Verslag van de Vereniging - CBF

Verslag van de Vereniging - CBF Verslag van de Vereniging - CBF

21.09.2013 Views

52 Afb. 17: Paviljoen Welgelegen in Haarlem. (foto HdK) 19 Willem van den Hull, Autobiografie (1778-1854), Hilversum 1996, 154 n. 33. 20 Jacqueline Heijenbrok & Guido Steenmeijer, ‘Meer dan Welgelegen: Abraham van der Hart en de familie Hope’, in: Bulletin KNOB 107 (2008), 194-211, sp. 194-195, 201-202, 208-209. we hebben geweten op welke manier Keetje Hodshon van haar politieke voorkeur heeft blijk gegeven, maar uit het dagboek van Van den Hull kan maar één duidelijk voorval worden aangehaald. In dezelfde passage waarin de banden met de familie Van Styrum werden genoemd, memoreerde Van den Hull dat juffrouw Hodshon aan de Haarlemse burgerij twee veldstukken had geschonken, die in de zomer van 1795 werden gebruikt bij een schuttersfeest. 19 Eerder dan bij het ‘Huis Kops’ was Abraham van der Hart al betrokken geweest bij de bouw van het Paviljoen Welgelegen, zo werd door recent onderzoek duidelijk. Voorheen werden de namen van Michel Triquetti, Jean-Baptiste Dubois en Leendert Viervant in verband gebracht met het ontwerp- en bouwproces van het Haarlemse verblijf van Henry Hope, zonder dat hieruit een helder beeld van de ontwerpgeschiedenis van het L-vormige gebouw was voortgekomen. De naam van Van der Hart was om verschillende redenen niet eerder met die van ‘Welgelegen’ gecombineerd, maar zijn bemoeienis met dat huis blijkt zonder meer uit de rekeningen. Behalve de waarde die deze recente vondst natuurlijk heeft voor de ontwerp- en bouwgeschiedenis van ‘Welgelegen’ zelf, is daarmee ook het vermoedelijke beginpunt van een reeks interessante opdrachten van Van der Hart in Haarlem geïdentificeerd. 20 Globaal kan een tweedeling in de opdrachtgevers van Van der Hart worden aangebracht. In Amsterdam was vanaf 1777 de stad zijn Kelder Begane grond Hoofdverdieping H E T ‘ H O D S H O N H U I S ’ I N H A A R L E M E N H E T O E U V R E VA N A B R A H A M VA N D E R H A R T J A A R V E R S L A G 2 0 0 8 werkgever, wat hem ook de nodige connecties voor niet-stedelijke opdrachten heeft opgeleverd. Het lijkt er veel op dat hij de neven John (1737-1784) en Henry Hope (1735-1811) in Amsterdam heeft leren kennen. Kennelijk maakten zijn aanpak, opvattingen en ontwerpen indruk op de Hopes, waardoor hij door Henry werd aangezocht om in de jaren 1784-1790 mee te werken aan de bouw van ‘Welgelegen’ in Haarlem. Door de connecties van Henry Hope kwamen er nadien andere Haarlemse opdrachtgevers, die ook nog in belangrijke mate aan elkaar verwant waren en bovendien tot de patriotten behoorden. Naar een imposant interieur Cornelia Catharina Hodshon maakte deel uit van dit milieu. Standsbewust moet zij zeker geweest zijn, want doopsgezind en patriots maakten haar allerminst terughoudend in de staat die zij voerde in het grote, nieuwe huis dat Van der Hart voor haar ontwierp. Dat het exterieur van het huis een sobere indruk maakt moet dan ook zeker niet worden verklaard vanuit de vermeende doopsgezinde soberheid, want alleen al het volume van het huis maakt een verre van zuinige indruk. Een deel van de aspecten die belangrijk waren voor het exterieur van het huis kwam al aan de orde. Uiteraard hingen die in niet geringe mate samen met het gebruik van de vertrekken in het gebouw. In het grote huis moest allereerst de woning van Cornelia Catharina Hodshon zelf worden onderge- V E R E N I G I N G H E N D R I C K D E K E Y S E R 53 Afb. 18: Plattegronden van het ‘Hodshon Huis’. Tussenverdieping Eerste verdieping Zolder Kapplan

52<br />

Afb. 17: Paviljoen Welgelegen in Haarlem. (foto HdK)<br />

19 Willem <strong>van</strong> <strong>de</strong>n Hull, Autobiografie (1778-1854), Hilversum<br />

1996, 154 n. 33.<br />

20 Jacqueline Heijenbrok & Guido Steenmeijer, ‘Meer dan<br />

Welgelegen: Abraham <strong>van</strong> <strong>de</strong>r Hart en <strong>de</strong> familie Hope’, in:<br />

Bulletin KNOB 107 (2008), 194-211, sp. 194-195, 201-202,<br />

208-209.<br />

we hebben geweten op welke manier Keetje Hodshon <strong>van</strong> haar politieke<br />

voorkeur heeft blijk gegeven, maar uit het dagboek <strong>van</strong> Van <strong>de</strong>n Hull<br />

kan maar één dui<strong>de</strong>lijk voorval wor<strong>de</strong>n aangehaald. In <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> passage<br />

waarin <strong>de</strong> ban<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> familie Van Styrum wer<strong>de</strong>n genoemd, memoreer<strong>de</strong><br />

Van <strong>de</strong>n Hull dat juffrouw Hodshon aan <strong>de</strong> Haarlemse burgerij<br />

twee veldstukken had geschonken, die in <strong>de</strong> zomer <strong>van</strong> 1795 wer<strong>de</strong>n<br />

gebruikt bij een schuttersfeest. 19<br />

Eer<strong>de</strong>r dan bij het ‘Huis Kops’ was Abraham <strong>van</strong> <strong>de</strong>r Hart al betrokken<br />

geweest bij <strong>de</strong> bouw <strong>van</strong> het Paviljoen Welgelegen, zo werd door<br />

recent on<strong>de</strong>rzoek dui<strong>de</strong>lijk. Voorheen wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> namen <strong>van</strong> Michel<br />

Triquetti, Jean-Baptiste Dubois en Leen<strong>de</strong>rt Vier<strong>van</strong>t in verband<br />

gebracht met het ontwerp- en bouwproces <strong>van</strong> het Haarlemse verblijf<br />

<strong>van</strong> Henry Hope, zon<strong>de</strong>r dat hieruit een hel<strong>de</strong>r beeld <strong>van</strong> <strong>de</strong> ontwerpgeschie<strong>de</strong>nis<br />

<strong>van</strong> het L-vormige gebouw was voortgekomen. De naam<br />

<strong>van</strong> Van <strong>de</strong>r Hart was om verschillen<strong>de</strong> re<strong>de</strong>nen niet eer<strong>de</strong>r met die <strong>van</strong><br />

‘Welgelegen’ gecombineerd, maar zijn bemoeienis met dat huis blijkt<br />

zon<strong>de</strong>r meer uit <strong>de</strong> rekeningen. Behalve <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> die <strong>de</strong>ze recente<br />

vondst natuurlijk heeft voor <strong>de</strong> ontwerp- en bouwgeschie<strong>de</strong>nis <strong>van</strong><br />

‘Welgelegen’ zelf, is daarmee ook het vermoe<strong>de</strong>lijke beginpunt <strong>van</strong> een<br />

reeks interessante opdrachten <strong>van</strong> Van <strong>de</strong>r Hart in Haarlem geï<strong>de</strong>ntificeerd.<br />

20 Globaal kan een twee<strong>de</strong>ling in <strong>de</strong> opdrachtgevers <strong>van</strong> Van <strong>de</strong>r<br />

Hart wor<strong>de</strong>n aangebracht. In Amsterdam was <strong>van</strong>af 1777 <strong>de</strong> stad zijn<br />

Kel<strong>de</strong>r Begane grond Hoofdverdieping<br />

H E T ‘ H O D S H O N H U I S ’ I N H A A R L E M E N H E T O E U V R E VA N A B R A H A M VA N D E R H A R T J A A R V E R S L A G 2 0 0 8<br />

werkgever, wat hem ook <strong>de</strong> nodige connecties voor niet-ste<strong>de</strong>lijke opdrachten<br />

heeft opgeleverd. Het lijkt er veel op dat hij <strong>de</strong> neven John<br />

(1737-1784) en Henry Hope (1735-1811) in Amsterdam heeft leren<br />

kennen. Kennelijk maakten zijn aanpak, opvattingen en ontwerpen indruk<br />

op <strong>de</strong> Hopes, waardoor hij door Henry werd aangezocht om in <strong>de</strong><br />

jaren 1784-1790 mee te werken aan <strong>de</strong> bouw <strong>van</strong> ‘Welgelegen’ in Haarlem.<br />

Door <strong>de</strong> connecties <strong>van</strong> Henry Hope kwamen er nadien an<strong>de</strong>re<br />

Haarlemse opdrachtgevers, die ook nog in belangrijke mate aan elkaar<br />

verwant waren en bovendien tot <strong>de</strong> patriotten behoor<strong>de</strong>n.<br />

Naar een imposant interieur<br />

Cornelia Catharina Hodshon maakte <strong>de</strong>el uit <strong>van</strong> dit milieu. Standsbewust<br />

moet zij zeker geweest zijn, want doopsgezind en patriots maakten<br />

haar allerminst terughou<strong>de</strong>nd in <strong>de</strong> staat die zij voer<strong>de</strong> in het grote,<br />

nieuwe huis dat Van <strong>de</strong>r Hart voor haar ontwierp. Dat het exterieur <strong>van</strong><br />

het huis een sobere indruk maakt moet dan ook zeker niet wor<strong>de</strong>n verklaard<br />

<strong>van</strong>uit <strong>de</strong> vermeen<strong>de</strong> doopsgezin<strong>de</strong> soberheid, want alleen al het<br />

volume <strong>van</strong> het huis maakt een verre <strong>van</strong> zuinige indruk. Een <strong>de</strong>el <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong> aspecten die belangrijk waren voor het exterieur <strong>van</strong> het huis kwam<br />

al aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong>. Uiteraard hingen die in niet geringe mate samen met het<br />

gebruik <strong>van</strong> <strong>de</strong> vertrekken in het gebouw. In het grote huis moest allereerst<br />

<strong>de</strong> woning <strong>van</strong> Cornelia Catharina Hodshon zelf wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rge-<br />

V E R E N I G I N G H E N D R I C K D E K E Y S E R<br />

53<br />

Afb. 18: Plattegron<strong>de</strong>n <strong>van</strong> het ‘Hodshon Huis’.<br />

Tussenverdieping<br />

Eerste verdieping Zol<strong>de</strong>r Kapplan

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!