DE MECHANISCHE SLIPKOPPELING - ECMD

Net als de centrifugale plaatkoppeling is ook de centrifugale segmentkoppeling in het
verleden in de Daf-personenauto toegepast, en wel als automatische koppeling in
combinatie met de Variomatic (afb. 3.39, zie ook band B). De acht segmenten zijn
van wrijvingsmateriaal voorzien en met scharnierpennen aan het vliegwiel bevestigd,
dat linksom roteert. De koppelingstrommei is met de aandrijfas van de Variomatic
verbonden.
De segmenten worden twee aan twee door trekveren in de ruststand gehouden. De
afstand van het bevestigingspunt van de trekveren tot het scharnierpunt is hierbij
verschillend.
Wordt de motorrotatiefrequentie opgevoerd tot ongeveer 17 çl (1000 min-I), dan bewegen
de primaire segmenten (met de kleinste afstand tussen veer en scharnierpunt)
naar de trommel. Deze primaire segmenten staan ten opzichte van de trommel aflopend
('slepend') geplaatst waardoor een soepel aangrijpen van de koppeling wordt
verkregen. Bij een verder opvoeren van de rotatiefrequentie tot ongeveer 33,3 çl ?
(2000 min-I) bewegen ook de vier secundaire segmenten (met de grootste afstand
tussen trekveer en scharnierpunt) tegen de trommel. Deze secundaire segmenten zijn
oplopend ('happend') geplaatst, waardoor het over te brengen koppel snel toeneemt
en de koppeling slipvrij werkt.
Het loslaten van het gaspedaal om af te remmen op de motor heeft tot gevolg dat de
koppelingstrommei de segmenten aandrijft. De wrijvingskrachten werken nu de andere
kant op. Bij het afremmen en het afnemen van de rotatiefrequentie zullen eerst
de secundaire segmenten worden teruggetrokken. De secundaire segmenten, die nu
aflopend zijn geworden, komen bij ongeveer 33,3 çl (2000 min-I) vrij van de trommel.
Doordat de primaire segmenten oplopend zijn geworden, zal het remkoppel
groter zijn: de segmenten blijven tot een lagere rotatiefrequentie dan het aangrijppunt
gekoppeld met de trommel. Er kan tot ongeveer 13 çl (800 min-I) op de motor
worden afgeremd: dan zal de koppeling ontkoppelen. In plaats van verschillende afstanden
van de veren tot de scharnierpunten, werden bij oudere typen veren met een
verschillende voorspanning aan de primaire en secundaire segmenten gemonteerd.
De koppeling is uitsluitend als automatische wegrijkoppeling te gebruiken. Het starten
van de motor door slepen, is bij auto's met een dergelijke koppeling niet mogelijk.
Ook de Citroën 2CV was aanvankelijk uitgerust met een centrifugale segmentkoppeling,
gecombineerd met een schakelkoppeling (zie hoofdstuk 1). De schakelkoppeling
is noodzakelijk om de viertrapsbak met handbediening te kunnen bedienen.
3.3.5 De metaalpoederkoppeling
Subaru monteert tussen de motor en de ECVT (elektronisch geregelde continu variabele
transmissie) een elektromagnetische poederkoppeling die door een microprocessor
gestuurd wordt (zie ook band B).
De koppeling, die door Fuji Heavy Industries Ltd is ontwikkeld, bestaat uit twee
hoofddelen (afb. 3.40). Het aandrijvende element, de trommel, is verbonden met de
krukas en vormt een gesloten eenheid. In het aangedreven element, dat verbonden is
met de ingaande as van de ECVT, is een veldspoe! aangebracht. Tussen het aangedreven
element (aan de buitenomtrek) en de trommel bevindt zich een geringe
hoeveelheid ( tussen 10... 20 cm 3 ) metaalpoeder. Dit poeder is vervaardigd van roestvast
staal en elk deeltje heeft een rijstkorrelvorm met een lengte van ongeveer 30 !lm.
211