Valeria Reutava, Minsk - DOEN

aan de Vlamingen probeerde te geven,
inter preteerden zijn aanhangers de strijd
van 1302 helemaal anders, namelijk als
een Vlaams breekijzer tegen de verfranste
Belgische staat.
Sinds 1902 is een traditie van
jaarlijkse Guldensporenherden kingen
ingezet. De herdenkingen gingen met grote
feestelijk heden gepaard, en in de k ranten
op deze dagen verschenen oproepen
voor de cult urele zelfstandigheid van
het Vlaamse volk. In 1973 is de dag van
de Guldensporenslag door de Vlaamse
Gemeenschap als officiële Feestdag
van Vlaanderen uitgeroepen. Zoals in
Vlaamse schoolboeken van geschiedenis
staat: “Deze slag der Gulden Sporen op 11
juli 1302 heeft deze dag tot onze Vlaamsnationale
feestdag gemaakt. Door deze
overwinning werd Vlaanderen bevrijd.”
De Guldensporenslag is een goede
illustratie van een ooit teruggevonden
episode uit de geschiedenis die
langzamerhand een symbool van de
Vlaamse glorie wordt en die voor alle
Vlamingen een gemeenschappelijke
groepsverbondheid creëer t. Gedurende
twee laatste eeuwen speelde deze mythe
over de Guldensporenslag een heel
belangrijke rol in het Vlaamse medium
als bewijs van eigen groot verleden en van
eigen machtigheid. En hoewel er vandaag
al niet zoveel aandacht aan deze mythe
wordt besteed blijft zijn invloed op de
Vlaamse identiteitsvor ming ontzettend
groot.
Behalve literaire teksten kunnen
ook geschiedenisboeken als een bron
van de identiteitsvor ming dienen. Dat is
niet wonderlijk, want, zoals ik al eerder
heb gezegd, groeit het identiteitsgevoel
uit het besef van het bezitten van
gemeenschappelijk verleden, dus
geschiedenis moet hierin een beslissende
rol spelen. In dit opzicht zijn vooral
schoolleerboeken van geschiedenis
belangrijk, want daar van k rijgen kinderen
een beeld van het eigen land, het eigen
volk en gewest, de cult uur en ver wer ven
het identiteitsgevoel. Schoolleerboeken
leren dus de basisprincipes en nemen
een groot aandeel in de vor ming en
bew ustwording van een mens en van een
burger van het land.
Uit Vlaamse schoolleerboeken van
geschiedenis kunnen we dus enkele
beginselen halen waarop Vlaamse
identiteit ber ust. De Vlaamse geschiedenis
begint daar nog in de tijd van Romeinen.
Er is nog geen sprake over Vlaanderen of
België als zodanig, maar wel over “onze
gewesten”, waaronder het ter rein van het
huidige Vlaanderen dus het noordelijke
deel van België wordt bedoelt. De
geschreven geschiedenis begint dan met
de komst van Romeinen en om precies te
zijn met de woorden van Julius Caesar die
in zijn boek “Over de Gallische oorlog”
de Belgen beschrijft – de op dit gebied
toen wonende stam: “Onder alle andere
stammen zijn de Belgen de dappersten
–zegt Caesar, omdat zij het verst verwijderd
zijn van de beschaving en cult uur der
Romeinen, de kooplui hen slechts zeer
zelden bezoeken en er omzeggens geen
ar tikelen invoeren die de ver wijving in
de hand werken en omdat ze de naaste
buren zijn van de Ger manen, die over de
Rijn wonen en met wie ze voor tdurend
oorlog voeren.” Op die manier wordt een
indr uk aan leerlingen gegeven dat ze
machtige voorouders hebben en dat ze
uit een heel ver verleden afstammen. Na
het bewijs van de oude wor tels van de
Belgen verschijnt er absoluut een andere
kwestie, die op het eerste gezicht niets
te maken met de geschiedenis schijnt te
hebben, maar bij de kinderen bekend is
en geen nauwere verklaring nodig heeft.
Dat is een taalkwestie. Al op de eerste
bladzijden van de leerboeken wordt het
begrip van de taalgrens ingevoerd. Er
wordt dus duidelijk gemaakt dat het
huidige probleem van de taalkwestie ook
heel diep in de geschiedenis wor telt.
Citaat uit het leerboek: “In het noordelijke
streken was de invloed van de Romeinen
opper vlak kiger en konden ze het gebr uik
van hun taal niet opleggen. De basis
23
Nieuwsbrief 2011 (1)