JG 20 nr 2 - Reynaertgenootschap

123
(1460) Toen sprak Reynaert: ‘Ik heb alle dieren die leven misdaan. Bid God dat
hij het mij moge vergeven. Ik bezorgde mijn oom Bruun een geheel bebloede kruin.
Tybeert liet ik muizen vangen waar ik hem zeer liet afranselen, bij het huis van de
pastoor, waar hij in de strik sprong. Ik heb Cantecleer en zijn kinderen veel leed
berokkend. Of het er nu veel of weinig waren, vaak nam ik hen weg. Terecht klaagt
hij de vos erover aan. De koning is aan mij ook niet ontkomen. Ik heb hem leed aangedaan,
en de koningin zoveel schande dat het lang zal duren voordat zij evenveel
eer van mij zullen verwerven. Ook heb ik – dat zeg ik je, Grimbeert – meer lieden
bedrogen dan ik je zou kunnen vertellen.
(1481) En Ysingrijn, begrijp het goed, noemde ik oom omwille van bedrog. Ik
maakte hem monnik in Elmare, waar wij beiden ingetreden waren. Dat is hem zwaar
komen te staan. Ik zorgde ervoor dat hij zijn beide poten aan de klokkentouwen
bond. Het luiden vond hij toen zo prettig dat hij het beslist wilde leren. Dat liep slecht
voor hem af, want hij luidde zo buitensporig dat allen die buiten liepen en zij die binnen
Elmare waren, meenden dat het de duivel was en naar de plaats holden waar
ze klokgelui hoorden. Voordat Ysingrijn toen snel kon zeggen ‘ik wil intreden,’ hadden
ze hem bijna van het leven beroofd. Daarna bezorgde ik hem een tonsuur. Dat
zal hij zich zijn leven lang herinneren, dat weet ik wel zeker. Ik brandde hem zijn
haar af, zodat zijn hoofdhuid ineenschrompelde. Daarna maakte ik hem nog meer
te schande op het ijs, waar ik hem leerde vissen, terwijl hij niet kon ontsnappen. Hij
kreeg er een pak slaag.
(1508) Daarna bracht ik hem op een keer naar het huis van de pastoor van Blois.
In heel het land van Vermendois woonde geen pastoor die rijker was. Deze pastoor
had een voorraadschuur waar menig vet stuk spek in lag. Daarvan smulde ik vaak.
Onder de schuur had ik buiten het zicht een gat gemaakt. Daarin liet ik Ysingrijn
kruipen. Hij vond er rundvlees in kuipen en hangend vele zijden spek. Van het vlees
liet hij zo ontzettend veel door zijn keel gaan dat – toen hij weer door het gat naar
buiten in veiligheid dacht te komen – zijn vervloekte buik zo dik was dat hij zijn profijt
betreurde. Daar waar hij hongerig was binnengekomen, kon hij verzadigd niet
naar buiten. Ik rende weg; ik zorgde voor veel lawaai in het dorp en veroorzaakte
veel kabaal. Nu hoor hoe ik dat teweegbracht. Ik liep naar waar de pastoor aan zijn
tafel zat te eten. De pastoor had een kapoen, de allerbeste kip die men in heel het
land kon vinden. Hij was helemaal gewend uit de hand te eten. Die greep ik in mijn
bek, terwijl hij vóór de tafel stond, onder de ogen van de pastoor. Toen riep de pastoor:
‘Nu grijp hem, sla erop! Help! Wie zag ooit zoiets wonderlijks? Die vos komt
me onder mijn ogen in mijn huis beroven. Zo helpe mij Sancta Spiritus*. Des te
erger voor hem dat hij er kwam!’ Hij greep het tafelmes en stootte tegen de tafel,
zodat die hoog over mij heen vloog tot midden op de vloer. Hij vloekte en zwoer
hevig en hij riep luidkeels ‘Sla erop!’ en ‘Grijp hem!’ En ik weg en hij erachter aan.
Zijn tafelmes had hij opgeheven en hij dreef mij tot waar Ysingrijn stond. In mijn bek
had ik de kip, die heel groot was en zwaar. Die moest ik daar achterlaten, of ik het
wilde of niet. Toen riep de pastoor: ‘Ha, heer dief, u moet de buit hier achterlaten!’
Hij schreeuwde en ik ging er vandoor, waarheen ik wilde. Toen de pastoor de kip
wilde optillen, zag hij Ysingrijn.
(1566) Toen raakte de wolf danig in het nauw. De pastoor trof hem in het oog met
het mes. Zes man volgden de pastoor, die allen met grote stokken kwamen. En toen
zij Ysingrijn zagen, maakten zij veel herrie en de buren kwamen naar buiten en ze
vertelden opgewonden aan elkaar dat in de schuur van de pastoor een wolf gevangen
was, die zichzelf bij de buik had vastgezet in het gat. Toen de buren dat hoor-
Tiecelijn, 20, 2007