JG 20 nr 2 - Reynaertgenootschap

■ John Buyse
Carlos de Vleesschauwer en het vijfde handschrift
van Reynaert I
Ontdekte fragmenten wel degelijk uit Reinaert I
De fragmenten van de Reinaert I, die verleden jaar door een landgenoot
uit Frankrijk werden meegebracht en die zich thans in de
Koninklijke Bibliotheek in Brussel bevinden, behoorden wel degelijk
tot een vroege vijftiende-eeuwse versie van het dierenepos. Tot
dit besluit is Carlos De Vleesschauwer gekomen, de leraar uit de
Oostvlaamse Leiestreek, die als eerste de fragmenten heeft onderzocht.
Onlangs werd zijn konklusie bevestigd door J. Deschamps,
wetenschappelijk advizeur bij het handschriftenkabinet in de
Koninklijke Bibliotheek.
Bovenvermelde titel met intro was te lezen in De Standaard 1 van 16 juni 1972 en
verwijst naar de bijdrage van Carlos de Vleesschauwer uit Deinze bij de ontdekking
van het vijfde handschrift van Reynaert I (Van den vos Reynaerde). In de latere
publicaties over deze ontdekking 2 worden de rollen van Albert van Loock, Jan
Deschamps en Herman Liebaers genoegzaam beschreven. Hoe de Deinzenaar
hierin werd betrokken, vraagt nog enige toelichting.
Carlos de Vleesschauwer viert dit jaar zijn 87ste verjaardag. Hij was tijdens zijn
beroepsleven leraar in het secundair onderwijs. Nadien bleef hij actief met de studie
van boeken, geschiedenis, kunst, met muziek en met tekenen.
Rond 1957 leerde ik hem kennen aan het Sint-Hendrikscollege te Deinze. Om
zijn leerlingen cultuur bij te brengen, organiseerde onze klastitularis Antoon
Ottevaere excursies naar enkele Vlaamse steden. Zijn collega Carlos de
Vleesschauwer was de toeristische gids. Bij een eerste uitstap naar Brugge bezochten
we talrijke bezienswaardigheden en beëindigden de dag in het eeuwenoude
café Vlissinghe. De gids heeft met zijn cultuurhistorische kennis op ons een blijvende
indruk nagelaten.
In de jaren 1971-1972 verschenen berichten in de pers over de fragmenten van
het vijfde handschrift van Reynaert I. Toen de naam van Carlos de Vleesschauwer
hierin voorkwam, was zijn relatie tot deze vondst me onduidelijk. Een reden om hem
hierover, na ruim 35 jaar, opheldering te vragen. Eerst worden de gebeurtenissen
over de ontdekking chronologisch op een rij gezet.
Kroniek
153
De handschriftfragmenten van Reynaert I werden ontdekt door Albert van Loock in
1971 in een zestiende-eeuwse boekband. 3 De Brusselse antiquaar had de boekband
tijdens de paasvakantie gekocht bij L. Bouwman, een Nederlandse collega die
in Monte Carlo woonde. De band bevatte, in omgekeerde volgorde, het zesde en
vijfde deel van een zesdelige uitgave van het Oude Testament. Deze uitgave werd
Tiecelijn, 20, 2007
portret