Valeria Reutava, Minsk - DOEN

de beste songs. Sigaretten en producten
uit de States zijn perfect. En als je die
taal spreekt/zingt wordt je bekend. Wie
zingt er nog Nederlands? De losers. De
Amerikaanse styl of life is perfect. Je
moet rechtvaardig zijn en zeker toegeven
dat het Engels evident mak kelijker is om
te leren.
Die “mak kelijk heid” leidde vaak tot
heeeeeeeel vreemde uitspraakpatronen
en bizarre vertaalde constructies. Een
heel bekend en herkenbaar verschijnsel
in het naoorlogse Rusland, DDR e.a.
(de beweging van “stiljagi”, hun taal),
hoewel in veel mindere mate. Om bekende
redenen.
De Fransen die met hetzelfde
fenomeen te kampen hadden, losten het
probleem succesvol op. En hun systeem
werkt.
Niemand den kt eraan welke rol
je taal in het leven speelt. Taal is een
familiepaleis, waar je regelmatig revisie
moet maken, dat is een gebouw die mooie
en nuttige bouwelementen van elders
kan toepassen, waar je afgeschiferd
st ukwerk op tijd weg moet dragen. Dat is
een paradijs dat je voor je welopgevoede
nazaten bewaar t, die niet moeten den ken
dat in hun kamers ooit mensen binnen
zouden komen met vieze schoenen aan.
Iemand die geen voorvaderen en vaderen
wil horen, laat in zijn huis mensen van
verdacht allooi komen. Hij of zij die onder
muziek alleen “rap” en “raggy” verstaat
staat niet stil bij Brahms en Albinoni.
“Laat maar alles klin ken wat er klin kt.”
Andere landen, andere zeden. Zowel
Snor ra-Edda (XIII eey w), als Sœmunder
Edda (IX eeuw) behoren in IJsland tot
de alledaagse schoolteksten (!). Kan
een doorsnee Nederlandse leerling een
Middelnederlandse tekst mak kelijk lezen,
denk je?
Den k even na, waarom??? Waarom
is men in die landen zuinig met
moeder taal? Dat doet me allemaal den ken
aan de tijd van een XIXde eeuwse exonder
wijsminister, ooit president van de
Russische Academie van Wetenschappen,
ex-schout-bij-nacht A.S.Sjisjkov, die alle
buitenlandse woorden uit het Russisch
placht te verdrijven om ze door de oer-
Russische “wortelwoorden” te vervangen
(гульбище, мокроступы…). De strijd
t ussen de westerlingen en de oosterlingen.
De overtuigingskracht was er niet bij.
Gewoon zeggen “ik zie je” is de
vertaling van “I see you” e.d. is niet
voldoende, is nonsense. Probeer er achter
te komen, waarom men zoiets zegt. Dit
proces van inf iltratie, f usie moet op een
WETENSCHAPPELIJ K niveau worden
bestudeerd en onweerlegbaar verklaard.
En zo’n verklaring bestaat. Filologie
behoort tot niet exacte wetenschappen,
maar die kan toch verklaren en advies
geven (niet in de trand van Sjisjkov).
Het Duits bedient zich met Fahrst uhl
en Fer nsehn. Tot gelijksoor tige talen
behoren ook het Hebreeuws, Ny Norsk,
Fries e.a. Dus er zijn “steriele” talen.
Cum grano sali. Den k even na, waarom???
Waarom is men in die landen zuinig met
moeder taal?
Ik waag een gedurfde verklaring voor
het gedrag van landen met dit “restrictiegedrag”.
Mijn rationele verklaringen
voor het fenomeen van geslotenheid
van die standvastige talen zijn: respect
voor traditie, eigen literat uur-, zang-
en danscult uur als bindmiddel van taal,
verdedigings, niet-expansie-gerichtheid
van de politiek, kleine bevolking,
nationale “ondoordringbaarheid”. En
eebiediging van de bestaande wetten.
Men maakt vaak een fout niet omdat
men stoutmoedig is, maar omdat men
niet weet hoe het anders en beter kan.
Laten we nu samen een reisje maken door
de Nederlandse taal die voor velen als
een onbekend en informatief onverwacht
brok leven zal blijken.
Onder alle woorden moeten wij en kele
groepen onderscheiden – 1.woorden van
de Indo-Europese bron (moeder, zoon,
zwager, mug, koe, egel, berk, tar we,
brood, nagel etc.). 2. Een aantal woorden
met de gemeenschappelijke Ger maanse
banden (huis, geloof, groen, k nie, schip
etc.). 3.Uiteindelijk puur Nederlandse
woorden (bijgeloof, bolwerk, kombuis,
maar, misschien etc.)
De echte Nederlandse woorden? Neem
bijv. “beschuit”. “Nederlandser” kan het
niet. Maar nee: Latijn “bis coctum” (dubbel
17
Nieuwsbrief 2011 (1)