Valeria Reutava, Minsk - DOEN

Nieuwsbrief 2011 (1)
elkaar en thuis een dialekt, ter wijl hun
academische lezingen in een onberispelijk
ABN worden verzorgd. Het Nederlands
van het noorden wordt in Belgiё als geen
echt thuis-Nederlands beschouwd.
Het Zuidnederlands ontwik kelt zich in
e e n eige n r icht i ng, wa a r bij z ijn bijz ond e r e
stat us in dit gebied behouden wordt. Het
bewaar t een zekere zelfstandigheid binnen
de grote eenheid. In de eerste plaats
betreft dit in zekere mate afwijkende
woorddenschat, daar naast behoudt “het
Vlaams” zekere uitspraakbijzonderheden.
Dat gebeurt spontaan en wordt de laatste
ong. der tig jaar omschreven als objectieve
“Brabantse uitstraling”. Aan de andere
kant van keuze van een eigen weg moet
de actieve rol worden geconstateerd van
subjectief hanterende leden, waaronder
prof. Paardekooper: hij heeft een boekje
uitgegeven met ruim 7000 “Belgisch-
Nederlandse” woorden. Het grote
verklarende woordenboek Van Dale neemt
indiscreet een hoogdravende positie in
door op allerlei wijze woorden uit het
andere (“Vlaamse”) taalgebied te noemen:
gewestelijk, vlaams, Zuidnederlands,
dialect. Alles, wat op deze manier wordt
genoemd, is “anders”. Als een tweetalig
woordenboek in Nederland wordt
uitgegeven, heet het Голландско-Русский
of Русско-Голландский woordenboek.
Hier is, aan de ene kant, sprake van een
terminologische fout en, aan de andere
kant, een indirecte bekentenis van het
bestaan van een taal met belangrijke
bijzonderheden. De grote Huber t Lampo
ver telde mij ver trouwelijk, dat hij zijn
boeken moest aanpassen om in Nederland
te kunnen worden uitgegeven. Sterker nog,
de Nederlandse politiereeks BA ANTJER
op de Vlaamse TV wordt onder titeld.
De standaardtaal in Belgiё en die
in het noorden wijken steeds meer van
elkaar af. Een lange tijd groeiden ze naar
elkaar toe, waarbij de snelheid van het
14
zuiden naar het noorden altijd hoger
was. Daarover zijn tientallen ar tikelen
geschreven. O.a. over taalseparatisme.
Men wil bij de Belgische televisie
momenteel niets meer horen van wat je
aan een t ussentaal doet den ken! Vergelijk
de sit uatie in het begin van de XIX eeuw
en in het begin van de XXI eeuw. Totale
scheiding.
Kor tom, het Nederlands in Belgiё is
anders en ontwikkelt zich volgens zijn
EIGEN regels. Een historisch fenomeen
dat me doet den ken van een apar t proces
van een taalontwik keling in het zuiden.
Vergelijk het lot van het Duits, het Engels,
het Frans BUITEN hun eigen taalgebied.
In de off iciёle organen van de
Europese Unie vindt men dat alle kleine
talen te lastig zijn, dat ze wegmoete,
anders is het te duur. Er zijn momenteel
r uim 20 actieve talen, die allemaal
gelijkwaardig zijn. “Gelijkheid binnen
verscheidenheid” was het motto van de
Europese landen. Was.
Het Nederlands, ongeacht zijn 22 mln.
sprekers, lijdt zeker aan domeinverlies ten
gunste van de Engelse taal. Jaren geleden
heeft de toenmalige onder wijsminister
Ritzen het zover bracht een voorstel
te doen om het Engels als ver plichte
schooltaal in te voeren. (“Schoenmaker,
blijf bij je leest”!!!). In het paradigma
van hem heeft het Nederlands geen
toekomst.
Dit ver nederend voorstel is
gebaseerd op een bittere, verdraaide
en fatale werkelijk heid: wanneer je als
specialist in het leven een beetje voor uit
wilt komen, moet je talen kennen. Maar
hoe; met je ouders kun je Nederlands
spreken (over koetjes en kalf jes), maar
op een inter nationaal kantoor of in een
inter nationaal bedrijf moet je nolens
volens een inter nationale taal spreken.
Het mak kelijkste is het Engels en zonder
die taal kom je in de wereld van vandaag
nergens aan de slag. Schoolengels is
ver reweg niet voldoende. Dus je gaat naar
het hogerschool (waar alle vak ken in het
Engels worden gegeven), na beёindiging
waar van je specialist op wereldniveau
wordt. Wil dat zeggen dat je je eigen taal
moet vergeten (te leren) en een taal gaan
leren die je een verdiende plaats in dit
leven garandeer t? Pragmatisch gezien
klinkt dat overtuigend.
Van de nu ongeveer bestaande 5000
talen in de wereld neemt het Nederlands
de 40 plaats in en blijft de derde taal
onder de West-Ger maanse talen (naast
Engels en Duits). Dat is meer dan alle
Scandinavische talen samen! Heel wat!