Klik hier voor de tijdslijn. - Manu Helwegen

St. Joris, Donnatello
ca. 1415-1417
Donatello (Donatoi Bardi, ca. 1386-1466) is een
beeldhouwer die zich het meest van allen liet inspireren
door de oudheid. Hij begon bij Ghiberti maar
ontwikkelde zich binnen korte tijd tot onafhankelijk
kunstenaar die nagenoeg iedere vorm van beeldhouwkunst
nieuw leven inblies. Hij vervolmaakte beelden
zoals het ruiterstandbeeld van Marcus Aurelius die hij
als voorbeeld gebruikte voor een standbeeld van Gattabelata
en paste perspectief toe in in zijn reliëfs.
In zijn drang om te beeldhouwen, wat moeilijk zonder
opdracht ging, ontwierp hij een nis voor de St. Joris die
zo ondiep is, dat de gestalte los van het gebouw komt
en hij zo een vrijstaande figuur kon beeldhouwen.
Wetenschap
Da Architectura, Vitruvius
ca. 85-20 v. Chr.
Marcus Vitruvius Poll(i)o (± 85 - 20 v.Chr.) is de auteur
van een standaardwerk over de bouwkunst: Da Architectura.
Eén van zijn belangrijkste stellingen is dat de
dimensies van een gebouw de verhoudingen van het
menselijk lichaam dienen te weerspiegelen. Leonardo
da Vinci’s beroemde tekening ‘Vitruviusman’ van het
menselijk lichaam, passend in een cirkel en een vierkant,
is hierop gebaseerd. Het functionalisme stelt dat
de schoonheid van een gebouw is terug te vinden in de
mate van harmonie tussen functionaliteit (utilitas), de
degelijkheid (firmitas) en de schoonheid (venustas).
Verder beschreef Vitruvius de drie zuilenorden, waarbij
de zuil de maat voert voor een gebouw.
Architectuur
Kerk van San Andrea, Mantua (I), Alberti
ca. 1460
Onder Leon Baptista Aberti (1404-1472) komt de
vroege renaissance architectuur tot volwassenheid.
Alberti had zich het klassiek architectonische zo eigen
gemaakt door deze te bestuderen dat hij is staat was
dit op originele en fantasierijke manier toe te passen.
Hij ontwierp met meetkundige logica en voegde hier
klassieke detaillering aan toe. Dit uitte zich in losse
elementen zoals zuilen en ornamenten die op een
andere manier gebruikt werden, het toepassen van
een ontwerpsysteem van proportie en verhouding en
het maken van een vertaalslag in plaats van het simpel
kopiëren. Dit alles om te komen tot een perfecte harmonie
van massa, vorm, sfeer en ruimte.
1450