Brielse Mare 13/1 - Historische Vereniging de Brielse Maasmond!
Brielse Mare 13/1 - Historische Vereniging de Brielse Maasmond!
Brielse Mare 13/1 - Historische Vereniging de Brielse Maasmond!
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
De cholera-epi<strong>de</strong>mie van 1866 in Brielle<br />
Drs.E. Lassing-van Gameren<br />
Momenteel wordt wereldwijd aandacht besteed aan een nieuwe ziekte<br />
die, on<strong>de</strong>r het acroniem SARS (severe acute respiratory syndrome)<br />
en afkomstig uit het Verre Oosten, overal slachtoffers dreigt te maken.<br />
In <strong>de</strong> negentien<strong>de</strong> eeuw wer<strong>de</strong>n bevolking en autoriteiten in West-<br />
Europa met enige regelmaat geconfronteerd met een zeer<br />
besmettelijke ziekte, waartegen geen kruid gewassen leek: ook hier<br />
lag <strong>de</strong> oorsprong in Azië, maar <strong>de</strong>ze ziekte had al snel allerlei<br />
benamingen waarvan cholera en Aziatische braakloop <strong>de</strong> meest<br />
beken<strong>de</strong> wer<strong>de</strong>n.<br />
De ziekte wordt gekenmerkt door het optre<strong>de</strong>n van heftige diarree in<br />
combinatie met veelvuldig overgeven; <strong>de</strong> kans op snelle uitdroging<br />
en overlij<strong>de</strong>n is groot. Vooral door het snelle verloop on<strong>de</strong>rscheid<strong>de</strong><br />
cholera zich van al langer beken<strong>de</strong> ingewandsstoornissen. Cholera<br />
bereikte West-Europa voor het eerst in 1832 en zou tot in <strong>de</strong> twintigste<br />
eeuw vele malen epi<strong>de</strong>misch wor<strong>de</strong>n. In Ne<strong>de</strong>rland waren beruchte<br />
jaren in dit verband 1848-1849, 1852, 1866 en 1892.<br />
In Brielle vond <strong>de</strong> grootste uitbraak van cholera plaats in 1866. In <strong>de</strong><br />
jaren ervoor en erna kwam <strong>de</strong> ziekte ook wel voor, maar niet op zo<br />
grote schaal. De epi<strong>de</strong>mie van 1866 had haar hoogtepunt in <strong>de</strong><br />
maan<strong>de</strong>n juli en augustus, eiste 50 slachtoffers en heeft <strong>de</strong> meeste<br />
sporen nagelaten, ook wat betreft archiefmateriaal. 1<br />
1 Gegevens over <strong>de</strong> cholera-epi<strong>de</strong>mie zijn te vin<strong>de</strong>n in: Archief van <strong>de</strong> gemeente<br />
Brielle 1811-1979. Daarin: Notulen van <strong>de</strong> gemeenteraad 1866 (inv.nr. 7)<br />
Ingekomen stukken 1866, Minuten van uitgaan<strong>de</strong> brieven, 1866 (inv. nr. 176)<br />
Stukken betreffen<strong>de</strong> gezondheidszorg, waaron<strong>de</strong>r het archief van <strong>de</strong> choleracommissise<br />
van 1866 (inv.nr. IV, 87)<br />
31