DE MECHANISCHE SLIPKOPPELING - ECMD

Deze formule geldt uiteraard slechts als het draaimoment van de motor constant is.
De werking blijkt uit afbeelding 3.38c, die de centrifugale plaatkoppeling met koppelbegrenzer
toont.
In de ruststand en tijdens het stationair draaien van de motor zorgen de drukveren",S/ '0
ervoor dat drukring 3 vrij blijft van de koppelingsplaat en de koppeling ontkoppeld is.
De centrifugaalgewichten 2 steunen met de rol tegen de schuine kant van het drukgroepdeksel
en met het asje tegen twee nokken op de drukring. De rol is met naaIdlagers
op het asje gelagerd om tijdens het verplaatsen een rollende beweging te verkrijgen.
Tijdens het naar buiten bewegen van een centrifugaalgewicht is de draairichting
van de rol tegengesteld aan die van het asje.
Wordt de motorrotatiefrequentie opgevoerd tot ongeveer 17,5 sol(1050 min-I), dan
wordt door de gewicht jes zoveel axiale kracht uitgeoefend dat er een evenwicht ontstaat
met de veerkrach~:Stijgt de rotatiefrequentie verder tot ongeveer 26,6 S-I(1600
min-I), dan bewegen de centrifugaalgewichtjes verder naar buiten en wordt de koppelingsplaat
tussen de drukring en het vliegwiel geklemd. Bij het verder toenemen
van de rotatiefrequentie neemt de wrijving toe totdat er geen slip meer is. Bij een
maximaal motorkoppel (volgas ) werkt de koppeling slipvrij vanaf ongeveer 38.. .42 S-I
(2300 ... 2500 min-I). ')
Door de koppelbegrenzer kan de aangrijprotatiefrequentie worden opgevoerd van
26,6 naar 33,3 S-I(2000 min-I). Door onderdruk in begrenzingskamer7 beweegt namelijk
het membraan, dat met de ontkoppelingsvork is verbonden, naar rechts. De vork
verplaatst het ontkoppelingslager op de geleidebus tegen de drukvingers die de drukring
tegen de centrifugaalwerking in terugtrekken. De conische schroefveer zorgt
ervoor dat het ontkoppelingslager vrijkomt van de drukvingers als de koppelbegrenzer
niet geactiveerd wordt.
De activering vindt plaats door een elektromagnetisch bediende begrenzingsklep die
ingeschakeld wordt door een schakelaar in de keuzehefboom van de continu variabele
transmissie (zie hoofdstuk 6). De begrenzingsklep opent of sluit de verbinding tussen
het inlaatspruitstuk van de motor en de koppelbegrenzer en regelt de onderdruk.
3.3.4 De centrifugale segmentkoppeling
De centrifugale segmentkoppeling is een automatische koppeling die in de moderne
personenauto niet meer als hoofdkoppeling wordt toegepast. In combinatie met een
wisselbak met handbediening is namelijk altijd een extra schakelkoppeling, uitgevoerd
als eenvoudige plaatkoppeling, noodzakelijk.
Buiten het domein van de personenautotechniek vindt dit koppelingstype echter wel
veel toepassing; men treft het onder andere aan in bromfietsen, landbouwwerktuigen
en motorkettingzagen.
De centrifugaalkoppeling met radiaal bewegende segmenten
De eenvoudigste uitvoering bevat segmenten die onder invloed van de centrifugaalwerking
radiaal maar buiten bewegen tegen een trommel. De segmenten zijn voorzien
van wrijvingsmateriaal en maken deel uit van het aandrijvende deel (het motorvliegwiel)
van de koppeling. Is de wrijving tegen de trommel voldoende groot, dan zal
het aangedreven deel van de koppeling gaan meedraaien. Een toenemende rotatiefrequentie
veroorzaakt een grotere centrifugaalwerking, waardoor een grotere wrijving
ontstaat en de koppeling uiteindelijk slipvrij werkt.
209