Klik hier voor de tijdslijn. - Manu Helwegen

De Middeleeuwen in Europa
Romaanse kunst
Middenportaal Madeleine, Vézelay (F)
ca. 1120-1132
De portaal van de klooster- en pelgrimskerk van
Vézelay waar, in de 11e eeuw, de relieken van Maria
Magdalena werden overgebracht, gaf de kerk een onweerstaanbare
aantrekkingskracht op talloze pelgrims
die tot op de dag van vandaag de plek bezoeken. Het
fantastische beeldhouwwerk en bijzondere lichtval
maken deze kerk tot één van de toeristische topattracties
van Frankrijk.
Het portaal laat zien dat het Oude Testament, het
Nieuwe testament en actuele onderwerpen veel
voorkomen in de middeleeuwse kunst en in het gedachtenleven
van die tijd.
Gotiek
Licht en hoog
Kruis-, spits- & luchtbogen, slanke pijlers
Symbool voor triomferende kerk – verbinding
met hogere – Nieuwe Jeruzalem
Vroeg Gotische architectuur Hoog gotiek
St. Denis, Parijs
ca. 1140-1144
De kooromgang van de abdijkerk van St. Denis, nu een
noordelijke voorstand van Parijs, is van uniek belang in
de geschiedenis van de Europese architectuur. Het gaat
om het bewaard gebleven deel van het ‘chevet’, de koorsluiting,
het eerste belangrijke bouwwerk in de gotische
stijl. Spitsbogen en kruisribgewelven, kenmerk van de
gotische stijl, waren nog niet zo consequent toegepast
om de Romaanse bouwvorm met de zware dragende
lastmuren te transformeren in gotische architectuur
met slanke pijlers. Aan het figuratieve glas-in-lood
werd de komende vier eeuwen veel belang gehecht
door hun dubbele symboliek van geestelijke en fysieke
verlichting.
1200
Saint Chapelle, Parijs
ca. 1243-1248
De Saint Chapelle in Parijs kenmerkt zich doordat
het interieur uit één enkele grote ruimte bestaat met
muren die, afgezien van de onderrand, uitsluitend uit
glas-in-lood bestaan. Het steenwerk dat het ene glaspaneel
van de andere scheidt, is gereduceerd tot een
dunne tracering of maaswerk wat een gotische vinding
was. De hoge gewelven moesten van buitenaf gesteund
worden en dit voerde tot een andere gotische vinding,
de luchtboog. Een luchtboog is een stijgende boog, die
tussen een steunbeer en het bouwwerk is aangebracht.
Deze boog heeft dezelfde functie als een schoor: het
overbrengen van horizontale krachten (spatkracht),
van het bouwwerk naar de verticaal staande steunbeer.