Etcetera: 10 jaar sociaal vangnet onthaalouders - BBTK

Januari 2013
ETC… ONTHAALOUDERS
HET SOCIAAL VANGNET BESTAAT 10 JAAR
Op 1 april 2003 ging het Sociaal Vangnet van start.
De onthaalouders kregen een aantal sociale zekerheidsrechten – geen werkloosheidsuitkering
of vakantiegeld – en bleven verstoken van het arbeidsrecht.
Dit terwijl de Belangengroep voor Opvanggezinnen – hierin gesteund door de
vakbonden – vanaf het begin ijverden voor een volwaardig werknemersstatuut.
Het Sociaal Vangnet ging toch van start. Het zou echter maar voor een beperkte tijd
zijn!
Deze ‘beperkte tijd’ is ondertussen 10 jaar geworden.
In al die jaren was er wel ergens – op federaal vlak / op Vlaams vlak – een werkgroep
of stuurgroep rond het statuut van de onthaalouders actief.
Zo was er tussen mei 2006 en mei 2007 het onderzoek van Prof. Bundervoet en
Blanpain. Na 6 bijeenkomsten resulteerde dit in een rapport van 110 pagina’s.
Werkgroepen en stuurgroepen gingen met goede moed van start, maar strandden
vaak na enkele maanden.
Via betogingen en acties moest – zowat jaarlijks - een genomen initiatief
‘gereanimeerd’ worden.
Een betoging in juni 2007 – mei 2008 – maart 2009 – regionale stakingen met acties in
februari 2010.
Meermaals hebben politici gezegd en geschreven dat er tegen een bepaalde datum
een volwaardig statuut zou zijn. Op 1 januari 2010, later werd dit 1 januari 2011.
Het laatste voorstel dateert van februari 2010!
De onthaalouders zouden hierbij een Gemiddeld Gewaarborgd Minimummaandinkomen
(GGMMI) krijgen.
Dit bedroeg net geen € 1.400. Maar daarvan zouden ze maar 80% als loon krijgen en
20% als kostenvergoeding.
Hier hadden we als BBTK een probleem mee.
Deze kostenvergoeding is immers geen bonus, maar weldegelijk een bedrag om
gemaakte kosten te vergoeden. Voor maaltijden, verwarming, elektriciteit, water, in
vele gevallen ook bedjes, speelgoed, e.d.
Het is zelfs zo dat deze 20% niet volstaat. Dus van de 80% loon zou nog een stuk naar
de kosten gaan!
Ook was het niet duidelijk wat er op fiscaal vlak met het huwelijksquotiënt zou
gebeuren? Hierdoor dreigden een pak gezinnen meer belastingen te moeten betalen.
Zou de partner met een uitkering het statuut van gezinshoofd verliezen?
Wat met studietoelagen, OMNIO statuut, e.d.?
BOND VAN BEDIENDEN, TECHNICI EN KADERLEDEN
www.bbtk.org
SAMEN STERK
Verantwoordelijke uitgever : J.P. BAUWENS, Hoogstraat 42, 1000 Brussel

En als klap op de vuurpijl werd er gesuggereerd dat i.p.v. gemiddeld 4 kinderen, er 6
kinderen zouden moeten opgevangen worden!
Samengevat, voor de overgrote meerderheid van de onthaalouders was dit voorstel
oninteressant.
Medio 2010 werd het, ondanks nog een hoorzitting in het Vlaams Parlement, rond het
statuut van de onthaalouder echter opvallend stil.
We vervielen in een regeringscrisis, bankencrisis en economische crisis.
In de Etc… van 2011 en 2012 schreven we dat het om “een verloren jaar” ging.
IS ER IN 2013 HOOP OP BETERSCHAP?
Contacten met de Kabinetten leren ons dat er gegevens bij Kabinet Onkelinx zijn
opgevraagd. Begin februari komen de kabinetten van de federale regering en
gemeenschappen rond het statuut eindelijk terug samen. De kans is groot dat kort
daarna het overleg met de vakbonden terug wordt opgestart.
Cruciaal hierbij zal zijn, op welk niveau kan (wil) men hiervoor een budget vrijmaken?
Laat ons er samen alles aan doen zodat ‘het Sociaal Vangnet’ op 1 april 2013 haar
laatste ‘verjaardag’ viert.
KOSTENVERGOEDING GEÏNDEXEERD
Eind november heeft K&G de nieuwe bedragen in de Kinderopvang voor 2013
gepubliceerd.
Een aantal bedragen worden al voor de derde keer op rij (sinds 2011) niet of maar aan
85% geïndexeerd!
Aan de kostenvergoeding Onthaalouders heeft men niet geraakt. Deze wordt wel
volledig geïndexeerd.
Aanvankelijk was ook het idee om deze vanaf 2011 maar voor 85% te indexeren. Na
reactie van de vakbonden had Vandeurzen beslist om de kostenvergoeding toch aan
100% te indexeren.
De procentuele stijging bedraagt 2,49%.
Kostenvergoeding 2012 2013
Basis 16.95 17.37
Component Vorming 0.33 0.34
Component Sluitingsdagen 1.62 1.66
Totaal 18.90 euro 19.37 euro
BOND VAN BEDIENDEN, TECHNICI EN KADERLEDEN
www.bbtk.org
SAMEN STERK
2

EEN POLITIEK MANDAAT ALS ONTHAALOUDER?
Naar aanleiding van de Gemeenteraadsverkiezingen kregen we de vraag of een
onthaalouder het mandaat van OCMW-Raadslid mag opnemen?
Als onthaalouder, aangesloten bij een dienst georganiseerd door de gemeente- of het
OCMW-bestuur, kandidaat zijn en op een lijst staan voor de gemeenteraadsverkiezingen
is alvast geen probleem. Dit is niet verboden.
Gemeente- en OCMW-personeel kunnen geen mandaat als gemeenteraadslid
opnemen in dezelfde gemeente waar ze wonen en werken. Een
dienstverantwoordelijke tewerkgesteld in de dienst georganiseerd door het OCMW
kan geen gemeenteraadslid, noch OCMW-raadslid zijn. Zes jaar geleden kon OCMWpersoneel
wel nog in de gemeenteraad zetelen, maar dat is nu niet langer meer
mogelijk.
Omdat onthaalouders strikt gezien geen gemeente- of OCMW-personeel zijn, kunnen
ze in theorie wel een mandaat als gemeente- of OCMW-raadslid opnemen. En dus na
de verkiezingen ook eventueel zetelen als gemeente- of OCMW-raadslid (in de
gemeente waar ze ook wonen en werken).
Het probleem is echter dat gemeenteraadsleden geen overeenkomst mogen sluiten
met de gemeente (zie art. 27 § 2, 3° van het Gemeentedecreet). Bestaande
overeenkomsten mogen wel verder worden uitgevoerd.
Concreet betekent dit bijvoorbeeld dat een onthaalouder aangesloten bij een dienst
georganiseerd door het gemeentebestuur geen opvangovereenkomst met nieuwe
ouders (een overeenkomst die ouders, opvangouder en de vertegenwoordiger van het
lokale bestuur ondertekenen) kan afsluiten. Of m.a.w. dat een onthaaloudergemeenteraadslid
aangesloten bij een gemeentelijke dienst dus geen nieuwe kinderen
kan opvangen, want daarvoor moet telkens een overeenkomst met de gemeente
worden gesloten. Dit verbod strekt zich uit tot de echtgenoot van de onthaalouder (de
gemeente kan dus ook geen overeenkomst sluiten met de echtgenoot van een
raadslid).
Er is echter wel een belangrijke onderscheid: gemeenteraadslid zijn in een gemeente
waar de dienst voor onthaalouders wordt georganiseerd door het OCMW (en de
overeenkomst dus wordt gesloten met het OCMW) mag wel. Een gemeenteraadslid
mag immers wel een overeenkomst met het OCMW sluiten.
Verder zijn er beperkingen voor gemeenteraadsleden om belangenvermenging te
vermijden: zo mogen raadsleden niet aanwezig zijn bij de bespreking en de stemming
van een punt waarbij ze zelf of hun familie een rechtstreeks of persoonlijk belang
hebben (art. 27 §1, 1° Gemeentedecreet). Zo zou een onthaalouder dus de vergadering
moeten verlaten wanneer op de gemeenteraad het kwaliteitshandboek van de dienst
ter bespreking ligt, of beslist wordt over de vacant verklaring van de functie van
dienstverantwoordelijke enz.
BOND VAN BEDIENDEN, TECHNICI EN KADERLEDEN
www.bbtk.org
SAMEN STERK
3

Dezelfde principes gelden voor het OCMW. Een OCMW-raadslid mag geen
overeenkomst met het OCMW afsluiten (wel met de gemeente) en bij
belangenvermenging mag het raadslid niet deelnemen aan de bespreking en de
stemming.
Met dank aan de VVSG.
Baby’s slapen buiten in Denemarken!
Mieke, onthaalouder, bezocht in Denemarken een aantal kinderdagverblijven.
Ze bezorgde ons onderstaand verslag.
Slapen is één van de basisbehoeften van een baby en tevens de meest belangrijke. Als
ouder/onthaalouder, kinderverzorgster, ben je verantwoordelijk voor het veilig en
gezond slapen van uw kindje. Kind en Gezin geeft aanbevelingen met alles waar je op
moet letten om je baby zo veilig mogelijk te laten slapen. Bedjes, dekens, slaapzakken,
niet roken in huis en noem maar op, maar allemaal erop gericht dat de baby binnen
slaapt…
In Denemarken is het heel gewoon dat kinderen lekker buiten slapen. Ook in crèches
slapen daar dagelijks baby’s overdag buiten, zelfs tot -10°C. De kinderen en baby’s
worden daar gezonder en sterker van. Ook valt het op dat kinderen, die buiten slapen,
rustiger worden.
Vanaf ze baby zijn, worden ze buiten te slapen gelegd. Zo wennen ze aan het slapen bij
licht, aan de temperatuur en krijgen ze meer weerstand tegen ziektes. Het is een ideaal
hulpmiddel voor kinderen die onrustig van aard zijn en niet goed in slaap kunnen
komen. De buitenlucht en de omgevingsgeluiden, zorgen ervoor dat het kindje zich
gemakkelijker kan ontspannen en daardoor in slaap geraakt.
Ook is het kind beter bestand tegen de schommelingen van de natuur. Het spreekt
vanzelf dat het kindje goed moet aangekleed zijn. Denk hierbij aan de eigen kleertjes,
maar ook een slaapzak, een buggyzak erom heen, een dekentje… Bij kleine kinderen,
ook een mutsje, kleine kinderen koelen gemakkelijk af via het hoofd, zeker als ze stil
liggen.
In de Noordelijke landen, zijn in de handel ook bedjes verkrijgbaar, speciaal voor buiten
te slapen. In de crèches zag ik de kinderen slapen, buiten in de tuin, onder de bomen…
Het zag er vreemd uit, maar de kinderen vonden het blijkbaar heel normaal.
BOND VAN BEDIENDEN, TECHNICI EN KADERLEDEN
www.bbtk.org
SAMEN STERK
4