Peddelen langs de Italiaanse kust - Berber Home

eizen
Peddelen
langs de kust
van Italië
Bij de Italiaanse badplaats San Remo is een voormalige spoorlijn
omgebouwd tot fietspad. Lange neus naar al die toeterende auto’s
en scooters. Op deze route valt ongestoord te genieten van de kust
langs de Bloemenrivièra. Door Berber Paarlberg
Bij fietsen in Italië denk je al gauw
aan wielerklassiekers als de Ronde
van Lombardije of Milaan-San
Remo, met steile bergweggetjes
en huiveringwekkende haarspeldbochten.
Of aan mountainbikeroutes
in het Frans-Italiaanse Alpengebied.
Wie zich niet in het zweet wil werken en toch in
Italië wil fietsen, kan sinds kort z’n hart ophalen
in Ligurië. Net over de grens van de Zuid-Franse
Côte d’Azur begint een fiets- en wandelpromenade
langs de Italiaanse Bloemenrivièra. Met eersterangs
uitzicht over de kust en, met hooguit
drie procent helling, een heel vlak parcours. De
route is op elke willekeurige huis-, tuin- en keukenfiets
te rijden. Mooi weer is met driehonderd
zonnige dagen per jaar vrijwel gegarandeerd.
In België en Frankrijk zijn fietspaden over in
onbruik geraakte spoorlijnen in opmars, Italië
kent nu ook zo’n route. De eind 19e eeuw aangelegde
kustspoorlijn tussen Ospedaletti en het 24
kilometer verderop gelegen San Lorenzo al Mare
is in 2001 gesloten en vervangen door een lange
tunnel, wat verder landinwaarts. Voor de treinreizigers
minder leuk, want die moeten de uitzichten
over de baaien en de dorpjes onderweg ontberen.
Maar fietsers, wandelaars, joggers en skaters
Opening van het fietspad in 2008.
uit de omgeving kunnen hun geluk niet op.
Na een slepend beslistraject wordt de voormalige
spoorweg nu stukje bij beetje omgebouwd
tot een fiets- en wandelpromenade. Het is
een parkachtige strook, compleet met bankjes,
drinkwaterfontijntjes, alarmpraatpalen, afvalbakken
met gescheiden afval, veel palmbomen,
bloemen en sfeerverlichting. Zodra er weer een
paar kilometer is geopend, nemen fietsers en anderen
enthousiast bezit van de exclusief voor hen
bestemde ‘pista ciclabile’.
Pottenkijkers
Het is een verademing om vanuit het hectische
pagina 40, 17-10-2009 © Het Financieele Dagblad Bijlage

pagina 41, 17-10-2009 © Het Financieele Dagblad Bijlage
FOTO’S: BERBER PAARLBERG
Ligurië
Ventim Ventimíglia íglia
FRANK-
RIJK
Menton
Monte Carlo
Tracé kustspoorweg
Inmiddels fietspad
E80 San Stefano
San Remo
Bussana
Ospedaletti
Italiaanse verkeer het fietspad te betreden. Auto’s
en scooters die je de pas afsnijden zijn er niet;
op de pista heeft niet-gemotoriseerd verkeer het
alleenrecht. Het fietspad begint in het centrum
van San Remo, tussen het voormalige treinstation
en Pian di Poma. Alleen voor de villabewoners
langs de oude spoorlijn zal het wennen zijn,
nu pottenkijkers ineens vrijelijk in hun voorheen
door de spoorlijn afgeschermde achtertuin kunnen
gluren.
Het vroeger zo chique San Remo, ooit de populairste
badplaats van de Rivièra, is een stad van
vergane glorie. Er zijn wandelroutes langs de
(zieltogende) twintig mooiste art nouveau villa’s.
Sommige zijn te bezichtigen, zoals Villa Nobel.
Daar woonde de laatste zes jaar tot zijn dood in
1896 Alfred Nobel, uitvinder van het dynamiet en
de naamgever van de Nobelprijs. Het casino
werd sinds de opening in 1905 gefrequenteerd
door tsaren en prinsen, en later ook door film- en
popsterren. Ook prins Bernhard kwam er naar
verluidt graag. Het is ook de plaats waar in 1951
voor het eerst het in Italië razend populaire Festival
della Canzone Italiana werd gehouden, de inspiratiebron
voor het Eurovisie Songfestival. Andrea
Bocelli begon er zijn carrière.
De pista loopt langs het olympische zwembad
PM /
Imperia
San Lorenzo al Mare
B l o e m e n r i v i è r a
Tot begin deze eeuw
reed op de kuststrook
bij San Remo nog de
trein. De rails en
bielzen aan dit stukje
van de Italiaanse
Bloemenrivièra zijn nu
vervangen door vers
asfalt, dat verboden
terrein is voor
gemotoriseerd verkeer.

van San Remo. Gerenoveerd en al is het zwembad
klaar voor meer aanloop: op een zomerse zaterdagmiddag
zwemmen er hooguit vijftien mensen,
met de verplichte badmuts op het hoofd. De
pachters van het bijbehorende café-restaurant
wrijven hoopvol in hun handen nu de fietsroute
klaar is. Die zou wel eens tot meer klandizie kunnen
leiden.
Versevijgen
Langs de stranden en baaien van San Remo en
door oude spoortunnels gaat het richting het
oosten. Wie gek is op vijgen, kan het beste in september
gaan; overal langs het pad staan de zoetgeurende
bomen waar je de verse vijgen zo uit
kunt plukken.
Het eerstvolgende dorp is Bussana. Het is een
nieuwe versie van het hoger gelegen middeleeuwse
Bussana Vecchia, dat in 1887 door een
aardbeving in puin werd gelegd. Sindsdien was
het een spookdorp, totdat hippies er in de jaren
zestig van de vorige eeuw introkken en stukje bij
beetje de huizen opknapten. Inmiddels is het pittoreske
dorpje, met een kasteelruïne, ruïnekerk,
smalle straatjes, galeries en restaurantjes een
trekpleister die bussen vol toeristen trekt.
Met goede versnellingen is de klim naar het
150 meter hoger gelegen dorp te doen. Lopend
duurt het een halfuur, via een muilezelpad.
Bussana loopt naadloos over in Arma di Taggia.
Met mooie zandstranden, winkels en terrassen
een prima plaats voor een duik in de zee, een
panini, een ijsje of een cappuccino. Elke laatste
zondag van juli wordt hier een vuurwerk ontstoken
ter ere van St. Erasmo, de beschermheilige
van de zee. Vanuit de wijde omgeving komen er
tienduizenden belangstellenden op af om het
vuurwerk te bewonderen.
Tussen Arma di Taggia en Santo Stefano al
Mare moet de fietser even vier kilometer de gewone
weg op en is er de typisch Italiaanse verkeerschaos.
Als het goed is wordt het ontbrekende viaduct
dit jaar afgebouwd en is de eerste zestien kilometer
van de pista klaar. Het kan wat langer duren,
want uitvoering en planning lopen op z’n Italiaans
niet altijd synchroon.
In het centrum van Santo Stefano keert de rust
van de pista weer terug. Waarna een aaneenschakeling
van panoramische uitzichten volgt, voordat
de route de langste voormalige spoortunnel
van het traject induikt. Zelfs wandelaars wagen
zich in deze 1500 meter lange tunnel. Door goede
verlichting is hij niet naargeestig, maar fietsen is
De Italianen hebben plannen
om de pista ciclabile uit te
breiden tot honderd kilometer
Boven en onder: de
kerk in Bussana.
Midden: de voormalige
spoortunnel bij Santo
Stefano doet denken
aan een druipsteengrot.
Het kalkrijke water
druipt nog gestaag
langs de wanden. Zelfs
wandelaars wagen zich
in deze 1500 meter
lange tunnel.
minder saai. Hier en daar waan je je in een druipsteengrot.
Langs de leidingen in de tunnels hebben
zich meer dan honderd jaar lang druipsteenformaties
van kalk langs de wanden gevormd.
Het kalkrijke water druipt nog gestaag door.
Net voor San Lorenzo al Mare eindigt
de tunnel. San Lorenzo, dat
de vorm heeft van een anker,
is in de zomer een
drukbezochte strand-
pagina 42, 17-10-2009 © Het Financieele Dagblad Bijlage
Fietsen langs Bloemenrivièra
Huurfietsen Fietsen huren kan op
verschillende plaatsen langs de route
(onder andere in San Remo, Arma di
Taggia en San Stefano) voor ongeveer ¤ 15
per dag (www.nolobici.it). Er is keuze uit
stadsfietsen en mountainbikes.
Enkeltje of retour Ook mogelijk is om in
de ene plaats voor een paar uur een fiets te
huren en die achter te laten in een
volgende plaats om daar te winkelen of
naar het strand te gaan. Aan het einde van
de dag kan voor de terugreis weer een
andere fiets worden gehuurd.
Meer informatie
- Over de pista ciclabile: www.area24spa.it
en www.pistaciclabile.com.
- San Remo: ww.sanremopromotion.com
- Bloemenrivièra: www.rivieradeifiori.com
plaats. De kerk van Santa Maria Maddalena is
gebouwd op de plek van een oude Romaanse
kerk, waar nog steeds sporen van zijn te zien. Hij
staat zo dicht bij de zee dat hij voortdurend
moet worden gerestaureerd om hem tegen
zouterosie te beschermen. Het in art-decostijl
gebouwde station van San Lorenzo krijgt minder
aandacht. Er is nog geen bestemming voor.
Waarschijnlijk wacht het, compleet met spoorwegattributen
alsof het gisteren is verlaten, op
sloop.
Voorlopig is in San Lorenzo het eindpunt van
de pista ciclabile. Hier ligt de huidige spoorlijn
weer langs het water. Ook dit deel wordt meer
landinwaarts verlegd, maar dat duurt tot eind
2010 — volgens de Italiaanse planning. Het is de
bedoeling de pista van San Lorenzo door te trekken
naar het dorpje Andorr. Zo ontstaat een honderd
kilometer lange kustroute, maar dit hangt
nog op EU-subsidie. De recessie en de laconieke
Italiaanse planning kunnen natuurlijk ook nog
roet in het eten gooien. Er zijn al wel concrete
plannen om de pista de komende jaren
uit te breiden met de acht kilometer
tussen San Remo en Ospedaletti,
vlak bij de Italiaans-
Franse grens.