Biotechnisch - De Vlijtige Bie

BIOTECHNISCHE VARROACONTROLE
Inleiding
De beslissing van het FAVV om, behalve mierenzuur, nu ook oxaalzuur toe te laten, weze het binnen de
beperkingen van een proefproject, heeft me een heel stuk op weg geholpen in mijn streven om met zachte
methodes de varroagriezels onder controle te krijgen. Ik maakte beide zuren onderdeel van de biotechnische
aanpak die geïntegreerd is in mijn bedrijfmethode. Voor alle duidelijkheid, zelf imker ik met segebergerkasten.
Als u zelf een ander kasttype gebruikt, zult u aan het einde van het tweede artikel desgewenst in staat
zijn om mijn methode zodanig aan te passen dat ze ook voor u geschikt is. Ik houd me overigens ter beschikking
voor verdere vragen op dat gebied.
Integratie is grote troef
Over de jaren heen heb ik er naar
gestreefd om de handelingen die
mijn volken moeten ondergaan zo
harmonisch mogelijk in elkaar te
integreren. Zo gaat zwermbeheersing
bij mij gepaard met het telen
van koninginnen, oogsten van
koninginnenbrij en bestrijden van
de varroamijt. Het vormen van
tussenafleggers en inperken van
de broedomvang staan hierbij
centraal.
Om te beletten dat mijn volken
zwermen, pas ik al vele jaren de
methode van de 'tussenaflegger'
toe, het is veruit de eenvoudigste
en vlugste methode die ik ken.
De methode van de 'broedbeperking',
ontworpen door Henri
Renson, helpt me dan weer om
het werk aan de bijen te verminderen,
vooral de zwermcontrole
neemt heel wat minder tijd in
beslag. In mijn segebergerkasten
moet ik immers slechts zes ramen
controleren.
Beide methodes werden al in het
Maandblad beschreven. De tussenaflegger
in jaargang 1999,
vanaf blz. 232, de methode van de
broedbeperking in jaargang 2002,
vanaf blz. 38. Dat is al een tijd
geleden en daarom zal ik ze verderop
in deze bijdrage even in
herinnering brengen. Nieuwe
leden moeten immers ook kunnen
begrijpen waarover ik spreek.
Eerst echter wil ik het nog even
hebben over de voor- en nadelen
van mijn geïntegreerde aanpak.
Nadelen
Zoals andere methodes, kent mijn
benadering enkele kleine nadelen.
Ik wil deze eerst vermelden:
• de tussenaflegger vereist een
separator met één, liefst twee
vliegopeningen, zie verder bij
specifiek materiaal.
• de methode van de broedbeperking
vergt een tweede
moerrooster;
• de biotechnische varroabeheersing
noodzaakt om de koningin
tweemaal op te zoeken. Het
merken ervan is dus geen overbodige
luxe.
Voordelen
De nadelen wegen echter niet op
tegen de voordelen:
• snelle zwermcontrole (broedbeperking);
• doeltreffende zwermverhindering
(tussenaflegger);
• opkweek van jonge, vitale koninginnen
(eventueel in de tussenaflegger);
• probleemloos herenigen van de
gescheiden subvolken met vervanging
van de oude koningin
door een jonge;
• geen zwermcontrole na hereniging;
• volken klaar en sterk voor de
zomerdracht;
• varroabestrijding tijdens de
zomer, zonder chemische middelen;
• geboorte van winterbijen in
varroa-arme volken, in optimale
omstandigheden;
• opbouw van zware wintervolken,
een garantie voor het volgende
jaar.
Bladzijde 1 van 6 - Biotechnische Varroabestrijding - Roger De Croock
Aan u om de keuze te maken. De
methode uitproberen met één of
meerdere volken, kan geen obstakel
zijn, maar stelt u in wel staat
ervaring te verwerven en de
werkwijze evalueren.
Specifiek materieel
Wat er nodig is:
• de separator moet uitgerust
zijn met dubbel gaas: onderaan
een varroarooster en bovenaan
een fijn gaas waar de mijten
niet doorheen kunnen vallen
om hun migratie van boven
naar onder te verhinderen;
• een bijendichte scheiding om,
desgewenst, de broedkamer in
twee te delen (twee afleggers in
één romp, zie foto hierna). Dat
is de reden waarom de separator
twee vliegopeningen moet
hebben.
Mogelijke varianten
De soepele methode biedt een
oplossing voor verschillende situaties:
• soort laat ze maar vliegen
systeem met beperkte
zwermcontrole en geen gerichte
koninginneteelt.
• met koninginnenteelt (overlarfproject)
en waarbij we

ijpe dopen gebruiken. dwz
doppen waar de dag nadien
een koningin uitloopt.
• met koninginnenteelt waarbij
we gebruik maken van
een bevruchte, leggende koningin.
Naar deze varianten zal ik verder
naar de verschillen verwijzen.
Broedbeperking
Bij broedbeperking geldt het
principe dat de koningin slechts
30.000 cellen mag/kan beleggen.
Onderstaande tabel geeft voor
verschillende kasttypes het aantal
ramen weer (# R) dat aan dit doel
beantwoordt.
Kasttype #R
Kempisch, broed 5
Kempisch, hoogsel 10
Voirnot, broed 4
Voirnot, hoogsel 8
Simplex, broed 6
Simplex, hoogsel 10
Duits normaal, broed 6
Duits normaal, hoogsel 14
Zander 6
Dadant, broed 4
Dadant, hoogsel 7
Clambi, hoogsel 8
Langstroth, broed 5
Langstroth, hoogsel 7
In een simplexhoogsel bv. mag de
koningin over alle hoogselramen
beschikken. In de broedbak van
een dadantkast zijn er dat slechts
vier.
In de open ruimten breng ik vulramen
aan. Ik gebruik ook steeds
een darrenraat als vangraam voor
de varroa's (zie figuur 1 hierna).
Opbouw
Als de eerste kerselaars bloeien,
start ik de voorbereiding op de
lentedracht. Ik maak de kasten als
volgt klaar (zie nevenstaande
illustratie). In de middelste romp
komen vanaf de linker zijkant:
• een raam wintervoer, (noodvoorraad);
• drie vulramen;
• drie ramen broed met de koningin;
• een uitgebouwd raam;
• een waswafel;
• opnieuw een uitgebouwd raam;
• een darrenraam.
De onderste romp bevat aan beide
zijden een uitgebouwd raam en
tussenin de rest van het broed. In
de honingzolder bovenaan komen:
• één of twee ramen broed (om
de bijen te lokken);
• uitgebouwde ramen en
• waswafels.
Boven en onder de romp met de
koningin komt een moerrooster.
In die romp zit ook een afsluitbare
vliegopening om de darren de
kans te geven uit te vliegen, zoniet
sterven ze in het rooster waar
ze de doorgang van de werksters
hinderen.
Deze opbouw stelt me ook in
staat om overtollig wintervoer en
oude of beschimmelde ramen te
verwijderen. Ik vervang ze door
waswafels die in deze periode van
het jaar gretig en mooi uitgebouwd
worden.
Optie
Als ik voorzie om koninginnenbrij
te oogsten, plaats ik tijdelijk
vulblokken in de honingzolder.
De koningin mag de tweede
broedkamer dan helemaal beleggen.
Rond 20 april vervang ik de
vulblokken in de honingkamer
door, bij voorkeur, gesloten broedramen
uit de tweede romp (zodoende
is er dan geen broed meer
in de honingkamer als ik rond 10
mei de lentehoning oogst). Het
resultaat hiervan is dat het volk
voldoende jonge voedsterbijen
telt voor de productie van brij.
Bladzijde 2 van 6 - Biotechnische Varroabestrijding - Roger De Croock
Voordelen
De methode van broedbeperking
heeft essentiële pluspunten:
• bij de zwermcontrole moet ik
slechts zes broedramen en het
darrenraam controleren. Ik begin
overigens steeds met het
darrenraam omdat ik ondervonden
heb dat de bijen bij
voorkeur daar zwermcellen
bouwen. Als ik daar geen
zwermcellen vind, durf ik het
risico te nemen om de andere
broedramen niet na te zien.
• omdat de werksters minder
broed te verzorgen hebben, zullen
ze langer leven. Het volk
bevat door deze ingreep veel
meer vlieg- dan huisbijen, wat
de nectaroogst ten goede komt.
Bovendien verbruikt het zelf
minder honing, zodat er meer
overblijft voor de imker.
• zoals later zal blijken, heeft de
broedbeperking een pluspunt
bij het toepassen van de biotechnische
methode.
Nog dit
Na het slingeren zorg ik ervoor
dat er voldoende voedsel overblijft.
Opties zijn een raam uit de
reserve van weggeborgen winter-

voer nemen of bijvoeren met suikerdeeg
of -stroop.
Rond 1 juli verwijder ik de onderste
moerrooster zodat de koningin
ook toegang heeft tot de onderste
broedbak.
Na het slingeren vervang ik de
vulblokken uitgebouwde raten.
Twee aan beide zijden van het
broed, een ideale plaats voor het
opslaan van het wintervoer. Het
darrenraam dat ik gebruik is een
omgebouwd Frakno- thymol-
raampje dat nu ook gevuld wordt
met 12 gr thymol kristallen.
Tussenaflegger
De tussenaflegger is in elke bedrijfmethode
een vlugge, simpele
en doeltreffende manier om zwermen
te verhinderen. Voor wie het
systeem van broedbeperking toepast,
is zo'n aflegger nog vlugger
gemaakt.
Zonder broedbeperking
Ik verwijs meteen naar de tekening
in nevenstaande kolom. Die
illustreert de handelswijze voor
een volk op twee broedkamers en
een honingzolder. Ik zet deze drie
rompen even opzij, de bodem
blijft ter plaatse. Ik plaats er een
voorbereide romp op met twee
uitgebouwde ramen en verder
niets dan waswafels. Daarboven
plaats ik de honingzolder van het
volk waarin ik een honingraam
vervangen heb door een broedraam.
De opzittende bijen blijven
op de raten. Meteen zijn deze
rompen voorzien van voldoende
voedsel en bijen. Straks komen
daar ook nog de vliegbijen bij.
Op de honingzolder komen nu de
separator met vliegopening(en) en
de twee broedkamers, waaruit de
koninginnendoppen werden verwijderd.
Na een achttal dagen verwijder ik
de redcellen op het broedraam
onder de separator en herstel de
situatie van vóór de ingreep. In
goede drachtperioden gebruik ik
de onderste bak als tweede honingzolder.
Met broedbeperking
Als de optie is om enkel aan
zwermbehandeling te doen, gaat
het in het systeem van broedbeperking,
zoals gezegd, nog vlugger.
De onderste romp blijft op de
bodem staan en ik plaats er de
honingzolder bovenop en vervang
ook nu een honingraam door een
broedraam. Op dit geheel komen
een separator en de romp met het
broed en de koningin.
Na acht à negen dagen breek ik
de redcellen op het broedraam
onder de separator en herstel de
situatie van vóór de ingreep.
Een tweede optie is om deze gelegenheid
te baat te nemen om
koninginnen te kweken.
Ik ga dan te werk zoals beschreven
bij de vorige optie. Er komt
echter geen broedraam in de verplaatste
honingzolder, maar ééndaagse
koninginnendopjes (over-
Bladzijde 3 van 6 - Biotechnische Varroabestrijding - Roger De Croock
larfproject) of dopjes die ik overlarfde
met 1-dags larfjes
Ik breng ze tussen de toplatten
van de honingkamer aan of prik
ze, aan een plaatje gehecht, vast
in een honingraam. Verder is het
belangrijk dat de broedkamer
voldoende voedsel bevat.
Gezien de bijen onder de separator
geen redcellen kunnen aanzetten,
besteden ze al hun zorg aan
de ontvangen doppen.
Nu wacht ik elf dagen alvorens de
oorspronkelijke situatie te herstellen,
de ongeboren koninginnen
zitten nog in hun dop en zijn intussen
vijftien dagen oud.
Het gebeurt vaak dat ik een dergelijke
dop in de raat van een
drieraamse broedaflegger
prik. De koningin
loopt er de
dag nadien uit waarna
de bijen ze probleemloosaanvaarden
en haar bevruchtingvoorbereiden.
Andere keren kooi ik de doppen
in en plaats ze in de broedstoof,
waar ze in uitlopen. Deze jonge
koninginnen merk ik waarna ze
bv. in een bevolkt ERK-kastje
gaan ter bevruchting.
Gevolg van deze ingreep
De vliegbijen die aanvankelijk in
de broedkamer(s) vertoefden,
vliegen af en trekken daarna de
hun vertrouwde vliegopening
binnen, onderaan de kast. In de
broedkamer(s) blijven enkel jonge
bijen over met de koningin en
het broed. De zwermstemming is
voorbij en de koningin gaat opnieuw
aan de leg.
Tot hier het beknopt overzicht
van de methode van broedbeperking
en de vorming van een tussenaflegger.
In het volgende deel
kunt u lezen hoe ik de tussenaflegger
en de broedbeperking gebruik
om mijn doel te bereiken
“een dode mijt is een mooie mijt”

De methode
Voorgaand zette ik een aantal
voor- en nadelen van deze methode
op een rijtje.
Een aandachtige lezer zal wel
gemerkt hebben dat de methode
het gemakkelijkst uit te voeren is
met rompen met gelijke ramen.
Sommigen zullen opmerken dat
de bijen de grote honingzolder
nooit vol krijgen! Dat kan zijn,
maar niets verbiedt ons om enkele
vulblokken te gebruiken. Ooit las
ik dat een volk maar volwaardig
is als het een (simplex) honingzolder
kan vullen. Daar kunnen
we wel iets aan doen bij het uitwinteren
door volken te verenigen.
Tegenvallend weer hebben
we dan weer niet in de hand.
Een gemerkte koningin is zeker
geen luxe, welke methode we ook
toepassen. Steeds zijn er situaties
waarbij de koningin het best opgezocht
wordt.
Voor alle duidelijkheid en om
volledig te zijn, zal ik drie varianten
beschrijven, hoewel het principe
gelijk is:
• een soort 'laat-ze-maarvliegen'-methode
met beperkte
zwermcontrole en zonder gerichte
koninginnenteelt (variante
1);
• met koninginnenteelt (bijv.
via het overlarfproject) en
waarbij we rijpe dopen gebruiken
d.w.z. doppen bij dewelke
de dag nadien een koningin uitloopt
(variante 2);
• met koninginnenteelt waarbij
we gebruik maken van een bevruchte
koningin (variante 3).
Variante 1:
Zwermcontrole
Als ik bij een zwermcontrole
belegde doppen of doppen met
larven vind, maak ik een tussenaflegger.
Werkwijze
• Ik neem de honingzolder (HZ)
af en zet hem even opzij. Daarna
zoek ik de koningin en stop
ze voorlopig in een kooitje.
• Ik verzamel vervolgens al het
broed zo mogelijk in één romp
die verder minstens één raam
honing of wintervoer moet bevatten.
Lukt dat niet, dan gebruik
ik twee rompen en vervolledig
de broedaflegger (BA)
met waswafels.
• Op de bodem komt een romp
met een aantal uitgewerkte ramen
(bijv. de onbebroede ramen
uit de broedruimte van dit
volk). In deze romp komt ook,
en dat is zeer voornaam, het
darrenraam met open broed dat
als valkuil zal fungeren voor de
varroamijten (dergelijk raam
hangt steeds in al mijn volken).
Ik klop in deze romp ook jonge
bijen af van een paar broedramen.
• In tegenstelling tot de gewone
tussenaflegger, waarbij de koningin
bij haar broed blijft, laat
ik deze nu los in de onderste
broedloze romp, het darrenraam
niet te na gesproken
(TA).
• Op de broedloze romp komen
achtereenvolgens de:
o moerrooster;
o honingzolder;
o separator met twee vlieggaten
en
o romp(en) met alle broed.
Even terzijde, met een volk op
broedbeperking gaat het nog
eenvoudiger en sneller. Ik zoek de
koningin in de romp waar het
beperkte broednest huist en verplaats
ze naar de onderste romp
die ook in dit geval broedloos is.
Ook het darrenraam uit het
broednest verhuist naar de onderste
romp (TA). In de plaats ervan
komt een raam met honing of
wintervoer. Op de onderste romp
komen achtereenvolgens de:
• moerrooster;
• honingzolder;
• separator en
• romp met het beperkte broednest
(zie tekening hierna).
Bladzijde 4 van 6 - Biotechnische Varroabestrijding - Roger De Croock
Wat gebeurt er in de TA?
• De koningin verliest al haar
broed en een groot deel van de
jonge bijen. Het verplaatste
darrenbroed zal dienst doen als
mijtenvangraam. Alle vliegbijen
vinden hun vertrouwde
vlieggat terug en kunnen verder
de dracht benutten, voorlopig
zonder broed. De zwermdrift
zal ophouden en de koningin
begint terug te leggen.
• Alle mijten zitten nu op de
bijen.
• Na negen dagen neem ik het
darrenraam weg en snijd de
raat eruit. Dat bevrijdt het volk
van een groot aantal mijten.
Tussen dag 2 en dag 9, vooraleer
de bijen het jonge broed verzegelen,
zitten alle mijten die niet in
het darrenbroed migreerden nu op
de bijen. Nu kunnen een of meerdere
stootbehandelingen - afhankelijk
van de omvang van de mijtenval
- toegepast worden met
mierenzuur 85%.
Per behandeling gebruik ik niet
meer dan 20 tot 25 ml mierenzuur
op een schotelvod van 20 cm x 20
cm, onderaan in de bodem.
Tussen twee toepassingen laat ik
twee tot drie dagen tussentijd.

Wat gebeurt er in de BA?
Op het verzamelde broed laat ik
één of twee zwermcellen staan. In
functie van de toestand van de
zwermdoppen schat ik in wanneer
er een koningin zal uitlopen, bijv.
juist voor het sluiten van een
zwermdop. Enkele belangrijke
verdere stappen:
• na ongeveer acht dagen loopt
de koningin uit;
• na dertien dagen wordt ze
bronstig;
• na achttien dagen gaat ze aan
de leg;
• na 21 dagen loopt het laatste
broed van de oude koningin
uit;
• na 27 dagen verzegelen de
bijen het eerste broed van de
jonge koningin.
Dat wil zeggen dat er geen gesloten
broed is tussen dag 22 en 26
en dat alle mijten dan op de
bijen zitten, dat is een bijzonder
gunstige gelegenheid om de varroamijten
op te ruimen.
Hoe ga ik te werk?
Tussen de honingzolder en de
separator leg ik tijdelijk een plasticfolie
om te verhinderen dat er
bestrijdingmiddelen in de TA
geraken. Ik verdamp of bedruppel
nu met oxaalzuur, volgens de
aanwijzingen van de veldproef.
Als ik beschik over open darrenraat
hang ik die in om hem na
negen dagen te verwijderen.
Na de 27 ste dag is het overgrote
deel van de varroamijten gedood
en kan ik zonder gevaar de oude
koningin vervangen. Eerst neem
ik de broedaflegger en de honingzolder
af en zet hen beide even
aan de kant. In de onderste bak
heeft de oude koningin intussen
meestal een mooi broednest opgebouwd.
Ik zoek haar en stop
haar voorlopig in een kooitje.
Ik plaats de broedaflegger (BA)
met de jonge koningin op de onderste
romp (TA), volgens de
periode met of zonder broedbeperking.
Daar bovenop komen
een moerrooster en de honingzolder.
Dat kan allemaal zonder slag
of stoot omdat de bijen van alle
compartimenten dankzij de separator
dezelfde geur behielden.
Het volk is nu klaar voor de opkomende
zomerdracht met een
overvloed aan bijen. Dankzij de
aanwezigheid van een jonge koningin
hoef ik geen zwermcontroles
meer uit te voeren.
Omdat ik de meeste varroamijten
kon afvangen, zal dit volk zich
aan het einde van de zomer in
optimale omstandigheden ontwikkeld
hebben tot een sterke,
vitale eenheid, die veel perspectief
biedt voor het volgende jaar.
Noodgeval
Stel dat de koningin niet bevrucht
geraakt of verloren gaat. Geen
nood! Onderaan is de oude nog
actief en na de varroabehandeling
verenigen we dan met behoud van
de oude koningin. Het is noodzakelijk
om vóór het verenigen een
moertest uit te voeren door het
inhangen van jong open broed.
Dat verhindert dat we de oude
koningin zouden verliezen.
Nadat ik de zomerhoning heb
geoogst, verstrek ik aan elk volk
vier liter suikeroplossing 3/2.
Afhankelijk van de mijtenval dien
ik, met tussenpozen van drie dagen,
stootbehandelingen toe met
mierenzuur 80%. Dat kan onderaan
in de bodem zijn, zoals hoger
beschreven met een temperatuur
van minstens 20° C, of bovenaan
via de voeropening. Een deksel
van een honingbokaal omgekeerd
op de voeropening met daarin
enkele vodjes die 25 ml mierenzuur
kunnen vasthouden zijn prima
geschikt. Ik verkies deze
werkwijze omdat bij een langere
behandeling met mierenzuur
een ernstige broedstop kan optreden
in een periode dat de winterbijen
moeten gekweekt worden.
Daarna vervolledig ik de wintervoeding.
Daarna is het wachten
tot de volken broedloos zijn, in
november-december, om ze, indien
nodig, een laatste keer te
behandelen met oxaalzuur, via
bedruppeling, beneveling of ver-
Bladzijde 5 van 6 - Biotechnische Varroabestrijding - Roger De Croock
damping. Wie dat wenst, kan
hiervoor ook Perizin gebruiken.
Variante 2:
Koninginnenteelt
Ik maak mijn tussenaflegger op
dezelfde manier als in variante 1.
Ik stel deze ingreep af op mijn
moerteelt, ongeacht of er al dan
niet zwermneiging is. De rijpe
doppen kunnen immers niet in de
diepvries, m.a.w. stipt handelen is
het motto! Een dag vroeger kan
best, maar een dag later is de
koningin uitgelopen en aanvaardt
het volk haar niet meer.
De tussenaflegger (TA) met de
koningin, moerrooster en honingzolder
behandel ik zoals bij variante
1.
In de broedaflegger (BA) met alle
open en gesloten broed hang ik nu
een rijpe dop.
Na één dag loopt de koningin uit,
ze wordt probleemloos aanvaard.
Na zes dagen wordt ze bronstig.
Vijf dagen later begint ze te leggen.
Na twintig dagen sluiten de
bijen haar eerste broed, alle broed
van de oude koningin is dan al
uitgelopen.
De mijten zitten nu allemaal op
de bijen, maar met deze variante
hebben we geen speelruimte om
te behandelen zonder gesloten
broed.
Bij slechte weeromstandigheden
kan het eerste legsel van de koningin
wat later komen, zodat er
toch wat meer tijd beschikbaar
komt. Stipte controle dringt zich
hoe dan ook op.
De broedaflegger behandel ik
eveneens zoals beschreven in
variante 1.
Als de eerste legronde van de
jonge koningin beëindigd is, volgt
de beoordeling. Is deze positief,
dan verenig ik de broedaflegger
met de tussenaflegger en voer
verder alle behandelingen uit
zoals beschreven bij variante 1.
Wellicht vraagt u zich af wat er
gebeurt als de broedaflegger
moerloos blijft omdat de koningin
niet bevrucht werd of verloren
ging. Dat risico is immers verre
van denkbeeldig.

Wel, het is mogelijk om het te
ondervangen door de broedaflegger
in twee te splitsen, zoals
weergegeven in onderstaand
schema.
Beide broedafleggers krijgen een
rijpe dop en een vliegopening.
Als beide jonge koninginnen aan
de leg gaan, breng ik één ervan
over op een drieramer. Ik behandel
het volkje met oxaalzuur,
maar het kan uiteraard ook met
Perizin. Tegen het einde van de
zomer is het meestal uitgegroeid
tot een mooi reservevolk voor me
zelf of een collega-imker die ik
ermee kan plezieren.
Variante 3:
Bevruchte koningin
Ik pas de basisprincipes van mijn
methode ook toe om een bevruchte
koningin te introduceren.
De tussenaflegger maak ik zoals
beschreven in variante 1 met inbegrip
van het darrenraam en de
behandeling met mierenzuur.
Los van eventuele zwermneigingen
maak ik de aflegger acht dagen
vóór er een bevruchte koningin
wordt verwacht. Eventuele
zwermcellen ruim ik nauwgezet
op, de ramen hierbij bijenvrij
makend om te beletten dat er
onopgemerkt zwermcellen zouden
blijven staan.
In de broedaflegger gaan de bijen
redcellen optrekken. Bij ontvangst
van de nieuwe koningin,
breek ik alle redcellen uit en voer
ze in d.m.v. een passaukooitje
waarin ze vijf dagen zal verblijven.
Het kooitje is noodzakelijk
om te verhinderen dat de koningin
al onmiddellijk aan de leg zou
gaan. Als ze dat zou kunnen, zou
haar eerste broed immers gesloten
zijn vooraleer het broed van de
oude koningin in de broedaflegger
helemaal uitgelopen is.
Dankzij deze ingreep ontstaat er
een korte broedloze periode tijdens
welke alle mijten op de bijen
zitten en behandeld kunnen worden
(zie variante 1).
Nevenstaand foto toont hoe ik een
gewoon invoerkooitje ombouwde.
De lange gang waarlangs de koningin
uitloopt, is door een vijsje
versperd. Via de korte gang kunnen
de bijen tot aan de koningin
nadat ze het suikerdeeg hebben
opgegeten. Na vijf dagen laat ik
ze het volk inlopen. Omdat ze al
die tijd al door de bijen omringd
was en gevoederd werd zal ze
zeker aanvaard worden.
Let op, met deze variante hebben
we, zoals in variante 2, weinig
speelruimte om de varroa te bestrijden.
Verder verloopt alles
zoals aangehaald in variante 1.
Daar deze variante bij mij ten
vroegste op 20 juni start - mijn
koninginnen gaan immers op
bevruchting naar Kreverhille -
kan het zijn dat een volk al vóór
die datum zwermneiging vertoont.
Die leid ik dan in goede
banen met een normale tussenaflegger.
Wie zijn koninginnen op de eigen
stand laat bevruchten, kiest zelf
de meest geschikte periode.
Voordelen
• De mijten worden in het actieve
bijenseizoen ernstig gedecimeerd
zodat de winterbijen
zich in optimale omstandigheden
kunnen ontwikkelen. Afhankelijk
van de natuurlijke
sterfte kan een behandeling na
de zomeroogst of tijdens een
broedloze winterperiode noodzakelijk
blijken.
• Het productievolk wordt niet of
nauwelijks verzwakt, integendeel:
de twee koninginnen zijn
een korte tijd samen aan de leg.
• Bij een vroege start zijn de
volken klaar om de zomerdracht
optimaal te benutten.
• Na het opzetten van de tussenaflegger
hoef ik geen zwermen
meer te vrezen. Dat compenseert
ruimschoots de tijd die ik
Bladzijde 6 van 6 - Biotechnische Varroabestrijding - Roger De Croock
spendeerde bij het toepassen
van de methode.
• De volken zetten hun ontwikkeling
verder met jonge waardevolle
koninginnen.
Nog vragen? Dan u vindt meer
informatie op mijn website
www.bijenhouden.be, zie bij:
• 'Hoogsel als oxaalzuurverdamper'
• 'Interactieve moerteeltkalender'.
In bijlage een papieren versie van
de moerteeltkalender of een
schema van één van de varianten.
Roger De Croock,
St.-Onolfdijk 93,
9200 Dendermonde.
Tel: 052-222718
e-mail: rdcroock@pandora.be