Verslag van de Vereniging - CBF

Verslag van de Vereniging - CBF Verslag van de Vereniging - CBF

21.09.2013 Views

16 Haarlem, Spaarne 15A-17, ‘Hodshon Huis’ De aankoop van dit huis kwam zoals eerder opgemerkt in 2007 financieel geheel rond, maar de feitelijke levering vond in mei van dit verslagjaar plaats. Inhoudelijk wordt deze verwerving derhalve hier betrekkelijk kort besproken. Het artikel dat achter in dit jaarverslag is opgenomen handelt over het ‘Hodshon Huis’ en diens architect Abraham van der Hart. Het huis ontleent zijn naam aan de bouwvrouwe Cornelia Catharina Hodshon (1769-1829), die in 1794-’95 door de Amsterdamse stadsarchitect Abraham van der Hart voor zichzelf een stadspaleis liet bouwen. Op dat moment was ‘Keetje’ Hodshon pas 24 jaar oud, maar onder andere door het overlijden van haar ouders puissant rijk. Van der Hart ontwierp een huis met een U-vormige plattegrond, waarvan de basis de voorgevel vormde aan het Spaarne. Die gevel is met drie verdiepingen en zeven vensterassen zeer statig, maar tegelijkertijd strak en sober uitgevoerd. Van de weinige versiering die Van de Hart aanbracht, tien grote houten vazen en drie beelden op het attiek, resteren vandaag de dag helaas slechts twee (replica) beelden. Binnen daarentegen was het huis van Keetje uitbundig en fraai gedecoreerd en daarvan is op de bel-etage vrijwel alles bewaard gebleven. Het huis kende een huishoudelijk onderhuis, waarin tevens een betrekkelijk bescheiden entree was opgenomen. De eenvoudige voordeur aan het Spaarne zal bij ontvangsten wellicht niet eens gebruikt zijn, omdat de achterzijde van het huis met zijn binnenterrein grensde aan de doorgaande weg naar Amsterdam. Veel bezoekers per koets zullen die entree gebruikt hebben. Haarlem, Spaarne 15A-17, ontwerptekening voor de aula, B.J. Ouëndag en J.F. Klinkhamer (1903-’04). De staatsievertrekken bevinden zich verder alle op de eerste verdieping. In het midden, de Erkerzaal voor diners met een strak classicistisch interieur. Links daarnaast een grote zijkamer met een ‘Etrurische’ decoratie en daarachter de rijk van houtsnijwerk voorziene ‘Rode zaal’. Het gedeelte rechts van de dinerzaal herbergt een aantal kleinere vertrekken (dienkamers en boudoir) en het diensttrappenhuis. Maar aan de binnenplaatszijde leidt een relatief smalle gang naar een fantastische in blauwe ‘Wedgwoodstijl’ gedecoreerde feestzaal. Het is duidelijk dat Catharina Hodshon deze verdieping geheel bestemd had voor indrukwekkende ontvangsten. Voor haar privé had zij de derde verdieping ter beschikking. De enorme zolder was verder weer geheel voor dienstvertrekken in gebruik. Na het overlijden van Catharina Hodshon werd het huis twee keer bewoond door andere families, om in 1841 in handen te komen van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (opgericht in 1752). Dit eerbiedwaardige gezelschap nam een klein deel van het huis in gebruik als kantoor, maar gebruikte het verder vooral voor zijn bijeenkomsten. Omdat die steeds grotere gezelschappen behelsden, ontstond in de loop der jaren dringend behoefte aan een lezingenzaal. Die werd in 1903-’04 aan de linkerzijde aangebouwd, aangevuld met een dienstwoning, door de architecten B.J. Ouëndag en J.F. Klinkhamer. Enkele jaren geleden, in de periode 1996-’99, zijn alle bijzondere ruimtes op de eerste verdieping van het ‘Hodshon Huis’, met uitzondering van de dinerzaal, met uiterste zorg gerestaureerd. Thans tien jaar later dienden zich opnieuw omvangrijke herstelwerkzaamheden aan, zowel aan het ‘Hodshon Huis’ zelf, als aan de aula van Ouëndag en Klinkhamer. Dat bracht het bestuur van de inmiddels Koninklijke Hollandse Maatschappij ertoe om het huis over te dragen aan onze Vereniging, met de verplichting om de benodigde herstelwerkzaamheden uit te voeren. Nog in dit verslagjaar is een aanvang gemaakt met die uitvoering. Instandhouding Haarlem, Spaarne 15A-17, ‘Hodshon Huis’. (foto Henk Snaterse) In 2008 bedroegen de totale instandhoudingskosten € 7.025.717. De basis voor de duurzame instandhouding van onze panden wordt gevormd door de huuropbrengst. Deze bedroeg in 2008 € 6.855.791 en werd aangevuld met € 11.081 tot € 6.866.872 door enkele van onze bijzondere locaties op incidentele basis te verhuren. Geconcludeerd kan worden, dat in 2008 een kleine 2% meer aan instandhouding besteed is (in 2007 19%) dan er aan huurinkomsten V E R S L A G V A N D E V E R E N I G I N G J A A R V E R S L A G 2 0 0 8 binnen kwam. Deze extra kosten zijn vooral gedekt door externe fondsen die speciale restauraties steunden. De huurverhogingen hebben in 2008 gevarieerd tussen de 1,6% (prijsindex per 1-1-2008) en de 6%. Over het gehele bezit bedroeg de gemiddelde huurverhoging 1,9% (in 2007 1,85%). Daarmee kwam de gemiddelde huurprijsaanpassing 0,3% boven de prijsindex van 2008 uit. Aan 39 panden is in 2008 voor meer dan € 25.000 aan instandhoudingskosten besteed (in 2007 aan 49). In 12 gevallen (2007 13) daarvan lag de besteding tussen de € 50.000 en de € 100.000, te weten bij: Alkmaar Mient 33 Amsterdam Herengracht 170-172 Koestraat 10-12 Driebergen-Rijsenburg Hoofdstraat 87-91 V E R E N I G I N G H E N D R I C K D E K E Y S E R Groningen Ossenmarkt 5 Hoorn Kerkplein 39 Kampen Burgwalstraat 6-8 Scheveningen Zwaardstraat 16 Schiedam Oude Kerkhof 5 Vollenhove Kerkplein 1-3 Haarlem, Spaarne 15A-17, ‘Hodshon Huis’, de aula. (foto Henk Snaterse) Deze werkzaamheden betreffen in de regel geen gewoon onderhoud, behalve aan de (zeer) grote panden (zoals Zwaardstraat 16). Een enkele keer gaat het om de afronding van een restauratie (Mient 33), een renovatie van het interieur samenhangend met een huurmutatie (Ossenmarkt, Burgwalstraat), of een partiële renovatie van het casco (bijvoorbeeld vernieuwing van het dak van Koestraat 10-12). 17

16<br />

Haarlem, Spaarne 15A-17, ‘Hodshon Huis’<br />

De aankoop <strong>van</strong> dit huis kwam zoals eer<strong>de</strong>r opgemerkt in 2007<br />

financieel geheel rond, maar <strong>de</strong> feitelijke levering vond in mei <strong>van</strong><br />

dit verslagjaar plaats. Inhou<strong>de</strong>lijk wordt <strong>de</strong>ze verwerving <strong>de</strong>rhalve<br />

hier betrekkelijk kort besproken. Het artikel dat achter in dit jaarverslag<br />

is opgenomen han<strong>de</strong>lt over het ‘Hodshon Huis’ en diens<br />

architect Abraham <strong>van</strong> <strong>de</strong>r Hart.<br />

Het huis ontleent zijn naam aan <strong>de</strong> bouwvrouwe Cornelia Catharina<br />

Hodshon (1769-1829), die in 1794-’95 door <strong>de</strong> Amsterdamse<br />

stadsarchitect Abraham <strong>van</strong> <strong>de</strong>r Hart voor zichzelf een stadspaleis<br />

liet bouwen. Op dat moment was ‘Keetje’ Hodshon pas 24 jaar<br />

oud, maar on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re door het overlij<strong>de</strong>n <strong>van</strong> haar ou<strong>de</strong>rs puissant<br />

rijk. Van <strong>de</strong>r Hart ontwierp een huis met een U-vormige plattegrond,<br />

waar<strong>van</strong> <strong>de</strong> basis <strong>de</strong> voorgevel vorm<strong>de</strong> aan het Spaarne.<br />

Die gevel is met drie verdiepingen en zeven vensterassen zeer statig,<br />

maar tegelijkertijd strak en sober uitgevoerd. Van <strong>de</strong> weinige versiering<br />

die Van <strong>de</strong> Hart aanbracht, tien grote houten vazen en drie<br />

beel<strong>de</strong>n op het attiek, resteren <strong>van</strong>daag <strong>de</strong> dag helaas slechts twee<br />

(replica) beel<strong>de</strong>n. Binnen daarentegen was het huis <strong>van</strong> Keetje uitbundig<br />

en fraai ge<strong>de</strong>coreerd en daar<strong>van</strong> is op <strong>de</strong> bel-etage vrijwel<br />

alles bewaard gebleven. Het huis ken<strong>de</strong> een huishou<strong>de</strong>lijk on<strong>de</strong>rhuis,<br />

waarin tevens een betrekkelijk beschei<strong>de</strong>n entree was opgenomen.<br />

De eenvoudige voor<strong>de</strong>ur aan het Spaarne zal bij ont<strong>van</strong>gsten<br />

wellicht niet eens gebruikt zijn, omdat <strong>de</strong> achterzij<strong>de</strong> <strong>van</strong> het huis<br />

met zijn binnenterrein grens<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> doorgaan<strong>de</strong> weg naar<br />

Amsterdam. Veel bezoekers per koets zullen die entree gebruikt<br />

hebben.<br />

Haarlem, Spaarne 15A-17, ontwerptekening voor <strong>de</strong> aula,<br />

B.J. Ouëndag en J.F. Klinkhamer (1903-’04).<br />

De staatsievertrekken bevin<strong>de</strong>n zich<br />

ver<strong>de</strong>r alle op <strong>de</strong> eerste verdieping.<br />

In het mid<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> Erkerzaal voor<br />

diners met een strak classicistisch<br />

interieur. Links daarnaast een grote<br />

zijkamer met een ‘Etrurische’ <strong>de</strong>coratie en daarachter <strong>de</strong> rijk <strong>van</strong><br />

houtsnijwerk voorziene ‘Ro<strong>de</strong> zaal’. Het ge<strong>de</strong>elte rechts <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

dinerzaal herbergt een aantal kleinere vertrekken (dienkamers en<br />

boudoir) en het diensttrappenhuis. Maar aan <strong>de</strong> binnenplaatszij<strong>de</strong><br />

leidt een relatief smalle gang naar een fantastische in blauwe<br />

‘Wedgwoodstijl’ ge<strong>de</strong>coreer<strong>de</strong> feestzaal. Het is dui<strong>de</strong>lijk dat Catharina<br />

Hodshon <strong>de</strong>ze verdieping geheel bestemd had voor indrukwekken<strong>de</strong><br />

ont<strong>van</strong>gsten. Voor haar privé had zij <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> verdieping ter<br />

beschikking. De enorme zol<strong>de</strong>r was ver<strong>de</strong>r weer geheel voor dienstvertrekken<br />

in gebruik.<br />

Na het overlij<strong>de</strong>n <strong>van</strong> Catharina Hodshon werd het huis twee keer<br />

bewoond door an<strong>de</strong>re families, om in 1841 in han<strong>de</strong>n te komen <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong> Hollandsche Maatschappij <strong>de</strong>r Wetenschappen (opgericht in<br />

1752). Dit eerbiedwaardige gezelschap nam een klein <strong>de</strong>el <strong>van</strong> het<br />

huis in gebruik als kantoor, maar gebruikte het ver<strong>de</strong>r vooral voor<br />

zijn bijeenkomsten. Omdat die steeds grotere gezelschappen behels<strong>de</strong>n,<br />

ontstond in <strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r jaren dringend behoefte aan een<br />

lezingenzaal. Die werd in 1903-’04 aan <strong>de</strong> linkerzij<strong>de</strong> aangebouwd,<br />

aangevuld met een dienstwoning, door <strong>de</strong> architecten B.J. Ouëndag<br />

en J.F. Klinkhamer.<br />

Enkele jaren gele<strong>de</strong>n, in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 1996-’99, zijn alle bijzon<strong>de</strong>re<br />

ruimtes op <strong>de</strong> eerste verdieping <strong>van</strong> het ‘Hodshon Huis’, met uitzon<strong>de</strong>ring<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> dinerzaal, met uiterste zorg gerestaureerd. Thans<br />

tien jaar later dien<strong>de</strong>n zich opnieuw om<strong>van</strong>grijke herstelwerkzaamhe<strong>de</strong>n<br />

aan, zowel aan het ‘Hodshon Huis’ zelf, als aan <strong>de</strong> aula <strong>van</strong><br />

Ouëndag en Klinkhamer. Dat bracht het bestuur <strong>van</strong> <strong>de</strong> inmid<strong>de</strong>ls<br />

Koninklijke Hollandse Maatschappij ertoe om het huis over te dragen<br />

aan onze <strong>Vereniging</strong>, met <strong>de</strong> verplichting om <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong><br />

herstelwerkzaamhe<strong>de</strong>n uit te voeren. Nog in dit verslagjaar is een<br />

aan<strong>van</strong>g gemaakt met die uitvoering.<br />

Instandhouding<br />

Haarlem, Spaarne 15A-17,<br />

‘Hodshon Huis’. (foto Henk Snaterse)<br />

In 2008 bedroegen <strong>de</strong> totale instandhoudingskosten € 7.025.717.<br />

De basis voor <strong>de</strong> duurzame instandhouding <strong>van</strong> onze pan<strong>de</strong>n wordt<br />

gevormd door <strong>de</strong> huuropbrengst. Deze bedroeg in 2008<br />

€ 6.855.791 en werd aangevuld met € 11.081 tot € 6.866.872 door<br />

enkele <strong>van</strong> onze bijzon<strong>de</strong>re locaties op inci<strong>de</strong>ntele basis te verhuren.<br />

Geconclu<strong>de</strong>erd kan wor<strong>de</strong>n, dat in 2008 een kleine 2% meer aan<br />

instandhouding besteed is (in 2007 19%) dan er aan huurinkomsten<br />

V E R S L A G V A N D E V E R E N I G I N G J A A R V E R S L A G 2 0 0 8<br />

binnen kwam. Deze extra kosten zijn vooral ge<strong>de</strong>kt door externe<br />

fondsen die speciale restauraties steun<strong>de</strong>n.<br />

De huurverhogingen hebben in 2008 gevarieerd tussen <strong>de</strong> 1,6%<br />

(prijsin<strong>de</strong>x per 1-1-2008) en <strong>de</strong> 6%. Over het gehele bezit bedroeg<br />

<strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> huurverhoging 1,9% (in 2007 1,85%). Daarmee<br />

kwam <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> huurprijsaanpassing 0,3% boven <strong>de</strong> prijsin<strong>de</strong>x<br />

<strong>van</strong> 2008 uit.<br />

Aan 39 pan<strong>de</strong>n is in 2008 voor meer dan € 25.000 aan instandhoudingskosten<br />

besteed (in 2007 aan 49).<br />

In 12 gevallen (2007 13) daar<strong>van</strong> lag <strong>de</strong> besteding tussen <strong>de</strong><br />

€ 50.000 en <strong>de</strong> € 100.000, te weten bij:<br />

Alkmaar<br />

Mient 33<br />

Amsterdam<br />

Herengracht 170-172<br />

Koestraat 10-12<br />

Driebergen-Rijsenburg<br />

Hoofdstraat 87-91<br />

V E R E N I G I N G H E N D R I C K D E K E Y S E R<br />

Groningen<br />

Ossenmarkt 5<br />

Hoorn<br />

Kerkplein 39<br />

Kampen<br />

Burgwalstraat 6-8<br />

Scheveningen<br />

Zwaardstraat 16<br />

Schiedam<br />

Ou<strong>de</strong> Kerkhof 5<br />

Vollenhove<br />

Kerkplein 1-3<br />

Haarlem, Spaarne 15A-17, ‘Hodshon Huis’, <strong>de</strong> aula. (foto Henk Snaterse)<br />

Deze werkzaamhe<strong>de</strong>n betreffen in <strong>de</strong> regel geen gewoon on<strong>de</strong>rhoud,<br />

behalve aan <strong>de</strong> (zeer) grote pan<strong>de</strong>n (zoals Zwaardstraat 16).<br />

Een enkele keer gaat het om <strong>de</strong> afronding <strong>van</strong> een restauratie<br />

(Mient 33), een renovatie <strong>van</strong> het interieur samenhangend met<br />

een huurmutatie (Ossenmarkt, Burgwalstraat), of een partiële<br />

renovatie <strong>van</strong> het casco (bijvoorbeeld vernieuwing <strong>van</strong> het dak <strong>van</strong><br />

Koestraat 10-12).<br />

17

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!