Klik hier voor de tijdslijn. - Manu Helwegen
Klik hier voor de tijdslijn. - Manu Helwegen
Klik hier voor de tijdslijn. - Manu Helwegen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
De Mid<strong>de</strong>leeuwen in Europa<br />
Christelijke kunst Reguliere kunst<br />
H. Mattheus, Bibliotheque municipale, Epernay<br />
ca. 830<br />
Deze afbeelding uit een evangeliehandschrift, is<br />
overgebleven uit één van <strong>de</strong> vele heilige geschriften die<br />
door monniken geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> vroege mid<strong>de</strong>leeuwen<br />
gekopieerd wer<strong>de</strong>n en versier<strong>de</strong>n met afbeeldingen<br />
als <strong>de</strong>ze. Ze waren <strong>voor</strong>namelijk bedoeld om zo goed<br />
mogelijk <strong>de</strong> god<strong>de</strong>lijke boodschap over te brengen en<br />
wer<strong>de</strong>n ondanks verschillen in uitvoering, pictoraal<br />
altijd hetzelf<strong>de</strong> afgebeeld.<br />
Deze ‘traditie’, van het het Latijnse werkwoord tra<strong>de</strong>re<br />
dat ‘doorgeven’ of ‘overhandigen’ betekent, laat zien dat<br />
van generatie op generatie <strong>de</strong> schriftelijke en mon<strong>de</strong>linge<br />
leer van <strong>de</strong> apostelen (die zij zelf van Jezus had<strong>de</strong>n<br />
ontvangen) wer<strong>de</strong>n doorgegeven.<br />
500<br />
Gero kruis, Dom van Keulen<br />
ca. 969-976<br />
Het Gero kruis van 187 cm hoogte is te bewon<strong>de</strong>ren<br />
in <strong>de</strong> Dom van Keulen. De verne<strong>de</strong>r<strong>de</strong> en lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> god<br />
in menselijke gedaante is een specifieke christelijke<br />
opvatting die pas in <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>leeuwen een centrale<br />
plaats in ging nemen. Daar<strong>voor</strong> werd vaak maar weinig<br />
afgeweken van <strong>de</strong> Griekse schoonheidsi<strong>de</strong>alen en was<br />
<strong>de</strong> kruisiging <strong>voor</strong>al van sacramentale betekenis. De<br />
emotie die in het beeld is ingebracht door het levendig<br />
uitbeel<strong>de</strong>n van het lij<strong>de</strong>nsverhaal zodat <strong>de</strong> toeschouwers<br />
het gevoel had<strong>de</strong>n eraan <strong>de</strong>el te hebben was<br />
geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>leeuwen een van <strong>de</strong> <strong>voor</strong>naamste<br />
oogmerken van West-Europese kunstenaars.<br />
De vloot on<strong>de</strong>r zeil<br />
ca. 1073-1083<br />
Dit <strong>de</strong>tail van <strong>de</strong>ze Tapisserie van Bayeux uit het gelijknamige<br />
museum is 50,8 cm hoog en is een <strong>de</strong>el van een<br />
73 meter lang borduurwerk van wol op linnen.<br />
Poëzie was in opkomst geraakt en in klassieke taal tot<br />
uiting gebracht door geestelijken, maar ook lief<strong>de</strong>szangen<br />
en epische geichten over <strong>de</strong> hel<strong>de</strong>nda<strong>de</strong>n van<br />
rid<strong>de</strong>rs bij het borduurwerk kwamen <strong>voor</strong>. Dit laatste<br />
genre heeft een visuele tegenhanger in het getoon<strong>de</strong><br />
beeld. Hoewel veel conventioneel is behan<strong>de</strong>ld, is er<br />
gestreefd naar naturalistische effecten, figuren in eenzelf<strong>de</strong><br />
groep hebben <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> grootte wat niet van rang<br />
afhangt en schepen uit <strong>de</strong> achtergrond zijn kleiner dan<br />
die op <strong>de</strong> <strong>voor</strong>grond.