voedingsadviezen bij een slokdarmstent - Mca
voedingsadviezen bij een slokdarmstent - Mca
voedingsadviezen bij een slokdarmstent - Mca
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>voedingsadviezen</strong> <strong>bij</strong> <strong>een</strong><br />
<strong>slokdarmstent</strong><br />
Waarom deze folder?<br />
Uw specialist heeft in overleg met u <strong>een</strong> <strong>slokdarmstent</strong> in uw slokdarm geplaatst om u zo te helpen om<br />
beter te kunnen eten. Deze folder geeft u informatie over wat nu precies <strong>een</strong> <strong>slokdarmstent</strong> is, wanneer u<br />
<strong>een</strong> stent krijgt, maar vooral over hoe het na de plaatsing van de stent verder moet met eten. Als u veel<br />
bent afgevallen, vertellen wij u in deze folder ook alles over hoe u in gewicht kunt aankomen of verder<br />
gewichtsverlies kunt voorkomen.<br />
Wat is <strong>een</strong> <strong>slokdarmstent</strong>?<br />
Een stent is <strong>een</strong> holle buis, ook wel tube of slokdarmprothese genoemd. De arts plaatst deze holle buis in<br />
de slokdarm om <strong>een</strong> doorgang te maken voor voedsel en vocht. Om ervoor te zorgen dat de stent niet<br />
verstopt en zo min mogelijk irriteert, geven wij u in deze folder <strong>voedingsadviezen</strong>.<br />
Wanneer krijgt u <strong>een</strong> <strong>slokdarmstent</strong>?<br />
Normaal gesproken is de slokdarm <strong>een</strong> buis die met <strong>een</strong> soort knijpbeweging het voedsel naar de maag<br />
duwt. Wanneer de slokdarmfunctie verstoord is, kan dit problemen opleveren met het eten.<br />
Zo kan <strong>bij</strong>voorbeeld de doorgang van de slokdarm verkleind zijn, waardoor het voedsel de maag niet kan<br />
bereiken. Bij problemen met de voedselpassage, kan er <strong>een</strong> stent worden geplaatst.<br />
Waar moet u om denken vlak na de plaatsing van de stent?<br />
Na plaatsing van de stent is de slokdarm waarschijnlijk geïrriteerd. Het is daarom belangrijk dat u de<br />
slokdarm niet forceert. U kunt de eerste 24 uur voorzichtig beginnen met vloeibare voeding. De dagen<br />
daarna kunt u proberen om steeds dikkere producten te gebruiken. Let er de eerste tijd vooral op dat u<br />
g<strong>een</strong> producten gebruikt die kunnen gaan irriteren. Kies daarom voor producten die:<br />
• niet te scherp gekruid zijn;<br />
• niet te zout en niet te zoet zijn;<br />
• niet te heet van temperatuur zijn.<br />
Algemene adviezen<br />
1. Neem rustig de tijd om te eten en kauw het eten zorgvuldig. Om het voedsel goed te kunnen laten<br />
passeren, is het belangrijk dat het voedsel fijn en zacht is <strong>bij</strong> het doorslikken.<br />
2. Ga tijdens het eten rechtop zitten. Het voedsel kan dan sneller >zakken= en passeert snel de stent.<br />
3. Neem iets te drinken <strong>bij</strong> het eten. Door het vocht wordt het voedsel glad en zacht. Hierdoor kan het<br />
makkelijker de stent passeren.<br />
Diëtetiek pagina 1 van 4<br />
110149 / 2013.3<br />
www.mca.nl
4. Zorg ervoor dat het eten niet te droog en compact is.<br />
• Gebruik veel boter op de boterhammen;<br />
• Neem jus of appelmoes <strong>bij</strong> de warme maaltijd;<br />
• Doe over de groenten <strong>een</strong> sausje.<br />
• Neem droge producten, zoals koek, altijd met wat drinken.<br />
5. Wees voorzichtig met de onderstaande voedingsmiddelen. Ze kunnen namelijk de stent verstoppen:<br />
Tips:<br />
- Grote stukken fruit<br />
Neem in plaats van fruit: vruchtensap, vruchtenmoes of compote. Deze producten geven minder<br />
problemen.<br />
- Grove rauwkost. Rasp de rauwkost fijn, dit wordt beter verdragen.<br />
- Vis met graten. Graten kunnen voor verstopping zorgen, controleer de vis daarom goed op graten.<br />
- Draderige producten: champignons, zuurkool, asperges, bleekselderij en ananas.<br />
- Soep. In soep zitten vaak stukjes groente of vlees, die gemakkelijk in zijn geheel worden doorgeslikt en<br />
problemen kunnen geven. Eet daarom liever soep zonder vulling, of maak de vulling heel fijn.<br />
1. Probeer de voeding energierijk (calorierijk) te maken. Dit wordt beschreven op volgende pagina .<br />
2. Gebruik gemalen voedsel als gewoon eten niet lukt. Op volgende pagina vindt u alles over gemalen voedsel.<br />
Alles over energierijke voeding<br />
Waarom energierijke voeding?<br />
Als er pas <strong>een</strong> stent is geplaatst, is het eten de afgelopen tijd waarschijnlijk niet zo makkelijk gegaan en misschien bent u<br />
zelfs afgevallen. Door ziekte heeft het lichaam echter meer energie nodig dan normaal. Om wat aan te sterken is <strong>een</strong><br />
energierijke voeding nodig. Hoe u uw voeding energierijker kunt maken staat hieronder beschreven.<br />
Tips voor <strong>een</strong> energierijke voeding<br />
• Kies volvette producten zoals volle melk en volle yoghurt;<br />
• Besmeer het brood dik met roomboter of margarine;<br />
• Voeg suiker toe aan thee, koffie, yoghurt en pap;<br />
• Gebruik producten waar veel suiker in zit zoals drinkyoghurt, chocomel en vruchtensap.<br />
• Gebruik veel vette saus of jus <strong>bij</strong> de warme maaltijd.<br />
• Voeg ongeklopte slagroom toe aan <strong>bij</strong>voorbeeld pap, yoghurt, vla,vruchtenmoes en koffie.<br />
• Gebruik crème fraîche in <strong>bij</strong>voorbeeld aardappelpuree, sauzen en soepen.<br />
• Eet kleine hoeveelheden op meerdere momenten van de dag.<br />
• Neem tussendoor extraatjes waar u trek in heeft.<br />
• Zorg dat het eten er aantrekkelijk uitziet.<br />
Diëtetiek pagina 2 van 4<br />
110149 / 2013.3<br />
www.mca.nl
• Etensgeuren kunnen de eetlust bederven. Als het kan, laat iemand anders de voeding dan<br />
voor u bereiden. Kant en klaar maaltijden kunnen soms makkelijk zijn.<br />
• Er zijn ook verschillende soorten energierijke drinkvoedingen verkrijgbaar <strong>bij</strong> de apotheek en<br />
de thuiszorgwinkel. Vraag aan uw arts of diëtist of dit voor u noodzakelijk is.<br />
Gemalen voeding<br />
Wanneer het eten de stent moeilijk passeert is het handig om gemalen voedsel te nemen.<br />
Hieronder staan enkele tips voor de bereiding en voor variatie van de voeding.<br />
Speciale apparatuur<br />
Om de voeding fijn te malen is speciale apparatuur handig. Een keukenmachine is het meest ideaal,<br />
maar wel duur. Een staafmixer is <strong>een</strong> goedkoop, maar prima bruikbaar alternatief.<br />
Tips voor het maken van gemalen voeding<br />
• Denk aan alternatieven. Zo kunt u in plaats van rijst ook rijstebloem nemen,<br />
dit is makkelijk in gebruik. Rijstebloem hoeft all<strong>een</strong> gemengd te worden<br />
met hete bouillon. Koken is niet nodig.<br />
• Deegwaren zoals macaroni kunt u het beste kort malen tot kleine stukjes. Maalt u de macaroni<br />
te lang, dan krijgt u <strong>een</strong> lijmerige massa, die lastig te eten is.<br />
• Denk aan kant en klare producten en producten die makkelijk in het gebruik zijn. U kunt in de<br />
winkel diverse kant en klare pappen en nagerechten krijgen, die u eventueel kunt mengen<br />
met wat ongeklopte slagroom. Ook salades, zoals huzarensalade, zijn goed te gebruiken. U<br />
kunt de salade als u deze te grof vindt, nog wat fijner maken en eventueel nog wat<br />
mayonaise toevoegen.<br />
• Neemt u <strong>een</strong>s <strong>een</strong> milkshake of <strong>een</strong> soft-ijsje van de snackbar.<br />
• Eenvoudig en voedzaam zijn de drinkont<strong>bij</strong>ten, <strong>bij</strong>voorbeeld Wake Up, Goedemorgen of Hero<br />
Fruitont<strong>bij</strong>t.<br />
• Probeert u <strong>een</strong>s appelmoes of moes van andere vruchten, eventueel met extra suiker en<br />
ongeklopte slagroom.<br />
• Potjes baby-, peuter-, kindervoeding bevatten ook de noodzakelijke voedingsstoffen en kunnen<br />
op smaak gebracht worden met wat zout en kruiden.<br />
• Ragout uit <strong>een</strong> blikje is ook <strong>een</strong>voudig klaar te maken, maar maalt u voor de zekerheid nog<br />
even, in verband met het vlees en/of de champignons.<br />
• Een omelet of roerei is zacht en makkelijk te eten.<br />
Gemalen voeding kan ééntonig zijn. U kunt gemalen eten aantrekkelijk maken:<br />
• Maal de voeding per soort apart, zodat het duidelijk is wat u eet. Roer groene kruiden door saai<br />
uitziende producten als aardappelen en appelmoes.<br />
• Zorg ervoor dat de maaltijd uit verschillende kleuren bestaat, zodat het eten er aantrekkelijk<br />
uitziet. Neemt u <strong>bij</strong>voorbeeld aardappelpuree met worteltjes en rul gebakken gehakt.<br />
Diëtetiek pagina 3 van 4<br />
110149 / 2013.3<br />
www.mca.nl
• Zorg voor afwisseling door elke dag iets anders te nemen en zoet en hartig, warm en koud met<br />
elkaar af te wisselen.<br />
Hoe kunt u uw diëtist bereiken?<br />
Met vragen en/of voor het maken van <strong>een</strong> afspraak kunt u telefonisch contact opnemen met de afdeling<br />
diëtetiek. Dat kan op werkdagen tussen 9.00 en 12.00 uur, telefoon (072) 548 3552. Op andere tijden<br />
kunt u <strong>een</strong> bericht inspreken op het antwoordapparaat. Spreek uw naam, geboortedatum en<br />
telefoonnummer duidelijk in. We bellen u dan terug. U kunt uw vraag ook mailen naar diëtetiek@mca.nl.<br />
Diëtetiek pagina 4 van 4<br />
110149 / 2013.3<br />
www.mca.nl