JG 20 nr 2 - Reynaertgenootschap

154
in 1522 gedrukt door Johannes Knobloch te Straatsburg. 4 Op de titelpagina staat de
naam van een vroegere eigenaar: Nicolaus Biedburch of Bredburch, met bovenaan
een fragment uit Jeremia 5 en onderaan de inhoud van het vijfde deel.
Van Loock kocht de bijbel omdat deze in een Vlaamse boekband was ingebonden.
De bruine kalfslederen band heeft vier gelijkaardige stempels met twee psalmteksten
in het Nederlands. Op het perkamenten schutblad aan de binnenzijde van
het achterplat stond een Middelnederlandse tekst in versvorm.
Op 11 juni 1971 toonde hij de postincunabel aan Jan Deschamps, wetenschappelijk
attaché bij de afdeling Handschriften aan de Koninklijke Bibliotheek Albert I.
Deschamps vroeg om afzonderlijk het perkamenten schutblad te mogen aankopen.
Van Loock ging hiermee akkoord. Er was een verzamelaar bereid de postincunabel
te kopen, ook al was het schutblad met de Middelnederlandse tekst hieruit verwijderd.
Op 16 juni 1971 werden de perkamenten schutbladen beter onderzocht. Het
schutblad aan de voorzijde was een blad van een Latijns juridisch foliohandschrift
van Italiaanse oorsprong uit de veertiende eeuw. Het intussen losgeweekte schutblad
van het achterbord was een Middelnederlands handschrift van omstreeks 1300
met de proloog en het begin van een onbekend heiligenleven van de Heilige
Alexius, in totaal 54 verzen.
Met de verwijdering van het achterste schutblad kon de vulling van de kalfslederen
band gezien worden. Dit waren op elkaar geplakte en beschreven vellen papier.
Deschamps adviseerde de bladen uit de band te halen en ze te laten losweken
omdat ze mogelijk met literaire teksten waren beschreven.
Op 18 juni werden de bladen uit het achterbord, en op 23 juni die uit het voorbord
losgeweekt. Er kwamen 22 papieren vellen te voorschijn van vijf verschillende
handschriften en een oude druk.
De bladen werden door Van Loock voor onderzoek toevertrouwd aan Carlos de
Vleesschauwer, die tot de conclusie kwam dat een blad uit het voorbord en vijf bladen
uit het achterbord tot een tot dusver onbekend handschrift van Van den vos
Reynaerde hadden behoord.
Van zodra de nieuwe Reynaertfragmenten aan het licht waren gekomen, vroeg en
verkreeg de Koninklijke Bibliotheek een aankoopoptie op de postincunabel en al de
fragmenten die erin waren gevonden.
Op 4 augustus kwam Van Loock de fragmenten en de postincunabel te koop aanbieden.
Ze werden op 24 augustus door de Koninklijke Bibliotheek verworven en op
24 november in de inventaris opgenomen.
De zes Reynaertfragmenten bevinden zich sindsdien in de handschriftenafdeling
onder nummer hs. IV 774, 1-6. Ze zijn in de Inventaris van de Middelnederlandse
handschriften beschreven als: ‘papier; zes losse bladen, 17x11 cm; 1 kol., één hand,
littera cursiva; eerste helft 15de eeuw’. Deschamps noemde de nieuwe fragmenten
de ‘Brusselse fragmenten of hs. H’. 6 Ze bevatten de verzen 578-641, 830-891, 956-
1023, 1465-1523, 1706-1766 en 2079-2142 in de nummering van Hellinga. 7 Dit zijn
in totaal 369 verzen of een kleine 11 % van de volledige Reynaert I.
De boekband waarin de fragmenten werden gevonden, wordt bewaard in de afdeling
Kostbare Werken onder nummer LP 9997 A.
Tiecelijn, 20, 2007