Januari 2013 - Vrijzinnig Vilvoorde

aandringen en op jonge leeftijd nationaal
Grootmeester.
Op dat ogenblik stond Verhaegen nog ver
van passers en winkelhaken verwijderd. In
1819 trouwde hij en uit het huwelijk
werden vijf kinderen geboren waarvan
drie de volwassenheid haalden. Intussen
was Verhaegen burgemeester geworden
van Watermaal-Bosvoorde. Gedurende
zes maanden per jaar woonde de burgemeester
in de arme en dunbevolkte
gemeente. De rest van de tijd verbleef de
familie in het grote herenhuis aan de
Grote Zavel.
Al snel werd de advocaat en politicus
Verhaegen een bekend figuur die vanuit
zijn burgerlijke achtergrond en zijn connecties
de hoogste regionen van de
samenleving bereikte. Hij geraakte bevriend
met de kroonprins, die als vrijmetselaar
tot een Brusselse loge was
toegetreden. Het was prins Willem die
daarop Verhaegen introduceerde en hem
liet inwijden in zijn werkplaats L’Espérance.
Over de vrijmetselaar Verhaegen
viel er in die jaren maar weinig te zeggen:
al in 1823 liet hij weten niet langer meer
naar de zittingen te kunnen komen, waarschijnlijk
omwille van zijn drukke professionele
bezigheden.
De Belgische onafhankelijkheid en de ULB
Koning Willem begon in de tussentijd de
katholieken en de liberalen uit het zuidelijk
landsgedeelte tegen zich in het harnas
te jagen. De katholieken moesten niets
weten van de inmengingen van de protestantse
vorst in kerkelijke aangelegenheden,
terwijl de liberalen, erfgenamen
van de Verlichting en de Franse Revolutie,
maar weinig heil zagen in Willems despotisch
handelen. In de zomer van 1830
werd het vuur aan de lont gestoken: na
enkele weken van onrust, gevolgd door
een mislukte poging van Willem om
gewapenderhand orde op zaken te stellen,
riep België haar onafhankelijkheid uit.
In Watermaal-Bosvoorde had burgemeester
Verhaegen zich ver van het krijgsgewoel
gehouden. Van de nieuwe Belgische
staat had hij eerst geen al te hoge
dunk. Het zou eventjes duren alvorens
Verhaegen realiseerde dat de in de
nieuwe Belgische Grondwet opgenomen
vrijheden – zoals deze van godsdienst,
pers en onderwijs – het best bij zijn eigen
overtuigingen aansloten. De vrijmetselarij
hield zich van de revolutie verwijderd. Pas
in 1832-’33 vormden een aantal van de
werkplaatsen een eigen federatie: het
Grootoosten van België. Pas dan zou
Verhaegen opnieuw de logezittingen
bijwonen: niet langer meer in het orangistische
L’Espérance, maar wel in Les Amis
Philanthropes. Al een jaar later werd hij er
Achtbare Meester of voorzitter.
Het bestuur van het Grootoosten of GOB
had het idee opgevat om de kersverse
koning der Belgen, de vrijmetselaar
Leopold I, te verzoeken het ambt van
Grootmeester op zich te nemen. Deze
laatste aanvaardde om zijn naam als
‘koninklijk beschermer’ te gebruiken, maar
liet in 1835 de eer van het effectief
grootmeesterschap over aan zijn vertrouweling
Goswin de Stassart, voorzitter
van de Senaat en provincie-gouverneur.
31