Bulgaar in Wassenaar - Michael Eenhoorn.pdf - Overspoor

3
Daddy
Maart 1947 Mircho Smrikarov, eigenaar van drie boekwinkels, benevens een uitgeverij, een drukkerij, een
buitenhuisje in Varna en een grote flat in Sofia, waarin: zijn oude, krasse moeder, zijn vrouw met twee kinderen en
een derde op komst en zijn grote trots: een concertvleugel, ontsnapt uit een communistisch interneringskamp, reist
terug naar Sofia, neemt afscheid van zijn gezin, stopt zijn laatste geld, vijf briefjes van honderd dollar, in zijn
vestzakje en stapt op de trein naar Praag. Als Mircho ontdekt dat de geheime politie ook is ingestapt ziet hij zich
gedwongen de levensgevaarlijke dollarbiljetten uit het raampje te gooien. Ze dwarrelen weg.
Mei 1947 In Praag vindt Mircho onderdak bij oude vrienden. Tevens wordt hij lid van de bibliotheek van het
Amerikaans Informatiecentrum. Op vierentwintig mei leent hij zijn eerste boek.
April 1948 Op drie april leent Mircho zijn laatste boek. De communisten hebben inmiddels ook in Praag de macht
gegrepen en hij neemt de trein naar het Westen. In Brussel loopt zijn vlucht dood. Frankrijk en Engeland laten
statenloze refugiés niet binnen. In arren moede wendt hij zich tot de directrice van uitgeverij Manteau, die hij nog
kent van een vlak na de oorlog, in een vlaag van optimistisch idealisme in Stockholm gehouden literaire conferentie
van landen met een klein taalgebied. Ter uitgeverij ontmoet hij een bekoorlijke assistente van mevrouw Manteau,
met wie hij een relatie aanknoopt.
September 1948 ‘The greatest shock in my life was when your mother told me she was pregnant of you!’
Juni 1949 Langzaam en met tegenzin wurmt Mircho’s onechte zoon zich op de wereld. Ter afleiding leest zijn
moeder Le Noeud de Vipères. Mircho zelf is nergens te bekennen. Het kind krijgt wel zijn naam, maar in een
westers jasje gestoken: Michael. Zijn moeder wil hem ook nog Breur noemen, naar haar vader, maar dat is volgens
de Belgen geen heiligennaam en dientengevolge verboden, zodat het kereltje het met slechts een voornaam zal
moeten doen. Niet lang daarna vertrekt Mircho naar Amerika, waar hij een baan krijgt bij de propagandazender
Radio Free Europe. Moeder en zoon blijven in Brussel achter. ‘When I left you, Michael, I knew I left you with the
best possible mother on earth!’
Diezelfde moeder kwam vijftien jaar later, op een mooie zomermiddag in Wassenaar, opgewonden
naar me toe.
‘Weet je wie er net heeft gebeld?’
‘Nee?’
‘Je vader! Hij logeert in Scheveningen en komt straks hier naar toe!’
Ik rende meteen de trap op, passeerde met drie treden tegelijk de koekoeksklok, stormde mijn
zolderkamertje binnen en plofte neer op bed. Ik schaamde me altijd als mijn moeder, die daar
overigens geen gewoonte van maakte, mijn vader ter sprake bracht. Mijn vader was immers
iemand die, afgezien van de jaarlijkse kerstbrief met de ingesloten cheque ter waarde van tien
dollar, uitsluitend in mijn eigen fantasiewereld bestond, en elke keer als zijn naam viel voelde ik me
op een ondefinieerbare manier betrapt op een zeer zondige gedachte. Wat moest ik beginnen nu
die ‘directeur van een vliegtuigfabriek’, zoals ik me hem in mijn vroegste jeugd had voorgesteld,
hoogst persoonlijk zijn opwachting zou komen maken? Ik moest het antwoord op die vraag
schuldig blijven, schoof ten slotte in arren moede mijn hoofd voor het zolderraam, keek neer op de
zonovergoten oprijlaan en wachtte met kloppend hart op wat er zou gebeuren.
Op het moment dat ik mijn vader zijn eerste schreden op het grint zag zetten, kwam mijn moeder
net de achtertuin uit, met een theeblad in haar handen. Ze zette het blad haastig neer op het
muurtje bij de voordeur en liep vrolijk naar hem toe.
‘Mircho!’ riep ze, terwijl ze met beide handen op zijn wangen klopte, ‘you’re grown fatter!’