Verslagen

Datum: 11 oktober 2010 week: 1 Tijdsduur: 2u
Aanwezigen:
Broos Katrijn, Uytterhoeven Lenn, Verschueren Ruud, Vertommen Sanne
Inhoud:
Na het vernemen van ons onderwerp (Zijn algen de oplossing voor de CO2
problematiek?) hadden we een gesprek met Mr. Lambert die ons onderwerp toelichtte.
Wat voornamelijk aan bod kwam was hoe de opstelling er grosso modo moest komen uit
te zien en welke de factoren zijn voor een doeltreffend project. Enkele voorstellen met
betrekking tot de meetapparatuur en meetplaatsen kwamen al aan bod. Er werd met alle
leden van de groep gebrainstormd over het aanpakken van het project en over de op te
zoeken elementen tegen volgende les (18/10). De taken werden evenwichtig tussen alle
groepsleden en volgens ieders interesse verdeeld.
Besluit:
De taken die moesten gebeuren staan op papier zodat iedereen weet wat van hem
verwacht wordt tegen de volgende les.
Over het uitvoeren van het experiment denken alle groepsleden mee na en leggen die
ideeën volgende les bij elkaar.
Opzoekwerk moet worden verricht over het kweken van algen en de fotosynthese, de
opstelling van de proef, de werking van de koudwaterpomp in de oceaan, normale
waarden van CO2 in een omgeving, de brief van Lovelock en Rapley en het effect van
dimethylsulfide op wolkvorming.
Geschreven door: Ruud Verschueren

Datum: 18 oktober 2010 week: 2 Tijdsduur: 2u
Aanwezigen:
Broos Katrijn, Uytterhoeven Lenn, Verschueren Ruud, Vertommen Sanne
Inhoud:
Tijdens deze les hebben we de gevonden informatie van elk lid van de groep even
bekeken. Uit alle materialen die we gevonden hebben, kozen we een „SenseLife CO2
meter CAM‟ te bestellen via het internet. We hebben uit het labo een buis ter onze
beschikking gekregen. Ook werd er voor een luchtdebiet meter en een kleine aquarium
(hebben we nog niet in ons bezit) gezorgd.
Hiernaast hebben we ons bezig gehouden met de tijdsindeling en werkschema. Zo
hebben we een voorlopige versie van onze planning voor de komende weken
opgesteld.
Ten slotte hebben we een lijst gemaakt van wat er tegen volgende week moet gedaan
worden en wat we volgende week dan gaan doen, waar o.a. een afspraak bijhoort bij
directeur van Sint Katarina School voor het eventueel plaatsen van onze CO2 meter in
één van hun klaslokalen.
Besluit:
Iedereen is akkoord met de bekomen planning.
Taken zijn verdeeld voor volgende les. Er wordt van elk lid verwacht informatie te
zoeken over fotosynthese, algen algemeen en alternatieve methodes voor het CO2
probleem.
Volgende les is het dan de bedoeling om een kladversie van de inhoudstafel op te
stellen om zo meer gerichter te gaan zoeken.
Geschreven door: Sanne Vertommen

Datum: 21 en 25 oktober 2010 week: 2 & 3 Tijdsduur: 2,5u
Aanwezigen:
Broos Katrijn, Uytterhoeven Lenn, Verschueren Ruud, Vertommen Sanne
Inhoud:
Vooraleerst zijn we donderdag 21 oktober naar de Sint-Katarina-School geweest om ons
project voor te stellen aan de directeur van de school (Menr. Paul Van Brussel). Daarna
zijn we in het klasje gaan kijken waar we de proefopstelling gaan plaatsen.
Vandaag, maandag 25 oktober, zijn we algen gaan halen in de vijver aan de
Middzeelhoeve. Deze hebben we in een aquarium geplaatst. We hebben boven het
aquarium een lamp geplaatst, bij het rivierwater hebben we fosfaten en ureum gevoegd
om de groei van de algen te bevorderen. We hebben ook de ph van het rivierwater
gemeten.
Daarna hebben we een inhoudstafel gemaakt van ons wetenschappelijk project. Aan de
hand van deze inhoudstafel hebben we de onderwerpen verdeeld onder de
groepsleden.
Besluit:
Menr. Paul Van Brussel was akkoord met ons voorstel en we mogen ons
wetenschappelijk project uitvoeren in de Sint-Katarina-School. Ook het klaslokaal is
geschikt voor onze proefopstelling.
De pH van het rivierwater was +/- 6,5. Dit wil zeggen dat het rivierwater eerder zuur is en
er veel CO2 in het water zit. Dit wil zeggen dat er nog niet voldoende algen aanwezig
zijn in het rivierwater en daarom brengen Ruud en Sanne nog algen mee.
Iedereen is akkoord met de verdeling van de onderwerpen en we hebben afgesproken
dat iedereen zijn tekst ongeveer af heeft tegen woensdag 3 november. Op woensdag 3
november komen we opnieuw met iedereen samen.
Geschreven door: Katrijn Broos

Datum: 3 november 2010 week: 4 Tijdsduur: 1,5u
Aanwezigen :
Broos Katrijn, Uytterhoeven Lenn, Verschueren Ruud, Vertommen Sanne
Inhoud :
Op woensdag 3 november zijn we bij elkaar gekomen bij Katrijn thuis. Iedereen had de
tekst die hij reeds geschreven had bij zich, zodat de andere groepsleden deze konden
nalezen en eventuele verbeteringen of aanpassingen konden aanbrengen. Op enkele
kleine dingen waren de tot nu toe geschreven teksten in goedgekeurd door alle
groepsleden. De verschillende delen zijn ook samengevoegd en doorgemaild naar Nico
Lambert, ter controle.
In de namiddag kregen we de CO2-meter van Mr. Lambert, die we ook even hebben
uitgetest in het labo. Deze CO2 – meter gaan we op 11 november in een klaslokaal van
de Sint-Katarina School plaatsen. Zo kunnen we meten of er daadwerkelijk ongezonde
waarden voorkomen.
Ook is de lay-out van de website bekeken en goedgekeurd.
Besluit :
De tekst is al deels uitgeschreven en samengevoegd. Enkele kleine aanpassingen
moeten nog gebeuren.
De CO2-meter werkt maar moet nog iets verder uitgetest worden, onder andere voor de
opslag van de gegevens.
Geschreven door: Lenn Uytterhoeven

Datum: 15 november 2010 week: 6 Tijdsduur: 2u
Aanwezigen:
Broos Katrijn, Uytterhoeven Lenn, Verschueren Ruud, Vertommen Sanne
Inhoud:
Tijdens deze les bespraken we vooral de proef, heel concrete zaken: wat, wanneer,
hoe.
In het weekend is de opstelling gemaakt en verschillende keren aangepast om dingen te
verbeteren. Vooral de grootte van de luchtbelletjes zorgde voor steeds terugkerende
problemen door een balletje dat van de vorige proef (van een vorig wetenschappelijk
project) nog in de buis zat. Na lang proberen hebben we het balletje kapot gedaan en zo
verwijderd. Het moet nog getest worden, maar verwacht wordt dat de belletjes nu goed
zijn.
De CO2-meter hebben we woensdag 3 uur in de aula gezet en dit gaf zeer duidelijke
resultaten. Donderdag is de meter naar het klaslokaal in de lagere school verhuisd. Na
enkele technische problemen met de computer is deze geïnstalleerd kunnen worden en
de staat de meter te meten. Een punt dat we nog moeten nakijken is of de computer wel
degelijk blijft doormeten, nadat hij in slaapstand is geraakt.
Met mr. Lambert hebben we de proef(opstelling) overlopen en ideeën uitwisselen over
een compactere draagbare opstelling.
Besluit:
Alles verloopt vlot en volgens schema. De tekst is zo goed als klaar en goedgekeurd.
De proef kan worden gestart, de metingen zijn begonnen.
Morgen (dinsdag) gaan we ‟s middags controleren of de meter blijft doormeten in
slaapstand.
Morgen wordt de opstelling bij een bevriend schrijnwerker ook verkleind, zodat de
afmetingen van de houten panelen aangepast zijn aan onze opstelling.
Vrijdagvoormiddag (9u30) hebben we afgesproken bij Ruud om daar de opstelling te
gaan bekijken en testen met de CO2-meter erbij uit te voeren. We hopen dat we zo al
kleine resultaten kunnen zien (het CO2-gehalte van de lucht is gedaald nadat het door
de algen is geborreld).
Geschreven door: Ruud Verschueren

Datum: 16 november 2010 week: 5 & 6 Tijdsduur: 30 min
Aanwezigen:
Broos Katrijn, Uytterhoeven Lenn, Verschueren Ruud, Vertommen Sanne
Inhoud:
We zijn de CO2-meter uit het klaslokaal gaan halen. Op dit moment hebben maar
metingen van 2 dagen, dat leek ons genoeg. Uit deze metingen hebben we een grafiek
opgemaakt. Hieruit kunnen we goed afleiden dat de CO2-waarden in het klaslokaal te
hoog liggen.
Besluit:
Nu hebben we een start punt voor onze proef. We moeten ervoor zorgen dat de CO2
gaat dalen.
De volgende stap is verder werken aan onze proefopstelling zodat we nieuwe metingen
kunnen maken m.b.v. de algen.
Geschreven door: Sanne Vertommen

Datum: 19 november 2010 week: 6 Tijdsduur: 4u
Aanwezigen:
Broos Katrijn, Uytterhoeven Lenn, Verschueren Ruud, Vertommen Sanne
Inhoud:
We zijn samengekomen om onze proefopstelling te optimaliseren en te testen. Er werd
onmiddellijk een probleem opgemerkt nl. de luchttoevoer in de buis werd tegengehouden
door de algen. Bijgevolg stroomde de omgevingslucht niet door de buis. We hebben
ervoor gezorgd dat het gaas, dat al aanwezig was in de buis, meer en grotere gaten
heeft zodat de algen de luchtdoorlaat niet gingen verstoppen en dat er meer beweging is
in de buis. De puimsteen werd ook weggenomen omdat er anders te weinig beweging is
in de buis. Te veel beweging mag ook niet want dan gaan de algen weinig CO2
opnemen. Nu werkte onze opstelling hoe het ons werd opgegeven door onze
begeleider. Dus we konden onze proef testen en daar uit eventueel besluiten hoeveel
algen we nodig zullen moeten hebben om de CO2 in een klein klaslokaal naar beneden
te halen.
We hebben een willekeurige hoeveelheid algen genomen. De CO2 in de kamer, waar de
opstelling staat, was ondertussen zeer hoog nl. 1965ppm. We hebben onze opstelling
aangezet en gewacht... We merkten eigenlijk onmiddellijk dat onze hoeveelheid algen te
weinig was voor de ruimte waar we ons in bevonden. De CO2 steeg zelfs. Dus hebben
we geprobeerd om een heel kleine ruimte eerst te testen. Met behulp van een plastieken
doos (bv. van ijs) hebben we zo een kleinere ruimte gecreëerd. Hierin hebben we de
CO2-meter geplaatst en een pompje dat de lucht van deze doos naar de andere pomp
brengt. Deze laatste pomp brengt die lucht dan weer naar onze buis met algen. Zo
hebben we een kringproces gecreëerd. De CO2 in de doos daalde vrij onmiddellijk en
bleef even hangen bij 1340ppm. maar om onbekende redenen, steeg de CO2 weer.
Besluit:
De CO2 is wel gedaald maar steeg ook terug. We leiden hier uit af dat we waarschijnlijk
zéér veel algen nodig hebben om de CO2 in grotere lokalen te doen dalen.
We hebben dan besloten om onze proef uit te voeren op kleine schaal om zo de
hoeveelheid algen voor grotere lokalen te bepalen.
Volgende les bij onze begeleider brengen we onze opstelling mee en ook nog extra
algen zodat we ons probleem kunnen bespreken.
Geschreven door: Sanne Vertommen

Datum: 22 november 2010 week: 7 Tijdsduur: 2u
Aanwezigen:
Broos Katrijn, Uytterhoeven Lenn, Verschueren Ruud, Vertommen Sanne
Inhoud:
Vandaag hebben we onze opstelling aan onze begeleider getoond. Hieruit hebben we
besloten dat we best onze opstelling op kleinere schaal maken zodat we exact kunnen
testen of het experiment wel degelijk resultaat geeft. Hiervoor zijn we een glazen bokaal
gaan zoeken, waar we onze algen in kunnen plaatsen en waar we in het deksel 2
openingen hebben geboord. Één voor de aanvoer van de “slechte” lucht met CO2 uit de
omgeving en één waar de lucht, gezuiverd door de algen, terug uit moet. Daarna hebben
we een 2de doosje gezocht waar onze CO2-meter in past. Hierin hebben we 4
openingen geboord. Éen voor de aanvoer van lucht met CO2, deze verkrijgen we door te
blazen in een slang, aangesloten met deze opening. Zo kunnen we de waarde van de
hoeveelheid CO2 exact aflezen. Een tweede opening dient voor de afvoer van deze lucht
naar de bokaal met algen. Een derde dient voor de aanvoer van de gezuiverde lucht
door de algen, zo kunnen we nagaan wat het verschil van de hoeveelheid CO2 in de
lucht voor deze de algen gepasseerd is en nadat deze de algen gepasseerd is. De
vierde opening tenslotte, dient voor het aansluiten van de CO2-meter met de computer.
Besluit:
We hebben besloten dat we zo snel mogelijk deze opstelling gaan testen zodat we
enkele resultaten hebben. Daarna zullen we de algen filtreren, drogen en wegen. Zo
kunnen we berekenen hoeveel algen we nodig hebben om de lucht in een klaslokaal te
zuiveren.
Geschreven door: Katrijn Broos

Datum: 29 november 2010 week: 8 Tijdsduur: 2u
Aanwezigen:
Broos Katrijn, Uytterhoeven Lenn, Verschueren Ruud, Vertommen Sanne
Inhoud:
Aangezien we de grote opstelling niet meer nodig hebben, hebben we ze terug
meegenomen om deze uit te kuisen en terug te geven. Ook hadden we de kleine
opstelling bij om deze nog eens te testen, en het resultaat ook te laten zien aan onze
begeleider.
Bij de proef zagen we een zeer goede daling van het CO2-gehalte in het gesloten
systeem. Dit toont aan dat de proef werkt en de opstelling dus in orde is.
Tijdens het testen hebben we verder aan de poster gewerkt, die op het einde van de
bijeenkomst zo goed als af was. Sanne ging de poster verder afmaken.
Besluit:
Omdat de opstelling in orde is en werkt, kunnen we nu gaan testen in verschillende
soorten omstandigheden, zoals bijvoorbeeld : met lamp, zonder lamp, hoge waarde,
lage waarde. Uit onze metingen kunnen we ook gaan berekenen hoeveel CO2 er per uur
en per (kilo)gram algen wordt gezuiverd. Deze waarde kunnen we dan gebruiken om uit
te rekenen hoeveel algen men nodig heeft om bijvoorbeeld een klas lokaal te zuiveren.
Er moet echter wel rekening worden gehouden met het volgende : Bij het uitvoeren van
de proef werken we in een gesloten systeem, wat betekend dat er geen nieuwe lucht in
het circuit komt. Als je een lokaal wilt gaan zuiveren is dit echter wel het geval.
Geschreven door: Lenn Uytterhoeven

Datum: 3 december 2010 week: 8 Tijdsduur: 2u
Aanwezigen:
Broos Katrijn, Uytterhoeven Lenn, Verschueren Ruud, Vertommen Sanne
Inhoud:
We hadden als doel van deze bijeenkomst alle aspecten van het project nog eens te
overlopen en te kijken wat er waar nog moest aan gebeuren.
Eerst hebben we nog tikfouten verbeterd, aanvullingen in de tekst gemaakt en
onduidelijkheden besproken in groep.
Vervolgens keken we naar de site en gaven daar elk onze mening over. Onder andere
lettertype, indeling en tijdsgebruik werd bekeken.
Dan werd er naar de verslagen gekeken, Sanne nam de taak op haar om deze allemaal
samen te voegen en in dezelfde lay-out te zetten.
Er werd ook besproken wie welk deel van de powerpoint gaat schrijven.
Als laatste maakten we samen een inleiding en een schreven we het doel en werkwijze
van de proef uit. Ook werd het voorlopige besluit van ons project geschreven.
Besluit:
Om onze site te vervolledigen gaan we na onze presentatie elk ons geschreven deel
samenvatten (indien mogelijk) en doorsturen naar Lenn, hij zet het dan in onze site.
De tekst is zo goed als af, enkel het verslag van de proef moet nog geschreven
worden. Ruud zal dat tegen maandag schrijven.
De powerpoint willen we maandag zo goed als af hebben, dus iedereen zorgt dat er
van zijn of haar toegewezen deel een powerpointpresentatie is tegen volgende les,
maandag 6/12/2010. Sanne zal deze verzamelen en één geheel van maken.
Katrijn werkt nog verder aan de tekst, onder andere titeltjes moeten nog herbekeken
worden en op zijn plaats gezet.
Geschreven door: Ruud Verschueren

Datum: 6 december 2010 week: 9 Tijdsduur: 2u
Aanwezigen:
Broos Katrijn, Uytterhoeven Lenn, Verschueren Ruud, Vertommen Sanne
Inhoud:
Met onze begeleider werd eerst de resultaten overlopen. Voor meetfouten en
onduidelijkheden werd een oplossing of verklaring gezocht.
De hoeveelheid algen die in onze bokaal zaten werd bepaald.
De proefbeschrijving werd nagelezen door alle groepsleden en de lay-out ervan werd in
overeenstemming met de rest van het bestand gemaakt.
Nadat we alle gegevens verzameld hadden, hebben we bepaald hoeveel algen we
nodig hebben om in een bepaald volume lucht een bepaalde hoeveelheid CO2 te
onttrekken. Een goede grafiek werd gezocht en het gebied waaruit we besluiten
konden nemen.
Ondertussen werd de powerpoint aangepast aan de nieuwe grafieken en werden
astitels toegevoegd.
Ook werd de tekstverdeling voor de presentatie vastgelegd.
Besluit:
De grafiek van de gegevens in de aula moet nog aangepast worden. Zodra dit
gebeurd is, wordt deze verzonden naar Sanne en Katrijn zodat deze in de tekst en
de powerpoint ook aangepast kan worden.
De titels van de proef moeten nog in de correcte hoofding gezet worden en de
bijlagen bij de proef moeten nog correct genummerd worden.
In de tekst past Sanne nog de reactievergelijkingen aan.
Een foto van de opstelling wordt ook in de bijlage toegevoegd.
Er moet een moment gevonden worden waarop we een foto met de 4 groepsleden
kunnen nemen, dit om op onze site te kunnen plaatsen.
Geschreven door: Ruud Verschueren