong>de</strong> molen<br />
op 8 jan. 688 aan Corn. Claasz. Calf, houtkoper.<br />
Deze molen was gezamenlijk bezit van bei<strong>de</strong> broers<br />
en stond op ”gehuurd erf te Saerdam op en beoosten<br />
<strong>de</strong> Zui<strong>de</strong>rwatering”. Dit is ten westen van <strong>de</strong><br />
huidige spoorlijn Amsterdam Alkmaar.<br />
Trijntje trouw<strong>de</strong> in 1705<br />
79
In eerste instantie dacht ik met <strong>de</strong> vondst van <strong>de</strong> akte van 06-06- 705, waarbij Trijntje haar va<strong>de</strong>rs erf<strong>de</strong>el<br />
kreeg, dat zij op die datum meer<strong>de</strong>rjarig was gewor<strong>de</strong>n. Dit zou betekenen, dat zij in 680 moest zijn geboren,<br />
want toen<strong>de</strong>rtijd werd met eerst op 25 jarige leeftijd meer<strong>de</strong>rjarig. Door <strong>de</strong> vondst van haar huwelijk met<br />
Pieter Cornelisz. van Oostzaandam op <strong>de</strong>zezelf<strong>de</strong> datum van 06-06- 705 ga ik ervan uit dat zij vermoe<strong>de</strong>lijk<br />
rond <strong>de</strong> 20 jaar was toen zij trouw<strong>de</strong>. Aanname dus van mij, want <strong>de</strong> geboorte aangifte is niet van haar te<br />
vin<strong>de</strong>n. Zie akte op volgen<strong>de</strong> bladzij<strong>de</strong>.<br />
Vinkenstraat in het begin van <strong>de</strong> 20e eeuw.<br />
Overlij<strong>de</strong>n van Pieter Sijmonz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> op 3 <strong>de</strong>cember 1761<br />
80<br />
Herberg <strong>de</strong> Doelen op het Vinkenpat<br />
Huidige Vinkenstraat.
Ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong> akte dd. 06-06-1705 waarbij Trijntje Sijmonsd. haar va<strong>de</strong>rs erf<strong>de</strong>el kreeg uitgekeerd.<br />
81
De overige vier kin<strong>de</strong>ren van Jan Claesz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Trijn Sijmonsd.<br />
Borsius: Cornelis Janz., Willem Janz.,lijsbet Jansd. En<br />
Claes Janz De <strong>Boer</strong>: (4e generatie)<br />
1) CORNELIS JANSZ.<br />
Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, X Jannetje Jacobsd. Jager,<br />
Geboren in 660 Geboren ca. 665<br />
Overle<strong>de</strong>n 0-09- 698 Overle<strong>de</strong>n 9- 0- 72<br />
Getrouwd in 8-02- 69<br />
Kin<strong>de</strong>ren : ) Trijntje Cornsd.<br />
Geboren ca. 697.<br />
huwelijkscontract 8-02- 69 bladzij<strong>de</strong>: 2 en 8<br />
Zie diverse aktes van hen achter in dit boekwerkje.<br />
Door het gevon<strong>de</strong>n huwelijks contract tussen hem en<br />
zijn toekomstige vrouw, Jannetje Jacobsd. Jager, kreeg<br />
ik een heel an<strong>de</strong>r beeld over <strong>de</strong> begin perio<strong>de</strong> van<br />
rond 690 van <strong>de</strong> familie.<br />
Uit <strong>de</strong>ze originele akte bleek ook, dat hij weduwnaar<br />
was van Neeltje Claessd.<br />
Deze huwelijks akte lag al ruim driehon<strong>de</strong>rd jaar<br />
in een dikke map verscholen toen ik haar inkeek.<br />
Wel bijzon<strong>de</strong>r hoor !! Ik constateer<strong>de</strong>, dat er een<br />
wagenschot houtzaagmolenaar in onze familie was.<br />
Hieron<strong>de</strong>r nogmaals een stukje tekst uit <strong>de</strong>ze akte:<br />
Naast <strong>de</strong> houtzaagmolen-<br />
<strong>de</strong> ”Grauwe Haes” - bracht hij in:<br />
woning, houtvoorraad, land, schuiten , recht op<br />
een kwart part van <strong>de</strong> erfenis van zijn ou<strong>de</strong>rs ( zie<br />
ver<strong>de</strong>lingsakte van 9 juni 697) en geld.<br />
De echtelie<strong>de</strong>n <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>- Jager kregen één dochter<br />
Trijntje Cornd., die later trouw<strong>de</strong> met Dirck<br />
Maghielsz. Bogaert. Volgens mij had<strong>de</strong>n zij geen<br />
kin<strong>de</strong>ren, waardoor ook <strong>de</strong>ze zij-tak uitstierf.<br />
Corn. Jansz. en zijn vrouw wer<strong>de</strong>n ook<br />
geconfronteerd met het verlies van een kind, dat<br />
op 9-05- 69 in het register van overlij<strong>de</strong>n werd<br />
aangetekend.<br />
Zijn schoonfamilie Jager/Voogt, zie eer<strong>de</strong>r apart<br />
hoofdstukje over hen, zat goed bij kas.<br />
Ook binnen hun familie waren houtzaagmolenaars<br />
82<br />
met <strong>de</strong> molens:,<br />
”<strong>de</strong> Groene Jager, <strong>de</strong> Roo<strong>de</strong> Jager (Waypot)en <strong>de</strong><br />
Stoel”.<br />
Zoals reeds eer<strong>de</strong>r is vermeld, woon<strong>de</strong>n er le<strong>de</strong>n van<br />
<strong>de</strong> familie Jager in het Jagershuis op het Jagerspad,<br />
dat nu als antiekwinkel dienst doet in <strong>de</strong> Zaanse<br />
Schans.<br />
Cornelis en zijn vrouw woon<strong>de</strong>n op het<br />
Bootemaekerspad (vernoemd naar Floris Jansz<br />
Bootemaeker) en later op <strong>de</strong> Molenbuurt, hoek<br />
Ruyterpad naast <strong>de</strong> meelmolen van die naam.<br />
Ge<strong>de</strong>elte van het e blad uit akte van 698 na <strong>de</strong><br />
dood van Corn. Janz, zie hiervoor <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
bladzij<strong>de</strong> .<br />
Jannetje Jacobsd. Jager is “timi<strong>de</strong>”, ofwel overspannen<br />
door <strong>de</strong> gebeurtenissen. Cornelis Jansz. overleed op<br />
relatief jeugdige leeftijd.<br />
Zijn wagenschot-balkenhoutzaagmolen<br />
-<strong>de</strong>” Grauwe Haes”- stond beoosten <strong>de</strong> Vaart<br />
achter het Bootemaekerspad. Zo’n balkenzaagmolen<br />
is aan twee zij<strong>de</strong>n “open”, waardoor <strong>de</strong> lange<br />
boomstammen naar binnen kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n gerold,<br />
tegelijk met “Jan <strong>de</strong> Wind”, dus lekker tochtig,<br />
lijkt mij.! Het bouwjaar van <strong>de</strong> molen kon niet<br />
wor<strong>de</strong>n achterhaald, doch <strong>de</strong> molen bestond al in<br />
660. Daarna kwam hij herhaal<strong>de</strong>lijk voor, o.a. bij<br />
houtveiling op 7 juni 692. Mogelijk is hij toen<br />
gekocht door Corn. Jansz.??, want op 2 -02- 692 is<br />
er voor hem een taxatie gedaan met een waar<strong>de</strong> van<br />
f. 6oo,--.
Ge<strong>de</strong>elte uit <strong>de</strong> akte nr. 5800- van 0 - 0- 698, na <strong>de</strong> dood van Cornelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, welke uit drie<br />
bladzij<strong>de</strong>n bestaat. Op <strong>de</strong>ze bladzij<strong>de</strong> het eerste blad van <strong>de</strong> akte.<br />
In bovenstaan<strong>de</strong> akte werd zijn broer Willem Jansz. benoemd tot voogd over zijn dochter Trijntje, terwijl werd<br />
vermeld dat zijn vrouw Jannetje Jacobsd. Jager “timi<strong>de</strong>” is- overspannen. Krediteuren en familie wikkel<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />
boe<strong>de</strong>l ver<strong>de</strong>r af<br />
83
Op 9 januari 79 (dus ruim een eeuw later) werd<br />
hij gekocht door Jan <strong>de</strong> Jager voor f. 50,--. Jager<br />
en Haes is een gevaarlijke combinatie en dat bleek<br />
ook in dit geval, want <strong>de</strong> Jager maakte een eind<br />
aan het bestaan van <strong>de</strong>ze ”Grauwe Haes”. In <strong>de</strong><br />
boe<strong>de</strong>lscheiding van Grietje Joor, dd. 28 juli 808,<br />
werd on<strong>de</strong>r meer genoemd: ” een ledig erv, waarop<br />
<strong>de</strong> molen <strong>de</strong> Grauwe Haes stond”.<br />
Cornelis Jansz. kocht huis en erf van zijn zuster<br />
Lijsbet in 69 voor f. 2 5,--.<br />
In 696 was er een uitspraak over recht van overpad<br />
tussen <strong>de</strong> zwagers Cornelis Jansz. en Corn. Waligsz.<br />
Out. Hierin werd ook <strong>de</strong> naam van zwager Dirck<br />
Jacobsz. Voogt genoemd, alsme<strong>de</strong> het Corversland,<br />
waarvan bei<strong>de</strong> zwagers erfgenaam waren via hun<br />
bei<strong>de</strong> vrouwen.<br />
Na zijn overlij<strong>de</strong>n op 0 sept. 698 wer<strong>de</strong>n alle zaken<br />
van hem geregeld door familie en krediteuren in<br />
akte nr. 5800- van okt. 698. In <strong>de</strong>ze akte werd<br />
ook vastgesteld, dat echtgenote Jannetje Jacobsd.<br />
Jager haar ingebrachte vermogensbestand<strong>de</strong>len wil<strong>de</strong><br />
veiligstellen.<br />
In 70 werd door zijn vrouw en haar zwager het<br />
Corversland verkocht voor f. 7 5 aan haar broer<br />
Sijmon Jager. De molen <strong>de</strong> Grauwe Haes werd op<br />
Ge<strong>de</strong>elte uit huwelijkscontract van Jannetje Jacobsd. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>-Jager uit 1694.<br />
84<br />
22- - 698 verkocht aan Jacob Cornsz. Schoen voor<br />
f. 2725,-- in 2 termijnen te betalen. Molenregister<br />
nr. 9.<br />
Op 0-0 - 699 wer<strong>de</strong>n ook woning en erf naast <strong>de</strong><br />
meelmolen ”<strong>de</strong> Ruyter” verkocht.<br />
Volgens mij hertrouw<strong>de</strong> Jannetje Jacobsd Jager met<br />
Maarten Roos. Zij maakte haar testament op<br />
juli 72 , waarna zij overleed op 9- 0- 72 ( akte<br />
58 8-92).<br />
De ver<strong>de</strong>ling van haar bezit werd o.a. geregeld in<br />
akte 5870-87 van 9-06- 725 ten gunste van haar<br />
dochter Trijntje Cornsd, die getrouwd was met Dirck<br />
Maghielsz. Bogaert.<br />
Naar mijn mening had<strong>de</strong>n Trijntje en Dirck geen<br />
kin<strong>de</strong>ren, dus stierf ook <strong>de</strong>ze zij- tak uit.<br />
Voor woonsituatie en plaats van <strong>de</strong> molen<br />
zie blz.: .
2) WILLEM JANSZ.<br />
Willem Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Trijntje Jacobsd. Engel,<br />
Geboren in 66 Geboren ca. 665<br />
Overle<strong>de</strong>n 9-0 - 7 9 Overle<strong>de</strong>n in 728<br />
Getrouwd ca.in 689<br />
Kin<strong>de</strong>ren.: ) Jan Willemsz.<br />
Geboren in 690<br />
Overle<strong>de</strong>n 2 -0 - 777.<br />
In akte van 7 6 is va<strong>de</strong>r Willem 55 jaar en zijn<br />
zoon Jan Willemsz. is dan 26 jaar oud.<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk zijn er kin<strong>de</strong>ren van Willem en Trijntje<br />
begraven op 27-0 - 69 , op 08-09- 695, en<br />
mogelijk op 2- - 697.<br />
Met <strong>de</strong> akte van 9 juni 697 kreeg Willem Jansz.<br />
<strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij toebe<strong>de</strong>eld op het Suy<strong>de</strong>rkerckpat- <strong>de</strong><br />
huidige Tuinstraat. Vermoe<strong>de</strong>lijk oefen<strong>de</strong> hij reeds <strong>de</strong><br />
veeteelt uit op <strong>de</strong>ze boer<strong>de</strong>rij, daar zijn va<strong>de</strong>r al voor<br />
679 overleed. (hij was al dood bij <strong>de</strong> ”turfopstand”).<br />
Hoe één en an<strong>de</strong>r het er heeft uitgezien is met een<br />
beetje fantasie wel voor te stellen bij het bekijken van<br />
on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> schets uit het gebied van <strong>de</strong> 20e eeuw.<br />
Het waren allemaal stukjes land met daaromheen<br />
uitgebagger<strong>de</strong> slootjes vanwege het turfsteken en<br />
door <strong>de</strong> verlaging van het grondwaterpeil als gevolg<br />
Anno 1817 geeft <strong>de</strong> situatie weer rond het Suy<strong>de</strong>rkerckpat, nu <strong>de</strong> Tuinstraat, met nog veel water en wat kleine<br />
stukjes veenland.<br />
85
van <strong>de</strong> gereguleer<strong>de</strong> waterhuishouding d.m.v. sluizen<br />
in <strong>de</strong> Zaanstreek. Hetzelf<strong>de</strong> kennen wij nu nog in<br />
het Twiske aan het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> A- 7 bij Zaandam<br />
en in het Rijk <strong>de</strong>r Duizend Eilan<strong>de</strong>n bij Broek op<br />
Langedijk.<br />
De diverse aan- en verkopen van huizen zijn te<br />
Uit het verpondingsboek van 1734, waaruit blijkt dat Willem Janz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> 3 huizen op dit pad had.<br />
86<br />
vin<strong>de</strong>n in mijn archief, in <strong>de</strong> map van “Willem Jansz.<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, e generatie”.<br />
Hij bezat uitein<strong>de</strong>lijk drie huizen op dit pad.<br />
Bovendien had hij vast een zeker “aanzien”, hetgeen<br />
blijkt dat hij bij verschillen<strong>de</strong> maatschappelijke zaken<br />
betrokken was.<br />
Het overlij<strong>de</strong>n van Willem Janz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> op 19-01-1739, aangegeven door zijn zoon
Willem Jansz. werd samen met schoonfamilie<br />
van zijn broer Corn. Janz. en zijn krediteuren<br />
ingeschakeld om <strong>de</strong> zaken te regelen. Ook werd<br />
hij benoemd tot voogd over zijn nichtje Trijntje<br />
Cornsd. In <strong>de</strong>ze akte nr. 5800- was o.m. vermeld,<br />
dat <strong>de</strong> echtgenote van <strong>de</strong> overle<strong>de</strong>n Corn. Jansz<br />
”timi<strong>de</strong>” was. Volgens mij was zij dus overspannen<br />
of <strong>de</strong>pressief. Willem Jansz. werd daarom als<br />
gemachtig<strong>de</strong> benoemd.<br />
In 7 7 kocht hij een klein stukje land van Cornelis<br />
Otter, <strong>de</strong> molenaar op het Otterspad. Het Otterspad<br />
lag achter het Suy<strong>de</strong>rkerkpad en sloot m.i. goed aan<br />
bij zijn bezit. In 7 2 ontston<strong>de</strong>n problemen over<br />
het on<strong>de</strong>rhoud van <strong>de</strong> brug zie akte en toelichting op<br />
blz 99.<br />
Met <strong>de</strong> akte nr. 58 -6 van 6 mei 7 6 trad<br />
Willem Jansz. als getuige op bij Jan Luitsz. van<br />
Duijn, die het ein<strong>de</strong> voel<strong>de</strong> na<strong>de</strong>ren “ en al geruime<br />
tijd te bed<strong>de</strong> heeft geleghen en sirrurgijn Jan Joost<br />
Jan Willemsz.<br />
(hij is <strong>de</strong> enige zoon van Willem Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>)<br />
Maijer heeft geconsulteert”. Voordien werd hij<br />
geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 709- 7 verzorgd door<br />
Engeltje Gerritsd., wed. van Claes Maartensd.van <strong>de</strong><br />
Molenbuurt.<br />
De zieke gaf een zakje met geld in bewaring af, maar<br />
waar het geld is gebleven, is niet bekend.<br />
Op 29 mei 728 met akte nr. 5 5- 9 overleed<br />
iemand van zijn schoonfamilie: een ongetrouw<strong>de</strong><br />
broer, en Willem en zijn vrouw Trijntje Jacobsd.<br />
Engel erf<strong>de</strong>n een ge<strong>de</strong>elte van het vermogen.<br />
Voor <strong>de</strong> woonsituatie zie blz 43 ev.<br />
Kwitantie, welke werd uitgereikt aan <strong>de</strong> bewoners,<br />
nadat zij hun belasting op hun huis en of land had<strong>de</strong>n<br />
betaald. Zie <strong>de</strong> verpondingsboeken.<br />
Jan Willemsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, X Hillegonda Jacobsd.,<br />
Geboren in 690 Geboren ca. 695<br />
Overle<strong>de</strong>n 2 -0 - 777 Overle<strong>de</strong>n ca. 7 5<br />
Getrouwd ca. 72<br />
Kind. Guurtje Jansd.<br />
Geboren ca. 720<br />
Overle<strong>de</strong>n vóór 76 .<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk zijn er twee kin<strong>de</strong>ren begraven op 7-0 - 7 2 en op 9-02- 7 7.<br />
Jan Willemsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> breid<strong>de</strong> het bezit van zijn<br />
va<strong>de</strong>r ver<strong>de</strong>r uit, hetgeen blijkt uit <strong>de</strong> aktes dit<br />
boekwerkje.<br />
Op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bladzij<strong>de</strong> heb ik een kopie gemaakt<br />
uit het “verpondingsboek” uit 7 , waaruit het<br />
omvangrijke bezit blijkt.<br />
Zijn enig in leven gebleven kind, Guurtje Jansd.<br />
trouw<strong>de</strong> met Jacob Pietersz. van ’t Veer.<br />
Geboortedatum van Guurtje kon ik niet vin<strong>de</strong>n,<br />
hetzelf<strong>de</strong> gold voor haar datum van overlij<strong>de</strong>n. Deze<br />
datum moet voor 76 hebben gelegen, want <strong>de</strong><br />
dochter werd niet genoemd in alle drie beken<strong>de</strong><br />
testamenten van Jan.<br />
De data van mij beken<strong>de</strong> testamenten zijn:<br />
e testament niet gevon<strong>de</strong>n<br />
2e testament van -09- 76 akte nr.59 - 95<br />
e testament van 06- 0- 768 akte nr. 59 6- 2<br />
e testament van 5-08- 772 akte nr. 592 -6 .<br />
87
Jan Willemsz. was geduren<strong>de</strong> lange tijd weduwnaar<br />
en had meer<strong>de</strong>re huishoudsters, die hij in <strong>de</strong><br />
testamenten be<strong>de</strong>el<strong>de</strong>. Zie akte legaat voor zijn laatste<br />
dienstmaagd, weduwe Juditje Pietersd. Klooker,<br />
uit 777 op het eerste blad van inventarislijst.<br />
In zijn laatste testament doken er twee nieuwe<br />
vrouwennamen op, die bei<strong>de</strong>n erfgenaam waren.<br />
Op <strong>de</strong> Molenbuurt woon<strong>de</strong> wel ene Claes Stoffels,<br />
mogelijk was hij <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van één <strong>de</strong>r dames Guurtje<br />
Stoffels.<br />
88<br />
Ik <strong>de</strong>nk dus dat <strong>de</strong> neven en nichten van Jan<br />
Willemsz. niets uit zijn nalatenschap ontvingen,<br />
terwijl zij het toch wel heel goed kon<strong>de</strong>n gebruiken.<br />
Zoals blijkt uit <strong>de</strong> beschrijving van <strong>de</strong> rechtstreekse<br />
tak van Pieter Sijmonsz van <strong>de</strong> 5e generatie en vooral<br />
van diens kin<strong>de</strong>ren, welke een zeer beschei<strong>de</strong>n leven<br />
moeten hebben geleid. Vrijwel allen van hen waren<br />
losarbei<strong>de</strong>r, zoals korensjouwer etc<br />
Ook <strong>de</strong>ze “zijtak”stierf dus uit.<br />
Foto kopie uit “verpondingsboek”uit 1741, hiervan slechts een ge<strong>de</strong>elte. Zijn bezit was nog groter.<br />
Na zijn dood kocht Vethhak huis nr. 896 en Sipkes huis nr. 893
Hieron<strong>de</strong>r een ge<strong>de</strong>elte van het laatste testament van Jan Willemsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>:<br />
89
Sijmon Poulisz. Vijselaar, die <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij van hem<br />
had overgenomen, bewoon<strong>de</strong> het huis van Jan<br />
Willemsz gezamenlijk met hem. Zie mijn archief<br />
(V.B. 786).<br />
Zijn bene<strong>de</strong>nverdieping bestond o.a uit:<br />
gemeenschappelijke kamer, klein kamertje, kamer<br />
Sijmon Vijselaar en een oostervertrek.<br />
90<br />
Daarnaast was er nog een bovenverdieping, dus een<br />
re<strong>de</strong>lijk groot huis voor die tijd.<br />
De inventarislijst, welke bij zijn overlij<strong>de</strong>n werd<br />
opgemaakt, was aanzienlijk en gaf een goed beeld<br />
zijn re<strong>de</strong>lijke rijkdom.<br />
Zie akte van 2 -0 - 777, een ge<strong>de</strong>elte hieruit volgt<br />
hierna en op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bladzij<strong>de</strong>n.<br />
Zie blz. ev. voor <strong>de</strong> woonsituatie.
Vervolg van <strong>de</strong> uitgebrei<strong>de</strong> inventarislijst, opgemaakt na het overlij<strong>de</strong>n van Jan Willemz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> in 1777.<br />
91
3) Lijsbet Jansd.<br />
Lijsbet Jansd. De <strong>Boer</strong> X Claes Claesz. Haes<br />
Geboren rond 662 Geboren rond 655<br />
Overle<strong>de</strong>n 20-05- 697 Overle<strong>de</strong>n in 682<br />
Getrouwd rond 680<br />
Kind: Claes Claesz. Jr.<br />
Geboren rond 680<br />
Overle<strong>de</strong>n in 690.<br />
Lijsbet zal naar haar oma van moe<strong>de</strong>rskant zijn<br />
vernoemd, t.w.: naar<br />
Lijsbet Pauwelis, die getrouwd was met Sijmon<br />
Borsius.<br />
Ik vermoed, dat Lijsbet <strong>de</strong> huishouding in het<br />
ou<strong>de</strong>rloze gezin voor <strong>de</strong> achtergelaten kin<strong>de</strong>ren<br />
regel<strong>de</strong>. Haar moe<strong>de</strong>r was al overle<strong>de</strong>n toen haar oma<br />
van moe<strong>de</strong>rskant haar testament in 667 opmaakte;<br />
va<strong>de</strong>r was ook al gestorven tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> “turf”-opstand<br />
van 678.<br />
Zij moet toen toch nog wel erg jong zijn geweest,<br />
vermoe<strong>de</strong>lijk slechts 6 jaar.<br />
Claes Claesz.Haes kocht in 680:<br />
Zie mijn archief (Nr. 82):“Huis, erf en molen (<br />
naam van <strong>de</strong>ze molen is mij niet bekend), vooraan in<br />
Molenbuurt + Z voor f. 00,--. Belend ten zui<strong>de</strong>n<br />
van Harmen Gijsbertsz. en ten noor<strong>de</strong>n gemene<br />
gang. ( T.A. 587).<br />
In 682 werd dit weer verkocht na zijn overlij<strong>de</strong>n.<br />
(V.B. 685) In 68 kocht moe<strong>de</strong>r Lijsbet Jansd voor<br />
Aangifte van <strong>de</strong> dood van Lijsbet door haar vermoe<strong>de</strong>lijk<br />
oudste broer Cornelis Janz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
92<br />
haar zoon als gemachtig<strong>de</strong> (zoon Claes Jr. is dan<br />
nog heel erg jong) <strong>de</strong> molen het Blauwe Hert voor<br />
f. 000,-- van <strong>de</strong> wed. Guurt Adamsd.<br />
Zoon Claes Claesz. Haes Jr., toekomstig<br />
houtzaagmolenaar van “Het Blauwe Hert”, komt<br />
vermoe<strong>de</strong>lijk in 690 te overlij<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> molen<br />
en het land wer<strong>de</strong>n verkocht aan Cornelis Cornsz.<br />
Meijn voor f. 900,--. Lijsbet´s broer, Cornelis<br />
Jansz., behield het recht van overpad naar zijn molen.<br />
In 69 kocht haar broer Cornelis Jansz. haar huis<br />
en erf op het Bootemakerspad voor f. 2 5,--. In een<br />
huizenmutatie op het Botenmakerspad werd <strong>de</strong> naam<br />
van <strong>de</strong> wed. Claas <strong>de</strong> Haes genoemd., dus bezat zij<br />
daar meer<strong>de</strong>re pan<strong>de</strong>n.<br />
Op 20 mei 697 <strong>de</strong>ed haar broer Cornelis Jansz.<br />
aangifte van haar overlij<strong>de</strong>n, zie DTB boek.<br />
Ook <strong>de</strong>ze zij-tak stierf uit; zie blz. voor een<br />
situatie schets van hun molen en waar zij woon<strong>de</strong>.
4) Claes Jansz.<br />
Claes Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Dieuwert Arijaansd<br />
geboren rond 665 geboren rond 665<br />
overle<strong>de</strong>n vóór 09-06- 697 overle<strong>de</strong>n: onbekend.<br />
Kin<strong>de</strong>ren: Geen kin<strong>de</strong>ren bekend.<br />
Voor mij is hij <strong>de</strong> grote onbeken<strong>de</strong>. Over zijn<br />
persoon zowel als over zijn beroep is niets bekend.<br />
Samen met zijn vrouw Dieuwertje Arijaansd. woon<strong>de</strong><br />
hij in Oostzaandam. Zie ook <strong>de</strong> notulen van <strong>de</strong><br />
kerkeraadsverga<strong>de</strong>ring van 25-0 - 696 op blz.95<br />
Mogelijk heeft Claes (Klaas) Jansz <strong>de</strong> bewoner van<br />
“in <strong>de</strong> Noord” zijn belij<strong>de</strong>nis gedaan op 2 - 2- 685,<br />
want dit werd veelal gevierd rond <strong>de</strong> 20 ste jaar. Op<br />
-05- 69 is hij dan <strong>de</strong> mogelijke ou<strong>de</strong>rling van<br />
<strong>de</strong>ze kerk (Uit “lidmatenboek” Gereformeer<strong>de</strong> Kerk)<br />
Het enig zakelijke, dat over hem bekend is, is <strong>de</strong><br />
verkoop door Cornelis Jansz en door hem van<br />
huis en erf op het Molenpad, belend ten oosten <strong>de</strong><br />
verkoper ( Claes Jansz) en ten westen Maarte Vink.<br />
Zie aankoopakte via Schout en Schepenen van 27-<br />
0 - 692 op blz.: 9<br />
Net als bij <strong>de</strong> molenbezitters kwam het regelmatig<br />
voor, dat molen en of huis gezamenlijk wer<strong>de</strong>n<br />
gekocht. In <strong>de</strong> Zaanstreek noem<strong>de</strong> men dit:<br />
partenre<strong>de</strong>rij. De <strong>de</strong>elnemers kochten dus parten; het<br />
kwam voor dat men voor / 2 participeer<strong>de</strong> in een<br />
objekt.<br />
Claes Jansz. is in ie<strong>de</strong>r geval al overle<strong>de</strong>n op 9 juni<br />
697 als <strong>de</strong> boe<strong>de</strong>l van zijn ou<strong>de</strong>rs werd ver<strong>de</strong>eld,<br />
want zijn vrouw, Dieuwert Arijaansd., was toen al<br />
weduwe. Volgens DTB boeken gaf hij een gestorven<br />
kind aan op mei 69 ; over hun e.v. an<strong>de</strong>re<br />
kin<strong>de</strong>ren is mij niets bekend.<br />
Uit een lijst van huizenbezitters van rond 680-<br />
700, opgesteld door <strong>de</strong> groep mensen rond wijlen<br />
Wim Wester-<strong>de</strong> architekt-, Henk Veenstra en Anna<br />
Hannaart, kwam <strong>de</strong> aan- en verkoop van het pand en<br />
erf op het Molenpat aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong>, t.w.<br />
50 (Molenpat) :<br />
1692, Davit Dirksz uit Soeterwou verkoopt aan<br />
Claes Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> huis en erf op het Molenpat<br />
voor f. 430,--. Belend ten oosten van Maarten<br />
Vinck. ( TA 1590).<br />
50-1694 (Molenpat) :<br />
Creelis Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Claes Jansz. verkopen<br />
aan Dirk Jellesz. op het Molenpat huis en erf,<br />
belend <strong>de</strong> verkoper ( Corn. Jansz. ?) en Maarte<br />
Vink.<br />
Ook <strong>de</strong>ze zijtak stierf uit.<br />
Zij hertrouw<strong>de</strong> met Dirck Claesz.<br />
Dit was <strong>de</strong> zij-tak stamboom van <strong>de</strong> vier<strong>de</strong><br />
generatie van <strong>de</strong> broers en zus van onze<br />
rechtstreekse afstammeling Sijmon Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
93
Aankoop akte via Schout en Schepenen van 27-03-1692<br />
94
Verslag van <strong>de</strong> Kerkeraadverga<strong>de</strong>ring van 25 maart 1696 <strong>de</strong>r Gereformeer<strong>de</strong> Kerk in Oostzaandam. Zie naam<br />
in “<strong>de</strong> Noord” , onze K(C)laas Jansz.?, voorlaatste alinea.<br />
95
5e Generatie Pieter Sijmonsz.<br />
PIETER SIJMONSZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X ) Neeltje Paulusd.<br />
Geboren ± 686/87 Geboren ca. 685<br />
Getrouwd ± 708, eerste huwelijk Overle<strong>de</strong>n ca. 7 0/ 2<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 - 2- 76<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Sijmon Pietersz-I ,<br />
Geboren 02-02- 709<br />
Overle<strong>de</strong>n vermoe<strong>de</strong>lijk op 22-0 - 7<br />
2) Aegje<br />
Geboren 02-02- 709<br />
Overle<strong>de</strong>n vermoe<strong>de</strong>lijk op 29-06- 7 8 ?<br />
2e huwelijk Getrouwd 2 -02- 7 X 2) Antje Pietersd.<br />
Geboren ca. 690<br />
Overle<strong>de</strong>n -0 - 728 ??<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Grietje<br />
Geboren 08-0 - 7 / Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
) Pieter Pietersz. X Mietje Jochemsd. weduwe<br />
Geboren 2- - 7 9, `` Overle<strong>de</strong>n 7-07- 7 6<br />
Getrouwd 7-07- 7 6<br />
( geen kin<strong>de</strong>ren)<br />
OF X Trijntje Stoffelsd. Konstenberg<br />
Getrouwd -09- 768 Geboren onbekend<br />
( geen kin<strong>de</strong>ren) Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
Bij dit laatste huwelijk wordt als adres van hem Oosterzij-Noord genoemd<br />
en dit is het adres waar Pieter Sijmonsz in ie<strong>de</strong>r geval woon<strong>de</strong> in Oznd.<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend, mogelijk in 780.<br />
5) Heijndrik-I<br />
Geboren 2 -06- 722<br />
Overle<strong>de</strong>n ± 72<br />
6) Heijndrik-II<br />
Geboren 05-02- 727<br />
Overle<strong>de</strong>n -05- 727 Zie toelichting blz.: 00- 0<br />
e huwelijk Getrouwd -07- 75 X ) Aaltje Haver<br />
Geboren 725/ 5<br />
Overle<strong>de</strong>n 2- 0- 78<br />
Aaltje’s 2e huwelijk in 762 met Ariaan Pieterz. Pandt<br />
Kin<strong>de</strong>ren: 7) Sijmon Pietersz.-II<br />
Geboren 0-0 - 755<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend, zie ook toelichting op blz.: 00- 0<br />
8) ADRIAAN PIETERSZ .<br />
Geboren 25-06- 758 , Getrouwd op 22-06- 78<br />
Overle<strong>de</strong>n op 7-0 - 8 7<br />
9) Dirck Pietersz.<br />
Geboren 2-09- 76<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend, zie ook toelichting op blz.: 00- 0<br />
96
Pieter Sijmonsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> als knecht van Jacob Ysbr.<br />
Zoet gaf hij <strong>de</strong> dood aan van diens vrouw.<br />
Dirck Pietersz. werd maan<strong>de</strong>n voor het overlij<strong>de</strong>n<br />
van zijn relatief ou<strong>de</strong> va<strong>de</strong>r geboren.<br />
Het woonadres van <strong>de</strong> familie van Pieter Sijmonsz.<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong> was bij zijn <strong>de</strong>r<strong>de</strong> huwelijk op het Vinkepat.<br />
Van hem heb ik geen enkele huizenaankoop kunnen<br />
vin<strong>de</strong>n, zodat ik aanneem datt hij een huis huur<strong>de</strong> op<br />
het Vinkepat. In ie<strong>de</strong>r geval woon<strong>de</strong> hij niet in het<br />
huis van zijn moe<strong>de</strong>r, want dat huis werd al in 7<br />
verkocht.<br />
Pieter was geen molenaar in Oostzaandam, mogelijk<br />
was hij houtzager in loondienst. In zijn jeugdjaren<br />
was hij knecht bij Jacob Ysbrant Zoet en gaf hij <strong>de</strong><br />
dood aan van zijn baas zijn vrouw, zie hierboven.<br />
Aagje Haver, Pieter Sijmonsz. <strong>de</strong>r<strong>de</strong> vrouw, erf<strong>de</strong> na<br />
het overlij<strong>de</strong>n van haar eerste man van familie van<br />
moe<strong>de</strong>rskant, <strong>de</strong> familie <strong>de</strong> Vries, een aardig bedrag<br />
van ruim f. 566,-- . Hiervoor kon je in die tijd een<br />
heel aardig huis kopen. Later kreeg zij nog meer geld<br />
van die familie.<br />
Haar ou<strong>de</strong>rs waren: Adriaan Haver(man) en Grietje<br />
Pietersd. <strong>de</strong> Vries en woon<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> Halstraat en<br />
het Papenpatje in Oostzaandam. Een zeer smal- nog<br />
bestaand- straatje, zie blz 98.<br />
Aagje Haver trouw<strong>de</strong> met PieterSijmonz<br />
Pieter Sijmons.woon<strong>de</strong> tij<strong>de</strong>ns 1e en 2e huwelijk op De<br />
Noord in Oostz.<br />
Deel uit akte 5953-62 dd. 17-06-1762, waarbij Aagje<br />
Haver fl 566,- erf<strong>de</strong> van haar tante.<br />
Woonadres van <strong>de</strong> familie Haver ( doorgehaald) op <strong>de</strong><br />
Zeedijk in Oostzaandam..<br />
97
Huidige Halstraat in Oostzaandam<br />
Situatie schets van Oost Zaandam in 1829 met <strong>de</strong><br />
Halstraat, waar fam. Haver woon<strong>de</strong>.<br />
Eind 200 vond ik pas, dat Pieter Sijmonsz drie<br />
huwelijken was aangegaan. Alleen dat met Aagje<br />
Haver was mij bekend. In mijn eerste notities over<br />
hem schreef ik:<br />
” het kan zijn dat het zijn 1e of 2e huwelijk is. Het<br />
moet (met Aagje Haver) zijn eerste huwelijk zijn,<br />
want er stond vermeld j.m., (jonge man) hetgeen<br />
betekent, dat hij niet eer<strong>de</strong>r getrouwd kan zijn.<br />
(foutje van <strong>de</strong> gemeente in<strong>de</strong>rtijd. Een ”ouwe”<br />
bok. !?<br />
98<br />
Mijn eerste taxatie over hem was dus niet juist.<br />
Er is niets bekend over het beroep dat hij heeft<br />
uitgeoefend, maar het zou best eens kunnen dat ook<br />
hij”iets” in het hout heeft gedaan, net als zijn va<strong>de</strong>r<br />
en net zoals latere nazaten. In zijn jeugd was hij<br />
knecht bij Zoet.<br />
In <strong>de</strong> vorige generatie was er toch wel geld, maar er<br />
zijn op zijn naam geen akte-kaartjes in het archief<br />
van Haarlem te vin<strong>de</strong>n. Als hij al geld had, is het<br />
vermoe<strong>de</strong>lijk wel opgegaan in een gezin met zoveel<br />
kin<strong>de</strong>ren, alhoewel hij toch geld van zijn familie<br />
geërfd moet hebben.<br />
Pieter Sijmonsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> heeft liefst negen kin<strong>de</strong>ren<br />
op <strong>de</strong> wereld gezet, waarvan <strong>de</strong> zoon<br />
Vinkestraat uit <strong>de</strong> 20e eeuw, vroeger Vinkepat
Adriaan Pietersz. (uit zijn <strong>de</strong>r<strong>de</strong> huwelijk met Aagje<br />
Haver) <strong>de</strong> rechtstreekse lijn binnen onze familie is.<br />
Van een aantal van zijn kin<strong>de</strong>ren kon ik geen<br />
ver<strong>de</strong>re gegevens vin<strong>de</strong>n dan dat zij wer<strong>de</strong>n geboren.<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk zijn <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren Pieter ( geb. 2- -<br />
7 9), <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren Heijndrik I en II overle<strong>de</strong>n<br />
op genoem<strong>de</strong> data<br />
De naam Heijndrick kwam in <strong>de</strong> DTB boeken van<br />
Oostzaandam slechts één keer voor en dan nog met<br />
een iets an<strong>de</strong>re schrijfwijze, n.l. Hendrik. (nr.5 of<br />
on<strong>de</strong>r nr. 5 9) met als trouwdatum op 8-06- 786<br />
en dat kan hem gezien zijn geboortedatum ook niet<br />
zijn.Ook twee van <strong>de</strong> drie kin<strong>de</strong>ren uit zijn huwelijk<br />
met Aagje Haver zijn onvindbaar of kunnen niet<br />
kloppen met hun geboortedatum.<br />
t.w.: Sijmon II en Dirck. Deze Dirck werd overigens<br />
drie maan<strong>de</strong>n voor het overlij<strong>de</strong>n van zijn va<strong>de</strong>r.<br />
toelichting over hen op blz.: 00- 0 .<br />
Willem Jansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> kocht op 7-06- 7 7 via<br />
Schout en Schepenen een stukje land achter zijn huis<br />
op het Suy<strong>de</strong>rkerckpat van <strong>de</strong> molenaar Cornelis<br />
Otter. Er is in 7 2 een verschil van mening over het<br />
on<strong>de</strong>rhoud van <strong>de</strong> brug tussen het Otterspat en het<br />
Suy<strong>de</strong>rkerckpat tussen bei<strong>de</strong> mannen.<br />
Van <strong>de</strong> naam Dirck vond ik in <strong>de</strong> 0 jaars tabellen<br />
het overlij<strong>de</strong>n van mensen in 8 - 82 een<br />
overlij<strong>de</strong>n van ene Dirck op 02- - 8 7, <strong>de</strong> perio<strong>de</strong><br />
82 - 8 op 7-05- 82 en van 82 - 8 op<br />
2 -0 - 8 en 20- - 8 maar dat waren Dirck-en<br />
met een an<strong>de</strong>re achternaam. Toch zou het kunnen,<br />
dat er van hen wel nakomelingen zijn gekomen en<br />
dat zou dan een grappige ontwikkeling zijn.<br />
Aagje Haver trouw<strong>de</strong> na het overlij<strong>de</strong>n van haar<br />
eerste man op 2 - - 762 met Ariaan Pietersz<br />
Pand(t) en ging in Oostzaandam bij hem wonen. Hij<br />
had al 5 volwassen kin<strong>de</strong>ren en zij kregen bei<strong>de</strong>n in<br />
hun 2e huwelijk nog vijf kin<strong>de</strong>ren. De naam Pant,<br />
dus zon<strong>de</strong>r “D” komt in <strong>de</strong> 6e generatie voor bij<br />
Willempje Gerartsd. Pant. Misschien familie van<br />
elkaar?<br />
Zie ook hiervoor toelichting op blz.: 02 ”Aagje<br />
redster onze familie stamboom”.<br />
Willem beweer<strong>de</strong> dat bij <strong>de</strong> koop in 7 7 dui<strong>de</strong>lijk is<br />
vastgelegd dat hij niet meer verantwoor<strong>de</strong>lijk is voor<br />
dat bruggetje. (is vermoe<strong>de</strong>lijk het bruggetje op <strong>de</strong><br />
foto op bladzij<strong>de</strong> 0)<br />
Dit is een ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong> akte dd. 7-06- 7 7.<br />
99
De kin<strong>de</strong>ren van Pieter Symonsz.<br />
De <strong>Boer</strong><br />
Van <strong>de</strong> negen kin<strong>de</strong>ren, die hij op <strong>de</strong> wereld heeft<br />
gezet, is er tenminste één kind waarover zekerheid<br />
bestaat, dat hij kin<strong>de</strong>ren heeft nagelaten en wel onze<br />
rechtstreekse voorou<strong>de</strong>r:<br />
ADRIAAN PIETERSZ.,<br />
geboren op 25-06- 758.<br />
Zoals reeds vermeld, vond ik in eerste instantie alleen<br />
Pieter’s <strong>de</strong>r<strong>de</strong> huwelijk met Aagje Haver, waarbij ik<br />
een opmerking plaatste van die “ouwe bok”…( DTB<br />
Westzaandam).<br />
Door <strong>de</strong> vondst in <strong>de</strong> akte van 06-06- 705,<br />
waarbij Pieter’s zus Trijntje haar va<strong>de</strong>rs erf<strong>de</strong>el<br />
kreeg uitgekeerd door haar moe<strong>de</strong>r, kwam ik<br />
erachter dat het woonadres van zijn moe<strong>de</strong>r op<br />
het Noor<strong>de</strong>rkerckpat was. Echter, er was daar<br />
geen woonadres van hen te vin<strong>de</strong>n. In het archief<br />
van Koog a.d. Zaan kwam ik erachter, dat in<br />
Oostzaandam OOK een Noord(erkerkpat) was<br />
en bij navragen in het archief in Purmerend ( <strong>de</strong><br />
verpondingsboeken van Oostzaandam liggen daar en<br />
niet in <strong>de</strong> Koog, heel logisch, nou nee dus). Op <strong>de</strong><br />
Noord in Oostzaandam vond ik het woonadres van<br />
Pieter Symonsz.<br />
Dus was hij verhuisd naar Oostzaandam, mogelijk<br />
kwam zijn eerste vrouw daar vandaan. Toen ik met<br />
<strong>de</strong>ze mazzelvondst ver<strong>de</strong>r zocht in Oostzaandam trof<br />
ik, nu weer in het archief van Koog, ( het pad van<br />
een genealogie-zoeker gaat soms over rozen, soms<br />
gaat het erg moeizaam door <strong>de</strong> vele prikkers aan <strong>de</strong><br />
rozen) in DTB Oostzaandam zijn eerste en twee<strong>de</strong><br />
huwelijk en <strong>de</strong> daaruit geboren kin<strong>de</strong>ren t/m 6<br />
en hun geboortedatum. Een jaar later bij ver<strong>de</strong>re<br />
nazoeking in dit boekje bleek het spoorloos te zijn<br />
verdwenen, dus had ik weer een beetje mazzel.<br />
Nu mijn zoektocht naar <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren van Pieter<br />
Sijmonsz.:<br />
Kind , Sijmon Pietersz., geboren 02-02- 709. (één<br />
van <strong>de</strong> tweeling)<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk overle<strong>de</strong>n op 22-0 - 7 . Door <strong>de</strong><br />
100<br />
naamgeving van kind nr.7 met <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> voornaam,<br />
zal kind nr niet oud zijn gewor<strong>de</strong>n.<br />
Kind 2, Aegje<br />
geboren 02-02- 709.<br />
(<strong>de</strong> an<strong>de</strong>re van <strong>de</strong> tweeling)<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk overle<strong>de</strong>n op 29-06- 7 8.<br />
Kind , Grietje<br />
geboren op 08-0 - 7 (uit 2e huwelijk)<br />
,overle<strong>de</strong>n onbekend.<br />
Kind , Pieter Pieterz. geboren 2- - 7 9.<br />
Geen overlij<strong>de</strong>n gevon<strong>de</strong>n.<br />
WEL: twee huwelijken, waarvan het<br />
2e gevon<strong>de</strong>n huwelijk<br />
vermoe<strong>de</strong>lijk wel op hem zal slaan,<br />
gezien het woonadres op <strong>de</strong><br />
Oosterzij-<strong>de</strong> Noord.<br />
Eerste huwelijk: weduwnaar op het<br />
Bogaertspat trouw<strong>de</strong> op 7-07- 7 6<br />
met Mietje Jochemsd., weduwe op dit<br />
pad. ( woon<strong>de</strong> al bij hem)<br />
Uit dit huwelijk wer<strong>de</strong>n GEEN kin<strong>de</strong>ren<br />
geboren.<br />
Twee<strong>de</strong> huwelijk: op -09- 768 met<br />
Trijntje Stoffelsd. Konstenberg.<br />
Hier werdt als zijn woonadres vermeld:<br />
<strong>de</strong> Noord in Oostzaandam.<br />
Ook uit dit huwelijk wer<strong>de</strong>n GEEN<br />
kin<strong>de</strong>ren geboren.<br />
Kind 5, Heijndrik<br />
geboren 2 -06- 722, vermoe<strong>de</strong>lijk jong<br />
overle<strong>de</strong>n op 0- 2- 72 , zie ook kind<br />
zes met <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> voornaam.<br />
Kind 6, Heijndrik Pieterz.<br />
geboren 05-02- 727. Wel een overlij<strong>de</strong>n<br />
gevon<strong>de</strong>n op resp. -05- 727 en op<br />
06-06- 7 . Ook vond ik 2 huwelijken<br />
van Hendrik:<br />
) Pietersz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, maar die woon<strong>de</strong> op<br />
resp. Prinsepat (trouw<strong>de</strong> op 0-0 - 77<br />
met Eefje<br />
Jacobsd. Keijzer van <strong>de</strong> Zuiddijk) en<br />
2) op het Kattegat (trouw<strong>de</strong> op<br />
8-06- 786 met Neeltje Dirksd. Molaan)
Kind 7, Sijmon Pieterz.<br />
geboren op 0-0 - 755 uit het <strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />
huwelijk met Aagje Haver.<br />
Een overlij<strong>de</strong>n gevon<strong>de</strong>n van ene Sijmon<br />
(zon<strong>de</strong>r Pieterz.), zou kunnen, want op<br />
die datum van 7-08- 802 werd het<br />
2e <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> voornaam weggelaten door<br />
<strong>de</strong> Napoleontische invloed.<br />
Een huwelijk op zijn naam met Lijsbeth<br />
Al<strong>de</strong>rtsd. Bikker van het Kattegat op<br />
-05- 78 met als woonadres<br />
“Ozij-Noord gevon<strong>de</strong>n.<br />
Ook uit dit huwelijk wer<strong>de</strong>n GEEN<br />
kin<strong>de</strong>ren geboren.<br />
Kind 8, ADRIAAN PIETERZ.<br />
geboren op 25-06- 758 en bekend als<br />
onze rechtstreekse tak.<br />
Kind 9, Dirck Pieterz.,<br />
geboren op 2-09- 76 , drie maan<strong>de</strong>n<br />
voor het overlij<strong>de</strong>n van zijn pa.<br />
Geen overlij<strong>de</strong>n op zijn naam gevon<strong>de</strong>n<br />
met ou<strong>de</strong>rs van onze familie, wel met<br />
an<strong>de</strong>re achternamen.<br />
Het zou dus kunnen betekenen, dat hij<br />
op latere leeftijd uit Westzaandam naar<br />
el<strong>de</strong>rs is vertrokken en misschien komen<br />
zijn nazaten dan nog eens boven water. ???<br />
Nog een veron<strong>de</strong>rstelling betreffen<strong>de</strong> een an<strong>de</strong>re<br />
Dirk, als zou blijken dat Heijndrik Pieterz (kind nr.<br />
6) een huwelijk zou zijn aangegaan met genoem<strong>de</strong><br />
Neeltje Dirksd.Molaan, want uit dat huwelijk wordt<br />
ook een Dirk geboren op 5-09- 800. Ver<strong>de</strong>re niets<br />
over hem gevon<strong>de</strong>n.<br />
Een “<strong>de</strong>r<strong>de</strong>” Dirk (geboren 26-06- 822) van <strong>de</strong><br />
“zijtak” van Gerrit Adriaanz. verhuis<strong>de</strong> ook<br />
naar Alkmaar en trouw<strong>de</strong> met Helena Kat van<br />
Oostzaandam. Van zijn overlij<strong>de</strong>n heb ik niets<br />
gevon<strong>de</strong>n. Zij kregen drie kin<strong>de</strong>ren, waarvan een<br />
jongen, Jan, maar die overleed op 20 jaar.<br />
Dus vermoe<strong>de</strong>lijk ongetrouwd en geen nazaten.<br />
101
Aagje( Aaltje) Haver, <strong>de</strong> 3e<br />
vrouw van Pieter Symonsz. <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>,<br />
102<br />
ALS “REDSTER” VAN ONZE<br />
STAMBOOM !!!!<br />
Al vanaf het begin van mijn on<strong>de</strong>rzoek heeft zij mijn<br />
interesse gehad, vermoe<strong>de</strong>lijk omdat zij als jonge<br />
vrouw met een in mijn ogen “ouwe bok” trouw<strong>de</strong><br />
van circa 67 jaar. Het leeftijdverschil moet wel 5- 0<br />
jaar tussen hen geweest zijn. Vandaar <strong>de</strong>nk ik mijn<br />
gedachten aan wijlen Koningin Emma, die <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>/<br />
zieke Koning Willem III rond 878 trouw<strong>de</strong> en er<br />
toen toch nog voor een nazaat in onze koninklijke<br />
familie werd gezorgd door <strong>de</strong> geboorte van een<br />
prinsesje, genaamd Wilhelmina in 880.<br />
Toen werd <strong>de</strong> voortgang van onze Oranje dynastie<br />
op het nippertje gered door opoffering van Emma.<br />
Dit was <strong>de</strong> “link” naar <strong>de</strong> aanhef van dit verhaal over<br />
Aagje Haver.<br />
Zoals is vermeld, vond ik haar huwelijk met onze<br />
Pieter Symonsz. als eerste gegeven over hen bei<strong>de</strong>n,<br />
zodat ik aannam dat dit zijn eerste huwelijk was,<br />
want bij <strong>de</strong> trouwnotitie stond vermeld: j.m., dat<br />
duid<strong>de</strong> op jonge man (en niet eer<strong>de</strong>r gehuwd) en dat<br />
kan men toch moeilijk zeggen van iemand met zijn<br />
leeftijd.<br />
Pieter Symonsz. had echter al twee huwelijken achter<br />
<strong>de</strong> rug met zes kin<strong>de</strong>ren.<br />
Aagje Arijaansd. Haver was <strong>de</strong> dochter van Arijaan<br />
Haver en Grietje Pietersd. <strong>de</strong> Vries die op het<br />
Papenpadje in Oostzaandam woon<strong>de</strong>n, volgens het<br />
verpondingsboek van <strong>de</strong> Banne van Oostzaan. Haar<br />
geboorte datum kon ik niet vin<strong>de</strong>n en of zij nog<br />
broers en of zussen had, is mij niet bekend. Bij haar<br />
trouwen in 75 woon<strong>de</strong> zijzelf op het Papenpad in<br />
Westzaandam, vermoe<strong>de</strong>lijk was zij daar in dienst bij<br />
een familie.<br />
Samen met Pieter Symonsz. gingen zij op het<br />
Vinkepat in Westzaandam wonen, maar ik vond in<br />
<strong>de</strong> verpondingsboeken geen adres van hen, zodat ik<br />
aanneem dat zij in een huurhuis woon<strong>de</strong>n. Het huis<br />
van Pieter zijn moe<strong>de</strong>r was na haar overlij<strong>de</strong>n rond<br />
7 0 al in <strong>de</strong> verkoop gedaan, dus dat was niet meer<br />
in het bezit van <strong>de</strong> familie.<br />
Uit haar eerste huwelijk wer<strong>de</strong>n drie kin<strong>de</strong>ren<br />
geboren, t.w.:<br />
Sijmon Pietersz. II, geboren op 0- - 755<br />
Adriaan Pietersz. , geboren op 25-06- 758<br />
Dirck Pietersz. , geboren op 2-09- 76 .<br />
Haar twee<strong>de</strong> zoon werd uitein<strong>de</strong>lijk onze<br />
rechtstreekse voorva<strong>de</strong>r; Pieter Symonsz. (haar man)<br />
overleed drie maan<strong>de</strong>n na <strong>de</strong> geboorte van zijn laatste<br />
kind op 0 - 2- 76 .<br />
In 762 erf<strong>de</strong> Aagje van een tante <strong>de</strong> Vries f. 566,--<br />
en nogmaals f. ,--.<br />
Zij hertrouw<strong>de</strong> op 2 - - 762 met <strong>de</strong> weduwnaar<br />
Ariaan Pietersz. Pandt; inmid<strong>de</strong>ls was zij verhuisd<br />
naar het Kuyperspat, waar zij vermoe<strong>de</strong>lijk met haar<br />
drie kin<strong>de</strong>ren bij een rijke familie in dienst was. Op<br />
dit gegoe<strong>de</strong> pat woon<strong>de</strong>n o.a. <strong>de</strong> Burgemeester en <strong>de</strong><br />
dokter.<br />
Na haar trouwen met Ariaan Pietersz. Pandt ging zij<br />
met hem in zijn huis op <strong>de</strong> Suyddijk in Oostzaandam<br />
wonen en later gingen zij in 777 naar het adres<br />
“voor <strong>de</strong> kerk” nr. 588. Het bleek dat haar 2e man<br />
nog vijf grote kin<strong>de</strong>ren had uit zijn eerste huwelijk<br />
met Neeltje Jacobsd. Valk, gesloten op 0- - 7 8.<br />
Tij<strong>de</strong>ns haar twee<strong>de</strong> huwelijk kreeg Aagje nog vijf<br />
kin<strong>de</strong>ren, t.w.:<br />
Grietje ,geboren op 2-09- 76<br />
Grietje ,geboren op 0 -0 - 766<br />
Beertje ,geboren op 0 -0 - 767
Al<strong>de</strong>rt , geboren op 0 -09- 768<br />
Klaas , geboren op 2 - - 77 ,<br />
zodat het re<strong>de</strong>lijk vol in huize Pandt moest zijn<br />
geweest, want <strong>de</strong> oudste zoon Peter uit zijn e<br />
huwelijk was dan nog pas 5 jaar. Er kwamen echter<br />
nog vijf kin<strong>de</strong>ren bij.<br />
De naam “Grietje” kwam in totaal drie keer voor,<br />
zodat ik aanneem, dat Grietje- (van 25-0 - 75 ) en<br />
Grietje-2 (van 2-09- 76 ) op zeer jonge leeftijd zijn<br />
overle<strong>de</strong>n.<br />
Aagje’s twee<strong>de</strong> man overleed op 27- - 780.<br />
Van zijn ou<strong>de</strong>rs vond ik nog <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> gegevens:<br />
Va<strong>de</strong>r: Pieter Ariaansz. Pandt<br />
Moe<strong>de</strong>r Beertje Claasd.<br />
Zijn moe<strong>de</strong>r overleed al in 7 5, terwijl hij dan nog<br />
min<strong>de</strong>rjarig moet zijn geweest.<br />
Op 0 -02- 7 5 werd het bezit van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs<br />
ver<strong>de</strong>eld en bleek het volgen<strong>de</strong>:<br />
Zijn moe<strong>de</strong>r had 5 kin<strong>de</strong>ren uit een eerste huwelijk<br />
met Jan Ariaansz. en Ariaan Pietersz. Pandt was<br />
het enige kind uit het 2e huwelijk van zijn moe<strong>de</strong>r<br />
Beertje Claasd. met Pieter Ariaansz. Pandt.<br />
Zijn va<strong>de</strong>r kreeg <strong>de</strong> helft van het bezit, zijn<strong>de</strong> f.<br />
0 ,-- en <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re helft werd ver<strong>de</strong>eld on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> zes<br />
kin<strong>de</strong>ren.<br />
Daar Ariaan Pietersz. Pandt dan nog min<strong>de</strong>rjarig was,<br />
werd hij on<strong>de</strong>r toezicht gesteld van <strong>de</strong> weeskamer, zie<br />
akte van 0 -02- 7 5 nr. 5829- en 9.<br />
Als slot nog een notitie over Aagje’s zoon, Adriaan<br />
Pietersz. uit haar eerste huwelijk:<br />
Het bleek dat <strong>de</strong>ze zoon op 22-06- 78 ook trouw<strong>de</strong><br />
met ene Pandt. Ik heb niet kunnen vaststellen welke<br />
familie ban<strong>de</strong>n er tussen Willempje Pandt en <strong>de</strong><br />
twee<strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van haar man beston<strong>de</strong>n. Maar, gezien<br />
<strong>de</strong>ze naam niet zo vaak voorkomt in Oostzaandam,<br />
zal haar va<strong>de</strong>r wel een oom, neef of iets <strong>de</strong>rgelijks van<br />
hem geweest zijn.<br />
Voor <strong>de</strong> volledigheid volgen nog <strong>de</strong> namen van<br />
Willempje haar ou<strong>de</strong>rs en haar tien broers en zussen:<br />
Va<strong>de</strong>r Gerrit Ariensz. Pandt trouw<strong>de</strong> met zijn<br />
vrouw Grietje Willemsd. van ’t Hof op 2 -05- 7 7<br />
en zij woon<strong>de</strong>n met het gezin op <strong>de</strong> Zuiddijk in<br />
Oostzaandam.<br />
Zij kregen <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren;<br />
) Arejan geboren op 25-02- 7 8,<br />
overle<strong>de</strong>n op -0 - 7 8<br />
2) i<strong>de</strong>m geboren op 27-0 - 7 9<br />
) Trijntje geboren op -07- 75<br />
) Guurtje geboren op 7-02- 75<br />
5) Pieter geboren op 27-09- 755,<br />
overle<strong>de</strong>n op 07- 0- 755<br />
6) Pieter geboren op - 0- 756<br />
7) Grietje geboren op 20- - 757<br />
8) Maritje geboren op i<strong>de</strong>m<br />
9 Willempje geboren op 6-09- 759 en<br />
trouw<strong>de</strong> met onze Adriaan Pieterzn.<br />
0) Willem geboren op 8-09- 76<br />
103
6e generatie Adriaan Pietersz.<br />
6 ADRIAAN PIETERSZ. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X ) Willempje Gerartsd. Pand(t)<br />
Geboren 25-06- 758 Geboren 6-09- 759<br />
Overle<strong>de</strong>n 7-0 - 8 7 Overle<strong>de</strong>n na 8 2<br />
Getrouwd 22-06- 78<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) PIETER ADRIAANSZ.<br />
Geboren 5-0 - 78<br />
Overle<strong>de</strong>n 09- 2- 8<br />
2) Gerrit Adriaansz.<br />
Geboren 0 - 2- 787<br />
Overle<strong>de</strong>n 27- - 85<br />
) Trijntje<br />
Geboren 08-02- 786<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
) Grietje 09- - 789<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
5) Aaltje<br />
Geboren 5-0 - 79<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
Getrouwd datum onbekend X 2) Neeltje Zalm<br />
(2e huwelijk), Geboren onbekend<br />
(geen kin<strong>de</strong>ren uit dit huwelijk) Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
Woonadres van Adriaan Pieterszn. op <strong>de</strong> Kalverstrrat in Oostzaandam<br />
Hun woonadres was in <strong>de</strong> Halstraat - zie foto uit<br />
200 van dit kleine straatje in Oostzaandam en in<br />
<strong>de</strong> Kalverstraat in Oostzaandam . Was Willempje<br />
Pandt familie van zijn moe<strong>de</strong>rs twee<strong>de</strong> man, Adriaan<br />
Pietersz. Pant ?<br />
104<br />
Het beroep van Adriaan Pietersz. was korenmeter, zie<br />
hiervoor ook het verhaal over <strong>de</strong> schrijver Cor Bruijn<br />
in dit boek. Net als bij zijn zoon Pieter Azn. heb ik<br />
geen akte kaartjes over hem gevon<strong>de</strong>n. Werkte hij<br />
ook in loondienst?
7e generatie Pieter Adriaansz.<br />
7 PIETER ADRIAANSZ.<strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X ) Neeltje Cornsd. Cardinaal<br />
Geboren 5-0 - 78 Geboren ca. 785<br />
Overle<strong>de</strong>n 09- 2- 8 Overle<strong>de</strong>n in 8 0<br />
Getrouwd - - 807<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) A(d)riaan Pietersz.<br />
Geboren in 8 0 in Oostzaandam<br />
Overle<strong>de</strong>n -0 - 826<br />
Getrouwd 29-0 - 8 2 X 2) Elisabeth Engel<br />
(2e huwelijk) Geboren 25-07- 790<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
Kin<strong>de</strong>ren 2) Elsje<br />
Geboren 0-08- 8 2<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
) Grietje<br />
Geboren 0-09- 8<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
) CASPER<br />
Geboren 26-09- 8<br />
Overle<strong>de</strong>n - 0- 85 in Alkmaar<br />
Elisabeth Engel haar ou<strong>de</strong>rs waren Casper Engel (<br />
overle<strong>de</strong>n -0 - 8 2) en Elsje Vrolijk (geboren<br />
in 765). Ook zij woon<strong>de</strong>n op het Vinkepat. Zijn<br />
vrouw had in 829 nog 2 thuis wonen<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren,<br />
t.w.: Adam en Casper, volgens DTB Oostzij<strong>de</strong>.<br />
Geboorte akte van Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> op 26-09-1814 in Oostzaandam.<br />
DIT IS HET EINDE VAN DE STEVIGE ZAANSE<br />
RECHTSTREEKSE TAK, EN GAAN WIJ VERDER<br />
MET DE ALKMAARSE TAK ! ZIE VERVOLG OP<br />
BLZ. 112.<br />
105
ALS ”TUSSENDOORTJE” IS DIT EEN HOMMAGE<br />
AAN DE BEKENDE ZAANSE SCHRIJVER,<br />
COR BRUIJN,<br />
DIE IN ZIJN ROMANS VAAK DE ZAANSTREEK ALS<br />
ACHTERGROND GEBRUIKTE.<br />
De schrijver Cor Bruijn ( 88 - 978) laat zijn<br />
bekendste verhalen en romans in <strong>de</strong> Zaanstreek<br />
spelen.<br />
Het verhaal over <strong>de</strong> “Zaadsjouwers” speelt in <strong>de</strong><br />
9e eeuw en geeft een schrijnend beeld over <strong>de</strong><br />
werkomstandighe<strong>de</strong>n van <strong>de</strong>ze werklie<strong>de</strong>n, die<br />
vrijwel allen niet oud kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n. Alleen <strong>de</strong><br />
ou<strong>de</strong> Klaas was een uitzon<strong>de</strong>ring op <strong>de</strong>ze regel.<br />
Binnen onze familie hebben <strong>de</strong> broers van onze<br />
rechtstreekse afstammeling Adriaan Pietersz. (van <strong>de</strong><br />
6e generatie) het beroep van zaad-en of korensjouwer<br />
uitgeoefend. Ook zij wer<strong>de</strong>n niet oud.<br />
De schrijver Cor Bruijn werd in 88 in Wormerveer<br />
geboren, als oudste uit een gezin van 0 kin<strong>de</strong>ren,<br />
waar zijn va<strong>de</strong>r later een krui<strong>de</strong>nierswinkel aan<br />
het Noor<strong>de</strong>in<strong>de</strong> overnam. Als oudste moest hij na<br />
schooltijd in <strong>de</strong> winkel helpen en <strong>de</strong> boodschappen<br />
wegbrengen naar klanten; zodoen<strong>de</strong> werd hij al<br />
op jonge leeftijd geconfronteerd met <strong>de</strong> armoe<strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> mensen. Va<strong>de</strong>r Bruijn speel<strong>de</strong> ’s avonds<br />
bij het amateurtoneel en Cor ging vaak mee naar<br />
<strong>de</strong> repetities. Al jong begon hij zelf toneelstukjes te<br />
schrijven. Lezen <strong>de</strong>ed hij graag en hij las ook graag<br />
voor uit het geheimzinnige eiland van Jules Vernes.<br />
Na <strong>de</strong> lagere school hoef<strong>de</strong> Cor in tegenstelling<br />
tot <strong>de</strong> meeste van zijn klasgenoten niet meteen te<br />
gaan werken. Hij ging naar <strong>de</strong> Normaalschool in<br />
Zaandam. (elke dag ½ uur heen en terug lopend).<br />
In 899 vertrok hij naar een kosthuis in Haarlem<br />
om daar aan <strong>de</strong> Kweekschool (nu P.A.) een opleiding<br />
tot on<strong>de</strong>rwijzer te volgen. Een wereld ging voor<br />
hem open: hij kwam in aanraking met pacifisten,<br />
die <strong>de</strong> oplopen<strong>de</strong> spanningen in Europa vreedzaam<br />
wil<strong>de</strong>n oplossen. Daar maakte hij ook kennis met een<br />
politieke beweging, die opkwam voor <strong>de</strong> belangen<br />
van <strong>de</strong> gewone mensen, het socialisme. Deze<br />
106<br />
bewogenheid is later regelmatig terug te vin<strong>de</strong>n in<br />
zijn werk. Na <strong>de</strong> Kweekschool werd hij on<strong>de</strong>rwijzer<br />
in Laren op een humanistische school. Zijn vrouw<br />
Maartje, een viool lerares, en hij kregen 6 dochters.<br />
Cor schreef bijna 60 romans voor zowel volwassenen<br />
als voor kin<strong>de</strong>ren. Veel van zijn verhalen gaan over<br />
het bestaan van gewone mensen, zoals:<br />
vissers, sjouwers, fabrieksarbei<strong>de</strong>rs, molenaars, boeren<br />
en zakkennaaiers.<br />
Zijn geboortestreek bleef daarbij een grote bron van<br />
inspiratie.<br />
Zijn bekendste boeken zijn ongetwijfeld:<br />
Sil <strong>de</strong> strandjutter (1940),<br />
Keteltje (1921) ,<br />
<strong>de</strong> strijd om <strong>de</strong> Eenhoorn en<br />
<strong>de</strong> Zaadsjouwers.<br />
In mei 200 was er een opvoering te zien door<br />
Theatergroep We<strong>de</strong>rzijds op verschillen<strong>de</strong> locaties aan<br />
<strong>de</strong> Zaan van scenes uit <strong>de</strong>ze drie romans van hem.<br />
) Op <strong>de</strong> Zaanse Schans in <strong>de</strong> molen <strong>de</strong> Bonte<br />
Hen- <strong>de</strong> strijd om <strong>de</strong> Eenhoorn.<br />
2) Op <strong>de</strong> Poelboer<strong>de</strong>rij (Keteltje) en<br />
) Op <strong>de</strong> Lassie fabriek in Wormerveer ( <strong>de</strong><br />
Zaadsjouwers),<br />
Wij vertrokken om 9.00 uur vanaf <strong>de</strong> Lassie<br />
fabriek voor een boottocht langs <strong>de</strong> Zaan naar <strong>de</strong><br />
molen, waar scenes uit ”<strong>de</strong> strijd om <strong>de</strong> Eenhoorn”<br />
wer<strong>de</strong>n gespeeld. Olie molenaar Sijmen Schenk<br />
voert daar zijn strijd tegen <strong>de</strong> olie-fabrieken om<br />
een pover bestaan met dagelijkse werktij<strong>de</strong>n van 6<br />
uur geduren<strong>de</strong> 6 dagen per week. Kin<strong>de</strong>rarbeid was<br />
eer<strong>de</strong>r regel dan uitzon<strong>de</strong>ring en kin<strong>de</strong>ren van 0 jaar<br />
werkten daar na schooltijd geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> avond. Een<br />
indrukwekkend verhaal.
Daarna weer met <strong>de</strong> boot terug naar <strong>de</strong> Lassietover(l)rijst,<br />
waar scenes wer<strong>de</strong>n gespeeld uit <strong>de</strong>”<strong>de</strong><br />
zaadsjouwers”. Ik had het boek na veel moeite in<br />
<strong>de</strong> bieb in Zaandam opgedoken, zodat het verhaal<br />
mij bekend was. Doordat twee broers van onze<br />
rechtstreekse afstammeling Adriaan Pietersz. (6e<br />
generatie) dit loodzware beroep uitoefen<strong>de</strong>n en ik<br />
toevalligerwijze in het NHD hierover een artikeltje<br />
vond in eind 200 , was ik geinteresseerd. Die twee<br />
verre familie le<strong>de</strong>n waren, Adriaan Gerritsz en diens<br />
zoon Gerrit Adriaansz uit Oost Zaandam.<br />
Ik vond <strong>de</strong>ze opvoering van <strong>de</strong> zaadsjouwers<br />
geweldig goed gespeeld met mo<strong>de</strong>rne muziek op<br />
<strong>de</strong> achtergrond. De ploeg sjouwers van Piet Groot,<br />
Kobus Bos, Jaap <strong>de</strong> Poep, Pol<strong>de</strong>rpoot en ouwe Klaas<br />
stond centraal in dit verhaal. Een loodzware dag<br />
vol pieken en dalen. Een dag waarin geschol<strong>de</strong>n en<br />
gezongen werd, gevierd en gevochten en veel werd<br />
gedronken om op <strong>de</strong> been te blijven. Ouwe Klaas<br />
van 67 jaar kon het tempo van <strong>de</strong> jongeren uit <strong>de</strong><br />
ploeg niet bijhou<strong>de</strong>n op <strong>de</strong>ze zeer warme dag en<br />
liep een attack op. 50 keer moesten zij <strong>de</strong> balen<br />
van 80- 00 kilo uit <strong>de</strong> boot sjouwen, <strong>de</strong> loopplank<br />
over, vervolgens via <strong>de</strong> ka<strong>de</strong> naar <strong>de</strong> fabriek, waar<br />
via allerlei trappetjes <strong>de</strong> balen wer<strong>de</strong>n geleegd. Door<br />
<strong>de</strong>ze gebeurtenis met ouwe Klaas ontstond een i<strong>de</strong>e<br />
om per dag een biertje min<strong>de</strong>r te drinken en om<br />
dit bespaar<strong>de</strong> geld in een potje te stoppen voor <strong>de</strong><br />
ou<strong>de</strong> dag. Hier kwam Cor Bruijn zijn socialistische<br />
<strong>de</strong>nkbeel<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> hoek kijken.<br />
De <strong>de</strong>r<strong>de</strong> voorstelling van Keteltje heb ik een week<br />
later gezien, want per avond kon je maar twee scenes<br />
bijwonen.<br />
Hiernaast foto’s van <strong>de</strong> scene uit <strong>de</strong> zaadsjouwers:<br />
Ouwe Klaas krijgt een attack tij<strong>de</strong>ns het werk bij zeer<br />
warm weer.<br />
Optre<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> toneelgroep na afloop van <strong>de</strong><br />
voorstelling van <strong>de</strong> Zaadsjouwers, buiten op <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>.<br />
107
Een verslag uit het NHD van <strong>de</strong> voorstelling in 2004 van ge<strong>de</strong>elten uit <strong>de</strong> boeken van Cor Bruijn, t.w.:<br />
De Zaadsjouwers, Keteltje en <strong>de</strong> strijd om <strong>de</strong> Eenhoorn<br />
Zelf heb ik heel lang gele<strong>de</strong>n voor mijn boekenlijst<br />
o.a. het boek van Cor Bruijn over Sil <strong>de</strong> strandjutter<br />
gelezen. Vermoe<strong>de</strong>lijk door mijn jeugd in Bergen aan<br />
Zee met veel vrijheid en veel escapa<strong>de</strong>s op het strand<br />
m.b.t. jutten van aangespoeld hout, het zoeken<br />
van meeuwen eieren en het in elkaar knutselen van<br />
mijnen, zal hiertoe zeker hebben bijgedragen dat dit<br />
boek mij aansprak<br />
108<br />
Hieron<strong>de</strong>r nog een foto van <strong>de</strong> Bonte Hen, waar <strong>de</strong><br />
strijd om <strong>de</strong> Eenhoorn werd opgevoerd:
Overzicht van <strong>de</strong>”zijtak” van Gerrit Adriaansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
en nazaten, t.w. :zoon van Adriaan Pietersz <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>,<br />
geboren 25-06-1758. (6e, 7e en 8e generatie)<br />
6 Gerrit Adriaansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Helena Kat<br />
Geboren 0 - 2- 787 Geboren circa 790<br />
Overle<strong>de</strong>n 27- - 85 Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
Getrouwd circa 8 2<br />
Beroep Za<strong>de</strong>ngraanmeter zie blz. 110 X)<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Adriaan Gerritsz<br />
Geboren 0-0 - 8<br />
Overle<strong>de</strong>n 2 -0 - 860<br />
2) Gerritje<br />
Geboren 2 -07- 8<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
) Dirk X Elizabeth Bakker zie blz. 110 X)<br />
Geboren 26-06- 822 Geboren 20-0 - 822<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 - 2- 865 Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
7 Adriaan Gerritsz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Hendrica Ramaker<br />
Geboren 0-0 - 8 Geboren in 8<br />
Overle<strong>de</strong>n 2 -0 - 860 Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
Getrouwd 07- 0- 8 8<br />
Beroep Korendrager (zwaar beroep zie blz. 110 X)<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Gerrit Adriaansz.<br />
Geboren 0 -07- 8<br />
Overle<strong>de</strong>n 09-0 - 908<br />
2) Eva<br />
Geboren in 8 6<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
) Helena<br />
Geboren 6- 2- 8 9<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
) Wilhelmina<br />
Geboren -0 - 85<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
5) Albertus zie blz. 110 XX)<br />
Geboren 22-0 - 85<br />
Overle<strong>de</strong>n onbekend<br />
8 Gerrit Adriaansz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Antje Groot<br />
Geboren 0 -07- 8 Geboren - 2- 8 6<br />
Overle<strong>de</strong>n 09-0 - 908 Overle<strong>de</strong>n -09- 9 5<br />
Getrouwd 0-05- 868<br />
Beroep Korendrager.<br />
109
Voorstelling in 2004; ouwe Klaas sjouwt een baal van<br />
circa 100 kilo op zijn nek.<br />
Hoofdrolspeler “Ou<strong>de</strong> Klaas” nu zon<strong>de</strong>r bepakking.<br />
110<br />
Gerrit Adriaansz. zijn beroep was za<strong>de</strong>ngraanmeter.<br />
(van <strong>de</strong> 6e generatie. zie blz. 09)<br />
Zijn zoon Dirk trouw<strong>de</strong> met Elisabeth Bakker (geb.:<br />
20-0 - 822). Zij verhuis<strong>de</strong>n naar Alkmaar en zij<br />
kregen kin<strong>de</strong>ren: Jan (geb.29- - 8 5), overle<strong>de</strong>n<br />
in Alkmaar op 0 - 2- 865 en nog 2 dochters<br />
Gerritje ( geb. 0 - - 85 en Maartje ( geb. 22-05-<br />
85 ).<br />
Dus <strong>de</strong>ze mannelijke tak stierf uit.<br />
Adriaan Gerritz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> van <strong>de</strong> 7e generatie. zie<br />
blz 09, woon<strong>de</strong> eerst op het Papenpatje nr. 550 in<br />
Oostzaandam; bij zijn overlij<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> Westzij<strong>de</strong><br />
5 .<br />
x) zie boek van Cor Bruijn over <strong>de</strong> zaadsjouwers<br />
xx) niets te vin<strong>de</strong>n over zijn overlij<strong>de</strong>n. Hij kan ook<br />
uit Zaandam zijn vertrokken. In die perio<strong>de</strong> was er<br />
geen register meer van vertrokken personen. Dus in<br />
theorie zou<strong>de</strong>n er nog nazaten kunnen opduiken van<br />
<strong>de</strong>ze Albertus.
Gerrit Adriaansz., van <strong>de</strong> achtste generatie zijtak, zijn<br />
beroep was korendrager (zeer zwaar beroep).<br />
Zij had<strong>de</strong>n geen kin<strong>de</strong>ren, hun woonadres was<br />
in Oostzaandam op <strong>de</strong> Bloemgracht, vlakbij <strong>de</strong><br />
Halstraat.<br />
De ou<strong>de</strong>rs van Antje Groot waren: Jan Groot, beroep<br />
kleermaker en Marijtje van <strong>de</strong>r Markt.<br />
Er zijn geen aktes over bei<strong>de</strong> generaties te vin<strong>de</strong>n,<br />
dat lijkt mij ook niet zo verwon<strong>de</strong>rlijk, omdat er<br />
weinig of geen geld in <strong>de</strong> familie was; er zal wel<br />
veel armoe<strong>de</strong> geweest zijn. Dus niets te ver<strong>de</strong>len,<br />
dan ook geen aktes.<br />
Doordat Gerrit Adriaansz en Antje geen kin<strong>de</strong>ren<br />
hebben, stierf <strong>de</strong>ze zij“tak” eveneens uit.<br />
Voorstelling in 2004 van <strong>de</strong> “Zaadsjouwers” in <strong>de</strong> catacomben van <strong>de</strong> Lassie fabriek in Wormerveer. De “baas”<br />
wordt door <strong>de</strong> toneelgroep even aangekleed en speelt dan een an<strong>de</strong>re rol. Zie ook het verhaal over <strong>de</strong> schrijver Cor<br />
Bruijn<br />
111
8e generatie Casper, nu Alkmaarse tak<br />
8 CASPER <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Teunissina Steeman zie blz. 113 XXX)<br />
Geboren 26-09- 8 Geboren 02- - 8 5<br />
Overle<strong>de</strong>n - 0- 85 Overle<strong>de</strong>n 9-05- 860<br />
Getrouwd 0-07- 8<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Pieter<br />
Geboren 26-0 - 8 6<br />
Overle<strong>de</strong>n -09- 92<br />
2) ELDERT<br />
Geboren 09-0 - 8 8<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 -06- 878<br />
Beroep Casper: sjouwersman/werkman /schoenmaker<br />
(was ook het beroep van zijn schoonva<strong>de</strong>r).<br />
Woonadres Paternosterstraat B 22, zie foto, nu<br />
supermarkt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> bij <strong>de</strong> Vest en Fnidsen nr. 2,<br />
alle in Alkmaar.<br />
Zoon Pieter wordt <strong>de</strong> “Amsterdamse tak”, zie<br />
blz.: 57<br />
Deze ELDERT wordt onze tak.<br />
Het zou best eens kunnen, dat <strong>de</strong> creatieve<br />
”genen” van <strong>de</strong> hierna volgen<strong>de</strong> generaties van<br />
Teunissina afkomstig zijn. Een an<strong>de</strong>re stelling<br />
Van Alkmaar begon <strong>de</strong> Victorie, dat was in 1573.<br />
Ook onze “huidige takken” von<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze stad hun<br />
oorsprong. Vandaar <strong>de</strong>ze foto van een uniek stukje<br />
Alkmaar: zicht op <strong>de</strong> waag.<br />
112<br />
zou kunnen zijn, dat onze eigen voorou<strong>de</strong>rs <strong>de</strong><br />
creatievelingen waren.<br />
Leuk om uit te zoeken door toekomstige<br />
genealogisten. Wie pakt <strong>de</strong> handschoen hiervoor op ?<br />
Paternosterstraat in begin 1900, met op <strong>de</strong> achtergrond<br />
<strong>de</strong> ”Grote Kerk”. Op <strong>de</strong>ze plaats staat nu theater “De<br />
Vest”. Links op <strong>de</strong> foto woon<strong>de</strong> in <strong>de</strong> 19e eeuw <strong>de</strong><br />
Alkmaarse tak.<br />
Ons eerste familielid met <strong>de</strong><br />
voornaam El<strong>de</strong>rt,<br />
is afkomstig van <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van<br />
Teunissina Steeman.<br />
Deze brave man heette ELDERT,<br />
vandaar!
XXX) Teunissina haar ou<strong>de</strong>rs waren: El<strong>de</strong>rt Steeman,<br />
geboren in Edam.<br />
overle<strong>de</strong>n 25-06- 87 in Alkmaar en<br />
Jannetje Vlugt, geboren in Spanbroek<br />
overle<strong>de</strong>n 5-05- 869.<br />
Beroep van haar va<strong>de</strong>r was schoenmaker; zijn<br />
schoonzoon wordt dit later ook.<br />
Na het overlij<strong>de</strong>n van haar man Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
trouw<strong>de</strong> Teunissina op 22-02- 85 met Simon<br />
Gouwen, geboren in Ou<strong>de</strong>sluis op 0 -0 - 828.<br />
Zijn beroep was: schippersknecht, slaapstee-<br />
logementhou<strong>de</strong>r. Simon Gouwen hertrouw<strong>de</strong><br />
na overlij<strong>de</strong>n Teunissina op 29-07- 860 met J.A<br />
Klopper, geboren op 2 -02- 8 . Hij was dus slechts<br />
2 maan<strong>de</strong>n weduwnaar toen hij hertrouw<strong>de</strong> !!<br />
9e generatie ELDERT, nu Alkmaarse tak<br />
Ou<strong>de</strong> kaart uit <strong>de</strong> 16e eeuw van Alkmaar, getekend<br />
door Drebbel, die ook <strong>de</strong> uitvin<strong>de</strong>r was van <strong>de</strong> duikboot.<br />
9 ELDERT <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Dina Maria Veel<br />
Geboren 09-0 - 8 8 Geboren 09-05- 8 6<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 -06- 878 Overle<strong>de</strong>n in 9 5 De Rijp<br />
Getrouwd 9-0 - 87<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) CASPER LODEWIJK CORNELIS<br />
Geboren 05-05- 875<br />
Overle<strong>de</strong>n 09-0 - 96<br />
2) Antonia Margaretha<br />
Geboren 28-05- 877<br />
Overle<strong>de</strong>n 25- 2- 9<br />
Dina hertrouw<strong>de</strong> met<br />
Geerhard Tromp<br />
Woonhuis van mijn grootou<strong>de</strong>rs in <strong>de</strong> Landstraat in<br />
Alkmaar. Geboortehuis van mijn va<strong>de</strong>r El<strong>de</strong>rt.<br />
Beroep El<strong>de</strong>rt: timmerman<br />
Woonadres o.a.: Ramen, aan <strong>de</strong> Banen in Alkmaar.<br />
Getuige bij zijn geboorte was Adrianus Hendricus<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. Wie <strong>de</strong>ze “vreem<strong>de</strong> eend”in <strong>de</strong> bijt was, zie<br />
apart verhaal op blz 20 .<br />
Zie ook <strong>de</strong> geboorte akte van mijn grootva<strong>de</strong>r.<br />
Antonia Margaretha Zie haar verhaal op Blz. 5 .<br />
113
10e generatie Casper Lo<strong>de</strong>wijk Cornelis, nu Alkmaarse tak<br />
0 CASPER LODEWIJK CORNELIS <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Maartje Hop<br />
Geboren 05-05- 875 Geboren 22-09- 87<br />
Overle<strong>de</strong>n 09-0 - 96 Overle<strong>de</strong>n 22-06- 955<br />
Getrouwd 7-06- 899<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) ELDERT<br />
Geboren 0- - 900<br />
Overle<strong>de</strong>n - - 98<br />
Beroep Casper L. C.: sigarenmaker en winkelier<br />
in Alkmaar, later tuin<strong>de</strong>r in De Rijp, raadslid en<br />
wethou<strong>de</strong>r.<br />
Vervolgens Burgemeester in De Rijp tij<strong>de</strong>ns het<br />
laatste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> oorlog. Na <strong>de</strong> oorlog werd hij<br />
weer tuin<strong>de</strong>r.<br />
114<br />
Beroep Maartje: voor haar trouwen hulp in <strong>de</strong><br />
huishouding in Amsterdam.<br />
Woonadressen Landstraat 5, Verdronkenoord 2<br />
(nu 5) trapgevelhuis, Luttik Oudorp 80 ( nu 98) in<br />
Alkmaar en Tuingracht 2 in De Rijp.<br />
Dam met raadhuis in De Rijp
LEVENSBESCHRIJVING VAN<br />
MIJN GROOTVADER CASPER LO-<br />
DEWIJK CORNELIS DE BOER.<br />
Mijn herinneringen aan bei<strong>de</strong> grootou<strong>de</strong>rs in De<br />
Rijp gaan terug tot ongeveer 9 0, toen ik af en toe<br />
bij hen logeer<strong>de</strong>. Met het boemeltje tot Purmerend<br />
en ver<strong>de</strong>r met <strong>de</strong> bus naar De Rijp. Daar werd je<br />
dan nieuwsgierig aangegaapt door ou<strong>de</strong>re mannen,<br />
die ston<strong>de</strong>n toe te kijken wie er allemaal uit <strong>de</strong> bus<br />
kwamen. Als enige kleinzoon kan ik nog een Sint<br />
Nicolaas feest voor <strong>de</strong> geest halen, waarbij ik royaal<br />
van kado’s werd voorzien. Tevens herinner ik <strong>de</strong><br />
winter van 9 met veel sneeuw en ijs op een slee<br />
op <strong>de</strong> Tuingracht.Het grote huis op <strong>de</strong> Tuingracht<br />
was koud en boven in <strong>de</strong> slaapkamer brand<strong>de</strong> geen<br />
kachel.<br />
Hieron<strong>de</strong>r een foto van het huis op <strong>de</strong> Tuingracht,<br />
dat ik onlangs weer eens van binnen heb bekeken en<br />
dat volledig is verbouwd. Nu woont notaris Eskens<br />
uit Heerhugowaard erin en hem heb ik zakelijk<br />
meegemaakt.<br />
Het huis is enkele jaren gele<strong>de</strong>n door hem<br />
aangekocht voor een miljoen gul<strong>de</strong>n!<br />
Woonhuis Tuingracht 423 in De Rijp.<br />
Het “warenhuis” (<strong>de</strong> broeikas”), waar mijn<br />
grootva<strong>de</strong>r spinazie, bloemkool, tomaten<br />
en druiven teel<strong>de</strong>, staat er niet meer.<br />
Oma was een klein vrouwtje, die niet zoveel in ”<strong>de</strong><br />
melk te brokkelen” had bij opa. Ik veron<strong>de</strong>rstel,<br />
dat opa het i<strong>de</strong>e had, dat hij ook mijn moe<strong>de</strong>r wel<br />
<strong>de</strong> baas kon zijn, en dat liep totaal uit <strong>de</strong> hand.<br />
Dus botste het flink tussen hen. In zijn Alkmaarse<br />
tijd was opa <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> sigarenmaker, eerst op het<br />
Verdronkenoord en later op het Luttik Oudorp. Ik<br />
<strong>de</strong>nk dat hij het beroep heeft geleerd aan Pieter van<br />
Bronkhorst, <strong>de</strong> man van zijn zuster. Later kocht mijn<br />
opa het pand op Luttik Oudorp 96-98 van hem en<br />
ging daar ver<strong>de</strong>r met <strong>de</strong> sigarenmakerij en <strong>de</strong> winkel.<br />
Het woonhuis op Verdronkenoord in Alkmaar.<br />
Tekening van mijn va<strong>de</strong>r van bovengenoemd woonhuis<br />
met trapgevel in Frans woor<strong>de</strong>nboekje.<br />
Hij kon <strong>de</strong> strijd tegen <strong>de</strong> machinale sigarenmakers<br />
niet meer aan, en daarom verhuis<strong>de</strong> hij in 926 naar<br />
De Rijp, <strong>de</strong> geboorteplaats van oma en werd daar<br />
tuin<strong>de</strong>r.<br />
115
Latere sigarenwinkel op het Luttik Oudorp nu pakhuis<br />
in Alkmaar.<br />
In <strong>de</strong> jaren 9 0 <strong>de</strong>ed hij daar veel in het<br />
verenigingswerk: hij was me<strong>de</strong>-oprichter van <strong>de</strong><br />
voetbalclub De Rijp, zat in het bestuur van <strong>de</strong><br />
V.V.V. en <strong>de</strong> visvereniging (foto’ s in zijn dossier).<br />
Daarnaast was hij politiek geïnteresseerd en zat in <strong>de</strong><br />
gemeenteraad. In het begin van <strong>de</strong> oorlog werd hij lid<br />
van <strong>de</strong> N.S.B., niet om hun politieke i<strong>de</strong>alen, maar<br />
omdat zij dui<strong>de</strong>lijk meer ”ophad<strong>de</strong>n” met <strong>de</strong> land- en<br />
tuinbouwers en hogere prijzen voor hun producten<br />
toezeg<strong>de</strong>n. Dit staat in <strong>de</strong> verklaring, die hij na <strong>de</strong><br />
oorlog afleg<strong>de</strong>, en die ik wel geloof, alhoewel <strong>de</strong><br />
keuze lid te wor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> NSB niet goed te keuren<br />
is.<br />
Toen burgemeester van Staveren moest<br />
”on<strong>de</strong>rduiken” en er een nieuwe burgemeester moest<br />
komen met een bezetters vrien<strong>de</strong>lijke signatuur<br />
heeft hij zich kandidaat gesteld met het argument<br />
dat er dan geen vreem<strong>de</strong> snoeshaan in De Rijp<br />
zou komen. Uit meer<strong>de</strong>re gesprekken, o.a. met Jan<br />
Ol<strong>de</strong>nburg, (van <strong>de</strong> Historisch Verg. De Rijp) en<br />
met Mevr. Visser, heb ik <strong>de</strong> bevestiging gekregen<br />
dat hij veel goeds voor De Rijp heeft gedaan,<br />
ondanks zijn politieke keuze. Zo heeft hij na <strong>de</strong><br />
razzia, waarbij 50 ”Rijpers” opgepakt wer<strong>de</strong>n bij het<br />
vliegtuigdrama bij Noor<strong>de</strong>in<strong>de</strong> ( zie zijn dossier),<br />
kunnen bewerkstelligen, dat er 5 mannen weer vrij<br />
kwamen en er slechts 5 wer<strong>de</strong>n gevangen gezet. Vrij<br />
kwamen o.a. Dr. Schermerhorn (<strong>de</strong> huisarts en later<br />
116<br />
klant van mij bij Amro in Alkmaar), alsme<strong>de</strong> <strong>de</strong> man<br />
van Mevr. Visser van <strong>de</strong> kolenboer.<br />
De daad van <strong>de</strong> 2 jonge Rijpers om overdag in <strong>de</strong><br />
vlakke pol<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> vliegeniers achter op <strong>de</strong> fiets<br />
vanuit Noor<strong>de</strong>in<strong>de</strong> mee te nemen lijkt mij nogal<br />
naief . Bij hun aanhouding door <strong>de</strong> Duitsers zijn zij<br />
bij hun poging om te vluchten neergeschoten. Zie<br />
ook <strong>de</strong> aparte notitie in mijn dossier.<br />
Hij heeft ervoor gezorgd, dat <strong>de</strong> Sapmeer niet on<strong>de</strong>r<br />
water werd gezet door <strong>de</strong> Duitsers. Zij had<strong>de</strong>n tevens<br />
het i<strong>de</strong>e <strong>de</strong> Beemsterbrug te vernielen en dat wist hij<br />
ook te voorkomen.<br />
Door zijn sociale omgang tij<strong>de</strong>ns zijn<br />
burgemeesterschap wekte hij <strong>de</strong> woe<strong>de</strong> op van zijn<br />
”foute” collega van Baak van Purmerend en liep hij<br />
het risico vervangen te wor<strong>de</strong>n.<br />
Men heeft getracht hem <strong>de</strong> liquidatie van die<br />
burgemeester (van Baak) en wethou<strong>de</strong>r <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> van<br />
Edam in <strong>de</strong> ”schoenen” te schuiven.<br />
(zie dossier in mijn bezit)<br />
Na <strong>de</strong> oorlog heeft hij ruim 8 maan<strong>de</strong>n ”vast”<br />
gezeten, waarbij er wel <strong>de</strong>gelijk rekening is gehou<strong>de</strong>n<br />
met <strong>de</strong> positieve zaken die hij toch heeft gedaan<br />
tij<strong>de</strong>ns zijn burgemeesterschap.<br />
Zie ook hiervoor in mijn dossier over hem.<br />
Na zijn terugkomst in De Rijp werd hij weer tuin<strong>de</strong>r,<br />
hij was toen inmid<strong>de</strong>ls al 70 jaar.<br />
Bij het overlij<strong>de</strong>n van oma in 955 kwam hij in<br />
Bergen aan Zee bij ons wonen. Ik <strong>de</strong>nk dat mijn<br />
va<strong>de</strong>r zon<strong>de</strong>r me<strong>de</strong>weten van mijn moe<strong>de</strong>r met hem<br />
kwam aanzetten en dat werd een drama. Na verloop<br />
van tijd ging hij wonen bij <strong>de</strong> moe<strong>de</strong>r van Adriaan<br />
van Dis. Daarna woon<strong>de</strong> hij in het museumpje in het<br />
Parnassia park en tenslotte tot zijn dood bij Mevr. De<br />
Haan, die hem re<strong>de</strong>lijk financieël heeft uitgekleed.<br />
Hij was een goed schaatser en zwemmer. Bij het<br />
bruggetje in De Rijp, waar <strong>de</strong> jeugd zwom, was een<br />
“standje” bekend als een “Cassie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>”. Dat was<br />
een duik vanaf <strong>de</strong> leuning achterover het water in.
Mijn interesse in het organiseren van sportactiviteiten<br />
(Il Primo, tennisclub TCB, 2 km van Bergen en<br />
NHD Loopcircuit) heb ik wellicht van hem geërfd.<br />
Aantal foto’s van mijn grootou<strong>de</strong>rs en een foto van een<br />
schil<strong>de</strong>rij van <strong>de</strong> verwoesten<strong>de</strong> brand in 1654 in De<br />
Rijp, waarbij <strong>de</strong> helft van <strong>de</strong> houten huizen wer<strong>de</strong>n<br />
vernietigd.<br />
1) met oma op slee in De Rijp. 2) Veel sneeuw in De Rijp. 3) Met <strong>de</strong> zeilboot op een eilandje in Alkmaar<strong>de</strong>rmeer. 4)<br />
In juni 1935: net geboren, opa en oma op bezoek in Wijsmullerstr. (wijkzuster en moe<strong>de</strong>rs). 5) Tante Corry en oom<br />
Jan met auto.:6) in <strong>de</strong> zeilboot; 7) voor regenput in De Rijp en 8) met opa en oma op eilandje Alkmaar<strong>de</strong>rmeer.<br />
Grote brand in De Rijp in 1654.<br />
Zwembruggetje in De Rijp. Standje Cas <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>:<br />
achterover in <strong>de</strong> plomp.<br />
117
11e generatie El<strong>de</strong>rt, nu Alkmaarse tak<br />
ELDERT <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Wilhelmina Fre<strong>de</strong>rica Kost<br />
Geboren 0- - 900 Geboren 20-05- 906<br />
Overle<strong>de</strong>n - - 98 Overle<strong>de</strong>n -09- 999<br />
Getrouwd 22-09- 9 2<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) CORNELIS<br />
Geboren 02-06- 9 5<br />
2) Willem Fre<strong>de</strong>rik<br />
Geboren 29-0 - 9<br />
El<strong>de</strong>rt werkte als af<strong>de</strong>lings chef ABN in Alkmaar.<br />
Schoolopleiding 5 j. Han<strong>de</strong>lsdagschool.<br />
Miep werkte op kantoor bij Blikman en Sartorius in<br />
Amsterdam.<br />
Woonadressen: Wijsmullerstr. 9, Amsterdam.<br />
Elzenlaan 22 Bergen aan.Zee<br />
en<br />
Broekbeeklaan 0, Bergen.<br />
( Voor <strong>de</strong>ze “zijtak” van mijn broer Wim<br />
zie blz.: 7)<br />
Schil<strong>de</strong>rij, zie toelichting z.o.z.<br />
118<br />
LEVENSBESCHRIJVING VAN :<br />
MIJN VADER ELDERT DE BOER,<br />
Mijn va<strong>de</strong>r, El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, was enig kind van mijn<br />
grootou<strong>de</strong>rs en moet in een re<strong>de</strong>lijk welvarend<br />
gezin zijn opgegroeid. Zijn va<strong>de</strong>r was aanvankelijk<br />
sigarenmaker en <strong>de</strong> winkel was eerst op het<br />
Verdronkenoord en later op het Luttik Oudorp.<br />
(zie foto vorige blz.) Hij had van het huis op het<br />
Verdronkenoord een tekeningetje gemaakt op <strong>de</strong><br />
binnenkant van een Frans woor<strong>de</strong>nboekje, dat ik<br />
ook nog regelmatig gebruik tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> vakanties in<br />
Frankrijk. Zie hieron<strong>de</strong>r. De winkel is dui<strong>de</strong>lijk te<br />
zien, alleen het bovenste “trapgevel” ge<strong>de</strong>elte klopt<br />
niet helemaal. Bij <strong>de</strong> Gemeente Alkmaar was wel<br />
bekend, dat er een winkel in het pand gevestigd<br />
was, maar zij had<strong>de</strong>n hiervan geen tekening. Ik heb<br />
met hen een “ruiltje”gepleegd: zij mijn tekening<br />
en ik hun huidige bouwtekening. Hij was artistiek<br />
aangelegd (heb ik vast niet van hem geërfd): hij was<br />
muzikaal en speel<strong>de</strong> al op <strong>de</strong> jonge leeftijd in een<br />
mandoline orkest; daarnaast schil<strong>de</strong>r<strong>de</strong> hij, waarbij<br />
hij hoofdzakelijk schil<strong>de</strong>r<strong>de</strong> naar een voorbeeld.
Zie ook mijn zoektocht naar het ontstaan van het<br />
schil<strong>de</strong>rij met als afbeelding een drinkgelag uit <strong>de</strong><br />
7- 8e eeuw. Uitein<strong>de</strong>lijk heb ik niets kunnen<br />
vin<strong>de</strong>n, wie het originele schil<strong>de</strong>rij heeft gemaakt.<br />
Via Mauritshuis, Rijksmuseum, John Hoogste<strong>de</strong>r<br />
(Kunst en Kitsch rubriek van <strong>de</strong> t.v.) naar Duitse<br />
musea. Men vermoedt dat <strong>de</strong> maker een Duitse<br />
schil<strong>de</strong>r is (Max Gaisser of Fritz Wagner). Zie apart<br />
hoofdstuk over on<strong>de</strong>rzoek op blz. 202.<br />
Hij was wel sportief, voetbal<strong>de</strong> in het 2e van<br />
Alcmaria, turn<strong>de</strong> in clubverband en tenniste<br />
later bij <strong>de</strong> tennisclub van <strong>de</strong> Twentsche Bank in<br />
Amstelveen en soms nog in Bergen aan Zee. Na <strong>de</strong><br />
Han<strong>de</strong>lsschool in Alkmaar (<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> die ik bezocht)<br />
vertrok hij naar Amsterdam en woon<strong>de</strong> daar jaren<br />
op kamers. Hij werkte bij <strong>de</strong> Twentsche Bank in <strong>de</strong><br />
Spuistraat.<br />
Hij ontmoette mijn moe<strong>de</strong>r via een collega, zij<br />
trouw<strong>de</strong>n in 9 2 en gingen in <strong>de</strong> Wijsmullerstraat<br />
9 in Amsterdam West wonen. Daar ben ik in 9 5<br />
geboren.<br />
Mijn va<strong>de</strong>r was een wat stille man, die naast zijn<br />
artistieke aanleg ook met an<strong>de</strong>re zaken bezig was:<br />
hij had in Sloten bij Amsterdam een volkstuintje,<br />
speel<strong>de</strong> met mecano (constructies) en hield een<br />
volière. Ik zal hem wel hebben teleurgesteld, want ik<br />
was noch artistiek, noch had ik veel interesse in <strong>de</strong><br />
mecano.<br />
Door <strong>de</strong> politieke invloed van mijn grootva<strong>de</strong>r<br />
heeft mijn va<strong>de</strong>r ook wat sympathie gehad voor<br />
zijn gedachten en heeft daaraan uiting gegeven. Dit<br />
ondanks vreselijk verzet van mijn moe<strong>de</strong>r gepaard<br />
gaan<strong>de</strong> met grote ruzies. Op <strong>de</strong> bank werd zijn<br />
politieke houding bekend na <strong>de</strong> oorlog is hij tij<strong>de</strong>lijk<br />
geschorst geweest. In <strong>de</strong> tijd, dat opa in Hoorn<br />
Winter impressie Bergen aan Zee 1947<br />
”vast” zat, woon<strong>de</strong>n wij bij oma in De Rijp en nam<br />
mijn va<strong>de</strong>r het tuinbedrijf van opa waar, hetgeen<br />
hem lichamelijk heel veel kracht moet hebben<br />
gekost. Wij gingen in De Rijp wonen, omdat mijn<br />
broer Wim aan het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> oorlog tbc. opliep<br />
en buiten moest kuren.<br />
Na bemid<strong>de</strong>ling van vrien<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> bank (Wim en<br />
Annie <strong>de</strong> Jager van <strong>de</strong> Hoofdweg in Amsterdam),<br />
kon mijn va<strong>de</strong>r weer terugkeren bij <strong>de</strong> bank in<br />
Alkmaar. Wij waren inmid<strong>de</strong>ls in Bergen aan Zee<br />
gaan wonen voor <strong>de</strong> gezondheid van broer Wim.<br />
In Bergen aan Zee had hij weer een volkstuintje op<br />
pure zandgrond, waar met behulp van kunstmest<br />
groei<strong>de</strong> alles op het ”bran<strong>de</strong>nd” zand ! Ook bouw<strong>de</strong><br />
hij met gejut hout een grote volière voor vogels<br />
en kippen. Het gejutte hout van het strand moest<br />
bemachtigd wor<strong>de</strong>n voordat <strong>de</strong> kod<strong>de</strong>beier het<br />
inpikte ( dat von<strong>de</strong>n aan Bergen aan Zee-enaars,<br />
tenminste!).<br />
Woonhuis 1946-1959 Elzenlaan, Bergen aan zee.<br />
Doordat Wim nogal door onze moe<strong>de</strong>r ”bemoe<strong>de</strong>rd”<br />
werd in verband met zijn ziekte, was hij nogal veel in<br />
en rondom huis, in tegenstelling tot on<strong>de</strong>rgeteken<strong>de</strong>,<br />
die achteraf beschouwd vrijwel altijd buiten aan<br />
het voetballen was met vriendjes. Mijn va<strong>de</strong>r heeft<br />
Wim zijn aanleg voor muzikaliteit gestimuleerd.<br />
Wim toon<strong>de</strong> ook interesse voor zijn ou<strong>de</strong> “stenen<br />
bouwdozen” uit begin 9 0 en voor <strong>de</strong> mecanoconstructies.<br />
In <strong>de</strong> Elzenlaan woon<strong>de</strong> <strong>de</strong> familie De<br />
Vrij met hun drie jongens. Va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Vrij<br />
tennisten net als mijn ou<strong>de</strong>rs.<br />
119
Naast hun huis was een tegel tennisbaan, waar<br />
zij- en later ook wij- af en toe mochten tennissen<br />
en een beetje les kregen van mijn va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r.<br />
Jan <strong>Boer</strong>sma leer<strong>de</strong> daar ook het spelletje. Zie<br />
jeugdfoto van ons. In 959 kochten mijn ou<strong>de</strong>rs<br />
het huis in <strong>de</strong> Broekbeeklaan 0 met wat geld van<br />
<strong>de</strong> erfenis van oma <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. Samen met mijn va<strong>de</strong>r<br />
heb ik het huis opgeknapt, alsme<strong>de</strong> het daar achter<br />
liggen<strong>de</strong> zomerhuis, waar ik na mijn trouwen ging<br />
wonen. In een gebouwd broeikastje hebben wij<br />
samen veel plantjes ”getrokken”, die ik later ook<br />
in mijn tuin op Broekbeeklaan 26 heb geplaatst.<br />
Na zijn pensionering in 965 was hij al re<strong>de</strong>lijk<br />
”uitgeblust” en <strong>de</strong> huissituatie werd er niet beter<br />
op, doordat mijn va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r nu <strong>de</strong> hele dag<br />
met elkaar wer<strong>de</strong>n geconfronteerd. Ik <strong>de</strong>nk dat<br />
mijn moe<strong>de</strong>r het gevoel had haar ”vrijheid” kwijt<br />
te zijn door zijn aanwezigheid. Bovendien heeft<br />
m.i. mijn moe<strong>de</strong>r haar hele leven te ”geforceerd”<br />
geleefd: alles met <strong>de</strong> beste bedoelingen, maar het<br />
was veelal: TE. Dit kostte dit haar zoveel energie,<br />
dat het haar uitein<strong>de</strong>lijk opbrak. Eén en an<strong>de</strong>r me<strong>de</strong><br />
veroorzaakt door haar strijd tegen opa <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, <strong>de</strong><br />
politieke i<strong>de</strong>eën van mijn va<strong>de</strong>r, <strong>de</strong> ziekte van Wim<br />
en haar niet aflaten<strong>de</strong> pogingen eten te halen uit<br />
<strong>de</strong> Schermer in <strong>de</strong> winter van 9 on<strong>de</strong>r barre<br />
kou<strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n. Zij vertel<strong>de</strong>, dat zij nog<br />
steeds ba<strong>de</strong>nd in het zweet wakker kon wor<strong>de</strong>n van<br />
120<br />
Woonhuis v.a.1959: Broekbeeklaan 30<br />
dromen over haar werk bij Blikman en Sartorius<br />
op kantoor. Mogelijk was <strong>de</strong> baan iets te hoog voor<br />
haar gegrepen, alhoewel zij goed kon leren en zelfs<br />
een klas mocht “overslaan” tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> perio<strong>de</strong>, dat<br />
zij en Oom Bart bij hun grootou<strong>de</strong>rs in Amstelveen<br />
opgroei<strong>de</strong>n. Ik vermoed, dat hun moe<strong>de</strong>r te snel<br />
weer in verwachting van het volgen<strong>de</strong> kind was en <strong>de</strong><br />
huissituatie niet aankon.<br />
Het feit dat Wim met Lia voor <strong>de</strong> Hoogovens naar<br />
Liberia ging, was voor haar geest TEVEEL en klapte<br />
zij in elkaar, want hij bleef toch haar “zorgenkind”.<br />
Samen met Bob Luif, <strong>de</strong> huisarts, heb ik moeten<br />
besluiten om mijn moe<strong>de</strong>r te laten opnemen in<br />
Duin en Bosch te Castricum. Zij heeft daar vanaf<br />
966 tot haar dood in 999 moeten verblijven,<br />
waarbij haar gezondheid langzamerhand terugliep:<br />
zij werd <strong>de</strong>ment, werd blind en incontinent, één<br />
doffe ellen<strong>de</strong>. In mijn grafre<strong>de</strong> voor haar - <strong>de</strong> tekst is<br />
in mijn archief - heb ik hieraan uitvoerig aandacht<br />
besteed. Zij heeft heel veel tegenslag in haar leven<br />
gekregen en moeten overwinnen.<br />
Hierna volgen een aantal foto’s van mijn ou<strong>de</strong>rs.<br />
Woonhuis Wijsmullerstr. 49 Amsterdam.<br />
Mijn moe<strong>de</strong>r in 1994 in Duin en Bosch; zij was toen al<br />
vrijwel blind.
Als “aanwaai” opa voor Britt en Levi<br />
Als voorzitter van “Il Primo” komst Andre Arnold<br />
Ik <strong>de</strong>r<strong>de</strong> van rechts, Eric 2e van rechts staand.<br />
1.) Moe<strong>de</strong>r en ikke. R.<br />
2.) Moe<strong>de</strong>r met prarsol.<br />
3.) Schaatsen in De Rijp/<br />
Graft: va<strong>de</strong>r, moe<strong>de</strong>r,<br />
oom Jan en tante Corry.<br />
4.) Met gezin in <strong>de</strong> tuin<br />
in Bergen aan Zee.<br />
5.)Moe<strong>de</strong>r en vriendin<br />
“<strong>de</strong> boom in”.<br />
6.) Winter 1947 in<br />
Bergen.a.Zee , tuin en<br />
voliere met op <strong>de</strong> achtergrond<br />
het huis waar toen<br />
<strong>de</strong> dichter Bertus Aafjes<br />
met zijn gezin woon<strong>de</strong>.<br />
7.) Moe<strong>de</strong>r en zus en<br />
vriendin op dak.<br />
1.) Op tennisbaan van straattegels in Bergen.a.Zee met va<strong>de</strong>r, Wim en Jan <strong>Boer</strong>sma. 2. Strenge winter 1947 aan<br />
strand met enorme schotsen. Ver<strong>de</strong>r vakantie “kiekjes” uit Bergen Nh. bij tante Geert en oom Jaap Hoek.<br />
121
12e generatie Cornelis, nu Alkmaarse tak<br />
2 CORNELIS <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Petronella Weil<br />
Geboren 02-06- 9 5 Geboren 8-0 - 9 7<br />
Getrouwd 20-02- 960<br />
Scheiding -0 - 992<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) ERIC<br />
Geboren 9- - 96<br />
2)_ San<strong>de</strong>r<br />
Geboren 0 -07- 969<br />
) Ellen<br />
Geboren 29- 0- 972<br />
Mijn schoolopleiding:<br />
jr. Han<strong>de</strong>lsdagschool<br />
Beroep: proc.hou<strong>de</strong>r ABN/AMRO als adviseur<br />
particuliere relaties.<br />
Schoolopleiding Nel: M.M.S., beroep kleuterleidster<br />
Schoolopleiding Eric: VWO HEAO Economie<br />
Zie zijn verhaal op blz.: 2.<br />
Schoolopleiding San<strong>de</strong>r HAVO, Toerist aca<strong>de</strong>mie<br />
Schoolopleiding Ellen HAVO en mo<strong>de</strong>opleiding<br />
Montagne Amsterdam. Ellen trouw<strong>de</strong> in 200 met<br />
James Veenhoff en woont sinds 2005 samen in<br />
Bussum met Peter Baars.<br />
Zie haar verhaal vanaf blz.: 5.<br />
Ellen’s: memory spel gemaakt voor m’n 65e jaardag.<br />
122<br />
LEVENSBESCHRIJVING<br />
CORNELIS DE BOER.<br />
De 2e wereldoorlog heb ik vooral tegen het ein<strong>de</strong> van<br />
9 - 9 5 re<strong>de</strong>lijk bewust meegemaakt. Vooral <strong>de</strong><br />
bombar<strong>de</strong>menten op <strong>de</strong> boottocht met Alkmaarse<br />
Packet in Zaandam op <strong>de</strong> terugtocht vanuit<br />
Driehuizen heeft een diepe indruk achtergelaten.<br />
Daarnaast <strong>de</strong> bommenval op het Hoofddorpplein,<br />
toen ik die nacht alleen in huis was. Mijn moe<strong>de</strong>r<br />
was eten halen op <strong>de</strong> fiets in <strong>de</strong> Schermer en mogelijk<br />
was mijn va<strong>de</strong>r aan het wachtlopen. Ook het<br />
constant rondhangen rond <strong>de</strong> gaarkeuken, tenein<strong>de</strong><br />
te trachten nog wat extra eten te bemachtigen en<br />
het zoeken naar brandhout voor het zeer kleine<br />
houtkacheltje, waarop met houtsplinters kon wor<strong>de</strong>n<br />
gestookt, staat nog dui<strong>de</strong>lijk op mijn netvlies.<br />
Van het smerige eten van vissoep uit <strong>de</strong> gaarkeuken<br />
en <strong>de</strong> zoete geur van tulpenbollen krijg ik ook nu<br />
nog een rot smaak in mijn mond. Aan het eind<br />
van <strong>de</strong> oorlog won ik, getraind door mijn moe<strong>de</strong>r,<br />
tij<strong>de</strong>ns een hardloop wedstrijd in <strong>de</strong> straat een levend<br />
konijn. Het konijn, genaamd Piet was rond Kerst<br />
9 spoorloos verdwenen, maar wij had<strong>de</strong>n toen<br />
wel vlees. !!<br />
Mijn 3 kin<strong>de</strong>ren op <strong>de</strong> trouwdag van Eric en Brigit.
Wij had<strong>de</strong>n regelmatig vrijaf op school, vanwege<br />
kolengebrek, dus was het voetballen op het<br />
Surinameplein, waar nu het Belfort Hotel staat. Voor<br />
mijn verjaardag in 9 of 9 5 kreeg ik een paar 2e<br />
hands kicksen (Amsterdams voor voetbalschoenen).<br />
Door <strong>de</strong> tbc ziekte van Wim verhuis<strong>de</strong>n wij via De<br />
Rijp naar Bergen aan Zee rond februari 9 6. Toen<br />
moest ik op <strong>de</strong> autopet naar <strong>de</strong> lagere school in<br />
Bergen. Door <strong>de</strong> inspanning had ik een kop als vuur:<br />
mijn roepnaam was vanaf <strong>de</strong> eerste dag geboren,<br />
bedacht door Elly Smit-Schotten en Els Schuil,<br />
t.w.: APPELTJE en heel Bergen ken<strong>de</strong> mij met <strong>de</strong>ze<br />
roepnaam. Zelfs brieven met Kees Appel, Bergen aan<br />
Zee kwamen toen op het juiste adres.<br />
In Bergen aan Zee werd er vrijwel altijd buiten met<br />
<strong>de</strong> jongens, Jan <strong>Boer</strong>sma, Cock Schotten, Engel en<br />
Voetbalelftal rond 1947/48. Wij zijn toen nog kleiner<br />
dan <strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r Jan Timmer, die toch heel klein van<br />
“stuk” was. “Ikke” 2e jochie rechts achter.<br />
Jan <strong>de</strong> Vrij en nog enkele an<strong>de</strong>ren gevoetbald. Op<br />
eigen aangeleg<strong>de</strong> voetbalveldjes met zelf gemaakte<br />
doelen van omgehakte <strong>de</strong>nnenbomen en doelnetten<br />
van camouflage- netten uit <strong>de</strong> oorlog werd er<br />
gespeeld. Daarnaast wer<strong>de</strong>n er veel hutten gebouwd<br />
in het bos en in <strong>de</strong> duinen, waar toen nog geen enkel<br />
pad liep, dus had<strong>de</strong>n wij een enorme vrijheid. Het in<br />
elkaar proberen te zetten van mijnen etc. was ook een<br />
gelief<strong>de</strong> bezigheid, net als het jutten aan het strand<br />
na een storm in <strong>de</strong> hoop o.a. planken aan te treffen<br />
voor <strong>de</strong> bouw van hosjes (schuurtjes) en voor <strong>de</strong><br />
enorme sun-school kolenkachel in <strong>de</strong> woonkamer. In<br />
het voorjaar kon je ongestoord eieren zoeken in bos<br />
en duin, zon<strong>de</strong>r een kod<strong>de</strong>beier tegen te komen. Zo<br />
kon mijn eierverzameling ver<strong>de</strong>r uitgebreid wor<strong>de</strong>n,<br />
welke in<strong>de</strong>rtijd door mijn va<strong>de</strong>r in zijn jeugd was<br />
opgezet.<br />
Op het schoolplein werd voor- en na schooltijd<br />
altijd gevoetbald, en natuurlijk tij<strong>de</strong>ns het overblijven<br />
tussen <strong>de</strong> middag. Bij B.S.V speel<strong>de</strong> ik linksbuiten<br />
en later, doordat ik op het schoolplein ook wel<br />
verdienstelijk als keeper optrad, ook als keeper op<br />
6 jarige leeftijd in het eerste in <strong>de</strong> e klas KNVB.<br />
De eigenlijke keeper was tij<strong>de</strong>lijk afwezig. Later<br />
voetbal<strong>de</strong> ik weer in het veld in het eerste, maar had<br />
al gauw genoeg van het har<strong>de</strong> spel en trad met enkele<br />
jongeren rond mijn 20e jaar toe tot <strong>de</strong> veteranen, een<br />
fijne en leuke tijd.<br />
Op <strong>de</strong> Han<strong>de</strong>lsschool op <strong>de</strong> Laat (waar nu C&A is)<br />
ging ik vlot door <strong>de</strong> vier klassen en ik slaag<strong>de</strong> met<br />
nog slechts vier leerlingen die tegelijk met mij in <strong>de</strong><br />
eerste klas waren gestart. De rest van <strong>de</strong> ein<strong>de</strong>xamen<br />
leerlingen kwamen tussentijds van an<strong>de</strong>re scholen, of<br />
waren “on<strong>de</strong>rweg”blijven zitten.<br />
Aangezien ik niet wist welke baan ik zou kiezen, heb<br />
ik heel even getwijfeld aan het vak gymleraar, maar<br />
ik vond het turnen te ”eng” ondanks een va<strong>de</strong>r en<br />
moe<strong>de</strong>r die hoog geturnd had<strong>de</strong>n. Ik ben toen ook<br />
maar bij <strong>de</strong> Twentsche Bank in Amsterdam gaan<br />
werken.<br />
Woonhuis na trouwen :Broekbeeklaan 26 in Bergen.<br />
123
Al spoedig werd ik naar Noord Holland gehaald<br />
door <strong>de</strong> heer Prinze, district directeur uit Zaandam,<br />
die via mijn va<strong>de</strong>r had gehoord waar ik werkte.<br />
Via allerlei stageplaatsen- Zaandam en Schagen-<br />
kwam ik in Den Hel<strong>de</strong>r terecht. Na ruzie over het<br />
moeten wonen in Den Hel<strong>de</strong>r na mijn benoeming<br />
tot procuratiehou<strong>de</strong>r aldaar, (er was mon<strong>de</strong>ling<br />
met <strong>de</strong> heren Buter en Prinze afgesproken dat ik<br />
Bergen kon blijven wonen), heb ik daar <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur<br />
achter mij dichtgedaan. Het was toen een heel<br />
grote uitzon<strong>de</strong>ring, dat een jochie van 25 jaar tot<br />
procuratie hou<strong>de</strong>r werd benoemd en zij dachten: die<br />
zwicht hiervoor wel, nee dus. Gesolliciteerd bij <strong>de</strong><br />
Amsterdamsche Bank in Alkmaar. Die von<strong>de</strong>n het<br />
wel een mooi verhaal en zei<strong>de</strong>n: bewijs maar dat je<br />
het kan, dan zien wij wel. Ik had het geluk dat mijn<br />
baas aldaar, <strong>de</strong> heer <strong>de</strong> Mik, na enkele jaren met<br />
pensioen ging, en ik volg<strong>de</strong> hem op.<br />
Feest bij Wim Rivière t.g.v. 12 ½ huwelijk met Junior<br />
Kamer Alkmaar.<br />
Al snel werd ik via Wim Rivière gevraagd voor <strong>de</strong><br />
Junior Kamer Alkmaar, waar ik mijn ”blik” enorm<br />
kon verruimen temid<strong>de</strong>n van vele mannen, die<br />
een universitaire studie had<strong>de</strong>n gedaan. Het leren<br />
besturen, het kunnen voorleggen van problemen<br />
aan je vrien<strong>de</strong>n bij J.K.A. heeft mij later veel baat<br />
opgeleverd bij mijn voorzitterschap bij ”Il Primo”<br />
in Bergen. Bij <strong>de</strong> skiclub heb ik vele initiatieven<br />
kunnen ontwikkelen, o.a. het vervangen van <strong>de</strong><br />
ijzeren skipiste constructie door het leggen van<br />
nieuwe plastik matjes uit Engeland. Later had<strong>de</strong>n<br />
wij <strong>de</strong> eerste ski-lift in Ne<strong>de</strong>rland, net voordat Sigi<br />
Moser hem had in Brunssum. De aanleg van <strong>de</strong><br />
langlaufloipe was meteen een succes. In <strong>de</strong> strenge<br />
winter van 978 verhuur<strong>de</strong>n wij op zaterdag en<br />
124<br />
zondag <strong>de</strong>ze ski’s voor f. 5,-- per uur: ze vlogen als<br />
warme broodjes <strong>de</strong> skistal uit en <strong>de</strong> investering was<br />
er in één jaar weer uitgehaald. Het door mij bedachte<br />
Ne<strong>de</strong>rlandse kampioenschap skiën op kunstbanen,<br />
evenals het schoolskiën, wer<strong>de</strong>n een groot succes.<br />
Het lustrumfeest in 969 van ”Il Primo” had een<br />
aantal facetten: het ”gepikte i<strong>de</strong>e” van een ruilbeurs<br />
uit Rotterdam, door ons gehou<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> Rusten<strong>de</strong><br />
Jager in Bergen had al meteen ruim .000 bezoekers<br />
tij<strong>de</strong>ns het weekend. De voor <strong>de</strong> eerste keer<br />
gehou<strong>de</strong>n internationale ski-wedstrij<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> baan<br />
van <strong>de</strong> z.g. Lowlan<strong>de</strong>n, die normaal in <strong>de</strong> sneeuw<br />
wer<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n tussen <strong>de</strong> vijf laaglan<strong>de</strong>n van<br />
Europa, was een leuke opsteker. Het lustrumnummer<br />
van het “Il Primo Nieuws” in 979 was van<br />
ongeken<strong>de</strong> kwaliteit, dankzij <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werking van<br />
zeer velen. Bij <strong>de</strong> foto’s van mij is er een pagina van<br />
dit lustrum exemplaar. Zie bladzij<strong>de</strong> 29.<br />
De door mij opgerichte F.S.S (Fe<strong>de</strong>ratie skiclubs en<br />
San<strong>de</strong>r op <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> “borstel” skibaan van “Il Primo”.<br />
ski organisaties) bracht het gesprek op gang tussen<br />
<strong>de</strong> skibanen en <strong>de</strong> Ned. Ski Vereniging in Den<br />
Haag. Daar zaten <strong>de</strong> heren met <strong>de</strong> hete aardappel<br />
in <strong>de</strong> keel. De kunstskibanen had<strong>de</strong>n een leuke<br />
machtspositie- wij had<strong>de</strong>n jeugdige skiërs en zij<br />
slechts internationale ski licenties. Al spoedig trad ik<br />
toe tot hun hoofdbestuurbestuur; in het jaar 985<br />
fuseer<strong>de</strong>n bei<strong>de</strong> verenigingen.
De beleggingsclub in Les Gets bij Wim Rivière.<br />
Ín 980 trad ik af als voorzitter van bei<strong>de</strong> organisaties<br />
en ging wat aan het hardlopen doen op gewone<br />
gympies en in een regenjack, het zag er niet uit zei<br />
”men”. Dit kwam doordat zoon Eric, Bart- en Jan<br />
<strong>Boer</strong>sma regelmatig wedstrijdjes liepen. Dus ik ook<br />
mee. In <strong>de</strong> tennisclub T.C.B. speel<strong>de</strong> ik competitie<br />
en trad toe tot <strong>de</strong> kantine-commissie toen daar<br />
problemen ontston<strong>de</strong>n.<br />
Rond 990 kwam ik in het bestuur van <strong>de</strong> 2 km.<br />
van Bergen, een looporganisatie, welke jaarlijks <strong>de</strong><br />
halve marathon in Bergen organiseert. Later volg<strong>de</strong><br />
ik Henk Geerts als voorzitter op en heb vrijwel alles<br />
van voor 990 overhoop gehaald en <strong>de</strong> organisatie<br />
weer op peil gebracht vanaf <strong>de</strong> jaren 990. Het<br />
sponsorbedrag steeg van circa f. 6000,-- naar circa f.<br />
5.000,-- evenals het aanzien van <strong>de</strong> stichting. Het<br />
Noordhollands Dagblad Loopcircuit was een logisch<br />
vervolg van <strong>de</strong> activiteiten van mij in <strong>de</strong> stichting 2<br />
km van Bergen.<br />
In 2000 beëindig<strong>de</strong> ik <strong>de</strong> bestuurlijke activiteiten<br />
op het loopgebied, me<strong>de</strong> door <strong>de</strong> aanschaf van <strong>de</strong><br />
camper, die veel tijd ”vrat”- maar een zalig vervoer-<br />
en vakantie mid<strong>de</strong>l is. Zelfs voor mij, die geen echte<br />
auto freak is. Maar als camperbestuur<strong>de</strong>r voel je je<br />
net een vrachtwagenchauffeurtje. Voor vele mannen<br />
een jongensdroom.<br />
Het werk bij AMRO en later bij ABN AMRO heb<br />
ik met veel plezier gedaan, vooral het werk in <strong>de</strong><br />
provincie- boven <strong>de</strong> lijn Castricum tot Texel- was<br />
gevarieerd en interessant.<br />
Mijn scheiding in 990 werd formeel eerst in 992<br />
uitgesproken.<br />
Per oktober 99 ben ik gestopt met het werk op<br />
<strong>de</strong> bank en ik kreeg een prachtige financiële regeling<br />
mee. Op 5 oktober 99 zaten Marijke en ik in het<br />
vliegtuig naar het Verre Oosten en bleven daar tot<br />
voor <strong>de</strong> Kerst. Wij gingen eerst naar India, ver<strong>de</strong>r<br />
met <strong>de</strong> bus in twee volle dagen naar Nepal. Daar<br />
<strong>de</strong><strong>de</strong>n wij een trekking naar het Basic Camp van<br />
<strong>de</strong> Mount Everest op 56 0 meter. Vervolgens naar<br />
Thailand en Maleisia. Een fantastische tocht.<br />
On<strong>de</strong>rweg naar het Base camp kwamen wij langs het<br />
beroem<strong>de</strong>, na <strong>de</strong> brand weer opgebouw<strong>de</strong>, klooster<br />
van Tengboche, dat op een hoogte van ruim 800<br />
meter lag. Wij sloegen onze tentjes op op het veld<br />
voor het klooster. Op <strong>de</strong> foto (zoz) zijn <strong>de</strong> paarse<br />
koepeltentjes van onze groep. Rechts achter op <strong>de</strong><br />
foto <strong>de</strong> mooie bergformatie van <strong>de</strong> Ama Dablan,<br />
terwijl in <strong>de</strong> verte reeds <strong>de</strong> Mount Everest, Nuptse en<br />
Lhotse zichtbaar zijn.<br />
“Vermomming” met baard in Kathmandu Nepal<br />
tij<strong>de</strong>ns reis in 1993 na vertrek bij ABN AMRO !!.<br />
Van <strong>de</strong>ze tocht van 2 ½ maand naar Azie heb ik een<br />
film gemaakt, welke op vi<strong>de</strong>o staat. In 2005 zal ik dit<br />
reisverslag op DVD zetten.<br />
125
Foto op het veld bij klooster van Tengboche in Nepal.<br />
In 99 en 995 gingen wij op <strong>de</strong> fiets vanuit<br />
Enkhuizen naar <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>llandse Zee (Snt Marie <strong>de</strong><br />
la Mer) en naar Rome. Zel<strong>de</strong>n zulke mooie tochten<br />
gemaakt. Op <strong>de</strong> fiets zie je alles en je beleeft veel en<br />
geniet heel intens.!!!<br />
In <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> jaren wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> vakanties in het<br />
Westen van Amerika en vervolgens het jaar daarop<br />
naar Alaska en Noord Canada doorgebracht. Wij<br />
reis<strong>de</strong>n rond in een camper, samen met Gerard en<br />
Leny Klein Bekman. Prachtige Indian Summer daar<br />
meebeleefd.<br />
Imid<strong>de</strong>ls had ik een huis gekocht in het nieuwe<br />
woonplan: Beekhove, waar ik terecht kwam op <strong>de</strong><br />
Lou<strong>de</strong>lsweg nr. . Een prima huis voor mij; Marijke<br />
heeft het huis hoofdzakelijk voor mij/ons ingericht.<br />
Zij woont in Enkhuizen, dus ”latten” wij.<br />
Aan het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> negentiger jaren kwam <strong>de</strong> hond<br />
Wopper bij haar en Tara in 2000 bij mij. Tara is<br />
mijn millennium hond: zij werd via <strong>de</strong> keizersne<strong>de</strong><br />
”gehaald” op jan. 2000.<br />
In mijn levensverhaal ontbreekt een belangrijke fase:<br />
mijn huwelijk met Nel en <strong>de</strong> drie kin<strong>de</strong>ren die wij<br />
bei<strong>de</strong>n kregen. Ik <strong>de</strong>nk dat <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren heel goed<br />
terecht zijn gekomen, me<strong>de</strong> voor een belangrijk<br />
ge<strong>de</strong>elte is dit <strong>de</strong> verdienste van Nel en niet van mij.<br />
Eén ding moet mij nog van het hart: alle drie <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren waren bereid te leren en hebben daar voor<br />
126<br />
henzelf ook optimaal gebruik van gemaakt.<br />
Het grootste gevaar in <strong>de</strong> opvoeding vond ik altijd<br />
die rot drugs in Bergen, die je vrijwel overal als kind<br />
kon bemachtigen. Ik <strong>de</strong>nk dat zij daar heel goed<br />
doorheen zijn gekomen. Hopelijk heeft onze actieve<br />
opstelling ten opzichte van het beoefenen van sport<br />
door <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren daarin een rol kunnen spelen.<br />
Ellen span<strong>de</strong> <strong>de</strong> kroon met het beoefenen van wel<br />
verschillen<strong>de</strong> takken van sport; dit stel<strong>de</strong>n wij vast<br />
bij het maken van <strong>de</strong> Thomasvaer en Pieternel en <strong>de</strong><br />
liedjes voor haar bruiloft.<br />
Slechts één opmerking maak ik: in <strong>de</strong> padvin<strong>de</strong>rij<br />
zeggen ze: “akela wij <strong>de</strong><strong>de</strong>n ons best”!<br />
In Limburg t.g.v. mijn 65 jaar, met eigen en aanwaai<br />
kin<strong>de</strong>ren en kleinkin<strong>de</strong>ren.
Ook is het uitermate prettig vast te stellen, dat<br />
<strong>de</strong> relatie met mijn “aanwaaikin<strong>de</strong>ren” goed is te<br />
noemen. (<strong>de</strong> kreet “aanwaai” is van Maud afkomstig).<br />
Leuk was vast te stellen, dat Maud en ik jaren<br />
gele<strong>de</strong>n bij T.C. Bergen een tournooitje speel<strong>de</strong>n.<br />
Ie<strong>de</strong>reen van T.C.B. mocht een niet-lid uitnodigen.<br />
Marijke was ziek, dus Maud viel in. In één van <strong>de</strong><br />
partijtjes zei<strong>de</strong>n onze tegenspelers, dat zij wel kon<strong>de</strong>n<br />
zien dat wij va<strong>de</strong>r en dochter waren, gezien onze<br />
”lieftallige” bena<strong>de</strong>ring van elkaar toeroepen met<br />
kreten als ”schiet op ouwe en of lopen trut”.<br />
Ik was erg verguld met Maud haar gedichtjes en<br />
limmericken voor en over mij tij<strong>de</strong>ns het feestje in<br />
Zuid Limburg ter gelegenheid van mijn 65e jaar.<br />
Ik laat er hieron<strong>de</strong>r eentje volgen:<br />
Dus aten wij pizza‘’s bij Duinvermaak bij mijn 65e<br />
verjaardag !<br />
De <strong>de</strong>r<strong>de</strong> camper, een halfintegrale, zon<strong>de</strong>r “voorhoofd”<br />
in <strong>de</strong> zomer van 2004 in <strong>de</strong> Jura. Voldoet uitstekend !!<br />
Strandwan<strong>de</strong>ling met Marijke, Britt ,Wopper en Tara<br />
in Bergen aan Zee.<br />
Op fotosessie in <strong>de</strong> Provence. De Amerikaanse fotograaf<br />
ging het om <strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n!!<br />
127
PROZAÏSCHE BENADERING VAN MIJN HOBBY<br />
BETREFFENDE:<br />
HOGE BERGEN, SNEEUW, IJS EN ANDERE<br />
FACETTEN HIERVAN<br />
….OFWEL: “KOU EN……<br />
ELLENDE”.!!!!!!!<br />
Deze lieftallige uitdrukking van Marijke uit<br />
Enkhuizen is bij velen wel bekend. Hoe zij tot <strong>de</strong>ze<br />
ontboezeming kwam, volgt aan het ein<strong>de</strong> van dit<br />
verhaal.<br />
Mijn voorlief<strong>de</strong> voor mooie- liefst hoge bergen-<br />
, voor sneeuw in al zijn hoedanighe<strong>de</strong>n met <strong>de</strong><br />
mogelijkhe<strong>de</strong>n tot skiën, langlaufen, trektochten in<br />
het hooggebergte op tourski’s<br />
Foto uit Wijsmullerstraat rond 1938<br />
met vellen van hut naar hut, sleehon<strong>de</strong>ntocht in het<br />
noor<strong>de</strong>n van Canada etc., zal velen niet zijn ontgaan.<br />
Mijn eerste kennismaking met <strong>de</strong> sneeuw was<br />
ongetwijfeld in <strong>de</strong> winter van 9 8, toen mijn<br />
moe<strong>de</strong>r het gezond vond om mij<br />
128<br />
in hartje winter zomaar in <strong>de</strong> tuin van <strong>de</strong><br />
Wijsmullerstraat in Amsterdam neer te zetten en<br />
zelfs er nog een foto van te maken. Het was dus een<br />
“motje”en geen vrijwillige keuze.<br />
Ook bij sneeuw en ijs in De Rijp bij opa en oma<br />
werd ik al <strong>de</strong> kou ingestuurd.<br />
De strenge winter van 9 7 in Bergen aan Zee gaf<br />
mooie, fraaie beel<strong>de</strong>n van onze tuin met volière en<br />
van het strand met <strong>de</strong> huizenhoge ijsschotsen:<br />
Strandimpressie uit <strong>de</strong> winter van 1947.
streng zodat wij lekker van <strong>de</strong> sneeuw kon<strong>de</strong>n<br />
genieten en niet alleen met “schotsie” lopen op het<br />
strand. Op het Bio vakantie oord terrein was een<br />
echte ro<strong>de</strong>l baan aangelegd, waar wij met <strong>de</strong> vriendjes<br />
wedstrij<strong>de</strong>n hiel<strong>de</strong>n wie het verst met zijn slee kwam.<br />
Daarnaast had <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van Jan <strong>Boer</strong>sma eigen ski’s<br />
gemaakt van eikenhout, waarbij <strong>de</strong> voorkant was<br />
omgekruld door <strong>de</strong>ze kletsnat te maken en dan<br />
vervolgens om <strong>de</strong> kachel te buigen. Daar leer<strong>de</strong>n<br />
wij voor het eerst op ski’s te staan, een geweldige<br />
ervaring voor die tijd. Later kon<strong>de</strong>n wij ook ijshocky<br />
wedstrij<strong>de</strong>n hou<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> gegraven “kanaaltjes” van<br />
<strong>de</strong> P.W.N. op <strong>de</strong> Zan<strong>de</strong>rij vlakte achter <strong>de</strong> “Bio”<br />
(vakantie oord, nu is het in bezit van een kerkelijke<br />
secte).<br />
Ver<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ed ik met enkele voetbalvrien<strong>de</strong>n een aantal<br />
dorpentochten op <strong>de</strong> schaats.<br />
Toen in 969 “Il Primo” in het voormalige<br />
openluchttheater zijn baan open<strong>de</strong>, werd ik daarvan<br />
lid en werd het skiën geactiveerd. Me<strong>de</strong> door mijn<br />
toetreding tot het bestuur, kwam ik wel enkele keren<br />
per winter in Oostenrijk. Door mijn betrokkenheid<br />
bij <strong>de</strong> ski sport kwam ik ook met <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re takken<br />
hiervan in aanraking, zoals het langlaufen, <strong>de</strong><br />
trektochten in het hooggebergte op <strong>de</strong> ski’s met<br />
daaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> “vellen”. Dit laatste vind ik wel een van<br />
<strong>de</strong> mooiste facetten van het skiën.<br />
Een blz. uit “Het Il Primo Nieuws”, uitgegeven bij het 15 jarig bestaan van <strong>de</strong> club in 1979, met veel sneeuw<br />
129
Ook kon je langlaufen in <strong>de</strong> Bergense en Schoorlse<br />
duinen bij voldoen<strong>de</strong> sneeuw: Vanaf “Il Primo”eerst<br />
naar <strong>de</strong> Berenkuil voor een warm drankje, daarna<br />
over het bevroren meertje van <strong>de</strong> IJsbeer door<br />
sneeuw en helm naar het strand. Vandaar langs <strong>de</strong><br />
duinenzij<strong>de</strong> via <strong>de</strong> Verbran<strong>de</strong> pan weer naar het<br />
uitgangspunt. Dan was het wel vier uur later in <strong>de</strong><br />
tijd.<br />
Daarnaast ging ik regelmatig met o.a. Gerard en<br />
Leny Klein Bekman bergwan<strong>de</strong>lingen maken, die<br />
echter per jaar letterlijk en figuurlijk een hoger<br />
niveau kregen en niet alleen door <strong>de</strong> te bereiken<br />
hoogte, maar ook door <strong>de</strong> ingewikkeldheid van <strong>de</strong>ze<br />
tochten. In 989 raakten wij op een gletscher in<br />
het Monta Rosa gebied bij Zermatt in Zwitserland<br />
van het ene op het an<strong>de</strong>re moment in een dikke<br />
mist met vele gletscher spleten om ons heen. Na<br />
vier uur trok <strong>de</strong> mist op en kon<strong>de</strong>n wij onze tocht<br />
voortzetten. Het was wel even spannend.!! In 990<br />
<strong>de</strong><strong>de</strong>n wij weer een tocht in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> omgeving naar<br />
<strong>de</strong> hoogste top in het gebied van <strong>de</strong> Dufour Spitze,<br />
alleen zwaar<strong>de</strong>r door <strong>de</strong> beklimming met stijgijzers<br />
en aan touwen. Een geweldig mooie tocht via <strong>de</strong><br />
Veilig weer terug van <strong>de</strong> Dufour Spitze 4650 m.<br />
130<br />
Grenzgletscher en niet langs gebaan<strong>de</strong> pa<strong>de</strong>n. Toch<br />
bleek na afloop van onze tour, dat er in dat weekend<br />
0 mensen in een straal van circa 00 km. waren<br />
verongelukt, welke door gidsen wer<strong>de</strong>n begeleid.<br />
Wij <strong>de</strong><strong>de</strong>n het slechts met personen- eigenlijk te<br />
weinig- en zon<strong>de</strong>r gids, maar gelukkig kwamen wij<br />
ongeschon<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> bergen. Maar ja, als er iets met<br />
ons gebeurd zou zijn, dan zou het commentaar vrij<br />
zeker geweest zijn: onverantwoord. Ook ervaren<br />
gidsen maken fouten en dat heb ik op <strong>de</strong> tourtochten<br />
in het hooggebergte zelf meer<strong>de</strong>re keren ervaren. De<br />
Zwitserse kranten schreven toen van een”zwart klim<br />
weekend”.<br />
Een jaar later kwam Marijke in “beeld” en wij gingen<br />
met zijn vier-en <strong>de</strong> Mont Blanc op. Vlak voor <strong>de</strong>ze<br />
tocht was zij 6 weken in Indonesie geweest en op<br />
<strong>de</strong> Mont Blanc was zij nog bezig haar malaria kuur<br />
af te maken. Zij had geen enkele berg-ervaring en<br />
mocht mee als “ballast”. Als voorbereiding op <strong>de</strong><br />
beklimming hebben wij een weekje “ingelopen”om te<br />
wennen aan <strong>de</strong> hoogte van boven <strong>de</strong> 000 meter. Wij<br />
beklommen als eerste <strong>de</strong> “Breithorn” van ruim 000<br />
meter hoog in het gebied van Zermatt. Twee jonge<br />
familie le<strong>de</strong>n van Leny en Gerard kwamen slechts 2<br />
dagen later om in te lopen, wat tot gevolg had dat<br />
hun voorbereidingstijd toch onvoldoen<strong>de</strong> was, want<br />
bei<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n op het laatste stukje naar <strong>de</strong> top en in<br />
<strong>de</strong> afdaling behoorlijk ziek en dat op Ellis verjaardag.<br />
Zij waren toch goed getraind en relatief jong, maar<br />
hieruit blijkt maar weer eens, dat je <strong>de</strong> tijd moet<br />
nemen om te acclimatiseren.<br />
De “Breithorn”, circa 4100 meter hoog.
Alhoewel <strong>de</strong>ze beklimming technisch veel min<strong>de</strong>r<br />
ingewikkeld was als die van 990 bij Zermatt<br />
(Dufour) ontston<strong>de</strong>n er na <strong>de</strong> laatste hut op <strong>de</strong> Mont<br />
Blanc toch enkele probleempjes:<br />
Eerst mochten wij niet overnachten in <strong>de</strong>ze hoogste<br />
hut, omdat er een feest was, waarbij zij geen gewone<br />
mensen kon<strong>de</strong>n gebruiken en <strong>de</strong> waard op ons begon<br />
te schel<strong>de</strong>n. Hij had beter zijn collega in <strong>de</strong> lagere<br />
hut kunnen informeren, dat wij niet welkom waren.<br />
Wij zijn toen maar doorgelopen, maar na enkele<br />
uren was <strong>de</strong> “pijp” bij <strong>de</strong> dames leeg. Dus weer<br />
terug naar die hut, waar natuurlijk steeds nieuwe<br />
klimmers kwamen aanzetten en ze wel moesten<br />
besluiten om ons toe te laten. Inmid<strong>de</strong>ls was het<br />
rond 7.00 uur gewor<strong>de</strong>n en wij hebben op <strong>de</strong> lange<br />
richel gerust tot circa 02.00 uur van <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
vroege morgen. Daarna vertrokken wij in donker<br />
met onze mijnwerkerslamp op het hoofd. In <strong>de</strong> verte<br />
kon je een lang lint zien van diegenen die al eer<strong>de</strong>r<br />
waren vertrokken. Echter, na enkele uren begon<br />
het in <strong>de</strong> verte te onweren en als er iets vervelends<br />
in <strong>de</strong> bergen is, dan is het dat wel. Gelukkig kwam<br />
het niet bij ons in <strong>de</strong> buurt. Om circa 06. 0 uur<br />
bereikten wij <strong>de</strong> Valo-schuilhut die helemaal vol<br />
met klimmers zat zodat wij er niet meer bij kon<strong>de</strong>n.<br />
Wat bleek, er was op het laatste stuk naar <strong>de</strong> top een<br />
dikke mist ontstaan en velen durf<strong>de</strong>n niet ver<strong>de</strong>r te<br />
gaan. Dit hoor<strong>de</strong>n wij echter pas achteraf. Op het<br />
laatste ge<strong>de</strong>elte naar <strong>de</strong> top liepen wij dus tegen <strong>de</strong><br />
mist “aan”. Best link natuurlijk, maar ja voorzichtig<br />
aan zijn wij doorgelopen. Achteraf bezien was het<br />
misschien maar goed dat <strong>de</strong> mist er was, want dan<br />
zag je niet waar je liep. Er was op het laatste stukje<br />
naar <strong>de</strong> top een heel smal uitgelopen pad met aan<br />
bei<strong>de</strong> zijkanten een 5 gra<strong>de</strong>n helling naar bene<strong>de</strong>n.<br />
Proost.!! Wij had<strong>de</strong>n getracht af te spreken, dat als<br />
er één van ons over <strong>de</strong> rand zou komen te vallen een<br />
an<strong>de</strong>r zich aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re zij<strong>de</strong> moest laten vallen. Dit<br />
vooruitzicht was niet zo aantrekkelijk en ik <strong>de</strong>nk dat<br />
je je eer<strong>de</strong>r je schrap zet om die an<strong>de</strong>r te “hou<strong>de</strong>n”.<br />
Om circa 09. 0 bereikten wij <strong>de</strong> top van <strong>de</strong> Mont<br />
Blanc, eigenlijk een <strong>de</strong>sillusie, want er was geen<br />
dui<strong>de</strong>lijke top en er was geen kruis. Uitein<strong>de</strong>lijk<br />
kwam er nog een Oostenrijkse gids met een dame op<br />
<strong>de</strong> top en hij vond het een geluk bij een ongeluk dat<br />
<strong>de</strong> mist er was, want zon<strong>de</strong>r mist is het er dan net<br />
<strong>de</strong> Kalverstraat in Amsterdam. En nu dus niet. Wij<br />
kon<strong>de</strong>n toch enkele foto’s nemen toen <strong>de</strong> zon heel<br />
even doorkwam (<strong>de</strong> camera bevroor meteen vanwege<br />
<strong>de</strong> lage temperatuur) en daarna weer snel terug.<br />
Later ontstond toch nog een an<strong>de</strong>r probleempje: het<br />
uitgelopen padje was ineens weg.( nee, natuurlijk<br />
niet op dat laatste steile stukje, want dan waren wij<br />
ook “weg” geweest).<br />
Dan moet je niet lang gaan zoeken, staan blijven en<br />
vervolgens weer terug naar “af”. Al spoedig von<strong>de</strong>n<br />
wij enkele gele sneeuwvlekken (van <strong>de</strong> pies van<br />
an<strong>de</strong>ren) en dan weet je dat het pad weer in <strong>de</strong> buurt<br />
is.<br />
Als on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van onze tocht door Azie in het najaar<br />
van 99 maakten wij een trektocht in Nepal naar<br />
het basis kamp van <strong>de</strong> Mount Everest. Eerst per<br />
bus naar Jiri op circa 700, waar <strong>de</strong> weg ophield te<br />
bestaan. Wij startten daar bij een temperatuur van<br />
plus 0 gra<strong>de</strong>n, dus geen re<strong>de</strong>n voor Marijke om te<br />
klagen, maar na ruim twee weken daal<strong>de</strong> ’s-nachts<br />
<strong>de</strong> temperatuur tot dik on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> 20 gra<strong>de</strong>n, dus<br />
gelukkig nog wat kou en…..<br />
Nogmaals bij het prachtig klooster van Tengboche, Nepal.<br />
131
’s Nachts met <strong>de</strong> bergschoenen aan, muts op en<br />
handschoenen aan, zo bleef je dan wel warm.<br />
Na wat oponthoud in het begin van <strong>de</strong> tocht kon<strong>de</strong>n<br />
wij ons doel toch nog realiseren, t.w.: een bezoek aan<br />
het base camp van <strong>de</strong> Mount Everest met zicht op<br />
<strong>de</strong> Kumba gletscher en <strong>de</strong> beklimming van <strong>de</strong> Kala<br />
Patar (zwarte rots) op 56 0 meter op 9 nov. 99<br />
(verjaardag Eric). Onze sherpa gids Kancha en zijn<br />
staf had<strong>de</strong>n ons goed begeleid. Hul<strong>de</strong>!!<br />
Op het laatste stukje kreeg één van <strong>de</strong> gidsen toch<br />
nog last van <strong>de</strong> hoogte ziekte: onze sherpa met <strong>de</strong><br />
korte oranje broek van <strong>de</strong> laatste voetbal w.k. met<br />
erop gedrukt: hup Holland hup.!!!<br />
Samen met sherpa gids Kancha op Kala Patar, hoogte<br />
5610 meter boven A.P.<br />
In 2000 heb ik nog een langlauftocht in Noord<br />
Canada gemaakt over het bevroren Abitibi-meer<br />
van 00 km. in vijf dagen. Ie<strong>de</strong>reen had een slee<br />
achter zich aan, waarin je eigen spullen zaten en een<br />
ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong> tenten en an<strong>de</strong>re zaken. In <strong>de</strong> tent<br />
was het ’s nachts regelmatig minus 25 gra<strong>de</strong>n. Leuk,<br />
net nog geen ellen<strong>de</strong>.<br />
Campement tij<strong>de</strong>ns langlauftocht in 2000.<br />
132<br />
Foto van onze langlauftocht in noord Canada<br />
(Ik rechts achter).<br />
Aansluitend heb ik een tocht van vier dagen gemaakt<br />
in <strong>de</strong> “bush” met acht sle<strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n voor me. Een<br />
geweldige belevenis, maar ook voor <strong>de</strong> organisatie.<br />
Normaal <strong>de</strong><strong>de</strong>n zij voor <strong>de</strong> toeristen een half dagje<br />
rond <strong>de</strong> “kerk”, maar ja dat wil<strong>de</strong> <strong>de</strong>ze ouwe man<br />
natuurlijk niet.<br />
De va<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> organisator- een heel bekend<br />
figuur in <strong>de</strong>ze wereld van sle<strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n- bezat heel<br />
ver weg een hutje, waar wij kon<strong>de</strong>n overnachten,<br />
tezamen met <strong>de</strong> muizen die er gezien <strong>de</strong> keutels<br />
en aangevreten spullen regelmatig huis hiel<strong>de</strong>n.<br />
Het “sturen”van <strong>de</strong> slee ging eigenlijk re<strong>de</strong>lijk<br />
gemakkelijk, alleen bij scherpe bochten moet je<br />
natuurlijk naar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re kant zwaar overhellen en<br />
dat doe je dus niet <strong>de</strong> eerste keren. Dan valt het hele<br />
zootje om en aangezien er achter <strong>de</strong> slee een heel<br />
lang touw hangt, moet je dat zien te grijpen en…<br />
vasthou<strong>de</strong>n.. en dan maar brullen van STOP.<br />
Aangezien zijn va<strong>de</strong>r ook mee was, hebben wij daar<br />
prachtige tochten gemaakt. Dit had ik nooit willen<br />
missen. !!!
Foto van <strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n “in ruste” vlakbij het hutje van <strong>de</strong><br />
va<strong>de</strong>r.<br />
En nou die zogenaam<strong>de</strong><br />
“echte”ellen<strong>de</strong> dus :<br />
Als je al lang in <strong>de</strong> bergen komt, kan het wel eens<br />
een enkele keer!! gebeuren, dat je een stukje wilt<br />
afsnij<strong>de</strong>n, omdat je <strong>de</strong>nkt dat het korter is. Vaak is<br />
dat een juiste beslissing en soms is het een verkeer<strong>de</strong><br />
keuze.<br />
Toen wij met alle kin<strong>de</strong>ren en “aanwaaikin<strong>de</strong>ren” in<br />
992 in Les Gets waren, wist Eric zich nog wel zoiets<br />
te herinneren en eenmaal een dief…..<br />
Marijke <strong>de</strong>ed ook nog een duit in het beken<strong>de</strong><br />
zakje, want een jaar daarvoor waren wij met Maud<br />
ook in dit gebied, toen ik ook dacht een stukje te<br />
kunnen afsnij<strong>de</strong>n. Het padje langs <strong>de</strong> berg was goed<br />
te doen, alleen aan <strong>de</strong> linkerkant liep het nogal steil<br />
naar bene<strong>de</strong>n. Dus goed je evenwicht proberen te<br />
behou<strong>de</strong>n. Maar ja, dan ligt er op dat padje een vaste<br />
boomwortel 0 cm. omhoog en daar moet je dan<br />
zien overheen te stappen. No problem, nietwaar?.<br />
Voor sommigen dus wel een probleem, waarna<br />
een lange discussie volgt. Laat nu op dat moment<br />
er een Duitser ook via dat padje komen en zijn<br />
vermoe<strong>de</strong>lijk ook ietwat bange echtgenote toeroept:<br />
“Komm Hil<strong>de</strong>, es ist hier so romantisch”.<br />
Dan hoor je het ook eens van een an<strong>de</strong>r.<br />
Marijke had ook nog een overdreven verhaaltje van<br />
George Visch gehoord toen Rob Bac en ik ook een<br />
leuk paadje wisten te vin<strong>de</strong>n. George had net een<br />
knie operatie achter <strong>de</strong> rug en kon uitein<strong>de</strong>lijk niet<br />
meer skien in Les Gets. Wij had<strong>de</strong>n het volgen<strong>de</strong><br />
afgesproken; wij skie<strong>de</strong>n naar bene<strong>de</strong>n en George<br />
ging dan weer met <strong>de</strong> lift naar bene<strong>de</strong>n en zo had<strong>de</strong>n<br />
wij allen plezier die middag. Alleen het liftpersoneel<br />
snapte er niets van.<br />
Om toch nog wat spectaculairs te doen, gingen Rob<br />
en ik dus een “stukje afsnij<strong>de</strong>n”. Niks aan <strong>de</strong> hand, of<br />
op zijn hollands-frans: rien à la main.<br />
Maar ja soms vergis je je toch. Het was al donker en<br />
wij waren nog steeds niet terug in Les Gets. George<br />
had een probleem, want moest hij nu wel of niet<br />
<strong>de</strong> reddingsdienst inschakelen. Deze keer nam hij<br />
een juiste beslissing en wij kwamen natuurlijk weer<br />
boven water.<br />
Dat zijn nu “ellendige”- soms voorkomen<strong>de</strong><br />
gebeurtenissen, waarvoor je je hele leven op wordt<br />
afgerekend.<br />
Vandaar kou en ellen<strong>de</strong>, met dank aan Marijke !!!!!!!!!!<br />
Soms moet je wel eens een verhaaltje rechtzetten.<br />
(<strong>de</strong> samensteller van <strong>de</strong>ze onzin is niet bekend)<br />
P.S. Van <strong>de</strong> drie bergtrektochten met Gerard en Leny<br />
heb ik films gemaakt, welke anno 200 nog op vi<strong>de</strong>o<br />
staan, maar in <strong>de</strong> loop van 2005 op DVD wor<strong>de</strong>n<br />
overgezet.<br />
Slechts 48 van <strong>de</strong> 144 husky’s mochten met ons mee op<br />
<strong>de</strong> 4 daagse tocht in “the bush”, <strong>de</strong> rest van <strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n<br />
brul<strong>de</strong>n van jaloezie<br />
133
Verhaal van mijn dochter Ellen<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>:<br />
Geboren:<br />
29 oktober 972 in Bergen op <strong>de</strong> Broekbeeklaan 26.<br />
Jeugd:<br />
De herinneringen aan mijn jeugd zijn meer dan<br />
plezierig en onbezorgd. De omgeving heeft daar<br />
zeker toe bijgedragen. Omringd door bos, weilan<strong>de</strong>n<br />
en strand maakte het tot een groot pretpark. Zeker<br />
naarmate er gezinnen in <strong>de</strong> buurt kwamen wonen<br />
met kin<strong>de</strong>ren van mijn eigen leeftijd. Een van<br />
<strong>de</strong>ze meisjes is 27 jaar later nog een van mijn beste<br />
vriendinnen. We speel<strong>de</strong>n elke avond buiten tot het<br />
donker werd. Van landje veroveren, slagbal, hinkelen,<br />
touwtje springen, stelten lopen, flessen voetbal tot<br />
hele ‘race parcours’ die we zelf uitzetten in <strong>de</strong> tuin<br />
achter ons huis.<br />
Sport:<br />
Ben ik altijd gek op geweest! En vooral veel<br />
verschillen<strong>de</strong>....<br />
Het begon allemaal met skiën op <strong>de</strong> skibaan en<br />
gymnastiek. Maar toen ik erachter kwam dat jaar<br />
na jaar er tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> wedstrij<strong>de</strong>n er steeds <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
meisjes mee<strong>de</strong><strong>de</strong>n en ik alleen kon winnen als er<br />
ziek was. En ik wel in het ‘keur ploegje’ van <strong>de</strong><br />
gymnastiek zat maar niet om mijn goe<strong>de</strong> prestaties<br />
maar om m’n onvermoeibare inzet, heb ik het skiën<br />
en gymmen, verruild voor tennis en jazz ballet.<br />
Mijn va<strong>de</strong>r tenniste elke zondag ochtend bij <strong>de</strong><br />
tennis baan van Mr. Lau en vanaf m’n <strong>de</strong> mocht<br />
ik met m’n broers (Eric en San<strong>de</strong>r), het laatste halve<br />
uurtje ‘meespelen’. Waarna we daarna een flesje<br />
drinken kregen, wat vaak uit een luik on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> grond<br />
vandaan gehaald moest wor<strong>de</strong>n. Heel spannend...<br />
later ben ik bij TC Bergen gaan tennissen en kreeg<br />
ik les van Jan.<br />
Maar toen kwam er een vriendin van m’n moe<strong>de</strong>r<br />
langs die les gaf in volleybal en dat leek mij ook<br />
wel wat (ook al was ik toen in <strong>de</strong> veron<strong>de</strong>rstelling<br />
dat het basketbal was). Deze sport heb ik drie jaar<br />
volgehou<strong>de</strong>n en het was leuk om een <strong>de</strong>el van een<br />
klein gemixd team te zijn.<br />
134<br />
Op <strong>de</strong> “gym” en schoolschaatsen op <strong>de</strong> ijsbaan<br />
Toen kwam ik gelukkig <strong>de</strong> sport tegen waar ik het<br />
meest van genoten heb, via m’n vriendin Maud<br />
kwam ik bij <strong>de</strong> Bears terecht. De honk en softbal<br />
vereniging in Bergen achter <strong>de</strong> voetbal vel<strong>de</strong>n van<br />
Berdos. Ik begon bij <strong>de</strong> aspiranten, maar speel<strong>de</strong><br />
jaar later ook al mee met <strong>de</strong> junioren en <strong>de</strong> senioren.<br />
Ik kon er letterlijk geen genoeg van krijgen. Elk<br />
weekend uren op het veld rondrennen, heerlijk. Ik<br />
ben begonnen als pitcher en heb ver<strong>de</strong>r ook op het<br />
2<strong>de</strong> honk en in het achterveld gestaan. Het was een<br />
erg gezellige club met vrien<strong>de</strong>lijke mensen die wat<br />
voor <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r over had<strong>de</strong>n. Zo waren er allemaal<br />
vrijwillige trainers/coaches. Ik heb van Heiko,<br />
Saskia Bouwen en Hans Bouwen veel geleerd, maar<br />
vooral om iets serieus te doen en fanatiek zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />
lol uit het oog te verliezen. Zelf heb ik ook nog<br />
seizoenen training gegeven aan <strong>de</strong> honkbal pupillen<br />
en ze tij<strong>de</strong>ns wedstrij<strong>de</strong>n gecoachd. Daarnaast een<br />
opleiding to scheidsrechter gevolgd. Het was een<br />
heerlijk wereldje. Hier op <strong>de</strong>ze club ontmoete ik ook<br />
mijn eerste vriendje Bart.
Tij<strong>de</strong>ns mijn studie in Amsterdam is het sporten<br />
er een beetje bij ingeschoten, maar af en toe ben ik<br />
nog wel met veel plezier aan verschillen<strong>de</strong> sporten<br />
begonnen... maar nooit lang volgehou<strong>de</strong>n: roeien,<br />
fitness, aerobics, skeeleren en zwemmen. De laatste<br />
sport doe ik nog steeds elke ochtend een half uur<br />
voordat ik naar mijn werk ga.<br />
Met Anouk op zakenreis in Bangkok 1996<br />
Vakanties:<br />
2 keer per jaar gingen wij met het gezin op vakantie:<br />
zomers kamperen aan het Lacomagiore meer,<br />
Gardameer, Frejus in Frankrijk of op Texel. Heb het<br />
altijd heerlijk gevon<strong>de</strong>n om met <strong>de</strong> alpencreutzer<br />
naar een warm land te gaan om te kamperen aan een<br />
Diploma uitreiking Montagne en overzicht werkstuk.<br />
meer met heel veel verschillen<strong>de</strong> kindjes om mee te<br />
spelen.<br />
‘s Winters met meer<strong>de</strong>re gezinnen op skivakantie<br />
naar Kleinwalzertall, Les Gets en zelfs 2 jaar naar<br />
Bulgarije met het vliegtuig. Vond het altijd erg<br />
gezellig met zoveel beken<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> buurt. Kan<br />
mij nog goed herinneren dat ik zo blij was dat ik<br />
niet maar naar <strong>de</strong> skischool hoef<strong>de</strong> en gewoon<br />
meemocht met <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren. Het gevolg was dat ik<br />
bijna onophou<strong>de</strong>lijk rechtuit <strong>de</strong> berg af kwam om<br />
<strong>de</strong> an<strong>de</strong>re bij te kunnen hou<strong>de</strong>n, maar alles voor die<br />
gezelligheid en het i<strong>de</strong>e te hebben dat je niks miste!<br />
Bijbaantjes:<br />
Het begon met een fol<strong>de</strong>r wijk, daar ben ik op m’n<br />
7<strong>de</strong> mee begonnen en volgehou<strong>de</strong>n tot mijn 6<strong>de</strong>.<br />
Toen ben ik gaan werken in <strong>de</strong> ijs salon, Pane, in<br />
Bergen tegenover <strong>de</strong> Ruinekerk. In <strong>de</strong> vakanties<br />
bijgesprongen in het ‘pretpark’ <strong>de</strong> Duinrand in<br />
Schoorl. Daar was <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van mijn vriendinnetje<br />
Sanna <strong>de</strong> eigenaar en daar hielpen we met midgetgolf<br />
sticks uit<strong>de</strong>len, kin<strong>de</strong>ren helpen bij <strong>de</strong> trap auto’s,<br />
drankjes en broodjes serveren op het terras. Later<br />
kwamen daar 2 tennisbanen bij.<br />
Ver<strong>de</strong>r heb ik in <strong>de</strong> afwas keuken gewerkt van het<br />
restaurant Honky Tonk aan <strong>de</strong> rand van het hoge<br />
speelduin in Schoorl en hotel Prins Maurits in<br />
Bergen aan Zee.<br />
Toen ik in Amsterdam ging stu<strong>de</strong>ren heb ik vakken<br />
gevuld op <strong>de</strong> Stadionweg bij <strong>de</strong> Albert Heijn, in<br />
<strong>de</strong> bediening gewerkt bij het kleinste maar tevens<br />
lekkerste Italiaanse trettoria van Amsterdam:<br />
L’angoletto in <strong>de</strong> Govertflinckstraat. Tevens heb<br />
ik 2 jaar lang avon<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> week, mensen lastig<br />
gevallen met meestal ‘onbenullige’ vragen over <strong>de</strong><br />
telefoon toen ik telefonisch enquêtrice was bij bureau<br />
Interview aan <strong>de</strong> Overtoom. Elke keer was het weer<br />
een overwinning om iemand zo gek te krijgen mee<br />
te doen aan een interview, zeker op zaterdagochtend<br />
0.00 uur waren dat angstige momenten...<br />
School / Opleidingen:<br />
Het begon allemaal op <strong>de</strong> peuterschool, m’n moe<strong>de</strong>r<br />
heeft wel eens verteld dat ik elke ochtend aan<br />
haar bed stond met <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> vraag: “ Mam mag ik<br />
vandaag naar school?” Ik wil<strong>de</strong> wel elke dag, maar<br />
mocht keer in <strong>de</strong> week. Na <strong>de</strong> peuterschool ging<br />
ik naar <strong>de</strong>: Jan Hogevorst kleuterschool. Daar heb<br />
ik bijna jaar mogen spelen in <strong>de</strong> poppenhoek,<br />
waterbak, bouwhoek, zandbak, klimrek etc, omdat<br />
135
ik een late leerling was.<br />
Daarna naar <strong>de</strong>: van Reenenschool en die overgang<br />
van spelen naar leren, opletten en concentreren was<br />
niet altijd makkelijk voor een onrustig type als ik. Ik<br />
zag overal wel iets interessants en zat veel met m’n<br />
rug naar <strong>de</strong> leraren en leraressen omdat ik nog iets<br />
heeeeel belangrijks tegen een vriendinnetje moest<br />
vertellen... Maar ik werd wakker geschud toen mijn<br />
leraar in <strong>de</strong> 5<strong>de</strong> klas (groep 7) mij en m’n ou<strong>de</strong>rs<br />
adviseer<strong>de</strong> om me maar naar <strong>de</strong> LAVO te sturen.<br />
Maar dat zou betekenen dat ik niet meer bij m’n<br />
vriendinnetjes in <strong>de</strong> klas zou zitten. En dat wil<strong>de</strong> ik<br />
voor geen goud.<br />
Dus ben ik er hard aan gaan trekken, heeft m’n<br />
moe<strong>de</strong>r mij tot in <strong>de</strong>n treuren geholpen met m’n<br />
huiswerk, zodat ik toch naar <strong>de</strong> brugklas van <strong>de</strong> BSG<br />
mocht. Die ‘drive’ heeft mij tot <strong>de</strong> <strong>de</strong> klas van <strong>de</strong><br />
HAVO gebracht en toen zakte het wat in. Ik heb<br />
dan ook Havo voor <strong>de</strong> 2<strong>de</strong> keer gedaan en in 99<br />
ein<strong>de</strong>xamen gedaan.<br />
In dat jaar ben ik ook begonnen aan <strong>de</strong> mo<strong>de</strong><br />
aca<strong>de</strong>mie Charles Montaigne in Amsterdam bij het<br />
Meester Visserplein. Hier heb ik een vriendinnen<br />
136<br />
Zelfs het blad Quote “haal<strong>de</strong>” ze op Schiphol.<br />
club voor het leven leren kennen en al mn energie<br />
gestopt in alle projecten en opdrachten die wij hier<br />
kregen. Van het ontwerpen van kleding collecties,<br />
lingerie, tassen, patroon tekenen, kunstgeschie<strong>de</strong>nis,<br />
kostuum geschie<strong>de</strong>nis, mo<strong>de</strong> tekenen, mo<strong>de</strong>l<br />
tekenen, het naaien van broeken, colberts, rokken<br />
etc. Hele lange dagen en nachten, maar heerlijk om<br />
mijn creativiteit met behendigheid, doorzettings<br />
vermogen en commercialiteit te kunnen gebruiken en<br />
een resultaat te zien ontstaan van wat je kunt en wat<br />
je bent. Mijn stage heb ik in Lon<strong>de</strong>n gelopen bij een<br />
styling bureau........ maan<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> inspirerendste<br />
stad wonen en werken was een heel mooie ervaring!<br />
In januari 995 ben ik afgestu<strong>de</strong>erd in <strong>de</strong> richting;<br />
Styling, met een commerciële kleding collectie voor<br />
mei<strong>de</strong>n van rond <strong>de</strong> 6 (op papier), een on<strong>de</strong>rgoed<br />
collectie, een tassen collectie en een mo<strong>de</strong> reportage<br />
voor het blad; Dazed and Confused<br />
Woonadressen:<br />
Geboren op <strong>de</strong> Broekbeeklaan en op m’n 8<strong>de</strong> naar<br />
Amsterdam vertrokken.<br />
jaar op <strong>de</strong> Hui<strong>de</strong>nstraat, in <strong>de</strong> 9 straatjes van<br />
<strong>de</strong> Jordaan gewoond, toen naar <strong>de</strong> Solostraat in<br />
Oost, vandaar naar <strong>de</strong> Michelangeloo straat in<br />
Zuid, verhuis<strong>de</strong> naar <strong>de</strong> Roerstraat in Oud Zuid,<br />
vandaar naar <strong>de</strong> Ceintuurbaan en uitein<strong>de</strong>lijk op <strong>de</strong><br />
Bil<strong>de</strong>rdijkka<strong>de</strong> 2hs terecht gekomen, een prachtige<br />
ka<strong>de</strong> in oud West 0 minuten fietsen van <strong>de</strong> Dam, <strong>de</strong><br />
Jordaan en het Leidseplein.<br />
Werk:<br />
Na m’n studie ben ik gaan werken bij Freetex in<br />
Uithoorn, waar ik ben begonnen als ontwerpster<br />
voor dames jassen. Een heel leuk bedrijf, maar ik<br />
kwam er na jaar toch achter dat ik hier nooit echt<br />
gedreven en uitmuntend in zou wor<strong>de</strong>n en dat het<br />
niet mijn passie was. Tij<strong>de</strong>ns mijn werk bij Freetex<br />
nam ik elk jaar 2 weken vakantie op om met mijn<br />
vriendin Anouk Jansen naar Azië af te reizen. Zij<br />
was inkoopster van gadgets, ca<strong>de</strong>au artikelen en<br />
binnenhuis accessoires voor een groot
han<strong>de</strong>l in Almere, Present Time. Zij vroeg mij mee<br />
te gaan als klankbord tij<strong>de</strong>ns haar reizen en zo leer<strong>de</strong><br />
ik zowel an<strong>de</strong>re culturen alswel het vak van een<br />
creatieve inkoper kennen.... Na reizen en allerlei<br />
verschillen<strong>de</strong> lan<strong>de</strong>n als: Vietnam, Bali, Jakarta en<br />
Thailand, ver<strong>de</strong>r was ik verkocht! Dit leek mij een<br />
heel leuke baan en ik heb <strong>de</strong> kans gekregen om als<br />
assistent van Anouk het vak te leren kennen. En ik<br />
kan nu na 5 jaar gerust zeggen dat ik mijn ‘roeping’<br />
of in ie<strong>de</strong>r geval passie gevon<strong>de</strong>n te hebben. Het<br />
bedrijf is gegroeid en ik ben er in mee gegroeid. Ik<br />
zeg vaak tegen vriendinnen dat ik <strong>de</strong> leukste baan<br />
van <strong>de</strong> wereld heb, waarna zij dan wijs zeggen... <strong>de</strong><br />
leukste baan voor JOU, ja.<br />
Ik werk met 5 collega’s aan collecties, waarvan<br />
twee<strong>de</strong>r<strong>de</strong> eigen ontwikkeling. klokken collectie<br />
met als merknaam Karlsson, een collectie met<br />
ontworpen <strong>de</strong>sign producten van internationale<br />
ontwerpers die wij laten produceren met als merk<br />
naam Leitmotiv, een collectie met binnenhuis<br />
accessoires en klein meubelen die wij Home noemen,<br />
en een collectie trendy ca<strong>de</strong>au artikelen en gadgets<br />
voor een jonger publiek die wij Hype noemen.<br />
De meeste van <strong>de</strong>ze producten wor<strong>de</strong>n in Azië<br />
geproduceerd en of gevon<strong>de</strong>n, waarna wij ze gaan<br />
restylen, zodat ze een commerciële waar<strong>de</strong> krijgen<br />
voor <strong>de</strong> Europese markt.<br />
“Staatsie-portret” bij <strong>de</strong> Ruine in Bergen op mijn trouwdag.<br />
137
138<br />
Bruid en haar va<strong>de</strong>r.<br />
Privé leven:<br />
In 99 kwam ik James Veenhoff tegen op een feest<br />
bij Nijenro<strong>de</strong>, waar ik met mijn vriendin Suzan<br />
Krabben naar toe ging en was meteen verkocht,<br />
lief<strong>de</strong> op het eerste gezicht. Toch duur<strong>de</strong> het nog een<br />
jaar eer we een relatie kregen. In 998 zijn we gaan<br />
samenwonen op <strong>de</strong> Bil<strong>de</strong>rdijkka<strong>de</strong> in Amsterdam,<br />
waar we nu nog woonachtig zijn. 7 augustus<br />
200 zijn we in Bergen aan Zee getrouwd in het<br />
Vre<strong>de</strong>s kerkje en hebben s’avonds tot diep in <strong>de</strong><br />
nacht gefeest met vrien<strong>de</strong>n en familie op het strand<br />
paviljoen Noord, in Bergen aan Zee.<br />
PS. Ellen woont sinds 0 -0 -2005 samen met Peter<br />
Baars in Bussum (C<strong>de</strong>B)<br />
Ellen vergat nog een tak van sport: Zij zat op <strong>de</strong><br />
zeilschool in Heeg Friesland.<br />
In <strong>de</strong> strandtent in Bergen aan Zee gaven wij een voorstelling met liedjes en een opvoering van Thomasvaer en<br />
Pieternel., vergezeld van een filmverslag op vi<strong>de</strong>o.
Ellen mocht haar verhaal vertellen over haar werk voor Present Time in Almere in het nummer van <strong>de</strong> VIVA van<br />
november 2004. “Kleine meisjes” wor<strong>de</strong>n toch echt ook groot.!!!<br />
139
140<br />
Dochter Ellen poseer<strong>de</strong> voor fotoigraaf Cees Noort voor een brochure van<br />
<strong>de</strong> HEAO in Alkmaar.<br />
Ellen: coach/trainer softbal van <strong>de</strong> pupillen van <strong>de</strong> Bears.
13e generatie Eric – nu <strong>de</strong> “Alkmaarse Tak”<br />
H. : ERIC DE BOER<br />
Geboren 9- - 96 X Brigitta Maria Pronk<br />
Schoolopleiding: Heao economie Geboren -05- 968<br />
Getrouwd op 0-0 -2000 Beroep: Medisch Secretaresse<br />
Beroep: Hoofd marketing Sanoma/<br />
VNU bij Libelle en sinds 0 -09-200<br />
leraar Hoge School Amsterdam/<br />
MIM vak marketing.<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Anouk Anna<br />
geboren 22-06- 999<br />
2) Mees Cheveux<br />
(Cheveux is <strong>de</strong> bijnaam van Eric)<br />
geboren 26-0 -2002.<br />
Drie op een rij bij Eric’s huis in Alkmaar.<br />
Twee jonge va<strong>de</strong>rs in 1964 en 2002 Trouwfoto van Eric en Brigit op 10-03-2000.<br />
141
Verhaal van mijn oudste zoon<br />
Eric <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>:<br />
Geboren:<br />
9 november 96 in Bergen op <strong>de</strong> Broekbeeklaan<br />
2 (later omgenummerd naar nummer 26)<br />
Jeugd:<br />
Veel buiten gespeeld in <strong>de</strong> straat en in het bos. Veel<br />
op fietsjes door het bos racen of voetballen op kleine<br />
veldjes in het bos of bij vriend Bart op het veld van<br />
<strong>de</strong> Europse school (nu TC Bergen tennisbanen).<br />
Sport:<br />
Begonnen in 97 met skiën in Pertisau. Aan<br />
het eind van <strong>de</strong>ze vakantie gevallen en mijn been<br />
gebroken. Daarna als revalidatie gaan zwemmen<br />
in Alkmaar en op gym in Bergen. Ook skiles gaan<br />
volgen bij Il Primo. Vanaf 8 jarige leeftijd gaan<br />
voetballen bij BSV, dit volgehou<strong>de</strong>n tot A2 junioren<br />
en op 7 jarige leeftijd <strong>de</strong> actieve voetbal carriere<br />
beëindigd. Ook van jongs af aan getennist bij Lau en<br />
bij TC Bergen, veel les gehad maar weinig talent en<br />
te weinig kracht in <strong>de</strong> pols om een goe<strong>de</strong> forehand te<br />
slaan, backhand was beter.<br />
Uitein<strong>de</strong>lijk het meeste talent voor skiën. Veel<br />
wedstrijdjes meegedaan op diverse skibanen in<br />
Ne<strong>de</strong>rland en hier en daar wat gewonnen, maar<br />
miste het heilige vuur en talent om er helemaal voor<br />
te gaan.<br />
Op latere leeftijd nog gaan squashen (vanaf HEAO)<br />
en nog later gaan snowboar<strong>de</strong>n. Snowboar<strong>de</strong>n<br />
geleerd op <strong>de</strong> skibaan en later zelf verbeterd in <strong>de</strong><br />
sneeuw.<br />
Vakanties:<br />
Erg genoten van vakanties vroeger met het gezin.<br />
Elke winter skiën. Eerst in Oostenrijk, lekker buiten<br />
<strong>de</strong> schoolvakanties en later toen ik op <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lbare<br />
school zat in <strong>de</strong> krokus- of kerstvakanties met <strong>de</strong><br />
familie <strong>Boer</strong>sma en an<strong>de</strong>ren naar Frankrijk: Les Gets.<br />
In <strong>de</strong> zomer gingen we op <strong>de</strong> fiets naar het strand van<br />
Bergen aan Zee en meestal om het jaar op vakantie<br />
naar Zwitserland of Frankrijk met <strong>de</strong> vouwwagen<br />
achter <strong>de</strong> Ka<strong>de</strong>tt of Ford.<br />
142<br />
Skiles geven:<br />
Vanaf seizoen 982/ 98 skiles gegeven op <strong>de</strong><br />
skibaan van Il Primo. Na een interne cursus van<br />
Heinz Siebert, mocht ik als 7 jarige voor <strong>de</strong> groep<br />
gaan staan. Met heel veel plezier gedaan. Ie<strong>de</strong>r jaar<br />
trainingen gehad van diverse Oostenrijkse leraren<br />
op <strong>de</strong> skibaan, maar nooit een officieel diploma<br />
voor gehaald (‘daar leer jij toch niets nieuws meer’).<br />
5 jaar lesgegeven op zondag morgen en later op<br />
vrijdagavond. En natuurlijk in <strong>de</strong> Alpen als leraar<br />
(zowel skiën als snowboar<strong>de</strong>n) mee met HTS,<br />
HEAO en mid<strong>de</strong>lbare school uit Enkhuizen en op<br />
die manier altijd gratis mee op wintersport.<br />
Ski groep met o.a. dochter Anouk.<br />
Bij Il Primo ook Brigit ontmoet die les van mij had<br />
op zondag.<br />
An<strong>de</strong>re bijbaantjes:<br />
Naast het werken op <strong>de</strong> skibaan als skileraar heb ik<br />
<strong>de</strong> jaren daarvoor in <strong>de</strong> skistal van Il Primo gewerkt<br />
(en als het rustig was mijn huiswerk gemaakt).<br />
Als <strong>de</strong> skibaan zomers dicht was, werkte ik in <strong>de</strong><br />
zomer als afwashulp bij Duinvermaak en na <strong>de</strong>ze<br />
jaar maakte ik promotie tot pizza en pannenkoeken<br />
bakker.
Diensttijd:<br />
Van juli 988 tot augustus 989 in militaire dienst<br />
gezeten. Opgeroepen in Assen en daar ook <strong>de</strong> hele<br />
diensttijd moeten blijven (veel ver<strong>de</strong>r kon niet<br />
qua treinreistijd vanuit Alkmaar). Inge<strong>de</strong>eld bij <strong>de</strong><br />
Pantser On<strong>de</strong>rsteuning, eigenlijk als boordschutter<br />
maar na enkele tests gepromoveerd tot richter op een<br />
mortier waardoor ik nog als korporaal afzwaai<strong>de</strong>. Ik<br />
wil<strong>de</strong> geen (on<strong>de</strong>r) officier wor<strong>de</strong>n want dan moest<br />
je nog langer in dienst. Geen spijt van <strong>de</strong>ze tijd<br />
gehad, maar het duur<strong>de</strong> wel een half jaar te lang. Wel<br />
leuk om met mensen uit heel Ne<strong>de</strong>rland bij elkaar<br />
te zitten (door alle dialecten duur<strong>de</strong> het maan<strong>de</strong>n<br />
voor we elkaar allemaal kon<strong>de</strong>n verstaan), en ook<br />
nog met zeer verschillen<strong>de</strong> opleidingen (van net <strong>de</strong><br />
lagere school afgemaakt tot universitair niveau). Ik<br />
ging zondagavond om 20.00 uur van huis en kwam<br />
pas vrijdagavond om 2 .00 uur weer in Alkmaar aan.<br />
En dan in het weekend skiles geven om wat bij te<br />
verdienen (wed<strong>de</strong> van fl. 950,- per maand).<br />
Opleidingen:<br />
Na een leuke lagere school tijd op <strong>de</strong> van<br />
Reenenschool in Bergen naar <strong>de</strong> RSG Noord<br />
Kennemerland. In het begin erg wennen aan vele<br />
vakken en grote school. Maar vanaf <strong>de</strong> e klas (me<strong>de</strong><br />
door meedoen aan musical) vond ik het leuker en<br />
ging het steeds beter. Vrij makkelijk HAVO gehaald<br />
en daarna nog in 2 jaar het VWO. Vervolgens naar<br />
<strong>de</strong> HEAO gegaan en daar bedrijfs-economie gedaan.<br />
Wel wat saai maar een soli<strong>de</strong> basis. De HEAO tijd<br />
was vooral leuk door <strong>de</strong> vele activiteiten die we<br />
zelf vanuit <strong>de</strong> stu<strong>de</strong>nten vereniging organiseer<strong>de</strong>.<br />
Ik zat in het bestuur als penningmeester en later<br />
als voorzitter (en opvolger van vriend Eric Ariëns).<br />
Introductiedagen, geweldige feesten (Time Bandits,<br />
Ten Sharp, Shoreline, Franse avon<strong>de</strong>n met Beaujolais<br />
Primeur) en natuurlijk <strong>de</strong> jaarlijkse HEAO<br />
wintersport met in het topjaar 2 bussen vol naar<br />
Oostenrijk. Veel van geleerd en veel vrien<strong>de</strong>n aan<br />
over gehou<strong>de</strong>n (en daardoor er ook een jaartje langer<br />
over gedaan).<br />
Daarna vele marketing cursussen gevolgd bij SRM:<br />
NIMA B, Reclame A, Reclame B, DM cursus,<br />
Mediaplanning etc.<br />
Stappen:<br />
Veel naar <strong>de</strong> kroeg geweest: Lamoraal en Al<strong>de</strong>rliefste<br />
in Bergen en Stapper en Kooltuintje in Alkmaar. En<br />
altijd veel vrien<strong>de</strong>n uit Heiloo gehad, zij kwamen<br />
vaak in het weekend naar <strong>de</strong> kroeg in Bergen (lekker<br />
makkelijk voor mij). Maar als er verjaardagen waren<br />
of hockeyfeesten dan moest ik op <strong>de</strong> fiets naar Heiloo<br />
(walkman op).<br />
Woonadressen:<br />
Geboren en getogen op <strong>de</strong> Broekbeeklaan in Bergen.<br />
Op 20 jarige leeftijd uit huis gegaan en op<br />
kamers gaan wonen in Alkmaar: souterrain<br />
op <strong>de</strong> Metiusgracht en later een etage op <strong>de</strong><br />
van <strong>de</strong>r Kaaijstraat. In 992 verhuisd naar <strong>de</strong><br />
Wolkammerstraat in Alkmaar Noord (huis met<br />
tuintje). Vervolgens in 998 een huis gekocht aan <strong>de</strong><br />
van Houtenka<strong>de</strong> in Alkmaar.<br />
Werken:<br />
Via Eric Ariëns gestart bij drukkerij NRM in<br />
Haarlem, on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van VNU. Ik werkte daar als<br />
or<strong>de</strong>rbegelei<strong>de</strong>r dan wel account executive. Na 2,5<br />
jaar bleek dat drukkerij ging sluiten. Ik ben met blijfpremie<br />
nog een jaar gebleven en toen vertrokken naar<br />
Plusproposities van Admedia, <strong>de</strong> advertentieverkoop<br />
kern van VNU Tijdschriften als account manager.<br />
Vervolgens gestart als marketing manager Bingo!<br />
En later als bladmanager advertentiemarkt van<br />
<strong>de</strong> woonbla<strong>de</strong>n van VNU (o.a. VT Wonen en<br />
EH&I). Bij <strong>de</strong> woonbla<strong>de</strong>n 6 jaar gebleven en<br />
gegroeid tot hoofd marketing. Toen een jaar senior<br />
marketing consultant direct on<strong>de</strong>r directie en na<br />
een reorganisatie benoemd tot marketing manager<br />
Libelle, het grootste blad van Sanoma Uitgevers<br />
(nieuwe Finse eigenaar). Ook enkele cursussen in<br />
Finland gevolgd.<br />
143
Ontbijt met mijn allerliefste zusje.<br />
Toen in <strong>de</strong> zomer van 200 besloten dat ik niet mijn<br />
hele leven bij één en hetzelf<strong>de</strong> bedrijf wil<strong>de</strong> blijven<br />
werken en toen gesolliciteerd en aangenomen bij <strong>de</strong><br />
Hogeschool van Amsterdam als marketing docent bij<br />
het MIM (Media & Informatie Management).<br />
Gezin:<br />
Vanaf 995 samen met Brigit Pronk. Ik heb Brigit<br />
leren kennen bij Il Primo en vanaf 996 zijn we<br />
samen gaan wonen aan <strong>de</strong> Wolkammerstraat. Later<br />
in 998 een huis gekocht aan <strong>de</strong> van Houtenka<strong>de</strong><br />
in Alkmaar. In 999 is onze dochter Anouk Anna<br />
geboren. En in 2000 zijn we getrouwd in het<br />
stadhuis van Alkmaar en in het kapelletje van Heiloo,<br />
daarna feest in het Hof van Alkmaar/Hof van<br />
Sonoy). In 2002 is onze zoon Mees Cheveux geboren<br />
(vernoemd naar <strong>de</strong> bijnaam van zijn va<strong>de</strong>r).<br />
144<br />
Geboortebericht Mees uit <strong>de</strong> NHD krant.<br />
Marketing team in 2004 bij Libelle.<br />
Verle<strong>de</strong>n- he<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> toekomst van onze skifamilie,<br />
er is dus nog hoop !!!!<br />
Mijn dochter Anouk.
14e Generatie Mees Cheveux – nu <strong>de</strong> “Alkmaarse tak”<br />
MEES CHEVEUX <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Onbekend<br />
(Cheveux is <strong>de</strong> bijnaam van Eric)<br />
geboren 26-0 -2002.<br />
Kin<strong>de</strong>ren : ?<br />
De jongste “spruit”-Mees- van mijn “tak”.<br />
Zo is na 450 jaar en 14 generaties <strong>de</strong> stand van zaken.<br />
145
- Blanco Pagina voor toekomstige ontwikkelingen.<br />
146
12e generatie Willem Fre<strong>de</strong>rik (mijn broer), (29-04-1941), – nu<br />
<strong>de</strong> Alkmaarse tak.<br />
H. : Willem Fre<strong>de</strong>rik <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (Willem) X Cornelia van <strong>de</strong>r Wissel (Lia)<br />
geboren 29-0 - 9 geboren 20-06- 9 9<br />
HTS Werktuigbouw, Haarlem Openbare Werken Alkmaar<br />
Beroep: R&D afd. Hoogovens.<br />
Getrouwd 6-02- 966.<br />
Woonadressen: Notweg, Wijzend en Broekbeeklaan 0, Bergen.<br />
Kin<strong>de</strong>ren: ) Elisabeth Wilhelmina (Ilse).<br />
Heao linguistisch,<br />
geboren 2 - 2- 966<br />
Beroep: eindredacteur vakbla<strong>de</strong>n in Amsterdam<br />
2) René Willem (René) zie voor e generatie blz 8.<br />
geboren 09- 0- 969<br />
UvA micro-en celbiol.,<br />
Beroep: account manager IT sector<br />
) Paul, geboren 2- 0 970.<br />
TU, Delft: industr.ontwerper<br />
Beroep: eigen IT bedrijf FIER in Utrecht.<br />
Woont samen met Maaike Danila Wijnhoud<br />
geboren 07-08- 972) in Den Haag.<br />
Voor zijn werk bij Hoogovens was Willem regelmatig<br />
in het buitenland in verband met het opstarten van<br />
“pallet” fabrieken (grondstof voor <strong>de</strong> ijzerproductie).<br />
Hij werkte in Liberia, Iran, Mexico en India.<br />
De hobby’s van Willem zijn o.a. piano spelen,<br />
mo<strong>de</strong>lvliegerij en het bewerken 8 mm films.<br />
Zij wonen in ons ou<strong>de</strong>rlijk huis, dat zij na het<br />
overlij<strong>de</strong>n van va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r hebben betrokken.<br />
Het gezin van Willem en Lia <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> met hun drie<br />
kin<strong>de</strong>ren.<br />
147
13e generatie Rene Willem – nu <strong>de</strong> Alkmaarse tak via mijn broer.<br />
H. : René Willem (René) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Annemiek Swart,<br />
geboren 09- 0- 969 geboren 0-0 - 969<br />
UvA, micro-en celbiologie<br />
Beroep: account manager IT sector.<br />
(woont samen met)<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Gijs Willem,<br />
geboren 28-0 -200<br />
Zij wonen in Amsterdam.<br />
Anno 200 zorgen René en Annemiek voorlopig<br />
voor dë ver<strong>de</strong>re ontwikkeling van <strong>de</strong> naam DE<br />
BOER in <strong>de</strong>ze “zijtak“ na <strong>de</strong> geboorte van hun zoon<br />
Gijs Willem.<br />
Verhaal van René <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>:<br />
Ik stu<strong>de</strong>er<strong>de</strong> moleculaire Biologie en Immunologie<br />
aan <strong>de</strong> Universiteit van Amsterdam.<br />
Na mijn diensttijd bij <strong>de</strong> Militaire Inlichtingendienst<br />
in Seedorf werd ik accountmanager in <strong>de</strong> IT sector.<br />
Mijn hobby’s zijn naast “klussen”: reizen en ik heb al<br />
vele lan<strong>de</strong>n bezocht.<br />
Annemiek, Gijs en ik wonen in Amsterdam op <strong>de</strong><br />
Westlandgracht.<br />
Ik ben <strong>de</strong> trotse bezitter van een Citroen DSpecial.<br />
Onze zoon Gijs Willem werd op 28 maart 200<br />
geboren in het St. Lucas-Andreas Ziekenhuis.<br />
Vanaf het begin is Gijs een uiterst tevre<strong>de</strong>n en<br />
makkelijk mannetje en is hij heel erg geinteresseerd<br />
in <strong>de</strong> dingen die om hem heen gebeuren. Door zijn<br />
gezon<strong>de</strong> eetlust is hij inmid<strong>de</strong>ls een grote man voor<br />
zijn leeftijd, maar gelukkig is alles in proportie.<br />
Het lachen is door hem als kunst verheven en<br />
148<br />
ie<strong>de</strong>reen wordt getrakteerd op een gulle lach. Je kunt<br />
Gijs geen groter plezier doen dan met hem naar<br />
buiten te gaan, zodat hij volop kan genieten van <strong>de</strong><br />
omgeving, lang houdt hij dat niet vol, want er is niets<br />
lekker<strong>de</strong>r dan slapen in <strong>de</strong> wagen.<br />
Drie dagen in <strong>de</strong> week zit Gijs bij <strong>de</strong> Red<strong>de</strong>rtjes van<br />
het kin<strong>de</strong>rdagverblijf, waar hij een van <strong>de</strong> lieverdjes is<br />
van <strong>de</strong> leidsters.<br />
Annemiek, Rene en Gijs Willem.<br />
De jongste telg van <strong>de</strong> hele familie anno 2004.
13e generatie Paul – nu <strong>de</strong> Alkmaarse tak via mijn broer.<br />
H. : Paul <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Maike Danila Wijnhout<br />
geboren 2- 0- 970 geboren 07-08- 972<br />
(wonen samen ca - - 995)<br />
Industr. Ontw. TU Delft<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Verwacht 26 April 2005 een zoon.<br />
Maike en Paul<br />
Paul en Maaike kregen op september 99<br />
een relatie. Binnen enkele maan<strong>de</strong>n zijn ze gaan<br />
samenwonen.<br />
Ze hebben achtereenvolgens gewoond in Delft, Den<br />
Haag, Utrecht en wonen nu weer in Den Haag, op<br />
<strong>de</strong> Laan van Nieuw Oostindie 72.<br />
Maaike is op dit moment (<strong>de</strong>c.200 ) zwanger van<br />
onze eerste zoon, en is uitgerekend op 26 april 2005.<br />
Maaike werkt bij het Ministerie van VROM, als<br />
beleidsme<strong>de</strong>werker.<br />
Paul heeft een eigen bedrijf, Fier:<br />
In 998 heeft Paul <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> samen met Jeroen<br />
Hermkens het bedrijf “Fier” opgericht.<br />
Fier Concept & Design BV ontwerpt en realiseert<br />
sinds 998 interactieve media. Fier heeft zich in <strong>de</strong><br />
afgelopen jaren ontwikkeld tot een professionele<br />
organisatie, die bekend staat om het leveren<br />
van hoogwaardige interactieve/communicatie<br />
oplossingen. Het resultaat van een project is een van<br />
<strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> producten/diensten:<br />
advies, website, tool, educatieve cd-rom, toepassing<br />
voor mobiele media, (interactief) spel, webwinkel,<br />
(interactief) programma, presentatie. Fier levert<br />
daarmee digitale mid<strong>de</strong>len als bijdrage van <strong>de</strong><br />
communicatiemix.<br />
We hebben het bedrijf Fier genoemd omdat wij<br />
willen dat onze klanten, <strong>de</strong> gebruikers en wijzelf<br />
trots zijn op hetgeen we gemaakt hebben. Fier<br />
heeft op dit moment 7 werknemers en is gevestigd<br />
in een goedbezochte winkelstraat in Utrecht, <strong>de</strong><br />
Nachtegaalstraat. We werken allemaal dagen per<br />
week, op vrijdag zijn we gesloten. Daarmee is er nog<br />
genoeg tijd om inspiratie en energie op te doen voor<br />
<strong>de</strong> werkweek. Alles draait bij Fier om samenwerken.<br />
Samen met <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers en samen met <strong>de</strong> klant.<br />
Belangrijke klanten zijn:<br />
van Lanschot Bankiers, Postbank, Gemeente Utrecht,<br />
UWV, Ministerie van Justitie, Mexx en het Nibud.<br />
Kijk op <strong>de</strong> website: www.fier.nl voor meer<br />
informatie.<br />
Echo van hun toekomstige zoon.<br />
149
Antonia Margaretha <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, ( De zuster van C. L. C. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>,<br />
mijn grootva<strong>de</strong>r) en wordt <strong>de</strong> “zijtak” van : van Rijs/van Bronkhorst/Mein<strong>de</strong>rt<br />
Ruiter .cs.<br />
Antonia Margaretha <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X ) Mein<strong>de</strong>rt van Rijs<br />
Geboren 28-05- 877 Geboren -02- 875<br />
Overle<strong>de</strong>n ca.25- 2- 9 Overle<strong>de</strong>n 06- 2- 90<br />
Getrouwd ca. 898 Beroep: Koffiebran<strong>de</strong>r<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Dina zie ver<strong>de</strong>r huwelijk met Klaas Ruiter<br />
Geboren 0 -0 - 900<br />
Overle<strong>de</strong>n 0-07- 972<br />
2) Rense<br />
Geboren 06-0 - 90<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 -09- 90<br />
) Elsje<br />
Geboren 2 - 2- 902<br />
Overle<strong>de</strong>n circa 958<br />
Getrouwd 25-06- 908 X 2) Pieter van Bronkhorst<br />
(2e huwelijk) Geboren circa 880<br />
Overle<strong>de</strong>n circa 95<br />
) Pieter zie ver<strong>de</strong>r huwelijk met Marijtje Kaal<br />
Geboren 08-0 - 909<br />
Overle<strong>de</strong>n 07- 0- 990<br />
Beroep: Hovenier<br />
5) El<strong>de</strong>rt<br />
Geboren 26-09- 9 0<br />
Beroep: Meubelmaker<br />
Overle<strong>de</strong>n 09-0 -200<br />
6) Sophia<br />
Geboren -0 - 9 2<br />
Overle<strong>de</strong>n -09- 999<br />
Beroep: Costuum Naaister<br />
7) Anton<br />
Geboren 26-0 - 9<br />
Overle<strong>de</strong>n 20- 2- 9<br />
Beroep: Klerk<br />
De zuster van mijn grootva<strong>de</strong>r, C.L.C. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>,<br />
trouw<strong>de</strong> voor <strong>de</strong> eerste keer met: Mein<strong>de</strong>rt van<br />
Rijs, beroep koffiebran<strong>de</strong>r. Hij was geboren op -<br />
02- 875 in Dokkum. Zij woon<strong>de</strong>n op het Luttik<br />
Oudorp 80 in Alkmaar. Hij overleed op 06- 2- 90 .<br />
Uit dit huwelijk wer<strong>de</strong>n drie kin<strong>de</strong>ren geboren.<br />
Zoon Anton, uit het twee<strong>de</strong> huwelijk, was in <strong>de</strong><br />
oorlog betrokken bij droppings in Noord Holland.<br />
Bij een actie is hij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> dag uit <strong>de</strong> trein<br />
150<br />
gehaald en later naar Duitsland afgevoerd. Hij<br />
overleed rond 25- 2- 9 in Dachau. (D) De<br />
familie woon<strong>de</strong> in Alkmaar o.a. in Nieuwpoortslaan,<br />
Luttik Oudorp 80, Overdiestr. 69 en Baansingel<br />
6a. Elsje trouw<strong>de</strong> met Theo Geuzenbroek op 29-<br />
0- 925 en zij verhuis<strong>de</strong>n naar Westzaan. Later<br />
woon<strong>de</strong>n zij op het Mui<strong>de</strong>rslot en kregen een zoon<br />
Henk (muziekleraar), die woon<strong>de</strong> in Gorkum.<br />
Elsje overleed vermoe<strong>de</strong>lijk in 958.
Toevoeging aan <strong>de</strong> familie van<br />
Bronkhorst.<br />
Opa Pieter van Bronkhorst, geboren in 880,<br />
was net als mijn grootva<strong>de</strong>r sigarenmaker van<br />
beroep.Ik <strong>de</strong>nk dat het i<strong>de</strong>e van mijn grootva<strong>de</strong>r<br />
afkwam, hij was 5 jaar ou<strong>de</strong>r dan Pieter,<br />
maar bei<strong>de</strong>n kon<strong>de</strong>n <strong>de</strong> strijd tegen <strong>de</strong> machinale<br />
productie van sigaren niet volhou<strong>de</strong>n en<br />
kozen bei<strong>de</strong>n een an<strong>de</strong>r beroep. Mijn grootva<strong>de</strong>r<br />
kocht eerst nog het pand waar zijn zuster<br />
met haar eerste man Mein<strong>de</strong>rt van Rijs woon<strong>de</strong>,<br />
op het Luttik Oudorp nr.80 en mijn grootva<strong>de</strong>r<br />
verplaatste zijn winkel naar <strong>de</strong>ze gracht in<br />
Alkmaar. Op het Luttik Oudorp meer<strong>de</strong>n vele<br />
schepen af en door <strong>de</strong> aanwezigheid van <strong>de</strong><br />
Korenbeurs (afgefikt na <strong>de</strong> 2e wereldoorlog) was<br />
het daar een drukte van belang.<br />
Pieter verhuis<strong>de</strong> o.a. naar <strong>de</strong> Kooltuin in<br />
Alkmaar, waar hij een groente-en fruitzaak<br />
begon. Daarnaast bezorg<strong>de</strong> hij <strong>de</strong> Alkmaarsche<br />
Courant in <strong>de</strong> stad. Volgens overlevering liep<br />
<strong>de</strong>ze Pieter zo krom als een hoepel.<br />
Pieter (<strong>de</strong> ou<strong>de</strong> Sr.) en <strong>de</strong> zus van mijn grootva<strong>de</strong>r<br />
kregen bei<strong>de</strong>n nog vier kin<strong>de</strong>ren, t.w.:<br />
Pieter, El<strong>de</strong>rt, Sophia en Anton. Zie ver<strong>de</strong>r hun<br />
verhaal. El<strong>de</strong>rt was meubelmaker en had zijn<br />
atelier achter <strong>de</strong> winkel op <strong>de</strong> Kooltuin (door<br />
het poortje)<br />
Antonia Margaretha overleed rond kerstmis<br />
9 .<br />
Zoon Pieter Sr., geboren 08-0 - 909, trouw<strong>de</strong><br />
met Marijtje Kaal, geboren op 2 -0 - 9 en<br />
zij kregen zes kin<strong>de</strong>ren:<br />
Pieter Jr. geboren op 5-06- 9 5<br />
Marijtje geboren op 0-09- 9 6<br />
Martinus geboren op 0 -0 - 9<br />
Anthonie geboren op 29-0 - 9 2, zie vervolg<br />
voor zijn verhaal<br />
Hanny geboren op - 2- 9 6 (vernoemd<br />
naar Hanny Schaft)<br />
Cornelis geboren op 0 -0 - 95 .<br />
Va<strong>de</strong>r Pieter Sr. was was tuin<strong>de</strong>r, hovenier en<br />
zaadhan<strong>de</strong>laar in Heiloo/Limmen op <strong>de</strong> Kennemerstraatweg<br />
20 , waarbij het land doorliep<br />
tot <strong>de</strong> Bree<strong>de</strong>weg, dus een flink stuk.<br />
Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> 2e wereldoorlog was hij zeer actief<br />
in het verzet tegen <strong>de</strong> Duitsers. Hij werkte o.m.<br />
samen met <strong>de</strong> groep rond Hanny Schaft, die<br />
uitein<strong>de</strong>lijk kort voor het ein<strong>de</strong> in april 9 5<br />
door <strong>de</strong> Duitsers werd doodgeschoten in <strong>de</strong><br />
duinen bij Overveen. De schrijver Theun <strong>de</strong><br />
Vries, net als Pieter Sr. een vurig communist<br />
schreef een boek over haar: “het meisje met het<br />
ro<strong>de</strong> haar” , dat later verfilmd werd met Renee<br />
Soutendijk in haar rol.<br />
Hanny Schaft kwam ook regelmatig in<br />
Limmen, waar ten huize van Pieter en Marijtje<br />
regelmatig vele on<strong>de</strong>rdui<strong>de</strong>rs zaten.<br />
Pieter Sr. werd in het laatste halfjaar eveneens<br />
opgepakt en overgebracht naar <strong>de</strong> gevangenis<br />
op <strong>de</strong> Weteringschans in Amsterdam. Hij<br />
overleef<strong>de</strong> zijn gevangenisschap en kwam een<br />
paar dagen voor het ein<strong>de</strong> naar Limmen terug<br />
op een fiets met anti-plofban<strong>de</strong>n.<br />
De Duitsers waren zeer jaloers op <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
tuin<strong>de</strong>rs, die zo prachtige suikerbieten<br />
wisten te telen. Zij kwamen bij Pieter Sr. terecht<br />
en vroegen hem twee wagons met suikerbietenzaad<br />
te leveren. No problem, dacht Pieter en<br />
lever<strong>de</strong> aan hen overjarig spinazie zaad en dat<br />
was niet helemaal <strong>de</strong> bedoeling!. Grappig, zou<br />
mijn aanwaaikleinzoon van jaar zeggen. Heeft<br />
ook gevoel voor humor.<br />
Opa en Oma van Bronkhorst voor hun huis, naar<br />
tekening van Margaret van Bronkhorst.<br />
151
Voor zijn werk in het verzet kreeg hij het<br />
verzetsher<strong>de</strong>nkingskruis uitgereikt. Zie kranten<br />
artikel hiernaast.<br />
Ook na <strong>de</strong> oorlog was hij politiek actief in <strong>de</strong><br />
Gemeente Heiloo als afgevaardig<strong>de</strong> voor <strong>de</strong><br />
CPN van Paul <strong>de</strong> Groot, <strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r van <strong>de</strong>ze<br />
politieke club in Ne<strong>de</strong>rland. Paul <strong>de</strong> Groot<br />
had op het uitgestrekte terrein van Pieter een<br />
zomerhuisje, waar hij regelmatig bivakkeer<strong>de</strong><br />
met zijn gezin. Hij werd dan vanuit Amsterdam<br />
naar Limmen gebracht in een mooie auto met<br />
een eigen particulier chauffeur. De beschei<strong>de</strong>nheid<br />
zelve dus?<br />
Eén van Pieters zes kin<strong>de</strong>ren is:<br />
Anthonie, ofwel Antoon/Toon geboren op 29-<br />
0 - 9 2.<br />
Toon trouw<strong>de</strong> met Hendrica Gomes, geboren<br />
op 9-05- 9 5.<br />
Het huwelijk werd op 06-06- 962 voltrokken.<br />
Zij kregen 2 zoons, t.w.:<br />
Marcel, geboren op 06-0 - 965 en<br />
Rogier, geboren op 0 -0 - 969.<br />
Antoons huwelijk eindig<strong>de</strong> in een scheiding en<br />
hij hertrouw<strong>de</strong> op 9- 2- 99 met Margarethe<br />
Maria van Huttema, geboren op 2 -06- 952.<br />
Zij wonen afwisselend op <strong>de</strong> Hofstee in Heiloo<br />
Dina van Rijs en<br />
Klaas Ruiter<br />
152<br />
en in Griekenland.<br />
Het beroep van Toon was ook hovenier en hij<br />
ontwierp vele mooie tuinen voor zijn klanten.<br />
Nu heeft hij kippen, fazanten en vogels in een<br />
grote volière achter zijn huis.
Dina van Rijs, dochter van Antonia Margaretha <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Mein<strong>de</strong>rt<br />
van Rijs<br />
Dina van Rijs X Klaas Ruiter<br />
Geboren 0 -0 - 900 Geboren 0 -05- 899<br />
Overle<strong>de</strong>n 0-07- 972 Overle<strong>de</strong>n 20-0 - 982<br />
Getrouwd 29-0 - 926<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Mein<strong>de</strong>rt<br />
Geboren 26-0 - 928<br />
2) Antonia Geboren 7- 2- 9 0 en overle<strong>de</strong>n in 9 5<br />
Mein<strong>de</strong>rt Ruiter X ) Guurtje Roemer<br />
Geboren 26-0 - 928 Geboren circa 929<br />
Getrouwd circa 9 8<br />
Scheiding circa 950<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Klaas<br />
Geboren 2 -0 - 9 9<br />
Twee<strong>de</strong> huwelijk X 2) Helene Bruin (Lena)<br />
Getrouwd 2 -05- 95 Geboren 2 -07- 92<br />
Overle<strong>de</strong>n 09-02-200<br />
Kin<strong>de</strong>ren 2) El<strong>de</strong>rt<br />
Geboren 25-08- 95<br />
IK VOLG NU DE TAK VAN DINA,<br />
Zij was <strong>de</strong> oudste van kin<strong>de</strong>ren uit het eerste<br />
huwelijk.<br />
Hun woonadres was o.a.: Ramen, Oudorperdijkje en<br />
Nieuwpoortslaan.<br />
Klaas Ruiter had vele beroepen, zo was hij koetsier,<br />
stadsaanplakker en hij was vrijdags, geduren<strong>de</strong> ruim<br />
0 jaar, op <strong>de</strong> kaasmarkt in Alkmaar te vin<strong>de</strong>n<br />
Klaas was eer<strong>de</strong>r getrouwd met P. Visser. Vlak na <strong>de</strong><br />
geboorte van dochter Greta (geb. 25-09- 922). Later<br />
trouw<strong>de</strong> Greta met Anton Bronkhorst (geb. 9 8)<br />
dus geen familie. Zij kregen vijf zoons Greta overleed<br />
in feb. 2005.<br />
Mein<strong>de</strong>rt Ruiter trouw<strong>de</strong> voor <strong>de</strong> eerste keer met<br />
Guurtje Roemer (geb. in 929) in 9 8. Zij kregen<br />
een zoon Klaas, die is geboren op 22-0 - 9 9 in<br />
Alkmaar. Hij woont in Haarlem en is van beroep<br />
graficus. Mein<strong>de</strong>rt hertrouw<strong>de</strong> met Helene Bruin op<br />
2 -05- 95 . Zij is geboren in Heiloo op 2 -07- 92<br />
en overleed op 09-02-200 . Zij kregen één zoon,<br />
genaamd El<strong>de</strong>rt, geboren 25-08- 95 in Alkmaar.<br />
Hij woont in Alkmaar en was on<strong>de</strong>rwijzer van<br />
beroep.<br />
Mein<strong>de</strong>rt Ruiter woon<strong>de</strong> eerst in Alkmaar in<br />
<strong>de</strong> buurt van <strong>de</strong> Vest en verhuis<strong>de</strong> in 959 naar<br />
Koog aan <strong>de</strong> Zaan, waar hij ging werken bij <strong>de</strong><br />
Stijfselfabriek van Honig in Koog aan <strong>de</strong> Zaan.<br />
Mein<strong>de</strong>rt kwam in 960 bij <strong>de</strong> vrijwillige brandweer<br />
van Koog a.d. Zaan en werd daar in 972<br />
commandant.<br />
Mein<strong>de</strong>rt Ruiter voor zijn huis in Egmond Binnen.<br />
153
Vanaf jan. 97 maakte hij <strong>de</strong>el uit van het<br />
Commando van Zaanstreek, waarvan hij in 976<br />
commandant werd. In 980 kwam hij in dienst als<br />
eerste beroepscommandant in <strong>de</strong> Zaanstreek tot<br />
988. Na zijn pensionering woont hij nu in Egmond<br />
Binnen, Limmerweg.<br />
De zoon van Mein<strong>de</strong>rt Ruiter, El<strong>de</strong>rt, heeft in<br />
Koog aan <strong>de</strong> Zaan op <strong>de</strong> Pinkschool gezeten met<br />
154<br />
Mein<strong>de</strong>rt wordt on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n<br />
De grootste brand die Mein<strong>de</strong>rt als commandant bestreed.<br />
ene El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, waarnaar ik nu op zoek ben. De<br />
school heeft geen informatie meer uit die tijd, maar<br />
mevrouw Marijke Goudriaan blijft zoeken in haar<br />
kennissenkring, want zij komt uit <strong>de</strong> Koog.<br />
Woonhuis achter <strong>de</strong> vesting. Gesloopt in 1959.
Om voor dit boek El<strong>de</strong>rt nog op te sporen heb<br />
ik geprobeerd om via radio Noord Holland, het<br />
programma van Hans van Willigenburg, hem nog<br />
op te sporen. Op 8 maart 200 was ik bij Hans van<br />
Willigenburg in <strong>de</strong> uitzending. Ik kon geduren<strong>de</strong> een<br />
kwartier mijn verhaal doen, maar het uitein<strong>de</strong>lijke<br />
resultaat was teleurstellend: geen enkele reactie<br />
kwam er los. Ook in <strong>de</strong> uitzending van <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
dag kwam niemand met <strong>de</strong> gou<strong>de</strong>n tip. Helaas<br />
pindakaas. !!!!<br />
Va<strong>de</strong>r Klaas op <strong>de</strong> kaasmarkt.<br />
De oplossing van dit wereldprobleem<br />
Van <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> klas zou een reunie wor<strong>de</strong>n<br />
gehou<strong>de</strong>n aan het eind van 200 en wat bleek<br />
bij nijvraag aldaar:<br />
El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> had niet in die klas<br />
gezeten,maar wel ene:<br />
ELDERT DE ROO,<br />
dus dui<strong>de</strong>lijk lijkt mij.<br />
Va<strong>de</strong>r Klaas als aanplakker.<br />
Mijn<strong>de</strong>rt, Lena en bei<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren in <strong>de</strong> stad.<br />
155
Ontwerp en realisatie van<br />
hovenier Toon van Bronkhorst.<br />
156<br />
Pieter van Bronkhorst en zijn vrouw Marijtje en schoondochter Margaret.
9e generatie Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, ( Geboren 26-01-1846),<br />
stichter van <strong>de</strong> Amsterdamse zijtak<br />
9 PIETER <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X ) Anna Bui<br />
Geboren 26-0 - 8 6 Geboren 02-0 - 8 7<br />
Overle<strong>de</strong>n -09- 92 Overle<strong>de</strong>n 8-05- 876<br />
Getrouwd 05-05- 872<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Casper zie vervolg blz 58 voor “tak” van Thea <strong>de</strong> Jong-Dekker<br />
Geboren 6-05- 87 in Alkmaar<br />
Overle<strong>de</strong>n 27-08- 9<br />
2) Elisabeth Marie<br />
Geboren 25-02- 875<br />
Overle<strong>de</strong>n -06- 875<br />
Getrouwd 29-0 - 877 X 2) Antje Kaandorp<br />
(2e huwelijk) Geboren 05-0 - 8 9<br />
Overle<strong>de</strong>n - - 9 0<br />
) Cornelis Petrus zie vervolg blz 69 voor Amsterdamse “tak”<br />
Geboren 2 -0 - 878<br />
Overle<strong>de</strong>n 8-06- 95<br />
) Teunissina Hendrica<br />
Geboren 0 - 2- 879<br />
Overle<strong>de</strong>n - 2- 88<br />
5) Maria zie haar verhaal op blz. 58.<br />
Geboren 0-02- 88<br />
Overle<strong>de</strong>n 9-02- 9<br />
6) El<strong>de</strong>rt zie vervolg blz. 92 voor “tak” familie Meekel c.s.<br />
Geboren 25- - 88<br />
Overle<strong>de</strong>n 08-02- 960<br />
7) Antonia Dina Maria zie vervolg blz. 58 voor “tak” Nass<br />
Geboren -02- 88<br />
Overle<strong>de</strong>n 08-08- 950<br />
8) Cornelia Hendrica zie vervolg blz. 58 voor “tak” Muller<br />
Geboren 6-05- 886<br />
Overle<strong>de</strong>n 06-0 - 952<br />
Deze Pieter was ook <strong>de</strong> getuige bij <strong>de</strong> geboorte van<br />
<strong>de</strong> zuster van mijn grootva<strong>de</strong>r.<br />
Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> was pakhuisknecht van beroep in <strong>de</strong><br />
haven van Amsterdam.<br />
Bidplaatjes van Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Antje Kaandorp.<br />
157
Toelichting op <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren van Pieter en Anna<br />
Bui te weten:<br />
2) Elisabeth Marie Geboren 25-02-1875<br />
overle<strong>de</strong>n op zeer jeugdige leeftijd.<br />
Toelichting op <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren van Pieter en Antje<br />
Kaandorp te weten:<br />
4) Teunissina Hendrica Geboren 01-12-1879<br />
ook overle<strong>de</strong>n op zeer jeugdige leeftijd.<br />
5) Maria geboren 10-02-1881<br />
Zij verliet Amsterdam op 2 -02- 9 6.( zie Burg.<br />
stand) en vertrok naar Den Bosch. Daar werd<br />
zij opgenomen in het psychiatrisch ziekenhuis<br />
“Reinier van Arkel”. Daarna werd zij verpleegd in<br />
het Wilhelmina Gasthuis. Op <strong>de</strong>cember 928<br />
werd zij geplaatst in <strong>de</strong> inrichting “Cou<strong>de</strong>water” in<br />
Rosmalen, waar zij op 9 februari 9 overleed.<br />
Maria Schoen werd geboren in Schoorl en zij was<br />
weduwe van Peter Jansen. Hun woonadres was<br />
v.d. Wou<strong>de</strong>str en Laat 29 in Alkmaar.<br />
Hierna volgt een bijdrage van Thea <strong>de</strong> Jong-Dekker<br />
over haar familie-tak, vergezeld van een aantal foto’s.<br />
”Er is mij door Cees <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> gevraagd om iets te<br />
vertellen over mijn voorou<strong>de</strong>rs. Veel weet ik er niet<br />
van, alleen droge feiten. Mijn grootva<strong>de</strong>r heette<br />
Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en was geboren in Alkmaar op 6<br />
158<br />
Volgens opgave van Cou<strong>de</strong>water in juni 200<br />
leed zij al op haar 5e jaar aan toevallen. Ook<br />
was zij verward. In <strong>de</strong> laatste jaren van haar leven<br />
(vermoe<strong>de</strong>lijk vanaf 928) was zij <strong>de</strong>ment.<br />
7) Antonia Dina Maria geboren 11-02-1883<br />
Zij trouw<strong>de</strong> met J.H. Nass en overleed in<br />
Badhoevedorp.<br />
Ik heb getracht ze ver<strong>de</strong>r te achterhalen, maar dit is<br />
niet gelukt.<br />
Van Thea <strong>de</strong> Jong-Dekker vernomen, dat zoon<br />
Willem Nass in <strong>de</strong> mobilisatie tijd rond 9 0<br />
regelmatig bij haar moe<strong>de</strong>r op <strong>de</strong> koffie kwam. Hij<br />
was in Alkmaar gelegerd.<br />
8) Cornelia Hendrica geboren 16-05-1886<br />
Zij trouw<strong>de</strong> met C.J. Muller en overleed in<br />
Eindhoven. Ook van hen is ver<strong>de</strong>r niets te vin<strong>de</strong>n.<br />
10e generatie Amsterdamse zijtak: Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, het eerste<br />
kind uit het eerste huwelijk van Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Anna Bui<br />
0 CASPER <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Maria Schoen<br />
Geboren 6-05- 87 Geboren 29-08- 875<br />
Overle<strong>de</strong>n 27-08- 9 Overle<strong>de</strong>n 06-02- 95<br />
Getrouwd 0- - 90<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Anna Maria Geertruida zie vervolg blz. 62 ”tak” van <strong>de</strong>r Plas<br />
Geboren 09- 0- 905<br />
Overle<strong>de</strong>n 26-05- 95<br />
2) Geertruida Elisabeth Margaretha zie blz. 6 ”tak” Thea <strong>de</strong> Jong-Dekker<br />
Geboren 28- - 9 2<br />
Overle<strong>de</strong>n 20-0 - 969<br />
mei 87 in <strong>de</strong> Vijverstraat (dat is het straatje, dat<br />
loopt tussen V.& D en Scapino). Zijn ou<strong>de</strong>rs waren<br />
Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Anna Bui. Uit dit huwelijk is nog<br />
een dochter geboren n.l. Elisabeth Maria, maar zij<br />
is maar maan<strong>de</strong>n oud gewor<strong>de</strong>n. Twee dagen,<br />
nadat Casper jaar werd, stierf zijn moe<strong>de</strong>r op 8<br />
mei 876- zij was nog maar 9 jaar. Va<strong>de</strong>r Pieter<br />
hertrouw<strong>de</strong> een jaar later met Antje Kaandorp. Uit<br />
dit huwelijk zijn vier kin<strong>de</strong>ren geboren:
Teunisje Hendrika op 0 - 2- 879. Zij is maar 2 jaar<br />
oud gewor<strong>de</strong>n.<br />
Maria op 0-02- 88 . Waar zij is gebleven, weet ik<br />
niet.<br />
P.S. Maria werd opgenomen in Cou<strong>de</strong>water te<br />
Rosmalen. (CdB)<br />
Ver<strong>de</strong>r waren er nog twee zoons:<br />
Cornelis Petrus, geboren op 2 -0 - 878 en El<strong>de</strong>rt,<br />
geboren op 25- - 88 .<br />
Casper groei<strong>de</strong> op in Alkmaar en in Amsterdam.<br />
Mijn moe<strong>de</strong>r vertel<strong>de</strong> dat hij als jonge jongen het<br />
licht aan<strong>de</strong>ed op <strong>de</strong> sabbat bij joodse mensen in<br />
Amsterdam. Casper werd ou<strong>de</strong>r en ging werken<br />
als schippersknecht. Dat hield in, dat hij in het<br />
tuig liep d.w.z. hij trok het schip naar <strong>de</strong> plaats<br />
van bestemming. Hij trouw<strong>de</strong> op 0- - 90 met<br />
<strong>de</strong> jonge weduwe Maria Schoen. Uit dit huwelijk<br />
zijn twee dochters geboren: mijn tante Anna Maria<br />
Geertruida, geboren op 09- 0- 905 en mijn moe<strong>de</strong>r<br />
Geertruida Elisabeth Margaretha, die op 28- - 9 2<br />
werd geboren.<br />
Toen mijn moe<strong>de</strong>r werd geboren, werkte hij als<br />
stoker, waar weet ik niet, maar wel weet ik dat hij<br />
later bij <strong>de</strong> gasfabriek in Alkmaar werkte. Eerst op<br />
<strong>de</strong> Paar<strong>de</strong>nmarkt en daarna op <strong>de</strong> Hel<strong>de</strong>rseweg.<br />
Er is nog ergens een foto, waar hij op staat in een<br />
hijskraan, die hoog over <strong>de</strong> weg ging om <strong>de</strong> schepen<br />
te la<strong>de</strong>n en te lossen. Op <strong>de</strong> gasfabriek heeft hij<br />
gewerkt tot hij 65 jaar werd. Drie maan<strong>de</strong>n later<br />
is hij gestorven in Augustus 9 . Volgens vele<br />
familie le<strong>de</strong>n was hij een lieve, zachte man. Het is<br />
jammer dat ik hem niet heb gekend. (Ik ben in 9 0<br />
geboren). Casper zijn broers zijn ver<strong>de</strong>r opgegroeid<br />
in Amsterdam. Van Cor weet ik niet veel, wel dat<br />
hij getrouwd is met Susanna Johanna Wilhelmina<br />
Eschweiler en dat er zeker een zoon uit dit huwelijk<br />
is geboren: El<strong>de</strong>rt.<br />
P.S:<br />
(zijn dus zoons en dochter) (CdB)<br />
Deze El<strong>de</strong>rt trouw<strong>de</strong> met Apollonia Seraphina Kint.<br />
Van hem weet ik dat hij als liftmonteur in Duitsland<br />
werkte. Daar is hij in een liftkoker gevallen en<br />
zodanig gewond geraakt, dat hij in een ziekenhuis<br />
moest wor<strong>de</strong>n opgenomen. Door toedoen van <strong>de</strong><br />
arts die hem behan<strong>de</strong>l<strong>de</strong>, is hij daar een opleiding<br />
gaan volgen aan <strong>de</strong> kunstaca<strong>de</strong>mie totdat zijn<br />
moe<strong>de</strong>r hem naar huis haal<strong>de</strong>, want er moest geld<br />
wor<strong>de</strong>n verdiend. El<strong>de</strong>rt is een zeer verdienstelijk<br />
kunstschil<strong>de</strong>r geweest. Uit het huwelijk van El<strong>de</strong>rt<br />
en Apolonia is een dochter geboren, n.l. Annie. (dit<br />
wordt <strong>de</strong> “zijtak” Meekel)<br />
Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> heeft altijd in Amsterdam gewerkt als<br />
pakhuisknecht. Hij is in Amsterdam overle<strong>de</strong>n op<br />
-09- 92 ; zijn vrouw Antje heeft hem nog zeven<br />
jaar overleefd en stierf op - - 9 0.<br />
Met een vrien<strong>de</strong>lijke groet van Thea <strong>de</strong> Jong- Dekker.<br />
P.S:<br />
Achteraf blijkt, dat <strong>de</strong> zoon Willem van Antonia<br />
Dina Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en J.H. Nass tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong><br />
mobilisatie tijd van 9 9/ 9 0 regelmatig bij <strong>de</strong><br />
moe<strong>de</strong>r van Thea <strong>de</strong> Jong op <strong>de</strong> koffie kwam. Haar<br />
moe<strong>de</strong>r beweer<strong>de</strong> altijd dat hij een familie lid was,<br />
maar Thea <strong>de</strong> Jong kon het verband tussen hem en<br />
<strong>de</strong> familie niet leggen. Nu dus wel en alweer een<br />
probleempje uit <strong>de</strong> wereld. (CdB)<br />
Hierna volgen nog enkele foto’s, die Thea mij<br />
heeft gezon<strong>de</strong>n. Zelf vond ik in het archief van<br />
<strong>de</strong> gasfabriek uit Alkmaar, dat zich bevond in het<br />
Regionaal Archief in Alkmaar, enkele grappige zaken<br />
over haar opa.<br />
159
Ontslag op 65 jarige leeftijd met toch nog 3 maan<strong>de</strong>n verlenging van arbeid bij <strong>de</strong> gasfabriek in Alkmaar.<br />
160
Casper aan het werk op <strong>de</strong> gasfabriek.<br />
Achter L: Annie, Zuster van Geer, <strong>de</strong> moe<strong>de</strong>r van Thea <strong>de</strong> Jong-Dekker<br />
Achter R: Annies man Arnold van <strong>de</strong>r Plas<br />
Rechts: Maria Schoen en haar man Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> van <strong>de</strong> gasfabrioek.<br />
Vooraan L.: Geer <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> moe<strong>de</strong>r van Thea <strong>de</strong> Jong-Dekker met naast haar als kind Rita Clasener- van <strong>de</strong>r Plas<br />
Op <strong>de</strong> arm van Annie: haar dochter Truus<br />
161
11e generatie: Anna Maria Geertruida <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> dochter van<br />
Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Maria Schoen<br />
Anna Maria Geertruida <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Arnold van <strong>de</strong>r Plas<br />
Geboren 09- 0- 905 Geboren 29-07- 900<br />
Overle<strong>de</strong>n 26-05- 95 Overle<strong>de</strong>n 0 -0 - 986?<br />
Getrouwd 02-02- 926<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Maria Anna (Rita)<br />
Geboren 09- - 928<br />
2) Geertrui (Truus)<br />
Geboren 0-09- 929<br />
Overle<strong>de</strong>n in 2002<br />
) Casper<br />
Geboren 0 -09- 9<br />
Overle<strong>de</strong>n in 2002<br />
) Theresia<br />
Geboren 26- - 9<br />
Overle<strong>de</strong>n 0-09-200<br />
5) Arnolda<br />
Geboren niet bekend<br />
Overle<strong>de</strong>n op jarige leeftijd<br />
6) Franciscus<br />
Geboren 20-0 - 9<br />
7) Leatus<br />
Geboren 0-0 - 9 5<br />
8) Peter<br />
Geboren -0 - 9 8<br />
Maria Anna van <strong>de</strong>r Plas X Ed Clasener<br />
Geboren 09- - 928 Geboren 02-02- 9 5<br />
Overle<strong>de</strong>n 26- 0- 972<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Monique<br />
Geboren 26-0 - 956<br />
Overle<strong>de</strong>n 2 - 0- 967<br />
2) Frans<br />
Geboren -05- 958<br />
De oudste dochter - Maria - schreef haar verhaal over<br />
haar familie:<br />
In <strong>de</strong> eerste 6 jaren woon<strong>de</strong>n wij in Alkmaar, daarna<br />
werd het Utrecht, Zuilen en Leidschendam.<br />
Va<strong>de</strong>r werkte voor <strong>de</strong> spoorwegen, vandaar <strong>de</strong><br />
verhuizingen.<br />
Ik ben vaak terug geweest naar Alkmaar waar mijn<br />
grootou<strong>de</strong>rs aan <strong>de</strong> Laat nr. 29 woon<strong>de</strong>n in een<br />
huisje uit 6 , hetgeen inmid<strong>de</strong>ls is afgebroken.<br />
Bezocht <strong>de</strong> Mulo school en maakte die af, waarna ik<br />
aan het werk moest. Eerst bij <strong>de</strong> giro, kort daarna bij<br />
162<br />
van <strong>de</strong>r Heem, Erres.<br />
Daar op <strong>de</strong> tekenkamer moest ik schetjes uitvoeren<br />
van <strong>de</strong> echte tekenaars.<br />
Na <strong>de</strong> oorlog werd het werken als lokettiste bij <strong>de</strong><br />
N.S. in Utrecht, daarna in Den Haag.<br />
Als hobby teken<strong>de</strong> ik al die tijd, maar niet fanatiek.<br />
De eerste “echte” tekening was een waterverf kopie<br />
van oud-oom El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> van een schil<strong>de</strong>rij zicht<br />
op <strong>de</strong> Waagtoren in Alkmaar. Het is altijd amateur<br />
werk gebleven.
Pas na mijn 50 e jaar begon ik met olieverf te<br />
werken, welke nu bij vrien<strong>de</strong>n en beken<strong>de</strong>n hangen.<br />
Zo gauw iets af is, heb ik er niets meer mee.<br />
Hiernaast is een werk van mij afgedrukt.<br />
Inmid<strong>de</strong>ls trouw<strong>de</strong> ik met Ed Clasener in 95 . Wij<br />
kregen 2 dochters en een zoon. Mijn 2e dochtertje<br />
kreeg kanker en overleed in 967.<br />
Sinds 995 woon ik in Asten NB waar mijn dochter<br />
en haar gezin woont.<br />
Van <strong>de</strong> 5 kleinkin<strong>de</strong>ren, vier jongens en een meisje,<br />
zijn er 2 jongens die beslist goed tekenen, bei<strong>de</strong>n<br />
zoons van mijn dochter. Ook <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren zijn heel<br />
Geer en Annie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
Schil<strong>de</strong>rijen van Rita Clasener-van <strong>de</strong>r Plas<br />
creatief maar meer in het algemeen. Mijn dochter<br />
heeft zoons, hun va<strong>de</strong>r is ook heel creatief, en werkt<br />
bij Philips.<br />
Mijn zoon in Den Haag heeft een jongen en een<br />
meisje.<br />
Met een vrien<strong>de</strong>lijke groet van<br />
Rita Clasener- van <strong>de</strong>r Plas.<br />
163
11e generatie: Geertruida Elisabeth Margaretha <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
dochter van Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Maria Schoen<br />
Geertruida Elisabeth Margaretha <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (Geer) X Mattheus Nicolaas (Theo) Dekker<br />
Geboren 28- - 9 2 Geboren 27-0 - 907<br />
Overle<strong>de</strong>n 20-0 - 969 Overle<strong>de</strong>n -05- 9 0<br />
Getrouwd 6-08- 9 e slachtoffer op het vliegveld in Bergen<br />
Zij woon<strong>de</strong>n in Alkmaar van Leeuwenhoekstraat 2<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Johannes Casper Marie (Joop)<br />
Geboren -06- 9 5<br />
Getrouwd met Marja Jacobs, zij overleed op 2 - 0- 99<br />
Hij woont op <strong>de</strong> Ge<strong>de</strong>mpte Baansloot Alkmaar<br />
2) Casper Mattheus Maria (Cas)<br />
Geboren 07-07- 9 6<br />
Getrouwd met Barbara Dekker<br />
Zij wonen in Australie zie hieron<strong>de</strong>r.5<br />
) Martinus Christianus (Martien) werkte bij MIN Wegenbouw in Bergen.<br />
Geboren 0 - 0- 9 7<br />
Overle<strong>de</strong>n 6- 2- 998<br />
Getrouwd met Janny Holm, geboren 9-08- 9 8<br />
Zij hebben kind.<br />
) Matthea Nicola Maria (Thea)<br />
Geboren 8- - 9 0<br />
Getrouwd met Petrus.Nicolaas <strong>de</strong> Jong, zie ver<strong>de</strong>r blz. 58 en hieron<strong>de</strong>r.<br />
Matthea Nicola Maria Dekker (Thea) X Petrus Nicolaas <strong>de</strong> Jong (Piet)<br />
Geboren 8- - 9 0 Geboren 0-05- 929<br />
Getrouwd 09- 2- 96<br />
Kin<strong>de</strong>ren Elisabeth Catharina<br />
Geboren 26-06- 962<br />
Johanna Nicola<br />
Geboren 06-09- 96<br />
Petrus Mattheus<br />
Geboren 2 - 2- 96<br />
Marcel Abraham<br />
Geboren 29-05- 97<br />
Casper Mattheus Maria Dekker (Cas) X Barbara Dekker<br />
Geboren 07-07- 9 6 Geboren -07- 9 9<br />
Getrouwd 0 - 2- 959<br />
Kin<strong>de</strong>ren Mattheus (2 - - 960), Casper (02- 2- 96 ), Maria (02-02- 96 ) en<br />
Johannus ( 7-02- 965)<br />
CASPER DEKKER, AUSTRALIE:<br />
Ik was <strong>de</strong> 2e zoon van Mattheus Nicolaas Dekker<br />
(geboren op 27-0 - 908) en Geertruida Elisabeth<br />
Margaretha <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (geboren 28- - 9 2) en kwam<br />
164<br />
uit een familie van timmerlie<strong>de</strong>n en bouwvakkers.<br />
Dus werd ik net als mijn va<strong>de</strong>r timmerman.<br />
De schooltijd bracht ik door op <strong>de</strong> St. Willibrordus<br />
en <strong>de</strong> ambachtschool in Alkmaar.
Cas Dekker en zijn familie in Australie<br />
Na <strong>de</strong>ze laatste school ging ik werken bij Theo<br />
Schouten en <strong>de</strong>ed daar het on<strong>de</strong>rhoud aan huizen<br />
en het vertimmeren van winkelpan<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> stad.<br />
Ook heb ik nog een pand aan <strong>de</strong> Bierka<strong>de</strong> voor<br />
Monumentenzorg verbouwd. Na mijn diensttijd<br />
bij het korps Commando troepen werkte ik in <strong>de</strong><br />
nieuwbouw en bruggenbouw.<br />
Trouw<strong>de</strong> Barbera Johanna Dekker (geen familie!)<br />
op <strong>de</strong>cember 959 in <strong>de</strong> kapel van O.L. Vrouw<br />
ter Nood in Runxputje in Limmen en wij verlieten<br />
Ne<strong>de</strong>rland op 8 <strong>de</strong>cember 959 per “Groote Beer”.<br />
Wij kwamen aan in Melbourne op Zondag 0<br />
Januari 960.<br />
Mijn opleiding als timmerman in Holland kwam<br />
goed van pas en ik kon meteen aan <strong>de</strong> slag bij<br />
Hansen Yuncren, waar ik 6 jaar voor heb gewerkt.<br />
Wij kregen vier kin<strong>de</strong>ren in Australie:<br />
Mattheus Nicolaas Dekker, geboren op 2 - - 960<br />
Hij is ongehuwd en werkt ook als timmerman.<br />
Casper Mattheus Marina, geboren op 02- 2- 96<br />
Zijn beroep is architekt en is gehuwd op 0 -05- 988<br />
met Joan Taylor. Zij hebben een zoon: Max Casper,<br />
geboren op 09-06- 998.<br />
Maria Elizabeth, geboren op 02-02- 96 . Zij is<br />
on<strong>de</strong>rwijzeres en is geschei<strong>de</strong>n.<br />
Haar zoon heet Nathan Ashley Lake.<br />
Johannus Alberttus, geboren op 7-02- 965.<br />
Gehuwd op 5-02- 992 met Leonie Shorten en zij<br />
hebben 2 kin<strong>de</strong>ren:<br />
Jacqui, geboren op 5-0 - 996 en Mitchell, geboren<br />
op -08- 999.<br />
Met een verre groet uit Australie van Cas Dekker en<br />
familie, Vasey Grove Donvale Victoria<br />
.) z. : Martinus Christinanus Maria (Martien)<br />
geboren 0 - 0- 9 7 overle<strong>de</strong>n op 6- 2- 998.<br />
Gehuwd met Janny Holm, geboren op 9-08- 9 8.<br />
Zij hebben kind.<br />
Hij werkte bij Min wegenbouw in Bergen.<br />
Na het overlij<strong>de</strong>n van Theo Dekker hertrouw<strong>de</strong><br />
Geertruida <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> met Joh.H. Aerle op 22-05- 9 6.<br />
165
166<br />
Geer Dekker-<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
Schil<strong>de</strong>rij van El<strong>de</strong>rt hangt bij Thea-<strong>de</strong> Jong Dekker.<br />
Oma Geer met kleinzoon Peter.<br />
Cees <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Thea <strong>de</strong> Jong-Dekker op Wieringen.<br />
Huis van Thea <strong>de</strong> Jong-Dekker op Wieringen.<br />
Vier kin<strong>de</strong>ren Dekker, Casper, Thea, Joop en Martien.
Trouwfoto Theo Dekker en Geer <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
Ruimte voor toekomstige ontwikkelingen.<br />
Trouwerij Joke <strong>de</strong> Jong en haar familie. Cor Voorthuysen, Els <strong>de</strong> Jong<br />
Piet <strong>de</strong> Jong, Thea <strong>de</strong> Jong, Bruid Joke Peter en Marcel <strong>de</strong> Jong.<br />
167
Ruimte voor toekomstige ontwikkelingen.<br />
168
10e generatie Amsterdamse zijtak: Cornelis Petrus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>,<br />
3e zoon van Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en het eerste kind van zijn twee<strong>de</strong><br />
vrouw Antje Kaandorp.<br />
0 CORNELIS PETRUS <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Suzanne Joh.Wilhelmina Eschweiler<br />
Geboren 2 -0 - 878 Geboren 9- - 88<br />
Overle<strong>de</strong>n 8-06- 95 Overle<strong>de</strong>n 20-0 - 95<br />
Getrouwd 2-09- 907<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Petrus Cornelis Antonius zie vervolg blz. 70<br />
Geboren 2-07- 909<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 -0 - 990<br />
2) Cornelis Petrus Maria zie vervolg blz. 7<br />
Geboren 20-05- 9<br />
Overle<strong>de</strong>n - 2 995<br />
) Hermanus Hendricus Maria vervolg blz. 80<br />
Geboren 28-0 - 9<br />
Overle<strong>de</strong>n 07- 2- 97<br />
) El<strong>de</strong>rt Hendricus Maria zie vervolg blz. 90<br />
Overle<strong>de</strong>n -09- 995<br />
5) Pauline Suzanna Maria zie vervolg blz. 89<br />
Geboren 7-05- 9 9<br />
Overle<strong>de</strong>n circa 970 in USA<br />
Oudste drie kin<strong>de</strong>ren van Cornelis Petrus, Peter, Cor en<br />
Herman, <strong>de</strong> jongste twee zijn nog niet geboren.<br />
Cornelis Petrus zijn beroep was o.a. cacaobewerker,<br />
Zij woon<strong>de</strong>n in Amsterdam in <strong>de</strong> v. Speykstraat 5 -I<br />
, v.a. 5-0 - 9 0 Adm.<strong>de</strong> Ruyterw 2 hs.<br />
Het ver<strong>de</strong>re verloop van <strong>de</strong>ze zijtak vond ik<br />
uitein<strong>de</strong>lijk via Register, Amsterdam en Centraal<br />
Bureau voor Genealogie in Den Haag.<br />
Maar makkelijk ging het niet. Ik kreeg van <strong>de</strong><br />
Genealogie club slechts <strong>de</strong> overlij<strong>de</strong>nsdata van <strong>de</strong> vier<br />
Opa Cor en Oma Suzanna op het balcon<br />
169
zonen, alsme<strong>de</strong> waar zij waren overle<strong>de</strong>n en met<br />
wie zij getrouwd waren. Bij het naspitten in het<br />
telefoonboek van <strong>de</strong> diverse overlij<strong>de</strong>ns plaatsen,<br />
bleek er nog slechts een vrouw in leven en wel tante<br />
“Dien”in Nijmegen. Via haar kwam het spoor op<br />
gang naar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re familie le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong>ze zijtak.<br />
Ook door Thea <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> uit Amsterdam- van <strong>de</strong><br />
voormalige knopenwinkel in <strong>de</strong> Wolvenstraat rol<strong>de</strong><br />
het balletje ver<strong>de</strong>r.<br />
Met zonen was het een leuke ontwikkeling, welke<br />
onze achternaam een stuk ver<strong>de</strong>r in beeld bracht.!<br />
Anneke is geschei<strong>de</strong>n van H. Wolffensperger en zij<br />
woont in Engeland. Trudi is in 985 geschei<strong>de</strong>n van<br />
R. Arts. en woont in Nijmegen. Haar 2 kin<strong>de</strong>ren<br />
zijn, Peter Arts, geboren op 05-0 - 977 Hilly,<br />
geboren 2 -07- 979. Zij is getrouwd met Moritz<br />
Feitsma op 29-0 -200 .<br />
Hieron<strong>de</strong>r volgt het verhaal van Suus van Wulfften<br />
Palthe- <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> over haar familie:<br />
Petrus Cornelis Antonius (Peter) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> is getrouwd<br />
met Goverdina Maria Geertruida <strong>de</strong> Zwart.<br />
Zij hebben elkaar ontmoet in Tilburg. Mijn moe<strong>de</strong>r<br />
was cheffin bij V&D in Den Bosch, maar werd<br />
tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> oorlog overgeplaatst naar Tilburg. Zij<br />
moest daar toen “in pension” en daar ontmoette<br />
zij mijn va<strong>de</strong>r. Hij werkte daar bij Radium. Zij<br />
trouw<strong>de</strong>n in 9 5 en hebben 6 jaar in Tilburg<br />
gewoond.<br />
170<br />
Vier kin<strong>de</strong>ren van Cornelis Petrus en Suzanne<br />
Eschweiler. Dochter Lien ontbreekt .<br />
11e generatie Amsterdamse zijtak: Petrus Cornelis Antonius <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>, oudste zoon van Cornelis Petrus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Suzanne<br />
Eschweiler<br />
PETRUS CORNELIS ANTONIUS <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Goverdina Maria Geertruida <strong>de</strong> Zwart<br />
(Peter) (Dien)<br />
Geboren 2-07- 909 Geboren 08- - 9<br />
Overle<strong>de</strong>n 0 -0 - 990<br />
Getrouwd 27-08- 9 5<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Johanna Geertruida Maria (Anneke)<br />
Geboren - 2- 9 6<br />
2) Susanna Johanna Maria (Suus)<br />
Geboren 0-05- 9 9<br />
) Geertruida Louise Maria (Trudi)<br />
Geboren 26- - 952<br />
Trouwfoto van Dien en Peter in 1945
Foto t.g.v. het 12 1/2 jarig huwelijk van mijn ou<strong>de</strong>rs. Oom El<strong>de</strong>rt is hier alleen.<br />
Daar wer<strong>de</strong>n Johanna Geertruida Maria op<br />
<strong>de</strong>cember 9 6 en Susanna Johanna Maria op 0<br />
mei 9 9 geboren. Mijn va<strong>de</strong>r was radio- technicus<br />
en ging werken bij Thermion in Lent in 95 , later<br />
bij Philips in Nijmegen. Daar werd Geertruida<br />
Louise Maria op 26 november 952 geboren.<br />
Door zijn beroep kon mijn va<strong>de</strong>r zelf een<br />
televisietoestel bouwen, een installatie met een klein<br />
groen schermpje, zo groot als een ansichtkaart,<br />
geflankeerd door groene lampen. Er zat geen kast<br />
omheen. Later bouw<strong>de</strong> hij er nog een, iets groter.<br />
In 952 ontvingen wij voor het eerst beeld. Het<br />
eerste beeld dat mijn ou<strong>de</strong>rs ontvingen was Max van<br />
Praag, een sigaret rokend. We hebben in die tijd ook<br />
naar <strong>de</strong> kroning van Koningin Elisabeth gekeken<br />
en vanaf toen keken we elke minuut dat er werd<br />
uitgezon<strong>de</strong>n. Dat was in het begin niet veel.<br />
Op woensdagmiddagen waren er vaak kin<strong>de</strong>ren uit<br />
<strong>de</strong> buurt bij ons om te kijken. en kennissen kwamen<br />
op zondagmiddag op <strong>de</strong> fiets om te genieten van dit<br />
nieuwe wereldwon<strong>de</strong>r.<br />
Omdat we vlak bij <strong>de</strong> Duitse grens woon<strong>de</strong>n, keken<br />
we ook al gauw naar <strong>de</strong> Duitse Fernsehen<br />
In Nijmegen zijn we in 956 nog een keer verhuisd,<br />
naar <strong>de</strong> Leeuwstraat.<br />
Mijn va<strong>de</strong>r repareer<strong>de</strong> voor ie<strong>de</strong>reen uit <strong>de</strong> buurt hun<br />
radio’s en later televisies.<br />
Elke dag vertrok hij naar zijn werk op zijn Berini,<br />
in zijn grote leren jas, met leren pilotenpet en reuze<br />
handschoenen en zijn blikken broodtrommeltje<br />
met elastiek erom achterop. Hij zag er zeer<br />
Tante Dien uit Nijmegen 90 jaar.<br />
Zittend het bruidspaar Dien en<br />
Peter met links vooraan dochter<br />
Suus rechts Trudi en in het<br />
mid<strong>de</strong>n Anneke<br />
Staand Linksvooraan Wiesje,<br />
twee<strong>de</strong> rechtsachter Cor <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
vier<strong>de</strong> van rechtsachter Herman<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong> zes<strong>de</strong> van rechtsachter<br />
El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en zeven<strong>de</strong> van<br />
rechtsachter Roos <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
indrukwekkend uit.<br />
Toen hij nog bij Thermion werkte in Lent bezocht<br />
hij regelmatig <strong>de</strong> produktie-af<strong>de</strong>ling om daar allerlei<br />
kleine on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len “mee te nemen.” Die gebruikte hij<br />
dan voor zijn televisie-bouw thuis.<br />
Johanna, roepnaam Anneke woont sinds 979 in<br />
Lon<strong>de</strong>n. Zij is jaar getrouwd geweest en na haar<br />
scheiding naar Engeland vertrokken. Daar heeft ze<br />
op diverse plekken gewerkt en is al langere tijd haar<br />
eigen baas en neemt allerlei soorten werk aan, zoals<br />
manager van een visrestaurant. Tevens houdt ze voor<br />
verschillen<strong>de</strong> bedrijven <strong>de</strong> boekhouding bij.<br />
Susanna, roepnaam Suusje, nu Susan, heeft 9 jaar<br />
gewerkt als kleuterleidster, is maatschappelijk<br />
werkster gewor<strong>de</strong>n en is nu, na het volgen van <strong>de</strong><br />
Kunstaca<strong>de</strong>mie in Tilburg al weer enige jaren actief<br />
als beel<strong>de</strong>nd kunstenaar. Ze schil<strong>de</strong>rt.<br />
171
Tante Dien, Susan en Trudi in Nijmegen, 2004.<br />
Zij is getrouwd met Bert van Wulfften Palthe en<br />
heeft dochters: Maartje ( 7 mei 980) archeoloog,<br />
Lotte ( juli 982) interieurstyliste, woont samen<br />
met Bas Gevaert, en Floor ( 6 oktober 985)<br />
mid<strong>de</strong>lbare scholier VWO.<br />
Geertruida, roepnaam Trudi, is 2 getrouwd geweest<br />
met René Arts en heeft 2 kin<strong>de</strong>ren: Peter (5 april<br />
977 ) werkzaam als processor bij Philips en Hilly<br />
(2 juli 979 ), voorheen bij <strong>de</strong> Marine, nu opleiding<br />
tot verpleegkundige volgend, getrouwd met Moritz<br />
Feitsma. Trudi heeft een financiele administratieve<br />
opleiding gedaan en heeft op diverse plekken in die<br />
functie gewerkt en doet dit nog steeds.<br />
Mijn va<strong>de</strong>r is altijd bij Philips blijven werken, was<br />
bevriend met verschillen<strong>de</strong> collega’s.<br />
Ook met zijn broers heeft hij altijd een prima<br />
contact gehad. Met zijn zus uiteraard alleen via <strong>de</strong><br />
post.<br />
172<br />
De broers had<strong>de</strong>n allevier veel gevoel voor humor,<br />
ook met Oom Herman kon je altijd lachen. De<br />
humor van mijn va<strong>de</strong>r was fijnzinnig. Hij was een<br />
zachtaardige man en een lieve va<strong>de</strong>r.<br />
Goe<strong>de</strong> herinneringen heb ik aan <strong>de</strong> bezoeken van<br />
El<strong>de</strong>rt, Herman en Cor bij ons in Nijmegen met<br />
vrouwen en nichtjes/ neven. Het ging er dan soms<br />
hilarisch aan toe, zeker als ie<strong>de</strong>reen bleef slapen. Ook<br />
onze bezoeken aan Amsterdam waar Herman en<br />
El<strong>de</strong>rt woon<strong>de</strong>n en aan Heemskerk voor Oom Cor<br />
en Tante Wiesje waren altijd heel gezellig.<br />
Suus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
Schil<strong>de</strong>rij van El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (hangt bij tante Dien in<br />
Nijmegen).<br />
Schil<strong>de</strong>rij van Suus zie http://www.arti.mo.nl
12e generatie Amsterdamse zijtak: Susanna Johanna Maria <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>, dochter van Petrus Cornelis Antonius <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Dien <strong>de</strong><br />
Zwart<br />
Susanna Johanna Maria (Suus) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Bert van Wulfften Palthe<br />
Geboren 0-05- 9 9 Geboren 2 -0 - 9 5<br />
Getrouwd 0-0 - 97<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Maartje<br />
Geboren 7-05- 980<br />
2) Lotte<br />
Geboren -07- 982<br />
) Floor<br />
Geboren 06- 0- 985<br />
Maartje, Bert, Suus, Floor en Lotte<br />
173
11e generatie Amsterdamse zijtak: Cornelis Petrus Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>,<br />
twee<strong>de</strong> zoon van Cornelis Petrus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Suzanne Eschweiler<br />
CORNELIS<br />
Op verzoek<br />
PETRUS<br />
van<br />
MARIA<br />
<strong>de</strong> familie is<br />
X<br />
<strong>de</strong>ze pagina<br />
Louisa<br />
alleen<br />
Gerardina<br />
zichtbaar<br />
(Wiesje)<br />
in het boek.<br />
(Cor) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> Tiggers<br />
Geboren 20-05- 9 Geboren 05- 2- 9 7<br />
Getrouwd 0 -06- 9 8 Overle<strong>de</strong>n 5-08-2002<br />
Overle<strong>de</strong>n - 2- 995<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Gerardina<br />
Geboren 2 -0 - 95<br />
Hieron<strong>de</strong>r het relaas van Gerda Gersonius-<strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>:<br />
Cornelis Petrus Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> 9 – jaren ‘ 0<br />
Cornelis Petrus Maria - Cor - <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> werd op 20<br />
mei 9 in Amsterdam geboren als twee<strong>de</strong> zoon<br />
van Cornelis Petrus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Suzanna Eschweiler.<br />
Zijn va<strong>de</strong>r werkte in een cacaofabriek en zijn moe<strong>de</strong>r<br />
hield het gezin, waarin vijf kin<strong>de</strong>ren wer<strong>de</strong>n geboren,<br />
draaien<strong>de</strong>. In een tijd waarin een huisvrouw niet<br />
werd gehin<strong>de</strong>rd door enige elektrische apparatuur<br />
was dit echt geen sinecure! Maar Suzanna maakte<br />
van <strong>de</strong> nood een <strong>de</strong>ugd. In het voorjaar, als <strong>de</strong><br />
tijd voor <strong>de</strong> grote schoonmaak aanbrak, kwamen<br />
Suzanna en haar schoonzusjes bij elkaar. Zij <strong>de</strong><strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> schoonmaak eerst samen bij <strong>de</strong> een en vervolgens<br />
weer bij <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r. Zo was het gezellig, en schoot je<br />
bovendien lekker op!<br />
Over <strong>de</strong> vroege jeugd van Cor is niet veel bekend.<br />
Toch moet het een nieuwsgierig mannetje zijn<br />
geweest. Bij een vechtpartij in <strong>de</strong> stad stond Cor met<br />
zijn neus vooraan, wat hij beter niet had kunnen<br />
doen. Binnen <strong>de</strong> kortste keren had hij zelf een<br />
linkse in zijn gezicht te pakken. Zijn ver<strong>de</strong>re leven<br />
heeft hij met een ietwat scheve neus rondgelopen.<br />
Tij<strong>de</strong>ns zijn kleuterschoolperio<strong>de</strong> raakt hij bevriend<br />
met Frans van Raaphorst. Met diens broer Jan en<br />
Chris <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> vorm<strong>de</strong>n zij later een bridgeclub.<br />
Tot eind jaren ‘60 zijn zij met zijn vieren blijven<br />
bridgen. Op zijn veertien<strong>de</strong> ging hij aan het werk als<br />
krullenjongen bij een timmerman, waar hij dat vak<br />
vervolgens ook in <strong>de</strong> praktijk ver<strong>de</strong>r leer<strong>de</strong>.<br />
Wat <strong>de</strong><strong>de</strong>n jonge katholieke jongens, zo rond l9 0,<br />
in hun vrije tijd? Zoals zo veel jongens van katholieke<br />
huize ging ook Cor naar <strong>de</strong> Jonge Gezellenvereniging<br />
174<br />
St. Joseph van <strong>de</strong> kerk, in dit geval van hun<br />
parochiekerk <strong>de</strong> Boom aan <strong>de</strong> Admiraal <strong>de</strong><br />
Ruyterweg. Ze woon<strong>de</strong>n immers aan <strong>de</strong> Admiraal<br />
<strong>de</strong> Ruiterweg 2. Je kon daar gezellig zitten, een<br />
sigaretje roken - wat Cor sinds zijn veertien<strong>de</strong> al<br />
<strong>de</strong>ed -, biljarten en later ook lid wor<strong>de</strong>n van een<br />
toneelvereniging.<br />
9 7 - 9 7<br />
Rond 9 7 zat Cor lekker buiten op <strong>de</strong> vuilnisbak<br />
voor het ou<strong>de</strong>rlijke huis een sigaretje te roken toen<br />
Roos, een vriendin van zijn broer Herman, even<br />
langskwam voor misschien een praatje en een kopje<br />
koffie. Ze was niet alleen, maar had een collegaatje<br />
bij zich waarmee zij bij C&A op <strong>de</strong> Nieuwendijk<br />
werkte. Dat collegaatje heette Wiesje Tiggers.<br />
Wiesje was <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lste van drie dochters van Jan<br />
Tiggers. Deze bezat een winkel in aannemings- en<br />
scheepsartikelen aan <strong>de</strong> Prins Hendrikka<strong>de</strong> 00 in<br />
Amsterdam. Ook had hij samen met zijn broer een<br />
verffabriek aan <strong>de</strong> Grasweg in Amsterdam-Noord.<br />
Een aantal jaren hielp zij in <strong>de</strong> winkel en op het<br />
kantoor van haar va<strong>de</strong>r aan <strong>de</strong> Prins Hendrikka<strong>de</strong> tot<br />
zij besloot naar een werkkring uit te zien.<br />
Zij solliciteer<strong>de</strong> bij C&A en werd daar als keurig<br />
katholiek meisje prompt aangenomen. Dit tot<br />
ergernis van va<strong>de</strong>r Jan, die het ver bene<strong>de</strong>n zijn stand<br />
vond dat zijn dochter als verkoopster werkte.<br />
Jan Tiggers had grote plannen met zijn dochters, en<br />
stuur<strong>de</strong> hen daarom naar een meisjespensionaat in<br />
Oerle waar ze leer<strong>de</strong>n pianospelen, <strong>de</strong> regels van <strong>de</strong><br />
etiquette wer<strong>de</strong>n bijgebracht en hen <strong>de</strong> Franse taal<br />
werd on<strong>de</strong>rwezen. Het soort werk dat Wiesje ging<br />
doen paste dus totaal niet in zijn plaatje!
Terug naar <strong>de</strong> Admiraal <strong>de</strong> Ruyterweg. Wiesje zag oorlog waren gestart. Hij woont nog steeds in zijn<br />
Cor op <strong>de</strong> vuilnisbak en viel als een blok voor hem ou<strong>de</strong>rlijk huis. Als hij op een zondag naar <strong>de</strong> kerk<br />
en hij ook voor haar. Het is dan eind jaren <strong>de</strong>rtig en gaat ziet hij daar Wiesje zitten die bij schoonfamilie<br />
zoals velen in Op die tijd, verzoek krijgt van ook Wiesje <strong>de</strong> familie TBC en is <strong>de</strong>ze wel pagina van haar alleen oudste zichtbaar zus op visite in het is en boek.<br />
toevallig in <strong>de</strong><br />
in zo erge mate dat voor haar leven wordt gevreesd. Boom naar <strong>de</strong> kerk gaat..<br />
De oorlog is inmid<strong>de</strong>ls begonnen. Wiesje wordt 9 8 – jaren ‘60<br />
opgenomen in sanatorium Berg en Bosch in<br />
In l9 8 besluiten ze te trouwen. De woningnood<br />
Bilthoven, waar zij in een brief naar Cor schrijft is vlak na <strong>de</strong> Twee<strong>de</strong> Wereldoorlog op zijn<br />
dat hun vriendschap maar beëindigd moet wor<strong>de</strong>n hoogtepunt. Va<strong>de</strong>r Jan Tiggers heeft in <strong>de</strong> oorlog<br />
omdat <strong>de</strong> situatie volstrekt uitzichtloos is.<br />
zekerheidshalve voor ie<strong>de</strong>r van zijn dochters een<br />
woning gekocht. Voor Wiesje kocht hij een woning<br />
De hele oorlogsperio<strong>de</strong> ligt Wiesje in Berg en Bosch aan het Berkenlaantje 25 in Huizen. Omdat Wiesje<br />
en ze herstelt langzaam. Cor moet naar Duitsland om in Bilthoven lag te kuren ging hij daar nog tij<strong>de</strong>ns<br />
daar te werken zoals zo veel jonge mannen in die tijd. <strong>de</strong> oorlog zelf wonen.Ook Wiesje ging daar wonen<br />
In 9 5 is <strong>de</strong> oorlog voorbij. Cor is terug uit nadat zij uit Berg en Bosch was ontslagen.<br />
Duitsland en werkt met zijn vriend Piet Deen in hun<br />
bedrijfje in stofferen en behangen dat zij al voor <strong>de</strong><br />
Cor en Wiesje vatten het plan op om na hun<br />
175
trouwen in Huizen te gaan wonen. Cor heeft zijn Wiesje wonen bene<strong>de</strong>n. Na <strong>de</strong> drukke Admiraal<br />
werk wel in Amsterdam maar met het openbaar <strong>de</strong> Ruyterweg met weinig woonruimte een hele<br />
vervoer moet dit te doen zijn. Wie schetst hun verbetering. Ze wonen nu in een rustig laantje in een<br />
verbazing als ze van <strong>de</strong> gemeente Huizen geen prachtige bosrijke omgeving.<br />
woonvergunning<br />
Op verzoek<br />
krijgen omdat<br />
van <strong>de</strong><br />
ze niet<br />
familie<br />
economisch<br />
is <strong>de</strong>ze pagina alleen zichtbaar in het boek.<br />
gebon<strong>de</strong>n zou<strong>de</strong>n zijn. Je bent dus eigenaar van een Cor gaat vroeg in <strong>de</strong> morgen naar zijn werk en<br />
huis en mag er niet eens in gaan wonen! Wat nu? Er komt vaak laat weer thuis en ook op zaterdag<br />
wordt besloten dat ze gaan inwonen op <strong>de</strong> Admiraal wordt er gewerkt. In <strong>de</strong> vakantie naar Nijmegen<br />
<strong>de</strong> Ruyterweg.<br />
naar Peter, Dini en <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren. Eerst op <strong>de</strong> fiets,<br />
Ze trouw<strong>de</strong>n op juni 9 8 op het Gemeentehuis later op <strong>de</strong> Solex! In <strong>de</strong> vakantie komen er vaak<br />
van Huizen, en op juli van datzelf<strong>de</strong> jaar in <strong>de</strong> nichtjes logeren. Gerda is enig kind, en dat is dan<br />
Boom in Amsterdam. In 95 wordt hun dochter natuurlijk bar gezellig. In 96 hou<strong>de</strong>n Cor en<br />
Gerda geboren.<br />
Wiesje het inwonen na 6 jaar voor gezien. Zij<br />
kopen een huis in Heemskerk aan <strong>de</strong> Schel<strong>de</strong>straat<br />
. Zij hebben <strong>de</strong>ze gemeente leren kennen omdat<br />
Piet en An Deen hier ook wonen. Hier heeft Cor<br />
<strong>de</strong> ruimte om een donkere kamer te maken zodat<br />
hij zich meer met zijn grote hobby-fotograferen<br />
en vergroten kan bezighou<strong>de</strong>n. Ook kan je hier<br />
heerlijk wan<strong>de</strong>len en fietsen door <strong>de</strong> duinen. Zij<br />
hebben inmid<strong>de</strong>ls een grote lief<strong>de</strong> opgevat voor <strong>de</strong><br />
bergen en gaan bijna jaarlijks naar Oostenrijk of<br />
Zwitserland. Alles gaat per openbaar vervoer, omdat<br />
Wiesje het onverantwoor<strong>de</strong>lijk vindt dat Cor na een<br />
vermoeien<strong>de</strong> dag nog in een auto stapt. Een auto is<br />
er dus nooit gekomen.<br />
Berkenlaantje 25 in Huizen.<br />
Van <strong>de</strong> verffabriek van Jan en Gerard Tiggers is<br />
na <strong>de</strong> oorlog niet veel meer over. Machines zijn<br />
door <strong>de</strong> Duitsers gestolen, voorra<strong>de</strong>n weggehaald<br />
en er hebben veel vernielingen plaatsgevon<strong>de</strong>n.<br />
De fabriek moet eigenlijk weer helemaal opnieuw<br />
wor<strong>de</strong>n opgestart. Jan Tiggers vraagt aan Cor of hij<br />
bedrijfslei<strong>de</strong>r wil wor<strong>de</strong>n van Fabriek Het Y zoals<br />
<strong>de</strong> fabriek nu officieel wordt genoemd. Na enige<br />
aarzeling besluit Cor dit te doen en vanaf 95 werkt<br />
hij aan <strong>de</strong> Grasweg 6 in Amsterdam.<br />
Omdat hij nu volgens <strong>de</strong> gemeente Huizen wel<br />
economisch gebon<strong>de</strong>n is mogen Cor en Wiesje nu<br />
wel in Huizen gaan wonen.<br />
Ze verhuizen in 955. Cor en Wiesje gaan met<br />
hun dochter boven wonen, en <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs van<br />
176<br />
975 - 995<br />
In 976 wordt Cor 65 jaar en dus hoog tijd om van<br />
zijn pensioen te gaan genieten. Tij<strong>de</strong>ns een bezoekje<br />
aan Dini en Peter in Nijmegen zien ze een huis te<br />
koop staan aan het Tolhuis 6 - 8, dat ze besluiten te<br />
kopen. Cor richt daar opnieuw een donkere kamer<br />
in en Wiesje pakt haar pianospelen weer op. Hun<br />
eerste kleinkind wordt geboren op 29 januari 98 .<br />
Het is een meisje en ze heet Hester. Cor en Wies<br />
zijn stapelgek op haar. Ze komen zo vaak ze kunnen<br />
naar Heemskerk, maar naar hun gevoel missen ze<br />
toch nog veel. Inmid<strong>de</strong>ls is Cor 7 jaar en Wiesje<br />
66. De jaren gaan tellen. Wat als er met een van ons<br />
wat gebeurt, wordt <strong>de</strong> vraag. Ze besluiten dan terug<br />
te keren naar Heemskerk. Ze vin<strong>de</strong>n woonruimte in<br />
het centrum van Heemskerk waar ze an<strong>de</strong>rhalf jaar<br />
blijven wonen. Cor heeft daar nog steeds een donkere<br />
kamer, Wies haar piano, maar bovenal hun kin<strong>de</strong>ren<br />
en kleinkind weer binnen handbereik.
Op verzoek van <strong>de</strong> familie is <strong>de</strong>ze pagina alleen zichtbaar in het boek.<br />
De geboorte van hun twee<strong>de</strong> kleinkind, ook een<br />
meisje, Marthe vindt plaats op 6 november l987. Er<br />
is een kleine woning te koop aan het Kerkplein 2<br />
in Heemskerk en in 989 besluiten ze daar te gaan<br />
wonen. Helaas is er voor Cor nu geen plaats meer<br />
voor zijn donkere kamer. Maar in plaats daarvan<br />
vindt hij an<strong>de</strong>re bezighe<strong>de</strong>n zoals biljarten of<br />
tekenen en muziek beluisteren. De kleinkin<strong>de</strong>ren die<br />
regelmatig komen nemen natuurlijk ook <strong>de</strong> nodige<br />
tijd in beslag.<br />
En omdat hij een geweldige opa is neemt hij daar<br />
natuurlijk alle tijd voor.<br />
Op <strong>de</strong>cember l995, het is een gure dag, gaat hij<br />
Fotograaf Cor in het bos.<br />
Cor en Wiesje omstreeks 1990<br />
na het middageten naar <strong>de</strong> boekhan<strong>de</strong>l om voor<br />
zijn kleinkin<strong>de</strong>ren een boekje te bestellen voor <strong>de</strong><br />
kerst. Wiesje gaat in <strong>de</strong> middag altijd even naar bed.<br />
On<strong>de</strong>rweg krijgt hij een hartstilstand en overlijdt<br />
op straat, hij is dan 8 jaar. Gerda en <strong>de</strong> huisarts<br />
moeten Wiesje wakker maken en vertellen dat Cor<br />
nooit meer thuiskomt. Wiesje komt hier nooit<br />
meer overheen. Zij overlijdt op augustus 2002.<br />
Zij heeft hem dan bijna zeven jaar lang elke dag<br />
ontzettend gemist.<br />
Met een groet van <strong>de</strong> samensteller van dit verhaal<br />
Gerda Gersonius- <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> uit Heemskerk<br />
177
12e generatie Amsterdamse zijtak: Gerardina <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> enig kind<br />
van Cornelis Petrus Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Wiesje Tiggers<br />
Gerardina (Gerda) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Berend (Ge) Gersonius<br />
Geboren 2 -0 - 95 Geboren 09-08- 95<br />
Getrouwd 0 -06- 976<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Hester<br />
Geboren 29-0 - 98<br />
2) Marthe<br />
Geboren 06- - 987<br />
Gerda Gersonius over haar eigen gezin:<br />
Als Gerardina Johanna Alphonsina <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> werd<br />
ik geboren op 2 januari 95 te Amsterdam,<br />
dochter van Cornelis Petrus Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en<br />
Louisa Gerardina Tiggers. Rond 95 verhuis<strong>de</strong> het<br />
gezin van <strong>de</strong> Admiraal <strong>de</strong> Ruyterweg te Amsterdam<br />
naar het Berkenlaantje te Huizen. Voor een kind<br />
een prachtige plek om op te groeien. Spelen in het<br />
bos aan <strong>de</strong> overkant, en ’s winters schaatsen op het<br />
IJsselmeer bij Oud- Naar<strong>de</strong>n.<br />
In <strong>de</strong> zomer kwamen er regelmatig nichtjes logeren,<br />
en het was natuurlijk erg gezellig.<br />
Rond 96 verhuis<strong>de</strong> het gezin naar Heemskerk, een<br />
tuin<strong>de</strong>rsdorp dat met <strong>de</strong> groei van <strong>de</strong> Hoogovens zelf<br />
ook een enorme groei doormaakte.<br />
Na het volgen van <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lbare school in<br />
Heemskerk volg<strong>de</strong> ik <strong>de</strong> opleiding tot on<strong>de</strong>rwijzeres<br />
aan <strong>de</strong> toemalige Bisschoppelijke Kweekschool te<br />
Beverwijk, waar ik in 97 mijn diploma haal<strong>de</strong>.<br />
Sindsdien ben ik werkzaam bij het katholieke<br />
basison<strong>de</strong>rwijs in Heemskerk.<br />
In datzelf<strong>de</strong> jaar ontmoette ik Berend Gersonius<br />
(09-08- 95 ). Het gezin Gersonius was eind<br />
jaren \vijftig van Musselkanaal ( Gr.) naar<br />
Heemskerk verhuisd, omdat <strong>de</strong> werkgelegenheid<br />
in die provincie verslechter<strong>de</strong>. De groei van <strong>de</strong><br />
Hoogovens en daarmee gepaard gaan<strong>de</strong> groei van<br />
<strong>de</strong> werkgelegenheid <strong>de</strong>ed veel Groningers en ook<br />
Friezen besluiten <strong>de</strong> stap te wagen en naar het westen<br />
te trekken.<br />
De nieuwe basisscholen schoten in een<br />
groeigemeente als Heemskerk als pad<strong>de</strong>stoelen uit<br />
<strong>de</strong> grond, er was veel on<strong>de</strong>rwijzend personeel voor<br />
nodig. De gemeente Heemskerk <strong>de</strong>ed ook totaal<br />
178<br />
Berend en Gerda samen op <strong>de</strong> bank<br />
niet moeilijk als je om een woonruimte kwam<br />
vragen. Dat ging dan in <strong>de</strong> trant van : Oh, u wilt<br />
een vrijgezellenflat ? Heeft u een vriend ? Woont die<br />
ook in Heemskerk ? Wilt u dan een grotere flat ? En<br />
ja hoor, binnen een paar maan<strong>de</strong>n had<strong>de</strong>n wij een<br />
luxe flat mt drie slaapkamers aan <strong>de</strong> Maerelaan te<br />
Heemskerk.<br />
Na een perio<strong>de</strong> te hebben samengewoond, zijn<br />
wij getrouwd op juni 976 in Heemskerk. Als je<br />
bent opgegroeid op het platteland van Groningen<br />
of temid<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> natuur van het Gooi, wil je<br />
eigenlijk wel in een tuintje stappen in plaats van op<br />
een balkonnetje als je je voor<strong>de</strong>ur uitstapt.<br />
Dochters Hester en Marthe
Na een aantal jaren op <strong>de</strong> Maerelaan te hebben<br />
gewoond, kochten wij een kavel grond en werd<br />
er een huis opgebouwd aan <strong>de</strong> Rijnenberg te<br />
Heemskerk. Wij gaan daar wonen in 979.<br />
Op 29 januari 98 wordt Hester geboren in<br />
Heemskerk, en op 6 november 987 wordt Marthe<br />
geboren in Beverwijk.<br />
De tijd vliegt voorbij, <strong>de</strong> jaren rijgen zich aaneen,<br />
voor je het weet ben je twintig jaar ver<strong>de</strong>r. Hester<br />
woont momenteel in <strong>de</strong> stad Groningen (<strong>de</strong> cirkel<br />
is weer rond) en stu<strong>de</strong>ert daar kunstgeschie<strong>de</strong>nis aan<br />
<strong>de</strong> RUG. Marthe woont nog thuis in Heemskerk en<br />
volgt een opleiding voor stewar<strong>de</strong>ss aan <strong>de</strong> school<br />
voor luchtvaartdienstverlening te Hoofddorp.<br />
Schil<strong>de</strong>rij door El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, hangt bij Gerda in Heemskerk<br />
179
11e generatie Amsterdamse zijtak: Hermanus Hendricus<br />
Joseph <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, twee<strong>de</strong> zoon van Cornelis Petrus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en<br />
Suzanne Eschweiler<br />
HERMANUS HENDRICUS JOSEPH X Rosalia Dorothea Maas<br />
(Herman) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (Roos)<br />
Geboren 28-0 - 9 Geboren 6-05- 9 8<br />
Overle<strong>de</strong>n 07- 2- 97 Overle<strong>de</strong>n 20-0 - 995<br />
Getrouwd 0-09- 9 2<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Paulus Cornelis Leonardus Maria (Paul) zie zijn verhaal op blz.: 8<br />
Geboren 2 - 0- 9<br />
2) Petrus Cornelis Maria (Peter)<br />
Geboren 8-0 - 9 6<br />
) Hermanus Johannes Maria (Herman jr.) zie zijn verhaal op blz.: 8<br />
Geboren 08-0 - 9 9<br />
) Dorothea Susanna Maria (Thea)<br />
Geboren 29-06- 95<br />
5) Ronaldus Cornelis Maria (Ron) zie zijn verhaal op blz.: 86<br />
Geboren 08-07- 956<br />
Herman Sr. en Roos met hun eerste drie kin<strong>de</strong>ren. Thea<br />
en Ron waren er nog niet.<br />
Hij was huisschil<strong>de</strong>r van beroep, gedwongen<br />
door <strong>de</strong> economische crisis van <strong>de</strong> jaren ‘ 0 en<br />
<strong>de</strong> 2e wereldoorlog, maar had een opleiding voor<br />
kunstschil<strong>de</strong>r op <strong>de</strong> aca<strong>de</strong>mie gevolgd. Na <strong>de</strong> oorlog<br />
bleef hij werkzaam als huisschil<strong>de</strong>r en glas in lood<br />
maker. Tevens restaureer<strong>de</strong> hij wandschil<strong>de</strong>ringen<br />
voor kerken en voor <strong>de</strong> wintertuin van hotel<br />
Krasnapolsky in Amsterdam. Hij oefen<strong>de</strong> voor <strong>de</strong>ze<br />
grote werken op <strong>de</strong> wan<strong>de</strong>n van zijn huiskamer, waar<br />
menig tafereel op verscheen en dan weer opnieuw<br />
van een nieuw behangetje moest wor<strong>de</strong>n voorzien.<br />
Later gaf hij schil<strong>de</strong>rsles in creatieve instellingen<br />
Zij woon<strong>de</strong>n op diverse adressen in Amsterdam,<br />
o.a. v. Speykstr. 5 -I, A. <strong>de</strong> Ruyterweg 2 hs,<br />
J.P. Heijestr.88-II en vanaf 2 -07- 96 op het<br />
Rijssenburghof 29 hs.<br />
180<br />
Na zijn overlij<strong>de</strong>n hield zijn vrouw op een bord<br />
bij waar ter wereld haar reislustige kin<strong>de</strong>ren steeds<br />
uithingen, zij zwerm<strong>de</strong>n constant uit naar an<strong>de</strong>re<br />
plekken op <strong>de</strong>ze aardbol en was het voor haar<br />
moeilijk “gewoon”bij te hou<strong>de</strong>n, vandaar <strong>de</strong>ze<br />
oplossing.<br />
Zoon Paul in Tilburg met het laatste geschil<strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />
werk van zijn va<strong>de</strong>r: gezicht op Sloten.<br />
Va<strong>de</strong>r Herman <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> Sr.
De beroem<strong>de</strong><br />
wintertuin van<br />
Hotel Kras. in<br />
Amsterdam.<br />
Hier <strong>de</strong> omloop<br />
waar <strong>de</strong><br />
wandschil<strong>de</strong>ringen<br />
uit 1880 waren<br />
aangebracht.<br />
Zij kregen 5 kin<strong>de</strong>ren:<br />
12e generatie Amsterdamse zijtak: Paulus Cornelis Leonardus<br />
Maria<br />
Paulus Cornelis Leonardus Maria (Paul).<br />
Geboren 2 - 0- 9<br />
Verhaal van Paulus Cornelis Leonardus Maria<br />
(Paul).<br />
Ik werd geboren in 9 te Amsterdam; <strong>de</strong> eerste<br />
jaren 2 jaar in Groningen doorgebracht. Dit<br />
waarschijnlijk vanwege <strong>de</strong> hongerwinter. Bij wie,<br />
waar en hoelang ik daar heb vertoefd is mij niet<br />
bekend.<br />
De lagere school heb ik in Amsterdam gevolgd,<br />
vervolgens <strong>de</strong> ETS, HTS in Amsterdam en <strong>de</strong> Philips<br />
school in Hilversum.<br />
Daarna heb ik 7 jaar bij Philips gewerkt en 2jaar<br />
“avond” Rietveld – audio-en visuele vormgeving<br />
Rietveld.<br />
Vervolgens jaar gewerkt bij uitgeverij <strong>de</strong><br />
Mui<strong>de</strong>rkring te Bussum, en als docent fotografie<br />
bij Artishock in Soest, waarna ik 8 jaar met een<br />
compaan een elektronisch ingenieursbureau had in<br />
Amsterdam.<br />
Zoon Ron in 2005 in <strong>de</strong> wintertuin van Kras.<br />
181
Vanwege gezondsheidsproblemen moest ik het<br />
bedrijf verkopen. Ben nu werkzaam bij Stichting<br />
<strong>de</strong> Ombudsman als juridisch me<strong>de</strong>werker van<br />
hun Juridisch Steunpunt CG-Raad. De juridische<br />
opleiding in het bedrijfsrecht heb tij<strong>de</strong>ns mijn werk<br />
voor <strong>de</strong> Ombudsman gevolgd.Paul zijn huis hangt<br />
vol met fraaie foto’s en hij hoopt in zijn nieuwe<br />
woning die hij onlangs betrok weer een donkere<br />
kamer in te richten voor zwart-wit - en kleurenfoto’s.<br />
Paul was getrouwd met C.T.T. v.d.Laar op 09- 2-<br />
970 en is geschei<strong>de</strong>n in 97 . Zij had<strong>de</strong>n geen<br />
kin<strong>de</strong>ren. Hij woont nu in Tilburg.<br />
Paul heeft een studie op <strong>de</strong> HTS gevolgd, daarna<br />
<strong>de</strong> Rietveld Aca<strong>de</strong>mie. Hij werkte bij <strong>de</strong> Ned.<br />
Televisie Stichting en maakte daar documentaires.<br />
Later had hij een contructie bedrijf . Door<br />
gezondheidsproblemen is het bedrijf verkocht.<br />
Vijf jaar gele<strong>de</strong>n is hij in dienst getre<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong><br />
Ombudsman in Hilversum.<br />
Hij heeft daar een juristen opleiding gevolg en is<br />
afgestu<strong>de</strong>erd in bedrijfsrecht en heeft dus Mr. voor<br />
zijn naam.!<br />
Zijn huis hangt vol met fraaie foto’s en hij hoopt<br />
t.z.t. weer een donkere kamer te hebben om<br />
naast zwart wit foto’s ook kleurenfoto’s te kunnen<br />
ontwikkelen.<br />
182<br />
Alleen Paul weet wie zij is.<br />
Paultje <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>
Peter en zoon voor hun schoenenzaak in Bussum<br />
Petrus Cornelis Maria (Peter),<br />
geboren op 8-0 - 9 6 in Amsterdam.<br />
Peter is getrouwd met Irene Nieuwendijk op<br />
9- 2- 969. Hij heeft een tweetal<br />
schoenenzaken (Verdi) in Bussum en Huizen.<br />
Zij hebben 2 zoons,Menno, geboren<br />
25-05- 972 en Pim, geboren 02-05- 97 .<br />
12e generatie Amsterdamse zijtak: Hermanus Johannes Maria <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>, zoon van Herman Sr. en Roos Maas<br />
Hermanus Johannes Maria X Bo Bojoh<br />
(Herman) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
Geboren 08-0 - 9 9 Geboren 0-07- 959<br />
Samenwonend : v.a. 986<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Koen<br />
Geboren 2 -08- 989<br />
2) Ralph<br />
Geboren 9-0 - 999<br />
Herman woont samen met Bo Bojoh, die<br />
geboren is in Indonesie op 0-07- 959.<br />
Zie haar eigen verhaal over haar leven.<br />
Hij is antropoloog in Lei<strong>de</strong>n.<br />
Bo is actrice en treedt o.a.op in <strong>de</strong> t.v. serie <strong>de</strong><br />
Band in 200 . Zij wonen in Amsterdam op <strong>de</strong><br />
Rechtboomsloot 6 en 8. Zie zijn verhaal over <strong>de</strong><br />
Jan Pieter Heijestraat 88-II.<br />
Hieron<strong>de</strong>r volgt het verhaal van Herman <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
over hun familie:<br />
Jan Pieter Heyestraat 88 2 hoog in Amsterdam.<br />
Op mijn jeugd in <strong>de</strong>ze straat kijk ik met gemeng<strong>de</strong><br />
gevoelens terug. Als 0 jarig jongentje, 5 jaar<br />
gele<strong>de</strong>n, viel er in <strong>de</strong> ‘Kinkerbuurt’ veel te beleven.<br />
Vaak zwierf ik urenlang op straat omdat we veel te<br />
klein behuisd waren. Ons gezin tel<strong>de</strong> zeven personen.<br />
Ik had drie broers en een zuster. Het naar bed gaan<br />
was een heel gedoe in <strong>de</strong> twee en een halve kamer.<br />
In een bed in <strong>de</strong> achterkamer sliep ik met mijn een<br />
na oudste broer Peter. Mijn oudste broer Paul had<br />
een bed voor zichzelf. Voor mijn zuster Thea stond<br />
er een bed in het smalle tussenkamertje. Later is<br />
Dakterras op <strong>de</strong> Jan Pieter Heijestr. in<br />
Amsterdam, waar Herman Jr. zijn duiven hield.<br />
daar nog mijn jongste broer Ron bijgekomen. In <strong>de</strong><br />
woonkamer stond het opklapbed van mijn ou<strong>de</strong>rs<br />
(Roos/Herman). Wanneer zij naar bed gingen<br />
moesten eerst alle meubels verplaatst wor<strong>de</strong>n. Veel<br />
privacy was er niet. De situatie verbeter<strong>de</strong> enigszins<br />
door het verbouwen van het kolenhok op zol<strong>de</strong>r tot<br />
een kamertje. Maar echt leuk vond ik het op het dak<br />
waar ik met wat zeepkisten een hok voor twee duiven<br />
had gebouwd.<br />
183
De an<strong>de</strong>re duivenmelkers in <strong>de</strong> buurt waren daar niet<br />
blij mee want mijn ‘dakschijters’ had<strong>de</strong>n een hekel<br />
aan vliegen. Door hun aanwezigheid leid<strong>de</strong>n ze <strong>de</strong><br />
wedstrijdduiven af. Boven alles uit toren<strong>de</strong> <strong>de</strong> spits<br />
van <strong>de</strong> Vincentius kerk. Helaas is <strong>de</strong>ze karakteristieke<br />
kerk gesloopt om plaats te maken voor een<br />
buurthuiscentrum.<br />
Schuin tegenover <strong>de</strong> Vincentius was een houtzagerij.<br />
In <strong>de</strong> gracht dreven er altijd vlotten van grote<br />
boomstammen. Een i<strong>de</strong>ale maar gevaarlijke plek<br />
om te spelen. We waren ook erg bedreven in het<br />
uit <strong>de</strong> gracht vissen van fietswrakken die we dan<br />
weer opknapten. De huizen in <strong>de</strong>ze buurt waren<br />
niet alleen klein maar ook erg gehorig. Om <strong>de</strong><br />
haverklap had<strong>de</strong>n we ruzie met <strong>de</strong> buren omdat we<br />
teveel lawaai maakten. Zoals gezegd, speel<strong>de</strong>n we<br />
veel op straat. Ijszaak Lorenzo, recht tegenover ons,<br />
was onze favoriete hang-out. ‘s Winters vertrokken<br />
<strong>de</strong> ijsmakers altijd naar Italië. Dan knapte mijn<br />
va<strong>de</strong>r, van beroep huisschil<strong>de</strong>r, het interieur op. Dus<br />
eigenlijk was die zaak ook een beetje van ons.<br />
In <strong>de</strong> Jacob van Lennepstraat was Kapteyn voor al<br />
uw Oud Metalen gevestigd. Voor mij een machtige<br />
plek om te vertoeven. Ein<strong>de</strong>loos kon ik kijken naar<br />
<strong>de</strong> vrachtwagens volgela<strong>de</strong>n met metalen uit <strong>de</strong> sloop<br />
die bij Kapteyn geselecteerd, gewogen en opgekocht<br />
wer<strong>de</strong>n. Lood en koper brachten in die tijd veel<br />
geld op. Zoveel geld dat ik en mijn vriendjes er vaak<br />
op uit trokken om in vervallen huizen <strong>de</strong> kostbare<br />
metalen eruit te slopen. We pakten in die tijd alles<br />
aan om er wat bij te verdienen. Zo ben ik jarenlang<br />
het hulpje geweest van <strong>de</strong> schillenboer. Met een<br />
druipen<strong>de</strong> jutezak over je schou<strong>de</strong>rs <strong>de</strong> donkere<br />
trappenhuizen in om <strong>de</strong> emmers met schillen te<br />
legen, was niet het leukste werk. Maar met <strong>de</strong> fooien<br />
was het een aardige bijverdienste.<br />
Zoals gezegd, was mijn va<strong>de</strong>r huisschil<strong>de</strong>r. Een echte<br />
vakman die heel slecht tegen half werk kon. In het<br />
schil<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> wintertuin van hotel Krasnapolsky<br />
kon hij zich helemaal uitleven. Hij was ook<br />
kunstzinnig aangelegd. In zijn vrije tijd schil<strong>de</strong>r<strong>de</strong> hij<br />
graag stadgezichten en landschappen. Hij ging hierin<br />
zo ver dat hij op <strong>de</strong> muur van <strong>de</strong> voorkamer een<br />
Bambi hertje in een bos schil<strong>de</strong>r<strong>de</strong>. Ik <strong>de</strong>nk dat hij<br />
het liefst kunstschil<strong>de</strong>r was gewor<strong>de</strong>n. Naarmate we<br />
ou<strong>de</strong>r wer<strong>de</strong>n werd ook het gebrek aan ruimte steeds<br />
184<br />
nijpen<strong>de</strong>r. In <strong>de</strong> rozentuin van het Von<strong>de</strong>lpark heb<br />
ik heel wat uren doorgebracht met huiswerk maken.<br />
Alles veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> toen we naar een eengezinswoning<br />
in Osdorp verhuis<strong>de</strong>n. Een echt huis met een tuin<br />
en ie<strong>de</strong>reen een eigen kamer. Voor het huis keken we<br />
uit over uitgestrekte weilan<strong>de</strong>n. Nu is dat hele gebied<br />
volgebouwd. Vergeleken met <strong>de</strong> Jan Pieter Heijestraat<br />
was het Rijssenburghof een hele verbetering. Al miste<br />
ik wel Kapteyn en Lorenzo.<br />
Herman <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
Rechtboomsloot in Amsterdam<br />
Hieron<strong>de</strong>r volgt het relaas van Bo <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>-Bojoh:<br />
Ons familieverhaal begint in Ne<strong>de</strong>rland en eindigt<br />
- voorlopig - met een omweg weer in Ne<strong>de</strong>rland.<br />
Mijn over - overgrootva<strong>de</strong>r heette “van Lingen” en<br />
was aangesteld als belastinginner van het V.O.C in<br />
Indonesie. Ikzelf ben het produkt van een groot<br />
koloniaal orgasme. Mijn moe<strong>de</strong>r, Yvonne van Lingen<br />
was het produkt van Ne<strong>de</strong>rlands (van Lingen) en<br />
Frans bloed (<strong>de</strong> Serriere- <strong>de</strong> Dubour Sonnet). Mijn<br />
va<strong>de</strong>r, Rudi Bojoh, van Portugees (Bojoh) en Schots<br />
(Snackey) bloed.<br />
Dankzij hun Ne<strong>de</strong>rlands paspoort kon<strong>de</strong>n mijn<br />
ou<strong>de</strong>rs Indonesie in roerige tij<strong>de</strong>n ontvluchtten en<br />
beland<strong>de</strong>n zij in 96 in een pension in Soest. Ik<br />
was toen vijf jaar. Daarna kregen wij een eigen huis<br />
toegewezen in Vlaardingen, waar ik mijn jeugd<br />
heb doorgebracht en waar mijn moe<strong>de</strong>r nog steeds<br />
woont. Na omzwervingen in Lei<strong>de</strong>n en Maastricht,<br />
beland<strong>de</strong> ik als actrice in Amsterdam. Daar heb ik<br />
allerlei bijbaantjes gehad o.a. als free lancer in het<br />
Tropenmuseum in Amsterdam. Daar ontmoette ik<br />
op een goe<strong>de</strong> dag een roodharige krullenbol
met knalblauwe ogen en sproeten in een gebruind<br />
gezicht, die zich met een glimlach voorstel<strong>de</strong> als<br />
collega Herman <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. Ik was op slag verkocht.<br />
Nu zijn wij al 8 jaar ver<strong>de</strong>r en wonen wij nog steeds<br />
in hetzelf<strong>de</strong> huis, waar Herman mij op ons eerste<br />
“encounter” mee naar toe nam.<br />
Inmid<strong>de</strong>ls hebben wij twee kin<strong>de</strong>ren gekregen:<br />
Koen, die nu 5 jaar is en<br />
Ralph van 5 jaar,<br />
en eigenlijk ook oma (mijn moe<strong>de</strong>r) , zon<strong>de</strong>r wie ons<br />
gezin niet compleet is. Want als wij werken, zorgt<br />
oma voor <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren.<br />
De verschillen tussen ons en “<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>s” zijn niet zo<br />
talrijk. De meest in het oogspringen<strong>de</strong> is misschien<br />
wel mijn moe<strong>de</strong>rs bijgeloof (en daardoor ook van<br />
mij):<br />
zoals,<br />
geen schoenen op tafel, ‘s avonds geen harenknippen<br />
en geldhan<strong>de</strong>lingen.<br />
Waarom niet? “Is niet goed” , is haar enige uitleg.<br />
Een baby is ook steevasr”leeeeeeelijk”, wat bij trotse<br />
ou<strong>de</strong>rs wel eens tot misverstan<strong>de</strong>n kan lei<strong>de</strong>n als ik<br />
niet snel verklarend bijschiet: “het brengt een kind<br />
ongeluk als je zegt dat het mooi is, want dan wor<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> go<strong>de</strong>n jaloers en pikken het kind in!”<br />
Zo kunnen dingen in het leven lopen.<br />
Bo Bojoh<br />
Het gezin van Herman en Bo<br />
KOEN DE BOER:<br />
On<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tekening van Koen - zoon van Bo<br />
en Herman – maakte hij in <strong>de</strong> eerste klas van het<br />
Barlaeus gymnasium, gelegen tegenover Paradiso op<br />
het Leidseplein in Amsterdam.<br />
Vanuit het tekenlokaal – voor <strong>de</strong> laatste verbouwing<br />
– zag Koen <strong>de</strong> binnenstad van Mokum op zijn<br />
netvlies verschijnen.<br />
Op <strong>de</strong> achtergrond links <strong>de</strong> kerk op <strong>de</strong> Singel, t.w.:<br />
<strong>de</strong> Krijtberkkerk, St. Franciscus Xaverius van <strong>de</strong><br />
Jezuieten or<strong>de</strong>, uit <strong>de</strong> 9 e eeuw in gotische stijl.<br />
Rechts <strong>de</strong> Westertoren en in het mid<strong>de</strong>n <strong>de</strong> koepel<br />
bij het Koningsplein.<br />
In het mid<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> tekening een bonte mengeling<br />
van vele huizenstijlen van trapgevel tot mo<strong>de</strong>rne<br />
blokkendoos.<br />
Koen koos zelf voor het Barlaeus, omdat met name<br />
<strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re sfeer en dit geweldige uitzicht vanuit<br />
dit lokaal hem <strong>de</strong>ed te besluiten om op <strong>de</strong>ze school<br />
te gaan.<br />
Momenteel zit hij in <strong>de</strong> e klas van dit gymnasium.<br />
Tekening van Koen <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, uitzicht vanuit het tekenlokaal<br />
van het Barlaeus.<br />
185
12e generatie Amsterdamse zijtak: Dorothea Susanna Maria,<br />
dochter van Herman Sr. en Roos Maas<br />
Dorothea Susanna Maria (Thea)<br />
Geboren 29-06- 95<br />
Tot voor kort had zij een knopenwinkel in <strong>de</strong><br />
Wolvenstraat in Mokum<br />
Zij heeft weer een winkel in knopen en schil<strong>de</strong>rij<br />
lijsten etc. op <strong>de</strong> Herengracht nr. 89 ter hoogte van<br />
<strong>de</strong> Hui<strong>de</strong>nstraat<br />
Foto Thea in haar nieuwe winkel op <strong>de</strong> Herengracht.<br />
12e generatie Amsterdamse zijtak: Ronaldus Cornelus Maria,<br />
zoon van Herman Sr. en Roos Maas<br />
Ronaldus Cornelis Maria X Catharina Maria Gerarda<br />
(Ron) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (Rina) <strong>de</strong>leMarre<br />
Geboren 08-07- 956 Geboren -05- 957<br />
Getrouwd 2 -05- 98 / Scheiding in 200<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Renée Elise<br />
Geboren 02-07- 987<br />
2) David Herman<br />
Geboren 2 -06- 990<br />
Ron volg<strong>de</strong> een opleiding aan <strong>de</strong> aca<strong>de</strong>mie voor<br />
glazenier/schil<strong>de</strong>r bij Paridon in Amsterdam.<br />
Vervolgens werkte hij bij glazeniers Bogtman in<br />
Haarlem.<br />
Hij had zijn ateliers in Amsterdam in <strong>de</strong><br />
Bellamijstraat en in <strong>de</strong> 2e Rozendwarsstraat<br />
(Jordaan).<br />
Zijn stijl van werken is bij het schil<strong>de</strong>ren in realisme<br />
en impressionisme, terwijl zijn glas in lood ambacht<br />
bestaat uit traditioneel- en <strong>de</strong>coratief werk. Ver<strong>de</strong>r<br />
restaureer<strong>de</strong> hij <strong>de</strong> ramen van <strong>de</strong> nieuwe- en ou<strong>de</strong><br />
kerk in Amsterdam<br />
186<br />
Impressie drieluik uit 1982.<br />
Ron voor <strong>de</strong> gerestaureer<strong>de</strong> ramen van <strong>de</strong> nieuwe kerk<br />
in Amsterdam
Gebrandschil<strong>de</strong>rd raam van Ron: Botter uit 1981<br />
Overgang uit 1996 van Ron<br />
Ron: (naar Renee)<br />
187
Rina en haar 2 kin<strong>de</strong>ren wonen in Baarn.<br />
Rina <strong>de</strong> le Marre met het verhaal over haar bei<strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren Renée en David <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
Renée <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>:<br />
Zij is geboren in Amsterdam op 2 juli 987, een hete<br />
zomerse dag en woog 9 pond en was 56 cm. lang.<br />
Renée was een lieve, vrolijke baby. Zij ontwikkel<strong>de</strong><br />
zich van een verlegen meisje tot een jonge vrouw, die<br />
weet wat ze wil.<br />
Vanaf haar 6e jaar wist zij al dat zij “iets” met<br />
paar<strong>de</strong>n wil<strong>de</strong>. Vanaf die tijd heeft zij paardgere<strong>de</strong>n.<br />
In het begin x per week, maar bij <strong>de</strong> manege waar<br />
zij nu al zo’n negen jaar rijdt en parttime werkt, ging<br />
dat al gauw naar drie keer in <strong>de</strong> week. Zij heeft hard<br />
gewerkt mid<strong>de</strong>ls een krantenwijk om <strong>de</strong>el van haar<br />
lessen te betalen. De manege werd haar twee<strong>de</strong> thuis.<br />
Na een succesvolle afronding van het Griftland<br />
College te Soest, is Renée nu met haar 2e jaar bezig<br />
op het Groenhorst College in Barneveld. Zij volgt<br />
daar <strong>de</strong> opleiding Paar<strong>de</strong>nhou<strong>de</strong>rij.<br />
Op 2 september 200 heeft zij een ongeluk gehad<br />
tij<strong>de</strong>ns een springwedstrijd. Het paard viel boven op<br />
haar en aanvankelijk zag het er zeer ernstig uit. Zij<br />
is ruim twee maan<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> running geweest, maar<br />
alles lijkt nu weer in or<strong>de</strong>. De enige die er geen angst<br />
aan over heeft gehou<strong>de</strong>n is Renée zelf. Zij rijdt nu<br />
weer volop en wint we<strong>de</strong>rom <strong>de</strong> ene na <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />
wedstrijd.<br />
Deze passie voor het paard zal bij <strong>de</strong>ze<br />
hardwerken<strong>de</strong>, doorzetten<strong>de</strong> dame, nooit overgaan.<br />
188<br />
Rina <strong>de</strong>le Marre<br />
Renee David<br />
David <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
Geboren op 2 juni 990 tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> W.K. wedstrijd<br />
Ne<strong>de</strong>rland – Ierland. Terwijl moe<strong>de</strong>r en kind lagen te<br />
worstelen met <strong>de</strong> baring, keken va<strong>de</strong>r, verloskundige<br />
en <strong>de</strong> kraamverzorgster tussen <strong>de</strong> “bedrijven” door<br />
naar <strong>de</strong>ze voetbalwedstrijd.<br />
In <strong>de</strong> buik was David al een beweeglijk kind, maar<br />
eenmaal op <strong>de</strong> wereld had hij ook een zeer wakkere<br />
kijk op het leven. Hij sliep zel<strong>de</strong>n, maar tij<strong>de</strong>ns al die<br />
wakkere uren was hij een goelachse, vrolijke baby.<br />
David was flitsend snel en al op 2,5 jarige leeftijd<br />
stond <strong>de</strong>ze smurf op het voetbalveld. David is op<br />
en top sportman. Geen enkele bal is voor hemeen<br />
probleem, van biljartbal tot voetbal en alle ballen die<br />
daar tussen zitten. David weet ze moeiteloos te raken.<br />
David groeit op als een vrolijk, heel erg sociaal<br />
georienteer<strong>de</strong> jongen. Daarmee loopt hij ver vooruit<br />
op zijn leeftijdgenoten. Hoewel het lerenvoor hem<br />
nou niet echt zijn grootste hobby is, volgt hij nu wel<br />
zijn opleiding Grafimedia op College De Brink te<br />
Laren met veel plezier.<br />
Het leven is voor David vooral lol, veel lachen en<br />
sporten.<br />
Zijn sociale vaardighe<strong>de</strong>n zullen hem ver brengen.<br />
Moe<strong>de</strong>r Rina werkte tot voor kort als directie<br />
secretaresse.
Rina 42 jaar door David<br />
David<br />
11e generatie Amsterdamse zijtak: Pauline Suzanna Maria <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>, dochter van Cornelis Petrus en Suzanna Eschweiler.<br />
PAULINA SUZANNA MARIA (Lien) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Cornelis (Cor) Volmer<br />
Geboren 7-05- 9 9 Geboren 0 -0 - 9 5 ?<br />
Getrouwd 05-08- 9 2<br />
Overle<strong>de</strong>n circa 975<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Antonia<br />
Geboren circa 9<br />
2) Louise<br />
Geboren circa 9 5<br />
) Robert<br />
Geboren circa 9 6<br />
) Maria<br />
Geboren circa 9 7<br />
Trouwfoto Lien en Cor<br />
Haar beroep bij <strong>de</strong> Gemeente Amsterdam was<br />
”boekhoudster”, wel bijzon<strong>de</strong>r voor die tijd. Hij was<br />
orthopedisch schoenmaker van beroep. Na <strong>de</strong> oorlog<br />
emigreer<strong>de</strong>n zij naar <strong>de</strong> U.S.A.<br />
Zij kregen in Amsterdam hun vier kin<strong>de</strong>ren. t.w.:<br />
Antonia, Louise, Robert en Maria.<br />
Lien is in Amerika overle<strong>de</strong>n. Het huis van Cor is<br />
verbrand en sinds die tijd woont hij in een mobilhome.<br />
Zijn postadres is P.O.Box 5 , Meadow Vally<br />
CA. 95956-005 USA.<br />
De schoonzuster van Cor, Mevr. G.M.G. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><strong>de</strong><br />
Zwart (tante Dien) heeft nog af en toe kontakt<br />
met hem. Ik heb hem twee keer een brief gezon<strong>de</strong>n<br />
over mijn familie on<strong>de</strong>rzoek van zijn vrouw en hem<br />
gevraagd om wat bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n van hem, Lien en<br />
<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren. Helaas geen reaktie ontvangen van hem.<br />
189
11e generatie Amsterdamse zijtak: El<strong>de</strong>rt Hendricus Maria <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>, zoon van Cornelis Petrus en Suzanna Eschweiler.<br />
ELDERT HENDRICUS MARIA (El<strong>de</strong>rt) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Marie Anna Cornelia (Riet) Uijtenhaak<br />
Geboren 08-09- 9 5 Geboren 02- 0- 92<br />
Overle<strong>de</strong>n -09- 995 Overle<strong>de</strong>n 2 - - 98<br />
Getrouwd 06-02- 95<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Josepha Maria Susanna (José) zie haar verhaal op blz.;<br />
Geboren 8- 2- 95<br />
2) Maria Susanna Josepha (Marianne)<br />
Geboren 06-08- 956<br />
) Gerarda Petronella Josepha (Gerda)<br />
Geboren 27-06- 958<br />
) El<strong>de</strong>rt<br />
Hij kwam levenloos ter wereld 7-0 - 96 .<br />
Hij was werkzaam in <strong>de</strong> isolatie materiaal branche.<br />
Na haar overlij<strong>de</strong>n op 2 - - 98 woon<strong>de</strong> El<strong>de</strong>rt<br />
samen met Bep Schotsman- <strong>de</strong> Haas in Purmerend.<br />
Jose en Robert wonen in <strong>de</strong> Tempelaarstraat in<br />
Castricum.<br />
Maria Susanna Josepha (Marianne) trouw<strong>de</strong> op 26-<br />
09- 995 met Richard Egberts (geboren 6-09- 958).<br />
Marianne en Richard kregen een zoon, t.w.: .<br />
Coen, geboren op 08-0 - 99 . Zij wonen in <strong>de</strong><br />
Roerdompstraat in Badhoevedorp.<br />
Gerarda Petronella Josepha (Gerda) woont in <strong>de</strong><br />
Waalstraat in Amsterdam.<br />
Hieron<strong>de</strong>r volgt het relaas van José Terstal over haar<br />
familie:<br />
“Aan alle familie le<strong>de</strong>n DE BOER”.<br />
Vanuit Castricum een verhaaltje voor het boek van<br />
Cees <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> uit Bergen. Bij een heleboel mensen<br />
inmid<strong>de</strong>ls bekend vanwege het uitzoeken en<br />
achterhalen van onze familie.<br />
Ik ben <strong>de</strong> oudste dochter van El<strong>de</strong>rt Hendricus <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong>, geboren op 8 september 9 5 en overle<strong>de</strong>n<br />
op september 995. Hij was gehuwd met mijn<br />
moe<strong>de</strong>r, Marie Uytenhaak, die op 2 oktober 92 is<br />
geboren; zij overleed op 2 november 98 .<br />
Gezin op <strong>de</strong> Adm. <strong>de</strong> Ruyterweg in Amsterdam.<br />
Ik heb nog twee zusters, onze namen zijn:<br />
ik dus José, geboren op 8- 2- 95 . Zus Marianne is<br />
geboren op 06-08- 956, terwijl Gerda op<br />
190<br />
27-06- 958 is geboren. Wij hebben 2 kin<strong>de</strong>ren,t.w.:<br />
Dennis, geboren 08- 0- 982 en Caroline, geboren<br />
09-05- 986<br />
Wij zijn geboren en opgevoed in Amsterdam West<br />
en daar ook op school geweest. Alle drie <strong>de</strong> zussen<br />
von<strong>de</strong>n een baan in Amsterdam.<br />
Ik ben in 977 getrouwd en wij gingen in<br />
Amsterdam-N. wonen. Na drie jaar verhuis<strong>de</strong>n wij<br />
naar Koog aan <strong>de</strong> Zaan, waar onze kin<strong>de</strong>ren zijn<br />
geboren. Veertien jaar later<br />
Marjanne, Riet (vrouw El<strong>de</strong>rt), Wiesje(vrouw Cor) en<br />
Jose in <strong>de</strong> Schoorlse duinen.
gingen wij in Castricum wonen, (heerlijk) en hopen<br />
hier nog vele jaren te wonen. Marianne werkte in<br />
Amsterdam-Osdorp en leer<strong>de</strong> haar toekomstige<br />
man kennen op <strong>de</strong> werkvloer. Zij gingen wonen in<br />
Zwanenburg. In 995 trouw<strong>de</strong>n zij een jaar na <strong>de</strong><br />
geboorte van hun zoon Coen. Later verhuis<strong>de</strong>n zij<br />
naar Badhoevedorp, waar haar man vandaan komt en<br />
waar zij het prima naar hun zin hebben.<br />
Gerda is woonachtig in Amsterdam. Na heel wat<br />
jaren in Amsterdam West te hebben gewoond, is zij<br />
½ jaar gele<strong>de</strong>n in aanmerking gekomen voor een<br />
woning in <strong>de</strong> Rivierenbuurt in Amsterdam, een leuke<br />
buurt. Zij is daar heel happy mee. Gerda werkt als<br />
balie assistente bij een orthondontist in Amsterdam<br />
Zuid/Oost. Menig kind en volwassene is daar met<br />
een knap bekkie <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur uitgegaan. Dit was het<br />
relaas van onze familie; niet bepaald schokkend, maar<br />
misschien toch leuk om te weten, dat wij ook <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong> heten.! Mijn va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r kwamen allebei<br />
uit Amsterdam. Mijn va<strong>de</strong>r El<strong>de</strong>rt was opgeleid<br />
tot timmerman en <strong>de</strong>ed veel in het jeugdwerk bij<br />
<strong>de</strong> Jozef Gazelle. Hij ging ook mee met <strong>de</strong> reizen<br />
naar Lour<strong>de</strong>s als ziekenbroe<strong>de</strong>r.Hij is lang vrijgezel<br />
geweest tot zijn 5e jaar. Hij ontmoette mijn moe<strong>de</strong>r<br />
voor <strong>de</strong> oorlog; een paar jaar na <strong>de</strong> oorlog sloeg<br />
<strong>de</strong> vonk pas echt over en werd er snel getrouwd.<br />
Spoedig kwam dochter José. Wij woon<strong>de</strong>n in bij <strong>de</strong><br />
ou<strong>de</strong>rs van mijn moe<strong>de</strong>r Marie. Dit was ook op <strong>de</strong><br />
Adm. De Ruyterweg 285. Zijn ou<strong>de</strong>rs kwamen te<br />
overlij<strong>de</strong>n en zo zijn wij in het huis gaan wonen op<br />
<strong>de</strong> Adm. De Ruyterweg 2 , zijn ou<strong>de</strong>rlijk huis dus.<br />
Dit bood wel tegenstand maar uitein<strong>de</strong>lijk mochten<br />
wij er blijven wonen. Mijn va<strong>de</strong>r werkte tot aan<br />
zijn pensionering bij <strong>de</strong> firma Helffer, een fabriek<br />
in isolatie materialen en attributen voor schepen.<br />
Dit was met veel perplex kunststof. Hij maakte daar<br />
zelf ook soms kunstzinnige dingen van. Iets voor <strong>de</strong><br />
sier of een bankje of krukje. Een an<strong>de</strong>re hobby van<br />
hem was mo<strong>de</strong>ltreinen, opgebouwd in <strong>de</strong> kel<strong>de</strong>r<br />
op een parcours. Ver<strong>de</strong>r hield hij zich bezig met<br />
fotograferen, het maken van dia’s, muziek maken,<br />
kaarten en biljarten.<br />
Na het overlij<strong>de</strong>n van mijn moe<strong>de</strong>r Marie ontmoette<br />
hij een nieuwe vriendin, voor ons oma Bep. Zij<br />
woont in Purmerend. Na een paar jaar “latten”<br />
ging mijn va<strong>de</strong>r bij haar wonen, een hele stap uit<br />
Amsterdam en van <strong>de</strong> Ruyterweg.<br />
Zij hebben nog hele fijne jaren gehad tot zijn 80e<br />
verjaadag. Vijf jaren later overleed hij. Oma Bep leeft<br />
nog en is inmid<strong>de</strong>ls 86 jaar.<br />
Groetjes van José Terstal- <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
P.S. Nog enkele zaken over Jose Terstal:<br />
Zij is opgegroeid in het huis van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs van haar<br />
va<strong>de</strong>r op <strong>de</strong> Adm. <strong>de</strong> Ruyterweg, waar zij op <strong>de</strong><br />
lagere school ging. Daarna jaar op <strong>de</strong> L.E.A.O en<br />
jaar mid<strong>de</strong>nstands diploma gehaald.<br />
Vervolgens ging zij werken bij C.& A., waar zij 6<br />
jaar een heel leuke tijd heeft gehad.<br />
In 977 trouw<strong>de</strong> zij met Rob Terstal. . Inmid<strong>de</strong>ls<br />
waren <strong>de</strong> twee kin<strong>de</strong>ren geboren: in 982 Dennis en<br />
in 986 Caroline,<br />
het wer<strong>de</strong>n drukke tij<strong>de</strong>n, want <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren waren<br />
vaak ziek.<br />
José en Bert en hun bei<strong>de</strong> dochters en aanstaan<strong>de</strong><br />
schoonzonen.<br />
Adm. <strong>de</strong> Ruyterweg, Amsterdam<br />
191
10e generatie Amsterdamse zijtak: El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> zoon van<br />
Pieter <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Antje Kaandorp<br />
El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Apallonia Kint<br />
Geboren 25- - 88 Geboren 20- 2- 885<br />
Overle<strong>de</strong>n 08-02- 960 Overle<strong>de</strong>n 7-06- 9 6<br />
Getrouwd 02-02- 9 0<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Anna Catharina Maria<br />
Geboren 7-05- 9<br />
Overle<strong>de</strong>n - 2- 989<br />
2e Huwelijk X Ali Blaauw<br />
Geboren 2 - 0- 885<br />
Overle<strong>de</strong>n 0-0 - 9<br />
Na haar overlij<strong>de</strong>n woon<strong>de</strong> hij samen met Bertha <strong>de</strong> zus van zijn twee<strong>de</strong> vrouw die hem twee jaar<br />
overleef<strong>de</strong>.<br />
192<br />
Zelfportret El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> is in 90 in Duitsland als<br />
liftmonteur gaan werken. Hij kreeg daar een<br />
bedrijfsongeval en lag lange tijd in een Duits<br />
ziekenhuis. Hij werd daar <strong>de</strong>pressief. Een arts<br />
ont<strong>de</strong>kte zijn teken- en schil<strong>de</strong>rstalent. Op<br />
doktersadvies volg<strong>de</strong> hij <strong>de</strong> kunst-en teken- aka<strong>de</strong>mie<br />
in Duisburg: <strong>de</strong> arts betaal<strong>de</strong> <strong>de</strong> lessen. In 905<br />
wil<strong>de</strong> zijn va<strong>de</strong>r dat hij naar ons land terugkeer<strong>de</strong>.<br />
Hij ging van 905- 925 bij Erven Caspar Flick,<br />
cacao fabriek aan <strong>de</strong> arbeid. Van 925 tot 9 9 is<br />
niets bekend over zijn beroep. Daarna werkte hij kort<br />
Apallonia <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>-Kint<br />
bij een liftenfabriek Electro Mech. On<strong>de</strong>rneming<br />
als zelfstandig liftmonteur. Bij Peter Meekel zijn vele<br />
mappen met tekenvoorbeel<strong>de</strong>n, die El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
heeft gebruikt. Van het schil<strong>de</strong>rij dat bij Thea <strong>de</strong> Jong<br />
hangt, is geen voorbeeld gevon<strong>de</strong>n tij<strong>de</strong>ns ons bezoek<br />
in Zwaag. Ik kan geen bewijs vin<strong>de</strong>n dat mijn va<strong>de</strong>r<br />
El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en <strong>de</strong>ze El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> elkaar hebben<br />
ontmoet in <strong>de</strong> jaren 920- 9 0 in Amsterdam en<br />
mogelijk samen schil<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n. Het lijkt mij eigenlijk<br />
logisch dat <strong>de</strong> mannen elkaar ken<strong>de</strong>n, alhoewel er<br />
een generatie tussen hen ligt. Echter, bei<strong>de</strong>n kwamen
uit Alkmaar en gezien het feit dat Alkmaar toen nog<br />
een betrekkelijk kleine gemeente was, geeft voeding<br />
aan mijn stelling. Het voorbeeld dat bij Thea <strong>de</strong><br />
Jong hangt, zie blz. 66, lijkt wel op een schil<strong>de</strong>rij<br />
van Henk Gorter, dat mijn va<strong>de</strong>r naschil<strong>de</strong>r<strong>de</strong>.<br />
Deze Gorter was een bekend kunstschil<strong>de</strong>r. Hij gaf<br />
Koningin Wilhelmina les in schil<strong>de</strong>ren.<br />
Schil<strong>de</strong>rij van El<strong>de</strong>rt, hangt bij Gerda Gersonius El<strong>de</strong>rt, Apallonia en Anna<br />
El<strong>de</strong>rt, Ali en Bertha<br />
El<strong>de</strong>rt in ziekenhuis<br />
El<strong>de</strong>rt, Apallonia en Anna<br />
El<strong>de</strong>rt en familie<br />
193
11e generatie Amsterdamse zijtak: Anna Catharina Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
dochter van El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Apallonia Kint<br />
Anna Catharina Maria X Joannes Nicolaas Alphonsus Maria Meekel<br />
(Anna) <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
Geboren 7-05- 9 Geboren 09- 2- 908<br />
Overle<strong>de</strong>n - 2- 989 Overle<strong>de</strong>n 2 -02-200<br />
Getrouwd 27-0 - 9 8<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Nicolaas Albertus Antonius (Albert)<br />
Geboren 22-08- 9<br />
2) Joannes Nicolaas (John)<br />
Geboren -02- 9<br />
) Petrus Franciscus Antonius (Peter)<br />
Geboren 29-0 - 9<br />
Anna met poes<br />
Hieron<strong>de</strong>r volgt <strong>de</strong> bijdrage van Albert Meekel over<br />
zijn familie:<br />
“Hier dan een verhaaltje, voor zover ik mij kan<br />
herinneren, van mijn opa <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. Voor ons,<br />
kleinkin<strong>de</strong>ren, was hij als wij bij hem op visite<br />
kwamen altijd aan het schil<strong>de</strong>ren. Dan zat hij voor<br />
het raam, overdag, want dan had hij beter licht. Het<br />
huis rook ook altijd naar <strong>de</strong> olieverf. Hij woon<strong>de</strong><br />
toen in <strong>de</strong> Hasebroekstaat in Amsterdam en keek<br />
194<br />
uit over <strong>de</strong> Kostverlorenvaart ook wel <strong>de</strong> Baarsjes<br />
genoemd. Aan <strong>de</strong> overkant was een houthan<strong>de</strong>l.<br />
Ik hoor nog <strong>de</strong> groenteschuitjes voorbijkomen.<br />
Uit <strong>de</strong> Sloterpol<strong>de</strong>r kwamen ze dan op weg naar<br />
<strong>de</strong> markthallen. En dan <strong>de</strong> vrachtschepen die<br />
voorbij kwamen, wij waren dat niet gewend, wij<br />
kleinkin<strong>de</strong>ren waren in Kortehoef geboren. Wij<br />
von<strong>de</strong>n dat prachtig. Zijn eerste vrouw heb ik nooit<br />
gekend; zijn twee<strong>de</strong> vrouw was voor ons Oma, maar<br />
voor mijn va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r Tante Ali. “<br />
Anna Meekel-<strong>de</strong> <strong>Boer</strong> tekening uit Zwitserland
12e generatie Amsterdamse zijtak: Nicolaas Albertus Antonius<br />
Meekel zoon van Anna Catharina Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Joannes Nicolaas<br />
Alphonsus Maria Meekel<br />
Nicolaas Albertus Antonius X Henny Appelboom<br />
(Albert) Meekel<br />
Geboren 22-08- 9 Geboren 0-05- 9 9<br />
Getrouwd 8-02- 965<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Sylvia<br />
Geboren 9- - 966 zie haar verhaal op blz.: 96<br />
2) Annemarie<br />
Geboren 08- 0- 968<br />
) Pauline<br />
Geboren 05-0 - 97<br />
) Frank<br />
Geboren 5-09- 97<br />
Albert Meekel’s eigen gezin:<br />
Wij zijn getrouwd in 965 en hebben op het Gerard<br />
Douplein gewoond bij <strong>de</strong> Albert Cuyp, waar wij 5<br />
jaar verbleven.<br />
Ik was toen werkzaam bij <strong>de</strong> Amstelbrouwerij als<br />
on<strong>de</strong>rhoudstimmerman. In Amsterdam zijn twee<br />
kin<strong>de</strong>ren geboren: Sylvia en Annemarie.<br />
Daarna verhuis<strong>de</strong>n wij naar Ou<strong>de</strong>rkerk a.d. Amstel,<br />
alwaar ik bij <strong>de</strong> plaatselijke woningbouwvereniging<br />
ben gaan werken.<br />
Familie Albert Meekel<br />
Hier wer<strong>de</strong>n nog twee kin<strong>de</strong>ren: Pauline en Frank<br />
geboren.<br />
Zij zijn nu allemaal het huis uit en wij zijn<br />
uitgewerkt. Ik in <strong>de</strong> VUT en mijn vrouw in <strong>de</strong><br />
AOW.<br />
Wij hebben het drukker dan ooit: oppassen, <strong>de</strong><br />
groentetuin en klussen bij <strong>de</strong>ze of gene.<br />
Dochter Sylvia is kunstenares<br />
Groeten van Albert Meekel uit Ou<strong>de</strong>rkerk.<br />
195
13e generatie Amsterdamse zijtak: Sylvia Meekel dochter van<br />
Nicolaas Albertus Antonius Meekel en Henny Appelboom<br />
Sylvia Meekel X Jan Bunskoek<br />
Geboren 9- - 966 Geboren 0 -0 - 966?<br />
Samenwonend<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Ita<br />
Geboren 2 -09-200<br />
Sylvia Meekel, haar vroegere artiestennaam was:<br />
Anna <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
Zoals je ziet heb ik vroeger <strong>de</strong> meisjesnaam van mijn<br />
oma gebruikt als artiestennaam. Nu niet meer hoor.<br />
Hierbij zijn twee schil<strong>de</strong>rijen van mij, <strong>de</strong> eerste is van<br />
AnnieMeekel- <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Jan Meekel, mijn oma en<br />
opa; het an<strong>de</strong>re schil<strong>de</strong>rij is een piraten dame.<br />
Ik ben Sylvia Meekel, geboren op 9 november<br />
966’Mijn we<strong>de</strong>rhelft, Jan Bunskoek is geboren op<br />
april 967 en is afkomstig uit West Friesland Nh.<br />
Onze dochyter, Ita, kwam op 2 september 200 ter<br />
wereld.<br />
Zolang ik mij kan herinneren hebben mijn ou<strong>de</strong>rs en<br />
mijn oma Annie Meekel- <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> voor mij getekend.<br />
Ook hebben mijn ou<strong>de</strong>rs en grootou<strong>de</strong>rs mij altijd<br />
gestimuleerd om te doen waar ik gelukkig van werd:<br />
dus heb ik een heel avontuurlijk leventje.<br />
Ik heb een kunstopleiding gevolgd en strijd<br />
voor een betere wereld met an<strong>de</strong>re kunstenaars<br />
en aktievelingen; woon<strong>de</strong> in gekraakte pan<strong>de</strong>n.<br />
Ver<strong>de</strong>r heb ik bij een rondreizend circus theater in<br />
Zwitserland gewerkt..<br />
Naast mijn artiestenvak organiseer ik feesten en<br />
exposities en werk ik als schil<strong>de</strong>r, ontwerp en bedruk<br />
196<br />
Opa Meekel en Oma Anna Meekel - <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
en verkoop T- shirts voor groot en klein.<br />
Nu ben ik samen met vriend en dochtertje op weg<br />
naar mijn volgend avontuur: mijn eiegn T-shirt<br />
collectie – met een web winkel – die vaqnaf juli op<br />
internet staat.(www.sillysreeeens.org.<br />
Mijn werkplaats in <strong>de</strong> Plantagedoklaan 8- 2 (www.<br />
plantagedok.com) en <strong>de</strong> werkplek werd 7 jaar<br />
gele<strong>de</strong>n door mij en an<strong>de</strong>ren gekraakt en is inmid<strong>de</strong>ls<br />
gelegaliseerd en verbouwd.<br />
Elke herfst is daar een weekend open huis, ie<strong>de</strong>reen is<br />
daar welkom !!!!<br />
Titel: Piratenvrouw. zelfportret???
12e generatie Amsterdamse zijtak: Joannes Nicolaas Meekel<br />
zoon van Anna Catharina Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Joannes Nicolaas Alphonsus<br />
Maria Meekel<br />
Joannes Nicolaas (John) Meekel X Martha Frei<br />
Geboren -02- 9<br />
Scheiding in 99<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Bea<br />
Geboren 0 -02- 967<br />
2) Thomas<br />
Geboren 26-07- 968<br />
) Norman<br />
Geboren 25-09- 970<br />
2e huwelijk op 7-07- 997 X Elisabeth Gasser<br />
Geboren 9-05- 956<br />
De volgen<strong>de</strong> bijdrage is van John Meekel<br />
Alte Bernstrasse 0<br />
075 Rüfenacht<br />
Schweiz<br />
Een kleine levensloop<br />
Na <strong>de</strong> lagere school in Hilversum en Amsterdam<br />
moest ik er nog een 7. schooljaar aanhangen, ver<strong>de</strong>r<br />
ging het met <strong>de</strong> kokvakschool in Amsterdam en na<br />
drie jaar nog 2 jaar in verschillen<strong>de</strong> leerbedrijven.<br />
Dan kwam <strong>de</strong> militaire diensttijd, niet dat ik er zo<br />
balen van had dat ik naar het buitenland wil<strong>de</strong>, dat<br />
was meer van beroepswegen, en Schwitzerland hat<br />
me toch al gefasineerd, so werkte ik vanaf 965 in<br />
meer<strong>de</strong>re seizoenen in verschillen<strong>de</strong> <strong>de</strong>len van het<br />
land.<br />
On<strong>de</strong>rtussen had ik mijn eerste vrouw leren kennen,<br />
eerst waren we nog een half jaar in Amsterdam en<br />
woon<strong>de</strong>n bij mijn ou<strong>de</strong>rs, omdat we geen woning<br />
kon<strong>de</strong>n vin<strong>de</strong>n zijn we weer terug gegaan en<br />
woon<strong>de</strong>n in Köniz een vooroord van Bern, 9 jaar<br />
later zijn we naar Rüfenacht verhuisd<br />
In 989 kreeg ik en <strong>de</strong> jongens <strong>de</strong> schwitzerse<br />
nationaliteit, als dan onze jongens groot genoeg<br />
waren lieten we ons schei<strong>de</strong>n.<br />
In 997 hebben Elisabeth Gasser en ik ons het ja<br />
woord gegeven, haar zoon Marc is nu 7 en leert<br />
voor timmerman<br />
Ik werkte in Bern in een Hotel en later ook als kok<br />
in een zelfbedienings-ketting <strong>de</strong> Migros, ik bleef<br />
6 jaar in <strong>de</strong>ze firma , in verschillen<strong>de</strong> restaurants<br />
en 986 na een omscholing was ik leuk bezig in <strong>de</strong><br />
boekhouding, tot 200 , toen kon ik met 60 met<br />
vervroegd pensioen.<br />
Mijn hobby’s zijn zomers in <strong>de</strong> bergen wan<strong>de</strong>len en<br />
„strahlen” dat is kristallen en mineralen zoeken in <strong>de</strong><br />
beken goud wassen met een zeefapparaat doe ik ook.<br />
Ver<strong>de</strong>r maken we ook fietstochten of zwemmen in <strong>de</strong><br />
rivier, s’winters langlaufen en <strong>de</strong> verzameling in or<strong>de</strong><br />
brengen. We zijn ook in verschillen<strong>de</strong> verenigingen<br />
ook in samenhang met mijn hobby.<br />
We reizen ook graag, met <strong>de</strong> auto of het vliegtuig<br />
P.S. ( CdB): John heeft al een aardig voorraadje met<br />
kleine stukjes goud, welke ik heb gezien bij mijn<br />
bezoek aan hem in Ruefenacht.<br />
197
12e generatie Amsterdamse zijtak: Petrus Franciscus Antonius<br />
Meekel zoon van Anna Catharina Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> en Joannes<br />
Nicolaas Alphonsus Maria Meekel<br />
Petrus Franciscus Antonius (Peter) Meekel X Gladys Bastiaanse<br />
Geboren 29-0 - 9 8 Geboren 07- - 9 6<br />
Getrouwd 29- 0- 969<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) David Samuel<br />
Geboren -02- 97<br />
2) Mor<strong>de</strong>chai Benjamin (Moshe)<br />
Geboren 7-06- 976<br />
Peter is trambestuur<strong>de</strong>r in Amsterdam en ze wonen<br />
in Zwaag Noord Holland<br />
198<br />
Rechts Peter Meekel, ver<strong>de</strong>r Cees <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, Cas Dekker en Thea <strong>de</strong> Jong-Dekker.
Bijzon<strong>de</strong>re getuige bij <strong>de</strong> geboorte van Casper Lo<strong>de</strong>wijk Cornelis<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, geboren op 05-05-1875 en getuige bij 2e huwelijk van<br />
zijn moe<strong>de</strong>r, Dina Maria Veel met Geerhard Tromp.<br />
Pieter Hendriksz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Antje Arensd.<br />
geboren in Oosthuizen geboren: niet bekend.<br />
Kind Adrianus Pietersz<br />
geboren in St. Pancras, gedoopt in Oudorp op 08-0 - 76 .<br />
Adrianus Pietersz. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Jannetje Visser<br />
geboren 08-0 - 76 geboren in 760<br />
overle<strong>de</strong>n niet bekend overle<strong>de</strong>n op20-05- 8<br />
Beroep : tuin<strong>de</strong>r in St.Pancras<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Cornelis –<br />
geboren 09-06- 787 en<br />
vroeg overle<strong>de</strong>n zie Cornelis- 2<br />
2) Arie X Hendrica Bol<br />
geboren 09-0 - 789, zie aktes. geboren 0 -06- 799<br />
overle<strong>de</strong>n: niet bekend<br />
) Jannetje<br />
geboren 6-06- 79<br />
) Marijtje<br />
geboren 02-0 - 79<br />
5) Hendrik<br />
geboren 05-0 - 796<br />
6) Pieter<br />
geboren 07- 0- 799<br />
7) Cornelis –2<br />
geboren 26-0 80<br />
2e huwelijk met X Allegonda Boon (weduwe van Pieter Bol).<br />
Getrouwd op 08- - 8 8 te Alkmaar zij is dan 7 jaar.<br />
e huwelijk met: X Antje Blokker<br />
Geen zekerheid over dit e huwelijk<br />
199
Cornelis-2 <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Clara Catharina Schoorl<br />
geboren 26-0 - 80 geboren in 8<br />
overle<strong>de</strong>n in 8 9 dochter van Arie Schoorl en Bregje Hazes.<br />
Getrouwd 06-06- 8 0 zie akte in mijn bezit.<br />
Adres Poppelmanslaan 5 , Alkmaar<br />
Voor zijn huwelijk woon<strong>de</strong> hij in 8 0 bij H. Erkamp en Joh. Gooij.<br />
Kin<strong>de</strong>ren ) Adrianus Hendricus<br />
geboren 07-09- 8<br />
(zie hieron<strong>de</strong>r)<br />
2) Hendrik<br />
geboren in 8 of 8 5<br />
Adrianus Hendricus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> X Maria Barbara Veel<br />
geboren 07-09- 8 geboren 0 - 2- 8 6<br />
Huwelijk -05- 862 en kregen 5 kin<strong>de</strong>ren:<br />
.Zie akte, t.w.:<br />
) Clara Antonia, geboren 2 -02- 86 ;<br />
2) Lo<strong>de</strong>wijk Cornelis, geb. -0 - 86<br />
) Dina Antonia, geboren 05-0 - 866;<br />
) Antonia Maria, geboren 7-08-70<br />
5) Cornelia Adrianus, geboren 8-0 -7 .<br />
Hier komt <strong>de</strong> “aap” uit <strong>de</strong> mouw: Deze “tak” <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> was dus geen familie van ons. De verbinding moest aan<br />
<strong>de</strong> vrouwenkant wor<strong>de</strong>n gelegd. Adrianus Hendricus <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> zijn vrouw was een: “VEEL” en is een zuster<br />
van <strong>de</strong> moe<strong>de</strong>r van C.L.C. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, mijn grootva<strong>de</strong>r dus. Nu is het wel dui<strong>de</strong>lijk naar wie mijn grootva<strong>de</strong>r is<br />
vernoemd: Casper kwam van zijn va<strong>de</strong>r’s zij<strong>de</strong> en <strong>de</strong> Lo<strong>de</strong>wijk Cornelis voornamen van zijn moe<strong>de</strong>r’s zij<strong>de</strong>,<br />
van <strong>de</strong> “Veel” kant. Haar man is A.H. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, volgens <strong>de</strong> akte een beken<strong>de</strong> van <strong>de</strong> familie , dus geen familie<br />
en was getuige bij <strong>de</strong> geboorte van C.L.C. <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>. In 885 mocht hij weer optre<strong>de</strong>n als getuige bij het 2e<br />
huwelijk van zijn schoonzuster, die met G. Tromp trouw<strong>de</strong>.<br />
Ik heb nog enige aktes van Arie <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (geboren 09-0 - 789, zijn<strong>de</strong> een broer van Cornelis-2 <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
Mogelijk waren er toch nog verbindingen met onze tak <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>, maar dat moet dan wel voor 600 geweest zijn<br />
en dat lijkt onwaarschijnlijk.<br />
200
Op zoek naar <strong>de</strong> schil<strong>de</strong>r en<br />
naar on<strong>de</strong>rstaand origineel<br />
schil<strong>de</strong>rij.<br />
Dit schil<strong>de</strong>rijtje, dat mijn va<strong>de</strong>r in<strong>de</strong>rtijd heeft<br />
nageschil<strong>de</strong>rd, heeft al op vroege leeftijd indruk op<br />
mij gemaakt: het hing in <strong>de</strong>-nette- voorkamer bij<br />
opa en oma in De Rijp. Bij het betre<strong>de</strong>n van <strong>de</strong>ze-<br />
niet altijd gebruikte- kamer hing het boven een oud<br />
tafeltje. Ik zie het nog zo voor mij.<br />
Het staat mij bij, dat mijn grootou<strong>de</strong>rs mij vertel<strong>de</strong>n,<br />
dat mijn va<strong>de</strong>r dit schil<strong>de</strong>rijtje op betrekkelijk jonge<br />
leeftijd heeft gemaakt.<br />
Mijn va<strong>de</strong>r was een z.g. zondagsschil<strong>de</strong>r, die zelf niet<br />
het veld introk, maar voorbeel<strong>de</strong>n naschil<strong>de</strong>r<strong>de</strong>.<br />
Veelal maakte hij z.g. stillevens en of taferelen,<br />
waarop weinig of geen personen waren geschil<strong>de</strong>rd.<br />
Zoals reeds eer<strong>de</strong>r in dit boekwerkje vermeld bij<br />
<strong>de</strong> an<strong>de</strong>re El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> uit Amsterdam, ga ik er<br />
nog steeds vanuit dat bei<strong>de</strong>n elkaar gekend moeten<br />
hebben. Door hun afkomst uit het toen nog kleine<br />
stadje Alkmaar met zijn grenzen nog binnen <strong>de</strong><br />
aar<strong>de</strong>n vestingwallen, kan het eigenlijk niet an<strong>de</strong>rs.<br />
Ook bij het zien van <strong>de</strong> mappen met teken- en<br />
schil<strong>de</strong>rvoorbeel<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re El<strong>de</strong>rt in Hoorn<br />
bij Peter Meekel, bleek dat ook hij enigszins <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
schil<strong>de</strong>rswijze had: veel bloemen en landschappelijke<br />
tafereeltjes à la Henk Gorter, <strong>de</strong> leermeester van<br />
wijlen Koningin Wilhelmina.<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk ben ik geïnteresseerd geraakt door dit<br />
schil<strong>de</strong>rijtje door het afwijken<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwerp, n.l.<br />
veel mensen en <strong>de</strong> situatie waar één en an<strong>de</strong>r zich<br />
afspeel<strong>de</strong> qua tijd- vermoe<strong>de</strong>lijk laat 8e eeuw en qua<br />
ruimte in een herberg.<br />
Goed, ik ben dus op zoek gegaan naar <strong>de</strong>gene, die<br />
het origineel had geschil<strong>de</strong>rd.<br />
In eerste instantie ben ik bij het Westfries museum<br />
in Hoorn terecht gekomen. Daar vertel<strong>de</strong> <strong>de</strong> heer<br />
<strong>de</strong> Jong mij iets over <strong>de</strong> ruimte waar <strong>de</strong> actie zich<br />
afspeelt- <strong>de</strong> herberg- maar adviseer<strong>de</strong> mij naar het<br />
Mauritshuis in Den Haag te gaan voor ver<strong>de</strong>re<br />
vragen.<br />
Helaas kon men mij daar niet ver<strong>de</strong>r helpen.<br />
Aangezien John Hoogstee<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> t.v. rubriek<br />
“Kunst en Kitsch” vrijwel om <strong>de</strong> hoek van het<br />
Mauritshuis woont, ben ik naar hem gestapt. Hij<br />
dacht aan een Vlaamse, mogelijk Duitse schil<strong>de</strong>r.<br />
On<strong>de</strong>r dankzegging en met dit gratis consult ben<br />
ik toch nog eerst even langs bij het Rijksmuseum<br />
in Amsterdam gegaan. Dat was niet zo gemakkelijk<br />
om onaangekondigd een conservator te pakken te<br />
krijgen.<br />
Uitein<strong>de</strong>lijk kwam na een klein uurtje een dame naar<br />
voren, die toch ook dacht in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> richting als<br />
John Hoogstee<strong>de</strong>r uit Den Haag.<br />
Hieron<strong>de</strong>r volgt dan een opsomming van alle<br />
aangeschreven musea, die alle netjes op mijn brief<br />
reageer<strong>de</strong>n.<br />
201
Op september 200 heb ik mij – op advies van <strong>de</strong><br />
Heer John Hoogstee<strong>de</strong>r - ook nog gewend tot het<br />
Rijksbureau voor Kunsthist. Documentatie, Afd. 9e<br />
eeuwse kunst. Zij kon<strong>de</strong>n geen aansluiting vin<strong>de</strong>n bij<br />
het werk van Henk Gorter, over het landschaptafereel<br />
van an<strong>de</strong>re El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> ( het schil<strong>de</strong>rij, dat bij<br />
Thea <strong>de</strong> Jong- Dekker hangt. Over mijn an<strong>de</strong>re vraag,<br />
betreffen<strong>de</strong> het tafereel in <strong>de</strong> herberg, kreeg ik later<br />
antwoord met <strong>de</strong> suggestie: probeer het in Belgie of<br />
Duitsland.<br />
Ook van het museum uit Belgie kreeg ik het advies<br />
mij te wen<strong>de</strong>n tot Duitse musea. Van het Zentral<br />
Institut für Kunst und Geschichte in München<br />
kreeg ik zelfs antwoord in het ne<strong>de</strong>rlands van<br />
iemand die in Alkmaar was opgegroeid (Mevr. Thea<br />
Vignau Wilberg- Schuurman). Zij kwam met <strong>de</strong><br />
suggesties van <strong>de</strong> schil<strong>de</strong>rs Fritz Wagner of Max<br />
Gaisser en dacht zelf eer<strong>de</strong>r aan Max Gaisser en<br />
stuur<strong>de</strong> een aantal kopieën bij, waarbij vooral <strong>de</strong><br />
karakterisering: groepen om een tafel haar aansprak.<br />
Haar advies was om mij te wen<strong>de</strong>n tot <strong>de</strong> Bayerische<br />
Staatsgemãl<strong>de</strong>sammlungen in München. Dit instituut<br />
heeft veel werk verricht en documentatie nagekeken,<br />
maar kwam uitein<strong>de</strong>lijk niet ver<strong>de</strong>r dan dat ik zelf<br />
ver<strong>de</strong>r moest informeren bij musea waar schil<strong>de</strong>rijen<br />
van Max Gaisser en Fritz Wagner hangen, t.w.:<br />
202<br />
Het Stadt Museum Bautzen<br />
Museum Stadt Rosenheim en<br />
Staatliches Museum Schwerin.<br />
Het eindresultaat was toch negetief. De schil<strong>de</strong>r,<br />
alsme<strong>de</strong> het originele schil<strong>de</strong>rij kwam niet boven<br />
water.<br />
Wie zoekt t.z.t ver<strong>de</strong>r. ??<br />
Waarom al die moeite voor zo’n schil<strong>de</strong>rijtje en hoort<br />
dit verhaal eigenlijk wel thuis in <strong>de</strong>ze context, zijn<br />
vragen waarop ik toch wel een antwoord wil geven.<br />
Het antwoord op het eerste ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong>ze vraag:<br />
Hopelijk zal er t.z.t.iemand opstaan, die mijn<br />
on<strong>de</strong>rzoek wil voortzetten, maar…………. misschien<br />
is het wel <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> gedachte. Je weet<br />
maar nooit. In het bevestigen<strong>de</strong> geval is er in mijn<br />
archief, waar zich alle aktes etc. bevin<strong>de</strong>n, ook een<br />
apart dossier met alle correspon<strong>de</strong>ntie van <strong>de</strong> diverse<br />
musea over dit on<strong>de</strong>rwerp. Degene, die hierme<strong>de</strong><br />
ver<strong>de</strong>r wil gaan, weet dan hoe het het niet moet<br />
doen om tot resultaten te komen. Misschien hoor ik<br />
eens…… waar ik dan ook moge zijn, wat zijn of haar<br />
oplossing tot dit raadseltje is. Het twee<strong>de</strong> ge<strong>de</strong>elte<br />
van bovenstaan<strong>de</strong> vraag luidt naar mijn mening<br />
positief, want het is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van mijn theorie dat<br />
er “ergens” in iemands “genen” toch een brokje extra<br />
creativiteit moet zitten en daarom hoort het hier<br />
wel thuis. Mogelijk is men in <strong>de</strong> toekomst d.m.v.<br />
een sterk verbeterd DNA on<strong>de</strong>rzoek instaat om<br />
hierachter te komen, of blijft het toch ‘n utopie.?????<br />
Waarvan akte zou <strong>de</strong> notaris zeggen.!!
De voornaam ”El<strong>de</strong>rt”, waar<br />
komt die vandaan…??<br />
Het is grappig vast te stellen dat <strong>de</strong> naam El<strong>de</strong>rt<br />
voor het eerst binnen onze familie zijn intre<strong>de</strong> <strong>de</strong>ed<br />
in <strong>de</strong> achtste generatie. De va<strong>de</strong>r van Teunissina<br />
Steeman heette zo, en El<strong>de</strong>rt werd naar zijn opa<br />
vernoemd. Binnen onze rechtstreekse Alkmaarse<br />
tak komt <strong>de</strong> naam El<strong>de</strong>rt nog een aantal keren voor<br />
bij <strong>de</strong> zijtakken van Thea <strong>de</strong> Jong uit Wieringen,<br />
bij Mein<strong>de</strong>rt Ruiter uit Egmond Binnen, bij Peter<br />
Meekel uit Zwaag en bij <strong>de</strong> Amsterdamse “tak” en<br />
mijn va<strong>de</strong>r heette ook zo.<br />
Hieron<strong>de</strong>r volgen <strong>de</strong> familie le<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> voornaam ELDERT, tezamen met <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> wanneer<br />
zij leef<strong>de</strong>n/leven en waar zij in dit boek wor<strong>de</strong>n vermeld:<br />
) El<strong>de</strong>rt Steeman schoonva<strong>de</strong>r van Casper:<br />
van hem komt <strong>de</strong>ze voornaam.<br />
Overle<strong>de</strong>n in 87 ,<br />
2) El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> ( 8 8- 878)<br />
) El<strong>de</strong>rt ( 88 - 960)<br />
) El<strong>de</strong>rt ( 900- 98 ) 8<br />
5) El<strong>de</strong>rt van Bronkhorst ( 9 0-200 ) 50<br />
6) El<strong>de</strong>rt Hendricus Maria <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> ( 9 5- 995) 90<br />
7) El<strong>de</strong>rt Ruiter ( 95 - ) 5<br />
8) El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> ( 7-0 - 96 , levenloos) 90<br />
Blz<br />
203
Onze creatievelingen binnen <strong>de</strong><br />
familie. Van wie hebben onze<br />
creatievelingen <strong>de</strong>ze gaven/genen<br />
gekregen?<br />
Ik vermoed, dat El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> van <strong>de</strong> zijtak van Peter<br />
Meekel en mijn va<strong>de</strong>r elkaar gekend moeten hebben.<br />
Zij waren bei<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> jaren 920- 9 0 woonachtig<br />
in Ansterdam en kwamen bei<strong>de</strong>n uit Alkmaar.<br />
Doordat mijn va<strong>de</strong>r vanaf 9 8 in Amsterdam op<br />
kamers ging wonen en geduren<strong>de</strong> lange tijd vrijgezel<br />
bleef tot circa 9 0, zal hij over veel vrije tijd hebben<br />
beschikt, waardoor veel ruimte voor het bedrijven<br />
van zijn hobby’s moet zijn geweest. Ik ga er daarom<br />
maar van uit, dat bei<strong>de</strong> mannen met elkaar optrokken<br />
voor wat betreft het schil<strong>de</strong>ren. Zie “Op zoek naar<br />
kunstschil<strong>de</strong>r” blz. 20 .<br />
Schil<strong>de</strong>rij van El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> bij Thea <strong>de</strong> Jong.<br />
Naast het schil<strong>de</strong>ren, was mijn va<strong>de</strong>r regelmatig met<br />
muziek bezig. In zijn jeugd speel<strong>de</strong> hij mandoline,<br />
later speel<strong>de</strong> hij viool. In <strong>de</strong> jaren 950- 960 heeft<br />
hij mijn broer Wim begeleid en gestimuleerd bij zijn<br />
vor<strong>de</strong>ringen op het gebied van het spelen op <strong>de</strong> piano.<br />
Van mijn kin<strong>de</strong>ren bezochten San<strong>de</strong>r en Ellen <strong>de</strong><br />
B.S.G in Bergen, welke bekend staat om zijn creatieve<br />
vakken. San<strong>de</strong>r maakte daar een aantal werkstukken<br />
uit steen en gasbeton. Ellen <strong>de</strong>ed er mo<strong>de</strong>-en<br />
textielvakken. Na afloop van het ein<strong>de</strong>xamen op <strong>de</strong><br />
B.S.G tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> presentatie van alle werkstukken liep<br />
Ellen, in <strong>de</strong> door haar gemaakte bruidsjurk, aan <strong>de</strong><br />
arm van <strong>de</strong> zojuist beoem<strong>de</strong> nieuwe directeur van <strong>de</strong><br />
school over het plankier. Ellen ging vervolgens naar <strong>de</strong><br />
mo<strong>de</strong> aca<strong>de</strong>mie Montagne in Amsterdam en ontwierp<br />
jassen en an<strong>de</strong>re zaken. Later stapte zij over naar<br />
Present Time in Almere, waar zij voor <strong>de</strong> zaak allerlei<br />
zaken ontwerpt en regelmatig in het verre oosten op<br />
204<br />
pad is voor <strong>de</strong> inkoop van <strong>de</strong> ”giftshop” artikelen.<br />
Zoon Paul van broer Wim stu<strong>de</strong>er<strong>de</strong> in Delft<br />
industriële vormgeving. Ook <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re El<strong>de</strong>rt, van<br />
<strong>de</strong> zijtak van Mein<strong>de</strong>rt Ruiter, is creatief. Deze El<strong>de</strong>rt<br />
is graficus<br />
Na oplossing en terugvin<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> volledige<br />
Amsterdamse “tak” - met vele kin<strong>de</strong>ren, zoals in een<br />
goed R.K. gezin aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> was - , blijkt er ook in<br />
<strong>de</strong>ze “tak” een aantal creatieve mensen te zijn en te<br />
zijn geweest.<br />
Toen ik een paar jaar gele<strong>de</strong>n Thea <strong>de</strong> Jong uit<br />
Wieringen ontmoette en zij mij vertel<strong>de</strong> over een<br />
schil<strong>de</strong>rij dat bij haar aan <strong>de</strong> wand hing van oom<br />
El<strong>de</strong>rt (tak Peter Meekel) was ik zeer verrast, omdat<br />
het mij een kopie leek van Henk Gorter, een beken<strong>de</strong><br />
Ne<strong>de</strong>rlandse schil<strong>de</strong>r (hij gaf Koningin Wilhelmina<br />
schil<strong>de</strong>rles). Zie Gerda Gersonius blz. 79.<br />
Sylvia Meekel, dochter van Albert uit Ou<strong>de</strong>rkerk a.d.<br />
Amstel is zelf, net als haar man, beroeps kunstenaar<br />
gewor<strong>de</strong>n. Vermoe<strong>de</strong>lijk erfelijk belast door haar over<br />
grootva<strong>de</strong>r, El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
Titel: Piratenvrouw, zelfportret ???
Opa Meekel en Oma Anna Meekel - <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
Anna Meekel-<strong>de</strong> <strong>Boer</strong> tekening uit Zwitserland<br />
Schil<strong>de</strong>rij van Rita Clasener-van <strong>de</strong>r Plas<br />
Via <strong>de</strong> nakomelingen van Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> Jr. (<br />
geboren 6-05- 87 ) vond ik creatieve aktiviteiten<br />
via zijn kleindochter Maria Clasener- van <strong>de</strong>r Plas.<br />
Ook 2 van haar kleinkin<strong>de</strong>ren tekenen erg goed.<br />
Mijn va<strong>de</strong>r schil<strong>de</strong>r<strong>de</strong> met olie verf of met pastel<br />
het werk van <strong>de</strong>ze Gorter na. Achteraf blijkt dat<br />
vele familie le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Amsterdamse “tak” ook in<br />
het bezit zijn van een schil<strong>de</strong>rij van <strong>de</strong>ze El<strong>de</strong>rt uit<br />
Amsterdam. (tak Peter Meekel). Zie ook het briefje<br />
dat ik kreeg van tante ”Dien” uit Nijmegen (wat een<br />
prachtig en krachtig handschrift van iemand van 9<br />
jaar) waarin zij mij een polaroid foto toezond van<br />
een schil<strong>de</strong>rij van El<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
Zelfportret El<strong>de</strong>rt en zijn vrouw Appollonia<br />
205
Inmid<strong>de</strong>ls is mij van een aantal mensen bekend dat<br />
zij vroeger en tegenwoordig nog steeds tekenen en<br />
schil<strong>de</strong>ren. Bij het noemen van namen loop ik wel<br />
het risico, dat ik bepaal<strong>de</strong> mensen niet noem, omdat<br />
ik niet op <strong>de</strong> hoogte ben van hun kunstzinnige<br />
activiteiten:<br />
Va<strong>de</strong>r El<strong>de</strong>rt van Jose Terstal-<strong>de</strong> <strong>Boer</strong> was creatief in<br />
het maken van allerlei zaken, o.a. het fotograferen en<br />
muziek maken; zijn broer Cor -<strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van Gerda<br />
Gersonius- was ook een verdienstelijk fotograaf.<br />
Naast bovengenoem<strong>de</strong> personen uit <strong>de</strong> familie is<br />
Susan van Wulfften Palthe- <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> uit Rosmalen<br />
kunstenares.<br />
Acryl op doek van Susan van Wulfften Palthe- <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
Herman <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> Sr. was genoodzaakt door <strong>de</strong><br />
crisis van <strong>de</strong> jaren “ 0” en <strong>de</strong> daarop volgen<strong>de</strong> 2e<br />
wereldoorlog om als huisschil<strong>de</strong>r zijn “brood” te<br />
verdienen, maar zijn voorkeur ging dui<strong>de</strong>lijk uit naar<br />
het schil<strong>de</strong>ren op “doek”. (zie hieron<strong>de</strong>r)<br />
206<br />
Herman <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> Sr. : Zicht op Sloten.<br />
Hij maakte voor <strong>de</strong> kerk wandschil<strong>de</strong>ringen en bij<br />
hen thuis had hij op <strong>de</strong> wand een mooi bostafereel<br />
geschil<strong>de</strong>rd. Na <strong>de</strong> 2e wereldoorlog gaf hij les<br />
in schil<strong>de</strong>ren bij allerlei instellingen op creatief<br />
gebied. Ver<strong>de</strong>r restaureer<strong>de</strong> hij na <strong>de</strong> oorlog <strong>de</strong><br />
wandschil<strong>de</strong>ringen van <strong>de</strong> wintertuin van hotel<br />
“Kras”.<br />
Paul <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> uit Tilburg is in het bezit van het laatste<br />
schil<strong>de</strong>rij dat zijn va<strong>de</strong>r Herman voor zijn dood heeft<br />
geschil<strong>de</strong>rd. (zie vorige kolom).<br />
Vanuit zijn ziekbed: zicht op Sloten.<br />
Ron, <strong>de</strong> glazenier en kunstschil<strong>de</strong>r, restaureer<strong>de</strong> <strong>de</strong> grote<br />
ramen in <strong>de</strong> Nieuwe- en Ou<strong>de</strong> Kerk in Amsterdam.
Schil<strong>de</strong>rijen van Ron <strong>de</strong> <strong>Boer</strong><br />
Hier volgen een aantal voorbeel<strong>de</strong>n van werk van<br />
familiele<strong>de</strong>n die nu al op jeugdige leeftijd laten<br />
zien dat zij over kwaliteiten beschikken.<br />
Schil<strong>de</strong>rij van David, zoon van Ron.<br />
Tekening van David, zoon van Ron.<br />
Tekening van Koen, zoon van Herman jr.<br />
Het zou best eens kunnen zijn, dat al <strong>de</strong>ze<br />
creatieviteit in<strong>de</strong>rtijd is ingebracht door een<br />
gemeenschappelijke voorou<strong>de</strong>r. Ik <strong>de</strong>nk in eerste<br />
instantie dan aan Teunissina Steeman, <strong>de</strong> vrouw van<br />
Casper <strong>de</strong> <strong>Boer</strong> (geboren in 8 ) of aan Casper <strong>de</strong><br />
<strong>Boer</strong> hemzelve. Je moet toch van je eigen familie<br />
krachten uitgaan, niet waar.!!!<br />
Als het zo zou zijn, dat Teunissina <strong>de</strong> drijven<strong>de</strong><br />
kracht op dit gebied is geweest, dan is haar invloed<br />
op <strong>de</strong> toekomstige nazaten van onze familie wel<br />
heel erg groot geweest. Want, zoals reeds eer<strong>de</strong>r is<br />
opgemerkt, komt ook <strong>de</strong> naam El<strong>de</strong>rt bij haar familie<br />
vandaan. Het was <strong>de</strong> voornaam van haar va<strong>de</strong>r El<strong>de</strong>rt<br />
Steeman, <strong>de</strong> schoenmaker uit Alkmaar.<br />
207
SLOTWOORD.<br />
Bij <strong>de</strong> start van dit boekwerkje had ik nog niet een<br />
juist beeld gevormd over <strong>de</strong> vorm en inhoud hiervan.<br />
Zo langzamerhand krijgt ”HET” het dan - door<br />
eigen i<strong>de</strong>eën en door het lezen van an<strong>de</strong>re genealogie<br />
verhalen van an<strong>de</strong>re families - “ zijn huidige ”body”.<br />
On<strong>de</strong>r het motte “ Beter goed gejat dan slecht<br />
bedacht”.<br />
Daar ik nu bepaald niet als een techneut bekend sta,<br />
is het prettig te ervaren, dat ik op technische bijstand<br />
kon rekenen op gebied van <strong>de</strong> computer van Jan<br />
van Breugel, Hielke Huisman. De hulp van Jansiem<br />
Schoorl uit Barsingerhorn was van eminent belang<br />
bij <strong>de</strong> samenstelling van dit boekwerkje. Zowel op<br />
het gebied van <strong>de</strong> computer, als zijn assistentie op het<br />
grafische vlak was van grote “klasse”. Hij leer<strong>de</strong> mij<br />
het boekwerk in ruwbouw aan te leveren, waarna hij<br />
het echte fijne werk <strong>de</strong>ed.<br />
Louck en Marijke fungeer<strong>de</strong>n als bewaker van tekst<br />
en Ne<strong>de</strong>rlandse taal.<br />
Allen hartstikke bedankt.<br />
Cees <strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
BERGEN, 20 mei 2005.<br />
(ook <strong>de</strong> verjaardag van mijn moe<strong>de</strong>r)<br />
P.S.: De titel van dit boekwerkje had ook<br />
als titel meegekregen kunnen hebben:<br />
OM EEN KORT VERHAAL HEEL<br />
LANG TE MAKEN.<br />
208
OVERZICHT VAN “AANGE-<br />
TROUWDEN” , OFWEL DE<br />
“KOUWE KANTERS”:<br />
(Is achter <strong>de</strong> naam (m) vermeld, dan is <strong>de</strong> man<br />
van <strong>de</strong> kouwe kant en is hij dus met een “<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>”<br />
getrouwd.<br />
S= achter <strong>de</strong> naam betekent samenwonen met ene<br />
<strong>de</strong> <strong>Boer</strong>.<br />
De datum in <strong>de</strong> kolom is <strong>de</strong> trouwdatum):<br />
Aerle, R. (m) circa 975<br />
Appelboom, Henny 0-05- 9 9<br />
Nieuwendijk, Irene 9- 2- 969<br />
Arts, R. (m) 22-05- 9 6<br />
Bastiaanse, Gladys 29- 0- 969<br />
Blaauw, A.M. circa 9 8<br />
Bojoh, Bo (S) circa 985<br />
Borsius, Trijn Symonsd. circa 659<br />
Bronkhorst v. , Pieter (m) 25-06- 908<br />
Bruin, Helene 2 -05- 95<br />
Bui, Anna 05-05- 872<br />
Cardinaal Cornsd., Neeltje - - 807<br />
Clasener, Ed (m) circa 928<br />
Dekker, Barbara circa 960<br />
Dekker, Mattheus Nic. (m) 6-08- 9<br />
Delemarre, Rina 2 -05- 98<br />
Egberts, Richard (m) 26-09- 995<br />
Engel, Elisabeth 29-0 - 8 2<br />
Eschweiler, Sus. Joh. Wilh. 2-09- 907<br />
Frei, Martha circa 970<br />
Gasser, Elisabeth 7-07- 997<br />
Gersonius, Berend (m) 0 -06- 976<br />
Geuzenbroek, Theo (m) 29- 0- 925<br />
Groot, Antje 0-05- 868<br />
Haver, Aal(g)je -07- 75<br />
Holm, Janny circa 965<br />
Hop, Maartje 7-06- 899<br />
Jacobs, Marja circa 960<br />
Jansz., Claes (m) circa 688/90<br />
Jong <strong>de</strong>, Petrus Nic. 09- 2- 96<br />
Kaandorp, Antje 29-0 - 877<br />
Kat, Helena circa 8 2<br />
Kint, Apalonia 02-02- 9 0<br />
Laar, v.d. C.T.T. 09- 2- 970<br />
Maas, Rosalia Dorothea 0-09- 9 2<br />
Marre <strong>de</strong>la, Rina circa 985<br />
Meekel`J.N.A.M. (m) 27-0 - 9 8<br />
Muller, C.J. (m) circa 965<br />
Nass, J.H. (m) circa 960<br />
Pand(t), Willempje 22-06- 78<br />
Paulusd., Neeltje circa 708<br />
Pietersd., Antje 2 -02- 7<br />
Plas, v.d.,Arnold (m) circa 9 0<br />
Pronk, Brigit 0-0 -2000<br />
Ramaker, Hendrica 07- 0- 8 8<br />
Rijs, van Mein<strong>de</strong>rt (m) circa 9 0<br />
Roemer, Guurtje circa 9 8<br />
Ruiter, Klaas (m) 29-0 - 926<br />
Schoen, Maria 0- - 90<br />
Steeman,Teunissina 0-07- 8<br />
Swart, Annemiek (S) circa 998<br />
Terstal, Robert 2 -08- 977<br />
Tiggers, Louisa Ger 0 -06- 9 8<br />
Uytenhaak, Maria A.C. 06-02- 9<br />
Veel, Dina Maria 9-0 - 87<br />
Visser, Petronella circa 920<br />
Volmer, Cor (m) 05-08- 9 2<br />
Weil, Petronella 20-02- 960<br />
Wijnhoud, Maaike (S) circa 99<br />
Willemsd.Trijn circa 680<br />
Wissel v.d. , Cornelia 6-02- 966<br />
Wolffensperger H (m) circa 966<br />
Wulfften Palthe v.B (m) 0-0 - 97<br />
Zalm, Neeltje na 79<br />
Zwart, <strong>de</strong> Goverd.M.G 8-08- 9 5<br />
209
210
211