Nalatenschap - Notariskantoor Hof

VRAGEN AAN DE NOTARIS
Erfrecht:
Mijn oom is overleden. Aangezien hij ongetrouwd was en geen kinderen had, ben ik een van de
erfgenamen.
Contact heb ik met hem echter nooit gehad.
Is het verstandig zijn nalatenschap zonder meer te aanvaarden?
Advies van de notaris:
Zeker in de situatie dat de overledene (erflater) geen bekende is, kan het raadzaam zijn niet zonder
meer te aanvaarden.
Hierna worden kort de drie wettelijke mogelijkheden weergegeven.
1. Zuivere Aanvaarding
Op het moment van overlijden van de erflater gaat zijn vermogen in het geheel over op de
erfgenamen. Een vermogen bestaat uit bezittingen maar (meestal) ook uit schulden.
Indien de schulden groter zijn dan de bezittingen is het saldo van de nalatenschap negatief. De
erfgenamen zullen dan, indien zij de nalatenschap hebben aanvaardt, dit negatieve saldo met hun
eigen vermogen moeten voldoen. Met andere woorden: in zo’n situatie wordt een erfgenaam armer
door het aanvaarden van een nalatenschap.
Aanvaarden kan op twee manieren gebeuren: uitdrukkelijk en stilzwijgend.
Van uitdrukkelijke aanvaarding is bijvoorbeeld sprake door ondertekening van een akte waarin een
erfgenaam een andere erfgenaam volmacht verleend namens hem handelingen betreffende de
nalatenschap te verrichten (boedelvolmacht).
Meestal gebeurt aanvaarding echter stilzwijgend.
Uit een handeling van de erfgenaam blijkt dat hij de nalatenschap aanvaardt. Hieronder valt
bijvoorbeeld: betalen van schulden of het verkopen van bezittingen van erflater.
Het regelen van een begrafenis, het houden van toezicht op of het bewaren van goederen van de
nalatenschap vallen hier uitdrukkelijk niet onder.
Aanvaarding heeft tot gevolg dat de overgang van vermogen van erflater naar erfgenaam definitief is
geworden. De erfgenaam is op dat moment met zijn gehele vermogen aansprakelijk voor (zijn deel
van) het eventuele negatieve saldo van de nalatenschap en de erfgenaam moet de door de erflater
aangegane verplichtingen nakomen (bijvoorbeeld uitvoering van een koopcontract).
Zeker als de gedachte bestaat dat een nalatenschap negatief zal zijn of in de situatie dat de omvang
van de nalatenschap geheel onbekend is, biedt de wet twee alternatieven.
2. Beneficiaire aanvaarding
Bij beneficiaire aanvaarding worden de schulden van de nalatenschap betaald uit de aanwezige
bezittingen. Als de schulden groter zijn dan de bezittingen, zijn de erfgenamen niet aansprakelijk met
hun eigen vermogen voor het negatieve saldo. Eventuele schuldeisers krijgen hun vordering dus
slechts vergoed voorzover er bezittingen zijn.
Beneficiaire aanvaarding geschied door middel van een schriftelijke verklaring afgelegd bij de griffie
van de bevoegde Rechtbank en met inachtneming van een aantal wettelijke regels, waaronder
ondermeer het opmaken van een boedelbeschrijving en het oproepen van onbekende schuldeisers
via een advertentie in een dagblad. Dit laatste wordt opgelegd door de rechter.

Een beneficiaire afwikkeling zal gezien de ingewikkelde regels worden begeleid door een notaris.
Voor alle duidelijkheid: degene die beneficiair aanvaardt is wel erfgenaam, ook al kan achteraf blijken
dat hij, uit financieel oogpunt gezien, per saldo niets erft.
Verwerping
Indien een erfgenaam de nalatenschap verwerpt, betekent dit dat hij geen erfgenaam is en geacht
wordt nooit erfgenaam te zijn geweest. Er heeft geen overgang van vermogen plaatsgevonden.
De verdeling en afwikkeling van de nalatenschap vindt onder de overige erfgenamen plaats alsof
degene die heeft verworpen niet bestaat. Hij heeft niets meer te maken met de nalatenschap.
Nadeel is dat kinderen van degene die verwerpt dan als erfgenaam worden aangewezen. Als zij de
nalatenschap niet willen accepteren dienen zij op hun beurt weer te verwerpen. Dit gaat net zolang
tot er geen verdere afstammelingen meer zijn.
Bovenstaande mogelijkheden geven een globaal overzicht van de mogelijkheden van (potentiële)
erfgenamen. Raadzaam is om contact op te nemen met uw notaris voordat u enige handeling
verricht.