DE MECHANISCHE SLIPKOPPELING - ECMD

Rijdt een auto met de aangedreven wielen over een oneffenheid of door een uitholling
in het wegdek, dan zullen de wielen gedurende een korte tijd sneller gaan roteren.
Ook de gehele aandrijftijn neemt gedurende korte tijd in rotatiesnelheid toe en daarna
weer af. Het vliegwiel en de krukas van de motor moeten deze snelheidsverandering
ook volgen maar door de grote massatraagheid lukt dat niet zo best en er ontstaan
torsiepiekspanningen in de aandrijftijn. Om deze piekspanningen afte vlakken, wordt
de koppelingsschijf-met-voering verend aan de naaf bevestigd. Deze trillingsisolatie
wordt gerealiseerd door een aantal tangentieel in de koppelingsplaat geplaatste
schroefveren.
De tangentiële veren zullen met een bepaalde frequentie ingedrukt worden en weer
uitveren. Komt de rotatiefrequentie van koppeling en ingaande as overeen met de
eigenfrequentie, dan ontstaan er hinderlijke trillingen en geluiden.
Er zijn verschillende oplossingen bedacht om deze resonantietrillingen te bestrijden.
Zo worden de tangentieel geplaatste veren zodanig uitgevoerd, dat zij een onderling
verschillende veerkarakteristiek hebben (afb. 3.22). Veren met verschillende lengte,
winding, diameter en spoed hebben ieder een verschillend eigentrillingsgetal. Worden
dergelijke verschillende veren in één koppelingsplaat gemonteerd, dan raakt deze
nleJ in resonantie. '- N
" r_
~ 12 3
ftf' I
Afb. 3.22. De koppelingsplaat met
!angentiële vering (Fichtel & Sachs)
",fr.{' 522,. "
(&'0- v/,(
,
r . ~ I
I
veren met
verschillende
karakteristiek
decelereren
Afb. 3.23. Tangentiële veerkarakteristiek van de
koppelingsplaat
1. lineair; 2. voor hoog motorkoppel (drietraps
progressief); 3. voor laag motorkoppel (drietraps
progressief)
De torsievering kan ook progressief zijn uitgevoerd. In eerste instantie worden dan
slechts enkele veren belast, maar bij toenemende torsie zal een volgend stel veren de
belasting mede opnemen tot uiteindelijk bij maximale belasting alle veren worden
ingedrukt. In afbeelding 3.22 is eveneens zichtbaar dat veer I direct wordt aangesproken.
Neemt de belasting toe dan wordt de veer in'raam 2 ingedrukt. De veer in
raam 3 wordt slechts belast indien de naaf ten opzichte v'äÏ1de schijf zó ver verdraaid is
dat de grootste speling is opgeheven. De tangentiële torsieveerkarakteristieken van
drie verschillende koppelingsplaten zijn in afbeelding 3.23 weergegeven.
De tangentiële vering werkt natuurlijk ook bij onbelast draaiende motor (stationaire
rotatiefrequentie ).
192