Christelijke spiritualiteit - Hervormd Huizen
Christelijke spiritualiteit - Hervormd Huizen
Christelijke spiritualiteit - Hervormd Huizen
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Hervormd</strong>e Gemeente <strong>Huizen</strong><br />
KernKatern<br />
8 december 2006<br />
<strong>Christelijke</strong> <strong>spiritualiteit</strong><br />
Beschouwing:<br />
Pastorale rubriek:<br />
Jongeren en<br />
ouderen:<br />
Visie:<br />
Wat is bijbelse<br />
<strong>spiritualiteit</strong>?<br />
Kerkhistorie: Conventikels<br />
vanaf 17 e eeuw<br />
Tegen de telefoon<br />
durf ik wel te praten...<br />
<strong>Christelijke</strong><br />
<strong>spiritualiteit</strong><br />
Invloeden uit andere<br />
godsdiensten<br />
Jaargang 7 • Nummer 4
VOORBAAN 17 - HUIZEN<br />
TEL.: 035 - 52 60 991<br />
INTERNET:www.dlng.nl<br />
E-MAIL: info@dlng.nl Botterstraat 48<br />
1271 XM <strong>Huizen</strong><br />
Tel./fax: 035 - 5251069<br />
Mobiel: 06 - 54311032<br />
E-mail: garagehermanlubbers@rdnet.nl<br />
CHRISTELIJKE<br />
BOEKHANDEL ‘DE ECHO’<br />
Kerkstraat 50 - <strong>Huizen</strong><br />
Telefoon (035) 52 67 914<br />
BIJ ONS VINDT U:<br />
Zak-, school- en huisbijbels -<br />
Theologie - Bijbeluitleg -<br />
Dagboeken - Pastoraat -<br />
Gedichten - <strong>Christelijke</strong> romans<br />
en verhalen - Kinderlektuur -<br />
Wenskaarten - Kadoartikelen -<br />
CD’s en muziekcassettes<br />
U bent van harte welkom!<br />
Uw tuinmeubel- en<br />
kampeerspecialist<br />
Fabrieksweg 4 - <strong>Huizen</strong><br />
tel. 035-5253679<br />
www.irenebuitenleven.nl
W O O R D V O O R A F<br />
<strong>Christelijke</strong> <strong>spiritualiteit</strong><br />
Aan het begin van de adventstijd verschijnt deze<br />
uitgave van ‘KernKatern’. Het gaat over <strong>spiritualiteit</strong>.<br />
Waar denk je dan<br />
aan? Voor veel mensen<br />
is het onduidelijk. Zoals<br />
ook met andere dingen<br />
is het goed bij de bijbel<br />
te rade te gaan. Denkend<br />
aan godsdiensten met een<br />
kleine letter, zullen nietchristenen<br />
daar een heel<br />
andere voorstelling van<br />
hebben dan christenen.<br />
Spiritualiteit is afgeleid<br />
van Spiritus (Geest), de<br />
Heilige Geest. Die Geest<br />
wil in je hart wonen en je<br />
verstand verlichten. Hart en hoofd gaan dus samen.<br />
Op die golflengte mag je om zo te zeggen<br />
verder denken. Zo zal een geloofsovertuiging<br />
I N H O U D S O P G A V E<br />
groeien die als het goed is z’n weerslag vindt in<br />
het leven van elke dag, een geestelijk leven. Al<br />
bladerend en lezend<br />
in dit nummer zul<br />
je zien dat allerlei<br />
facetten ten aanzien<br />
van dit thema aan<br />
de orde komen. Hopelijk<br />
leerzaam en<br />
verhelderend. Binnenkort<br />
is het kerstfeest.<br />
De Heilige<br />
Geest wil ons ook<br />
laten zien wat Jezus’<br />
geboorte op aarde<br />
ten diepste betekent.<br />
Namens de redactie<br />
wens ik u en jou gezegende kerstdagen en goede<br />
leesmomenten in ‘KernKatern’.<br />
T.J. LokhorsT<br />
Ontwaak, gij die slaapt, en sta op uit de doden,<br />
en Christus zal over u lichten (Efeze 5 vers 14)<br />
3 Woord vooraf <strong>Christelijke</strong> <strong>spiritualiteit</strong> T.J. Lokhorst<br />
4 Beschouwing Wat is bijbelse <strong>spiritualiteit</strong>? ds. J.L.W. Koppenhol<br />
7 Column Geschenken aanvaarden H.J.M. Nouwen<br />
8 Kerkhistorie Conventikels vanaf de 17e eeuw T.J. Lokhorst<br />
11 Pastorale rubriek Tegen de telefoon durf ik wel te praten... J. Wiesenekker<br />
12 Jongeren Spiritualiteit: modewoord? B. Kasbergen-Joosse<br />
15 Jongeren en ouderen <strong>Christelijke</strong> <strong>spiritualiteit</strong> H.T. Baas-Seinen<br />
16 <strong>Hervormd</strong>e Jeugdraad Vriendschap en gebed I. Terlouw<br />
18 Vergezicht Getuigen door je levenswandel M. en J. den Butter<br />
in een vijandige cultuur<br />
19 Visie Invloeden uit andere godsdiensten J.O. Verkerk<br />
22 Commentaar Kleren maken de man (en vrouw) G.J. de Lange
B E S C H O U W I N G<br />
Wat is bijbelse <strong>spiritualiteit</strong>?<br />
Toen ik mij verdiepte in het modische<br />
begrip <strong>spiritualiteit</strong>, werd mij duidelijk<br />
hoe belangrijk de bovenstaande vraag<br />
is. Want <strong>spiritualiteit</strong> is een term van<br />
deze tijd en daarom van de postmoderne<br />
wereld. Wij weten: religie is in zwang<br />
gekomen, het spirituele, het ‘geestelijke’<br />
heeft weer de aandacht.<br />
Het platte materialisme is ouderwets en stoffig<br />
geworden. Maar wat hebben wij met ‘het spirituele’<br />
in huis gehaald in onze moderne cultuur?<br />
Wie via internet zich in het oerwoud van spirituele<br />
uitingen begeeft, bemerkt al snel dat nieuwe<br />
machten klaar staan om de levens van mensen in<br />
beslag te nemen: allerlei New Age-achtige, sensitivity-achtige<br />
trainingsmogelijkheden worden<br />
aangeboden door coaches, die u tot een beter<br />
verstaan van uzelf zullen brengen. Dan wordt er<br />
de mogelijkheid geschapen om tot ontplooiing<br />
van de mens, naar geest en lichaam, in verscheidenheid<br />
en verbondenheid te geraken. Je gaat<br />
dimensies in de werkelijkheid ontdekken, die<br />
je leven rijker maken. Je wordt manager van je<br />
eigen leven, autonoom en autocraat en je oefent<br />
jezelf in het zoeken naar verdere onthulling van<br />
wat nu nog verborgen is, in en buiten jezelf. Je<br />
wordt geïnspireerd om in een voortschrijdende<br />
ontwikkeling jouw drive te vinden om zo te<br />
kunnen vorderen naar jouw geluk, dat is jouw<br />
levensdoel. Dat ligt met name binnen de grenzen<br />
van jouw leven.<br />
Spiritualiteit is een term van<br />
deze tijd en daarom van de<br />
postmoderne wereld<br />
Bijbelse <strong>spiritualiteit</strong> hecht zich aan de bijbel.<br />
Trouwens, wanneer ik dat woord <strong>spiritualiteit</strong><br />
zie staan en hoor gebruiken als een dekmantel<br />
voor zoveel dubieuze ‘geestesuitingen’, vraag ik<br />
me af, of wij onze geloofsovertuiging en onze<br />
geloofspraktijk moeten koppelen aan deze modieuze<br />
term. Ik wil maar zeggen, dat ik het bij-<br />
belse geloof zo exclusief acht, dat ik het niet als<br />
een van de vele producten van <strong>spiritualiteit</strong> wil<br />
betitelen. Het gaat ons om het geestelijk leven,<br />
dat is het leven met God.<br />
Nu is het in klein bestek - nog geen 1000 woorden<br />
- niet mogelijk om over ‘het leven met God’<br />
uitputtend of compleet te zijn. Wij richten ons<br />
op enkele saillante bijbelse lijnen, die trouwens<br />
ook, in de keuze, een wat persoonlijk karakter<br />
dragen. Hoe zou het, in die rijkdom, anders kunnen.<br />
Leven met God, is leven voor Zijn aangezicht.<br />
In dit verband is het begin van de bijbel<br />
van grote betekenis. De schepping is op zich al<br />
een openbaring van Wie God is. Hij spreekt en<br />
het is er. Wij zijn schepselen, gesteld in Gods<br />
grote schepping. In die schepping openbaart<br />
God Zich bijzonder aan de mens. Wij zijn er niet<br />
zomaar, neergedwarreld in deze wereld. Wij zijn<br />
er om beelddrager van God te zijn! Overtuigd<br />
zijn van je hoge afkomst is essentieel in het<br />
geestelijk leven. ‘Wat is de mens, dat Gij aan<br />
hem gedenkt, en het mensenkind, dat Gij naar<br />
hem omziet? Toch hebt Gij hem bijna goddelijk<br />
gemaakt en hem met heerlijkheid en luister gekroond’:<br />
Psalm 8: 5 en 6.<br />
Het besef, zondaar voor God te zijn, wordt met<br />
name ook gevoed door dat knagende geweten,<br />
dat ons herinnert aan wie wij eigenlijk zijn,<br />
moeten en mogen zijn. Het bijbelse geloof, zoals<br />
wij dat met elkaar delen, wordt misschien wel<br />
het meest door dat zondebesef bepaald. Er zijn<br />
niet veel christenen, die dit van zichzelf niet<br />
willen belijden. Toch is de vraag of wij staan<br />
coram Deo, voor Gods heilig aangezicht, in dat<br />
besef. Zondebesef is geen algemeen begrip,<br />
maar vooral persoonlijk bepaald: ‘Tegen U, U<br />
alleen heb ik gezondigd en gedaan wat kwaad is<br />
in Uw ogen, opdat Gij rechtvaardig blijkt in Uw<br />
uitspraak, zuiver in Uw gericht’: Psalm 51:6.<br />
God zoekt zondaren op, dat blijkt wel uit Zijn<br />
komst in het paradijs om Adam en Eva te zoeken.<br />
Dat is wezenlijk voor ons belijden van de<br />
HEERE. Hij verschanst Zich niet in toorn en
afwijzing in Zijn hemel. Hij spreekt ons aan en<br />
gaat met ons een relatie, een verbond, aan. Daar<br />
steekt de continuïteit van Zijn bemoeienis met<br />
ons in. Hij roept en wekt ons uit de ban van de<br />
Boze, tot het leven met Hem. Hij vraagt van ons<br />
overgave, geloof, vertrouwen. Hij is barmhartig<br />
en genadig, lankmoedig en groot van goedertierenheid<br />
en waarheid, en gaarne vergevend.<br />
Gods openbaring wordt door deze deugden van<br />
God, die in beloften zich uitwaaieren over Israël,<br />
over kerk en wereld, gekenmerkt. Zij krijgen<br />
hun complete vervulling in de komst van Jezus<br />
Christus, gestorven voor onze zonden aan het<br />
kruis, opgestaan uit de doden opdat wij kinderen<br />
van God zouden zijn. Om Hem gaat het in ons<br />
geestelijk leven. In Hem hebben wij het eeuwige<br />
leven, dat is het leven met God. In vrijspraak, in<br />
verzoening, in vrijheid, in vrede.<br />
Niets is voor mij ‘bevredigend’<br />
als genade niet mijn deel is<br />
Deze kernbelijdenis, Jezus Christus, de Zoon van<br />
God, mijn Heiland, is de heersende en leidende<br />
energie van je leven. Dat pulseert in je denken,<br />
in je doen en laten, in je contacten, in je plannen,<br />
in je verwachtingen. Het klinkt<br />
wellicht hooggestemd, maar het<br />
is voluit de werkelijkheid. Niet<br />
in die zin, dat nooit en te nimmer<br />
meer laksheid, luiheid, vergeetachtigheid<br />
in je leven voorkomt.<br />
Of dat toch je meer op jezelf<br />
bent gericht, of in jezelf gekeerd.<br />
Maar wanneer je je voorstelt buiten<br />
de kennis van de genade van<br />
Christus te moeten leven, los van<br />
Hem, voor eigen rekening, wat<br />
zou dat tot diepe wanhoop leiden.<br />
Dat is onvoorstelbaar geworden.<br />
Want het leven is mij Christus. Het draait om<br />
Hem, om Zijn genade, die ik iedere dag nodig<br />
heb. Door de Heilige Geest, die het uit Christus<br />
neemt en het mij verkondigt, word ik daar steeds<br />
weer en meer van overtuigd. Dat is de spil van<br />
mijn geestelijk leven. Ik wil daarvan horen, iedere<br />
dag. Gods Woord, de verklaring van Gods<br />
vrijspraak in Christus, blijft daarom geen dag<br />
gesloten. Ik wil daarom bidden, iedere dag, want<br />
niets is voor mij ‘bevredigend’ als genade niet<br />
mijn deel is. Dat is kenmerkend voor bijbels<br />
geestelijk leven.<br />
Geestelijk leven tintelt<br />
in alle levensuitingen<br />
Toch gaat het daar niet om, ten diepste. God<br />
wil mij terug als Zijn schepsel, Zijn kind. Het<br />
gaat om de verandering, de wedergeboorte, de<br />
navolging, de geloofsgehoorzaamheid. In het<br />
Koninkrijk van God komen wij niet als gerestaureerde<br />
old timers, die staan te glimmen door<br />
de inspanning van de restaurateur. Wij zijn ‘een<br />
nieuwe schepping, het oude is voorbijgegaan,<br />
het is alles nieuw geworden’: 2 Korinthe 5:17<br />
en 18. Daar zijn wij in het hier en nu voluit in<br />
betrokken. Wij zijn geroepen die ‘nieuwe mens’<br />
aan te trekken. Dat houdt in een door de Heilige<br />
Geest van Christus gestempelde levenswandel:<br />
Efeze 4:17-32. Geestelijk leven tintelt in alle levensuitingen.<br />
Het is geen leer in de zin van een<br />
theorie, maar een patroon van denken en doen<br />
en laten, van liefhebben en een afkeer hebben.<br />
Wij zijn op zoek, naar dat wat onze Meester ons<br />
heeft onderwezen; de waarheid, die in Jezus is,<br />
gestalte te geven. Die ‘waarheid’ willen wij naar<br />
buiten brengen, door veel verdrukking heen,<br />
als het nodig is. Wij weten, dat de toekomst aan<br />
Hem is. Zijn koninkrijk heerst over alles, theocratie.<br />
Dat brengt ons, ook in het leven van iedere<br />
dag, tot lofprijzing: Loof de Heere, mijn ziel.<br />
Alle lofprijzing is vooroefening voor later. Ik<br />
leef de volle glorie van mijn Meester tegemoet.<br />
DS. J.L.W. KoPPENhoL
SCHILDERS- EN<br />
WANDAFWERKINGSBEDRIJF<br />
RIEMER<br />
b.v.<br />
Driftweg 8 1271 BX <strong>Huizen</strong><br />
De schilder,<br />
de beste vriend<br />
van je huis<br />
035 - 526 99 94<br />
Fax 035 - 523 14 24<br />
Mob.tel. 06 - 518 15 206<br />
Online Samenwerken<br />
Uitbesteden IT Webhosting E-business<br />
ISO 17799 gecertificeerd<br />
(Code voor Informatiebeveiliging)<br />
www.asp4all.nl<br />
Energieweg 8, 1271 ED HUIZEN
COLUMN<br />
Geschenken<br />
aanvaarden<br />
Wij worden pas werkelijk mens als wij<br />
in staat zijn open te staan voor de gaven<br />
die voor ons bereid zijn. Geven kan heel<br />
gemakkelijk een vorm van manipulatie<br />
worden waarin de mens aan wie gegeven<br />
wordt afhankelijk wordt gemaakt van<br />
de wil van degene die bezit. Wanneer je<br />
geeft, beheers je de situatie, kun je gaven<br />
uitdelen aan wie je goeddunkt, heb je<br />
controle over je omgeving en kun je genieten<br />
van de macht die je bezit je geeft.<br />
Aanvaarden is anders. Als we een gift<br />
aanvaarden, laten we de ander toe in<br />
ons bestaan. Als iemand een schilderij<br />
aan haar vriendin geeft, vraagt zij die<br />
vriendin er een plaats aan te geven in haar<br />
huis. Uiteindelijk wordt een gift pas werkelijk<br />
een gift, wanneer de gift aanvaard is. Als de<br />
gift aanvaard is, krijgt de gever een plaats in<br />
het bestaan van de ander. Het is dan ook wel<br />
te begrijpen dat veel mensen graag altijd zo<br />
gauw mogelijk iets willen teruggeven, om<br />
daarmee het evenwicht te herstellen en de<br />
relatie van afhankelijkheid op de heffen. Onder<br />
mensen wordt dan ook meer geruild dan<br />
ontvangen en veel mensen zijn vaak verlegen<br />
met een geschenk, omdat ze niet weten hoe ze<br />
iets terug kunnen doen. ‘Het schept verplichtingen’,<br />
zeggen ze.<br />
Misschien ligt de uitdaging van het Evangelie<br />
wel juist hierin dat we worden uitgenodigd<br />
een gift te aanvaarden, waar we niets voor<br />
terug kunnen geven. Want de gift is de levensadem<br />
van God zelf, de Geest, die ons door Jezus<br />
Christus geschonken is. Deze levensadem<br />
bevrijdt ons van de benauwdheid en geeft ons<br />
nieuwe ruimte om te leven.<br />
Mensen die leven van de Adem van God kunnen<br />
met vreugde herkennen dat ook in hun<br />
medemensen dezelfde adem is ingestort en dat<br />
zij allen putten uit dezelfde bron.<br />
Deze wederzijdse herkenning doet de vrees<br />
voor elkaar verdwijnen, brengt een glimlach<br />
op de mond, laat de wapens vallen en doet<br />
een hand reiken naar een hand. Mensen die de<br />
Adem Van God in anderen herkennen, kunnen<br />
ook werkelijk een ander laten binnentreden<br />
in hun leven en ontvankelijk worden voor de<br />
gaven die deze wil geven. Daardoor wordt het<br />
mogelijk een ander het geluk te gunnen aan<br />
mij iets te geven.<br />
hENri J.M. NouwEN (1932-1996)<br />
Uit: ‘Over spiritueel leven’<br />
Uitgeverij Lannoo nv, Tielt
K E R K H I S T O R I E<br />
Conventikels - gezelschappen<br />
Conventikels – van het Latijnse conventiculum<br />
= kleine bijeenkomst – of gezelschappen,<br />
soms wel ‘thuiszittenden’ genoemd,<br />
zijn een oud begrip. Het waren<br />
groepen mensen, gelijkgezinde ‘vromen’,<br />
die buiten de bestaande kerken bijeenkwamen<br />
om: te bidden – in de bijbel te<br />
lezen – psalmen, lofzangen en geestelijke<br />
liederen te zingen – en soms ook te vasten.<br />
Waar het vooral om ging was uitwisseling<br />
van persoonlijke geloofservaringen.<br />
Ze leefden ingetogen en er was<br />
sprake van een diep geestelijk leven. Dit<br />
gezelschapsleven kom je nauwelijks of<br />
niet meer tegen. Sommige ouderen zullen<br />
er wel eens van gehoord hebben, de<br />
meeste jongeren denk ik niet. Je moet de<br />
gezelschappen zien tegen een bepaalde<br />
godsdienstige achtergrond. Iets daarover<br />
in dit artikel.<br />
Het gezelschapsleven kom je<br />
nauwelijks of niet meer tegen<br />
Ontstaanstijd gezelschappen<br />
Voor het ontstaan van gezelschappen moeten<br />
we terug naar de tijd van de Nadere Reformatie,<br />
een beweging binnen de Nederlandse Gereformeerde<br />
Kerk, in de 17 e eeuw. Bij de Dordtsche<br />
Synode in 1618/19 werden leerstellingen met<br />
betrekking tot de Reformatie (1517) vastgelegd.<br />
Daarbij ging het primair om de leer van de kerk<br />
wat een breuk met de Rooms-Katholieke theologie<br />
tot gevolg had. De Nadere Reformatie benadrukte<br />
binnen deze leer een concrete levenswandel.<br />
De bijbelse beginselen moesten zo doorwerking<br />
vinden in gezin, samenleving, kerk en<br />
staat. Bekende namen van de Nadere Reformatie<br />
(er zijn zeker meer te noemen) zijn hoogleraar<br />
Gijsbertus Voetius en predikant Wilhelmus à<br />
Brakel. Vergelijkbare bewegingen als de Nadere<br />
Reformatie bestonden toen in Engeland, daar<br />
Puriteinen genoemd, alsook in Duitsland waar<br />
ze de naam Piëtisten droegen.<br />
In 1816 werd door de Synode aan koning Willem<br />
I het ‘Algemeen Reglement’ ter goedkeuring aangeboden.<br />
Dat betekende dat andere regels gingen<br />
gelden, terwijl de naam van de kerk veranderde in<br />
Nederlands <strong>Hervormd</strong>e Kerk.<br />
Bezoekers van conventikels<br />
misten een rechtzinnige en<br />
bevindelijke prediking in de kerk<br />
Diversiteit van gezelschappen<br />
Uit de tijd van de Nadere Reformatie dateren dus<br />
gezelschappen zoals aan het begin verwoord. Ook<br />
waren er waarbij een preek werd gelezen, welke<br />
daarna werd besproken en uiteraard ook gezongen<br />
en gebeden werd. Zij zagen het als een plicht<br />
elkaar op deze manier te stichten. Zij lieten zich<br />
daarbij leiden door wat Paulus schrijft in 1 Tessalonicenzen<br />
5 vers 11: ‘Vermaant daarom elkander<br />
en bouwt elkander op, gelijk gij dit ook doet’.<br />
Grotere gezelschappen hadden meer de vorm van<br />
een kerkdienst waar behalve zogenaamde oefenaars<br />
soms ook predikanten de leiding hadden.<br />
Dat zorgde nogal eens voor discussies op vergaderingen<br />
van de kerkenraad, bang als men was<br />
voor verzuim van kerkdiensten.<br />
Anekdote<br />
Gezelschappen zaten altijd met een groot probleem.<br />
De overheid handhaafde namelijk een wet<br />
uit de Napoleontische tijd welke bepaalde dat geen<br />
bijeenkomsten van meer dan 19 personen mochten<br />
worden belegd. Hield men zich niet daaraan, dan<br />
werd proces-verbaal opgemaakt en ging het geld<br />
kosten. Ergens in het Groningerland had men daar<br />
iets op gevonden: als bij een controle door de veldwachter<br />
het aantal aanwezigen het getal van 19 te<br />
boven ging, moesten de kinderen snel onder moeders<br />
wijde rokken kruipen, opdat de veldwachter<br />
niet meer dan 19 neuzen kon tellen.<br />
Gezelschappen in de praktijk<br />
Gezegd moet worden dat genoemde kerk in de<br />
17 e en 18 e eeuw geen bloeitijd doormaakte. In de
18 e eeuw verlieten steeds meer<br />
kerkelijke leiders het spoor<br />
van de Dordtsche Synode van<br />
1618/19. Ruimdenkendheid en<br />
vrijzinnige gedachten wonnen<br />
almeer terrein. Gevolg was dat<br />
diep gelovige mensen elkaar<br />
gingen opzoeken, waardoor op<br />
veel plaatsen in ons land nog<br />
meer gezelschappen ontstonden.<br />
Zij misten een rechtzinnige<br />
en bevindelijke prediking. Die<br />
bijeenkomsten vonden plaats bij<br />
gemeenteleden thuis, meestal<br />
in een schuur van een boerderij<br />
of een werkruimte die voor dit<br />
doel werd ‘omgebouwd’.<br />
Al vanaf de begintijd hadden deze mensen het<br />
soms zwaar te verduren. Naast de gezelschappen<br />
bezochten ze ook wel díe kerkdiensten in naburige<br />
dorpen en steden waar wél een orthodoxe<br />
predikant voorging. Mensen van de eigen kerk<br />
namen hen dat niet in dank af. Het kwam voor<br />
dat ze werden nagejouwd en dat zelfs met modder<br />
werd gegooid.<br />
Gezelschappen in de tijd van Afscheiding,<br />
Doleantie en Réveil<br />
De 19 e eeuw kenmerkte zich vooral als een bewogen<br />
tijd. Veel gezelschappen waren in ons<br />
land te vinden, vooral ook in delen van Zuid-<br />
Holland. In 1834 scheidden een deel van de<br />
orthodoxen binnen de <strong>Hervormd</strong>e Kerk zich af.<br />
De Afscheiding werd een feit en zo ontstonden<br />
gereformeerde kerken in grote diversiteit. Er waren<br />
gezelschappen die zich bij een afgescheiden<br />
gemeente aansloten. Andere gezelschappen bleven<br />
trouw aan de <strong>Hervormd</strong>e Kerk. Wél bleven<br />
ze zondags thuis en hielden hun samenkomsten<br />
als er geen rechtzinnige predikanten voorgingen.<br />
Ze beleefden de schuld van de kerk als hun eigen<br />
schuld en bleven uitzien naar verandering ten<br />
goede. De Doleantie, een kerkscheuring onder<br />
leiding van dominee Abraham Kuyper in 1886,<br />
zorgde voor een breuk met de <strong>Hervormd</strong>e Kerk.<br />
Deze zogenoemde ‘dolerenden’ vormden in 1892<br />
met een deel van de Christelijk Gereformeerde<br />
Kerken vanuit de Afscheiding de Gereformeerde<br />
Kerken in Nederland. Deze gebeurtenis had<br />
weinig invloed op de gezelschappen. Het Réveil<br />
van 1815 tot 1865 betekende een internationale<br />
opleving van het christelijk denken. Namen<br />
als dichter Bilderdijk, theoloog Kohlbrugge en<br />
staatsman Groen van Prinsterer herinneren ons<br />
aan die tijd. Wat het Réveil beoogde was geen<br />
afscheiding in de kerk, maar kerkherstel van<br />
binnenuit. Geen individuele vroomheid in de<br />
eerste plaats, maar gemeenschapsoefening in de<br />
kerk rond woord en sacrament. Eigenlijk kun je<br />
zeggen dat na de Tweede Wereldoorlog de gezelschappen<br />
nagenoeg verdwenen zijn.<br />
Het ging er vooral om dat je<br />
kind van God mocht worden<br />
Tenslotte<br />
Er is verschillend over gezelschappen gedacht.<br />
Het valt, denk ik, niet te ontkennen dat de gezelschappen<br />
goede invloed hebben gehad op<br />
het kerkelijk leven. Kenmerkend was ook dat<br />
ze, naast de liefde voor de vaderlandse kerk,<br />
erg gunnend waren. Het ging er vooral om dat<br />
je kind van God mocht worden. Hoewel ook in<br />
onze tijd de kerken lijden aan veel negatieve<br />
invloeden, leeft bij velen een verlangen naar<br />
geestelijke opleving en eenheid van de diverse<br />
kerken. Uiteindelijk gaat het toch om het éénzijn<br />
in Christus, die het Hoofd van zijn Gemeente is!<br />
Dan ervaren wij dat wij geen van allen zonder<br />
de grote Inspirator, de Heilige Geest, kunnen: nu<br />
en tot de grote Toekomst.<br />
T.J. LokhorsT
0<br />
Ceintuurbaan 32 - 34 - 1271 BJ <strong>Huizen</strong><br />
Telefoon 035 - 525 32 93 - E-mail info@boutdruk.nl<br />
Adviseurs voor Ondernemers<br />
in het Midden- en Kleinbedrijf<br />
en Vrije Beroepsbeoefenaren<br />
Karel Doormanlaan 16, 1271 CC <strong>Huizen</strong> • Postbus 118, 1270 AC <strong>Huizen</strong><br />
Telefoon: (035) 524 80 90 • Fax: (035) 524 80 94<br />
info@baasenvlaanderen.nl • www.baasenvlaanderen.nl
P A S T O R A L E R U B R I E K<br />
Tegen de telefoon<br />
durf ik wel te praten...<br />
Vaak begint een gesprek met: ‘Ik weet niet<br />
hoe ik beginnen moet….., ik heb er eigenlijk<br />
nog nooit met iemand over gesproken’.<br />
Aarzelend vertelt ze haar verhaal, van pijn,<br />
moeite en verdriet. Je hoort het aan haar stem.<br />
Het verhaal dat ik te horen krijg, komt er wat<br />
stuntelig uit; zij moet als het ware haar verhaal<br />
leren vertellen. Ja, wat wil je als je er al<br />
jaren niet over durft te praten?<br />
Geduldig probeer je door vragen te stellen de<br />
situatie duidelijk te krijgen. ‘Ziet u, ik heb<br />
vroeger een miskraam gehad……’. Langzaam<br />
maar zeker vertelt ze over haar verdriet.<br />
Ze was zes maanden in verwachting toen ze<br />
een miskraam kreeg. Haar kindje waar ze zo<br />
naar uitzag hebben ze weggehaald. Het was<br />
een meisje maar ze heeft het zelfs niet gezien,<br />
dat mocht niet. ‘We hebben haar niet kunnen<br />
begraven’. Met haar man had ze er niet over<br />
kunnen praten en andere mensen hadden haar<br />
(aNoNiEM PasToraaT)<br />
zoiets gezegd van ‘zo is het leven, er komen<br />
wel weer betere tijden’. Ze huilde. Door haar<br />
tranen heen zei ze: ‘Wat gek, ik heb er eigenlijk<br />
nooit over kunnen huilen en het geeft me<br />
nu zelfs een beetje lucht. Vindt u me niet kinderachtig?’.<br />
Niemand, ook niet van de kerk,<br />
had haar na een maand nog gevraagd hoe het<br />
met haar ging. Ze moest, zo zei ze ‘elke keer<br />
weer met een lachend gezicht de baby’s van<br />
anderen bewonderen en sterk zijn’. Ze is nu<br />
in de 60 en vertelde haar verhaal of het gisteren<br />
gebeurde. Zij was bang om erover te beginnen<br />
tegen haar man en de kerk besteedde<br />
er in die tijd ook geen woord aan; daar was<br />
ze boos op. Alsof ze je kind doodzwijgen.<br />
Voorzichtig zijn we steeds verder gegaan, uiteindelijk<br />
kwamen we bij Psalm 139 vers16:<br />
‘Uw ogen zagen mijn vormeloos begin; in uw<br />
boek waren zij alle opgeschreven…’.<br />
Dat was moeilijk voor haar. Zou God haar<br />
niet-levend geboren meisje ook zo hebben<br />
gezien…? We hebben doorgesproken over<br />
het alsnog een naam geven aan haar meisje.<br />
Ze zou het gaan doen en misschien zou het<br />
dan makkelijker voor haar zijn om over haar<br />
meisje na te denken, enz. enz….?<br />
Zij vroeg: ‘Mag ik u nog eens bellen?’ Voorzichtig<br />
legde ik haar uit dat het voor haar<br />
beter is om haar verhaal te delen met een<br />
vriendin, of iemand van het pastorale team<br />
van de kerk. We sloten het gesprek af met<br />
gebed. Ook zij, die anoniem belde, gaf haar<br />
naam. Voor haar de eerste stap uit haar geheim.<br />
‘Dank u, het heeft mij goed gedaan’,<br />
zei ze.<br />
Ik ben benieuwd of zij haar verhaal nu wel<br />
durft te vertellen. Kent u iemand met een<br />
‘verborgen verhaal’? Praat er eens over. Zo<br />
help je een ander. Samen in de schaduw van<br />
Zijn vleugels.<br />
JohaN wiEsENEkkEr
J O N G E R E N<br />
Spiritualiteit: modewoord?<br />
Het woord <strong>spiritualiteit</strong> roept bij heel<br />
wat christenen, ook jongeren, vragen op.<br />
Wat moet je ermee? Spiritualiteit is toch<br />
vaag en staat toch ver van ons af? Dat<br />
heeft toch te maken met dingen als<br />
yoga, mystieke ervaringen, meditatie,<br />
reïncarnatie en ga zo maar door?<br />
Ook de eerste reactie van Arjan Bakker op het<br />
woord ‘<strong>spiritualiteit</strong>’ is niet zo positief. ‘Als ik<br />
het woord <strong>spiritualiteit</strong> hoor, denk ik meteen<br />
aan iets wat totaal niet goed is! Daar moet je bij<br />
vandaan blijven.’ Marie-Louise Barmentlo geeft<br />
ook een eerste reactie op het woord <strong>spiritualiteit</strong>:<br />
‘Vaag, zweverig, een gevoel...’. Mart ziet het<br />
anders: ‘Ik denk aan: bezig zijn met het geloof.’<br />
‘Bijbellezen kan een<br />
spirituele ervaring zijn’<br />
Spiritus = Geest<br />
Toch is ‘<strong>spiritualiteit</strong>’ helemaal niet zo ver van<br />
ons bed als we misschien denken. Er is namelijk<br />
ook zoiets als ‘christelijke <strong>spiritualiteit</strong>’. In het<br />
woord <strong>spiritualiteit</strong> zit het woord ‘spiritus’. En<br />
dat betekent: Geest. Het woord richt dus onze<br />
aandacht op de Geest van Christus. Eigenlijk<br />
heel bijbels. Sommige christenen zeggen op<br />
basis hiervan: Spiritualiteit is zoeken naar God,<br />
in contact zijn met God. Je zou dus kunnen zeggen:<br />
het ervaren van God.<br />
God ervaren in je eigen leven?<br />
Hoe komt God dichtbij in het leven van Arjan,<br />
Marie-Louise en Mart? Hoe ervaren zij Hem?<br />
‘Persoonlijk ervaar ik God wanneer ik Hem<br />
groot maak en word vervuld door de Heilige<br />
Geest,’ vertelt Arjan. ‘Dan krijg ik altijd een<br />
warm gevoel van binnen!’ Voor Marie-Louise<br />
geldt vooral ook dat ze God ervaart door bijvoorbeeld<br />
een tijdje in de bijbel te lezen: ‘Je<br />
bent dan toch meer aan het nadenken over dingen.<br />
Je gaat er helemaal in op en je kunt iets<br />
meerdere keren lezen.<br />
Op die manier verdiep je je er meer in. Verder<br />
ervaar ik God op veel verschillende momenten.<br />
Zeker tijdens het bidden, maar heel soms ook bij<br />
het zingen van een lied op catechisatie of juist<br />
bij Generation Praise. En soms ook als ik met<br />
mijn vrienden praat over het geloof’. Arjan vult<br />
aan: ‘Ik merk ook dat God vaak naar mij toe<br />
komt via andere mensen. Of ik krijg ineens het<br />
gevoel dat ik een vriend moet bellen of sms-en<br />
met een bemoediging of om hem te troosten. Ik<br />
ervaar God ook vaak in het zingen, dan zie ik<br />
Hem ook voor me en zie ik mezelf voor de troon<br />
staan in de hemel. Dan mag ik zeker ervaren dat<br />
God ook mij ziet…’. Mart vult aan: ‘Bijbellezen<br />
kan ook een spirituele ervaring zijn. Als je in<br />
je bijbel aan het lezen bent, ben je intensiever<br />
bezig met je spirituele ontwikkeling. Ik denk dat<br />
door in je bijbel te lezen en door te bidden en<br />
te zingen je dichterbij God komt. Vaak ervaar<br />
ik God ook achteraf, als ik nog eens over een<br />
bepaalde situatie nadenk en dan tot de conclusie<br />
kom dat Hij toen echt heel dicht bij mij was en<br />
mij ook geholpen heeft. Of als ik iets verkeerd<br />
heb gedaan en ik bid, dan heb ik vaak het idee<br />
dat Hij verder weg is. Dat is ook wel zo denk ik,<br />
maar Hij blijft er toch voor je, wat je ook doet.<br />
Het is denk ik belangrijk aan die gedachte vast<br />
te houden.’<br />
‘Ik ervaar God wanneer<br />
ik Hem groot maak’
God ervaren in de kerk?<br />
Het is een feit dat veel christenen de geloofsbeleving<br />
in de eigen kerk niet vinden en het<br />
daarom zoeken in een andere hoek. Vind je dat<br />
er in onze kerk voldoende aandacht is voor het<br />
ervaren van God? Arjan: ‘Hier zijn de meningen<br />
natuurlijk over verdeeld. Ik vind het moeilijk<br />
om God dichtbij me te ervaren wanneer ik een<br />
psalm zing waarvan ik de tekst vaak niet begrijp.<br />
Als ik namens mezelf spreek, zou ik bijvoorbeeld<br />
meer opwekking willen zingen en de<br />
preek wat meer in de tegenwoordige tijd willen<br />
horen. In onze kerk wordt vaak in de tijd van de<br />
bijbel gesproken. Dat is op zich niet erg natuurlijk,<br />
alleen ik weet niet altijd wat ik eraan heb<br />
in deze tijd’. Marie-Louise is het deels met hem<br />
eens: ‘Aan de ene kant vind ik wel dat er in onze<br />
kerk ruimte is voor het ervaren van God, maar<br />
aan de andere kant zou er ook wel meer voor<br />
jongeren gedaan kunnen worden.<br />
Ik vind het goed dat er bijvoorbeeld Generation<br />
Praise is, maar op een gemeentedag wordt er<br />
vooral aandacht gegeven aan de kleintjes en de<br />
ouders en ouderen. Meer evangelisatiediensten<br />
en jongerendiensten, zoals bijvoorbeeld de<br />
startzondag, zou ik wel willen.’ Mart vindt wel<br />
dat er in onze kerk voldoende aandacht wordt<br />
besteed aan het ervaren van God: ‘We bidden tot<br />
God, zingen voor God, lezen uit het woord van<br />
God en we luisteren naar het woord van God. Ik<br />
denk dat dit een goede manier is om je spiritueel<br />
te ontwikkelen en een goede band met God te<br />
krijgen. Ik denk dat je niet zo zeer de kerk moet<br />
veranderen als je weinig ervaart van God in<br />
onze kerkdienst, maar dat het misschien meer<br />
aan de manier ligt hoe je naar een kerkdienst<br />
gaat, met wat voor instelling. Ook gedachten<br />
kunnen je afleiden van de dienst en zo ervaar je<br />
God dus minder.’<br />
‘Ik ervaar God als ik met mijn<br />
vrienden over het geloof praat’<br />
BEiJkE kasBErgEN-JoossE
TECHNISCH INSTALLATIEBURO<br />
REBEL B.V.<br />
• Alle loodgieterswerkzaamheden (gas, water, lood- en zinkwerken)<br />
• Rioleringswerken<br />
• Sanitair-installaties<br />
• CV-installaties (aanleg en onderhoud)<br />
• Dakbedekkingen<br />
• Aanleg van licht, kracht-, data- en telecominstallaties<br />
TECHNISCH INSTALLATIEBURO REBEL B.V.<br />
Fabrieksweg 5 1271 AK <strong>Huizen</strong><br />
Tel. 035-5253312 Fax 035-5269514<br />
modebrillen<br />
contactlenzen<br />
oogmeting<br />
Register optometristen en<br />
contactspecialisten ANVO<br />
Oude Raadhuisplein 4<br />
1271 RH <strong>Huizen</strong><br />
035 - 525 38 55<br />
Oostermeent-Oost 84<br />
1274 SN <strong>Huizen</strong><br />
035 - 525 38 53
J O N G E R E N E N O U D E R E N<br />
<strong>Christelijke</strong> <strong>spiritualiteit</strong><br />
Spiritualiteit is volgens het woordenboek ‘de wijze waarop men het geloof beleeft’.<br />
Het heeft te maken met meditatie, gevoel, je openstellen voor God of de godheid. Dit<br />
zijn precies de ingrediënten die ook voorkomen in het boeddhisme en bij New Age.<br />
Het hier onderstaande interview gaat echter over christelijke <strong>spiritualiteit</strong> waarbij de<br />
term verwijst naar Spiritus, Geest. Het gaat om de Geest, die de Geest van Christus is<br />
(Romeinen : ).<br />
Aan het gesprek hebben drie generaties Vlaanderen deelgenomen. De heer en mevrouw<br />
Vlaanderen, Bea en Jaap Vlaanderen, beiden jaar, werkzaam als verkoopster<br />
en projectleider bij een ICT- bedrijf en twee van hun kinderen, Jerome en Kirsten, en<br />
jaar. Jerome studeert levensmiddelentechnologie in Wageningen en Kirsten doet de<br />
vierjarige opleiding ‘Bloemen & Design’. We spraken een avond met elkaar over hun<br />
spirituele leven en het verschil in beleving tussen vroeger en nu….<br />
Welke gedachten komen<br />
bij je op bij het<br />
woord <strong>spiritualiteit</strong>?<br />
Volgens Bea en Jaap<br />
hoor je het woord<br />
nu regelmatig in de<br />
kerk, veel meer dan<br />
vroeger. Dit komt<br />
omdat er veel meer<br />
gesproken wordt<br />
over het werk van de<br />
Heilige Geest. Je bent<br />
je nu meer bewust<br />
van de werking van<br />
de Heilige Geest omdat je er meer op geattendeerd<br />
wordt. Op Kirsten komt het woord niet<br />
echt positief over. Het woord doet haar denken<br />
aan geesten, wicca en voorspellingen zoals bij<br />
het medium Char op televisie te zien is. Jerome<br />
noemt bovennatuurlijke krachten als eerste. Voor<br />
de heer Vlaanderen heeft het woord een negatieve<br />
klank. ‘Vroeger mocht je het woord niet<br />
gebruiken. Dat was uit den boze, zo leerde je op<br />
catechisatie’. Het werd eigenlijk op één hoop<br />
gegooid met het woord spiritisme.<br />
In <strong>Huizen</strong> was het vroeger<br />
heel gebruikelijk dat je<br />
‘een tekst kreeg’<br />
Na het in kaart<br />
brengen van de<br />
betekenis van het<br />
woord, de vraag<br />
of en zo ja, welke<br />
plaats <strong>spiritualiteit</strong><br />
in het leven heeft?<br />
Herkennen jullie<br />
bijvoorbeeld een<br />
spirituele ervaring?<br />
Alle generaties<br />
herkennen wel dat<br />
ze soms antwoord<br />
krijgen in een tekst,<br />
ontmoeting of gebeurtenis. Mevrouw Vlaanderen<br />
heeft wel eens de tekst ‘Here help mij want<br />
ik verga’ in haar hoofd.<br />
Kirsten vertelt dat haar andere oma op haar<br />
sterfbed de woorden van het lied ‘Stil maar<br />
wacht maar, alles wordt nieuw’ had gesproken.<br />
Dit lied had ze Kirsten ook geleerd. Op het<br />
moment van de begrafenis was de toen 3-jarige<br />
Kirsten dit plotseling gaan zingen. Dat was voor<br />
iedereen een heel bijzonder moment.<br />
‘In <strong>Huizen</strong> was het vroeger heel gebruikelijk dat<br />
je ‘een tekst kreeg’’, zegt de heer Vlaanderen.<br />
Hij krijgt hier helemaal de kriebels van en moet<br />
er niets van hebben. Jaap gelooft hier echter wel<br />
in. Hij is een tijdje geleden plotseling erg ziek<br />
geweest, maar was er heel rustig onder en ziet<br />
dit nu echt als geloofsvertrouwen. Hij bedacht
H E R V O R M D E J E U G D R A A D<br />
Vriendschap en gebed<br />
’Let’s take some time for prayer. We zijn<br />
goede vrienden geworden, maar hebben<br />
nog niet samen gebeden. Als we<br />
naar elkaar toegroeien, groeien we ook<br />
dichter naar God toe’, zei Ben(lanthung<br />
Yanthan) twee weken nadat we elkaar<br />
leerden kennen.<br />
100 jaar geleden waren het nog koppensnellers,<br />
nu hebben de stammen van Noord-Oost-India<br />
(waar ik vier maanden was) zich grotendeels<br />
bekeerd. Hun <strong>spiritualiteit</strong> wordt gekenmerkt<br />
door gebed. Zo werd mijn verjaardag bijvoorbeeld<br />
ook begonnen met een bidstond voor mij.<br />
Vrienden worden betekent samen bidden. Met<br />
elkaar en voor elkaar.<br />
We zitten vaak vol vragen. Soms lijkt God mijlen<br />
ver weg. We willen ons aan God<br />
toewijden, maar de dagen vliegen om met dagelijkse<br />
beslommeringen. We proberen regelmatig<br />
in de Bijbel te lezen, maar het komt er gewoon<br />
niet van, of het zegt ons weinig terwijl we dat<br />
wel graag zouden willen. Waarom maakt God<br />
het ook zo lastig? Als we een praise-avond hebben<br />
lijkt God zo dichtbij, maar waar is God ‘the<br />
day after’?<br />
Alleen komen we er niet uit. Daarom heeft God<br />
ons vrienden gegeven. Christenvrienden, die<br />
voor elkaar kunnen bidden. Hardop, met elkaar<br />
en voor elkaar bidden als basis van je dagelijkse<br />
vriendschap. Gebed geeft geen antwoord op alle<br />
regelmatig: ‘Zo God voor ons is, wie zal tegen<br />
ons zijn?’ Hij krijgt ook wel eens inzicht in bepaalde<br />
dingen en ziet dit als werk van de Heilige<br />
Geest.<br />
Jerome vindt wel dat dit alleen gebeurt op bepaalde<br />
momenten. Als je gaat bidden of nadenken.<br />
Hij heeft eigenlijk elke zondag in de kerk<br />
wel dat hij iets nieuws leert.<br />
‘Dan ik denk: Yes, dit wilde ik weten. Dit geeft<br />
mij blijdschap. Het gevoel erbij is vaak tijdelijk.<br />
Dat kan je niet heel lang vasthouden.<br />
Je moet er echt mee bezig blijven om het gevoel<br />
te houden’.<br />
vragen, maar het helpt<br />
ons wel door vele heen.<br />
Als je samen bidt, leer<br />
je God kennen. De een<br />
spreekt Hem aan als Vader,<br />
een ander als<br />
Vriend of machtige Schepper. Je leert God kennen<br />
zoals je Hem nog niet kende.<br />
Als je samen bidt, vervliegen vele twijfels. Ze<br />
lijken niet ter zake doende. Die persoon<br />
spreekt immers tot Iemand. En die Iemand<br />
wordt om hulp, zorg en zegen gevraagd voor<br />
jouw leven.<br />
Als je samen bidt, groeit je geloof. Je hoort je<br />
vriend spreken tot God en ziet de<br />
relatie die mogelijk is met God. Dat geeft geloof.<br />
Als je samen bidt, wordt jouw leven in de handen<br />
van God gegeven. Daar is het veilig.<br />
Soms kun je je eigen zorgen niet aan God overgeven,<br />
maar een ander kan dat wel voor jou<br />
doen.<br />
Liefde is bidden voor elkaar. En een vriend<br />
heeft te allen tijde lief (Spreuken 17:17).<br />
Wat zou je ervan zeggen, om de eerstvolgende<br />
verjaardag het feest te beginnen met een bidstond<br />
voor die persoon?<br />
iLoNka TErLouw<br />
Jaap voegt toe dat je gevoelens niet kunt afdwingen.<br />
Dat overkomt je als je je ervoor openstelt.<br />
Volgens Jerome gebeuren er alleen bijzondere dingen<br />
als je leeft met God en een relatie met Hem<br />
hebt. ‘Dat is precies het manco van deze tijd.<br />
Mensen zijn erg bezig met het zoeken naar en het<br />
krijgen van spirituele ervaringen in de vorm van<br />
een bepaald gevoel of een kick. Dat leert het christendom<br />
niet. Je moet gericht zijn op de relatie met<br />
God en dan komt de ervaring vanzelf. Het moet<br />
niet draaien om de ervaring. Je moet ook je verstand<br />
blijven gebruiken als basis voor je gevoel’.
Hoe ligt in onze gemeente de verhouding tussen<br />
verstand/theologie en ervaring/emotie?<br />
Gevoel sprak vroeger zeer zeker mee. Je sprak<br />
over bevinding. ‘Over woorden die ze gekregen<br />
hadden. Dít moest er gebeuren en dát moest<br />
gebeuren’. De heer Vlaanderen is meer van ‘het<br />
geloof alleenlijk’. ‘Dat moeten ze meer naar voren<br />
brengen in de kerk’. Zijn vrouw denkt hier<br />
anders over: ‘Er was laatst een dominee in een<br />
doopdienst die zei dat we als gedoopte mensen,<br />
kinderen Gods zijn. Dit zou je vroeger nooit horen’.<br />
‘Dat zie ik nu als <strong>spiritualiteit</strong>,<br />
dat je gewone dingen ervaart<br />
als de hand van God’<br />
In de generatie van Jaap en Bea was het ook nog<br />
heel belangrijk dat je wedergeboren moest worden.<br />
Je bleef altijd hangen op de vraag of je wel<br />
wedergeboren was.<br />
Jerome vindt juist dat het besef dat Jezus je vrijgemaakt<br />
heeft van zonden, je eerder wijst op je<br />
zonden. ‘Juist die dankbaarheid doet je beseffen<br />
dat je schuldig bent voor God. Dit heeft ook te<br />
maken met bevinding. Veel jongeren weten wel<br />
zeker dat ze behouden zijn, maar ze passen hun<br />
leven niet aan. Dat is ook niet de bedoeling’.<br />
Samenvattend wordt gesteld dat zowel vroeger<br />
als nu de ervaring toch erg belangrijk is. In de<br />
oudere generaties was er wellicht een overaccentuering<br />
van het gevoel, want je moest wat<br />
ervaren van zonden en verlossing om te weten of<br />
je aangenomen was. In de middengeneratie lijkt<br />
de theologie belangrijker te zijn gevonden dan<br />
het gevoel. In de huidige generatie jongeren is de<br />
ervaring weer terug. Dit moet ook niet op zichzelf<br />
gaan staan, maar de bijbel als basis houden.<br />
U/jullie herkennen vrijwel allemaal ervaringen<br />
als blijdschap, opluchting en rust die jullie in<br />
verband brengen met het spirituele leven. Hoe<br />
weten jullie nu of dit afkomstig is van de Heilige<br />
Geest of dat dit gewoon iets vanuit jullie<br />
zelf is, wellicht vanuit karakter?<br />
‘Dat zie ik nu als <strong>spiritualiteit</strong>, dat je gewone dingen<br />
ervaart als de hand van God’, zegt Jaap. ‘Dat<br />
kan zijn tijdens je stille tijd en als je bezig bent<br />
met de dingen van God, maar ook in gewone dingen.<br />
In de kerk vind ik het niet echt vrolijk, maar<br />
toch ervaar ik dan blijdschap. Dit komt van God.<br />
Als ik bij Generation Praise ben geweest, zit ik<br />
door de week te zingen in de auto. Van opwekkingsliederen<br />
word ik vanbinnen blij. Ik houd<br />
ook van rockmuziek en dan kan ik meefluiten,<br />
maar gebeurt er vanbinnen niets’.<br />
Wat kunnen jullie leren van elkaar?<br />
Jaap vertelt dat hij van de jeugd kan leren dat ze<br />
het geloof zo eenvoudig aannemen. ‘Ze nemen<br />
het zoals het is’. Hij is catechesementor en hij<br />
hoopt de jongeren te leren dat ze het geloof ook<br />
zullen vasthouden en toepassen in hun dagelijks<br />
leven. Bea vindt ook dat jongeren nu veel<br />
meer met elkaar over het geloof praten dan toen<br />
zij jonger was. Jerome ervaart dat het geloof<br />
serieuzer genomen wordt. ‘Je kunt er met nietgelovigen<br />
over praten en het uitleggen, maar ze<br />
kunnen het ook keihard afkraken’. Hij leert van<br />
zijn (groot)ouders dat het geloof een zekerheid<br />
is. ‘Ook dat jullie bijbelteksten uit het hoofd<br />
kennen en hieraan terug denken’. De heer Vlaanderen:<br />
‘Van Jerome kan ik leren dat hij blij is in<br />
zijn geloof’. ‘Jerome kan echt stralen in de kerk’,<br />
zegt Bea. ‘Dat zag je tijdens zijn belijdenis ook<br />
heel erg’. Van Kirsten leert haar opa dat ze zo<br />
kan genieten van de bloemen waarmee ze werkt.<br />
‘Genieten van Gods schepping, dat heb ik zelf<br />
ook’.<br />
Al met al vindt de hele familie het erg bijzonder<br />
dat God in de drie generaties op een verschillende<br />
manier heeft gewerkt, terwijl Hij er nog steeds<br />
is en Dezelfde blijft.<br />
hENriëT Baas-sEiNEN
V E R G E Z I C H T<br />
Getuigen door je levenswandel<br />
in een vijandige cultuur<br />
Boeddhisme en communisme. Twee begrippen<br />
die de maatschappij waarin we leven samenvatten.<br />
Ook al lijkt het communisme zijn<br />
grip iets te verliezen, door de vrijheid die dat<br />
met zich meebrengt, komt het Boeddhisme tot<br />
bloei. Beide begrippen staan voor vijandschap<br />
tegen het christendom. In ons werk moeten we<br />
daar erg voorzichtig mee omgaan.<br />
We zijn daarom dankbaar voor de deur die is<br />
opengegaan in het gesloten gebied waar we<br />
werken. De overheid heeft ons gevraagd om<br />
AIDSvoorlichting te geven in de 170 dorpen<br />
van een provincie. Voorheen was het niet toegestaan<br />
om zomaar naar dorpen te gaan en al<br />
helemaal niet om te evangeliseren: 74% van de<br />
dorpen is Dai. Mensen die Dai zijn, zijn boeddhist.<br />
Als een Dai christen wordt, verliest hij<br />
zijn cultuur. Toch kijken we uit naar de dag dat<br />
er in deze dorpen christenen zullen zijn.<br />
We staan nu op het punt om vier teams van<br />
vier jonge christenen de dorpen in te sturen. Ze<br />
zullen daar drie dagen per week wonen en de<br />
mensen helpen na te denken over AIDS: Wat<br />
het voor effect heeft op hun (dorps)leven, hoe<br />
het verspreid wordt en hoe<br />
men het kan voorkomen.<br />
Dit zal gedaan worden<br />
vanuit bijbelse waarden en<br />
normen. Zonder het bij de<br />
naam te noemen wordt op<br />
deze manier het evangelie<br />
in de dorpen gebracht. Ons<br />
gebed is dat de levenswandel<br />
van onze staf de dorpelingen<br />
zal overtuigen van<br />
de waarde van de boodschap<br />
die ze brengen. Hoe<br />
belangrijk is het dat wij<br />
als leiding van het project<br />
een heilige levenswandel<br />
hebben. Er wordt naar ons<br />
gekeken. Door onze buren,<br />
door de overheid, maar<br />
vooral, door onze staf, de<br />
uitvoerders van het project. Wij moeten de<br />
christelijke levenswandel voorleven. In onze<br />
relatie met elkaar, met onze kinderen en met<br />
onze staf. In de wijze waarop we beslissingen<br />
nemen en beloften nakomen. De staf zal ons<br />
naleven en meer nog, Jezus naleven en een<br />
voorbeeld zijn voor de mensen in de dorpen.<br />
Door hun heilige levenswandel zullen zij Jezus’<br />
handen zijn, Zijn voeten, Zijn lach, Zijn<br />
stem, Zijn hart, Zijn aanraking.<br />
We hebben al heel veel energie gestoken in de<br />
training (o.a. bijbelstudie, karakterontwikkeling,<br />
onderwijsvaardigheden) van de stafleden.<br />
Maar we beseffen dat het niet onze inspanningen<br />
zijn die het project doen slagen. Wij kunnen<br />
de mensen niet veranderen. Des te meer<br />
willen we afhankelijk zijn van onze Vader,<br />
die de harten van de overheid heeft bewogen<br />
zodat dit project gestart is. Hij heeft alles in<br />
Zijn hand, ook de levens van de mensen in de<br />
dorpen waar we ons werk mogen doen. Aan<br />
Hem alle eer voor wat er hier in dit gesloten<br />
gebied gebeurt.<br />
MariEkE EN JaaP dEN BuTTEr
V I S I E<br />
Invloeden uit andere godsdiensten<br />
In het kader van het thema ‘<strong>spiritualiteit</strong>’<br />
is het goed om ook naar<br />
andere godsdiensten en overtuigingen<br />
te kijken. Daarbij speelt de<br />
vraag een rol of daarvan uit invloeden<br />
op te merken zijn binnen het<br />
christelijk geloof.<br />
We mogen onze tijd wel aanduiden als<br />
een tijd waarin religie een rol van betekenis<br />
speelt. Dat wil niet zeggen dat ieder<br />
helder voor ogen heeft waar het daarbij<br />
dan zoal om gaat. Met name het gevoel<br />
is graadmeter voor religieuze beleving. Van het<br />
(n)iets tot en met een (g)God valt te beleven.<br />
Het gevoel is waarheid en<br />
graadmeter voor die waarheid<br />
Van buiten naar binnen<br />
We kunnen wel stellen dat er een verschuiving<br />
plaatsgevonden heeft van het objectivisme naar<br />
het subjectivisme. Dat is te omschrijven als resp.<br />
de waarheid buiten mij en de waarheid binnen<br />
mij. Het gevoel is dan waarheid en graadmeter<br />
voor die waarheid. Nu zal dat de eeuwen door in<br />
mindere of meerdere mate wel zo geweest zijn,<br />
maar vandaag is dit ook sterk waarneembaar<br />
binnen het christelijk geloof. Daarbij zij wel<br />
opgemerkt dat geloof, geworteld in de Schrift,<br />
niet buiten het gevoel om gaat. Ik verwijs naar<br />
het artikel van ds. Koppenhol.<br />
Vele wegen<br />
Hoewel de New Age-beweging niet eenduidig<br />
is, komen binnen hun leringen allerlei godsdiensten<br />
samen. Ieder pakt uit de verschillende<br />
bronnen wat hem of haar aanstaat en maakt er<br />
een eigen levensfilosofie van. Opvallend is dat<br />
er binnen de beweging niet ‘zwart-wit’ gedacht<br />
wordt of in termen van ‘goed en kwaad’, ‘waar<br />
en niet waar’. Er zijn ‘vele wegen die naar God<br />
leiden’. Exclusief denken is niet aan de orde. In<br />
bepaalde mate is dit onder christenen herken-<br />
baar. ‘Ieder beleeft het geloof op zijn manier en<br />
‘wie zegt dat een moslim niet zalig wordt als<br />
hij gelooft in Allah?’; ‘Je zoekt toch gewoon<br />
een gemeente die waarbinnen jij je het prettigst<br />
voelt?’ Toch gaat het niet om de waarheid van<br />
de christen, maar om de Waarheid in Wie hij<br />
gelooft: Jezus Christus. Hij is exclusief en waar<br />
Hij centraal gesteld wordt, weten we ons thuis.<br />
Evolutionair onderweg<br />
Wanneer er groei is in het geloof, dan zijn we<br />
daar verblijd over. Toch moeten we goed in het<br />
oog blijven houden waar we het dan over hebben.<br />
In de New Age-beweging kent men het<br />
‘evolutionair onderweg zijn’ en de mens kan<br />
zichzelf helpen verder te evolueren. Het doet<br />
mij denken aan een streven om steeds heiliger<br />
te worden (heilig, heiliger, heiligst), waarbij we<br />
een toestand bereiken die bezongen wordt in het<br />
– overigens mooie – lied: ‘Heer machtig God,<br />
ik loof U’. Hierin komt de volgende zinsnede<br />
voor: ‘U maakte mij zo godd’lijk’.<br />
In het christelijk geloof moeten wij het niet<br />
hebben van onze toestand, heiligheid of status,<br />
maar alleen van de gerechtigheid van Christus<br />
die búiten ons te vinden is. Petrus zet ons op<br />
het juiste spoor: ‘maar wast op in de genade en<br />
Wast op in de genade en in de<br />
kennis van onze Here en Heiland,<br />
Jezus Christus
in de kennis van onze Here en<br />
Heiland, Jezus Christus. Hem<br />
zij de heerlijkheid, zowel nu als<br />
tot de dag der eeuwigheid’: 2<br />
Petrus 3:18.<br />
Intuïtief leven<br />
Rationeel denken is taboe binnen<br />
het New Age-denken. Men<br />
moet intuïtief leven (gevoelsmatig).<br />
Niet analyseren maar<br />
schouwen, zien met het innerlijke<br />
oog en horen met een innerlijk<br />
oor. De bijbel moet niet rationeel<br />
uitgelegd worden. Je moet<br />
niet zorgvuldig teksten uitleggen<br />
binnen hun verband en ook niet Schrift met<br />
Schrift vergelijken om zo te komen tot de leer<br />
(dogma) over een bepaald onderwerp. Het directe<br />
woord van de Heilige Geest is het woord voor<br />
‘nu’. De directe boodschappen die men denkt<br />
van Hem te ontvangen zijn veel belangrijker dan<br />
de tekst van de bijbel. Daar moet je op leven en<br />
jezelf naar richten. Door de media krijgen we<br />
verhalen voorgeschoteld over dromen, visioenen,<br />
vallen in de geest, wonderen, etc., die veelal worden<br />
beschouwd als rechtstreekse openbaringen<br />
van God. Of dat allemaal werkelijk zo geestelijk<br />
is, is de vraag. Dat geldt ook voor de destijds<br />
uitgezonden afleveringen van ‘Op zoek naar een<br />
wonder’. En wat te denken van de aankondiging<br />
van een thema als: ‘Enter the mystery’?<br />
De Bijbel moet niet<br />
rationeel uitgelegd worden<br />
0<br />
Oecumene<br />
Het is goed wanneer<br />
christenen uit verschillende<br />
kerkelijke denominaties<br />
elkaar opzoeken.<br />
Een bepaalde<br />
mate van oecumene<br />
is toe te juichen. Er is<br />
echter ook een oecumene<br />
waarin zich alles<br />
verenigt ongeacht welk<br />
evangelie men gelooft.<br />
Bijvoorbeeld binnen de<br />
Wereldraad van kerken<br />
gaat het erom de eenheid<br />
met elkaar te zoeken<br />
in een mystiek te ervaren Christus. Op een<br />
bijeenkomst van de Wereldraad in Korea werd<br />
een reinigingsceremonie uit het Shintoïsme uitgevoerd.<br />
Om de zaal binnen te komen moesten<br />
alle afgevaardigden door de rook van die ceremonie<br />
heenstappen. De New Age beweging stelt<br />
dat alles één is, dus ook alle religies.<br />
Contemplatief<br />
Tenslotte iets over het ‘contemplatief christendom’.<br />
De inspiratie haalt deze beweging uit de<br />
traditionele rooms-katholieke mystiek en de oosterse<br />
godsdiensten. Men beweert dat het christendom<br />
lijdt onder oppervlakkigheid. Er schijnt<br />
onder de christenen weinig echte Godskennis en<br />
echte beleving van God te zijn. Door het toepassen<br />
van de juiste techniek kan men komen tot<br />
een echte Godservaring. Een van de mogelijkheden<br />
is het zogenaamde ‘contemplatief gebed’ (of<br />
‘repetitief gebed’, ‘centrerend gebed’ of ‘ademgebed’<br />
genoemd). Men neemt een korte zin of<br />
een woord. Bijvoorbeeld ‘Jezus’ of<br />
‘Vader’ of ‘Heer - ontferm u over<br />
mij’. Vervolgens ga je dat langzaam<br />
en aandachtig herhalen op het ritme<br />
van de ademhaling. Het gevolg is dat<br />
je na enige tijd ‘God’ gaat ‘ervaren’.<br />
In het hindoeïsme wordt het woord<br />
of het zinnetje een mantra genoemd.<br />
Via de herhaling kom je in een veranderde<br />
staat van bewustzijn, een<br />
contemplatieve staat, waarin je bovennatuurlijke<br />
dingen gaat ervaren.<br />
Onwillekeurig moet ik denken aan
de vraag van Jezus’ discipelen of Hij hen wilde<br />
leren bidden. Het is goed om onze gebeden aan<br />
dat gebed (Onze Vader) te spiegelen.<br />
Na lezing van het bovenstaande kan het gevoel<br />
ontstaan zijn: ‘dat is kort door de bocht’. Misschien<br />
heeft de lezer in bepaalde opzichten gelijk<br />
en valt er meer over te zeggen. Toch meen ik<br />
dat het wel goed is om een keer in de religieuze<br />
Kaaphoornstroom 20, Tel. (035) 526 23 15<br />
Beursweg 16, Tel. (035) 525 38 32<br />
HUIZEN<br />
Dinsdag op de markt in <strong>Huizen</strong>,<br />
Oostermeent van 10.00 tot 17.00 uur.<br />
Donderdag op de markt in Bussum,<br />
Wilhelminaplantsoen.<br />
Zaterdag op de markt in <strong>Huizen</strong>,<br />
Oude Raadhuisplein.<br />
J. Honing<br />
Loodgietersbedrijf<br />
spiegel te kijken. Waarbij voor de één bepaalde<br />
zaken herkenbaar zijn en waarbij de ander zijn<br />
schouders ophaalt.<br />
Men beweert dat het christendom<br />
lijdt onder oppervlakkigheid<br />
Visserstraat 31 • 1271 VE <strong>Huizen</strong> • (035) 52 58 476<br />
JaN VErkErk<br />
www.zeemanschilderwerk.nl
C O M M E N T A A R<br />
Kleren maken de man (en vrouw)<br />
Kleding is een vorm van expressie, je zegt er<br />
iets mee. Bij de ene mens is dat iets duidelijker:<br />
hij onderscheidt zich nadrukkelijk van de<br />
rest. De ander zal zich meer aanpassen aan de<br />
groep waar hij bij wil horen.<br />
Er is een organisatie die wereldwijd foto’s<br />
maakt van mensen en deze foto’s groepeert.<br />
Het grappige is dat ook erg opvallend geklede<br />
mensen toch weer in een groep terechtkomen<br />
en dan ineens niet meer zo heel uniek blijken<br />
te zijn.<br />
Vraag: Moet je een christen aan zijn kleding<br />
kunnen herkennen?<br />
Vaak is de vrouw degene die hierop aangesproken<br />
wordt. Hoeveel kun je bloot geven?<br />
Maar mijns inziens moeten mannen zich dit<br />
ook afvragen.<br />
Je kunt ook stellen dat christenen bepaalde<br />
kleding niet dragen. Zo zijn er merken (en dit<br />
1<br />
4<br />
2 3<br />
geldt dus ook voor mannen!) die een duidelijk<br />
anti-christelijke uitstraling hebben. Bij twijfel<br />
moet je maar eens op hun website kijken.<br />
Maar dat is dan wel duidelijk. Moeilijker zijn<br />
de grensgevallen.<br />
Bijvoorbeeld: welk van de volgende kledingstukken<br />
past volgens jou wel of niet bij een<br />
christen?<br />
Advies:<br />
Kijk elke ochtend rustig in de spiegel,<br />
realiseer je dat God naar je hart kijkt,<br />
vraag je af of je buitenkant dat uitstraalt.<br />
Nu de uitdaging:<br />
Ontwerp een T-shirt met een christelijke uitstraling;<br />
het beste ontwerp wordt uitgevoerd.<br />
gErT-JaN dE LaNgE<br />
*<br />
Inzendingen ontwerp blanco<br />
T-shirt kun je mailen naar de<br />
redaktie:<br />
kernkatern@hervormdhuizen.nl<br />
of sturen naar Naarderhop 9,<br />
1274 HW <strong>Huizen</strong>.
Voor al uw vragen over wonen, zorg en welzijn<br />
Zorg in woonzorgcentrum<br />
Seniorenwoningen<br />
Tijdelijke opname<br />
Verpleging<br />
Persoonlijke verzorging<br />
Alarmering<br />
Oranje Nassauplein 100<br />
1272 KV HUIZEN<br />
035-5256044<br />
Ondersteunende en activerende begeleiding<br />
Nachtzorg<br />
Huishoudelijke verzorging<br />
Alphahulp<br />
Particuliere Zorg<br />
Maatschappelijk Werk<br />
Kwaliteit door jarenlange ervaring<br />
www.zorgpaletgooienvecht.nl<br />
De Ruyterstraat 7<br />
1271 SR HUIZEN<br />
035-5232646
KernKatern jaargang 8 nummer 1<br />
Verschijning: 16 maart 2007<br />
Thema: Zorg voor elkaar<br />
Je hoort er veel over. Zowel de landelijke overheid als het<br />
plaatselijk bestuur hebben een wezenlijke taak als het<br />
gaat om bijvoorbeeld zorg voor zwakkeren, ouderen en<br />
gehandicapten, maar ook veiligheid voor iedereen in de<br />
samenleving. Gesteund door de overheid hebben de kerken<br />
en kerkelijke instellingen een bijzondere opdracht hierin,<br />
zowel geestelijk als materieel. God vraagt vanuit zijn liefde<br />
voor mensen dat wij de naaste liefhebben als onszelf. Dat<br />
houdt ook zorg in. Het is een bijbels gebod. Geven we daar<br />
als christen gehoor aan, dan moet dat misschien wel eens<br />
voorrang krijgen voor eigen belangen als carrière, bezit,<br />
etc. Naast het invullen van een accept-giro voor mensen ver<br />
weg, kunnen wij ook in de eigen kring en kerkelijke samenleving<br />
veel voor de ander betekenen. Concreet door, om iets<br />
te noemen, een stukje vrijwilligerswerk op ons te nemen. Het<br />
gaat soms om kleine dingen. Gelukkig gebeurt er veel, uiteraard<br />
ook beroepsmatig, maar er blijft altijd genoeg over. Dit<br />
thema komt in het volgende nummer aan de orde.<br />
TJL<br />
Colofon<br />
KernKatern is een uitgave van<br />
de <strong>Hervormd</strong>e Gemeente <strong>Huizen</strong><br />
KernKatern verschijnt vier keer per jaar als<br />
bijlage in het Huizer Kerkblad.<br />
KernKatern geeft achtergrondinformatie<br />
bij en opinie over kerkelijke zaken voor<br />
jong en oud.<br />
KernKatern wordt samengesteld door de<br />
Kerkbladcommissie met medewerking van<br />
vele gemeenteleden.<br />
KernKatern wordt wat betreft lay-out en druk<br />
verzorgd door Drukkerij J. Bout & Zn.<br />
KernKatern heeft een omslag die door<br />
Sander van Eijk is ontworpen.<br />
KernKatern heeft als redactieadres:<br />
Naarderhop 9, 1274 HW <strong>Huizen</strong>, tel. 035 - 5254755.<br />
E-mail: kernkatern@hervormdhuizen.nl